Katalog

24 MART 1989 HABERLER CUMHURİYET/15 İnsaıı hakları atağı Aralarında 6 siyasal partinin de bulunduğu Norveçli 18 kuruluş, Türkiye'deki insan hakları ihlallerine son verilmesi için önlem ahnmasım istedi. BM'ye yapılan başyuruda hükümetin işkenceye son verilmesi için hiçbir şey yapmadığı ileri sürüldü. Haber Merkezi Norveç'te, aralannda siyasal partilerin de bulunduğu 18 kuruluş, BM tnsan Haklan Komitesi'ne başvurarak Türkiye'de insan haklan ihlallerine son verilmesini istedi. BM tnsan Haklan Komitesi'ne gönderilen yaaıun rnetni şöyle: "Uiuslararası Af Örgutii, son olarak Turkiye'nin insan haklannı sistematik ve acımasız bir biçimde ihlal ettiğini belgeieyen bir rapor ya>ımladı. Lluslararası Af Örgütö özeflikle ŞD üç sorana dikkat çekiyor: Işkence ve kötü muamele, karakoltar ve cezaevlerinde yaygın Mçiınde nygulanmaktadır. Siyasal nedenlerie gözaltına alınanlar ciddi biçimde dayak yemek, elektrik şokuna maruz bırakılmak ya da dnsel tecavüze uğramak gibi teb• likelerie karşı karşıyadırlar. 1987 Ue 198« yıllannda en az 25 kişinİB iskence sonrası öldükleri bildirilmektedir. Türkiyede çeşitli bölgelerdeki cezaevlerinde, adil olma>an duruşmalarda mahkum olan binlerce siyasi mahkum yatmaktadır. Bunlann içinde en temel insan baUanndan yararianmak isterken yakalaaan yüzlerce de fikir mahkuma bulunınaktadır. TOO'ÜD uzerinde kişi idam mabkumndur. Türkiye, son yillarda uluslararası alandaki göriinümünu düzeltmeye çaiışmışnr. Turkiye'nin Avnıpa Konseyi üyeliği ve AT'ye tam üyelik başvurusu, bu ülkenin gönınuraünü duzeltnıesini gerekli lulmışür. Uluslararası Af Örgıitu1 Norveç'ten BMlnsan Hakları Komitesi'ne Türkiye başvurusu Insan Hakları Konfenmsı FERRUH YILMAZ KOPENHAG Eylüt ayında Kopenhag'da yapılacak Uluslararası İnsan HakJan Konfeıansfmn yanı sıra bağımsız kişi ve kuruluşlann da kaülacağı bir tnsan Haklan Konferansı daha düzenlenmesi düsünülüyor. ABD ve Kanada'nın yanı sıra 35 Doğu ve Batı ülkesinin katıldığı Viyana Güvenlik Konferana'nda aknan karara göre oturumlara katılan ülkelerdeki insan haklan geüsmelerini izlejnek üzere düzenlenecek tnsan Hakları Konferansı'na mayısta Paris, ey, , , , „ . .. ülayındadaKopenhagevsahıpüğı yapacaK. Danimarka Parlamentosu'nda, ırkçı Fremskridts Partisi dışındaki tüm partiler oy birliğiyle Kopenhag'daki tnsan Hakları Koııferansı'nın resmi çevrelerle sınırli oimamasını karariastırdılar. Bu amaçla eyiül ayında Kopenhag' da yapılacak konferans sırasında insas haklan konusunda çalışmalar yapan tüm bağunsız kişi ve kuruluşlann da katılacağı ek bir konferans daha düzenlenecek. Danimarka siyasi partileri bOylelikie daha sonra Moskova'da düzenlenecefc tnsan Haklan Konferansı için iyi bir örnek yaratılacağını düşanüyorlar. Danimarka Parlamentosu 1 ndaki tartısTnalarda hem httkümet hem de muhalefet sözcüleri insan halclan için miıcadelenia. sadece hükümetlerle sınırlı kalmaması gerek ti|i konusunda gorüş birîi|i içinde. Mükümeii, Kopenhag'daki konferansa, Kopenhag tnsan Haklan Merkezi ite Danimarka Helsinki lzleme Komitesi'nin de davet edileceği bağımsız biı konferans duzenlenraesi için çalısmaya çağıran bir karar tasarısı