Katalog

ECU : AVRUPARA... WCU : DÜNYAPARA... Cumhuriyet 66. YU; Sayı: 23464 Kurucusu: Yunus Nadi 600 TL. (KDV*MI> komisyon göruşünün dün akşamki toplantı sonrasında basına sızdınlmaması için büyük özen gösterildi. öğleden sonra baslayan toplantı süresince komisyon binasına gazeteci alınmadı. Türkiye'nin üyeliği konusunda konseye bir öneri niteliği taşıyan komiserler görüşunun pazar günü yapüan özel bir oturumda kesinleştirilmesinde de bu gizlilik çabasının payı var. Komisyon yetkilileri, komiserler toplantısı ile Matutes'in basm toplantısı ve bakanlar konseyinin ilgili oturumu arasındaki sürenin mümkün olduğunca kısaltıldığını belirtiyorlar. Bugun TSt 13.00'te resmen açıklanacak olan göruş, yann bakanlar konseyinde ele alınacak. Ancak konsey, Türkiye raporunu incelemeye aldığını belirtmekle yetinecek ve konunun tartışılmasınj "büyük olasüıkla" şubat 1990'da yapacağı toplantıya bırakacak. Böylece 14 Nisan 1987'de tam üyelik başvurusunu Belçika'run dönem başkanlığında yapan Türkiye, AT Komisyonu'nun görüşunü Fransa'nın dönem başkanlıgında almış olacak. Konsey in bu konudaki ilk tutum belirtmesi ise Irlanda'nın başkanlığında gerçekleşecek. Gerek Türkiye'nin Onikilerle olan ikili ilişkileri, gerekse bu ülkelerin kendi geleneksel po AVRUPARA (ECU), DÜNYAPARA (WCU) Türk Bankacılık Şistemi'ne Pamukbank'ın ARMAĞANIDIR... iyi PAMUKBANK ba n kad ı r AT'den Türkiye'ye: Bekle SABETAY VAROL BRÜKSEL Türkiye, Avrupa Topluluğu'na (AT) tam üyelik için otuz iki ay önce yaptığı başvuruya ilk resmi yanıü bugün alacak. Dün AT'nin Berlaymont'taki merkezinde toplanan Brüksel Komisyonu, Ankara'ya, topluluğa katılma görüşmelerine başlamak için sonucu ve uzunluğu belirsiz bir süre beklemesi mesajının verilraesini kararlaştırdı. Komisyon Başkanı Jacques Dcion'un yönetiminde toplanan on yedi komiser, komisyonun Ispanyol üyesi Abel Matutes'in dairesince hazırlanan Türkiye hakkındaki "mölalaa raponı"nu gözden geçırdiler. Raporun "görüs" niteliği taşıyan ve Ankara'ya yakılacak ışığın rengini belli edecek başlangıç bölümünde, topluluğun 1998'e kadar genişleme konusunu muzakere masasına bile getirmeme kararlıhğı vurgulandı. Bu bölümde, topluiuğun iç sorunları, Türkiye'nin siyasal ve ekonomik durumunun Onikiler için yaratabileceği yeni güçluklerle bir arada "dengeli bir üslup"la dıle getirildi. Matutes'in bugun açıklayacağı ve katılma müzakereleri konusunda esas kararı verecek olan bakanlar konseyinde yarın gündeme gelecek olan u'tikalan Brüksel Komisyonu'nun dünkü toplantısında belirleyicilik taşıdı. Komisyonun Başkanı Jacques Delors ile diğer Fransız komiser Christiane Scrivener, Türkiye'nin küstürülmemesi geregi uzerinde durarak Batı degerierinin benimsenmesi ve AT ile ilişkilerin surdürülmesinin Ankara açısından özellikle insan haklan ve demokratikleşrae konuiannda onemli bir "rehber" olduğunu savundular. Toplantıda (Arkası sa. 19, Sü. 31e) TÜRKİYE AT'DE ISRARLI YASEMtN ÇONGAR'ın baberi 16. Sayfada 18 Aralık 1989 Pazartesi Atina Fener'e Türkiye'nin üyeliği için bugün açıklanacak AT raporunda 'belirsiz süre' veriliyor taşındı tstanbul'da Fener Rum Ortodoks Patrikhanesi'nin restorasyon sonrası açılışma, Yunanistan'ın birçok siması katıldı. Besteci Theodorakis, eski Dışişleri