Katalog

. Pamukbank Konut Destek Kredisi ile ev sahibi olun. Ev sahibi olmanız için "iyi banka" destek veriyor, üstelik uygun ödeme koşullarıyla... Cumhuriyet 66. Yd; Sayı: 23323 Kurucusu: Yunus Nadi K i t a p : 12 Eylül'den sonra 356 kitap kovuşturmaya HALİL NEBİLER uğradı, yasaklandı veya toplatüdı. Bu kitaplar nedeniyle ALİ TEVFİK BERBER sorgulanan ve yargılanan yazar sayısı ise 106. Bu dönemde birçok kitap Bakanlar Kurulu karanyla yasaklanırken, 12 Eylül 1980 günunden bu yana geçen siıre içinKara Kuvvetleri Komutanlığı 96yazarın 280 kitabını ordu de şiir, roman, oyku, denerne, sanat ve edebiyat eleştirileri içeren 350'nin Üzerinde değişik kitabın mensuplanna yasakladı. toplatıldığı, kovuşturma ve soruşturmaya uğradıSinema: 114 Yılmaz Güney fîlmidışında 75 sinemafilmi gı, bunlardan 20 kadarının sıkıyonetim tarafından yasaklandı. Konya BelediyeBaşkanlığı'nın karanyla 7 imha edildiği belirleııdi. Sanat ve edebiyat çalışmafılm afişisiyaha boyandı. lOfılm gösterilecek sinema larından dolayı aynı dönemde 100'un üzerinde öykücü, romancı, şair, yazar ve çevirmen çeşitli kobulunamadı. vuşturma, soruşturma, yargılamalardan geçti ve bir Mözik: 9yılda20sanatçının kasetleri yasaklanırken, kaset yasaklama rekorunu 10 kaset ile Gaziantep Valiliği bolümü cezaevine girdi. Bu dönemde HaJit Reng'in "Yorgun SavaşcT'sı ve Korhan Yurtsever'ın "Zinelinde bulunduruyor. cir"i yanarak yok olurken, 200'ü aşkın sinema fîlT l y a t r o : 1402 sayılı yasa tiyatronun belini büken mi ve video kaseti yasaklandı, toplatıldı, yargılandı. uygulama oldu. Birçok sanatçı 'sakıncalı' gerekçesiyle tiyatrodan uzaklaştırıhrken, Nâzım Hikmet'in lvan 1950 yılından bu yana ulkemizde yasaklanan film lvanoviç adlı oyunu 33 yıl sonra yeniden yasaklandı. Diğersayısınm ise Yılmaz Güne>'in filmleri hariç 494 olsanat dalları gibi resim ve heykel de baskıdan nasibini aldı.duğu belirlendi. Hemen Pamukbank'a gelin. PAMUKBANK iyi b a n k a d ı r Brüksel'den 600 T L . (KDVdaha, 30 Teramuz 1989 Pazar 9yılın yasak bilançosu: 356 kitap, 189fılm,20 kaset Sanat baskı a Ituıcla Nâzım fobisi tstanbul Haber Servisi Sanata ve sanatçıya yönelik baskılar kimi zaman bir tek sanatçı örne|i üzerinde bilc genelin özetlenebıleceği boyutlara ulaştı. Baskıyı özetleyen Nâam Hikmet'in şürleri dönem dönem özgür kalsa bile genelde siyasal iktidann bir fobisi, bir saldırı tahtası haline geldı. Her şeyin altmdaonun şürleri arandı. ölümunün üzerinden yıllar geçmesine karşın henüz yurttaşhk hakkı bile tanınmayan Nâzım Hikmet'e yönelik kimi saldırılar şöyle sıralanabiliyor: • Cumhurbaşkanı Kenan Evren: "Vatan hainliği yapan bazı şairlerimiz var bizim. Yurtdışına kaçtılar... O aydın değil miydi? Ne yapayım ben öyle aydını?" 