Katalog

Cumhuriyet UNANISTAN Sahıbı Cumhunvw Maıbaacıhk ve Gazeıccılık Turk Anonım Şırkeıı adına Nıdjr NMJI 0 Gencl Yavin Mudunl Hasu CemlJ, Muessesc Müduru Ejnınr Lfaklıgıl. Yazı Işlerı Muduru Ok<y Gonraslıı. 0 Haber Mcrkezı Muduru Yılçıa Baytr. Sa>fa Duzenı Yanctmem \lı Acır, 0 Temsılaier Ahnrl TBD. IZMİR Hıkmrl Çtlınkıyı. ADANA Cttal Başl.»iK İM ıı mıl MaKrlırı I rhjn M,\ıldı/ I V H d ^ f k r i r y u n B a k ı 1 k > >n l enüi/ lurhjn K U |I ıı ( e l a l l s t t r Sp< Ddiııvn uııı \bdulkadır >ucelman. Du/ıhm<. Refık l>urba> \M>I rma ^ahın \lpa> I M n J i k a 'juk r»n ketenc "uı ı H j t x r k t [ Srıdel Dogan D? \d/ıUr kerrm ^alfekan. 0 k i o r J n j l o ' Ahmet Nnrulsan 0 Mj] Kkr lrol lrkuı 0 Muhdsche Bulenl Vener 0 BuKe Planlamd N*»j>ı (Kmanbe>enf!lu 0 Rtk J*T \\\t IiKon I I M n n l ı r Hulta 4k\ol 0 Idjrt H u ^ ı n Cıurer h l c l m ı Onder ( elık H leı l > k n Naıl Inj! Basar \e >ÖVÜA Cımhunm Matbaacılık ve Gazeıevılık A Ş Tjrk Ocag Cad 39 41 Cagaloglu 34114 Isı Pk 246 Uıanbul Ttl 512 0 ' 05 (20 ratl Ttlex 22246 F « (II 526 60 ^2 0 1 Buroiar Aakan Zıya Gökalp BK InkılapS So 19 4 Trj 133 11 41 4" Ttle» 42344 Faj (4) IH 1 41 428 0 lımır H Zıya Bl> 13<2S2 3 Tcl i ' 12 30 Tek* ^23<9 F M (51)19 53 60 0 Uana. Inönu Cad I19S No I kal 1 Tel 1937 52 14 nall Tcta 6 2 1 " Faj (71)19 37 52 T TAKVtM 14 MART 1989 lmsak 4 47 Guneş: 6 11 Öğle. 12.18 Ikındı. 15 37 Akşam 18 15 Yatsı: 19.35 Papandreu 'yu gensoruya fet Koskotas skandalıyla ilgıli olarak Papandreu hakkında verilen gensoru önergesi 123 'e karşı 155 oyla reddedildi. dunku ovlamava kadar 157'\e ve ovlamadan sonra da 154'e duşuATİ1N\ ^ unanıstan'da rulmıı^ olmasi dıkkatlerı çektı banker ve ışadamı koskotas ola P\SOK hukumetı böylelıkle yıyla ılgilı olarak Başbakan And son ıkı vıl ıçınde parlamentodan reas Papandreu hakkında Yenı 3 kez gııveno>u alırken onumuzDemokrası Partısı (YDP) tara dekı secınılerc daha guçlıı bır fından verilen gensoru onergesi şekılde gıtme olanaklarını art 12^"e karşı 15^ o\la reddedildi tırmıs oluvoı 22 uye ıse çekımser kaldı OylaDuıı gece. ovlama yapılmadan ma>a katılmavan 3 PASOK mıl letvekıhnın partıden ıhraç edıle once, konuşan Papandreu, ulkede derın bır sıyası knz varatan ceğı açıklandı bankacı Veorgios Koskotas'ın PASOK uyesı Andonis Tritsis, yolsuzluklarına değın onemlı bır Alevandros Mangakis ve Ba>an açıklama vapmadı Ancak sık sık Rula Kaklamanakı de ovlamava Amerıkan vonetımını eleştıren katılmadı Papandreu'nun o\la Papandreu. "Amerıkan Time maya katılma>an uç mılletvekı Dergısi. kanun kaçağı Koskotas'lını partısınden ıhraç edeceğı oğ ın, hukumetimize ruşvet verdigi renıldı Tek sandalveye sahıp yolundaki iddialannı yayımlaMerkez Partısı başkanı da PA makla maskeler duşmuştur.. SOK hukumetı lehıne ov kullan kendi şahsıma karsı savaş açıldı Goruşmelerde, Papandreu, mışlır. Hedef, <\ndreas Papandkendısıne voneltüen suçlamavı reu ve demokralik PASOK hukabul etmedı ve sık sık Amerıkan kumetidır. \menkan >onetımi, >onetımını elejtırdı MıtsoCakis ulkemize kazandırmış olduguıse, P\SOK hukumetını ve Pa cnuz ulusal bagımsızlıktan son pandreu\u ulkedekı skandal derece rahalsız olmaktadır.." olaylannın baş sorumlusu olarak goruşlerını savundu gösterdı ve