Katalog

EYLÜL 1988 EKONOMİ CUMHÜRİYET/9 FÜRKİYE'den AiTINDÖVİZ Dolar (satış) Mark (satış) SERBEST PİYASADA DÜN Ata Ura (sat*) 153.500 1660 898 OECD'den enflasyon uyarısı 'Ekonomide Hayali ihracat konusuna da "uygun bir dille' Ekonomik Işbirliği ve Kalkınma Örgütü'nün değinilen raporda, "Vergi iadeleri ve teşvik Türkiye raporunda, fiyatlann "daha da hızlı" , rm ııı ııiı, artması tehlikesini bertaraf etmenin yollarınt jrtnnırm, kredileri belki de bazı şirketleri, faturalarının ıim 111 rmı araştırmaya öncelik tanınması gerektiği ırmııırrnı bedelini büyütmeye yönlendirmiş olabilir. Bu İş Bankası Genel hayali ihracatm gerçek değerini tahmin etmek Müdürü Ünal ve izlenecek bu stratejinin bedeline kolay değil" denildi. Korukçu, "Ekonomiye katlanılması gerektiği vurgulandı. düşürme politikasmın bir kez da nuçlarının 1988 yıhnın ikinci ya yan raporun birinci bölümünde, da, bu artış, olduğundan fazla öncelik vermeyen bir SABETAY VAROL ha eleştirildiği OECD Türkiye ki nsından itibaren hissedilmeye hızlı iç talep artışı ve Türk Lira tahmin edildi. Vergi iadeleri ve hükümet ya da PARİS Ekonomik Işbirliği tapçığında, imalat sanayii yatı başlanacağı, 1989 yılında ise fiyat sı'nın değeri üzerinde düzenli ara teşvik kredileri sistemi belki de grubun başarılı olma ve Kalkınma örgütü'nün (OECD) rımlarında gelişme olmaması da artışlarırun hıanın kesilebilecegi Uklarla uygulanan devalüasyonla bazı şirketieri, faturalanmn bedebu yıla ait "Türkiye" kitapçığı son yıllarda gözlenen "hızlı de hatırı sayılır bir olasıhk olarak rın enflasyonist baskıları arttırdığı lini büyütmeye yönlendirmiş ola şansı yok" dedi. kamuoyuna açıklandı. Enflasyonu yavaşlatmak amaciyla, "iç talebin frenlenmesi yönüode alınan öıüemlerin, hangi gerekçeyle ohırsa olsun gevşetilmemesini" isteyen 130 sayfalık rapor Türk hükümetini, özellikle bütçe konusunda, gerektiğinde ek önlemler almak üzere haar olmaya çağırıyor. "Fiyatlann daba da hızlı artmas tehlikesini bertaraf etınenin yollannı araşunnaya öncelik tanıması gereken" Türkiye gibi yüksek enflasyonun hüküm sürdüğti bir ülkede, izlenecek bu stratejinin "sonuçlan ne olursa olsun bcddine katbuulması gerektiği" ifadesine raporda yer veriliyor. Türk Lirası'nın gerçek değerini, "kur ayarlamalan" yöntemiyle büyüme" olgusuyla uyuşmayan bir durum olarak niteleniyor. Yaptırırn değeri olmamakla birlikte, taşıdığı itibar nedeniyle uluslararası çevrelerce yakından incelenen, OECD'nin, üye ülkelerin bir yıllık ekonomilerini büyüteçten geçiren kitapçıkları genellikle oldukça diplomatik bir dille kaleme alınıyor. Geçen yıîa ait Türkiye kitapçığında enflasyonda gerileme saptanmış, bu durum tatmin edici görülmüş, ancak fiyat artışlarırun yeniden yükselişe geçebileceği tehlikesine dikkat çekilmişti. Bu yılki kitapçıkta ise Türkiye'deki enflasyonla birlikte hızlı dış borçlanmanın yarattığı tehlikeler de anımsatılıyor. Ancak alınan