Katalog

r CUMHURİYET/12 EKONOMİ 22 MAYIS 1989 TÜRKİYEUen Çimentoda umut ihracatta tZMlR (Cumhuriyet Ege Bürosu) Toplu konut kredilerindekı tıkanma nedeniyle yüzbinlerce konutun inşaatı durma noktasına gelirken, inşaat malzemesı üreticileri de değişik çıkış yolları aramaya başladı. TÜSlAD Sanayi Konseyi Başkanı ve BatıÇimento yöneticilerinden Şinasi Ertan "İç pazarda tırmamş durdu, ihtıyacın üzerinde kapasite fazlası oldu. Biz de çimento ihracatına başladık" derken, TÎMSEtş Genel Başkanı Sami Sarı da "ölü bir sezondayız. Demirçelikte grev var, ama demir sıkmtısı yok. Sektör hareketlı olsa, sıkıntı olurdu" dedi. Eleman şîrketlerîne harç İş ve İşçi Bulma Kurumu, eleman bulan müşavirlik şirketlerinden yıllık 5 'er milyon lira harç istedi. 17 eleman şirkeîinden yalnızca bir tanesi istenen parayı ödedi. Ekonomi Servisi tş ve tşçi Bulma Kurumu ile müşavirlik fîrmaları yeniden gergin bir döneme girdi. Kurumun eleman bulan müşavirlik şirketlerinin ilan verme işlevlerini yerine getirebilmeleri için "finna başına yıllık 5 milyon linüılt barç" istemesi, iki taraf arasında iplerin yeniden kopmasına yol açtı. Müşavirlik fîrmalannın büyük bölümu harç ödemezken, kurumun hiçbir şekilde bu parayı alma hakkına sahip olmadığını belirttiler. Aylar öncesinde tş ve İşçi Bulma Kurumu ile müşavirlik firmaları arasında baş gösteren gerginlik, müşavirlik fırmalarmın gazeteiere yönetici elemaru bulma ilanlan yüzünden çıkmıştı. Müşavirlik fırmalannı tek tek ziyaret eden kurum müfettişleri olayı bir süre durdururken, ardından kurum ile müşavirlik firmaları arasında görüşmeler başladı. Kurum Genel Müdürü Mehmet Karaduman, "sonuu bir fonnıil buhınacağııır gazetemize açıklarken ve gazetelerde yer alan ilanlar sorunun çözüldüğü kanısını uyandınrken yeniden anlaşmazlık doğduğu öğrenildi. Müşavirlik firmalarından Denge Mutıasebe ve Möşavirlik finnası sonımlu müdürierindcıı Leon Coşkun, kendilerinden izin için. dılekçe yazmalannın istendiğini belirterek, "İlan verebilmek için izia istedik. İzin verdiler. Aynca ııçer aylık dönemlerie bize yaptlan iş başvunılan ve sonuçla yerleştirdilüeriıniziıı isimlerini de bUdirmemizi istediler. Ama bir şart daha önc sürdüler ki kabul edemedik. Knrnm, ber şirketten yıllık S milyon liralık bir harcın kurum an bir bankadaki besabına yatınlmasını istedi" dedi. Coşkun, "İş ve İşçi Bolma Kunırau'nua iş bulma karşıhğında herhangi bir ücrei talep edemeyeceginin" yasalarla belirlendiğini, buna karşüık "eğer iş bulmada masraf yaptlmçsa ilgili şirketin ba masnfa ortak olması koousonda davette bulunntabilecegini" ifade ederek şunları söyledi: "Ama eğer eleman balanuyorsa onu da biz buluyoraz. Knrumun berhangi bir masrafı olmuyor. Neyin karşılığında harç isteniyor? Biz herharwi bir şirkete müşavirlik hizmeti verdigimizde, gerddyorsa bir de eleman arayıp bnluyoruz ve bunun karşıiığında bir ücret almıyonız. Almadıgımız bir ücreti nasjl kalkıp knnıma vereüm.?" Coşkun, bu olayla "Kurumun monopol hakkını kullanmak istedigini" belirterek, "Kurum eğer çaüştırdıgı personelin ücretini bizc ödettirmek istiyorsa bu olmaz. Biz bu işi durdurduk ve harcı