Katalog

CUMHURÎYET/16 SICAK SELAMLAŞMA Hong Kong'da Hayvanlara Karşı Kötü Muamelenin Önlenmesi Demeği'nin diizenlediği bir ^ toplantıda W karşılaşan bir lngiliz çoban 21 KASIM 1989 4 kişi 16 bin sikkeyle yakalandı İZMtR (Cumhııriyet Ege Bürosu) Mali şube ekiplerince kentin çesitli semtlerinde düzenlenen operasyonlarda Osmanlı ve Bizans dönemlerine ait 16 bin 200 adet altm ve gümüş sikkeler ele geçti. Olayla ilgili 4 kişi gözaltına alındı. Mali şube müdürlüğünden verilen bilgiye göre İzmir'de Osmanlı ve Bizans dönemlerine ait sikkeleri piyasaya siırmek isteyenlerden Iskender Tekiner'i, ahcı kılığına giren mali şube görevlileri yakaladılar. Emniyet Müdürlüğü'ne getirilen fbrahim Tekiner, Suç ortaklan olan Mehmet Kaptan, Sait Huş ve Ayhan Tekiner'iıı adlannı verdi. Soruşturmayı yuruten maMi şube görevlileri, diğer 3 kişiyi gözaltına aldılar. Oğretmen gözlem formu ANKARA (AA) ABD'li Bilim adamları Achenbach ve rencilere ilişkin gözlem ve izlenimlerini daha sistemli ve standart biçimde ortaya koyabilmeleri için hazırladığı "Çoctık Dayramşlan Derecelemt Ölçeği Ögretmen Gözlem Formu (ÖGF)", Türkiye için uyarlandı. ODTÜ'den Yrd. Doç. Dr. Füsun Akkök, Petek Aşkar ile uzman Bülbin Sucuoglu'nun 1 yıl çalışarak hazırladığı ÖGF, "ayumsal davramş" ve "davranış bozukluklan"nı içeren iki ölçekten oluşuyor. Form, oğrencilerin başarjsızhk nedenlerine ilişkin bilgi edinmede öğretmeıılere ve uzmanlara ipuçları verebiliyor öğrencilerin özel sağlık durumlarına ilişkin bilgi edinmek amacıyla kullanılabiliyor. Edelbrock'un, öğretmenlerin, öğ birbirinden aynlmadı. (Fotognf: AP) Çabocak kaynaşan iki köpek, loplantı boyunca dostluk. fotografçtlann gözunden kaçmadı. gösterdikleri köpegiile Yorkshire terrierinin, birbirlerine Süper gerçekçi tablo rinde çahştığı süper gerçekçi tablosu 'Baeren'i, önümüzdeki günlerde tamamlayacağını söylüyor. Ingold'un lablosunun 'süper gerçekçiliği', tablonun, ressamın yaşadığı kentteki restoranı konu almasından kaynaklanıyor. Tablodaki kişiler de, kentin gerçek kişileri. Ingold, tabloyu yaparken, kentin sakinlerinden kimseyi unulmaraaya çalışmış olsa gerek ki, 'süper gerçekçi' tablo, oldukça kalabalık. (Fotoğraf: AP) YILANLI ÇOCUK Hindistan'ın kuzeyinde yer alan Morbund köyü, bugünlerde Hint basımna sık sık malzeme oluyor. Köynn, yılanlarla içli dışlı insanlan, genel seçimler öncesinde ortak bir tavır almayı düşünmüşler ve Gandi'ye cephe alarak muhalefet parfilerine oy vermeyi Bu karan açıklayan köyün halkı, yıJan eğiterek geçiniyor. (Folograf: Rcnter) kararlaştırmışlar. HABERLERIN DEVAMI inönü: \feni bir dünya kuruluyor ANKARA (Cumhuriyet Buros«) TBMM Başkanhğı için ilk iki tur oylama bugün yapılıyor. Başkanlık için iki aday var. Eski Milli Eğitim Bakam Metin Emiroglu ve eski Başbakan Yardımcısı Kaya Erdem. tlk iki turda seçilrnek için 300 oy gerekiyor. Eğer bu rakama ulaşılamazsa yarın yapılacak 3. turda 226 oy alan başkan seçilecek. Bu da sağlanamazsa 4. turda en çok oyu alan TBMM başkanı olacak. Ankara siyasi çevrelerinde Cumhurbaşkanı Turgul Özal'ın TBMM seçimlerinde alacağı tavır ilgiyle beklerıiyor ve bu konuda çeşitli olasılıklar öne surülüyor. Özal'ın, TBMM Başkanhğı için "kendi adayı" Metin Emiroğlu1 nu desteklemesi halinde, başkanlık seçimi ANAP içinde yeni bir "besaplaşma ve güc denemesine" dönüşecek. ANAP kongresinde seçimi kaybeden Hasan Celal Güzel'i destekleyen 100 dolayında ANAP milletvekilinin, muhalefet ile birlikte Kaya Erdem'i desteklemesi halinde, Erdem'ın seçilme şansı yüksek görülüyor. Cumhurbaşkanı Özal'ın Çankaya'ya yeni oturduğu bir sırada, heİe ANAP kongresinde istediği sonucu elde etmişken, kendisine "prestij kaybettirecek" böyle bir güç denemesine ginneyeceğini öne sürenler de bulunuyor. Bu kesimlere göre, Cumhurbaşkanı Özal'ın Metin Emiroğlu'nu son anda