Katalog

15 OCAK 1989 EKONOMİ CUMHURİYET/13 PAZAR OSMAN IL.4G.4Y 1989 yılının girmesıyle birlikte atağa kalkan Amerikan Doları değer kazanmaya devam edecek mi? Dolar ne zamana kadar ve nereye kadar yükselebilir? Bu yükselişi kaçınılmaz bir düşüş izler mi? George Bush 20 ocakta başkanlık görevini devralmaya hazırianırken, doların değeriyle yakından ilgilenen pek çok kışı bu sorulara cevap arıyor. Çeşitli göstergelere bakarak, çeşitli olasılıkları hesaba katarak dolann bu yıl içinde nasıl bir seyir ızleyeceğinı kestirmeye çalışıyor. Doların yılbaşında atağa kalkacağını birkaç hafta öncesinden tahmin etmiş olan bazı analizcilere göre dolann hiç değilse birkaç ay daha değer kazanmaya devam etmesi muhtemel görünüyor. Gecen yı YATIRIMCININ HAFTALIK REHBERİ Sermave piyasasında 1987/1988 karşılaştırması Tahvıller Ihraç ışlemı sayısı 1987 Ihrac miktarı mılyon (TL ) Ağırlıkı, ortalama faız % Ihraç ışlemı sayısı 1988 Ihraç mıktan mılyon (TL ) Ağırlıklı ortalama faız % (*) Nakıt sermaye arttınmlarını rfade etmektedır Dolar; Bir Yukarı, Bir Aşağı mı? , The Econoni'sc YILIN İKİNCİ YARISINDA Alan G r e e n s p a n , yüzde 2.5'in üzerinde bir büyüme hızının enflasyonu kamçılayacağını belirterek, 1988'de yüzde 3.5'in de üzerinde bir büyüme hızına eriştiği sanılan ABD ekonomisini "soğutma"ya çalışırken bu yılın ikinci yansında ABD'deki büyümenin birden yavaşlayacağını ve yüzde 2.5'lik bir temponun altına düşeceğini tahmin edenler de var. Bu olasılığın gerçekleşmesi halinde ise faiz oranlarını bu kez aşağı doğru çekerek ekonomideki yavaşlamanın bir durgunluğa dönüşmesıni önlemek gerekebilecek. Faiz oranlarınm düşmesi ise dolann değerini bu kez aşağı doğru çekebilecek. Doların değerini etkileyecek faktörler arasında yeni Başkan Yeniden înîşteler Mark % 1.26 düştü. Sterlin % 2.08 değer yitirdi. Cumhuriyet Altını % 1.51 kaybettirdi. marrüadığı, izin almak için bugünlerde Hazine 'jp Dış Ticaret M ü s teşarlığı'na başvuracağı öğrenildi. Aylardan beri tasarruf sahiplerini uzen ve yeni yılın ilk haftasına iyi başlayan yatınm araçlan geçen hafta yeniden düşuse geçtiler. D o l a n n dışındaki döviz çeşıtleri ile altmın t ü m ceşitleri geçen hafta yatınmcısına zarar ettirdi. Borsad a hisse senedi fiyatları o r t a l a m a yüzde 0.7 artış kaydederken bankaların menkul kıymet yatırım f o n l a n n ı n getirileri onceki haftalarda olduğu gibi beklenen düzeyBankaların menkul kıymet ya de gercekleşmedi. tırım fonları arasında ise en yükSerbest döviz piyasasında geçen sek primi yüzde 1.3 ile Dışbank Mavi Fon sağladı. YKB Hisse Fon hafta dolar dış borsalardaki değer ise yüzde 1.38 değer yitirdi. için artışının etkisiyle 5 lira artış kayde dövize endeksli gelir ortaklıSı detti ve haftayı 1865 liradan kasenetlerinin ağırbkta b u l u n d u ğ u patarak yuzde 0.26 prim yaptı. YKB Döviz Fon ise yüzde 0.41 M a r k ise yuzde 1.26 değer kaybeprim yaptı. Katılma belgeleri T L derken, İsvicreFrangı'nda bu kaile satılan bu fon, yılbasına gore yıp yüzde 1.51, Sterlin de yuzde yüzde 1.41 değer artışı kaydetti. 