Katalog

5 KASIM 1989 KULTURSANAT Hikmet Çetinkaya,'AydınCezaevi Direnişi'ni kitabında aynntılanyla anlattı CUMHURÎYET/5 Jale Üılnıabaşar Avraıpa'da • Kültıir Servisi Seramik çalışmalarının yanı sıra son yıllarda resim çalışmalannı da yoğunlaştıran Jale Yılmabaşar, Paris'te Grand Palais'da düzenlenen "Salon D'Automntf'a bir tablosuyla katıldı. "Salon D'Automne" yüzyıl başından beri düzenlenen bir sergi. öte yandan Yılmabaşar, Federal Almanya'nın Munih kentinde Şehir Müzesi'e bağlı Herbergen Müzesi salonlannda bir sergi açtı. Sanatçının Münih sergisi 3 aralığa kadar sürecek. Jale Yılmabaşar, aynca Paris'teki UNESCO binası salonunda 1990 şubatında açacağı kişisel bir serginin de hazırlıkları içinde. Düşündükçe uykulanm kaçıyor " O gece yarısı Aydın 'da gordüğüm rengleri düşündükçe hâlâ uykulanm kaçıyor. 8 yıl önce ben de binmiştim. O ringlere değil insan, inek koysnmz sutten kesilir." ALPAY K A B A C A H ~ ğil insan, inek koysaruz sütten kesilir, yanş atı koysaıuz sütçü beygiri olur. Havasız, içindeki ısı 40 derece olan bir ringe kırk insan konuyor ve on dört saat yolculuk yaptınlıyor. Bu olaylar, iki kişinin ölümü, kamuoyundan tepki gördü. Böylece Aydın E Tipi Cezaevi direnişi ön plana çıktı" Uğur Mumcu, Kanlı Sürgün Aydın Cezaevi Direnişi'ne yazdığı önsözde, her dönemde cezaevlerinde akçeli suçlardan yatanlara lüks sağlandığını; siyasal suçtan yatarüara aym kurallann uygulanmadığmı belirtiyor. Bunun tanığıyım: Benim de aralarında bulunduğum birkaç "basın suçlusu", 12 Mart döneminde "Kaçakçılar Koğuso"na verilmiştik; sıkıyönetimin "siyasal suçlu"larıyla kıyaslandığında, biz çok daha elverişli koşullar içindeydik. Hikmet Çetinkaya bu konuda, yani cezaKadın yazarlar protesto etmişü Gazıantep. Aydın, Bursa, Nazıllı, Çanakkaıe ve EsKışehır E tıpı cezaevierindeki evlerindeki "siyasal soçlu akçeli tutuklulara baskılan bir grup kadın yazar da Ataturk Kuttür Merkezi önünde protesto etmiştı Protestoya katılanlar suçlu aynmı" uzerinde de araştırarasında Tomris Uyar, Pınar Kur, Nezihe Menç, Leyta Erbii, Bılgesu Erenus ve Fusun Akatlı da yer almıştı ma yapmayı düşünüyor mu? "Evet" diyor, "akçeli suçlardan uzanan 'güvenlik adına baskı tilo makinesinden kaleme, kitaba, laşarak, yakınlarıyla görüşerek kurmalar' neyi amaçlıyor? Yargı kâğıda, dergiye kadar birçok şeye "siyasi'"lerin kaldığı cezaevlerinde yatanlar, hatta Başbakan lurgat cın karan, hükümlüyü cezaevine yasak konuvorsa, bu, insan hak olup bitenleri oğrenmeye calışıyor. Özal'ı silahl? vurmaya kalkışan tutsak kılıyor düşüncesini, özel lanyla, demokrasiyle bağdaşmaz. Araştırmasını tnsan Hakları Der Kartal Demirag, lüks içinde yatıyaşanunı, istemini değil Kişinin Cezaevlerine Avrupa tnsan Hak neği'nin, Uluslararası Af Örgütü' yorlar. Bir SHP milletvekili bu kodevlet karşısında belirli güvence ları Bildirgesi, Birleşmiş Milletler nün temsilcileriyle, tutuklu ve hü nuda bir soru önergesı verdi. Keleri vardır. Adam öldürüp ölum kararlan, insan