geri çekerek, Kaya Erdem'in oybirliğiyle seçilmesini sağlaması kuçuk bir olasılık değil. Özal'ın böylece "ANAP'ın biriiği" imajını korumaya ve Meclisteki A N A P grubunda yeni bir "odaklaşmayı" önlemeye çalışabileceği belirtiliyor. Erken seçim tartışmalarının yoğunlaştığı bir donemde Meclisteki baskanlık seçimi, Özal'ın siyasi manevralannın bir yenisıne sahne olacak. SHP'li ve DYP'li miiletvekillerinin ilk iki turda oylamaya katılacakları, ancak adaylardan hiçbiri için oy kullanmayarak, ANAP içindeki guç dengesini ölçecekleri belirtiliyor. Her iki muhalefet partisi 3. tura da iki aday kaldığı takdirde Kaya Erdem'i destekleme eğilimındeler. Hasan Celal Guzel'i destekleyen milletvekillerınin Özal'ın adayı Emiroğlu'na karşı Kaya Erdem'i destekleyecekleri belirtiliyor. Mesut Yılmaz'ı destekleyen "liberal" milletvekillerinin de Kaya Erdem'e destek sözü verdikleri belirtiliyor. "Aksaçhlar" olarak nitelenen Necmettin Karaduman ve arkadaşlannın da Erdem'e oy vermeleri bekleniyor. SHP Grup Başkanvekili Hasan Fehmi Güneş LJRA'ya yaptığı açıklamada bu konuda grup karan alabilmenin mümkün olmadığını, milletvekillennin özgür olduklarını belirterek şunlan söyiedi: "Ancak biz ilk iki turda dunıma hakacağız. Oylamalara katılacağız. tlk iki tur adaylar arasında tercih yapmamız söz konusu değil. Çarşamba gunü oyumuzun rengi belli olur." Güneş, " N e d e n bir aday çıkarmadıklan" yolundaki soruya karşılık, "Biz öteden beri TBMM'de en çok sayıya sahip gruptan başkan seçilmesi yolundaki teamülü sürdürmeye devam ediyoruz. Gerçi bu centilmenlik anlaşmasını A P dönemi de dahil olmak üzere tek taraflı olarak uyguluyoruz, ama devam etmeyi uygun göriiyoruz" dedi. (Baftarafı 1. Sayfada) la ortadan kaybolmaktır" diyen İnönü, ANAP'ın "din ve hürriyet istisman yaparak iktidarda kalmak istediğtni" öne sürdü. SHP lideri, dış politikadaki gelişmelere de dikkat çekerken, Ermeni tasarısıyla ilgili olarak ABD'yi eleştirdi ve "Böyle birşey yapan devlet bizim muttefikimiz olamaz" görüşünü savundu. İnönü, Avrupa'da tek parti diktatorlüklerinin de demokrasiye geçiş çabaları içinde olduklarını belirtirken de, "Yeni bir dünya kunılmakta, kimse endişe elmesin. Turkiye bu yeni dünya içinde en itibarlı yerini alacaktır" diye konuştu. İnönu, dün yurt gezisinin üçuncü ve son gununde Burdur'da duzenlenen kapalı salon toplantısında konuştu. SHP lideri, iki saate yakın süren konuşmasında, son siyasal gehjmelere değindi, büyük bir huzursuzluk görüldüğünu ve Cumhurbaşkanlığı seçiminden herkesin rahatsız olduğunu söyledi. tnönu, "O kadar ki Cumhurbaşkanlığı makamına gösterilen saygı ve koruyan kanunlar berkesi zorlukla karşılaşhnyor. Biz siyasetçi olarak yılmayız, ama vatandais zoriukla karşılaşıyor" dedi. tnönü, ANAP iktidarının 1980 askeri mudahalesi sonucunda ortaya çıktığını ve bunda televizyonun olanaklanndan da "Dallas'a benzeyen programlarla" yararlandığını belirterek, 26 mart yerel seçimleriyle geiinen noktada ANAP'ın gerçek yüziftıün anlaşıldığını bildirdi. Halen TBMM'deki çoğunluğun ANAP'ta olduğunu \e herkesi tepkiye zorlayan tersliğin de buradan çıktığını ifade eden tnönü, kendilerinin sorunları TBMM'de çözmek yanlısı olduklarını yineledi. Ancak, ANAP'ın ve Türgut özal'ın bütun uzlaşma çabalanna yanıt vermediğini söyleyen tnönü, sonuçta Cumhurbaşkanlığı makamımn ülkeye yarar sağlamak yerine bir huzursuzluk merkezi haline geldiğini dile getirdi. tnönü, "Bunun çöziımü var. Türkiye'de iradenin kaynağı milli irade midir, yoksa Cumhurbaşkanlığı makamı mıdır? Elbette milli iradedir. Çözura seçimlerdedir. Yeni iktidar SHP olacaktır. Bu iktidarda Cumhurbaşkanlığı dahil milli iradeye aykın ne varsa onlan düzeltecektir" diye konuştu. İnönü, Özal'ın Cumhurbaş'kanlığı konusunda kendilerine ana muhalefet partisi olarak eleştiriler geldiğine de