derhal ıstıfa etmesını ıstedı Papandreu, bır oncekı gunku Sonuçta, YDP'nın gensorusu. konuşmasında olduğu gıbı, dun parlamenro tarafından ret edıhr gece de. Amerıka'va karşı tehdıtken, PASOK hukumetının de ler savurdu ve "Koskotas derbal kendı bunyesı içın sıyası bır uyarı Vunanislan'a lade edilmezse. iki aldığı gozlendı PASOK'un ulke arasında doğacak olumsuz 1985 sevimlerınde parlamento ilişkilerden ^ unanıstan sonımlu ıçındekı mıllenekıllerı savısı 161 olma>acaktır" ıfadesını kullanıdi. Aradan geçen zaman ıçınde dı ABD'de Timelnc. ve Warner birleşince Federal Alman Bertelsmann'ı geçtiler Medyada yeni bir dev 1988'de 4.5 milyar dolarlık gelir ŞEBNEM ATİYAS W arner ıçın Time'ın çekıcı yanı dünyanın en buyuk dergı tekelı olması, bunun vanı sıra kanatları altındakı vıdeo ve kablo kuruluşları ıdı Henry Luce'un yaratıcılığı sayesınde ortaya çıkan Time dergı yayın ımparatorluğunun bugun bunyesındekı kurumlar sırasıvla şunlar a) Time Inc. dergı grubu altında Time, Lıfe, Sports Illustrated, Sports Illustrated for Kıds, People, Monev, Student Lıfe, Fortune dergılerı, dağıtımı 17 6 mılyon olan bu grubun tumuyle sahıbı olarak b) VVorkıng Woman/Mccall's grubu ıçınde VVorkıng VVomaıı, Mccall's, Workıng Mother, Baby dergılerı, dağıtımı 9 9 mılyon olan bu grubun yuzde 50 hisse sahıbı c) Southern Progress Corporatıon altında, Southern Lıvıng, Cookıng Lıght, Progressıve Farmer. Southern Accents, Travel South dergılen, dağıtımı 3 8 mılvon olan bu grubun sahıbı d) Yazhou Zhoukan, Parentıng, Asıavveek, Hıppocrates, Presıdent, Fortune France, Fortune Italy dığer dergılerden, ortaklık olan bu grubun dağıtımı 1 4 mılyon e) Cable televızyonda, Amerıcan Televısıon and Communıcatıons yuzde 82 sahıbı ve Paragon Communıcatıons yıızde 50 sahıbı f) Vıdeo programcılığında Home Box Offıce (HBO, Cınemax HBO Vıdeo) kanalları ve kanal 1 Bu yapı ıle 1988'de Time, kendı dergısi Fortune'un zengınler lıstesınde 4 5 milyar dolarlık gelırle sonlara doğru bır yer aldı "Şu yayın kunıluşlarına bakalım, bugun bunlann çoğu motivasvonu gazetecılikten çok kâra dayanan şirketlerin sahip oldugu kuruluşlar. Bunlann liderlen ile halkın arasında duran başka kim var? Valnızca basın. Bu durumda sorulacak soru, basını kim kontrol ediyor sonısudw. Mali konular bizim de dikkate almamız gereken oncelikli konular, ama bunun yanı sıra gazetecilik her şeyin başında gelıyor. Bu şirketin kokenı gazelecıliktır. birinci gununden itibaren. Bir kere video programlanmızın buyuk bir boiumu son derece kaliteli gazeteciliktir. Televi?yonda en iyi ışleri biz yapıyonız. Bu şirkelin ozu gazeteciliktir, ilk gunden itibaren." Güneş patlaması STELVO BERBERAKİS Dünyanın en büyük medya kuruluşu durumuna yükselen Time Warner şirketinin başına geçecek olan Time'ın başkanı Nick Nicolas şöyle diyor: "Bu şirketin kökeni ve gorevi ilk günden itibaren gazeiecilikîir'.' NE\* \ORK Dunya, yenı bır medya devının doğuşunu ılgıyle ızlıyor Time Inc ve VVarner Bros şırketlerının geçen hafta bırleşmesıyle oluşan TımeWarner şırketı, a i ı k dünyanın en buyuk dergı yayıncısı, en kârlı plak şırketı, 5 5 mılyondan fazla uyesı olan kabloluTV şırketı ve dünyanın en buyuk kıtap yayın şırketı durumunda Ayrıca udeo uretım dağıtımda, film