28.5.1984 • Ali özgenturk'un Su da Yanar filmiyle ilgili olarak Gaziantep'te bir komiser ve iki polis memurundan oluşan üç kişilik bilirkişi heyetinin 11.3.1988 tarihli raporundan: "Filmin 2236'ncı metrajında hak ve hürriyetlerin kısıtlandı(Arkası Sa. 15, Su. 6'da) (Arkası Sa. 15, Sü. 3~te) Güme giden şairler NEDİM GÜRSEL Bir zaman olmuş, Baudelaire de gelmiş Bruksel'e. Belçikalılara sövüp saymaktan başka bir şey de yapmamış. Çok değil, onun ölümünden birkaç yıl sonra Verlaine gelmiş Bruksel'e, Rimbaud'yla beraber. Baskılar çeşitli sanat dallannda etkin oldu. Toplatma, yasaklama ve yargılamanın dışında sanatçılara değişik baskı yöntemleri de uygulandı. Çok sayıda sanatçı pasaport alamadı, konserler iptal edildi, ressamlann tablolarına "senin sanatına sı.ayım" yazıldı, polis baskınlarında evlerden kitaplar ve plaklar suç unsuru gibi goturüldu ve basın yayın organlarında böyle teşhir edildi. Cezaevlerinde şiir, roman, öykü, anı, deneme yazan sanatçılann yapıtlarına yönetimler tarafından el konuldu ve imha edildi. Devlet kurumlannm dışında sivil gerici guçler ve piyasa tarafından baskılar uygulandı. Bir şiir kitabı okuyan veya bir konseri \ılemeye gidenlerin gözaltına alınması gibi uygulamalar da sanata ve sanatçı) a dolaylı baskılar olarak kabul edildi. Kopenhag'dan Politik soyguncular FERRUH YILMAZ Danimarka'da son zamanlarda üzerinde en çok konuşulan olaylardan biri, eski Maocu gruplardan birinin yaptığı soygunun rastlantı sonucu ortaya çıkması. 12 Eylul 1980 gunünden bu yana geçen siıre icinde 356 değişik sanat edebiyat kıtabının kovuşturulduğu, yasaklandığı, toplaüldıgı, dava konusu ol Sonuçların açıklanmasıyla birlikte, kayıt telaşı başladı Miııikler şaşkın Anadilinde çocuk olmak AYŞE KİÜMCİ'nin röportajı SEVAV SONUÇLARI Stockholm'den 59 bin öğrenci unutuldu Anadolu liseleri sınav sonuçları açıklanırken, sınavı kazanamayan 103 bin 890 öğrenciden 58 bin 744'ü unutuldu. ANKARA (Cumhuriyet Bıirosu) Milli Eğitim Bakanhğı tarafından bir "taşeron" firmaya değerlendirttirilen Anadolu liseleri sınav sonuçları açıklanırken toplama hatası yapıldı. Kazanamayan adaylardan yaklaşık 58 bınıni listelere yazmayı unutan bakanlık ve "Ant" bilgisayarcılık şirketinin uzmanları, yapılan hatanın sonuçlan etkileme(Arkası Sa. 15, Su. 2'de) ö z e l o k a l l a r özel okullar sınav sonuçlarını belgeleyen listelerdeki 20 bini aşkın kontenjandan büyük bölümü, hep aynı öğrenciler tarafından dolduruldu. Yüksek puanlı öğrenciler 56 okulu birden kazanmış göründükleri için binlerce öğrenci "şimdilik" hiçbiryeri kazanamamış görünüyor. Anadolu l i s e l e r i Bu yıl Galatasaray ve îsîanbul liselerinin tercih sistemi dışında bırakılması nedeniyle, yüksek puanla girilen 300'eyakın Anadolu lisesi kontenjanı, merkezi sistemin dışına çıktı ve puanlar iyice yükseldi. Uzmanlar velilere "doğabilecek yeni kontenjanları izleyin" diyor. ÜLKER GÖKTÜRK özel Türk ve yabancı okullar ile Anadolu liselerini kazananlann belirlenmesinden sonra velilerde panik başladı. Sınavda başarıh olduğunu soyleyen öğrencilerin Iistelerde yer almaması, annebabaları umutsuzluğa düşurarken, buna buyuk olçude özel okulların listelerinde bir adavın birden fazla okulu işaret etmesi neden oldu. Geçen yıl olduğu gibi bu yıl da sistemden kaynaklanan sorunlar karşısında şaşkına dönen velilere, eğıtimciler, "Panige kapılmayın" çağrısını yapıyorlar. Bilındiği gibi özel Turk ve yabancı okuların birden fazlasını kazanmış görünen öğrencilerin, sadece bir oku(Arkası Sa. 15, Su. l'de) Genel Sekreter Baykal: Doğal habercilik YAVUZ BAYDAR Dlüdistlerle röportaj yapan TV muhabiri birdenbire en "doğal" haliyle ekranda beliriverdi. Böyle bir habercilik ilk kez yaşanıyordu. •30 yılhk ögretmen Yücel Özmen Karan yabancı dil öğretiminin sorunlarını ve çocuk haklarını anlatıyor. 