değinirken, şu görüşlere yer verdi: "Geçmişten gelen bir sürii ders var. Umutsuzluk, kırgınlık aşılacaktır. Halkın yaranna duzeltilecektir. Son günlerdeki eleştirilerin hiçbir değeri olmadığını söylüyorum. Sayın Özal'ın ve partisinin başımıza çıkardığı bu sıkıntıian aşacağımızı inançla söylüyorum. Cumhurbaşkanı tarafsızlıkla hiç ilgisi olma>an şeyler yapıyor. Hâlâ partisinin genel başkanı gibi kongreye kanşb. Anayasaya aykın işleri Cumhurbaşkanı yaparsa, o zaman anayasa ve yasalara vatandaşın saygı gostermesini devlet nasıl isteyebilir? Bunlar kendi çıkarlanndan başka hiçbir şey düşunmeyen zihniyetin ornekleridir. Bu gidişin sonu tamamıvla ortadan kaybolmaktır. Yanlış yola giren insanlan demokrasilerde geri çevirmek mümkun olmuyor. Devam ediyorlar, sonra perişan oluyorlar." SHP lideri, ANAP'ın iktidarın bütün kademelerini eline gecirerek 6 yıldan bu yana istediğini yaptığını, ancak ortaya çıkan tablonun Türkiye'nin durumunu kötü gösterdiğini anlattı. Milli gelirin düştüğunu, kalkınmanın durduğunu anlatan inönü, kalkınma iddıalan ıçın de, "Bu sadece buyuk bir yalan. Daba önce ortaya çıkraış birikimin varlıklı bir kesime, onlann da Özal tarafım tutanlara geçmesidir, kalkınma dedikleri" diye konuştu. nı söyledi. Avrupa'da bu gelişmeler yaşanırken, ABD Senatosu'na "Ermenistan hayali" içeren bir tasarı getirildiğini bildiren tnönü, Cumhurbaşkam Türgut özal'ın Başbakanlığı doneminde bunu "bir atımlık barut" diye değerlendirmesini de "son derece yanlış" diye niteledi. İnönu, tasanda Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulduğu yılda soykınm yaptığı gibi bir iddianın yer aldığına dikkat çekerken, "Böyle bir şey yapan devlet, bizim mutteftkimiz olamaz. Bunu bu kadar yanlış gostermeye bir müttefik ulkenin senatosunan ne hakkı olabilir?" diye sordu. Bu gelişmenin "yeni bir dünya" ile ilgisi olduğunu, ABD'nin iç politikasmdaki geüşmelere göre Türkiye'nin feda edilemeyeceğini ifade eden SHP lideri, bu noktada yeni dünyarun onemine dikkat çekti. lerden sonra gerçekleştirecegiz. Ne zaman erken seçim olacak? Bunun cevabını hemen vennek kimsenin elinde degil. Çünkü TBMM'nin elinde. Burada ise ANAP gnıbu çoğunluku. ANAP grubu şaşkın bir halde. Seçim olmasın da ne olursa olsun diyor. Hiçbir şeye aldırmıyorlar. Ödleri kopuyor secimden. Ama seçimi getirmek halkın gayretiyle olacakOr. Her gun soylenerek, eninde sonunda seçim erkene alınacaktır. Şimdi yapılacak şey, hemen seçim olacakmış gibi hazırlanmakür. Çünku seçim geldiğinde iktidar olamazsak, o zaman yanlışı yapa(Baftarafı 1. Sayfada) likle ABD yönetimi ile danışmalara devam etmek istediği için tasarıyı önümüzdeki yasama donemine bıraktığını açikladı. Senatör Dole "bir uzlaşma saglayamadık" diye konuştu. Senato şukran günü nedeniyle uzun bir tatile giriyor ve yeni yasama doneminin 1990 ocağından önce başlaması beklenmiyor. Ancak kesin bir tarih de bulunmuyor. Geçen hafta tasarıyı bir an önce geçirmek istediği yolunda duyumlar alınan Dole'ün geri adım atmasında Türkiye'nin kararlılığını gostermesinin buyuk rol oynadığı kaydediliyor. VVashington Büyükelçisi Nüzhet Kandemir iki gün önce düzenlediği bir basın toplantısmda, tasarının geçmesi halinde doğacak krizin 1975 silah ambargosu krizinden daha kotü olabileceğini açıklamıştı. Önceki gun de Ankara kaynaklı bazı haberlerde, dışişleri bakanlığına atfen Türkiye'nin sert tepki göstereceği vurgulanmıştı. Ankara Büromuzun haberine gore tasarının 1990'a kalması halinde Türkiye'nin biri "askeri" onlemler diğeri tarih cephelerinde olmak üzere iki alanda gündemde tutacağı argümanlarla tasarıyı engellemeye çalışmaya devam edeceği öğrenildi. Türkiye'nin tasarı karşısındaki tutumunda hiçbir değişiklik yapmayacağı, ancak bu çerçevedeki çabalarını çeşi'lendirt./eği belirtiliyor. Yaygın görüş, önümüzdeki yıl "sulandırtlmış bir metnin" soykınm günü olduğu iddia edilen 24 nisandan önce Senato ve Temsilciler Meclisi'nden mutlaka geçirileceği doğrultusunda. Yetkililer, "Amerikan iç politikası ağır bastıkca, Kongre'nin bu tasandan vazgeçirilmesi mumkun değil" duşuncesini taşıyorlar. Ancak Türkiye'nin gerek ilişkilerin içine düşeceği olumsuz duruma ilişkin sinyalleri önceden vererek gerekse j'eni bazı girişimlerle tasarıyı engelleme çabasını surdüreceği kaydediliyor. Bu çerçevede, daha önce ABD Dışişleri Bakanlığı Sozcusü Margaret Turvviler'in açıkladığı, Dışişleri Bakam Mesut Yılmaz'ın da bütçe görüşmeleri sırasında dogruladıgı birinci onlemler paketinin ardından ikinci ve daha sert onlemler paketinin de Washington'a bildirildiği öğrenildi. Tasannın karara donuşmesi halinde uygulamaya konulacak olan bu ikinci paketteki onlemler, ikili savunma ilişkilerinın askıya alınması sonucunu doğurabilecek sertlikte. Bu çerçevede, özellikle önümüzdeki yıl aralık ayında suresi dolacak olan SEİA'run uzatılmasının ertelenmesinin gündeme gelmesi bekleniyor. Ermeni tasarısının .karara donuşmesi durumunda, Türkiye'nin SEİA göruşmelerinin başlaması gereken eylül 1990'dan önce VV'ashington nezdinde sert bir protesto girişimi yapması olasılığı ağırlık taşıyor. Bunun bir notayla savunma ilişkilerinin tek taraflı olarak askıya alınması olabileceği ya da ABD tarafının eylül ayından önce görüşmeye çağrılarak bu gorüşmeler sırasında SEIA'nın uzatılmasının ertelenmesi ' goruşünün VV'ashington'a iletilebileceği kaydediliyor. Ote yandan Türkiye'nin Ermeni karar tasarısını engellemek amacıyla Türkiyeli ve Amerikalı tarihçiler başta olmak üzere geniş bir akademisyen çevresini harekete. geçirmeye çalışacağı öğrenildi. Tasarının görüşülmesinin 1990'a kalması durumunda, NVashington ve Ankara'da bu akademisyen çevresinin katılacağı sempozyumlar duzenleneceği ve Amerikan politik yaşamının önde gelen bazı kişilerinin de bu sempozyumlara katılımının sağlanmasına çalışılacağı kaydediliyor. Türkiye'nin ayrıca Osmanlı arşivlerinin Ermeni iddialarma konu olan 1915 yılını da içeren bölümlerinin incelemeye açılması doğrultusunda bir adım atması da "olası" görülüyor. Yetkililer, arşivlerin iç düzenlemesinin tamamlanması halinde 1990'ın ilk aylarında dünyanm önemli merkezlerinde, bu arada Washington'daki Kongre Kütüphanesi'nde de incelemeye açılmasının mümkün olabileceğini belirtiyorlar. Baykal, "sabır" istedi SHP Genel Sekreteri Deniz Baykal da konuşmasında, Türkiye'nin büyük sorunları olduğunu belirterek, "Ucuz değerlendirmeler yaparak, milleti haksız umutlann peşine takarak, bir anda pekçok, şeyin birdenbire çözülebiieceği gibi umutlar vererek siyaset yapılmaz. Biz bu sonınlann altından heyecanla, hırsla, kinle, öfkeyle değil, soğukkanlılıkla, akılla, mantıkla, sabırla kalkacağız. Yeni bir dönemi başlatma amacındayız. Aslında kavga etmek istemiyonız" dedi. CUNEYTARCAYUREKyaz.yor cekler. Durmuşlar. Aracıların güven duygusunu yitirmelerine belli sa her birinden hizmete amade gözde elemanlar seçerek şıpın işi kabıneyi kurdu. Barış dö başlı nedenlerden biri olan bu zikzaklı davranışnemi açıyordu, başbakanlığa ve partinin başı ların örgütte çözülmelere uzanması olasılığı gına "sulhperver" birini getirmek gerekliydi, ya derek güçleniyor. Belediye seçiminden birınci parti olarak çıkmak elbette iyi. Ne var ki birinci pıldı. Tarihsel barış sahnelerinden biri, aynı amaçla parti, iktidan sağlayacak oy bazına çıkabilmeli. yaratıldı ve yaşandı. Semra Özal, aylardır gör Parti içinde SHP'nin son siyasal olaylardaki tumediği, yan yana gelmediği Kaya Erdem'ın eşı tumundan sonra oy yitmesi olduğuna inananSevi! Hanım'la bir nikâhı vesile ederek bir ara lar çoklukta. Anketter doğruysa, ANAP :le SHP ya geldi. Bir kucaklaştı, bir öpuştü. Gazeteci me oy yitiriyor. Matematik