sanayıınde de kısa zamanda hstede bırıncı sırayı almayı hedeflıyor Bırleşme ıle TımeWarner, Bertelsmann'ın yerıne geçıyor Ozellıkle kıtap yayınında çok ıddıalı olan F Alman yayınevı Bertelsmann, gelır açısından dünyanın bırıncı ıletışım şırketı durumundaydı 1987'dekı gelırı 6 mılyar dolardan fazlaydı TımeWarner adlı medya devını ortaya çıkaran nedenler şoyle sıralanıyor 1) Kısa bıı sure sonra TımeNVarner'ın kontrolunu ele alarak medyada dünyanın en guçlu adamı durumuna gelecek olan Nick Nicolas'a gore "Beş yıl ıçınde o>le bir karışma olacak kı, medya alanındaki her oyuncu uretim malıyetindekı artış rıskinı mumkun oldugu kadar fazla savıda dunya çapında dagıtım şebekesine yavacak şirkeller kurmak zorunda kalacak. Herkes aynı şeyi yapmak zorunda. Dunya çapında altı yedi megasirket olacağı kanısındayız, bır ya da ikısınin Japonlara aıt olacagını sanıyoruz. Ikı Avrupa ve iki ya da uç ABD şirketı olacak. Time Inc, kesınlikle bunlardan bıri olma niyetinde." 2) Wall Street'te onlenemeven bır eğılım halını alan "ele geçirme" operasyonlarına karşı guç kazanma Sony'nın geçen yıl CBS plaklannı almasından sonra, ozellıkle Japonların son aşamada Amerıkan mıllı çıkarlarını ılgılendıren temel kurumları ele geçırıyor olmaları Şu anda Time Inc Yonetim Kurulu Başkanı olan Richard Munro, şunları soyluyor. "Birkaç yıldır pek çok şeyi seyrettik. Sony'nin gelip CBS plaklannı satın aldığını seyretlik, HachetteFilipacchi'nin bizi geçip dunyada birınci magazin vavın ku Üç başlı dev Solda Time yöneticılerı R Munro ve N Nıcholas (gözluklü) sağda Warner yönetıcısı Ross TİME VE WARNER'I KİMLER YUTMAK İSTEDİ? HOLLOMAM HAVA USSÜ (AA) Guneşıe perşembe gunu meydana gelen, oncekı gun ve dun de 4 kez tekrarlanan elektromanyetık patlamaların bugune kadar kaydedılenlenn en şıddetlısi olduğu açıklandı ABD'deki Holloman Hava Ussu uzmanları tarafından dun yapılan açıklamada, perşembe gunu meydana gelen patlamadan sonra guneşın sağ ust kısmmda yeryuzunun 36 katı buyukluğunde bır leke oluştuğu kaydedıldı Patlama sonucu vayılan parçaaklann atmosferın tonosfer tabakasını sarstığı ve bu tabakanın radyo dalgalarmı yansıtıcı gucunu sınırladığı kaydedıldı. Parçaaklann yeryuzu manyetık alanını da etkıleverek kuzey yarımkurede kızıllık oluşturduğu belırtüdı. Murdoch Warner'a el atmıştı VVarner ve Time'ın bırleşme kararında rol o\ navan en onemlı etkenlerden bırı, ıkı şırketın de uzunca bır suredır vaşadıkları ele geçırılme tehlıkesıydı I983'te Warner ele geçırılme tehlıkesı geçırdı Avustralyalı medya kralı Rupert Murdoch'un Nevvs Corp şırketı Warner'ı ele geçırmek uzere harekeıe geçtı, VVarner o zaman ChrıstCraft ıle anlaşarak tehlıkeyı atlattı Buna karşın ChrıstCraft'a şırketın yaklaşık yuzde l l ' e yakın hisse senedı payı. yuzde 17 cıvarında oy hakkı verıldı Dostluk, kısa sure sonra mahkemede Sıegel \e Ross arasındakı çatışmada son buldu Nıtekım \V arner yonetım kurulu Time ıle bırleşmeyı goruşurken, yok olan tek uve, Ross'un yonetim kurulundakı en buyuk rakıbı ChrıstCraft sanayıının başkanı Siegel ıdı Sıegel kararı eleştırdı ve bu nedenle oy kullanmayagelmedı Emeklılığıne ıkı yıl kalan Time Yönetım Kurulu Başkanı Munro. karardan bır sure once, Manhattan'ın ortasında, Rockefeller