12. Sayfada Londra'dan Bay kelebek çıktığı zaman ÜSTÜN AKMEN Düadam Butterfly çok eski biroperadır. Ancak Mösyo Butterfly Londra 'da sahnelenen yeni bir eser. Semerkand'dan SHP'li belediyeler başardı ANKARA (Cumhuriyet Biırosu) SHP Genel Sekreteri Deniz Baykal, hükümetin beledıyelere ilişkin tavrını eleştirerek, "Belediyelerin finans kaynağı olan İller Bankası şimdi belediyelerin üzerinde umacı gibi, icra memnru gi1 bi davranmaktadır" dedi. Baykal, belediyelerin geçmişten kalan borçlarının silinrnesini istedi ve SHP'li belediyelerin daralan mali kaynaklara karşın mucizevi çalışma yaptıklarını söyledi. SHP'li buyukşehir belediye başkanları sabah, Ankara Büyükşehir Belediyesi'nde bir araya geldiher ikisi de mümkiin" diyen Gi ler. SHP Genel Sekreteri Deniz ray, cumhurbaşkanının bir iki dö Baykal'ın başkanlığında yapılan nem "sivil" seçilmesinin "asker toplantıya, SHP Genel Sekreter kompleksinden kurtulmak açısın Yardımcısı Adnan Keskin, Ankadan onemli olduğunu" soyluyor. ra Büyükşehir Belediye Başkanı Giray, "Orduda lek yanlı, btrtıangi bir güç baskısıyla birisi cum (Arkasî Sa. 14 Sü. 4'te) hurbaşkanı olmasın endişesi var" derken, aynı endişenin, "demok İZMİRden (Arkası Sa. 17, Sü. 6'da) HİKMET ÇETİNKAYA Bu| 9ar'stant)an9elenT'irWennsayısl9ı:ıntokortalama4t)inki5iola' J fy k suruyor Bulgartar kapasitenın üzennde tren göndermeyı son iki ra T günde kestiler Trenler 6 0 kişılık kapasiteyle gönderılmeye başlandı. Dün gelenterle bıriikte toplam sayı 220 bine yakla640 şırken, Bulgarıstan'da pasaport mafyası oluştuğu bıldınlıyor Edirne'de bulunan arkaflaşımız Fuat Kozlukiu nun bıldırdığıne göre dün gelen trenden 612 kssi ınerken, Kapıkule'den akşam saatienne kadar 4 bıne yakın soydaşımız ginş yaptı Kapıkule sınır kapısı tampon bölgesı yollarında çatlamaiar ve çukurlar oluştuğu göruluyor (Arkası Sa. 14 Sü. Tde) Timur'un kayınvalidesi REHA GÜNAY İspanyol elçisi Clavijo'nun anıtlarında yer alan Timur'un renk renk çadırları, eğlenceleri, ziyafetlerı, dans eden fıller artık yok, ancak eş güzellikteki benzer yapılar hâlâ ayakta. Dört eyvanlı medrese planlı cami ise Bibi Hanım adıyla amlıyor. llpr nıîn A. hirt Bakan Giray, 'Köşk seçimi'ni değerlendirdi; Ozal seçilmeyebilîr FARUK BÎLDİRİCİ ANKARA Mılli Savunma Bakanı Safa Giray, Başbakan Turgut Özal'ın cumhurbaşkanlığına aday olması durumunda "seçilebileceğini" belirtirken, "seçilemeyeceğini" de vurgulamaktan geri durmuyor. "Aday olursa seçilebilir, seçilmeyebilir, 7. Sayfada Milli Savunma Bakanı Giray, cumhurbaşkamnm sahip olması gereken vasıflann anayasada belirtildiğini, özal'm bu vasıflara sahip olduğunu söyledi. Giray, "Ama aday olursa seçilebilir de seçilmeyebilir de " dedi. PAZAR KONUĞU Bakan Şıvgın'ın yenilik* müjdesi Itlıal doktor Sağltk Bakanı Halil Şıvgın, Gazi Yaşargilgibi dünyaca ünlü hekim ve bilimadamlarının Türkiye'de