hesapla DSP ile DYP'nin rakı başka noktalara da dikkat ediyor. Semra güçlendiği ortaya çıkıyor. Parti halka güven veHanım, Sevil Erdem'in yanağına yanağını bir sü remiyor, öte yandan iç bünyede yeniden filizlere dayamış. Bu arada kulağa bir şey fısıldadı mı, nen çatışmalar. Bu arada küçük kurultay ve yeelbet bilinmiyor. terli imza toplanırsa yaz başında büyüğü toplanacak. Kaya Erderrrde "devtet yönetiminde aynı dü Küçük kurultaya giderken partinin TÖ'den şünceleri pâylaşmadığını" davul zurna ilan ey sonra, TÖ'ye karşı uygulayacağı ana politika lediğı TÖ'yü, kapılarda karşılamış. Bu arada saptanabilse. İnsanın canı yanmaz. Meredeee?. HCG de muhalefet partılenne uzanmış, şayet Küçük kurultayda genel başkan konuşur, il başKaya Erdem'i istemezlerse, bir başka aday bu kan ları konuşur, konuşur. Sonra, SHP o âlemlabileceklerini bildirmiş. Muhalefet partilerimiz, dir ki, bugün neyse yarın da öyle, sürüp gider. öyle açıktan Erdem'e oy vereceklerini söylemı Yüzde 28'leh aşamayan parti, birincilikle övüyorlar. Ne de olsa, anayasaya müthiş saygıları ne övüne genel seçime gider ki, tek başına iktivar. Ama öyle demeçler veriyorlar ki, üçuncü tur dan ara da bul. da Erdem'i kollayacakları ortaya çıkıyor. SanırYa büyük kurultay toplansa ne olacak? Hiziplar ki, gizliden yürüttukleri bu işi TÖ görmüyor, ler, üsteler kavgası. O ötekini. öteki berikini tasbilmiyor. fiye etmeye yönelık hesaplara. Bir yığın yaldızlı Semra ve Sevil hanımlar arasındaki tarihsel laf. Halka gideriz, halka beraber baskı yaparız, barış, bugün başlâyacak Meclis başkanı turla ilk seçimde güçlü bir SHP iktidan... Laflarını dinrını, bakalım ne ölçüde etkıleyecek. Madem ki ler. gerçek bir türlü yakalanmaz, SHP yine kenİsmet Paşa, küskünleri kazanmak için Karabe dıni bulamaz, olur biter. kir Paşa'yı yegledi, aynı doğrultuda TÖ de, yurtdışına çıkınca problem olmayacak, sakin, ses Biraz davranın siz Kaya Erdem'e niçin olumlu bakmasın? Bir İki gün önce Mustafa Taşar'a genel başkan taşfa iki kuş. Sorun nedir. üfkenin barış içinde, TO'nün yukarıda rahat yaşayıp gitmesi değil mı? yardımcılıklarına kimlerin getirileceğini sormuşPatırtı çıkaracakları al kabineye. Ortalıkta partı lar, sade bir yanıt vermiş: "Hele bir yukarı çıiçi muhalefetın bayrakları gıbi gezinen Erdem'i kalım, sonra" demiş. Bu, muhalefetın laf salaMeclis başkanlığına getirdin mı, küskünler or tası eleştırılen içinde küçük. amaanlamı büyük tadan ka/kar. ANAP cemaati bir arada barış için bir örnek. TÖ, hükümeti de partiyı de açıkça reumen ele almış, ne anayasadaki tarafsızlık ne ülde yaşayıp gider! keyi birleştiren simge olmak, hiçbirini hesaba TÖ, bu dengeleri kurdu mu, geriye HCG kakatmıyor. lıyor. Onu da zaman içinde eritmenin türtü çe ANAP'lı delegelere TV'de el öptürüyor, ya tepşit yollan elhak bulunur. Bu arada DYP'ye "başı kiler olursa? Elcevap: "Kim tepki göstereceksecdeye değen" yeni yönetimin Müslümanlığa miş!" TarafsızHğı rafa kaldırdığı, on gün içindene kadar sahip çıktığı propagandasının halk ara ki yüzlerce örnekle kanıtlanmasına karşın, musında alıp yurüdüğü haberleri geliyormuş, boş halefetimizde demeç çok, hareket yok. Mazevermeli hepsine. Hele küskünler bir araya gel ret hemen hazır. Efendim, anayasada tarafsızsin, tepeden inme buyruklarla, zam babası hü lık ıhlalıne karşı bir madde yokmuş. Cumhurikümetle, akıl almaz siyasal olaylar bir arada ya yet savcısına gitseler ya ters bir karar çıkarsa? şanır. Barışsa barış, siyasal savaşım isteyenle Bu kez taraflı hareketleri yasallaştırmış olacakrin aklı, havada bir karış! larmış . Bir yerde doğru öne sürülenler. Fakat Meclis diye meşru bir platform olduğu hiç akla Zira muhalefet gelmiyor mu? En azından TÖ'nün taraflı davDYP durmadan geçiyor, ayakta. İnönü de ranışlarını anayasa ile bağdaştırmanın olanaknihayet Türkiye'yi "adım adım gezerek" erken sızlıgını somut biçimde ortaya koyacak siyasal seçim baskıst yapacağını soylüyor. İnönü ile De eylem yapılamaz mı, araştırılmıyor. mirel, aynı çizgide görünüyor. Halk bıkmış us'anVer bir önerge. Tek tek say anayasa ihlallerimış, seçim bekler, olmuyor. Kitlelerden gelecek ni. Her oturumda gündem dışı konuş. TÖ'nün baskıyla iktidarın seçime gideceği görüşü ege her biri anayasa ihlali sayılan davranışlarındamen oluyor. Kuşkusuz bireyler çok daha cesur. ki mantığı yanıtlasınlar bakalım. Bu önerileri Son olaylara bakış açılarını yüksek sesle söy "ciddi" muhalefetimiz "gayri ciddi" bulur, yaplüyorlar. Amma velâkin İnönü, TÖ'ye değinen maz. kimi sözleri 158. maddeyi anımsatarak önlüyor. Muhalefetin iki kanadına neyi tasarladıklarıBaşınıza iş çıkar, diyor. İnsanlar ne yapacak? nı sorduk. "Düşünüyoruz" dediler. Onlar Muhalefetın eylemleri kısır, doyamıyor. Içini dı düşüne dursun, atı alan Üsküdar'ı çoktan geçşa vuruyor. TO de ilk günden 158. madde kor miş, otağı hümâyunu kurmuş, icraatta. kusunun toplumu saracağını hesaplamış, yukaHele yıllar, aylarca önceden planlanan "tek rıda bir yerde kitlelerin suskunluğa duşeceğinı elden yönetim" bütün öğelerıyle yerleşik hale hesaplıyor. Halkı koruma dürtüsüyle İnönü de bir gelsın. Sonra çıkınız meydanlara, bir vavey"Aman hakonuşmayın böyle. 158. madde var" la, biryakınma. Hıçbiri işe yaramayacak. Düzen diye korkunun yaygınlaşmasına yardımcı oluyor. kurulrnuş, şıkır şıkır işliyor, ötesı palavra. Biz Bu da, ülkede barışın başka formülü. çektiğimizle kalacağız. Ya halk? Başta ana muİnönü, halk baskısıyla ANAP'ı seçime zorla halefetin yerinde ve zamanında görev yapamayacağı hesabını yaparken, Deniz Baykal "do dığı düşüncesine kapılacak, bir yerde duygulakuz yıl bekledik, 1992'ye kadar nıye rıyla ana muhalefetten kopacak! beklemeyelim" havasını fısıldıyor Partinin içi yı Uyuşuk düzen içinde kitleleri harekete geçırne kargaşa. Önde gidenlerinden biri geçen ak meyi ummak, korkuyla karışık günlük demeçşam "genel merkeze nasıl güveneceğiz" diye lerle baskı öğesini zorlamak, sonuç getırmıyor. soruyor ve örnek veriyordu. Yedi milletvekili ih Üstelik sayelerinde 26 Mart ha olmuş ha olmaraç edildi Yediler disiplin kuruluna giderken ge mış, fark kalmadı. ANAP uyarı diyerek zaten es nel başkanla genel sekreter, işin daha kötüye geçiyordu, ana muhalefet de bu görüşe payangitmemesı için aracı olan milletvekillerine "ge da. Ne oluyorsa halka oluyor. ANAP'tan bir an çici ihraç karan" çıkacağını söyiemiş. Olayın ta önce kurtuluşun yolu açılamıyor. nıkları var. Sonra kesın ihraç. Oysa yediler di Bu muhalefetle günlerimiz leyleğin Ömrü gisiplin kuruluna gönderilınce partiden ıstıfa ede bi, lakiakayla geçiyor. (Baftarafı 1. Sayfada) Türkiye'de demokrasinin hâlâ kurulamamış olmasının oluşan yeni dünyada yer almasına zarar vereceğini anlatan tnönü, özetle şöyle dedi: "Yeni dünya kurulmaktadır. Kimse endişe etmesin. Bu yeni dünya içinde en itibarlı olarak >erimizi alacagız. Barış içinde ekonomimizi geliştirerek yerimizi alacagız. ATye girmemiz kendiliginden olacaktır.. Yeter ki demokrasimizde kusur Erdal tnönü, Deniz Baykal ve bulunmadığını gösterelim. Dış po beraberindeki milletvekilleri, Burliükada itibarlı olduğumuzu orta dur'daki temaslanndan sonra geya koyalım. Butun bunlan seçim celeyin Ankara'ya hareket ettiler. Erken seçim için anayasa değişikligi SHP'li Yılmaz. iktidar partisinin il genel meclisi seçimlerine göre yüzde 10'dan fazla oy kaybına uğraması ve Meclis üye sayısmtn yüzde 25'inin boşalması halinde erken genel seçim yapılması yolunda anayasa değişikliği hazırladı. ANKAKA (Cumnuriyet Biirosn) SHP Gaziantep Milletvekiji Mustafa Yılmaz, il genel meclisi seçimlerinde iktidar partisinin yüzde 10'dan fazla oy kaybına uğraması ve TBMM'deki üye