Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
Cumhuriyet Sahıbl Cumhurıytl Macbaacılık vc Ga2etecıiık Turk Anonım Şırkctı adına N«Hr >>di • Genel Yayın MUduru: H t s n OnuL Munsesc Muduru Emine UpklifU. Yazı Işlen Muduru CMu» G O M Ü I . 0 Haber Mcrkezı Muduru Yılçıı B«yCT. Sa>fa Duzenı YOnnmenı. Ali Aor, # Temsılcıler ANKARA Ahmeı Tın. İZMIR. Hiknet ÇMiıluyı. AD4NA C«tal B*;1M«I<. Istanbu) Haberlerı: Erfcaa Akyıldjz, Dış Habcrler: Ergım Balcı, Ekonomı: Ceagiz Ttariıuı, Kulıur: Cdal Uster, Spor Danısmanı Abdalkulir YiKtlmu, Duzehme. Rrfik Durtoaş, Araştırma. Şakin Alpav, IşSendika: Şakran Ktleaci, Yurı Haberlen: Ntcdel Do£u. Dızı Yazılaı b ı » Çalçku, # Koordınatör AhnM Konıhsjo, • Malı Işler: Erol ErVut, 0 Muhasebe: Bakat Vcscr • BUtçePlanlama: Scvgi Anın • Reklanı: Torun. Ek Yayınlar: Hulyı Akyol • Idarc: Hınc>ia Gurer, Işlelmc: Öadcr Çtlik, Bılgıtşlmv N«il lnaL «ason vt Yayaıı Cumhunyet Maıbualık n Cueuakk T.A.Ş. TUrk OCTJI Cad. 39/41 CataJoiiu 34334 Isl. PK 246lsunbul. Tel 312 05 05 (20 hal). Tdcı 22246 Fıx (1) 526 60 72 # Bumlar A ı t e n : Zıya Gökalp Blv lnkılap S No 19/4, Tcl 133 II 4147, TUot: 42344 Fuc (4) 133 II 41 428 0 b a f a H Zjya Blv 1352 S.2 X Tcl 13 12 30, Ttleı: 52359 Fax: (51) 19 53 60 : lnönü Cad. 119 S No 1 Kal 1. Tcl. 114550119731, TdBt 62155. F«ı: (71) 32» 056 TAKVİM: 20 MAKT 1989 tmsak: 4.36 Güneş: 6.01 öğle: 12.16 Ikindi: 15.40 Akşam: 18.22 Yatsı: 19.42 IngUtere de yine telekız skandak Eski Hindistan Güzellik Kraliçesi Pamella Bordes'in Muhafazakâr Parü'ye mensup bir milletvekiline Avam Kamarası'nda "özel asistanlık" yaparken diğer yandan da bazı gazetelerin nfüdürleriyle milletvekili ve bakanlarla ilişki kurduğu söyleniyor. Bordes'in "anılarını" yazacağl 9 Bir ayağı felsefede, bir ayağı edebiyatta olan Nermi Uygur: "İnsanın kökeni bunalım. Ama bundan bir umutsuzluk çıkarılmasın. Tam tersine insan tükenmez." "Çok kişinin artık içinde yok olduğumu sandığı derinliklerde bile hep günlük dilin tadını, bilgeliğini aradım." "Kitap yaktığımızı, topladığımızı işitince, durumumuza şeytan bile ağlar!" ALPAY KABACALİ Kültürüıı kökü bımalmı PORTRE NERMİ UYGUR Fosiller kırıldı ANKARA (AA) MTA Tabiat Tarihi Müzesi'nde bulunan 12 milyon yıllık fosiller, ücretsiz şehir turlarına katüanlann gazabma uğradı. MTA Tabiat Tarihi Müzesi'ndeki 4 önemli makro fosil ziyaretçiler tarafından kırıldı. Yetkililer müzede yer alan Manisa civarmda bulunmus, Alt Pliosen yaşlı, yaklaşık 12 milyon yıl öncesine ait "Synaconolophus Serrident", Afyon civannda bulunmus Alt Turanien yaşlı Mesozoik devre ait (yaklaşık 570 milyon yıl) "Chenorolophodom Pentelion" adlı fosillerle, Ankara yakmlannda bulunmus, alt Pliosen yaşlı fosil yatağı örneğinin çeşitli parçalarının kırıldığınt ' söylediler. Özgün bir düşünür 1925'te îstanbul'da doğdu. İ.Ü. Edebiyat Fakultesi Felsefe Bölümü'nü bitirdi (1948), aynı bölümde asistanlığa başladı (1950). Bir süre Köln Üniversitesi'nde öğrenim gördü. 