frenleyici önlemlerin soöngörülüyor. OECD raporu, her yıl genel değerlendirmeleri yarunda, özgün bir konuyu seçip aynntılarıyla ineeliyor. Bu yılki inceleme konusunu Türkiye'deki "finans piyasalan" teşkil etraiş. Bu bölümde Türkiye'nin bankacıhk kurumu, kredi dağıtım mekanizmalan, ayncalıklı krediler, sigortacıhk, sermaye piyasası ve bunda reform gerçekleştirme gibi konular tek tek ele alınmış. Türkiye'deki bankacıhk sısıeminin "oligopol" olarak nitelendiği ve serbest rekabetin bu sektörde yeterince işlemediğinin vurgulandığı raporda, ayncalıkh krediler de yer yer eleştiriliyor. "Yeni gelişmeler" başlığı taşıbelirtiliyor. Enerji maliyetlerinin düşüsü ve diğer başka faktörlerin etkilerinin silinmesi ile birlikte, TL'nin değer kaybının ithalat maliyetleri üzerindeki olumsuz etkisi ile mali ve bütçe politikalarında gevşeme yüzünden enflasyonun yeniden tırmanışa gectiği OECD yetküilerince ifade ediliyor. Uygulanan kur ayarlamaları politikasmın ve ihracatı teşvik önlemlerinin raporun çeşitli yerlerinde, birçok kez gündeme getırildiği gözleniyor. Hayali ihracat konusu da "uygun bir dille" raporda yer aldı. Kitapçığın 30. sayfasında hayali ihracat konusuna şu şekilde değiniliyor: bilir. Bu 'hayali' ihracatlann gerçek değerini tahmin etmek kolay değil. Ancak 1987 yılında gözlenen hızlı ihracat art'şının önemli payının bu olguya baglı olması zayıf bir olasıhk." M. BANKASl'NDA Dolar (döviz alış) Dolar (efektii satış) Mark (döviz alış) Mark (efektif satış) İnterbank faıa: BUGÜN 1562.01 1580.75 844.01 854.14 «461.04 hata ödetMr' İZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosn) îş Bankası'nm Ege Bölgesi toplantısına katılan genel mudürü Ünal Korukçu enflasyonun yüzde 80'e tırmandığını anımsatarak, "Biz bankalar Türk sanaykisinin külfetinin fazla olduğunun farkındayız. Mümkün mertebe yardımcı olmaya çalısıyonız. Bu nedenle faiz mali\e(inde bir düşüş oldugunda bunu yansılmaya çalışıyoruz. Sorunu drha az olan sanayicilerin kendisini kurtarmasını hedef aldık" dedi. Seçim havasına girildiğini kaydeden Korukçu hükümeti de uyararak "Ekonomide büyük hatalar yaparsanız her zaman ödetirler. Ekonomiye öncelik verme>en bir hükümet veya herhangi bir grubun başanlı olma şansı yok" diye konuştu. K R K U Seçim değil ekonomi OUÇ Faizlerdeki indirimin enflasyo sonra ekonomiye çok olumlu yaknun düzeleceği umudunu korudu laşıldı. Türkiye çok fark yaptı. ğunu anımsatan Ünal Korukçu Kambiyo mevzuatı, serbestiyet Merkez Bankası Başkanı RUşdü Avrupa memleketlerinde yok." Karşıhk kararnamesi konusuna Saracoglu ile DPT Müsteşarı Ali Tigrel'in açıklamalarından bütçe da deginen Korukçu, "Karşıhk de yüzde 30 tasarrufa gidileceği sistemi Türkiye'deki kredi sistenin anlasıldığını söyledi. Koruk mi ne göre ayarlanmış degil" deçu, önceki akşam düzenlenen di. Gelişmelerin bankalan zor dukokteylde gazetecilerle yaptığı ruma sokacağını, ancak "baürsohbet