2.08 oldu. Kapalıçarşı'da d a altın Bu arada ilk yatınm fonunu ku fiyatları geriledi. Külçe altın yüzrarak bu a l a n d a öncülük yapan Iş de 1.57, Cumhuriyet Altını yuzde Bankası'nın, 20 milyar lira tuta 1.51, Reşat Altını yüzde 1.44, 22 rındaki ikinci bir y a t ı n m fonu ayar bilezik ise yüzde 1.23 değer o l u ş t u r m a k için hazırlıklannı ta kaybetti. Borsada geciken c a n l a n m a nihayet başladı. Geçmiş yıllarda aralık ayında başlayan, bu yıl mevduat faizlerinin d e yüksekliğinden dolayı geciken c a n l a n m a , geçen hafta faizlerin yüzde 75'lere doğru düşmesiyle kendini gösterdi. Borsada işlem miktarı yüzde 55, işlem hacmi yüzde 70 o r a n ı n d a arttı. Yüzde 40 o r a n ı n d a prim yapan hisse oldu. Borsada işlem gören 55 hisse senedinden 2 4 ' ü n u n değerinde artış, 22'sinin değerinde ise d u ş ü ş kaydedildi. Dovizaltın ne getırdı? Haftasomı Yribaşuu Yritaşı « t n fark Haftaba? kapaıış görefark (TL) (TL) (TL) (*) 0.26 1860.00 1865 00 Dolar (Tahtakale de) 1820.00 2.47 0.37 1835.74 1842 66 1813.02 1.63 Dolar (Döviz alış) 1858.00 1865 00 0.37 Dolar (Efektif satış) 1835.00 1.63 211 317 531 53.6 137 210 860 76 1 Banka Kârve bonosu zarar ortakhfiı ve banka senetlen garantîlı (x) bono 1 141 4 76.244 750 187 202,2 5 1 166 238 000 200 364 478,0 Hisse Senetlen Finansman Katılma belgeleri bonosu Genel topiam 11 55.800 7 45 000 375 582 527,2 20 271.000 11 53 000 334 I 137 538,0 Bankaların menkul kıymet yatırım fonları ne getırdı? HyarJar (TL) Katıima betgesiadı İşYabnm lnteffon1 İRteriOff2 İkttsat Yat1 İkttsat Yat2 Garaırtl Yafarm EsbaokFon YKBYat F O M Çlkıs tariM 13.07 1987 19.08 1987 14.12.1987 16.09 1987 10.02.1988 22.10.1987 16.11.1987 02.11.1987 Çıkıs Yıttası 10.800 10.661 9.960 9.764 9.806 9.976 10.319 10.477 9.828 9.785 9.795 9.713 9.693 10.000 10.057 11 021 40.000 9.250 25.695 20.234 17.246 18.613 15.796 18.968 20.031 19.010 15.000 14.910 14.662 10.833 13.814 15.060 13.489 14 354 54.120 9 270 Önceki hatta 25.966 20.453 17.444 18.805 15.960 19.176 20.297 19.207 15.154 15.066 14.814 11 118 , 13.932 15.222 13.643 14 502 54.677 9 362 Gcçcn hatta 26.294 20.674 17.542 18 990 16 124 19.388 20.472 19.415 15 307 15.220 14.966 10964 14 052 15 383 13 825 14.656 55 237 9 401 Fark(H) Yılbasına göre 2.09 2 17 1.71 2.07 2.07 2.21 2.20 2.13 2.04 2.07 2.07 1.20 1 72 2.14 2.49 2.10 2.06 1.41 Haftahk 1.03 1.08 0.56 0.98 I .4110 ekonomisinde enflasyonist basküan önlemek ve ekonomiyi soğutmak için faiz oranlarınm yükseltilmesi doların ani bir atağa kalkmasına yol açtı. Analistler bu eğilimin süreceği önümüzdeki aylarda dolann 1.90 marka hatta 2 marka kadar yükselebileceğini tahmin ediyorlar. lın son günlerinde 1771.78 mark dolaymda bir değerde dolaşırken geçen