Center'dakı ofİMnde ele geçırmelere karşı şovalye ruhunu \aşatan şu sozlerı sarf edıyordu "Eğer bize karşı bır saldırı olur da tesadufen yerıni bulursa, bız de karşı saldınva geçerız. Bunu sabırla yapanz. Biz burada kurabıye pişirmıyoruz, fikir yaratıvoruz >e taptıgımız işi sonuna kadar savunuyoruz. Bu şirketin \merika ıçin anlamını bilıyoruz. Eger bıri bizi almaya kalkarsa, bu şahıslar sovruluşu halıne geldigını seyredıyoruz. Biz şu anda ikinci durumdayız. Bertelsmann'ın kitap basım işine girıştıgıni de seyredıvoruz, Japonların kulaklarından taşan derecede çok sermave sahibi olduklarım bilıyoruz. Time Inc. bu oyunda ana oyunculardan bıri olmat ıstivor. Status quo'nun ka bul edilir oldugu kanısında degiliz. Son derece saldırgan bir yonetimiz." 3) 1992'de sınırsız Avrupa ıle rekabete gırebılmek Warner Bros Yönetım Kuıulu Başkanı Steven Ross, şovle dıvor "1992"de Avrupa sınırlannı açarak birleşik pazar halinc geldiginde, sadece guçlu Amerikan şırkelleri yaşama hakkına sahıp olacak. Eger bu iki şir Teletaş'la kim oynuyor? Bu durumda vabancı ortak nıve ^irketi ele gecırsın? L stelik de geçırmesi için vuzde 22 hissenin Ozelleştırmenın ılk orneğı Te vuzde 12'sıni toplaması lazım ki letas'ın, vuzde 39 pa>la en bu>uk bu da hıç kolav değil" dedı Kahortağı durumundakı Belçıkalı veci, ıddıalar uzenne herhangı bır Bell Telephone Manufacturıng soruşturma açıp açmayacakları Co Şırketf nın elıne geçmesının, konusunda da "Iddıaları cıddi bulmuyorum. Sonışturmava geancak DPT'nın ve Toplu Konut rek bıle >ok" dedı ve Kamu Ortaklığı'nın ıznıyle Israfil adına borsada Teletaş mumkun olabıleceğı ortaya çıktı 6224 sayılı \abancı Sermaye hisselerini topladığı belırtılen Kanunu çerveve karanna goıe Turk Ekonomi Bankası, İktçal Turkıye'dekı yabancı bır ortağın Bankası ve Tekstil Bankası'nın şırkettekı payını arttırması ve>a yetkılılerı de abm satımlarını bazı azaltması, DPT'nın onavına bağlı bu>uk muştenlerı adına yaptıkbulunuyor Toplu Konut ve Ka larını, fakit bu muşterının kesınlıkle Cengiz Israfil \e>a >abancı mu Ortaklığı Fonu da Teletaş'ı bır şırket olmadığını vurguladıözelleştırırken, vonetım kurulu lar kararlannı "veto" vetkısıne sahıp Toplu Konut ve Kamu Ortak"altın hisse" oluşturmuş \e bu hıssevı "ileride dogabilecek lığı'nın "altın hissesine" karşıhk olumsuz gclişmelere karşı" elın Teletaş Yonetim Kurulu uyelığınde bulunan Ozelleştırme Daıresı de tutmuştu Başkanı Suleyman Yaşar ıse yaGeçen hafta Teletaş'ı ozelleştıbancı ortağın ortaklık payını artren ve halen de bu şırketın yonetırmasının DPT'nın ıznının yanı tım kurulu başkanı olan Cengiz sıra TKKOl'nın de "onay tsrafil'ın, geçen >ılın şubat a>ınvermesine" bağlı bulunduğunu da halka satılan hamıhne >azılı hatırlattı Teletaş'ın yabancı oryuzde 22 oranındakı hısselerı tağının elıne geçmesının "kanu"jTibancı ortak" adına toplattı nen mumkun bulunmadığım" ğı ıddıa edılmıştı Dun de ABD belırten Suleyman Yaşar, şunları Dışışlerı Bakanlığı Yardımcılığı soyledı gore\ıne getırılen Lawrence Eag"Yabancı ortak, kanunen leburger'ın, Teletaş'ın yabancı ortağı Bell Telephone Manufactu mumkun olmayan bir şeyi neden rıng Co şırketı ıle temsılcıhk ve yapsın? Vaptığını varsaysak bıle danışmanhk ılışkılen