sırasında çeşitli soruları mayacagına" dikkati çeken Koyanıtladı. Korukçu Türkiye'nin rukçu, "Sanajici ve işadamı da 1980 öncesi iki büyük sorunundan eski rahatlıgı içinde kalmayacak. olan tediye bilançosu açığını ka Sanaykinin yaşaraasına da imkân pattığını ikinci sorun olan enflas vermeyeceği için kalkmasını teyonda ise başarısız kaldığını bil menni ediyoruz" dedi. Korukçu dirdi. Çozumlenemeyen enflasyon şöyle dedi: sorunu nedeniyle sanayicilerin de güç durumda kaldıklannı kayde"Karşıhk sistemi Batı'dan saden Korukçu, "Enflasyonun dü dece tercume edilerek getirilmiş. şüriilebileceğine inanıyor musu Adapte edilmeye çalışılmış. nuz? Seçim havasına girildi. Po Türkiye'deki kredilendirrae sislitika yine ekonominin önüne ge temleri göz önünde bulundurulçecek mi?" sorusuna ise şu kar madığı için sorunlar ortaya çıktı. şılığı verdi: Ama belli sure sektöre faydalı "Bu defa gördüğumüz kadany olarak sonra da kendisi düzelela, edindiğimiz izlenime göre se oek. Bu gelişmeler olurken bançim değil ekonomi önemli. Eko kalar açısından bazı sorunlar olanomi ile politikayı ayırmaya mec cak. bursunuz. Ekonomide büyük haAma bankalar batmaz. Satalar yaparsanız her zaman öde nayici ve işadamı da eski rahatlıtirler. Ekonomiye oncellk verme gı içersinde kalmayacak. Çunkü yen bir hükumetin veya herhangi bazı zorlayıcı maddeler var. Sabir grubun başan şansı yok. Her na\icinin de yaşamasma da imkân şeyd.en önce gelen ekonomidir. vermediği için temenni ederim ki Bizde ilk defa olarak 24 Ocaktan yakında kalkar." îlkin, yeniden dekan oldu Ekonomi Servisi Istanbul Üniversitesi Iktisat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Akın îlkin,tiçyıl boyunca yeniden bu göreve geürildi. 1991 yılına kadar bu görevde kalacak olan llkin, aynı zamanda aynı fakültenin Bankacıhk Enstitüsü Müdürlüğü görevini de yürütüyor. tktisat fakültesinde iki yıl önce Ingilizce bölümunü de hizmete açan llkin, tngilizce biliyor, evli ve bir çocuk babası. OECD'nin son yıllarda görülen gelişmeler içinde "kaygı verici" saydığı konulardan biri de doğrudan vergilerin kamu gelirlerindeki payının duşüklüğü. Ekonomik aktivitedeki hızlı artışa rağmen doğrudan vergilerde görülen bu düşüş, "kurumlar vergisi rejiminin fazlasıyla hoşgönilü oluşu, kamu ve özel kunıluşlann vergilerini ödememesi ve vergi kaçak"1987 yıhnda ihracabn büyttk çılıgının surmesi" gibi nedenlerartış gösterdifci açıkça ortadaysa le açıklanıyor. Özal, 'reel faiz' sözünti tutamadı Enflasyon rakamları ve faiz oranları karşılaştırması mevduat faizlerinin son 1.5 yıldır "negatif" olduğunu ortaya koyuyor. Hesaplamalara göre mevduat faizleri 1987'de enflasyonun yüzde 13.1, bu yıl da yüzde 16.6 gerisinde kaldı. \BDURRAHMA1V VILDIRIM Enflasyon, faizleri eritti. Bütün ahmirderi aşarak yükselen enflasyon, 4 şubatta arttınlan mevduat faiz oranlannı da tuş edince, bankalardan kaynak kaçışı hızlandı. Mevduat sahibine "reel faiz" vermekle övünen özal iktidannın, son 1,5 yıllık döneminde mevduat faizlerinin "negatif olduğu belirlendi. tstanbul Ticaret Odası perakende fiyat artışları ile yapılan karşılaştırmada, faizin 1987'de enflasyonun yüzde 13.1, 1988'de de yuzde 16.6 gerisinde kaldığı saptandı. Faizin negatif olmasıyla birlikte vadeli mevduatın da "reel" olarak azalmaya basladığı görülüyor. 