1955'te doçentliğe, 1964'te profesörlüğe yükseltildi. Yurtdışında birçok bilimsel toplanüya katıldı; 197981'de B.Almanya'nın Wuppertal Üniversitesi'nde kültür, dil, bilgi, mantık felsefesi okuttu. Türkiye'de ve yurtdışındaki dergilerde birçok felsefe yazısı ile denemeleri yayımlanan, özgün bir düşünür ve denemeci olarak tanınan Uygur'un 12 kitabı var. tlk kitabı Edmund Husserl'de Başkasınm Ben'i Problemi (1958) ile Türk Dil Kurumu Bilim Ödulü'nu aldı. Başlıca yapıtları Dilin Giicü (1962), Felsefenin Çagnsı (1962), Dünya Görüşü (1963), Güneşle (1969), Türk Felsefesinin Boyutları (1974), KuramEylem Bağlamı (1975), Yaşama Felsefesi (1981), Kültür Kuramı (1984) ve Bnnahmdan Yaşama Kültüni (1989)'dür. lamamış. Başka bir deyişle, yaşa limsel metinler, felsefe çıkışlan dığı bunalım duşünceye, felsefeye, var, ama gene de bir deneme. Zadenemelere dönüşmuş. Yine kita ten ben elimi neye dokundursam bına başvurursak: "Tüm görünü denemeleştiriyorum. Bunalım komüyle insan için salt yaşama diye nusu dolayında \e içinde dönenibir şey yok. Yaşama düşünmeyle yor, diyebilirim. İnsanın kokeni »armaş dolaş. Zorunlu bu." bunalım, buna inanmaktayım. İnsan kaldıkça da, böyle süriip giBunalımlar kitabı decek. Hemen soyleyim: Bundan 463 sayfalık bu "bunalımlar ki bir umutsuzluk çıkanlmasın. Tam tabr'nı özetlemenin, işlediği konu tersine insan tükenmez... Kitaplar uzerinde ayrı ayn durmanın ta ne öğretiye ne bilgiçliğe yer var. olanağı yok. En iyisi, kendisine Felsefeler, kuramlar incelenmkor. başvurmak. Nermi Uygur diyor Ders memurluğuyla bir ilgisi yok kitabın. Ama bir bakıma ne yok ki: ki bu kitapta: İnsana can veren "Kalınca bir yapıt, gene de bitrüzgârlar, yapraklardan çiçeklermemiş bir yapıt. Daha doğrusu, iç den derlediğimiz kokular, gölgeli içe sanlmış tek tek denemelerin ağaçlar, geziler, salkım salkım ilisoluşturduğu bir kitap. Dıştan bakiler, toplum, devlet, sanat, egikınca şiirler, oykuler, anlatılar. bitim, teknik, felsefeye ilişkin buram buram sorular... İşte böyle, insan denemeci olunca herhangi bir şeyi özetlemeye varamıyor." Nerml Uygur Salt yasama yok Yaşama düşünmeyle sarmaş dolaş. çı. Nermi Uygur, "Denemecivim ama, bir bakıma özdeyiş >azan>ım" diyor. "Gittikçe daha çok ozdeyişlerle istediklerimi dile getiriyorum. Özdeyişler benim felsefem, şiirim, romanım, öyküm, anım, her şeyim..." lında, tüm evreni yazıya dökme çabası. Öyleyse yazan herkes denemeci. İster şiir ister öykü yazsın, ister başka şeyler. Nerde düşünmek varsa orda deneme >ar, nerde yasamak varsa orda deneme var. Çünkü duşunme de yaşama da kırıntı kınntı. Bir bitmemişlik..." tşte bu noktada, son kitabı Bunalımdan Yaşama Kültürü uzerinde durabiliriz. "Bu yapıt, Nermi Uygur'un geçirdiği ağır bir kalp rahatsızlığının ve ameliyatının urünü" dersek, sanırım en doğru anlatımı kullanmış olmayız. Gerçi yaşadıklarından kaynaklanan bir yapıt bu. "yaşamadığı hiçbir şe>e yer yok bu kitapta", ama yaşadığı çok şey de kendine yer bu Tren yolcularuıa sigorta ANKARA (ANKA) Tren yolcularının kazalara karşı sigortalanmasına bugün başlanacak. Devlet Demiryollan Genel Müdürlüğü yetkUilerinden alınan bilgiye göre, tren kazalarında yaralanarak tümüyle ya da kısmen sakat kalan biletli yolculara 20 milyon liraya kadar tazminat verilecek. Tren kazaları sonucu yaşamını yitirenlerin vârislehne ise 25 