bulunduğu bu hisseler karşılıgında vonetim kuruluna bir uye daha sokması belırtılmış ve ">enı bakan vargerekecek. O zaman bız, elimizdımcısının Ozal'ın prensi Cengiz deki altın hısseyk bunu veto eder, Israfil ile ilişkılennın ABD Senaengellenz. L stelik, biz Teletaş'ı to Dış tlışkıler Komıs>onu taraozelleştirirken vabancı ortağa gitfından soruşturulmaja başlan tık, vuzde 39 olan hisse oranını dığı" du>urulmuştu arttırmak isteyip ıstemedigini Iddıalar karşısında suskun kal sorduk. Arttırmak ıstemedigini ma>acağını belırten Cengiz Isra bildirdi. Arttırmak ısteseydi, biz fil ıse elındekı tum bılgı ve bel de ona gore yerli hisseler ile dengelen onumuzdekı gunlerde açık ge kuracaktık. Şimdi denge >u/layacağını soyledı. Orta>a atılan de 39 yabancı ortak ve yuzde 39 ıddıanın ıspatlanması halınde ha verlı ortak olarak kuruldu. pıs cezası gerektıreceğını belırten TKKOInin elindeki vuzde 18 Cengiz Israfil, "Tdetaş hisselerini oramndaki hisse de yerlı ortaktoplama" ve "Bell Telephone şır lara satılacaktır. Biz bu dengeyi ketine ortaklığı" konusundakı yabancı ortak lehine bozmak istum ıddıaları da onumuzdekı temiyoruz. O halde yabancı orgunlerde kamuo>una açıklayaca tak, kullanamayacagı hisseleri neden toplasın? Toplayıp getireğını bıldırdı cek, bunları benim adıma lescil Ozelleştırmeden sorumlu Dev edin diyecek, UPT ve biz de bulet Bakanı Adnan Kahveci ıse na onay verecegiz. Bu olmaz." olavla ılgilı olarak goruşlerını açıklarken, "Benim devlet olarak Ozelleştırme Daıresı Başkanı elimde altın hissem var. Yonetim Suleyman Yaşar, "Vabancı ortak kararlannı ıstersem veto ederım. bu hisseleri loplatmadıgına gore Bu durumda şirket \onetimi >a o halde birıltri topluyor. Acaba bancı ortağa geçse bıle ben her kım topluyor?" sorusuna, "1ı>|jkaran veto ederım, işe varamaz. (Arkası İ2. Suyfutla) ABDURRAHMAN YILDIRIM guncu Jack ıçın çalışmaya hiç niyeti olmayan bır yığın insan bulacaklar aramızda." Munro bu sclerı sovlerken, Time ele geçirme savaşında son derece nazık bır durumdaydı Hisse senetlerı fıyatında yuzde 20'lık bır artış yaratan bu hassasıyet Tıme'ı oldukça tedırgın etmıştı Nıtekım bırleşme karan açıklandıktan sonra Munro şoyle dıyordu "Her iki şirket de ele geçirme salgımndr yaşayabılecek guce sahıpli, ancak birleşerek hiç sıkıntı çekmeden ayakta durabilecegiz. Bu, bize son derece guçlu bir hesap defterı saglayacak. Kimseyı işten itmak durumunda kalmayacağız, kimseve bir şey satmak zorunda kalmayacağız. borç almak zorunda kalmayacağız, çok zengin bır hazinemiz olacak ve onu kullanmak için planlanmız var." Time toplam 11 mılvar dolarlık tuketımmagazın endustrısı ıle savaşmak durumunda Bu endustrıyn kontrol edenler ıse guçlu ve gıderek buyuyen gruplar Conde Nast, Hearst ve Meredıth gıbı Endustrı yaklaşık olarak 1 700 ayrı dergıyı ıçerıyor, ancak en fazla kâr getıren dergıler, sıralamada ılk 160'a gırenlerden oluşuyor Endustrı ıçındekı bazı devlet ucuz dolar fırsatından yararlananlar Orneğın Murdoch grubu geçen yıl sadece TV Guıde (televızyon program dergısi) ve onun kardeş dergısi Trıangle'ı satın almak ıçın 3 mılvar dolar harcadı. Hachette ıse Dıamandıs grubunu 712 mılyon dolara satın aldı mayacak Hisse senedı değışımı gerçekleşırken ıkı