19831988 arasıru kapsayan dönemde TL mevduatlarırun ilgili tarihlerdeki dolar kuruna çevrilerek yapılan hesaplamada, mevduatın dolar bazında 1987'de yüzde 6.37, 1988'de yüzde 25.26 gerilediği ortaya çıktı. Faizin negatife duşmesiyle bankalardan kaynak kaçışının başlamasının normal olduğunu belirten bankacıhk uzmanlan, değişmeyen reel bir faiz politikasmın belirlenmesini istediler ve yükselen enflasyon ortamında mevduat faizlerinin düşürülmesi değil, tersine arttırılması gerektiğini vurguladılar. Mevduat faizlerinin düşürülerek sanki son aylarda enflasyonun duşürülüyormuş gibi gösterilmeye çalışıldıgına işaret eden uzmanlar, bunun tüketimi aıttıracağından ve tasarrufları dövize yönelteceğinden enflasyonu azdıracağını savundular. Uzmanlar, kredi faizlerini düşürmek için disponibilite ve munzam karşıhklarm da azaltüması halinde enflasyonun daha da hızlanacağını ve ytızde 80'lerden yüzde 100'leıe tırmanacağını savundular. Özal döneminde faiz ve mevduatın seyri İT0 (»erakemle fiyat artı$iarı (%) 1983 1984 1385 1986 1987 1988 28 8 Faizin net getirisi (%) Reel faiz Yapı KredVnin 44. yjldönümü Ekonomi Servisi Yapı ve Kredi Bankası'nm 44. kuruluş yıldönümü törenlerle kutlanacak. Saat 14.0O'te de Sermet Çifter Salonu'nda düzenlenecek törende bankaya 1520 ve 25 yıl hizmet verenlere ödülleri sunulacak. Akşam saat 20.00'de ise Yeniköy Korusu'nda protokole bir kokteylyemek verilecek. 456 45.0 356 597 345 580 501 49.5 46.6 57.4 74.0 12 4 5.113.9 13.1 16.6 (%) 5.7 Vadetı mevduat (ABD Dolan) 4668 6105 7 147 7 972 7464 5 578 Mevduat deötşımi (%) 7 7 3078 17.06 11.54 6.37 25.26 Not: 1988 raKamtan 12 ağustos tariht değeriehdır. "Evkaf Finans Kurumu" ANKARA (AA) Vakıflar Bankası'nm kuruluş çalısmalarmı yürüttüğü, İslam Kalkınma Bankası ve Kuveyt sermayesinin katılımıyla oluşturulan "TürkKuveyt Evkaf Finans Kurumu" kasım aymda faaliyete geçecek. Vakıflar Bankası Genel Müdürii İsmet Alver'den alınan bilgiye göre, kurumun 15 milyar Ura olacak sermayesinde tslam Kalkınma Bankası'nm yüzde 10, Kuveyt Finans Kurumu'nun yüzde 50, Kuveyt Sosyal Sigortalar Kurumu'nun yüzde 10, Vakıflar Bankası Emekli Sandığı Vakfı ve Günes Sigorta'mn da yüzde 30 payı bulunacak. Bankacıhk uzmanlannın bu konudaki gorüşleri şöyle: Prof. Dr. Selçuk Abaç: Şimdi enflasyon oranı ile faiz oranlan arasında anormal'bir fark var. Birisi yüzde 80'i gösteriyor, öteki yüzde 64'ü. Bu durumda bilinçli yatmmcı bankadan kaçar. Bankadan kaynak kaçışı da kredi faizlerini yükseltir. Bence yeni bir