Katalog

10 ŞUBAT 1989 CUMHURIYET/I5 Trabzon'da kelepçelenen askerkaçağı Cemil, uçaklaİstanbul'agötürülürken, Cumhurbaşkanlığı'nın telefonu çaldı... Korutürk CemiTi nasü kurtardı? Cumhurbaşkanı Fahn konıturk devreve gırdı de, Cemıl'ın tutukluluk halı ancak oyle kaldınldı Fenerbahçe'nın gol kralı Cemıl, Trabzonspor'un kor kulu ru>asıvdı \slında, her takım Cemıl'den çektnır, top onun ayağına geldığınde, rakıp takımın kalecılerı yerlermı bır daha kontrol eder, oyunu oyle ızlerdı Ce mıl askerlığını vapıvor, ancak her futbolcu gıbı takımdakı yerını her hafta alıvordu Askerhğıne rağmen dunyavı pek umursamaz halı \ardı Selımıye'de askerlığı nı >apı\or, zaman zaman haber vermeden, ızın alma dan kışladan kaçtığı oluvordu Başkan Faruk Ilgaz'ın telefonu çaldı Selımıye Kış lası'ndan bır albay telefonda "Artık pes" dı>e gırdı soze, "Cemıl >ıne ızın almadan maça gıtmek uzere kışlavı terk elmış, kendısıne kaçak muamelesı vapacağız. haberınız olsun" Faruk Ilgaz albavı ıkna etmeye ça lıştı Havaalanında Trabzon maçı ıçın uçağa bınerken, Ilgaz Cemıl'ı yanına çağırarak, "Neden habersız çıkıjorsun" dıverek çıkıştı "Bak askerlık şakaya gelmez. artık dıkkal et" Cemıl de kışlaya bırkaç gundur gıdemedığını anlatıyor "Asker elbıselenmı kantıne bırakmıştım. kanlıncı de satmış. elbısem >ok, kışlaya Fenerbahçe'nin Ankara TemsilcisiNacı Barlas ısrarla Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk'u arıyordu. Cemil'i goturen uçak inmeden Korutürk'e ulaşmaya çalışıyordu. Başyaver sonunda konuyu Cumhurbaşkanı'na Yalçın Doğan'm araştırması ıletmeye razı oldu. Ne de olsa işin içinde Fenerbahçe vardı ve Korutürk de Fenerbahçeliydı. 6 Fenerbahçe Cumhuriyeti Fahri Konıtürk Koyu Fenerbahçelı bır cumhurbaşkanıydı Trabzon'dan gelen uçak Yeşilkoy'e ındıginde uçağın yanına gelen bir subay, Cemil'e "Şimdılik serbest olduğunu, ancak derhal kışlaya gidıp teslim olması gerektiğini" soyledi. Ama arada bır de açılmış mahkeme vardı. Onun da çaresi bulundu. Bir hafta içinde çıkan ozel bir afla Cemil affa uğradı. "Paşam, Hılmı Fıral Paşa da sızın onavınızı hevecant la beklıyor" dıye biT eklemede bulundular Ulusu bu soze çok sınırlendı "Benım yanımda Fırat Paşa'nın Fenerbahçelılıgı ufak kalır Ben doğarken Fe, nerbahçelı doğdum, o ne zaman Fenerbahçelı olmuş, sorun bakalım" derken, bır yandan da onay ıçın ımzasını atıyordu Neydı bu guç 9 Ne anlama gelıyordu Fenerbahçeh olmak 9 Denız Kuvvetlerı Komutanı Oramıral Bulend Ulusu yenı makamına henuz oturmuştu Mılh Savunma Bakanlığı Musteşarlığı'ndan Denız Kuvvetlerı Komutanlığı na atanmış, gorevıne başlayalı bır ıkı hafta olmuştu Askerlığını Fenerbahçe tesıslerının hemen yanındakı denız kıtasında yapmakta olan Fenerbahçelı futbol cu Onder hem kıtadan kaçmış hem de tabancayla bırısını varalamıştı Bunun uzerıne de hem Iskenderun'a surgun kararı çıkmış hem de gozaltına alınmıştı Yurtdışına çıkış ıznınde kolaylık gosterdığını hemen anımsayan Fenerbahçelı yonetıcıler soluğu Denız Kuv\etlen Komutanı Oramıral Bulent Ulusu'nun yanında aldılar Durumu ozetledıler Oramıral Bulend Ulusu sinırlendi, "Benim yanımda Fırat Paşa'nın Fenerbahçelıliği ufak kalır. Ben, doğarken Fenerbahçelı doğdum, o ne zaman Fenerbahçelı olmuş, sorun bakalım?" dedı. Onder once gozaltından kurtuldu