şırketın yonetim kurulları başkanlan yenı şırkette eşıt guce sahıp olacaklar Yanı Time Incîten Richard Munro \e VVarner Bros'tan Steven Ross, eşıt guce sahıp başkan konumunda olacaklar Daha sonra Time'ın Başkanı Nıck Nicolas, kontrolu ele alacak Böylelıkle şirket, uzunca bır sure guç çatışmasından etkılenmemeyı de sağlamış oluyor Medva dunyasının en guçlu patronu durumuna gelecek olan Nıck Nicolas aılesı, Anadolu'dan Yuna nıstan'a, oradan ABD'ye goçmuş bır ılk kuşak Yunan Amerıkalı Harvard Busıness ve Prınceton mezunu Nıcolas'ın basınla ılgilı goruşlerı şoyle Geleceğin Gazetecileri Haber Merkezi Doğan Kardeş Dergısi'nın duzenledığı "Geleceğin Gazetecileri" yarışması "serbest roportaj" konusunda yapılacak. Yarışma ılkokul 4. ve 5. sınıf oğrenalerı ıle ortaokul oğrencılerıne açık. Yanşmacılar röportajı beyaz dosya kâğıdına kıtap harflerıyle en çok 5 sayfa yazacaklar Kendı çektıklerı fotoğraf ya da yaptıkları resmı ekleyebılecekler Eserler 31 Mayıs 1989 tarıhme kadar Doğan Kardeş Dergısı'ne gondenlecek Bırıncıye 2 mılyon TL. ıkmcıye Commodore bılgısayar, uçuncuye fotoğraf makınesı verılecek. ket (Time Inc. ve Vvarner) bır arada ise, dunya her biçimde ve her şekilde bızım isliridyemızdir" Veliaht Nicolas Time Inc\\arner Bros goruşmelerı geçen yazbaşladı Time ve VVarner'ın bırleşme karan yayımlandığında, şırketın hisse senetlerı buyuk değer kazanırken, gaze telerde yer alan haberlerde, "Şirketler, kararın ABD'ye Avrupalı ve \syalı şırketlerle rekabette yardımcı olmayı hedcfledıgıni bildiriyorlar" ıfadesıne ver verıldı TımeWarner bırleşmesı ıçın varılan anlaşmaya gore, bırleşme sırasında hıçbır nakıt değışımı ol Kavuk kafa değiştiriyor MERT ALİ BAŞARIR Sanat yaşamının 48'ınde Munir Ozkul... Tıyatro, sınema, televızyon olmak uzere 3 sevgılısı var Vaşamında donum noktası olan ısımler Muhsin Ertuğrul, Sadık Şendil, Ertem Egilmez, Haldun Taner, İsmail Dumbullu... Hababam Sınıfı serılennde canlandırdığı "Kel Mahmut rolu" onu, "Kel Hasan gibi" kellıkten bır turlu kurtaramamış, ıçkıyle samımıyetı haylı fazla. "Çiçek Pasajı'nda çok şehit verdik" dı\or Sanatçı Munır Ozkul, 1968'de İsmail Dumbullu'den aldığı kavuğu, bugun saat 21 00'de Kuçuk Sahne'de, Ortaovuncular'ın kurucusu yazaryonetmenoyuncu Ferhan Şensoy'a, yenı unvanıyla Kavuklu Şensoy Ferhan Efendi'ye devredıyor Sayın Munir Ozkul, halk arasında sevgı yelpazesi oldukça geniş bir sanatçısınız... 1940 yılında Bakırkoy Halkevi'ne adımınıı\ atmanız, herhalde başka bir tiyatroya giderken zaman doldurmak için olmadı degil mi? OZKUL Hayır, amator tıvatro kolu vardı Oraya kaydoldum Bakırkoy Halkevı'nın canlandığı bırdevırdı O zaman ne heyecanlandım ne de başka bır şev Gavet rahattım O devırler, oyunculuğun agır bastığı devırlerdı EJen oyun culukla aktorluğu ayırıyorum Oyunculuk ıçınden geldığı gıbı ovnamak, aktorluk belırlı bır karakterı hazırlamaktır Mesela rahmetlı hmaıl Dumbuılu ağabeyımın oyunu tamamen oyun "uluktu Aksaray "bulvar" Tıyatrosu'nda Munir Ozkul Toplulugunu kurdunu/? OZKLL Evet, 60 senesındeydı Devlet Tıyatrosu'ndaydım, sıkılıvordum Çevrem, çoluk v ocuk Istanbul'daydı O sırada bana bır tıyatro kurma teklıtı geldı Kendılerını zengin dıye tanıttılar Meğer değıllermış Tabıı tıyatro