faiz politikası belirleyelim. Son 12 aylık enflasyon ne ise faizleri de ona göre değiştirelim. Bunun hiçbir sakıncası olamaz. Döviz kurlarını her gun değiştiriyoruz. Faiz oranlannı da değiştirmediğim için kaynaklar bankalara gidecek yerde yabancı paralara, dolayısıyla yabancı ülkelere yatmlmış oluyor. Bunu önlemek için faizleri pozitif )"apahm. Önce enflasyonun üzerinde vereceğimiz bir oranı be lirleyelim. Diyelim ki, Türkiye için en uygun oran, enflasyon artı 5 puandır. Böylelikle enflasyon düşse de, artsa da mevduat sahibi gelirinin değişmeyeceginden emin olacak. O zaman mevduat artışı sağlayabiliriz. Yoksa, bizim kredi faizlerini düşürme hedefıne varmak için attığımız adım ters teper, bu kez hedeften iki adım uzaklaşırız. Bankalan kaynak sıkıntısına sokarak kredi faizlerini yeniden azdırabiliriz. Prof. Dr. Özer Ertuna: Mevduat faizlerinin indiriminin haklı kıhnması için enflasyonun düşüşü gereklidir. Aksi takdirde faizleri indirmek inandıncı olmaz. Tasarruflar tüketime, altına ve dövize gider. Bu da enflasyona olumsuz etki yapar. Doç. Dr. Öztin Akgüç: Türkiye'de faizlerin yükselmesi tek başına tasarruflan arttırmaz, ama alternatif yatınm araçlan arasıııdaki dağılımını, dolayısıyla vadeli mevduatı etkileyecektir. Bunun sonucunda bankalarda kaynak sıkıntısı başlarsa, kredi f?;zleri yeniden yukarılara doğru gider. Enflasyonun azdığı bir donemde mevduat faizlerinin düşürülmesi, tasarruf sahiplerini TL mevduatı yerine yabancı paralara yöneltir. Bunun ekonomi üzerinde çok daha olumsuz etkisi vardır. Kredi faizlerini indireceğim diye disponibilite ve munzam karşılıklar düşurülürse, bu, enflasyonu biraz daha hızlandmr. Bütçe açıkları büyuduğune göre enflasyon da yuzde 80'lerden yuzde 100'lere doğru gidecek demektir!' KLredi maliyederi dtişüyor ANKARA (AA) Merkez Bankası, mevduat munzam karşılık oranlannı 3 puan duşurdü, disponibilite oranlannı da 3 puan arttırdı. Merkez Bankası Banka Meclisi, dün yaptığı toplantıda, munzam karşıkk ve disponibilite oranlannda yapılan değişikliğin yürürlüğe giriş tarihini beürleme yetkisini de Banka Başkanı Rüşdü Saracoğlu'na verdi. Yeni düzenlemenin yürürlüğe girmesiyle, mevduat munzam karşılık oranı yüzde 17'den yüzde 14'eindirilmiş, disponibilite oranı da yüzde 27'den yüzde 30'a çıkanlmış olacak. Yeni kararlarla bankalann kredi maliyetlerinde ortalama 1.5 puan azalma olacağı hesaplandı. Aynca bankalann ellerinde bulundurmak zorunda olduklan nakit ve benzerlerini ifade eden disponibilitenin hesaplanmasmdaki esaslarda da değişiklik yapıldı. Bundan sonra, devlet iç borçlanma senetlerinin disponibil değer kabul edilebilmesi için Merkez Bankası serbest iç borçlanrna hesabında bulunması şartı aranacak. Merkez Bankası Banka Meclisi, mevduat türleri tanımlarını da yeniden yaptı. Mevduat hesaplanmn türlerinin belirlenmesine ilişkin tebliğ önümüzdeki günlerde Resmi Gazete'de yayımlanacak. ASöHflRSAT •••n ' tYumuşatma' tııru Izmir'de sürdü tZMIR (Curnhuriyet Ege Biirosu) Hükümet adına sanayici ve işadamlarını "yumuşatmak" turuna çıkan Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Kaya Edrem dün lzmir Ticaret Odası ve Ticaret Borsası yönetim kurulları ile ayn ayrı toplantı yaptı. "Acil Servis" Başkanı Işın Çelebi ve TOBB Başkanı Ali Coşkun'dan sonra tepkili sanayici ve işadamı "yumuşatma" turuna çıkan Kaya Erdem dün öğleden sonra lzmir Ticaret Odası'na gelerek yönetim kurulu ile basına kapalı bir toplantıya katıldı. Toplantı öncesi kısa bir açıklama yapan Erdem, Ege gezisinin, "problemieri, istekleri öğrenmek, UrDşmak ve hemen çözüm getirecek kararlar vermek" amacım taşıdığını belirterek şunları söyledi: "Böylesi toplanblann beUrli sürelerde yapümasının >araıian var. Yanımda görduğünüz gibi Gelirler Genel Müdürii, Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı, DESİYAB, Menkul Kıymetler Borsası yetkilileri var. Dinleyecegiz, taştışacagız ben hakem olacağım karar vereceğiz." lzmir Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Halit Şarlak da "gündemdeki sıcak konuları, meslek sorunlan ve bölgesel genel konulan görüşecegiz" dedi. Kaya Erdem, 'iş âlemi ile hukümet arasında bir diyalog kopukluğundan söz ediliyor bu konuda ne dersiniz?" sorusunu şöyle yanıtladı. Erdem'in iş dünyasıyla diyalog toplantıları Thomas Cook seyuhat çekleri Ekonomi Servisi ETC Thomas Cook fırması Türkiye'deki faaliyetlerini genisletiyor. Thomas Cook Seyahat Çekleri Avrupa Bölgesi Müdürii Lyn Soppelsa, "1992'de Avrupa devletlerinin iç sınırlannm kalkması ve Türkiye'nin AT'ye başvurusunun kabul edilmesi durumunda artacak seyahatlerle Türkiye'nin kendileri için önemli bir pazar olacağını söyledi. Mobîlyada işsîzlik korkusıı Ekonomi Servisi Mobilya sektöründe küçük ve orta boy işletmelerde başlayan durgunluk giderek büyük ölçekli firmalan da "pençesine" almaya başladı. Küçük ve orta boy mobilya üretici firmalar aıtık ağırlıklı olarak siparişe göre çalışırken, buyük firmalar da üretimlerini kısmaya basladı. Piyasadaki durgunluğun "muşterinin pazarlık gücünü yiikselttiği" emekyoğun olan bu sektörde işsizliğin de artabileceği belirtiliyor. Insaat sektorünün durgunluk içine girmesi, çeşitli inşaat malzemelerindeki satışlann düşüşunden sonra, bitmiş ev için kullanılan mobilya sektörünü de sonunda durgunluğun içine sürüklemeye başladı. özellikle 4 şubat kararlannın ardından inşaatlarda bir yavaşlamanın başgöstermesi ve vatandaşın ahm gücünün düşmesi karşısında öncelikle küçük ve orta boy işletmeler üretimlerini kısmaya ve siparişe ağırlık vermeye basladılar. Geçen yü en fazla 34 aylık vade yapıhrken, vadeler bu yıl 56 aya çıktı. Küçük ve orta boy işletmelerde ömeğin 1 milyon aradan 100 bin liraya kadar da indirim yapılmaya başlandı. tstanbul Ticaret Odası (ÎTO) Mobilya, Ahşap Meslek Komitesi Başkanı Kâmil Yalgın, 195657 