odemedik. Yaklaşık 17 şirketten 1 tanesi, sanınm Arthur Anderson bu harcı yatınnış, geri kalanlar yatırmamış. İstenen paraniB hiçbir yasal dayanağı yok" diye konuştu. Keteşthnur Bilgisayar programcılığı şiir okumak gibidir. Emisyon artışı ANKARA (ANKA) Ocaknisan döneminde, emisyon hacmi yüzde 17.9, M' tanımh para arzı ise yüzde 15.5 genişleme gösterdi. Ekonomik açıdan en kötü yıllardan biri olarak anılan 1988"in aynı döneminde ise emisyondaki genişleme yüzde 3.2, para arzmdaki genişleme binde 8 ile çok daha düşük düzeylerde gerçekleşmişti. Para arzı ve özellikle emisyondaki genişlemenin etkileri gecikmeli olarak bir stire sonra ortaya çıktığı için önumuzdeki aylar için iyimser beklentilere girilemediğı belirlendi. Lşsizlikte ^anım'iyimserliği DPT veDİE'nin, ortak çalışmasıyla işsizlik, iş gücü arzı gibi konularayeni "tanımlar" getirmesi, eski tanıma göreyüzde 14.4 olan 1988 işsizlik oranını yüzde 9.8 'e indirdi. ANKARA (AA) Devlet Planlama Teşkiiatı altıncı beş yıllık plan çalışmaları için yeni bir istihdam serisi hazırladı. Devlet Istatistik Enstitüsü ile birlikte yürütulen çalışmanın Ekonomik tşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD) ve Uluslararası Çalışma örgütü (ILO) normlarına uygun olduğu kaydedildi. DPT Müsıeşan AH Tigrrt, yeni seride, 1989 yılında yüzde 10.1 olması beklenen işsizlik oranının, altıncı plan döneminin son yılı olan 1994'te yüzde 8.7 düzeyine düşmesinin hedeflendtğini söyledi. Tigrel şöyle konuştu: "Avrnpa Topluluğn'na tam iiyelik başvurnsn yapan, ILO ve OECD gibi uluslararası kuruluşlar üyesi Türkiye, ihtiyaç duyulan çagdaş bir işgücü piyasası enformasyon sistemi kurmak amacıyla ILO ile birlikte bir proje başlattı. ILO uzmanlanmn katlosıyla DİE tarafından geliştirilen hane halkı işgiıcn anketi uygulamasının gecici sonoçlan abnmıştır." DPT ve DtE tarafından gerçekleştirilen çalışma sonunda elde edüen yeni istihdam serisinde 1988 yılı için işsiz sayısı 1 milyon 800 bin, işsizlik oranı da yüzde 9.8 olarak hesaplandı. Eski seriye göre aynı yıl için toplam işgücü fazlası 2 milyon 748 bin, toplam işlşsizlikte iki hesao gücü fazlası oranı da yüzde 14.4 idi. Hesaplanan yeni istihdam rakamlan ile eski seri arasındaki en önemli fark işgücü aranda ortaya çıktı. Eski seriye göre 1988 yılı için 19 milyon 85 bin kişi olan işgücü arzı, yeni seride 18 milyon 350 bin kişiye düştü. Bu gerilemede, tanmda işgücü tanımırun değistirilmesi etkiü oldu. Sivii istihdam rakamı ise yeni seride eski rakamların altında çıktı. Daha önce 1988 için 16 milyon 867 bin kişi olarak kabul edilen sivil istihdam, den 8 milyon 369 kişiye ındi. Dabu kez 16 milyon 550 bin kişiye ha önceki serilerde tanmda çaiışan nüfus içine "gizli işsizler" de düştü. dahil ediliyordu. Tanm kesimi için yapılan taSerilerin değiştirilmesiyle gerirumlardaki değişiklik sonucu, ay ye dönük hesaplamalarda da burıca, 1988'de tanmda çaiışan nü yük farklar ortaya çıktı. 