yurumedı, battı Ve yine Şehir Tiyatroları... Haldun laner'le 'Sersem Kocanın Kurnaz Karısı" ve "Fasulyecıyan". OZKUL O, Haldun Bey'ın çok sevdığım bır pıyesı Yazıhşında da bulunmuştum Çok hoşuma gıtıı Haldun ALI ULVİ: Selçuklu'dan başlayan, Anadolu geleneğınde suren, ustadan çırağa geçen becerı ve bu becerının sembolu vardı Bu, mesleğın ana kurallarını de\retmek geleneğıydı Zaman ıçınde bu gelenek ortadan kaybolurken, Ortaovunu'nda surdu Ortaoyunu geleneğını gunumuzde surduren Ferhan Şensoy, gerçekten bu konuda tek adam. VEDAT GUNYOL: Gurıumuz Turk tıyatrosunun bırıncı sınıf sanatçısı Munır Ozkul'un, Dumbullu'den aldığı kavuğu Ferhan Şensoy'a vereceğı haberıne t.ok sevındım Munir Ozkul'u yaptığı bu seçım ıçın Ferhan Şensoy'u da bu kavuğa en çok hak kazandığı ıçın candan kutlarım CEVDET KUDRET: Ben, ulusaJ tıyatronun, geleneksele dayanarak, geleneksel tıyatroyu çağdaşlaştırarak kurulaca ğına ınanırım Ortaoyuncukr bu ışı başarıyla surduren tek topluluktur Geleneksel tıyatromuzun sımgesı olan kavuğun Ortaovuncular topluluğunu kuran Ferhan Şensoy'a verılmesını mutlu bır olay olarak yorumlar, Şensoy'u kutlarım \ASFI RIZA ZOBL: Kavuk devretmek eskıden âdet değıldı Dumbullu çok guzel bır usul koydu Munır de Ferhan Şensoy'a devredıyor Bu, Turk tiyatrosunda gıdenden kalana bırakılan guzel bır şey Benim bıldığıme gore Ferhan denen çocuk, Ortaoyunu ışını 10 yıldır kabullenmış Bu ona duşerdı zaten, iyi olmuş kavuğun ona verılmesı BEDIA MUVAHHIT: Fer han Şensoy, benı davet ettığı surece oyunlarına gıttım Kavuğun elden eie geçmesı guzel bır olay, Munır bunu ıyı dusunmus Münir Özkuly İsmail Dümbüllü'den aldığı kavuğu Ferhan Şensoy'a devrediyor Discorer~v uzayda CAPCAı\AVERAL (AA) Amerıkan Vzay Mekığı Dıscovery, 121 saat surecek yolculuğuna dun akşam başladı. Florıda'dakı Cap Canaveral uzay merkezınden ıkı saat gecıkmeyle fırlatılan mekık, cumartesı gunu dunyaya donecek Astronotlar, sabaha karşı, TDRS adı verılen dev haberleşme uydusunu yorungeye yerleştırecekler. Devir teslim için ne dediler? 57 çift tüp bebek adayı ANKARA (ANKA) Ege Tıp Fakultesı'nden sonra, Turkıye'mn ıkıncı tupbebek merkezi olarak "ruhsat" verılen Ankara Dr. Zekaı Tahrı Burak Kadın Hastanesı, on çalışmalara başladı. Başhektm Dr Zıya Durmuş, Bılım Kurulu'nun verdığı ruhsaıın, Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı'nın onayıvla, "resmıyet" kazanacağını soyledı Sanateı Munır Ozkul 1968 de İsmail Dumbullu nun kendısıne gıydırdığı kavuğu ve çalısma masasından hıc eksık etmedığı 1979 ismail Dumbullu Ödülu'yle bırtıkte (Fotoğraf Muharrem Aydın) Bey bır de bana, "Senın için çok guzel bir oyun yazacagım" dedı Dokuman gösterdı "Sen çenenı tutma/sın. isminı soylemeyecegım, fakat aramızda rumuz gibı olsun" dıyerek "I.D.S." dedı Bunun "Insan Denen Soytan" olduğu çıktı ortaya fakat tamamlavamadı galıba, vok uzuldum ona Peki, "Islanbul'u Satıyorum"a gelelim. Kent ya>amının sorunlanyla, taşlamalarıyla, sazıyla, sozuyle, gıtarıylş, sahne trafigıyle nasıl degerlendırivorsunuz bu oyunu? OZKUL Valla serbest kalıplar ıçınde geleneksele çok benzetıyorum "İstanbul'u Salıyorum" ve "Soyut Padişah", bırbırınden çok avrı ozellıkler taşıyor Istedığı fıkrı ovun halıne getırebılıyor Ferhan