hafta 1.84 marka kadar yükselen doların önümüzdeki aylarda 1.90 mark sınırını da zorlayabileceği, hatta 2 mark dolaymda bir dolar değerinin de söz konusu olabileceği analistlerce belırtiliyor. ilkbahardan sonra ise dolann keskin bir inişe geçerek rekor derecede düşük düzeylere düşebileceği ılerı sürulüyor. ABD FAİZ ORANLARI "Ymri yıbn adanı" The Economist dergisı, ABD Federal Rezerv Bankası Başkanı Alan Greenspan'ı, "yeni yılın adamı" ılan etti Para musluklarını elinde tutarak ABD faız oranlarınm ve dolayısıyla doların değerinın belirlenmesınde büyük rol oynayan Greenspan'ın tavrı 1989 yı!ı boyunca yakından ıztenecek. 102 1.10 0.86 1.08 1.00 1.02 1.02 1.38 0.86 1.05 1.33 1.06 1.02 0 41 ' nen noktada ABD'deki kısa vadeli faiz oranlarıyla F.AImanya'daki oranlar arasında 4 puanlık, Japonya'daki oranlar arasında ise 5 puanlık büyük farklar oluşmuş bulunuyor. Bu büyük faiz farkları, fonların dolara akmasına neden oluyor ve bu da doların degerinı yukarı cekiyor. Spekülatörlerin dolarda yükselış beklentisine girmesi de bu yöndekı eğilimi güçlendiriyor. ABD faiz oranlarınm seyri büyük ölçüde ABD ekonomisinin genel gehşmesıne bağlı görünüyor. 1988 yılını oldukça canlı bir hava içinde kapatan ABD ekonomisinin bu yılın ilk yansında da oldukça hızlı bir tempoda buyüyebileceği sanılıyor. Ancak bunun zaten sınıra dayanmış olan uretım kapasitelerini zorlayacağı ve fiyat artışlarında gözlenen kıpırdanışlan daha da hızlandıracağı kaygısı da giderek yaygınlaşıyor. ABD Merkez Bankası konumunda olan Federal Pezerv Bankası Başkanı Alan Greenspan'ın ise bu olasığılı önlemek için sıkı para politikasını kararlı biçimde sürdürmesi ve faiz oranlannı yüksek tutmaya devam etmesi bekleniyor. Ancak yılın ikinci yansında ABD ekonomisindeki büyümenin yavaşlamaşıyla birlikte faiz oranlarınm da düşeceği ve dolann da yeniden inişe geçebileceği sanılıyor. Yeni Başkan Bush 'un bütçe açıklarıyla başedememesi ve ABD dış ticaret açıklarımn umulan ölçüde kapanmaması halinde dolardaki düşüşün rekor düzeylere varabileceği ileri sürulüyor. Bush'un ABD'nin bütçe açığını kapatmada göstereceği başarının ve ABD dış ticaret açığının seyri de önemli rol oynayacak. Başkan Bush'un Demokrat Kongre ile anlaşmakta zorlanması ve bütçe açıklarını kapatma konusunda yetersiz kalması; ayrıca ABD dış ticaret açığında beklenen düzelmenın gerçekleşmemesi halinde, doları aşağı doğru çekecek baskıların daha da artması muhtemel görünüyor. Önümüzdeki haftalarda ve aylarda doların değerinde bir tırmanış bekleyenler ilkbahardan sonra ve özellikle yılın ikinci yansında bu tırmanışın hızlı bir düşüşe dönüşebıleceği tahminini yaparken. öncelikle bu gibi faktörleri hesaba katıyorlar. Doların değerinın nasıl bir seyir izleyeceğini merak edenlerin ise bu gibi tahminlere dayanak olan göstergeleri yakından izlemeleri ve ona göre pozisyon almaları gerekiyor. YKB Karma Fon 07.03 1988 