ve serbest bırakıldı \rdından da Iskenderun'a surgun durduruldu ve Fenerbahçe den Bevkoz'a suruldu' On beş yırmı kılometre otedekı Beykoz'da bır denız bırlıgıne surgune' Nevdı bu guç1 Ne anlama gelıyordu Fenerbahçelı olmak 1 Fenerbahçelıler ıçın devletm her kapısı nasıl kolavlıkla açılıyordu9 Daha sonra 12 Eylul donemınde Başbakan olan Bulend Ulusu her fırsatta Fenerbahçelılerın hatırını sora cak, onları her gorduğunde sıkı sıkıya tembıh ederek, "Eger bır sıkınümz olursa, dogru bana geleceksımz. baska bır \ere gıttıgınızı duvarsam, karışmam" tehdıdını kendı uslubu içinde savuracaktı Fenerbahçelı futbolcuları getiren uçak Trabzon havaalanına iriınce uçağı dortbeş inzibat eri sardı. Futbolcuların arasından Cemil'i çıkaran inzibatlar onu doğruca garnizon komutanına goturduler. donemıvorum" dıyerek kendı gerekçesını sıralıvordu Ama bu arada komutanı kendısını mahkemeve verdı Dolayısıyla da Trabzon'a gıderken ızın kağıdı yok tu elırıde Durumu vakından ızleven Trabzonsporluların aklı na bır çare geldı Trabzon'dakı garnizon komutanı bırkaç yıldır Trabzon'da gorev vapı>or \e Trabzonspor' un başarılarından dolavı, onlara sempatı beslıyordu Eskıden hangı takımı tuttuğu bellı değıldı komutanın, ama bellı olan, Fenerbahçeh olmadıgı>dı Paşa'v a FB kartı Kara Kuvvetlerı Komutanı Orgeneral Eşref Akıncı odasını toplarken yaverı Turgut Albav'a son emnnı verdı "Bana Fenerbahçe'nın Ankara Temsılcısı Nacı Barlas ı bulun' ' Cemil uçakla geri Fenerbahçelı futbokular Trabzon Havaalanı'na ın dığınde, uçağı dort beş ınzıbat askerı sardı Futbolcu lann arasından Cemıl'ı çekıp çıkartan ınzıbat erlen, Ce mıl'ı doğruca garru^on komutanına goturdu Garnizon komutanı ıan kâğıdım sordu \ okıu Fenerbahçelı fut bolcuyu getiren uçak tstonbul'a donmek uzereydı Gar nızon komutanı CemıTın y anına hemen bırkaç tane ın zıbat erı \ererek, doğru venıden uçağa gonderdı ken dısını "mevcuthı olarak" Istanbul'a gonderıyor, bır yandan da Istanbul u arayarak Selımıye'den gelıp Ce mıl'ın Yeşükoy Havaalanı'nda teshm alınmasını vstı vordu Trabzon maçında oynayamayışı bır yana, bu durumda gelecek hafta takımdakı yervrıı alması da teh lıkeye duşu>ordu Fenerbahçelı yonetıcıler uçak Trabzon'dan havalan dığında hemen \nkara'yı aradılar Fenerbahçe'nın An kara Temsılcısı Nacı Barlas'a durumu ozetledıler 1961'den berı Ankara'da "Fenerbahçe Temsılcısı" ola rak gorev vuruten Nacı Barlas ın aklına parlak bır fı kır geldı Cumhurbaşkanı Fahn Konıturk Fenerbahçelı ıdı Eşı Emel Konılurk zaten vaktıyle Fenerbdhçe kurek takı Kaptm Cemil sahada Kaptan Cemıl Isa Selçuk ve Erol bır maça çıkarken Cemıl artık futbolu bıraktı Dunya karmasında oynayan ılk Turk futbolcusu Isa şımdı Zeytınburnu nda oynuyor ve takımını şampıyonluğa göturuyor Selçuk Almanya donuşu Sarıyer de top koş turuyor Erol ıse antrenörlük yapıyor kama rağmen, hıçbır zaman zorlamayan \e nıtelıkle rıyle halk tarafından polıtıkacılar tarafından guvenı len Cumhurbaşkanı Fahn koruturk'u hangı guç hare kete geçırmıştı9 Fenerbahçe futbol takımı bır kamp için yurtdışına çikacaktı Askerde bulunan futbokulanna da yurtdışı ıznı almak gerekıvordu Fenerbahçelı yonetıcıler Mılh Sav unma Bakanlığı Musteşarı Oramıral Bulend L'lusu'ya gıttıler Ondan once Genelkurmav Başkanlıgı Spor