haklan ve demok kümlülerin avukatlarıyla yaptığı mal Horaıın, Buca'da Ertan Sert, söyleşiler, röportajlarla temellen vb... Bunlann lüks içinde oldukcezası alan kimse bile devlet gu rasi açılarından baktım!' vencesindedir. Devletin korumaCezaevlerini konu alan araştır diriyor. Ve Aydın E Tipi larını gazetelerden okuyoruz, fosı altındaki kişilere baskı, işken malanna yıllar önce başladığını Cezaevi'ndeki direniş, dramı siya toğraflannı göruyoruz. Şimdilik ce yapılıyor ya da bunlar on dört belirtiyor Çetinkaya. 12 Mart dö sal gundemin ön sırasına getiriyor: bu konuda bir araştırma yapma"O gece yarısı Aydın'da gördü yı düşünmemiştim. öneriniz ilsaat aç susuz, havasız ringlerle ta nemindeki ilk çalışmalannı 12 Eyşınıp ölüme götürüyorlarsa, bu lül sonrasında "bir araşttrmacı ğüm ringleri düşündükçe hâlâ uy ginç. Teşekkür ederim. Adalet Banun sorumluları hakkında soruş gazeteci" kimliğiyle sürduruyor. kulanm kaçıyor. Sekiz yıl önce kanlığTna başvurup izin isteyeceturma açıiır, hesap sorulur. Dak Tutuklu ve hükümlülerle mektup ben de binmiştim. O ringlere de ğim'.' Milyarlık müzayede • Kültür Servisi V. Uluslararası İstanbul Antika ve Sanat Fuarı bugun yapılacak olan müzayede ile sona eriyor. 27 ekim tarihinden bu yana Yıldız Sarayı Silahhane binasında süren fuar kapsammda, Raffi Portakal tarafından gerçekleştirilen müzayede saat 15.00'te başlayacak. Muzayedede yaklaşık 3 milyar lira tutarında 304 parça eser yer alıyor. Bu eserler arasında en büyük ilgiyi 16. yüzyıldan kalma İznik tabak (85 milyon), Halife Abdulmecit'e ait yağhboya tablo (70 milyon), Osman Hamdi'ye ait peyzaj (110 milyon) ve Sultan 2. Mustafa tuğralı beratın (20 milyon) ilgi çekmesi bekleniyor. IsIimyelTnin son çahşmalan • Kiiltiir Servisi Ressam Balkan Naci Islimyeli, son çalışmalannı 8 Kasım 8 Aralık 1989 tarihleri arasında Ataturk Kultur Merkezi Sanat Galerisi'nde sergiliyor. Sanatçı bu yeni sergisinde akrilik ağırlıklı, kanşık teknikte on beş adet büyük boy resmini bir alan duzenlemesi içinde sunuyor. Balkan Naci İslimyeli'nin bu sergisi "Hava, Su, Toprak ve Ateş" admı taşıyor. Sanatçı bu dört elementin var edici ve yok edici güçlerini kavramsal boyutları ile ele ahyor. Sanatçı, ilk sergisinden bu yana resimlerinde ağırlıklı olarak yer alan bu elementlere bu kez bir bütün olarak yaklaşıyor ve doğanın temel güçleriyle insan arasında bozulan ilişkinin getirebileceği yıkımm işaretlerini veriyor. Balkan Naci, resminde bugune kadar oluşturduğu plastik değerleri, bir yandan zenginleştirirken öbür yandan sadeleştirmeyi bu sergisinde de sürdürüyor. Hikmet Çetinkaya, cezaevlerirde yıllardır yaşanan, Aydın Cezaevi'ne nakledilen iki kişinin ölümüyle doruk noktasına ulaşan bin yüzlü dramı Kanlı SurgunAydın Cezaevi Direnişi adlı kitabında aynntılanyla anlattı. Bunu yaparken, Uğur Mumcu'nun deyişiyle, "ynreğini sanıklarla, okurtarla ve sanık yakıoları>la paylaştı." P 1 '. gazetecilik görevinin kaçııulmaz bir sonucuydu: "Çağına tanık olmak