1980 yıfus toplamı da 9 milyon 300 bin lı için eski seride 9 milyon 520 bin Progmmcdıkta uygunluk sorunu ESER ATtLLA "Bilgisayar programcüığı şiir okumak gibidir. Romantik bir şiirde argo bir kelimeyle karsüassanız tıim romantiklik gider. Programcılıkta da üslnbu tuttunıp belli bir akışı vermek gerekiyor. Kullanıcı progranun hiçbir yerinde hayal kınklığına uğramamalı." Logo Bilgisayar'ın sahiplerinden Mnrat Kefeştimur, bilgisayar programcıhğının inceliklerini böyle anlatıyor. Keleştimur, "Programcüık çok acıh bir meslek. Rahaüığı yok. Her şeyi bugiinden başlayarak siz olnştnrmak zonındasımz. Her şeyi öğrenmekle yukumlusunıiz. Ve işin içİBe girdikten sonra 'Şunu bilmiyorum' dryemezsiniz artık" diyor. Murat Keleştimur, liseyi tstanbul Erkek Lisesi'nde okumuş. Yuksek öğrenimini Boğaziçi Üniversitesi Elektronik Mühendisliği'nde yapan Keleştimur, Almanca ve tngilizce biliyor. Bu işe 3 masalı küçük bir odada amatörce başladıklanm, ancak bir süre sonra planladıklarımn çok ötesine geçtiklerini söyleyen Keleştimur, "Piyasa sizi itiyor. İstemeden büyüyor, $işiyorsıuıuz" diyor. Buyüdükçe, hareket etme yeteneğini yiürdiklerini de sözlerine ekleyen Keleştimur, "Büyuyunce risklere daha az giriyor, daha büyuk çaplı duşunmek zorunda kalıyorsunnz" diyor. "Tnrkiye'de bUglsayar programcılığı çok göç bir meslek" diyen Keleştimur'a göre: "Türkiye'de istefiııi prognuncrya ileten kişi oe istediğüü bilmiyor. L>gulamalar hiçbir kurala uymuyor. Herkes kendine gore bir uygulama seçmiş. Programcı berkese az çok yanıt verecek bir şeyler yapmaya çaiışıyor. Buna yapabilmek için de prognun büyüyor, işler zorlaşıyor." Ticaretin Türkiye'de çok karmaşık bir yapıya sahip olduğunu, birine uyan bir programın diğerine tamamen ters geldiğini ve programcının bu çelişkiler içinde bocaladığıru söyleyen Keleştimur, "Bilgisayar bir kural bekler. Sen bu knrala nymahsın. Oysa ki ülkemizde berkes bilgisayar bana uysun diyor" diye belirtiyor ve isyan edıyor: "Türkiye 1 de tüm bilgiişlemsizliğin cezasını biz cekiyoruz!" Türkiye'de programcıbğm son 1 yüdır önem kazandığına, daha öncesinde bilgisayara sahip olan Bilgisayar programlannda uygulama hiçbir kurala uymuyor Yumurta üreticmnin umudu turizm tZMlR (Cumhuriyet Ege Bürosu) Yumurta üreticisinin umudu turizm. Yazla birlikte iç tüketimin düşmesi sonucu üreticiler turizm merkezlerine yöneldiler. Bayram sonrası 90 liraya kadar yükselen yumurta fıyatlart geçen hafta yeniden düşmeye başladı. Fiyatlann 80 liraya kadar gerilemesi üreticiler arasında endişe yarattı. Bir yumurtanın maliyetinin 90 ile 95 lira arasında değiştiğini belirten üreticiler, "Eğer flyatlar yükselmezse birçok tavuk çiftliği kapanır" dediler. Erdemir tüketime yetişemîyor 1 3 9 milyarlık vergiyle Türkiye rekortmeni olan Erdemir, kapasite artürma hazırhklan içinde. Ancak halen Türkiye'nin yassı mamul ihtiyacının yüzde 75'ini karşılayan fırma, kapasite arttmmından sonra da ihtiyacı karşılayamayacak. BAR1Ş KUDAR EREGLİ 1 trilyon cirolu, 435 milyar vergi öncesi kârlı ve ödeyeceği 139 milyar 564 milyon liralık Kurumlar Vergisi'yle rekortmen olan Ereğü Demir Çelik Fabrikalan (Erdemir), Türkiye tüketimine yetişemiyor. Türkiye tüketiminin anCak yüzde 75'ini karşılayabilen tek yassı mamul üreticisi Erdemir'in kapasite arttırma ve yeni tesis kunna planlanyla 