Daıresı Başkanı İsmaıl Hakkı Gungor olumlu goruş vermış, bu goruş once Denız kuvvetlerı komutanı Oramıral Hıl mı Fırat'ın onayından geçmış ve sonunda Oramıral Bu lend Ulusu'nun onune gelmıştı Fenerbahçelı vonetıcı ler Ulusu'vu zıyaret ederek ızın konusunu sordular ar kasından da bır kez daha Denız kuvvetlerı Komutanı'nın onay verdığını hatırlatmak amacıvla Ulusu'va Orgeneral Eşref Akıncı emekli olup An kara'dan ayrılırken Femrbahçe'nin Ankara temsılcısinı çağırdı ve bır FB kimliğı ıstedı. Rutbeler, nişanlar gıdecek, FB kimliğıni Akıncı Paşa'dan "kımse alamayacaktı." Orgeneral Akınu emtıclı olmuştu ve komutanhktakı son gunuydu Nacı Barlas odaya gırdığınde, Akıncı Paşa'nın gozlen buğuluydu Nacı Barlas'a dondu "3akın, ben yann emekli olup gıdıvonım ku>vet komutanlıgından Rutb«lenm, nışanlanm, komutanlık huvıvetım hep gıdecek \ma ben Fenerbahçeh) ım. Benım elımden Fenerbahçe kımlıgını kımse alamaz Bana hemen bır Fenerbahçe kımlığı getırjı!" kısa sure sonra emekli Orgeneral Eşref \kıncı, "Fe nerbahçe uyelığı" damgasmı taşıyan kımlıgını törenle Başkan Faruk Ilgaz ın elınden alacaktı Neydı bu guç9 Fenerbahçelı olmak ne anlama gelı\ordu 9 Cumhurbaşkanlarından başbakanlara, kuvvet komutanlarına ve sokaktakı sade vatandaşa kadar uzananbu 'sevgı' gucunu hangı kav naktan alıvor, her kapı ' Fenerbahçelıyım" denıldığınde nasıl açıhvordu9 ^oksa Fenerbahçelı olmak, ışte bunların tumunu mıl kapsıvor her duzevde \e her makamdakı ınsanlara olma\at.ak ışlerı mı vaptırıvordu9 Trabzon dan gelen uçak \ eşılkoy e ındığınde, uça mında spor yapmamış mıydı9 Nacı Barlas Koruturk' un yaverıne ulaşarak, durumu kısa anlattı ve CemıPın ğın yanına gelen bır subay Cemıl'e "Şimdılik serbest serbest bırakılmasını ısteyerek "Konuyu Savın Cum olduğunu, ancak derhal kışlava gıdıp teslim olmasi gerektıgım" sevledı hurbaşkanı'na arz etmek ıstıvorum" dedı Ama arada bır dea v ılmış mahkeme vardı \anı, ya Konu Çanka\a'da sal bır durum, öyle bır ncayla, rıca Cumhurbaskanı'n Başyaver şaşırdı on<e, sonra da "Fenerbahçe Tem dar da gelse, geçıştırılecek gıbı değıldı Onun da çare sılcısı Cumhurbaşkanıyla konuşmak ıçın bıraz vuksek sı bulundu Bır hafta içinde çıkan ozel bır af yasası>la Cemıl afbır makam değıl mı**' dı>e sorunca, Nacı Barlas, "O zaman Sayın Gend Sekreter'le goruşmek" ısteğıru ılettı fa uğramıştı O hafta takımdakı >erını alması ıçın hıç Başyaver yıne ıkna olmadı Ancak konuyu ayrıntıla bır engel kalmamıştı artık rıyla dınledıkten sonra, yıne de Cumhurbaşkanı Ko ruturk'e anlatmakta yarar gördu Ne de olsa, ışın içinde Neydi FB'nin gucu? Fenerbahçe \ardı \e Koruturk Fenerbahçelıydı Nacı Neydı bu guç 9 Bır hafta içinde ozel af vasası çı Barlas telefonda telaşlanıyor, Başvaver'e "Lçak bıraz kartacak mevcutlu getırılen bır asken havaalarunda ser sonra lstanbul'a ıııecek, lutfen bıraz acele edın" ta\ best bıraktıracak guç, kavnağını nereden alıyordu9 sıyesınde bulunmayı unutmuyordu kendı halınde ve nezaket kurallarını bulunduğu ma StİRECEK Didi takımı kızdırınca, maçı kazandılar Bir zamanlar Fenerbahçeli futbokular su parasını bile aralarında topladıkları parayla oderlerdi. Profesyonellik çıkınca mertlik bozuldu. Yonetıcilerin davramş biçirrleri ve becerisi de önemli bir unsurdu. "Bre vermıyorsun şu