Katalog

lyi faiz'de yepyent iki olanak: Avrupara (ECU) Mevduat Hesabı I Dünyapara Mevduat Hesabı! Cu m h u r iyet 66. Yıl; Sayı: 23407 Kurucusu: Yunus Nadi 600 TL. 22 Ekim 1989 Pazar Banko^ hlzmetlUtüne. Sîııei millet rüzgân DEMÎREL 'SAKTSIZ*HAZIR DYP, Meclisten toplu istifaya hazm SHP'yi bekliyor; SHPdeDSP'yi Budapeşte'den Batı treninde yeni yolcu HADİ ULUENGİN Budapeşte neden diğer Doğu Bloku kentlerine benzemiyor. Belki piyanistleri kalinka yerine caz çaldıkları ve votka yerine viskiyi tercih ettikleri için. Gerekirse tek başrmıza...Muhalefet Her y o l a v a r ı z S/"«e?ı millete dönmek için parlamento dışı partilerin ara seçime girmemesi gibi hiçbir koşul aramadıklarını belirten Demirel, "Şartsız varız. SHP ne zaman hazırsa biz de varız. Türkiye'yi seçime götürecek her yola varız" dedi. ANKARA (Cumhuriyet Buroso) DYP Genel Başkanı Süleyman Demirel, SHP'nin sinei millete dönmcmesi durumunda tek başlanna sinei millete dönebileceklerini söyledi. Sinei millete dönmek için "Parlamento dışı partilerin ara seçime girmemesi" gibi hiçbir koşul aramadıklarını belirten Demirel, "Şartsız >aru. SHP ne zaman hazırsa biz de vanz. Türkiye'yi seçime götürecek her yola vanz" dıye konuştu. Cumhuriyet'in sorulannı yanıtlayan DYP Genel Başkanı Demirel, ANAP'ın cumhurbaşkanını TBMM'de tek başına seçme tutu ANAP'IN TEPKİSİ Paris'ten s e v e SHP'nin sinei millete dönme fikrini benimsememesi halinde DYP'nin ne yapacağı sorusuna Demirel, "Sonunda öyle bir noktayu gelinir ki, biz tek başımıza sinei millete gitmek zorunda kalırız. Gerekirse yaparız. Seve seve yaparız" yanıtım verdi. sözii ilk defa telaffuz eden biziz. Sinei millete dönme fikrini benimsiyoruz" diye konuştu. DYP Genel Başkanı "Sinei millete dönme konusunda SHP ile göriişüp görüşmeyeceğinin" sorulması uzerine de. şu yanıtı verdi: "Onlar ne zaman hazırsa, biz de vanz. Şu anda pariamentodaki mevcudumuz, ara seçime gitmek için yeterli degil. Tek başına DYP'li milletvekillerinin istifasnla bir netice alamayız. Onlarla birlikte bir netice saglanır." Demirel, SHP'nin "sinei mil(Arkası Sa. 14, Sü. 6'da) I Erken seçim için her şeye şartsız evet munun kesinleşmesi uzerine, muhalefet partilerinin parlamentodan toptan istifa ederek "sinei millete" dönmesi gerektığıni so\ledi. "Türkiye'yi seçime götürecek her yola >anz" diye konuşan Demirel, "Yeterki, işe yarayacagını bilelim. Eger işe yarayacaksa her yola vanz. Şartsız vanz" diye konuştu. SHP'de. "DSP, ara seçimlere girmezse sinei millete donme eğiliminin var olduğunun" anımsa(ılması uzerine de Demirel, parlamenıo dışı partilerin ara seçime girmemesi gibi herhangi bir şart aramadıklarını yineleyerek, " O CÛNEYTARCAYÛREK yazıyor yapıyor Ankara işgal altında mı? Demokratik parlamenter rejimlerde "sinei millet "in Meclis olduğunu söyleyen ANAP Genel Başkan Yardımcısı Özsoy "Atatürk, vatan işgal altındayken sinei millete dönmüştür. Muhalefet partileri yoksa işgal kuvvetleriyle mücadele ettiklerini mi düşünüyorlar?" dedi. Uemen istifa etsinler SHP ve DYP milletvekillerini cumhurbaşkanlığı seçimine katılmaya çağıran Özsoy "tstifa edersek cumhurbaşkanlığı