Bakanı Papulyas, eski Başbakan Cannetakis, Atina eski Belediye Başkanı Evert, Yunanh konuklar arasındaydı. Patrikhane'nin onarımı için 15 milyon dolar harcayan Yunanlı demirçelik sanayicisi Angelopulas, iki uçak dolusu konukla geldi. LEYLA TAVŞANOĞLU'nun haberi 19. Sayfada ANAP MKYK TOPLANDI TÜRKİYEABD İLİŞKİLERİ 6 saat süren ANAP MKYK toplantısında sadece üye kayıtlarının yenilenmesi görüşüldü. Toplantıya bugün devam edilecek. Güzel toplantıdan sonra yaptığı açıklamada, 'Parti içi meseleleregelemedik' dedi. FARUK BİLDtRİCİ ANKARA ANAP'ta "fırtmalı" geçen bir haftadan sonra ANAP Merkez Karar ve Yünitme Kurulu'nun dunkü toplantısında da sorunlar çözümlenemedi ve "kriz" bugune ertelendi. ANAP içi muhalefetin liderlerinden Hasan Celal Güzel'in Başbakan, Yıldınm Akbulut'un eleştirilerini yanıtlamak istediğini belirtmesi uzerine MKYK toplantısına bugün de devam edilmesi kararlaştırıldı. Toplantıda altı saat boyunca sadece üye kayıtlarının yenilenmesi konusu görüşüldü ve eski üyelerin üyeliklerinin devamına karar verildi. Aynca Akbulut'un MKYK'yı geç toplaması eleştirildı ve "ANAP Başkanlık Divanı'nın giiven tazelemesi" istendi. Toplantıya Veysel Atasoy "rahatsızlıgı" nedeniyle katılamadı. ANAP Olağanüstu Kongresi'nden bu yana Akbulut ilk kez toplaBütçeden kısıntı yapıp memura nan MKYK'ya dün başverme eylemiyle başlayan yeni kanlık etti. Guzel ve taraftarlarmın bütçede kegelişmeler bakanlann sinti yaparak memur birbirlerine küsmeleri, sebze ve maaşlannı arttırma girimeyvede fon indirimi, üye oyunlan, yapılmayan kongreler şimi ve Akbulut'un buna karşı grup toplantıtabandan çatıya dek uzanan sında rest çekmesi nedeçizgide yeni gelişmelerin de niyle dunku toplantı habercisi olacak. ANAP'ta gergin bir atmosferde parti içi muhalefet atağı, büyük yapıldı. ANAP'ın yeni genel merkez binasında kongreye dek sürüp gidecek. sabah 09.00'da başlaya11. Sayfada rak altı saat süren toplantının başlangıcında Akbulut ve Güzel'in sinirli oldukları dikkatı çekti. Ancak sadece üye kayıtlannın görüşülmesi ve Akbulut'un yumuşak tavrı nedeniyle Guzel ve Akbulut'un sinirlerinin daha sonra yatıştığı gözlendi. Edinilen bilgiye göre Akbulut, toplantıyı açarken MKYK üyelerinin gündeme ilişkin önerilerini sordu. Baa üyeler, 31 Aralık 1989'da sona erecek olan üye kayıtlarının yenilenmesini ve feshedilen parti örgütlerinde kongreler yapılmasının görüşulmesini önerırken Güzel de "Parti içi meseleler ve partinin durumunun" ayrı bir gündem maddesi olarak görüşulmesini istedı. Bunun uzerine ilk gündem maddesi (Arkası Sa. 19, Sü. Ste) 'Kritik gürf g gündemi aşamadı Insan haklan ABD'nin yeni gözdesi TürkiyeABD ilişkilerinde insan haklan ihlalleri giderek önem kazanan bir unsur oluyor. ABD'nin bu konuya 'anlayışlı' bakışı önemli ölçüde değişmese bile, iki ülke arasındaki sıkı güvenlik işbirliğinin uzun dönemde artık insan haklanndan soyutlanarak yürütülemeyecek bir noktaya doğru hızla kaydığı kanısı yaygın. Türkiye'ye verdiği yardımın iki UFUK GÜLDEMtR katı ekonomik yardım verir hale WASHINGTON lnsarhak geldi. Görülüyor ki Doğu Bloku, ları ihlalleri, TürkAmerikan iliş Haig gibi muhafazakârların, kilerinde giderek önem kazanan "bizden yana olanlar ve bir unsur haline geliyor. Konuyu