milyon liraya kadar tazminat ödenecek. Tren yolcularının sigortalanma uygulamasının işlerlik • kazanmasından sonra da ; şehirlerarası otobiis yolcularının sigortalanmasımn zorunlu hale getirileceği bildirildi. arasinda. da söylentiler Pamella Bordes 1982de Hindistan Güzellik Kraliçesi seçilmisti larıyla ilgilenen ve özel asistaıılığını yapan 27 yaşındaki esmer guzeli Pamella Bordes'in, aynı zamanda telekızlık da yaptığı anlaşılınca, akla hemen 1963 yılında Muhafazakâr HaroM McMillan hükumetinin duşmesine yol açan "Profumo skandah" geldi. Üstelik tam şu sıralarda bu olayı konu alan "Skandal" adlı film de her tarafta gosteriliyor. Olayın 26 yıl önceki kahramanı telekız Christine Keeler, artık çoluk çocuğa karışmış, biraz daha saygınlık kazanmış "tarihi bir şahsiyet" olarak basında ve televizyonda boy göstererek "aslında neler olduğunu" anlatıyor bir bir. EDİP EMİL ÖYMEN LONDRA Hindistan eski güzellik kraliçesi olan bir telekızın, bir yandan Muhafazakâr Parti'ye mensup bir milletvekiline Avam Kamarası'nda "özel asistanlık" yaparken, bir yandan da bazı gazetelerin genel yayın yönetmenleri, milletvekilleri, hatta bakanlar ile de ilişki kurduğu söyleniyor. Söylentilerin en "ciddisi" ise, Libya lideri Muammer Kaddafi'rıin yeğeni ile "eş güdümlü bir ilişki" içinde olduğu iddiası. "Bunalım deli ama. sen de ne denli deli olduğunu göster şu bunalıma! Delidolu girişmedikçe hakkından gelemez insan bunalımın. Boylesi delilik bunalıma son vermese bile, o ne yucelik." "Ne mutlu bunalım kulturu olana!" "Zamam varken, insantoplumkültiır evreninde bazı onemli >önelişlere girişmeyen; ozellikle de, başkalannın goziinu açmak için olanca varlığıvla cabalamayan, >ediği vurgundan uyanmış sayılmaz." Bunlar, Nermi Uygur'un son kitabı Bunalımdan Yaşama Kıiltürii'ndeki onlarca özdeyişten birka Edebiyat denemedir Ozdeyiş, deneme türunun kapsamı dışında sayılmaz. Deneme ise Nermi Uygur için "bir edebiyat turu değil, tum edebiyat". Şöyle açıklıyor: "Ben yazmayı denemeleştirme di\e anlı>orum. İnsan, ozü gereği, denemeci. Benim vaptıgımsa, yaşamaları denemelerarası, denemeleraşırı, bağlam bağlam. boğum boğum, denemeler içinde loplamak. Deneme as Bir haftadır İngiltere'de ozellikle magazin basınının iltifat edip "ciddi" bazı gazetelerin yok saydıklan bir skandal "pişiyor". Pamella Bordes skandalımn Muhafazakâr Partili David Shaw henuz Profumo skandalını andıadlı milletvekilinin Avam Kama ran bir yönü ortaya çıkmadı. lşin rası'nda kâğıt işleri ve araştırma içine Sovyet casuslan, gizli istihbarat örgütü MI5'in kanştığına ilişkin henuz soylenti bile yok. Ancak önde gelen milletvekillerine, genel yayın yonetmenlerine, hatta bazı bakanlara "eşlik" ettiği ileri sümlen bir telekıza, Avam Kamarası'na serbestçe girip çıkmasına ve belgelere ıstediği gibi bakmasına nasıl izin verildiği sorulmakta. Yazmak eylemi Kitabın ozetlenememesi, işlevsiz, "hedefsiz" bir yapıt olduğu anlamına gelmıyor elbet: "Bizi bize yaklaştırmasını, neler yapıp edebileceğimize bir tanık olmasını ve bu konuda insanlar arasinda bir dayanışma sağlamasını istiyorum. Yazmak aslında bir politika eylemi. Yazar, yazdıklannı