kabul edildi. Karar ^^Danimarkahu. t a s a n a n d a kümetinin Viyana'da imzalanan insan haklanyla ilgili metnin daha betirli hale getiriltnesi için çalışması öngörülüyor. Buna göre Danimarka hükümeti Viyana konferansma katılan ülkelerdeki insan haklan ihlallerini izlemek üzere bağımsız bir organ oluşturıılması, Viyana'da imzalanan anlaşma metninin bağiayıcı hale getirilmesi ve tek tek kisilerin insan haklan konusunda basvuruda bulunabilmelerinin sağlanması için çalışacak. 'Şemdinli Röportajı* ile ilgili karar bozuldu nun raporu ise ulke içinde insan haklannın düzeltilmesi yönunde pek az bir şey yapıldıgını göstermektedir. Türkiye, tnsan Haklan Evrensel Bildirgesi'ni imzalayan iilkelerden biridir. Buna karşın hâlâ iskence ve haksız mahkumi>etlere son vermek için hiçbir şey yapmamaktadır. Bu bildirgeye imza atan örgütler, en temel insan haklannın böylesine göz ardı edilmesini protesto ederler: Lluslararası Af Örgütü, Kilise Örgutii, Norveç Hıristiyan Demokrat Partisi, Norveç Mülteci Konseyi, Helsinki tzieme Komitesi, Hıristiyan Demokrat Parti Kadın Kollan, Norveç Af Örgütü, Lluslararası Sosyalistler, Kornünist tşçi Partisi (MarksistLeninist), Hıristiyan Demokrat Parti Gençlik KoUan, Norveç Komunist Partisi, Norveç Sosyalist Sol Parti, Sosyalist Gençlik Örgutü, Norveç LiberaJ Partisi. Işçi Partisi Gençlik Kollan, Norveç Merkez Gençlik Örgütü, Liberal Parti Gençlik Kollan, Ögretmenler Örgütü. " Kitap imhaya ret ALİ TEVFİK BERBER Yayıncıyazar Muzaffer tlhan Erdost'un "Şemdinli Roportajı" adlı kitabı için Istanbul DGM'ce verilen müsadere (*orahm) kararı, Yargıtay 9. Ceza Dairesi'nce bozuldu. Yargıtay'ın bozma ilamında DGM'ce verilen müsadere kararında, kitabın "iceriği bakımından hangi yönleri ile müspet suçu oluşturduğunun gerekçeleriyle açıklanmadığı, sıfatı belli olmayan bilirkişinin tatminkâr olmayan raporuna atıfla yetinildiği" belirtildi. Kitapla ilgili olarak DGM'nin müsadere karanndan sonra tstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesi'nde görülen bir başka dava ise beraatle sonuçlanmış, toplatılan kitaplarm geri iadesi kararlaştırılmıştı. Kitap üzerindeki incelemelerini tamamlayan Yargıtay 9. Ceza Dairesi, 14. Şubat 1989 tarihinde aldığı kararda, Erdost ve avukatı Kemal Keleşoglu'nun müsadere karannın bozulması yönündekı isteklerini yerinde gördıi. Oybirliğiyle alınan kararda "dava konusu kitabın içeıiği bakınundaıı hangi yönleri ile muspel suçu oluşturduğu gerekçeleriyle açıklanmadan, sıfatı belli olmayan bilirkişinin tatminkâr olmayan raporuna atıfla yetinilmesinin yasalara aykın oldnğu, bu nedenle de müsadere yönündeki hıikmün bozulması na" karar verildiği belirtildi. Muzaffer tlhan Erdost, tstanbul DGM'de açılan ve kitabının müsaderesine karar verilmesiyle sonuçlanan davada, "Şemdinli Roportajı" adlı kitabında. TCK'nın 142/3. maddesine aykırı olarak yayın yoluyla bölücü propaganda yapmakla suçlanmıştı. Erdost'un suclamalan kabul etmediği dava 29 Eylül 1988 günü sonuçlandmiıruş, Erdost hakkmda davanın zamanaşımı nedeniyle düşürülmesine, kitabın ise müsaderesine karar verilmişti. Erdost'un avukatı Kemal Kdeşoglu, karann bozulması