yıllarında mobilyacıların yaptıklan ürünleri ellerine alarak tek tek dolaşıp satmaya çahstıklannı hatırlatarak, "Bugiin işte bu dunıraa düştük. Üretici eskiden 'nasıl olsa satanm' duşüncesiyle ureümine devam ediyordu. Şimdi bu olmayınca siparişle çalışmaya başladı. Eskiden indirim yokken, şimdi zorunlu olarak yapıhyor. Mobilyacılar sattıklanyla ancak çalışanlann haftahklarını verebilijorlar" dedi. Bursa muhabirimiz Adnan Baştopçu'nun bildirdiğine göre, küçük atölyelerin seri üretim yapan büyük fabrikalarla rekabet edebilmek mobilya girdilerine ust üste yapılan zammı göğüsleyebilmek için güçlerini birlestirmeleri gerektiği, bunun da şirketleşmeyle olabileceği vurgulandı. Mobilya sektöründe küçük ve orta boy işletmelerde durgunluğun gösterdiği etkiler, büyük işletmelere de yeni yeni sıçramaya başladı. Kuzey Mobilya yetkilileri geçen yıl ağustos ayında 200 milyon liralık satış yapıhrken, bunun bu yıhn aynı ayında 50 milyon liraya kadar gerilediğini açıkladılar. Aynı yetkililer, durgunluktan zarar görmemek için üretilen takım sayısırun 100'den 5O'ye düşü Piyasalardaki durgunluk mobilya sektörunu de etkilemeye başlaymca mobilyacılar 'hakiki maliyetine taksitti satışlar' yazılı pankartları da asmaya basladılar KISA KISA TÖBANK Genel Müdürü Çetin Hacaloğlu, Karadeniz Bölgesi'ndeki fındık ihracatçılanna ve üreticilerine ihracat fınansmam sağlanacağım açıkladı. Hacaloğlu, desteğin hem Töbank'm kendi kaynaklanndan hem de Merkez Bankası kaynaklanndan sağlanacağım belirtti. TÜTÜNBANK'ın menkul değer satısına amcılık eden 45 banka arasında yüzde 6'lık payla 6. sırada yer aldığı belirtiliyor. FUAR ve Sergi Hizmetleri, Türkiye'de ilk kez kadmlara yönelik bir fuar düzenledi. Fuar, 913 kasım tarihleri arasında FM Kültür Merkezi'nde olacak. KANADA ile Ekonomik ve Ticari tlişkiler Geliştirme Derneği 12 eylülde Divan Oteli'nde bir toplantı düzenledi. Devlet Bakanı Yusuf özal, 13 eylül sabahı Kanadalı işadamlanyla bir görüşme yapacak. McDONALD'S mağazalanndan biri de Beyazıt'ta açüdı. Beyazıt mağazası, 4 kata yayılmış ve 500 kişilik oturma kapasitesine sahip. ANADOLU Sigorta, şimdi de lzmir çevre yolu ile tzmirAydın otoyolunu sigortalıyor. İKTÎSAT Bankası Yönetim Kurulu Başkanı Gürbüz Tümay ve murahhas uye Erol Aksoy, güney bölgesi ihracatçılanna bir seri ziyarette bulundu. Hazîne borçları 9trilyon ANKARA (ANKA) Hazine borçlannın son aylarda ani bir tırmanma göstererek 9 trilyon lirayı aştığı belirlendi. Hazine'nin borçları bir yılda yüzde 77.6 oranında, yaklaşık 4 trilyon lira çoğalarak temmuz ayı sonu itibarıyla 9 trilyon 50.8 milyar liraya ulaştı. Hazine borçlannda bu yılın ilk yedi aylık döneminde meydana gelen çoğalma da 2 trilyon 347 milyar lira olarak hesaplandı. Hazine borçlannın 2 trilyon 625.3 milyar liralık bölümu bonolar, 2 trilyon 442.3 milyar liralık bölümu alınan avans ve krediler, 2 trilyon 668.4 milyar liralık bölümü