1995 için hedeflenen üretiminin de tüketime yetişemeyeceği bildirildi. Erdemir'in genel müdür yardımcılan işletmelerden sonımlu Kerim Dervişoğlu ve satıştan sorumlu Osman Mandı, tesısleri gezdirirken üzerleri kirlenmesin diye iş gömleğı, başlanna herhangi bir şey düşmemesi için baret giymiş gazetecilerin surekli olarak çevrenin temızliğinden, düzenli olmasından doğan şaşkınlıklannı, "En basit işcimizdea en yuksek düzeydeiri yonetkilerimize 'Burada öncelikle siz çalışıyorsunuz' diyoraz. Ba aedenJe çevre düzeni kişi olan tanmda, gizli işsizler dahil, istihdam rakamı yeni seride yaklaşık 2 milyon kişi azalarak 7 milyon 583 bin kişiye indi. 1980 yüı için sivil işgücü arzı da seri değişikliğiyle 17 milyon 63 bin kişiden 15 milyon 619 bin kişiye düşürüldü. kişilerin programa para vermek istemediğine işaret eden Murat Keleştimur, "Programın önemi yeni yeni anlaşılmaya başlandı. Ancak halâ zamanımız programı anlatmakia geçivor. Bazeo gazetelerde 'programı yanında bilgisayar' ilanlan göhiyoruz. Nedir bu program, ne yapar diye bakılmıyor büe" diyor. Türkiye'de programcılığm bir yere gelmediğini, ancak insanlann birey olarak kendilerini yetiştirdiklerini söyleyen Keleştimur, "Ülkemizde bilgisayar konusunda politika yok. YararianabUeceğiniz kurumlar, imkânlar, kaynaklar yok. Bu konuda kalıcı bir şej oturtamıyor, kurumsailaşamıyorsunuz" diye yakıruyor. Bilgisayar programcılığmın beyni çok yoran bir iş olduğunu ve bu işi genelde gençlerin yaptığını söyleyen Keleştimur, bir yaştan sonra, başka bir bölüme, Bagfaşfr 2 ek tesis BANDIRMA (Cumhuriyet) ErdekBandırma karayolu üzerinde kurulu, Türkiye'nin en büyük gübre fabrikalartndan Bagfaş'a 2 asit tesisi daha kurulacağı açtklandı. Bagfaş Genel Müdürii Kemal Gençer, 130 bin tonluk fosforik asit tesislerine ek 100 bin tonluk, 500 bin tonluk sülfirik asit tesisine ek olarak 500 bin tonluk 2 tesis daha açacaklarmı bildirdi. Gençer,"Yılda / tnilyon ton sülfirik asit üretmek memleketimiz kimya sanayiinde dönüm noktası olacaktır" dedi. Erdemir işçıleri, işlerinin çok ağır olmasma karşılık çevre temizliğini de ihmal etmiyorlar. berkesi şaşutır" diyerek hafifletmeye çalışıyorlar. Yurtiçi ve dışından getirikn demir ve kömür cevherlerinin düzenli bir biçimde yığılmasuun ayn bir görüntü verdiği tesis, hammaddesi dışında tüm gereksinimini kendisi karşüıyor. Erdemir, enerji santralı, oksijen fabrikalan, atölyeleriyle tam bir entegre tesis dunımunda. 1985 yılında devreye giren "Znbeyde" adlı yuksek fınnı gazetecilere gösterirken ayn bir gurur duyan Osman Mandı, " B n n daki tüm işlemler bilgigayaria otomatik olarak yapüryor" diyor. Bu arada büyük bir vinç eritilmiş demir cevherini taşıyan hazneyi konventöre döküyor. 1650 derece sıcaklıkta erimiş 80 ton demir cevheri ışık saçarak kaynamaya devam ediyor. Yuksek fınnda eritilen ve içine katkı maddeleri katılan demir, daha sonra işleneceği sıcak haddehaneye aktanlıyor. Burada 10 tonluk demir bloklan inceltilerek ince sac haline getiriliyor. Rulolanmış sıcak sac, isteme göre ya satışa sunulmak üzere haarlaruyor ya da soğuk haddehaneye gidiyor. Soğuk haddehanede plakaya dönüşen demir satılmak üzere paketleniyor. 