sonrasında, "DGM'nin kendilerine başvurarak Yargıtay'ın bozma karanna uyulmasını isteyip istemediklerini soracağını" belinerek yargılamanın yinelenmesi yolunda görüş bildireceklerini söyledi. DGM'nin eski kararında direnebileceği gibi, Yargıtay'ın gerekçesini yerinde görerek yargılanmanın yenilenmesine de karar verebileceğini kaydeden Avukat Keleşoğlu, "Yargıtay'ın karan gerçekten yerinde bir karar. Aynca tstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesi'nin vermis olduğu beraat karan besinleşmiş dunımda. Daha once verilmiş beraat kararına ragmen, aynı nedenle bir başka mahkemede açılmış davada aynı doğrnltuda beraal karan verilmesi gerekir" dedi. Muzaffer llhan Erdost'un 1963 yılında yedeksubay olarak görev yaptığı Şemdinli 'deki izlenimlerinin anlatıldığı ve "Şemdinli Roportajı" adı altında toplanan yazılar, herhangi bir kovuşturmayla karşılaşmamıştı. 1987 yılında kitaplaştınlan röportajda yorenin guncel yaşam biçimleri ve insan ilişk ileri konu ediliyordu. işkenceye yakın takip İnsan Hakları Derneği tstanbul Şubesi, Türkiye'deki iskence olaylarmı izlemek üzere, örgütün bütün şubelerine "iskence bilgi formları" gönderdiğini açıkladı. Haber Merkezi İnsan Haklan Derneği bünyesinde kurulan tstanbul Şubesi "İşkenceye Karşı Uloslararası Sözleşmeleri ve UygBİamalan tzieme KomisyoBn" nun Türkiye'de iskence olaylannı izlemek üzere bir çaJışma başlattığını, buna bağu olarak da bütün tHD şubelerine iskence bilgi formu gönderdiğini açıkladı. tnsan Haklan Demeği tstanbul Şubesi'nce yapılan açıklamada Turkiye'nin geçen yıl BM İskence ve Diğer Zalimce tnsanlıkdışı, Onur Kıncı Davranış ya da Cezaya Karşı Sözleşmesi'ne imza atmasına karşın sözieşmenin yasaJ gereği olarak işkencenin önlenmesine yönelik hiçbir iç hukuk duzenlemesi yapmadığma dikkat çekildi. Açıklamada şöyle denildi: "Komisyonun uygnlamalara Uişkin başlatnğı ildnci çalışma ise iskence bilgi formunun bazırlanmasıdır. Bilindiği gibi gerek uluslararası kuruluşlar, gerekse tHD ve diğer demokratik kuruluşlar dönem dönem iskence uvgolamaltnna yöneiik çahşmalar yapmaktadır. Komisyonumuz bu calışmayı sörekli lalmayı ve periyodik olarak sonuçlanm kamuoyuna duynrmayı amaçlaraaktadır. Bu nedenle iskence görenlerin gerek yasal haldannı kullanma konusundaki psikolojik baskıyı kırabümek, gerekse dernegin eÜne bdgeii ve saglıkh bilgikrin ulaşabilmesi açısından iskence bilgi formu, Türkiye capında tHD'nin bütun şubelerine gönderilmiştir." evgili îstanbullulor f ütün şehirler ve bütün hizmetler insana yöneliktir ve insan için vardır. İnsana sağlık ve mutluluk taşımayan hizmet olmaz. Bu inançla, yarının mutlu İstanbul'u için zorlu bir geçiş dönemini göze aldık. istanbul koskoca bir şantiye oldu... Daha insanca yaşanabilen, çamursuz, tozsuz bir şehir için sorunların üzerine hiçbir tehdide aldırmadan cesaretle yürüdük. Seçim yatırımı yapmak yerine altyapıya yöneldik. Toprağın altına yatırım yaptık... Size hoşgörünmek yerine, eziyet çekmek ve eziyet vermek pahasına doğru olanı yaptık. istanbullu artık çok yakın bir gelecekte, altyapı sorunları çözümlenmiş bir İstanbul'da çağdaş ve insanca yaşamın gereklerine