sayısımn yüzde 25'inin boşalması halinde genel seçime gidilebilmesi amacıyla anayasa değişikük önerisi.hazırladı. SHP'li Yılmaz önerisini imzaya açtı mezse, seçimlerin bir yıl geriye bırakılmasına karar verilebilir. Geri bırakma sebebi ortadan kalkmanuşsa, erteJerne karanndaki usule göre bu işlem tekrarlanabiiir. TBMM üyeliklerinde boşalma olması halinde ara seçim vey* genel seçime gidilir. Ara seçim, ber seçim doneminde bir defa yapılır ve genel secimden 30 ay geçmedikçe ara seçime gidilmez. Boşalan üyeliklerin sayısı, üye tam sayısımn yüzde 5'ini buldugu hallerde 3 ay içerisİDde ara seçim yapılmasına karar verilir. Ancak ülke capında yapılan il genel meclisi iiyeligi seçimleri oy oranlan ve TBMM'deki boşalan üyelik oramnın artması, milletvekili genel secimlerinin yapılmasına sebep olabilir. Eğer il genel meclisi seçimleri sonucu milletvekili genel seçimlerinde iktidar olan parti veya partiler, bir önceki milletvekili genel seçimlerine göre yüzde 10'dan fazla oy kaybına ugramtslarsa ve TBMM'deki üye sayısında yuzde 25'e ulaşan boşalrna olursa, milletvekili ara seçimi yapıJamaz. Bu hallerde TBMM en geç 3 «y içerisinde milletvekili genel seçimlerinin yapılmasına karar verir." SHP Gaziantep Milletvekili Mustafa Yılmaz'ın grup yönetim kuruluna ilettiği anayasa değişikliği önerisinin gerekçesinde, ANAP'ın 198Î genel seçimlerinde yüzde 36 oy alarak Meclis'teki sandalye sayısımn yüzde 65'ini elde ettiğiru, 1989 yerel seçimlerinde de ANAP oylarırun yüzde 21.75'e düştüğünü belirterek "Halkımız genel seçimler için istek ve tavrını açık olarak ortaya koymuştur. Miili irade erken seçim istemektedir. Ne yazık ki anayasamız milli iradenin yerine geürilmesine imkân tammamaktadır. Milli irade anavasanın 78. maddesiyle ters düşmektedir" dedi. Yılmaz'ın imzaya açtığı anayasa değişikliği önerisinde 78. maddenin yeni biçimi şöyle düzenleniyor: "Savaş sebebiyle yeni seçirnlerin yapdmasına imkin görüj Keskin viraj (Baştarafı 1. Sayfada) ruşmelerinin Sartzetakis'in baskıtoplantıyı düne ertelemişlerdi. larından kaynaklandığı belirDunku toplantıdan nihai bir so tiliyor. nuç alınamayınca uç liderin buÖte yandan 5 kasım seçimlerin " V gün kesin bir karara varmaları ge de parlamentoya girmeyi başaran rekiyor. Bu karar, ülkeyi ya yeni 300 milletvekili bu belirsizlik suden seçimlere gotürecek ya da bü reci içinde anayaşa gereğince dün tün partilerin destek vereceği ge dini bir torenle ant içtiler. Töreni çici nitelikte ulusal birlik hüküme Yunan Ortodoks Kilisesi Başpistinin kurulmasını sağlayacak. koposu Serafim yönetti. •Darti liderleri arasındaki göruş ayrıhkları Yunan siyaseti için bu Bundan sonra ne olur? yük önem taşıyor. Son iki seçimde hiçbir partinin tek başına ikriÜç siyasi parti lideri bugün de dara gelemeyişinden doğan yöne bir anlaşmaya varamadıkları taktim boşluğu ve buna paralel ola dirde aralıkta Yunan seçmeni yirak hızla ilerleyen ekonomik bu ne sandık başına gidecek. Yunan nalım belirtileri Yunanistan'ın en seçim sistemi nisbi temsil olduğu kısa zamanda iktidar niteliği ta için büyük olasılıkla bu seçimlerşıyabilecek bir hükümete gereksi den de üç aşağı beş yukan 5 kanim duyduğunu gösteriyor. Parti sım seçimlerindeki sonuç çıkacak. liderleri bu durum karşısında baş Bu arada yine hukümet boşluğu langıçtaki uzlaşmaz tutumların doğacağı için siyasi liderler mandan vazgeçerek Cumhurbaşkanı taki cumhurbaşkanlığı seçimlerinın anayasa gereğince onerdiği ne yeterince hazırlanamayacak. ulusal birlik hukümetinin kurulÜç siyasi parti lideri anlaşırlar masını ilke olarak kabul ettiler. ve ulusal birlik hukumeti kurarAncak Papandreu, bu hükumetin larsa bunun tek bir avantajı olaseçim sisteminde değişiklik yap cak. Hükumetin kurulması partiması koşulunu öne sürdu. Flora lere cumhurbaşkanlığı seçimlerikis bunu kabui