topu, atalım kaleye gol..." dı ye Lefter devre arasında Basrı yı eleştınnce sahalarda efendılığıvle tanınan ve bu nedenle kendısıne "Leyla" lakabı takılan Basn, elındekı su hortumuyla Lefter'ın boğazına sanldı onu boğmak ıçın Ankara'da oynanan Fenerbahçe Galatasaray ma çının ılk devresı 20 Galatasaray'ın galıbıyetıyle kapan mış, soyunma odasında Fenerbahçelıler bırbırıne gır mıştı En sınırlı olan da Lefter'dı Lefter once ortadan konuşuyor, "Bre >erın şu topu da 32 yenelım şu GalatasarayV dıyor, arkasından Basrı'ye donerek "Bre senden bugun top çıkmıyor' dıye Basn yı haşhyordu Ilk devre kendısınden top çıkmavan Basn'den bu sozler uzerıne koskoca su honumu çıkıyor ve elın dekı hortumla Lefter'ın uzenne vuruyerek onun boğa zına sarılıyor, dığer futbokular ve yonetıcıler arava gırerek nasıl sonuçlanacağı bellı olmayan olayı onluyordu Takımlar ıkıncı devre ıçın sahaya çıktı Hakem maçın bıttığını ı'an eden duduğu çaldığında Fenerbahçe Galatasaray karşısında 3 2'lık galıbıvete ulaşmıştı bıle Lefter den ıkı gol gelmıştı cumhurbaşkanı Cevdet Sunav, 1967 68 sezonun da Fenerbahçe beş kupavı bırden kazandığmda Fe nerbahçelı futbokularla vönetıcılerı Çankava Koş ku'nde kabul ettı I\k kez bır futbol takımı vonetı cısı ve futbolcusuyla tam kadro halınde Çankava koşku ne çıkıvordu Beş kupayı bırden kazanınca, Cumhurbaşkanı Sunav "kupavı Fenerbahçe'>e ben vereceğım" demış ve Cumhurbaşkanlığı Kupası îvin Çankaya da to ren duzenlenmıştı kupanın verıli} torenınden son ra Fenerbahçelı vonetıuler de bırer konuşma yaparak Sunay a teşekkur edıvor ve Fenerbahçelıliği bır kez daha dıle getınvorlardı "Turkne'de dogan her on çocuktan sekızı Fenerbahçelı dogar Kalanlardan bırı Galatasara>lı, dıgerı Beşıktaşlı olur'" Bu ınanta sahıp olan Fenerbahçe Kulubu, Fener bahçelılıgı vavgınlaştırmanın vanı sıra, Fenerbah velı olmayı bır guç halıne donuşturmenın volunu da ha 1928 30 larda bulmuştu O yıllarda alınan bır ka rar, bıze gore, Fenerbahçe tarıhı içinde alınan en onemlı kararlardan bınnı oluşturuvor Bundan vaklaşık altmış yıl once bır kongrede alı nan karar çok çarpıuvdı "Denız subavları ıle hava subavlan Fenerbahçe maçlarına bedava gırebılır". Tek satırlık bır kararla Fenerbahçe aslında gele cegın denız ve hava komutanlarının buvuk bır bo lumunu kendıne baglamış oluvordu Fenerbahçe ku lubu nun bu kaarı aldığı tarıhlerde, hem Denız Harp Okulu hem de Hava Harp Okulu Utaııbul davdı Dolavısıvla okuldan hafta sonu vikan denız ve hava>.ı subav adavları tırsat bulduklarında Fe nerbahçe maçlarını ızlemek uzere stadyumlara ge Iır \ı Fenerbahçe \ı bedava ızleyebılırlerdı Boyle ce daha subav adavı ıken daha oğrenu ıken Fener bahı,e ılerının komutanlarını kendıne bağlıyor, on lara Fenerbahı,e sev gısı aşılıvordu Her yenı maç bu sevgıyı bıraz daha pektştırıvor ve ılerıkı vıllarda Fe nerbahçe ıle bır sorun onlerme geldığınde askerler konıutanlar elbetic "Fenerbahçe lehıne" karar ver mekte hiybır tereddude duşmuyorlardı Çunku "Fenerbahçelı olmak" her duygu ve du şumenııı oııunde gelebılıvor, Fenerbahçe've vardı ın edebılmek her makamdakı ınsanlara buyuk bır tatmın duvgusu sağlıvordu Askerler Fenerbahçe'yi niçin sever? Toplama para ile su Fenerbahçelı tutbolcular kendı aralarında topladık ları 400 lırayla kulubun