başkalanna, topluma sunuyor. Çünkü yazariık toplumsal bir eylem. Benim için de geçeıii bu, kuşkusuz. Ama güncel politikayla uğraşacak vaktim olmuyor. Benim politikam da işte bu. Ama bir insan politikam. bir doga politikam, bir bilim ve kültür politikam var. Hepsinin özeti şu, diyebilirim: İnsana değer vermeyen yazmasın, diyorum." Hem felsefeyle hem edebiyatla iç içe olan Nermi Uygur. felsefe edebiyat ilişkisi uzerine neler düşunüyor? BBC Thatcher'ın önerîsini reddetti İngiliz yayın kurumu BBC, Başbakan Thatcher'ın kendisiyle yapılacak mülakat için programı yönetecek gazeteciyi belirleme isteğini geri çevirdi. LONDRA (AA) İngiliz yayın kurumu BBC, Başbakan Margaret Thatcher'ın, vereceği mülakat için programı yönetecek gazeteciyi belirleme koşulunu reddetti. BBC ile bağımsız ITV Televizyonu, mayıs ayında başbakanlık görevinde 10. yılını dolduracak Bayan Thatcher ile bir özel mülakat yapma isteminde bulundular. BBC ayrıca bu mulakatı kurumun deneyimli gazetecilerinden David Dimbleby'nin yoneteceğini başbakanlığa iletti. Başbakanlık "Bayan Thatcher'ın başbakanlıkta 10. yılını doldurmasına ilişkin herhangi bir mülakat verme planı" olmadığını bıldirdi. Başbakan Margaret Thatcherın olumsuz yamtından bir süre sonra başbakanlık basın merkezi, BBCye bir yazı gondererek Başbakan Thatcher'ın kurumun bir başka deneyimli gazetecisi ve İşçi Partisi'nin eski milletvekillerinden Brian VValden'ın yonetmesi koşuluyla BBCye ozel bir mulakat vermeyi önerdi. Bu onerinin ardından, bir toplanıı yapan BBC yazı işleri ve bölum müdürleri, başbakanın özerk ve bağımsız bir kuruma, mülakatı kimin yöneteceği hususunda "emir" veremeyeceğini vurgulayarak Başbakan Thatcher'ın isteğini reddetti. Başbakan Margaret Thatcherın BBC ile "şeker renk" olan ilişkileri üç yıl öncesine dayanıyor. Üç yıl once Amerikan savaş uçaklanmn Libya'yı bombalaması olayında Muhafazakâr Parti Başkanı Norman Tebbitt, BBC'yi olayla ilgili tek yanlı ve hükümet aleyhtarı yayın yapmakla suçlamıştı. Bu tartışmanın ardından Başbakan Thatcher, BBC Yönetim Kurulu Başkanlığı'na kendi adayı Duke Hussey'i atamış, yeni başkan da BBC Genel Müdurü Alistair Milne'yi görevinden almıştı. Bordes'in ilişki kurduğu söylenen genet yayın yönetmenlerinden birinin, Rupert Murdoch'un yonetimindeki "Sunday Times"ın başkalemi Andrew Neil olduğunun ortaya çıkması, ardından resimlerinin de yayımlanması uzerine, Murdoch gazetelerinin konuyu iaptırmaya çalışmaları da ilgiyle izleniyor. Bu gazetelerden birinin, liberal "Observer"in genel yayın yönetmeni Donald Trelford'un da Bayan Bordes'le "birkaç kez bir arada görüldügünü" yazması uzerine Trelfond'un "Aramızda hiçbir ilişki yok" şeklindeki açıklamasının, " S u n " Gazetesi'nde "Ben zarnpara değilim" şeklinde yayımlanması, olaya gazeteler arası bir kavga boyutu da ekledi. Bu arada ortadan kaybolan Bayan Bordes'in "anılannı" yazacağı ve bu iş için kendisine 1 milyon sterlin ödeneceği söyleniyor. Bayan Bordes'in anlatacaklanmn "Profumo skandalını gölgede bırakacak tiirden" olacağı da soylenmekte! 