çalışması ve yerleşmesi için gereken düzenlemelerin yapılacağını söyledi. Şıvgın bu çalışmanın 'doktor ithalatı' olarak nitelenebileceğini belirtti. İslanbul Haber Servisi Sağlık Bakanı Halil Şıvgın, tıalen her turlu guvenceden yoksun yaklaşık 20 milyon yurtıaşımıza ııygulanacak genel sağlık sigortasında sistemin özel anlaşmalı sigorta şirketleri) le 'araba sigorta policesi' gibi yürütuleeeğıni vurguladı. Şıvgın, sağlık sigortasının bir yıllık yapılmasının planlandığını ve saptadıkları aylık odemeleri yapmayan (bir anlamda, sigortalı arabasının polıçesini yatırmayan) kişilere uygulandığı gibi hizmetin iptal edileceğinı söyledi. Şıvgın, *ithal doktor' uygulaması olarak tanımladığı bir yenilikle Gazi Yasargil gibi bilinı adamlarının Türkiye'de çalışmasının sağlanacağıııı belirtti. Sağlık Bakanı Halil Şıvgın. dün İstanbul'da Tarabya Oteli'nde gazetecilerie yaptığı kahvaltılı toplantıda, sağlık sorunlarını ozetleyerek, alınması gereklı onlemler ve projelerle ilgili açıklamalarda bulundu. Türkiye'de sağlık sistemine bakıldığında çeşitli yonleriyle karmaşık bir yapı gorulduğune dikkati çeken Şıvgın, bugüne kadar uygulanan politikalarda bütçelerin tamamının tedav i edici hizmetlere harcanmaMiun yan(Arkası Sa. 14 Sü. l'de) MAHKÛMLAR ÖLÜM SINIRINDA 8. Sayfada CUDİ'DE SJCAK GÜN 14. Sayfada UO PUJLA»UIBtaiT> H8» M r 'ü Demirel'e göre, ANAP'ın 'Hükümet işgal edilmiş' Anayasa: Türkiye'nin yaptığı yanlış, çift meclisten vazgeçmesidir. Türkiye bir süre daha senatoya tahammül etmeliydi. Hazırladığımız anayasa teklifmde çift meclis gündeme gelecektir. 450 üyeli bir meclis ve 150 üyeli bir senato. cumhurbaşkanını seçmeye yetkisi yok. SHP de bizimle aynı noktaya geldi. Onlar da aynı tavrı takınırsa ANAP, Meclis'îe yalmz başına kalır. Buna rağmen cumhurbaşkanını seçerlerse, işgal olur. tşgal, ne anlama geiirse, burda da o anlama gelir. İşgalci gibi oturur, ama çok da oturamaz. İDRİS AKYÜZ seçtiği cumhurbaşkanı çok oturamaz Moral Aşısı... İZMİR ANAP'ın genişletilmiş il dıvan toplantısı bugün Marmaris'te yapılacak. ANAP'ın Ege'de Ayvalık'tan sonra yerel seçim kazandığı turızm potansıyelı olan yerleşim bırimi Marmaris'te Başbakan Özal, örgüte moral aşıiayacak. ANAP örgütlerine moral aşısı filan yeterli geleceğe benzemıyor. II ve ilçe örgüaerınin kapılarına vurulan 26 Mart kılidıni kırrısenin açacak gücü de yok. Telefonlar kesik, elektrık borçları ödenemiyor Eskisı gıbı ısadamlan kesenin ağzını da açmıyorlar. (Arkast Sa. 17, Sü. Tde) İyi Pazar lar! Cumhuriyet DERGİ'de bu hafta Rio de Janeiro: Okyanusa açılan plajlar kenti Samba dansı kadar popüler olan Rio plajları, dört mevsim kentin günlük yaşamında... N UZHE T KANDEMİR Cumhuriyet 'in bu pazar konuğu, Türkiye'nin yeni Hashington Buyükelçisi Müzhet Kandemir. Ankara temsilcimiz Ahmet Tan, Difişleri Bakanlığı Musteşarlığı 'ndan bu göreve atanan Kandemir'le Türkiye'nin dış politikasındaki yeni gelifmeleri konuştu. Cumharbaşkanhgı: ANAP Grubunun DYP Genel Başkanı Süleyman Demirel, "Türkiye'nin önümüzdeki gunlerde birtakım siyasi gelişmelere sahne olacağını' belirtirken, hazırladıkları anayasa teklifinde, "çift