268 milyar liralık demir ve kömür cevheri, 241 milyar liralık yan mamul dışarıdan alınmış. tceriden alınan hamrnadde için de 207 milyar lira ödenmiş. Hammadde, yedek parça, bakım onanm için toplam 237 milyon dolar ödeme yapan Erdemir, 1988 yılında 322 bin ton üriin ihraç ederek 139 milyon dolar gelir elde etmiş. Satıştan sonımlu Genel Müdür Vekili Kerim Dervişoğlu, KAM adını verdikleri, "Kapasite Arttırma ve Modernizasyon Projesi"ni anlatırken, 1988 yılında 100 bin ton teneke, 460 bin ton soğuk sac, 1 milyon 7 bin ton sıcak sac, 248 bin ton levha olmak üzere toplam 1 milyon 816 bin ton üretim yaptıklannı, bunun 1989'da 1.9 milyon tona yükseleceğini söylüyor. KAM'ın ilk bolümünün devreye girdiğini anımsatan Dervişoğlu şu bilgileri veriyor: "Ürettiğimizin iç tükedmi karşıfaunadığının bilincinde olarak hanrladığımız ve 2.4 milyon ton sıvı çelik ile ithal slab kullanarak 3 milyon ton/ yıl yassı mamnl iiretiml öngörea, iki aşamada ve 11 yılda tamamlanabilecek olan KAM projesinin (ahmini toplam maliyeti 865 milyon dolardır. tlk aşamada maliyeti 276 milyon dolardır, bunnn 165 milyon dolan dış fınansman, 111 milyon doiar karşüığı Türk Lirası da iç finansmanla karşılanacaktır. Dk aşamada çeükhane fadüadan, 3. ve 4. sörekli döknm tesisleri, 4. oksijen fabrikası, 1. sıcak haddehanenin tadilatı. slab ısıtma fınnı, asitleme haro tadilaü, bobin hazırlama aattı, yeni liman konnlan yer almalrfmfır vr honhr ihalrye yıfcmıştır. Bnnlar devreye girdiğinde bcdef 3.2 milyon ton üretimdir. Ancak yioe de bunun tuketimi karsılamada yeteni olmayarağının biUndndeyiz. Gelişen Tnrkiye'de tüketime yetismemiz çok zor." Logo Bilgisayar'ın sahiplerinden Murat Keleştimur, Türkiye'de ticaretin çok karmaşık bir yapıya sahip olduğunu, birine uyan bir bilgisayar programımn diğerine tamamen ters geldiğini ve programcının bu çelişkiler içinde bocaladığını söylüyor. örneğin teoriye geçildiğini belirtiyor. Bu mesleğe hep küçük sermayeyle başlandığına da dikkat çeken Keleştimur, "Fiaansal zorlukiar nedeniyle sektörü siz seçemiyorsunuz. O sue geliyor. Kapasitenize göre ydaeUyor ya da yöndemiyorsBnuz" diyor. "Ba işi sevemezseniz yapamazsımz. Her gnn yeni bir şeyler oğreniyorsunuz. Dünyada gclişen oUyiar hep sizin önünüzde doruyor. Bügisayan seviyor, onsuz yaşayamıyorsunuz artık" diyen Keleştimur'a bir bilgisayar programcısının ne gibi özellikler taşıması gerektiğini soruyoruz. Keleştimur şöyle tarif ediyor: "Bir programanın inisiyatif sahibi bir kişi olması gerekiyor. Genel kültnra olmalı. Müziği sevmeli ki gdeceğe umutla baksın. Görsettk kültnriı, görsd zevki olmalı. Bilgisayar konusunda kendini yetistirmiş olmalı. Bunon içia de Tnrkce kaynak otanadığından, tngilizce bilmeli. Ancak her şeyden önemlisi bilgisayara âşık olmalı." ELEMAN Metin Yazarı Come in, Lıcoming Manager A major Turkish tour/conference/pr company has currently a position available for a highly qualifed Incoming Manager: • Min. of 3 years of experience as a top level Incoming Manager • No obstacles to domestic and international travel • Knovvledge of another