YKBSektif Fm 07.03.1988 YKBKamu Fon YKB Hlsse Foa YKB UMt Foa Vakrfkank Fon Tutünbaıık Fon Cembank Fon 07.03 1988 07.03.1988 07.03 1988 09.05 1988 04.07.1988 15.07 1988 m Dtşbank Mavi F M 28.06.1988 1.26 Mark (Dövız alış) 1022.86 1.77 Isvıçre Fr.fTahtakale'de) 1212.00 2.22 Mark (Tahtakale'de) 1028 00 Sterlin (Tahtakale'de) 3300.00 0.60 Cumhuriyet Altını Reşat Altını 24 ayar külçe altın 22 ayar bilezik altın 161.300 170.000 24.300 23.800 0.43 0 0.41 0.84 1028.00 1015 00 1012.54 1004 72 1208.00 1185.00 3350.00 3250.00 164 500 162 000 172.500 24.290 24.300 170 00 24.400 24.000 1.26 0 7 190 2.08 1.51 1.44 1.57 123 YKB Döviz Fon(TL) 28 12 1988 BORSADA GEÇEN HAFTA KIHAFTA HİSSE 13 Ocak 1989 YÜKSELENLER DÛŞENLER DeÖrŞMtYEMLEH 24 22 9 19tt Yft* (18»} 20 037 10 445 Bankalar ne faiz verıyor? °/o Ba*a Adı Zıraat Bankası Iş Bankası Akbank Yapı Kredi Bankası Türkbank Pamukbank Garantı Bankası Osmanlı Bankası Dışbank Vakıflar Bankası Emlak Bankası Halk Bankası Eübank Töbank Iktisat Bankası Esbank Uluslararası Bankası Turk Ekonomi Vadesb 25 10 10 10 10 10 25 10 10 25 25 25 40 10 10 40 10 10 1Ay Vadell 55 54 58 57 61 62 62 59 61 61 60 62 63 63 61 62 40 63 3 A» Vadeli 67 63 62 62 65 66 67 63 65 65 64 66 67 67 66 66 45 67 6Ay Vadell 70 68 66 68 71 72 71 68 71 70 65 71 73 70 62 72 48 73 1 Yıl Vadeli 82 80 78 80 83 83 83 81 83 83 80 84 84 80 60 84 52 75 gnrna Çutaırova Elektrik Akçımento Anadolu Cam Arçelık 2150 1 500 3 825 2 725 2200 1 750 2 175 98 86 11290 99 35 100 00 98.11 1 750 3 850 Aymar Bagfaş Uluslararası döviz pıyasalarında heyecanlı bir yıl daha yaşanacağı anlaşılırken, dolann yılbaşından bu yana gösterdiği artışta beliıieyici etken olan ABD İşte bu senaryo doların defaiz oranlartnın, yakın gelecekteki gelişmeleri belirlemede de ğerinin önümüzdeki aylarda daönemli rol oynacağı sanılıyor. ha da yükselebıleceğı tahminiABD ekonomisinde beklenenin ni de beraberinde getiriyor. üzerinde bir canlılık hüküm sürerken, enflasyonist beklentileDolann marfc karşısındaki rin güçlenmesı, Federal Rezerv Bankası'nın para musluklarını değeri (mark/dolar) kısarak faiz oranlannı tırmandır 1.84; ması sonucunu doğurdu. ABD : 1.80J de faiz oranları yükselirken, F.AImanya ve Japonya gibi ülke 1.76İ lerin faiz oranlarıyla ABD oran 1 ları arasındaki fark da giderek Kasım 1988 Ocak 1989 büyümeye başladı. Bugün geli Bolu Çımento 8530 400 45 605 650 9.300 4.045 5.205 18.842 3900 2850 1325 10 800 4.125 4.200 4.250 1 300 10 700 2 850 1 300 10 800' 4,025 4.125 4.200 7.350 98 86 11864 100.65 100 00 105 88 93.60 ,103.77 103.70 % 90 bedellı, % 10 bedelaz tezyıt Seklemyor Yeni yıla iyi başlayanlardan 104 00 Pıyasaya bol rmktarda gelıyor 3.950 4.100 4 200 7.Z50 100 93 96.17 99.40 100.00 100.68 100.00 2.803 Eaıata» Yısnm Ege Bıracıiık Ege Gubre ENKA Hoktoıg Erefllı Demir Çetık Good Year 1820 2.950 1125 7 634 2 750, 5 150 970 2.650 100 40 803 8 784 5 763 