meclis" sistemini yeniden gündeme getireceklerini soyledi. Demirel, cumhurbaşkanlığı seçimi konusunda da "Her şeve rağmen, ANAP cumhurbaşkanını secerse, işgal olur. İşgalci gi(Arkası Sa. 17, Sü. l'de) 13. Sayfada de duyumsanan bir eksikliğimız • Kanlı gösterilerde ölü sayısı 140 Sri ve Reşat dışındaki allınlarda zarar. Ekonomide n harekete geçirmek için çabasöz konusudur. Türkiye ulusla Lanka 'da, Hinl askerlerinin çekilmesıni ısteyen • Pancar taban fiyatı Şekerlik pancar lıyoruz; ama her iki yönde de rarası forumda çapına ve boyut göstertalerden 1407 olduruldü. 3. Sayfada taban fiyatı Sanayi ve Ticaret Bakanı Şükrü başardı olduğumuz söylenebılirlanna uygun bir ağırltk sağlaYürur tarafından açıklandı. Ekonomide • Yüz kıza beş denizci mi? yamıyor. • Tahsin Kaya istifa etti Fenerbahçe Bugun ekranlara gelecek olan Bir yıl sonra bugunlerde basında ne gıbı haberler yer alaKulubu Başkanı Kaya dun istifa ettı.Spor'da Bulgaristan'daki soydaşları tçe dönuk yuzunde Bulgaris Elbette bu huzun verici duru '5 Şen Denızcı' adlı fılınde, cak? Şu haber örneğın: mıza reva görulen zulum, uzun tan zulmünü biraz da iç polıti mun nedeni vardır. Sofya'nın ttalyan sinemasının 1960'lt ve Cumhurbaşkanı Özal'ın torunu Yağız'ın sünnet duğunü • Kötülerin en iyisi Yeşılçaın 'ın selinc. sureden ben televizyonumuzda ka amaçlarına alet etmiyor musoydaşlanmıza karşı duzenlediği 1970'li yıllarının guzel sarışını Çankaya Köşkü'nde yapıldı Pembe Köşk'un terasında kurulan fıriınasına, lipisine 40 senedır göğııs geren birinci haberdir. Boyle olması da yuz? Dışa donük yüzünde Sof "operasyon " bir zamanlamayla Virna Lısı de oynuyor. sünnet yatagına mılyonlarca lıralık altın takıldı. Davetlıler aradelıkanlı Erol Taş. Arka Sayfada doğaldır. Sofya'nın insan haklaya'ya karşı dunya kamuoyunu, ortaya konmuştur; bir hesapla 4. Sayfada sında Amenkan ve Suudı Arabıstan Buyükelçılen'nın de bulun• Beydağı'nda Camel Trophy * * * rını hiçe sayan tutumunu yalmz uluslararası kurumları, dost ulduğu muhteşem sünnet duğununde Ibrahım Tatlıses ve Kuçük • Siyah müziğin manifestosu Sıınply Meşeçukuru holgesindckı kaıııpia nınstler protesto etmekle elbet yetınemekeleri, multefiklerı yeierince (Arkası Sa. 14 Sü. l'de) Red, bir parçayla Vıdeomıks 'le. 4. Sayfada heyecanlı saaıler gecırıyor. Arka Sayfada Hrkusı Sa. 15, Su. 7'ıie) • Kopenhag Caz Festivali'nden notlar Hepimiz • Rafsancani'nin ezici zaferi OLAYLARIN yiz. Bu alanda hem ıçe donük devreye sokabildik mi?oiduğu dorduncu cumhurbaşkanı seçılen İran'ın Festival suresince açık ve kapalı mekönlarda GOZLEM kamuoyu oluşturmasına gidiyo konuda bir eksiklik bu Rafsancani ruz; Turk halkına bilgı veriyo370'i aşkın konser düzenlendı.5. Sayfada aldı. seziyoruz. ARDENDAKI samda bir de uluslararası çalınuAçıkça dıle getirilmeyen; an oyların yuzde 90'ınıbarış 3. Sayfada ruz; hem kap• Kampuçya'ya umudu Uluslararası • Yatırımcının haftalık rehberi Borsada orUGUR MUMCU şeyler yapmaya cak varlığı oldukça etkili biçim Paris Konferansı bugun başlıyor. 3. Sayfada talama zarar % 7.52 olurken dolar şıyoruz; evrensel mekanizmala GERÇEK EksiküğimizL ir Yıl Sonra...