1963 yılında da sosyete doktoru Steven Ward, bir telekızı, donemin Savaş Bakanı John Profumo'ya tamştınnıştı. Londradışında bir malikânede "hareketli hafta sonu partileri"ne birlikle katılmakta bir sakmca görmeyen bakan ve telekız Christine Keeler'ın tatlı hayatı, Keeler'ı kıskanan bir "hayranı"nın, Dr. Ward'ın evine sılahla saldırması ve olayın polise intikali uzerine tesadufen açığa çıkmıştı. Felsefe ilişkileri "Katı tutumları bir yana bırakırsak, 'diyor 'edebiyatla felsefe sıkı ilgiler, ilişkiler, geçişler, etkileşimler içinde. Ama bu, felsefenin yalnızca edebiyatla \B da edebiyatın yalnızca felsefeyle ilgi ve ilişki içinde olduğu anlamına gelmemeli. Felsefenin edebiyat dışında guncel yaşam, tek lek bilimler ve tum evrenle, mantık, düşünme, anlamayla sıkı ilişkileri var. Bir noktanın unutulmaması gerek: Felsefe, bilimlerin ortaya çıktığı kucak. Ama bir bakıma felsefe, değil mi ki yazıyla saptanıyor, edebiyatın bir koludur denebilir. Ama edebivatı da felsefeden başka şeylerie ilgisi olmayan bir şey gözüyle ortaya koymamalı. Edebiyatın neyle sıkı ilgisi, ilişkisi yok ki! O da tıpkı felsefe gibi. Sanatla, dinle. politikayla, ekonomiyle, bilimlerle, yaşamla sıkı sıkıya öriılii. Ama şu da ortada: Filozof var edebiyata yabancı, edebiyatçı var felsefenin uzağında... Bense bir ayağı felsefede, bir ayağı edebiyatta bir yazan m." ANKARA (AA) THY'nin iç hat seferlerinde sigara yasağının kaldınlıp kaldırılmaması kararı, nisan ayında belli olacak. KONDA adlı kuruluşa yaptırılan geniş kapsamlı anketin sonucu, sigara yasağının durumunu • belirleyecek. Ulaştırma Bakanı Ekrem Pakdemirli, uçaklara sigara yasağı konmasımn ardından gelen bazı tepkiler uzerine, bu konuda anket yapılmasım kararlaştırmıştı. THY yetkilileri anket sonuçlarıntn nisan ayında gönderileceğini kaydederek gerekirse iç hatlarda belli bölümlerin "tiryakilere" tahsis edileceğini bildirdiler. THY'nin sigara anketi nisanda Dünya Ormancıhk Günü rını görüntulüyor. Ancak fotoğraf sanatçısını ilgilendiren, balerinlerin kışıiıği ya da koregrafinin estetiği değil. 0, insanın yerçekimi ile mücadelesinin J fa|, yaratıklar... Amerikalı bayan fo ilginç anlannı yakalamaya çalışıyor Greenfeld'in studyosunda çektığı bu tur toğrafçı Loıs Greenfekj'ın eserlerinı görenler, bir an doğanın cilvesi ile kar fotoğraflar yuksek fiyata alıcı buluyor. Bır eleştirmen, "0nun fotoğraflarınşılaştıklannı zannediyorlar. Stern dergisinde yer alan habere göre 40 yaşın da, kostüm de müzik de olmadan, dansı içinızde duyuyorsunuz" diyor. daki Greenfeld'in en büyuk tutkusu "yerçekimi." Genellikle bale oyunculaHavada uçusan c° k ^Mçok ta" Türk felsefesi Bizde felsefe çalışmalan ne düzeyde? Türk Felsefesinin Boyuüan yazan, söz konusu kitabında "Türk felsefesinin bugün filizlenmeye başladığuıı, gelecekte kendini göstereceğine inandığım" belirtiyor. "Ancak" diye ekliyor, "Geçmişteki Türk felsefesi, ne denli arkeolojilere girişirsek girişelim, bizi doyurmaz." Ya "kurgusal felsefe bilimsel felsefe" aynmı?.. Bu soruyu "felsefe özde bir bütün" diye karşılıyor Nermi Uygur. "Çekmecelere ayırmak, olsa olsa başlangıçta pedagoji bakımından yararlı olabilir. Bunu derinlere gidince sürdürmek çok zaraıiı. Öyle felsefe yazıları var ki sanal felsefesi gibi