7.500 2975 1*150 5 250 i 1 000 2650 5.850 104.26 98.33 106.98 101 94 10211 108 16 4 bedelsız vereceflı tezyit bekleniyor 2.950 1.150 5 250 970 2.650 5.750 5 450 104.55 100 96 98 98 108.16 Gubre Fabnkalan SflneySfrıca» tontr Dwır Çttk Izoam Kartoman Kepttz Elektrk Koc Holdıng Koç Yatınm Kordsa Koruma Tarım Kftytaş 2510 11.825 10.600 764 14.892 765 3.919 6 740 5.372 17.707 18 847 4 020 5.750 5 250 780 2.700 ?475 700 5.900 1.300 17.700 6.250 2.800 2.125 3.700 4.350 1 125 5 500 840 2.900 2.625 740 5.950 1.325 6500 3 050 2175 3950 4450 1 175 1.000 98 29 106.48 99.08 97 32 100 00 110 67 830 2.775 2.575 720 5.950 1.300 17J00 6 250 2 800 94.87 10091 106.10 110.75 96.00 112.50 S«çw rafolo 97.54 10171 98.11 102.28 100 00 96 55 100 00 10133 103 49 102 17 100.00 102.87 100 81 % 150 bnfchfe aaytt wr 50 bedellı. % 50 bedelsız tezyıt var Kişisel bilgisayarınızm markası ne olursa olsun, WINDOWS/286 WORKS/1.05 MULTIPLAN/3.0 EXCEL/2.1 PROJECT/4.0 CHART/3.0 WORD/4.0 PAGEVIEW/1.0 FLIGHT SIMULATOR/3.0 OS/2 TOOL KIT/1.0 WIND0WS TOOL KIT/2.1 ASSEMBLER/5.1 BASIC COMPILER/6.0 COBOL COMPILER/3.0 FORTRAN COMPILER/4.1 C COMPILER/5.1 QUICK BASIC COMPILER/4.0 QUICKCCOMPILER/1.01 vc MICROSOFT MOUSE Doların yükselişi ö n d e gelen sanayileşmiş ülkeler merkez bankalarının piyasalara yoğun müdahalesine rağmen, A B D Doları hızla değer kazandı. " A B D ' d e faiz o r a n l a n n ı n , enflasyonun dizginlenmesi amacıyla d a h a d a yükseltıleceğj" spekülasyonundan guç alan d o l a n n Alman M a r k ı karşısındaki değeri, c u m a günü Avrupa b o r s a l a n n d a bir a ı a son uç ayın en yuksek duzeyine, 1.8430 m a r k a çıktı. Sanayileşmiş ulkeler merkez b a n k a l a r ı n ı n ısrarlı ve koordineli olarak piyasalara müdahaielerini sürdürmeleri sonucu, doların hızlı yükselişi yavaşladı ve 1.83 markın altına duştu, ancak dolar diâer para birimleri karşısında değer kazanmaya devam etti. Piyasa çevreleri, gelecek çars a m b a günü açıklanacak A B D nin ticarel verileri ile yeni başkan George Bush'un yeni görevine başlayış konuşmasırun borsalan etkileyebileceğine dikkat çekiyorlar. Tokyo ve Londra borsasında geçen hafta başında 126.08 yen ve 126.55 yenden işlem gören dolar c u m a günü sırasıyla 126.65 yen ve 126.35 yenden k a p a n d ı . Londra Borsası'nda geçen pazartesi günü 1.7670 dolardan işlem gören Ingiliz sterlini ise c u m a günku kapanışta 1.7770 dolara yukseldi. Sterlinin, A B D Doları karşısındaki değeri, geçen hafta bir ara 1.79 doları aşmıştı. 