olmayanlar" diye bir aynmı koyakından izleyenler, iki ulke ara lay kolay yapamayacağı bir siyasındaki sıkı güvenlik işbirliğinin si iklime doğru yol alıyor. Soğuk uzun dönemde artık insan hakla savaşın özel müttefıklik ilişkileri, rı ihlallerinden yerini daha mesoyutlanarak safeli, çok yönyürütüleraeyelü menfaatlere ceği bir noktaya dayalı bir mütdoğru hızla yol tefiklik ılişkisialdığı kanısınne bırakma eğjda. limine girdi. Amerika da bu Bu oluşumun sürece koşut çeşitli nedenleri olarak dünyaya var. ABD'deki daha tek staninsan haklan dartlı bir bakış örgütlerinin yöbenimsemek zoİHD'nin düzenlediği neticilerinin runluluğu ile uzerinde görüş panelde Prof. Savcı, karşı karşıya. birliğine vardıgı Doç. Tanör ve Talat Geçen yıl nedenlerden bi Turhan insan risi şöyle: haklannın dünü.bugünü ABD'ye geldiği sırada Iraklı ABD'nin, bir ve yarınını tartıştılar. Kürt lider Celal yandan karşı Talabani'nin, bloktaki insan Istaobnl Haber Servisi Cumhuriyet'e haklan ıhlalleriİnsan Haklan Derneği lstan söylediği gibi ne gözünü dikbul Şubesi'nin Gazeteciler Ce Amerika artık mişken diğer miyeti Burhan Felek Salonu' kendisini "arka yandan kendi nda düzenlediği "fonım"da, babçesini temizblokundaki ih"İnsan haklannın diinü, bu lemelc zorunda lallere duyarsız gunu ve yannı" tartışıldı. Fohissediyor." kalması iyice ruma konuşmacı olarak Doç. olanaksızlaştı. Dr. Bülent Tanör, Prof. Dr. Ikinci neden Hatırlanırsa, de şu: WashingBahri Savcı ve Talat Turhan 1980başlannda ton'daki ciddi katıldılar. dönemin ABD Türkiye uzmanProf. Dr. Gencay Gürsoy Dışişleri Bakanı lan Türkiye'de yönetimindeki forumun ilk Alexander Haig sokakta genelde konuşmacısı Doç. Dr. BüJent Brüksel'de düBatı aleyhtarı Tanör, 12 Eylül 1980'den bu zenlediği bir babir hava sezi(Arkası Sa. 19, Sü. Tde) sın toplantısınyor. Hatta da, Polonya'da askerlerin yönetime el koymasının Türkiye'de as ABD'nin, Türkiye'nin AT üydikerlerin yönetime el koymasından ğini desteklemesinde de bu sezgine farkı olduğunu irdeleyen soru nin rolü var. Deniyor ki "Türkilar karşısmda adeta parlamış ve ye AT'ye üye olursa Batı'dan koTürkiye'deki darbeyi savunmuş puşu daha zorlaşır." Yani ABD, tu.. Oysa ABD aradan daha bir Turkiye'yi "Batı'ya mensup oldukaç yıl geçmeden, siyasi iklimin gu için" değil, "Bab'ya mensap değişmesi nedeniyle Polonya'ya, olsun diye" AT'de destekliyor. tş(Arkası Sa. 19, Sü. l'de) ROMANYA 'Çavuş'a da protesto başladı Yönetim karşıtı bir rahibin sınır dışı edilmesini engellemek için yapılan gösteriler, Çavuşesku yönetimini protestoya dönüştü. Güvenlik güçlerinin müdahalesi uzerine çıkan çatışmada çok sayıda kişi yaralandı. D.ALMANYA İZMİR'den HİKMET ÇETİNKAYA Koz Paylaşımı... 'Insan hakları gri tablo' Hedef demokratik sosyalizm D.Almanya'da olağanüstu toplantısı sona eren Komünist Partisi, hedefın, "İnsancıl, demokratik bir sosyalizmin kumlması olduğunu" vurguladı. Komünist partisinin adı "Sosyalist Birlik Alman Demokratik Sosyalizm Partisi" oldu. ÇEKOSLOVAKYA TURKİŞTE SAĞ LİSTE KAZANDI Kış ortasında bahar keyfi tstanbul Haber Servisi lstanbullular, dün kış ortasında bahar yaşadı. Hava sıcaklığının 15 dereceye kadar yükseldiği, pırıl pınl güneşli bir günde tatil keyfîni çıkarmak isteyen halk, park ve gezi yerleriyle