etmekle birlikte o ne yeterince hazırlanmalan için da bir koşul verdi. Florakis'e go olanak tanıyacak. Ancak Yunare hükumetin görev suresi en geç nistan'da 1991 ocağında yeniden cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ya seçimler yapılması kaçırulmaz olapılacağı mart ayında bitmeliydi. cak. Miçotakis Florakis'in koşulunu Siyasi gözlemciler son bunaiıkabul, Papandreu'nunkini ise redmın seçim sistemi olduğu kadar sidetti. Parti liderleri Yunan kamuoyu yışından kaynaklandığmı soylunun "yeni seçimlere hayır" yolun yorlar. Bu arada seçimlerden bidaki mesajını kavradılar. Ancak rinci parti durumunda çıkan Yeseçimlerin yinelenmesi olasılığın ni Demokrasi Partisi'nin de en da bunun sorumluluğunu hiçbiri azından kısa dönemde kendini yeüstlenmek istemiyor. Bu nedenle nileme gibi bir şansı yok, çünkü de özellikle YDP ve PASOK çe\ buyuk kurultaya gitmek için parrelerinden basına sızdırılan bilgi tide hiçbir program yapılmadı. ler de seçimler olursa bundan Papandreu ya da Miçotakis'in so16.11.1989 tarihinde rumlu olacağı doğrultusunda buyayımlanan Malatya 1. Sulh lunuyor. Hukuk Mahkemesi'ne ait Bu arada Cumhurbaşkanı Hris44109 No'lu ilanın dosya No: tos Sartzetakis de parti liderleri1988/466'dır. nin aralarındaki bu görüş ayrılıklarını bir an için unutup ulkenin Şişlı 3. Asliye Hukuk içinde bulunduğu bunalımı en kıMahkemesi'ne ait 16.11.1989 sa zamanda atlatması için anlaştarihinde yayımlanan 12910 maları amacıyla çaba harcıyor. No'lu ilanın Esas No: Parti liderlerinin bir maraton ha1987'900'dur, düzeltiriz. line donuşen hükümet kurma gö YUNANİSTAN TüRKİYESURtYE Ddli pürüzlere :' yaklaşım kililer, Suriye ile ilişkilerde püriiz yaratabilecek pek çok konu bulunduğunu, ancak iki ülke dışişleri bakanlıklarının da birbirlerini ilgilendiren konularda "sert üslup" kullanmaktan büyük bir özenle kaçınarak bu püriizlerin soruna dönüştürülmemesine çalışhavasında geçtıgı beiırtıliyor. Yet ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Türkiye ile Suriye arasındaki belli konulan halletmek amacıyla resmi görüşmeler dün Ankara'da başladı. Suriye Dışişleri Bakan Yardımcısı Yusuf Şakkur, DıYeni dünya kurulur şişleri Bakanhğı Müsteşan BüytiSHP lideri, dünyarun bir geliş kelçi Tugay Özçeri ile iki saat süme ve değişme içine girdiğini de ren bir gorüşme yaptı. anlatırken, babası, devlet adamı Yirmi dakika olarak planlanan tsmet İnönü'nün A B D Başkanı Johnsondan aldığı mektup uzerine yaptığı açıklamayı anımsattı. "Yeni bir dünya kurulur, Türkiye de o degişen dünyada yerini alır" sözunun bugun gerçekleştiğıni söyleyen İnönu, 2. Dunya Savaşı'ndan sonra bu noktaya yavaş yavaş, ama kaçırulmaz olarak gelindiğini bildirdi. İnönu, Avrupa'da tek parti komunist diktatorlüklerinden demokrasiye geçiş isteklerinin SSCB'de Gorbaçov'un başlattığı hareketlerle hız kazandığı yasi liderlerin de dinamik olma tıklannı belirtiyorlar. Ankara'daki görüşmelerin uzaması üzerine görüşmelerin bu "hassas" tutuTurkiye ve Suriye heyetleri arasın mun bir kez daha gösterildiği birdaki görüşmeler de gecikmeli ola hayada başladığı öğrenildi. rak başladı. Bugün de devam edeÖte yandan, göruşmede Suricek görüşmelerde ikili ilişkileri il ye Dışişleri Bakam Tank El Şaragilendiren tüm konular ele alını nın 1990'ın ilk aylannda Türkiye^ yor. Göruşmelerin daha çok gü ye yapması beklenen ziyaret konuverüik sorunu, 21 ekimde Suriye'ye su da ele alındı. Yetkililer Şakkur*ait Mig21 jet uçaklarınca düşü la yapılacak temasların " ö n rulen tapu ve kadastro uçağı ile ii haarük" niteliğini taşıdığını ve sogili tazminat talebi, FIR hattı, böl runlu konulardaki tavırların El gesel sular ve GAP gibi konular Şara'nın gelecek aylarda yapacada karşılıklı istem ve görüşlerini ğı ziyaret sırasında netleştirileceifade edecekleri bir serbest zemin ğini belirtiler.