seçimini engelleriz diye düşünüyorlarsa hemen istifa etsinler. Türkiye'de SHP ve DYP'den başka partiler de vardır" dedi. ANKARA (Cumhuriyet Buro yasi partiler de mevcuttur" dedi. su) ANAP Genel Başkan YarCumhurbaşkarüığı seçimi öncedımcısı Halil Özsoy, muhalefet sinde istifaları da değerlendiren partilerinin "sinei millete dönme" Özsoy, "Partiden daha önce de isçağrısını eleştirdi. Muhalefetin tifa edenler olmuştur. Bu arkadaş"sinei millet" sözünü çarpıttığı ların kişisel karandır" dedi. lstinı one suren Özsoy, "Demokratik falann ozellikle Cumhurbaşkanparlamenter rejimlerde sinei mil lığı seçimi öncesine gelmesi karlet Türkiye Büyıik Millet şısında, birleştirici bir önlem alıMeclisi'dir" dedi. nıp alınmayacağının sorulması uzerine özsoy, Halil özsoy, "Bu inanaç medun düzenlediği selesidir. Gidibasın toplantıyonız diyene de sında, Mustafa yalvaracak Kemal Atadegiliz" dedi. turk'ün vatan Muhalefet parişgal altındaytilerinin istifasıken sinei millenın Mecliste kate dönduğünü bul görüp görsavunarak, meyeceği şeklin"Bugünse çok deki soruyu da şükür ne Anka'İstifa' sözcüğü ANAP özsoy, "tlla da ra işgal altındamilletvekilleri arasında gitmek istiyordır, ne Damat rahatça kullanılabilen larsa engelle Ferit Hükümeti bir sözcük haline geldi. yemeyiz. Grup işbaşında ve ne karan alırlarsa de Ingiliz MuEski Genel Sekreter birşey yapılahipler Cemiyeti Akın Gönen'in önceki maz" diye yafaaliyettedir. gün tzmir'de 'Şimdilik nıtladı. Onlar milletin istifa etmeyeceğim' sinesinden kaçdemesinden sonra Konuşmasınmayı, millete da DYP Genel dönmek zanneKayseri Milletvekili Başkanı Süleydiyorlarsa, kenHaapaşaoğlu, dilerine 1919 man Demirel'e 'Gerekirse istifa temmuzunda çatan Özsoy, edebilirim' dedi. özal'a yaşamadığımuı şoyle konuştu: oy vermeyen 38 hatırlatmaktan "Bilhassa Sabaşka çare yokANAP'lıdan bir yın Demirel'e tur. Bunlar yoksesleniyoruz. bölümünün daha istifa sa işgal kuvvetedebileceği, bazılarının TBMM Ankaleriyle mi mücara'da çalışmaya ise 31 ekimdeki dele ettiklerini başlamış. O düşünüyorlar?" oylamayı beklediği elinde raikrodıye konuştu. belirüliyor. fon, meydan!arda nutuk çekip FARUK BİLDİRİCİnin Muhalefet vatandaşı sohaberi 16. Sayfada partilerine iıye kaklara döknıemilletvekillerini ye çabalıyor. Sicumhurbaşkanlığı seçimlerine ka yasi partiler, açık hava toplantılatılmaya çağıran Özsoy, cumhur n, gösteri ve yuriiyüşler yapma başkanının üçüncü turda seçile hakkına sahiptirler. Fakat MecHV ceğini de ifade etti. Muhalefetin, te grubu bulunan bir siyasi parti, "istifa ederiz" şantajında bulun Meclis platformunda yapacağı duğunu öne süren Özsoy, "İstifa muhalefetin yerine, miting, gosteri edersek TBMM'nin çalışmalannı ve yuruyüş eylemlerini ikame etve bu arada cumhurbaşkanlığı se meye kalkarsa. yalnız kendi ciddiçimini engelleriz, diye duşunuyor yet ve güvemriiğini yitirmekle kallarsa, hemen istifa etsinler. Turki maz, parlamenter demokratik reye'd« SHP ve DYP'den başka si (Arkası Sa. 16. Sü. S'te) şantaj Türban krizi SABETAY VAROL Tunuslu iki kızın okula giderken "türban" takması Fransa'da önemli bir tartışma başlattı. Madrid'den Sinei Millet Kulisi Sinei millet olayında sonuç, SHP'ye kalmıştı. SHP Genel Merkezi ise DSP'yi bekliyordu. Kısacası, Demirel, SHP'yi, SHP de DSP'yi bekliyordu. 