kesılen suvunu açtırdılar Kulubun kasaünda para kalmamış, odenmesı gere ken su parasını Fenerbahçe odeyememıştı Beledıye o sırada gorduğu kulup mudurunun ne rıcasına ne teh dıdıne aldırnıış, kulubun suvunu kesıp gıtmıştı Ant renmana gelen futbokular durumu ogrenınce, kendı aralarında topladıkları parayı kulube vererek ve kulup ten de bu parayı bır daha ıstemeyerek suyu actırmıs lardı Didı döneıaı 1972 79 yılları arasında Fenerbahçe antrenoru olan Dıdı takımı 2 kez şampıyonluğa goturmustu ye gıttıgınde "Gıl ulan şımdı buradan. para>ı \erecegım, kımbılır gıdıp hangı orospu>la >ı\eceksın" dıyen 1170'lenn 80'lerın "Paralı Başkanlanna" kadar kını ler gelıp kımler gevmıştı \ a antrenorler9 Bugun gerıye donup bakıldığında çoğu futbolcu Brezılyalı unlu Dıdı yı bır turlu unutamı yordu Ustelık Dıdı çeşıtlı davranışlarıyla futbolcuları kendısıne bağlamasını bılıvor, hatta zaman zaman on ları şaşırtıyordu Takım kamptavdı Lıgın son maçlarından bımı Goz tepe ıle oynamak ıçın Izınır e gıdetektı Goztepe'yı ye nerse, Fenerbahçe daha lıg bıtmeden ^ampıyonluğunu ılan edecektı Ama futbolcular oldukça rahat gorunu yordu Antrenor Dıdı Fenerbahçelı vonetıulerle top lantı yaparak "Şımdı onların sımrını bozacağım, aksı halde bu rehavetle maç kazanılmaz" dedı Bıraz sonra futbokuları toplayarak "Sızın bırbırınıze guvenınız vok" dıye soze gırdı "Tek tek bana gelıp bırbırınuı >ıkavel edı>orsunuz Bırbırınden nefret eden futbolcuların bır takımı şampı>onluga go(urme<>ı beklenemez, zaten MZ de şampıvon fılan olamazsınız ' dı ve konuşmasını noktaladıgında, Cemıi Alpaslan la goz goze gelıvor Osman Yılmaz'ı durtuyordu Toplantı da gıldı Kaptan Zıya dogru vonetıulere gıderek, "Takımda neler oluvor, ben bılmek ıslıyorum" dedı, ama ken dısıne kımse tatmın edıcı bır vanıt veremedı Ikı gun bovunca maç saatıne dek lutbolcular Mnır kupuvdu Antrenmana çivı gıbı vıkıycr, ıkı saatın ;>o nunda sankı vorulmadan bır sonrakı antrenmana susuyorlardı Bu hava maça çıkarken sovunma odasına da yansıdı Hırs ve sınır içındeydı hepsı de Cemıl ve Osman'ın gollerıvle Goztepe'yı venen Fe nerbahçe, şampıyonlugunu Izmır de ılan etmış, lıg bıt medığı halde gtrıve artık sadece lormalıte maçları kalmıştı Protesvonel de olunurdu, ama amator ruh koruna rak Bu da galıba tutbokulardan çok yonetıcilerin be cerısıne baglıvdı Nereden nereje? Işte, futbolculardakı amator ruh ve takım heyeca nının orneklerıydı bunlar Profesyonellık gelmış, mert hk bozulmu^ıu buna rağmen, futbolcular yıllar yılı Fe nerbahçe de forma gıymenın zevkıru ve heyecanını yu Basrl v« Turgay Bır FBGS macında futbolur amator ruh reklennde hep duymuştu la surdurulduğu sahalarda dosttuk « .tntılmence mucade Çoğunlukla vonetıcılerın ve antrenorlerın kendılen lenenm sergılendığı altınyıilar dan kalart bır anı Basn uzun nı anlamadıklarından yakınıvorlardı Ne yonetıcıler ne yıllar futbolun Mehmetçığı olarak Fenerbahçe nın sol ka antrenorler gormuştu onlar' Kravatsız futbolcu gordu nadını savundu Turgay ıse Cıhat tan sonra Turkıye nın yerı ğunde, onu kırmamak ıçın nazıkçe tum futbolculara hâla doldurulamayan en buyuk kalecısıydı Boyle dostluklar kravat armağan eden Hacı Bekır'ın yanı sıra paraya albumlerde kalmıs gıbı ıhtıyacı olup da vonetıuden hakkı olan oarayı ısteme