foreign language are preferred. Those ınterested are kindly requested to send their CVs to P.K. 482 Şişli.'postmarked no later than May 30,1989 Eleman Arıyoruz Endüstnde otomasyon uygulamaları ıçın Proses Kontrol Bılgısayarları üretıyoruz. Sıstem Kartlan ve Proses Kontrol Modüllen montaı bölümunde görevlendırılmek üzere. elektronık komponentlerın montaıında deneymlı erkekse tercihan askerlığını yapmış (JLllB Anıerhan l e t h n o l o g i e » I n c Elemanlar Arıyor • Satış elemanları • Operatörler • Programcılar A multınatıonal company, headquartered in U.S.A ıs seekıng tor an ASSISTANT SECRETARY . Montaj Elemam Sıstemlerımızın fabnkaya kurulması (enstalasyon), bakım ve arıza bölumünde görevlendınlecek oto eilıyetı olan. tercihan Meslek Lısesı mezunu. deneyımlı aî derecede Ingılızce bılen ve askerlığını yapmış for ıts newly startmg Istanbul Branch. Requıred pualifıcatıons are. Mınımum 3 years of experıence Good knowiedgö of Englısh language Knovvledge of PC usage All apolıcatıons will be kept strıctly conlıdentıal Please contact Mıss Ayşe Tombaz for an appoıntment BİLGISATAR SISTEML6BI te TIC *S Bakım »e Servis Teknisyeni arıyoruz İlgilenenlerin 1661086 numaralı telefondan Neşe Enöz'e başvurmaiarı rıca olunur Inönu CÎĞ Cıftevav Sokak No 4/3 80090 Taksım IS1ANBUL Tel 90 (1) 145 20 9394 Tlx. 26103 TKO TR Fax 167 17 14 0 FEDERAL Istanbul Brancft Tel (76 57 80 » Applications will be kept strictly confidential. Galleria'da birkaç saat "bulunmak" size milyonlar kazandıracak! Günde yalnızca 4 saat Galleria'da olacak, randevulannızı standınızda alacak, bilimsel yöntemlerle satış yapacak ve her ay milyonlar kazanacaksınız. Galleria'daki Ana Yayıncılık standlarına, tercihan Bakırköy civarında oturan "Aktif Satış Yetkilileri" arıyoruz. İlgilenenlerin aşağıdaki adrese şahsen başvurmaiarı rica olunur. Für die Zeitschrift ELIAR ELIAR Elekironlk Sanay* A.Ş. Barbaros Bulvafı 20'2B Balmumcu Beşıktaş 80700.1si "UNSER DEUTSCH" M 148 06 12146 09 57 Büroda çalışacak lise ve ticaret lisesi mezunu Bayan Bilgisayar Operatörü Ticaret lisesi veya yüksekokul mezunu Tecrübeli Bay veya Bayan Mubasebe elemam T d : 145 64 36 • 149 93 06 AJANS İÇİN SEKRETER ve OFJS BOY aranıyor. Tel: 146 62 48 suchen wir einen Deutschen, der Türkisch beherrscht oder einen Türken, der ins Deutsche übersetzen kann. Sofern sich Studenten für diese Arbeit interessieren, können bezüglich der Arbeitszeit günstige Absprachen getroffen vverden. Auskünfte gibt: Chefredakteur Feridun Akoğlu, Tel.: 512 05 05/511 Bir Avrupa Spor Giyim Firmasının Türkiye'deki imalatlarını TEKNİK ve KALİTE yönündenyürütebilecek,denevimli,| ingilizce bilen eleman aranıyor. k İsteklilerin bir resim ve özgeçmişlerini p.K. 193 Levent ] adresine göndermeleri rica olunur. (TÜ ve Y|LDI? OGRENCILERI Kendi belirteyeceğiniz zamanlarda dostluk, güven ve huzur dolu iş ortamımızda ANABRİTANNİCA'nın tanıtımını yaparak günde 80.000 TL. kazanabilırsınız. GEÜN TANIŞALIM! Ertuğrul Sltesl 95/13 Barbaros Bulvarı BEŞİKTAŞ AnaBritannica Oünyanırı I numaralı anvıktopeciisı Bu>ukücrc Caü. Uçynl Mcvkıi Nn 57 Kal 2 Maslaklstanhul