16. Sayfada tspanyol palavrası MİNE G.SAULNIER Felipe Gonzalez'e karşı sağın başbakan adayı "yakışıklı" Jose Maria Aznar. Seçim afışlerinde tek bir sözcük var: Palabra. EcEVtT TOPU SHP VEDYP'YEATTI Zorunluluk ortaya çıksın Ara seçimin veya erken genel seçimin zorunlu duruma gelmesi halinde nasıl davranacağımızı, ancak SHP ve DYP milletvekilleri istifa ederlerse ve bö'yle bir zorunluluk ortaya çıkarsa karara bağlayabiliriz. Istifa etsinler, düşünürüz Fırsateı degiliz, ama... DSP o aşamaya gelindiğinde kararını verirken fırsatçı bir yaklaşım izlemeyecektir. Ancak demokrasiyi esenliğe çıkarmak ve ülkeyi bunalımdan kurtarmak için nasıl davranmayı gerekli görüyorsa öyle davranacaktır. mazlardı. Şimdi ilk kez Meclis dışına, hatta bir anlamda rejimin dışına itilen partilerin görüşlerine önem verir duruma geldikleri anlaşılıyor. Bu, olumlu bir gelişmedir. Ancak, milletvekillerinin Meclis'ten çekilip çekilmemeleri, Meclis dışındaki partilerden sonılamaz. Bu. seçilenlerle seçenler arasında karara bağlanması gereken bir konudur. O nedenle biz. ara seçimin ve(Arkası Sa. 14. Sü. }'ıe) Alışamadık köpeklere GÜNER YÜREKIİK Akşam eve dönerken birden önüme çıkan buldog, beni adım adım geriletirken, F. Almanya'da köpeklere verilen önemi ve köpeklerin neden yabanalara hor baktığmt düşünüyordum. Batı Berlin'den İZMİR'den HİKMETÇETİNKAYA Siyasal devinimin başladığı dönemlerde liderler Ankara havasını bırakıp Ege'ye taşınırlar. 1950'de DP, 1961'de AP, 1969'da CHP kurtuluşu Ege'de aramışur. 14. Sayfada Düşünmeye Devam... ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Demokratik Sol Parti, SHP ve DYP'nin olası bir "sinei miUet" kararı karşısında takınacağı tutumu net belirlemcdi. DSP Genel Başkanı Bülent Ecevil, bir ara ya da erken seçimde nasıl dav ranacaklarını, ancak SKP ve DYP'li milletvekillerinin istifa etfneleri, ya da böyle bir zorunluluk ortaya çıkması halinde belirleyeceklerini söyledi. Ecevit, "DSP, o aşamaya gelindiğinde karannı verirken, fırsatçı bir yaklaşım izleyecek bir parti degildir. Ancak demokrasiyi esenliğe çıkarmak için nasıl davranmayı gerekli görüyorsa, öyle davrana caktır" dedi. DSP MKYK dün, cumhurbaşkanlığı seçimi ile ilgili gelişmeleri görüşmek üzere, Genel Başkan Bülent Ecevit'ın başkanlığında toplandı. Bülent Ecevit, yaklaşık 2 saat süren toplantıdan sonra yaptığı açıklamada, SHP'nin Meclisten çekilip çekilmeme konusunda bir karara varmak için DSP'den işaret bekler gibi göriindüğünü belirterek şunları söyledi: "Mecliste grubu bulunan partiler, şimdiye kadar, adaletsiz seçim sistemi yüzünden Meclis dışında bırakılmış partilerin yasamsal, ulusal sorunlarda bile göriişlerini merak etmezlerdi ve sor ANAP'ta istifa bayrağı Avrupa'da ırza geçme DOĞAN ABALIOĞLU Tecavüz, halen Avrupa'da bile önemli bir sorun. Saldınya uğrayanlarm çoğu kez sessiz kalması olayın boyutlarını bazen perde arkasında bırakıyor. Zürih'ten RP VEMÇP'DEN 'SİNEİ MİLLET'E DÖNÜŞE Ecevtt Bize