ve bu tanıklığı onurla yapmak." Neden cezaevleri konusu? Kendisini bu araştırmaya yönelten eıkenleri sorduğumuzda, Çetinkaya, Cezaevleri Tüzüğü'nün ve "1 Ağustos Gendgesi"nin Avnıpa İnsan Hakları Bildirgesi'ne, Türkiye'nin taraf otduğu yasa gücündeki sözleşmelere ve 1982 Anayasası'na aykırı olduğunu belirttikten sonra ekliyor: "Yargıç karanyla özgürlüğü kısıtlama dışında özel yaşamın gizliüğinden haberleşme, düşunce, bilün ve sanat özgürlükJerine kadar Devriıııin etkisi • Kültür Servisi Kültür Servisi Strasbourg İnsan Bilimleri Üniversitesi, Fransız Devrimi'nin, Osmanlı İmparatorluğu üzerindeki etkileri konusunda bir kollokyum düzenledi. 16, 17 ve 18 kasım gunlerinde yapılacağı bildirilen kollokyumda, Avrupa'nın çeşitli üniversitelerinden 18 bilim adamı bildiri okuyacak. Kollokyurna Türkiye'den, Boğaziçi Üniversitesi öğretim üyelerinden Prof. Dr. Zafer Toprak, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi öğretim üyelerinden Prof. Dr. Sina Akşin, gazetemiz yazarlarından llhan Selçuk ve felsefeci Aslan Kaynardağ katıhyorlar. Tıptan resme: Dilek Könti • Kttltttr Servisi Dilek Könü, "Tablolar ve Objeler" adlı sergisini Zürih'in önemli sanat galerilerinden DiemPartner BSW'de açtı. Aynı zamanda tıp doktoru da olan Könü, ilk grup sergisini 1%9'da, iki kişisel sergisini de 1981'de Türkiye'de açmıştı. Könü'nün tablolannda makineleşen insan ön plana çıkıyor. 1986 yılında Zürih Üniversitesi tarafından doktora sonrası araştırma yapmak üzere davet edilen Könü, burada iki yıl tıp alanında cahşuktan sonra bütünüyle resme yönelmiş. Könü'nün eşi Ozant Könü ise "çivilere hayat veren" bir sanatçı. Uluslararası Çocuk Yayınları Örgütü'negirdik Ttirkiye IBBY üyesi Türkiye'de çocuk yayınları konusunda çalışmalar yapanları yakından ilgilendiren bir sorun, Doğan Kardeş Dergisi'nin korkusuyla çözümlendi. FATİH ERDOĞAN Turkiye"de çocuk yayınları konusunda çalışmalar yapanlan yakından ilgilendiren ve yıllardır çeşitli nedenlerie çözümlenemeyen bir sorun, geçenlerde Doğan Kardeş Dergisi'nin katkılarıyla çoHalen kırk beş ulkenin uye buzümlendi ve Türkiye Çocuk Yayınları Kurulu oluşturularak Ulusla lunduğu örgute Turkiye ilk başvurarası Çocuk Yayınları Örgutu rusunu 1979 yılında yapmış, o yıl ve sonraki yıl Prof. Meral Alpay (IBBY) üyeliğine kabul edildi. ve Nabey Ömler'in duzenlemiş olMerkezi Isvıçre'de bulunan In duğu çocuk yayınlan sempozyumternational Board on Books for larına dünyanın çeşitli ulkelerinYoung People adlı örgüt, 1953 yı den konuşmaalar katılmış, çocuk lında, yaşanan büyuk savaşların kitapları konusunun önemi ulkeardından insanların bir daha ay mizde ilk kez olarak butun canlını kotu gunlere donmemeleri için lığıyla gundeme gelmişti. Ne yabarış, dostluk, kardeşük duygula zık ki bu canlılık daha sonraki yılnnı çocuk kitapları aracılığıyla larda surdurülemedi, konuyu butün dünyada yaymak amacıyla ayakta tutmak için gosterılen bikurulmuş. Bu orgüte ülkelerin uye reysel çabalar yeterli