sahilleri doldurdu. Çocuklar neşe içinde parklarda eğlenirken, anne ve babalar iki gün önce yasadıklari kirlilik kâbusundaıi sonra temiz havada bol bol yürüyüş yaptılar. lstanbul sahilleri kelimenin tam anlamıyla halkın istilasına uğradı. Meteoroloji yetkilileri, hava sıcakhklarının daha da yükseleceği müjdesini verdiler. Istanbul'daki sıcak, güneşli ve baharı andıran günlerin birkaç gün daha süreceğini bildirdiler. (Fotoğraf: Uğur Saner) Başkanlık seçiminde tartışma Çekoslovakya'da yeni cumhurbaşkanının seçilmesi ülkenin en önemli sorunu haline geliyor. Muhalefet yeni başkanın 24 aralıktan önce seçilmesini istedi. Vaclav Havel "Komünistler grev ve kaos istemiyorsa, bu konuda yardımcı olmalıdırlar" dedi. 15. Sayfada Şevket lâlmaz yine başkan Sag kadro Türkİş yönetim seçimlerinde Şevket Yılmaz'ın başkanlığındaki sağ kadro kazandı. Yılmaz sağ kanatta en düşük oyu alarak 231 oyla başkan seçildi. Sol kanadın adayı Orhan Balaban'ın oyu 173'te kaldı. Yılmaz kttrsöde Seçildikten sonra kürsüye gelen Şevket Yılmaz, "Sorumluluk verdiniz, sorumluluğun idraki içinde hizmette kusur etmemeye çalışacağız" dedi. Yılmaz, Balaban ve grubunu kastederek, "Onlar bizsiz, biz onlarsız olamayız" diye konuştu. YILMAZDeğişmeyen başkan. • Hava kirliligi Ankctra'da okullar tatil edildi Aria sayfada 1 Sözen'den Dalaıı'a 4 suçlama lstanbul Haber Servisi tstanbul Anakent Belediye Başkanı Nurettin Sözen, Bedrettin Dalan dönemine ilişkin iddiaları içeren ve teftiş kurulunca tamamlanan "yolsuzluk dosyalan"ndan dördunü dun basına açıkladı. Dalan dönemine ilişkin iddialarla ilgili olarak ilk kez resmen ortaya konan yolsuzluk dosyaları, "imar plamnın değiştirilmesi", "evrak yakma". "gümriik yolsuzlugu" ve "rüşvet iddialan"nı kapsıyor. Anakent Belediye Başkanı Sözen, dun Otel inşaatmda rüşvet 2 Planda yetkisiz değişim bir basın toplantısı düzenleyerek Dalan dönemine ilişkin iddialan içeren yolsuzluk dosyalanndan "tipik örnekler" olarak nitelediği dördunu açıkladı. Rüşvet talebi: Sözen'in açıkladığ) dosyalardan ilki, Aksaray'daki 4 yıldızb Fuar Oteli'nin yapı değişikliği ile ilgili. Sözen, otelin yapı yüksekliğinin 30.5 metre olmasına ilişkin Fatih Belediye Meclisi'nce alınan karann Büyükşehir Belediye Meclisi'nden geçirilmesi sırasında otel sahibinden rüşvet istendiği iddiala 3 Yasadışı makam otosu nnın bulunduğunu, rüşvet talebi yerine getirilmeyince, yapı yüksekliğinin 9.5 metre düşurülerek kabul edildiğini kaydetti. Sözen, yapı yüksekligi kararının onanması aşamasındaki gelişmeyi dosyaya dayanarak açıklarken şöyle dedi: "Zamanın en üst düzey yöneticileri, Belediye Vakfı için 100 milyon lira, kendileri için ise 100 bin Alman Markı rüşvet istemişür. Bu rüşvet talebinin yerine getirilmemesi uzerine, söz konusu planda bina yüksekligi 30.5 metreden 21 4 Belge ve evrak yakmak metreye indirilerek onanmışbr." Yasadışı makam otosu: Sözen tarafindan açıklanan ıkınci yolsuzluk dosyası da A.T. adh bir kişinin Turkiye'ye donuşünde gümrüğe bıraktığı, daha sonra da belediyeye hibe ettiği binek otomobilinin, belediyenin yediemın olarak muhafaza etmesi gereken sure içinde makam arabası olarak kullanıldığını belgeliyor. Sözen, Mercedes marka otomobilin, Gümrük Vergisi ödenmeden resmi plaka takılarak