Ferhan. tarafsız olamayacağım kadar sevdığım bır vocuk Çok sevıvorum Gerek Eroi'a (Cunavdın) gerekse bana geleneksel saygıvı idı>ıınasıyla ve pırıl pırıl zekâsıvla çok sevıvorum Ferhan'ı Munır Bey. ıstersenız arlık geleneksele dogru gelelim... Kavuklu Hamdi Efendi'nın, son demlennde kahvecılıkle geçiminı saglamaya çalışması. sonra yokluk içinde OIIIICM Dumbullu İsmaılın goçlugunde bır kuçuk ev dışın' da bir şeyi olmanıası gıbi, komediden trajedıye donuşen bu yaşam ıçınde sizin nasibinize neler duştu? OZKLL Şimdı 1940 senesınde "Aktor olacağım" dedığım zaman babam benı Emınonu'nden geçırdı 4 Vakıt Han'ın onunde benim Bakırkoy'den tanıdığım çocukluk anılanma karışmış olan Naşit Bey'den, daha zıyade İsmail Dumbullu'den gelen Pişekâr Asım Baba'nın "Yeni Hayat" satan bır halını hatırlıyorum Onunde kutu, avakta duruvor Istırap heykelı gıbı boyle Babam bana, "Işte bak evladım, »onun..." dedı Ben de babama, "Onlar eski, bız cumhuriyet devri oyunculan olacağız" dedım Ama benim Pı^ekâr Asım Baba'dan bır tarkım olmadığını soyleyebılııım sıze ben de bunu sana vermek istiyorum" dedı Daha once de şımdı rahn.etlı olan Pısekâr Husevın <\ğabev sovlemıstı "İsmail Be> seni seyrelmış, boyle bir kavugu sana vermek ıstivormuş" dedı Oyunun vazarı Sadık Şendil Ağabe\e soyledım. çok sevındı Mutevazı bır torenle o akşam kavuğu başıma ismail Ağabev taktı Alnımdan optu O gecekı konuklardan hdtırladıklarım, Alı Ulvi ve rahmeılı Llunay'dı Ulunay Dumbullu've "Mye kitaplı tıyalrodan bıri ne verdın?" dedı Dumbullu de, "Meslegının sırlanna layık bır coıuk" dedı Dumbullu bana da her zaman dı\ordu kı, "Cel de sana meleoımın sıriannı anlatayım." Ama hıcbır zaman gıtmek nasıp olmadı Bır gun tramvayla Suadıye'ye oyuna gıdıyordum Dumbullu ismail de tramvavdaymış, kalktı bana verını verdı Zorla oturttu Tabıı yerın dıbıne geç tım Işte o gunlerde de soylemıştı "\ahu" dedı. "ne sagır kose bilıyorsun ne comerl yer bılıyorsun. Dal duz oynuyorsun, bunlann usullerı var, gel de bunlann sırnnı anlalayım" dedı Feminist banka BOJ\X (AA) Federal Almanya'da, sadece hanımlara bankacılık ve malı konularda hızrnet veren "Kadınlar Bankası (SıeFınanz)" adıyla bır banka kuruldu. "Kadtnlarm parasal ışlerının yonetımını artık kendı ellerıne almakla bırlıkte, paralarını değerlendırmek veya kredı almak uzere bankaya başvurduklarmda bu alanda da erkeklerın egemenlığıyle karşılaştıkları" goruşu ıle açılan bankada, hepsı kadın olan toplam 12 gorevlı, bayanlara malı danışmanlık ve bankacılık hızmetı sunuyorlar Bankada, bayanlara, kredı açma, emekhlık ıkramıyelerı, hayat sıgortası ve kendi ışlerını kurmak ısteyen kadınlara gınşımalık konuipnda yardımcı htzmetler \eriliyor Kadınlar Bankası 'nda muşterılerden danışmanlık hızmetı ıçın ucret talep edılmıyor. 50 yıldan fazla kendisini insanlan guldurmeye adamış bir sanatçı olarak Nmaıl Dumbullu'nun kavugunu almanız. 1968'de \rena Tiyatrosunda "Kanlı Nıgâr" ın Ibiş'inı oynarken oldu. Bu arada bir de "O, kavuk değıldı de takkeydı" gibi seyler de soylendi. O gunlere donebılır miyız? Sanat vasamınız boyunca OZKUL Dumbullu bana, "Bu kavugu bana Hasan hfendı sı/de eıkı bırak:>n bazı ınsanlar ol12. Si.yfada) vermışti, sembolık bır kavuklur. (Arkası 12. Sayfada)