olmadı, devkabul edilmeleri için once ülke sı let desteği gerektiren bu çabaya rurlan içinde resmi ya da gönullu devlet de el uzatmayınca 197980 bir grubun, o ülkedeki çocuk ya sempozyumlan ve kitap fuarlan yınları etkinliklerini temsil edebi tallı anılar olarak kaldı. İecek niteliklere sahip olarak kurulması gerekiyor. Bu grup daha En son 1987 yılında yapılan sonra IBBY'ye başvurarak üyelik başvuru sırasında Kültür Bakanhakkı istiyor. Üyeliği kabul edilen lığı üyelik için gerekli ödemeyi Kuülkeler IBBY'ye her yıl ülkenin tüphaneler ve Yayınlar Genel MüGSMH'si, eğitim bütçesi, bir yıldurluğü ile Kutuphaneciler Derneda çıkan kitap sayıst gibi etkenleği kanalıyla yapmayı kabul ettiyre dayanarak saptanmış olan aise de her nedense gerçeklesemedidatı odüyor. Buna karşılık çocuk ğinden uyeliğimiz yine askıya alınyayınları konusunda kendi sesini mış oldu. Işte Doğan Kardeş ve Yapı Kredi Yayınları'nın, dolayısıyla Yapı Kredi Bankası'nın yaptığı, bu işe gonul vermiş birkaç kişinin yıllardır aradığı desteği sağlamak oldu. Kurucuları Meral Alpay, Gülçin Alpöge. Selma Emiroğlu, Fatih Erdoğan, Ali Murat Erkorkmaz, Can Goknil, Mehmel İlkonır, Seher Karabol, Nabey Önder, Serpil l ral. Valvaç Ural ve Ergin Tekiden oluşan Turkiye Çocuk Yayınları Kurulu bundan böyle Doğan Kardeş bünyesinde çalışmalannı sürdurecek. dunyaya duyurabiliyor, başka ülkelerle bilgi \e kaynak alışverişinde bulunuyor, uluslararası konferans, sergi ve toplantılara katılıyor, ülkesindeki çocuk yayınları etkinlikleri hakkında ıbporlar yazarak tanıtım çalışmalan yapıyor. Ifeditepe Oyuncuları • Kültür Servisi Hadi ÇamanYedi Tepe Oyunculan, sezonun ilk oyunu P^psi'yi, yerleşik salonları Kadıköy Halk Eğitim Merkezi'nde sahnelemeye başladı. tki bölümlük güldürüde Hadi Çaman'ın yanı siTa Nilgün Akçaoğlu, Füsun Erbulak, Oğuz Oktay ve Cem Meto oynuyor. Topluluk daha sonra "özel Bir Oyun" adh oyunu sahneleyeceİc. "Uç Kızkardeş" Harbiye'de • Kiiltiir Servisi Şehir Tiyatroları, Harbiye Muhsin Ertuğrul Sahnesi'nde Anton Çehov'un "Üç Kızkardeş" adlı oyununu sergilemeye başladı. 1. İstanbul Tiyatro Festivali'nde geçen yıl kapalı gişe oynayan "Üç Kızkardeş"i, "Vişne Bahçesi"ni de sahneye koyan Sovyet yönetmen Leonid Heifets yönetti. Çehov'un ölümünden önce yazdığı son oyun olan "Üç Kızkardeş"i Ülku Tamer türkçeleştirdi, dekorunu îosif Sumbatoşvili'nin yaptığı oyunda başlıca rolleri Arsen Gurzap, Candan Sabuncu, Neşe Altıner, Argun Kınal, Yalçın Boratap, Toron Karacaoğlu, Necdet Yakın, Filiz Toprak, Berrin Koper, Ayhan Kavas, Şükru Türen, Yıldıray Şahinler ve Ali Karagöz paylaşıyor. Oyunda Moskova'mn çok uzağında çorak bir yerde kendi başlanna yaşayan üç kızkardeşin yaşamöyküsü anlatıhyor. Arredamento'da "Anıtkabir' • Kiiltiir Servisi Arredamento Dekorasyor.'un kasım sayısında yayımlanan bir haberde Aıutkabir Uluslararası Mimari Proje Yanşması orijinal projelerinin yandığı günışığına çıkarıhyor. ÎTÜ Mimarlık Fakültesi eski öğretim üyelerinden Prof. Kemali