görünür, sapına kadar bilgi felsefesidir. Öyle felsefe derinleşmeleri (Devamı IX Sayfada) ANKARA (AA) "Dünya Ormancılık Günü" bugün kutlanacak. Bugün, ayrıca Dünya Ormancılık Günü dolayısıyla düzenlenen "Ağaç ve Orman Haftası" başlayacak. Türkiye Ormancılar Derneği'nce bugün Yeni Sahne'de gerçekleştirilecek ktulamalar sırasmda, dernekçe seçilen "yılın ormancısı" da açıklanacak. Dünya Ormancılık Günü ve Ağaç ve Orman Haftası dolayısıyla, aynı yerde "Kıyılarımızın ve ozellikle Orman Kıyılanmız Kamu Yararına Kulanımı" konulu bir açıkoturum yapılacak. Açıkoturumda, kıyıların kamu yararı dışında kullanılmasımn yol açtığt yıkımlann önüne nasıl geçilebileceği tartışılacak. Plastikte boğulan deııiz canJıları İZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosu) Doğal ortamda yülarca bozulmadan kalabilmesi nedeniyle önemli bir katı artık ve çevre kirliliği sorununa yol açan plastik, özellikle denizde öliim saçıyor. • ^ Akdeniz'de balıklann yuzde 30"unun sindirım siSeminde plastiğe rastlandığını belirten uzmanlar, plastik çöpler yüzunden her yıl denizde binlerce canlının yaşamını yitirdiğini vurguluyorlar. Yapılan araştırmalara göre, dünya ticaret filosuudan günde 600 bin plastik çöp denize atılıyor, her >ıl balıkçılar tarafından kullanılan 160 bin ton naylon ağ ve ip de denizlerde kayboluyor. "Çagımızda plastikler kimyasal açıdan öyle üretilmişlerdir ki neredeyse sonsuza kadar bozulmamalan sağlanmıştır" diyen Dokuz Eylul Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Çevre Mühendisliği Bölümü'nden Doc. Dr. Ertuğrul Erdin, plastik atıkların denizde yaşayan canhlar için önemli bir tehlike oluşturduğunu ve her yıl binlerce canlının bu yuzden yaşamını yitirdiğine dikkat çekiyor. Alman Hayvan Türlerini Koruma Derneği Başkanı Günther Peter ise "plastikle gelen ölümü" şöyle açıklıyor: "Denizde yaşayan birçok canlı. plastik atıklan gıda maddesi zannederek yiyorlar. Ömeğin denizkaplumbağalan, plastik torbalan deniz anası zannediyorlar. Onu yediklerinde ise kendi sonlarım hazırlıyorlar. Birçok küçük balık, sindirim sistemleri plastik parçalanyla tıkandığı için yaşamını yitiriyor. Ayrıca yiizbinlerce canlı, ki bunlann arasinda fok balıklarını, yunuslan ve balinalan da sayabiliriz, denizde balıkçılann kaybettikleri ağlara yakalanıp yaşamlarını yitiriyorlar. Plastik çöpler yuzünden her yıl yaşamını yitiren deniz kuşlannın sayıları da araştırmalara göre yüz binlere ulaşıyor." Peter, "Denizi bugüne kadar çöplük olarak kullandık. Şimdiyse deniz plastiğe boğuldu" diyor. Uzmanlar, plastiğı son 50 yılda insan yaşamını etkileyen ve değiştıren en önemli buluş olarak değerlendiriyorlar. İlk plastik 1832 yılında keşfediliyor. Bakalit 1909'da, önemli bir plastik türü olan naylon ise 1935'te bulunuyor. Plastik turlerinin kullanımı hızla yayılıyor. 