uygun yaşayacak. "Peki, bu toprağa gömülen paralar nasıl ödenecek? Çoçuklarımıza faturası nasıl çıkacak?" diye düşünebilirsiniz. Haklısınız. Hlç endlşe etmeyln sevglli hemşerilerlm... istanbulun yannlarında doğacak her çocuk borçlu değll alacaklı doğacaktır! Yalnızca PERPAnın geliri,yaptığımız yatınmlar için alınan krediyi rahatlıkla ödeyeçektir. Borcumuzun 3 katı alacağımız, 5 katı kaynağımız var Böylelikle İstanbul'u sağlam temeller üzerine oturttuğumuz gibi İstanbul'un bütçesini de çok sağlam temeller üstüne oturttuk. 5 yıl içinde yapılan hizmetler bir insan ömrüne sığmayacak boyuttadır. Bir şehrin ömrü içinde ise tarih boyunca kalacak hizmetlerdir. Belediye başkanı bir partiden seçilir. Ama seçildiği andan itibaren bütün şehrin belediye başkanıdır. Cörevim süresince sosyai adalet ilkesine büyük bir titizlikle riayet ettim. Hiç kimsenin hemşerilerimin sırtından haksız kazanç sağlamasına göz yummadım. seçildiğim andan itibaren, bugüne kadar olduğu gibi bundan sonra da Atatürkçü, demokrat, laik ve çağdaş bir anlayışla hlç ayırmaksızın bütün istanbulluların Belediye Başkanı olacağım. 5 yıl sizin için çalıştım. 5 yıl daha terimi sizler için akıtmak istiyorum. Pazar günü söz oyunlarına, çarpıtmalara kanmadan bu seçimin bir "belediye seçimi'olduğunu unutmadan oyunuzu "İstanbulun geleceği" için kullanın. vereceğinlz her oy bana yeni bir heyecan ve güç katacaktır. Sağduyunuza sonsuz inancım, oyunuza saygım var. Daha güzel günlere... Hep birllkte el ele. Sıddık Bilgin davası Şahit adreslerinin tespitine çahşılıyor ANKARA (UBA) öğretmen Sıddık Bilgin i öldurdükleri gerekçesiyle haklannda dava açılan yüzbaşı Ali Şahin ile görevli üç erin yargılanmalarına Ankara tkinci Ağır Ceza Mahkemesi'nde devam edildi. Öğretmen Sıddık Bilgin'in eşi Müjgân Bilgin'in hazır bulunduğu duruşmaya sanıklar yüzbaşı Ali Şahin ile erler Mehmet Acar, Ümit Eriş ve tbrahim Yıldızgören gelmedi. Bingöl'ün Genç ilçesinde görev yaparken, Yasadışı örgütiere yardım ettiği gerekçesiyle gözaltına alındıktan sonra iskence sonucu öldürüldüğü öne sürülen öğretmen Sıddık Bilgin davasmda, talimatla istenen şahit Setim Şahin'in ifadesiyle Ali Düzenli ve diğer beş şahitin adreslerinin tespiti için yazılan müzekkereye cevap gelmediği görüldü. Mahkeme heyeti, şahit Selim Şahin için yazılan talimat ile diğer şahitlerin adreslerinin tespiti için yazılan müzekkereye cevaplannın beklenilmesi için davayı ileri bir tarihe ertelerken, adresleri tespit edildikten sonra şahitlerin bulundukları yer asliye ceza veya ağır ceza mahkemesine talimat yaalarak ifadelerinin alınmasına karar verdi. CENEVRE (AA) Armatör Semih Hüseyin Sohtorik, ortakiarından 2 milyon dolar "gizlediği" gerekçesiyle pazartesi günü tsviçre'nin Cenevre kentinde tutuklandı. AFP'nin polis kaynaklanna dayanarak verdiği haberde, 48 yaşındaki Sohtorik'in, Cenevre'de oturan Turk ortaklanndan biri tarafından, defterlerde usulsüzlük yapılarak şirkete ait iki gemiden elde edilen kân düşük gostermek suretiyle 2 milyon dolan "gizlen e k l e " suçlandığı bildirildi. İsviçrede bir Türk işadamı tutuklandı BEDRETTİN DALAN Yaptıklanm yapacaklanmtn temînatıdır