Dalan tarafından makam otomobili olarak kullanıldığını, bakım, onanm ve yakıt giderlerinin belediye bütçesinden karşılandığını söyledi. Bu aracın, daha sonra Gümrükler Başmüdürluğü'nce geri istendiğini belirten Sözen, "Söz konnsu araba, 26 Mart seçimlerinden sonra, aklacele gttmrüge iade edilmiştir ki salt bu olay, eski yöneticilerin suç işlediklerinin apaçık kanıtıdır" diye konuştu. Plan tadili: Sözen, açıkladığı üçüncü dosya ile de eski Anakent Belediye Başkanı Bedrettin Dalan'ın, Belediye Meclisi'nden ve daha önce "kendi onayiDdan" geçmiş bazı belgeleri yeniden ele aldığını, "yetkisini aşarak" tadilat yaptığını öne surdu. Sözen, Dalan'ın Ayazağa İmar Plaru'nda "kendine tanınan yetki sınırian dışında plan uzerine degişiklikler yaparak tagyir saçn isledigini" öne surdü. Sözen, Bedrettin Dalan'ın"tadilen onay" yetkisini kullanarak baska belgeler uzerinde de değişiklik yaptığını, (Arkası Sa. 19, Sü. l'dej "Yeni Avrupa" ve Türkiye... Amerikan Time Dergisı, Avrupa'nın geleceğiyle ilgili olarak düzenlediği bir paneIh sonuçlarını özetlediği yazısına şu satırlarla girmişti geçen hafta: "Avrupa'da eski duzen bu yüzyıl içinde üçüncü kez çökuyor ve bir yenisinin doğumum tedirginlikle bekliyor dünya. Geçiş dönerai ise uzun, zor ve tehlikeli olmaya aday. Fakat Atiantik'ten Urallar'a dek uzanan barışçı ve görece özgür bir Avrupa vizyonunun gerçekleşmesi olasılığı, belkı de ilk kez bu denli yakın gözüküyor. Öyle anlaşıhyor ki, tarıhteki1918ve 1945 yıllan gibi 1989 da okul çocuklarının anımsamak zorunda kalacaklan bir yıl olacak." Gerçekten bu yıl Avrupa'da tarih yeniden yazılmaya başlandı. Ama aynı zamanda bir büyük belırsizlik dönemine gırildı. Doğu Av(Arkosı Sa. 19, Sü. l'de) HASAN CEMAL • Antikartel TBMM yolunda Rekabeti • Demokrasiye merhaba Brezilya 'da, 28 yıldır ilk kez serbest başkanlık seçimlen yapıldı.önleyıcı anlaşmaları engelleyen yasa tasarısı yeni yılın ılk aylarında ele alınacak. Ekonomide 82 milyon seçmen oy kullandı. 3. Sayfada • Devlet eliyle tarih katliamı Yol, • Yunanistan'ın Mersin ısrarı Atina, kanalizasyon ve baraj yapımlarının bedelini Kıbrıs sorununu unutturmamak amacıyla, tarıhı kalmtılar öduyor. 16. Sayfada Mersin 'i gündemde tutuyor. 3. Sayfada • Beşiktaş ve Trabzon berabere /. • Unutulmayan filmler TV 3'te 20.30'da Lıg'de dun Beşiktaş, G.Bırliği ile Trabzon, yonetmenliğini Jack Lee'nin yaptığı 'Alice Diye Bir Kasaba' adlı film ekranda. 4. Sayfada Boluspor ile berabere kaldı. Sporda Demokrasinin savcısı • Genel af teklifi SHP, genel affı ongoren I Prof. Savcı, yıllardır ınsan yasa teklifi üzerindeki çahşmalarını tamamladığını açıkladı. Grup Başkanvekıli [ haklan, düşıince özgurluğü Güneş, TBMM'ye sunmak için "uygun hukuk devletini ortam beklediklerını" söyledi. 10. Sayfada \ savunuyor. Arka Sayfada • Stzan bilgi kâra dönüştü Kurumlardan • Yabancılar da Mevlana kapısında bilgı sızdırarak borsada oynamanın cezası Kımilerı ilk kez ayak basıyordu Mevlana yok. Kazanç oldukça büyuk. Ekonomide toprağına. Kımıleri çok kez. Arka Sayfada 'Kötü adam' rolleriyle tanman Lee Van Cleef geçirdiği kalp krizi 64 yaşında öldü. 16. Sayfada LeeVan eef öldü \ LEE VAN CLEEF 64 yaşındaydı KÖTÜ OLMAYA MAHKÜMDU > N ATİLLA DORSAY'ın y a z m 16. Sayfada , '