94 92 104 88 103 40 106 59 2 150 3800 4450 1 175 1.000 7.350 % 60 bedelh, % 40 bedelsız tezyıt var Makina Tatam 265 150 53.580 15.784 3.0B2 10.100 6 525 11 623 Oloan Pınar Sut Pımaş 1.000 7.350 750 800 2.175 JJOO 1 175 1075 7.350 750 840 2.275 2.950 1 225 1500 1425 95.24 10500 100.00 103.70 97 92 86.96 105.00 122.95 110.53 750 840 2 175i 1225 1 500 1400 2600 3400 2 325 1825 BKMSZ aarimto E n a * ş t e m gören Nsse Rabak Sarkuysan Teletaş T Dem.r Döküm 35 215 12 091 6923 4 740 4.800 TJş 8an. (q(BCZ) T.Sİemens Yagas taiaci PAZAR Deva Holdıng(BU) 4.680 35.200 1.800 1 350 2400 3 375 2300 1.575 720 520 4000 1.150 2 675 3400 2 375 97.75 102.35 1I&57 104.50 104 28 108 39 142.86 163.04 101 82 105.66 108 33 11064 100 00 97 14 98 94 98 94 103.17 106.82 100.00 En çok prim yapan hısse Bedelaz hısseler dagıtılıyor 1.625 740 520 4.175 !.2O0 101.56 101.37 100.00 12.590 2.600 800 6880 1850 840 2.650 660 2.700 740 520 4.050 1.200 660 2.700 96.43 104.35 96.51 101.89 119.05 96.43 t » 68.5. Y «ı 11.5 »rmttu 109.09 104.78 vmak size uygun çözümümüz var! îşte MICROSOFT << iş"te dünya lideri... tster, MICROSOFT Uygulama Yazıhmlanyla masa üstü yayıncıhk, tablolama, proje uygulamaları yapın; isterseniz MICROSOFT Sistem Yazılımlarını kullanın... Alın MICROSOFT Mouse'nuzu elinize, ekranınızda oradan oraya dolaşın. MICROSOFT kullanımınızı rahatlatsın. PC'nize güç katsın. Pınar Et Yapı Kredi Bankası 350 1.150 350 1250 350 1.250 103.85 97.22 13158 Yeni tertıp hısselenn Jaflıtımı başladı Yeni yıla iyi başlayanlardan KOTOtgPAZ/UI Izmır Demır ÇelikfY) Marmaris Atanyantıs Na$aş(Y) Pm»Su 650 1 550' 7.200 500 5.070 750 500 430 İKKt fatoksi 3M 3S3 670 530 800 440 670 500 790 430 98 53 86.21 92.59 106.76 106.76 95 71 93.48 100.00 d8Q8f Jaybeden t»sse IfİHI MllMI Utt 1J88 ıiı sayın doktor ve eczacılara Tokyo Menkul Kıymetler Borsası'nda Nikkei Endeksi'nde geçen yılın son gunlerinde hızlanan puan rekorları zincirine geçen hafta yenileri eklendi. Nikkei Endeksi, J a p o n Imparatoru Hirohito'nun ölumüyle belirsizlik endişelerinin kaybolması sonucu, geçen hafta rekor düzeyde, t o p i a m 1088.84 p u a n artış kaydederek 31.298.38 p u a n a çıktı. New York Menkul Kıymetler Borsası'nda Dovv Jones Endeksi geçen hafta topiam 31.78 puan kazanarak ekim 1987'deki borsa krizinden bu yana ilk kez 2.200 puan sınınnı aştı. Londra M e n k u l Kıymetler B o r s a s f n d a Financial Times 30 Endeksi de topiam 38.4 p u a n kazandı. Altının o n s fiyatı, Avrupa borsalarında geçen hafta 3 dolar artarken Uzakdoğu ve A m e r i k a n b o r s a l a r ı n d a geriledi. Hismanal 10 mg'lık tablet ve 30 mlTık süspansiyon (2 mg/ml) formunda tıp kullanımına sunulmuştur. JANSSEN Antihistaminik astemizol mikroyozılım sistemJeri aş. "Mikroyazılım ustası" Bilgisayannızın markası ne olursa olsun, bizi arayın. MICROSOFT avantajlarından yararlanın. (1) 172 70 20 tstanbul MICROSOFT firması tarafından üretilen MSDOS, OS/2 işletim sistemleri üzerinde çalışan her türlü yazılım ürünleri ve dökümantasyonunun kopyalama, çoğaltma ve tercüme haklan MİKROYAZILIM A.Ş.'ye aittir. Bu haklann ihlali 5846 sayüı kanunun hukuki ve cezai hükümlerini geçerli küacaktır. ®Tescıl edılmış marka Haç Sanayı ve Ticaret A S RııvnkrtpreCmnes 8(l"lu Lı'venı IslnnOu O Eczacıbaşı Ruhsat sahıbı ve ımal yerr