Söylemezoğlu yanşmanın sonuçlanmasından sonra seçilen butün projelerin Emin Onat'a verildiğini, uzun bir süre Onat'ın eviyle İTÜ Mimarlık Fakültesi ardiyesi arasında gidip gelen projelerin Kızıltoprak'taki ahşap bir köşkle birlikte yanarak yok' olduğunu anlatıyor. Derginin sayfalan arasında Cumhuriyet döneminin mimari yaklaşımı, mimar Abdurrahman Hancı ile yapılmış bir söyleşi, Dr. Ayan Gülgonen'in kalemi ve objeküfinden "Alikan saf kilimleri" de yer alıyor. İnce Memed çizgi roman • Kültür Servisi Danimarka'nın önde gelen yayıncılarından Bogfabrikken gazetemiz çizerlerinden İsmail Gulgeç tarafından çizgi roman haline getirilen, Yaşar Kemal'in İnce Memed adh romanının I. cildinin ilk albümünü yayımladı. UGUN Eminönü Lions Kulüp tarafından düzenlenen Erol Pekcan, Nükhet Neşet Ruacan, Fatih Erkoç ve Amerikalı bir topluluğun yer alacağı caz konseri 14.0017.00 arası Sheraton'da. Konserin geliri Kartal'da bir okul yapımı için harcanacak. • Gönül sohbeti Pera Palas Oteli'nde 11.0013.00 arasmdaki "Gönül Sohbeti"nde yazıh ve sözlü şiirimiz konu edihyor. • Sheraton'da ca2 OXKSTT1 R E S İ M L l A N S I K L O P E D I K S O Z L U K Paris'te güz dansları Kültür Servisi Çağdaş dans, muzikten vazgeçemez mi? Paris Şehir Tiyatrosu'nda, "Festival d'Automne" etkinlikleri çerçevesinde eski ve yeni koregrafilerınden ornekler sunan Trisha Brown, bu soruya değişik yanıtlar getiriyor. Işık oyunları, renklerin kaışıtlığı, ustalıklı kıvnmlar çizen bedenleriyle usulca birbirlerine çarpan, sonra da yuvarlanır gibi aynlıp giden dansçılann devinimleri; her şey tam bir uyum içinde müziği unutturabiliyor. Şenliğe ABD'den katılan Trisha Brovvn Dans Topluluğu Paris Guz Şenliği'ne yeni boyutlar getiren ilginç gruplardan biri. 6B.OOO OXFORD RESİMLİ ANSİKLOPEDİK SOZLUK Şimdi Türkiye'de 3587 renkli resim vefotoğraf, geniş ayrmtth açtklama Kavram ve kelime .FASIKUL Qxfoıd OXFORD RESJMLİ ANSİKLOPEDİK I Kapışılan Büyük Ansiklopedik Sözlük PAZARTESİ BAYİNİZDE 1 Reklam, TV'de günde 236 milyon, gazetelerde 525 milyon, bıllboard'da 5 milyon, trende ıse200.000 lira ! * Mılyonlarca kişinin aktığı kentlerde bir uçtan öbür uca. Sabahtan akşama. Yıl boyunca ! "Reklam Trenfnizi ayırtın. * Ankara'da 110.000, İzmir'de 30.000 lira ! KDVdahil! OUTDOOR VE EN UCUZ EDYA EN E T K İ L l BAŞSAĞUĞI Kırşehir'in değerli evladı tnşaat Mühendisi 197780 Kırşehir CHP İl Başkanı, Sosyal Demokrat belediyeciliğin başarılı temsilcisi KIRŞEHİR BELEDİYE BAŞKANIMIZ MEHMETAIJ elim bir trafik kazası sonucu kaybetmenin sonsuz acısı içindeyiz. Merhuma Tanrı'dan rahmet diler, kederli ailesine ve tüm Kırşehir halkına taziyetlerimizi sunanz. İngilizce bilene, îngüizce öğrenene.. LCKOMC7İF TUKENMEDEN ALIN Güneş Yayınlan. Merkez.CumhuriyetCad.DörtlerApt.l8/6 Kat3 Elmadağ/lstanbul Tel: 13102 3036 Sauş/Depo.HalkahCad.No259 Sefaköy/lstanbulTel: 59897 5052 M*£Mt\LtBl VE Sıparış ıçın ORTEK A Ş Tel 172 2112 1728216 Fax (1)174 04 32 Telex 27327 ORTK TR SHP GENEL MERKEZİ