sormak şımdi mı akıllanDESTEK 14. Sayfada na geldfl Baykal: DSP, ANAP'la işbirliğinde Erken seçimin önünü tıkıyor SHP Genel Sekreteri Deniz Baykal, SHP'li belediye başkanlarının toplantısında yaptığı konuşmada "Parlamentodaki yapay yüzde 20'lik çoğunluğu bir erken seçime götürme konusunda tartışma cereyan ederken, DSP'nin, 'önce istifa etsinler, sonra düşünürüz' diye tavır takınması ANAP'ı bir erken seçime mecbur ettirmenin önünü tıkayarak ANAP'la işbirliği anlamına gelmektedir" dedi. SHP Genel Başkanı İnönü ise, DSP'ye, "Sinei millete gideriz, ancak DSP de yapılacak ara seçime katılmazsa" diye bir öneri götürmediklerini söyledi. tnönü, "Benim meselem iktidarla" dedi. ANKARA (Curahuriyet Bürosu) SHP Genel Sekreteri Deniz Baykal, DSP'nin "sinei millet" konusundaki açıklamasıyla "erken seçim ve iktidann değişmesi yoltınu tıkadığım" söyledi. DSP'nin ANAP ile işbirliği içine girdığini ima eden Baykal, "DPP, parlamentcdaki yapay çoğunluğu erken seçime zoriamak için gerekli karan alraıyorum divor'' dedi. Baykal, dün DSP Genel Başkanı Bülent Ecevit'in konuya ilişkin açıklamasının ardından, belediye başkanları toplantı>ında yaptığı konuşmada şöyle dedi: "Parlamentodaki yüzde 20'lik vapa> çoğunluğu bir erken genel seçime göturme konusunda herkesin ciddi bir şans diye saydığı konu üzerinde tartışma cereyan ederken, bu tartışma ile ilgili olarak DSP'nin, istifalar yapılsın, ara seçim mi yapılır, erken seçim mi yapılıririz hangisine katılır, hangisine katılmayız bütün bunlan biz daha sonra düşünürüz diye bir tavır takınıp, parlamentodaki ANAP çoğunluğunun bir erken seçime mecbur ettirilmesi imkânının onünu akayarak, ANAP'la işbiriigine girdiği anbunına gelmektedir." Baykal, ulkede demokratik bir yukseliş olduğunu da ifade ettikten sonra, "Şimdi yeni bir faktör ortaya çıkmıştır. Parlamento dışındaki partilerden birisi 'Ben parlamentodaki yapay çoğunluğu erken seçime zoriamak, iktidan değiştirmek için gerekli kararı almıyorum' diyor. Bu da değerleudirilmesi gerrken yeni bir unsurdur" dedi. SHP Genel Sekreteri, Turgut özal'ın cumhurbaşkanı olma deneyi içindeyken, toplumun başka dinamikler içinde olduğunu da kaydederek "Turgut Özal mı yoksa halkımız mı Türkiye'yi yonlendirecek? Çok yakında yaşayıp göreceğiz" diye konuştu. Baykal, Ecevit'in Seçim Yasası konusunda SHP'yi ANAP ile işbirliği yapmakla suçladığını, oysa SHP'nin bu yasanın (Arkası Sa. 14, Sü. 3'te) SHP, DSP'NİN ACIKLAMASINI 'GÜVEN VERİCf BULMUYOR Münih'ten Gökyüzünde trafık AHMET ARPAD Avrupa'da uçak rötarları nedeniyle yitirilen süre bir yılda tam 330.000 saat. Uçak şirketlerinin zararı saat başına 10 bın mark. 10. Sayfada BAŞBAKANLIK CÜMDRBAŞKANUa Havada 5 şehit Altınözii'nde döştö Tapu ve Kadastro Genel : Müdürlüğü 'ne ait pervaneli BN2L tipi sivil uçak, orman kadastrosu çalışması yapmak amacıyla sabah saat 09.00'da Adana'dan havalandı. İskenderun Altınözü ilçesine doğru uçan sivil uçağın saat 10.10 sıralarında Tokaçlı Köyü yakınlarında düştüğü anlaşıldı. Olayın araştırılması uzerine sivil uçağın, sınırı20kilometre ihlal eden Suriye Hava Kuvvetleri'ne bağlı MİG21 tipi iki savaş uçağı tarafından uçaksavar mermisi atılarak düşürüldüğü anlaşıldı. Şam'a protesto 2'sı pilot, 5 kişinin şehit olmasıyla sonuçlanan saldından sonra Suriye'nin Ankara Büyükelçisi, Dışişleri Bakanlığı'na çağrüarak olay şiddetle protesto edildi. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Sungar, sivil uçağın Suriye tarafından düşürüldüğünü doğrulayarak, doğacak haklann saklı tutulduğunu, tazminat talebinde bulunulacağını ve Şam'dan aynntüı açıklama beklendiğini söyledi. Özal, olayın bakanlık tarafından araştırıldığmı belirterek, "Daha durumu tam olarak bilmiyoruz" dedi. 15. Sayfada • Pasifik'te savaş Japon denizaltılanna • Pazar Konuğu Fransa karşı savaşan bir Amerikan denizaltısmda iki Eğitim Bakanı Lionel Jospin, subayın çekişmesini konu edinen 'Sessiz ve Batı toplumlannda gözlenen Derinden' adlı fılm 2. Kanal'da. 4. Sayfada değişimi yorumluyor: • TRT'den sayaç TRT teknik cihazlanna 'îdeolojik değil, sosyolojik taktığı sayaçla kimin 'kaç paralık' üretim evrim.' 12. Sayfada yaptığını hesaplıyor. 4. Sayfada • Petkim ve Özelleştirme Paneli • Kültür gezileıi 'Tarih ve Toplum' Ekonomistler, işadamlan ve hukumet yetkililerî dergisi 2629 ekim tarihlerinde Kapadokya, 4Petkim ve özelleştirmeyi tartıştı. Ekonomide kasımda tzmit gezisi duzenliyor. 5. Sayfada • 90 yazının modası Paris defılesinde • Glasnost ve kentler Moskova, modacılar 1990 yıhnm yaz kreasyonu için Leningrad. 2010 yılı için tartışılan kent bayanlara üç mesaj verdiler: 'Çok beyaz, planları. Alınan önlemler. Katılımalığı çok renkli, çok kısa' Arka Sayfada yaşama geçirme çabaları. 6. Sayfada • 1 Mayıs için beraat 12 yıl süren dav a • İngiltere'de skandal Bomba attıkları sonunda I Mayıs sanıkları için beraat kararı için ömür boyu hapse mahkum edilen 4 verildi. Dava zaman aştmına uğradı. ll.Sayfadakişinin suçsuz olduğu anlaşıldı. Arka Sayfada Suriye'ye bağlı ikiMIG21, kadastro uçağına ateş açtı Iyipazarlar! Cumhuriyet DERGİ'de bu hafta Ismarlama güzellik: Seksenli yıllar neden estetik ameliyatların 'patlama' dönemi? Brigitte Nielsen'in slikon göğüsleri neden tartışma konusu?.. İşin Özü.. A r t ı k siyasal gündemde sinei millete dönmek de var. Yani, SHP ve DYP milletvekillerinin biriikte istifa etmeleri ve böylece iktidar partisinin TBMM'de kendi yazgısıyla başbaşa kalması... Olabilir mi? Türk siyaset sahnesinde ilk kez böylesine radikal bir adım atılabilir mi? Dünkü gelişmeler, bu soruya atılabilir yanıtının öyte kolay verilebileceğini göstermiyordu. Neden? Şöyle özetlenebilir: DYP "sinei millef'e dönmeye hazırdı, fakat SHP'yi bekliyordu; parlamentodan tek başına çekilmesinin anlamı yoktu. SHP de kendi liderinin ağzından sinei millete dönülebileceğini telaffuz etmişti, ama (Arkası Sa. 16, Sü. l'de) UĞURMUMCU GOZLEM 158 Oy... HASAN CEMAL Sayın Özal'ın "Atatürk 158 oyla seçilmisti" sözleri üzerinde durmak ve devrim tarihimıze kısaca göz atmak yararlı olur. Atatürk, cumhurbaşkanlığına cumhuriyetin ilanı ile aynı anda yapılan oylama sonucu, oylamaya katılan 158 üyenin oyuyla seçilmiştir. Atatürk ve arkadaşları, cumhuriyetin ilanına 1923 yılının (Arkası Sa. 16, .Su. Tde)