1950*1; yıllarda insanlık ilk kez tepeden tırnağa sentetik bir dokuyla giyiniyorlar. Günümüzdeyse plastiğin, çevre kirliliği yaratan faktörler arasinda birinci sırada yer aldığını belirten Dokıız Eylul Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü'nden Doç. Dr. Ertuğrul Erdin, şunları söylüyor: "Plastikler doğada kolay kolay yok oluyorlar. Aynca yandıklannda toksik maddeler açığa çıkardıkianndan kuliammlan emniyet ve sağlık açısından sorun yarabyor. Plastikler hammadde açısından petrole dayandığından, buııların bilinçsiz lüketimi. petrol ve genelde fosil yakıtlan krizini körüklemektedir." Uludag'da sezon ölü BURSA (AA) Türkiye'de kış turizminin merkezi olarak bilinen Uludağ, bu kış yetersiz kar yağışı yuzünden "ölü bir sezon" geçirdi, otel fıyatları 3050 bin liraya kadar düştü. Güney Marmara Turistik Otelciler ve îşletmecileri Birliği Başkanı Ferruh Ulukardeşler, arzulanan düzeyde kar yağmadığı için Uludağ'ın son yıllann en kötü sezonunu geçirdiğini bildirerek, "Kar yağması için dua ettik, kar duasına çıktık, ama dualanmız da fayda etmedi" dedi. Çevre korumasında dilekçe hakkı Çevre kirliliği konusunda her yurttaşm dilekçeyle hakkını arayabileceğini belirten hukukçular, "Bunun için kirlenmeden bizzat zarar görmek şart değil, haberdar olmak ya da görmek yeterlidir" diyorlar. İZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosu) Hukukçular, "Çevrenizde yaşanan gelişmelere karşı duyarsız kalmayın. Tepki gösterin" diyorlar. "Nasıl" sorusuna verilen yanıt ise şu: "Dilekçe hakkınızı kullanın." Çevre Kanunu ve Dilekçe Kanunu'yla her yıırttaşın "çevre kirliliği konusunda" dilekçeyle haktemlerle müdahale hakkı tanıdığını belirten Avukat Noyan Özkan, Çevre Kanunu'nun 30. maddesine dikkat çekti. Madde şöyle:"Çevreyi kirleten veya bozan bir faaliyetten zarar gören veya haberdar olan gerçek ve tüzel kikını arayabileceğini belirten hu şiler, idari makamlara başvurarak kukçular, "Bunun için çevreyi bu faaliyetin durdurulmasını istekirleten faaliyetten bizzat zarar yebUirier." görmek de şart değil. Haberdar Özkan, bu yasaya dayanılarak olmak ya da görmek yeterlidir" yapılması gerekenin "çok basit ve diyorlar. ekonomik" olduğunu belirterek "Çevre ve huknk" konusunda şunları söyledi: yaptığı konuşmada, var olan ya"Her yurttaş çevresinde gördüsal duzenlemelerin, yurttaşa, çev ğü bir kirlilik olayı konusunda ya reyi kirleten bir olaya belli yön da başka bir konuda bir dilekçe kalerne alır, bir örneğini kendinde saklamak suretiyle aslını yetkili makama gönderir. Konu çevreyle ügiliyse yetkili makam genelde Başbakanlık Çevre Genel Mudurlüğü'dur. Dilekçe iadeli taahhutlu postalanır. Sonuç boliimune de Çevre Kanunu madde 30 ve Dilekçe Kanunu madde 7 uyarınca suresi içinde cevap verilmesi istenir. Bu işlemin maliyeti bir paket sigara tıyatını geçmez." nin durdurulması" konusunda dava açabileceklerine dikkat çekti.Özay, • "yürütmenin durdurulması" için açılmış davalar için şu örnekleri verdi: "Ankara'da çevreciler, Güvenpark'taki ağaçlann sökülerek buraya otopark yapılmasına ilişkin anakent belediyesinin uygulamasını bu yasaya dayanarak durdurdular. Sonra Mimarlar Odası, İstanbul'da Taşkışla binasının otel Yeşıller Partısi İl Yönetım Ku yapılmamasını. Ankara'da lercihrulu üyesi Avukat Senih Özay ise li yol uygulamasının kaldınlmayurttaşların "İdari Yargılaraa sını bu yasaya dayanarak açılan Usulü Yasası"na gore idarenin davalar sonucunda sağlayabildiuygulamalarına karşı, "yuriitme ler."