butçe emaneti, 1.3 trilyon liralık bölumü de diğer emanetlerden oluşuyor. Temmuz sonu itibarıyla, Hazine'nin mevcutlarının ise yaklaşık yarısı nakit, yarısı alacaklardan oluşmak üzere 3 trilyon 26.3 milyar lira olduğu belirlendi. rülduğünü ve çalışan sayısının da azaltmak zorunda kalındığım ifade ettiler. Kelebek Mobilya Pazarlama Müdürü Hakan Mirgün bir mahallede 9 aç varsa, geri kalan 1 tokun da açlıktan etkilenmemesinin olanaksız olduğu benzetmesini yaparak sözlerine başladı. Mirgün, "Satışlarunız son iki üç ayda mevsimin de etkisiyle iyiydi. Ama önümüzdeki günlerde biz de durgunluktan nasibimizi alacağız. Bunun için gereken tetlbirleri üretimi düşürmek, bütçeyi kısmak gibi almaya başladık. Bizim şirket olarak bayilerde vadenin en fazla 5 ay yapılması gibi bir prensibimiz var, ama bu durgunluk ortamında bayiler vadeyi bir iki ay daha uzalabiliyorlar, biz de tolerans gösteriyoruz. Aynca fiyatlarda da küsuratlan hesaba katmayabiliyorlar'' dedı. Isıanüul 133 03 49 133 33 tnkan 117 21 15 ; i lul lımlr 22 11 S3 â«*u 353»t "İş âlemi ile bir kopukluk söz konusu degildir. Arkadaşlanm sürekli diyalog kuruyorlar. Sorunlann mevcut olması kopukluk manasına gelrnez." Erdem, "referandum sonrası için 2 trilyon liralık bir zam paketinden söz ediliyor" sorusuna da " 5 gün daha buradayım. Konuşuruz" demekle yetindi. Toplantıya girerken aynı sorunun yinelenmesi üzerine Kaya Erdem, "daha ciddi işlerle uğraşın" diye konuştu. Ticaret Odası'nda yapılan toplantıda oda yöneticilerinin Kaya Erdem'e, "Eximbank kredileri yetersiz. Sanayi ürünü koşulu kaldınlsın. Enflasyon hesabındaki muhasebe, yani besaplama degiştirilsin. Ihracattaki vergi iadesi ödemeleri gecikmesi durumunda ihracatcıya faiz ödensin. Merkez Bankası protestolu senetler konusunda bilgi \ersin" istemlerini ilettikleri öğrenildi. Toplantıda lzmir Menkul Kıymetler Borsası'nın ne zaman kunılması üzerindeki tartışmaların karara bağlandıgı ve 1 Ocak 1989'da açılacağı bildirildi. Erdem daha sonra Ticaret Borsası'na geçerek Mehmetçik Paykoç ve yönetim kurulu üyeleri ile görüştü. Paykoç, "bazı şeyler söylüyoruz, dinliyorlar. Ama etkili olamıyor. Dinleyen bakanlar birbirlerine sorunlan aktarmi)orlar" dedi. Erdem görüşmelerini bugün de Egeli sanayicilerle sürdürecek. Borsada işlemler Öncehseanslapan Akçımento AnadoluCam Arçelık Bolu Çımento Celık Halat Cımsa (BÜ) C Elektrık Denizlı Cam Dökta; Ecz başı Yat EgeGObre Enka Hoidıng Ereğlı D C GoodYear Gübre Fab Güney Bıraalık izmu DÇ izocam Kartonsan Kordsa Koruma Tarım Koç Yatıran Lassa Mensucai S Metaş Nasaş Olmoksa Otosan PınarSut Rabak T Demır Otk. Teletas T l ş B (B) T % B (Q (%50 Klj TŞı$e Cam T Sıemens toem ırikian: İMKB tadtkıi 5200 2200 3350 13800 3675 12500 8200 1000 3750 1100 1275 2300 3450 7500 2500 en duşük 5300 2300 3450 14000 3675 12900 8200 1000 3700 •1050 1250 2300 3500 7550 Bugunkü Bugunkü kapanış 5650 2300 3557 140O0 3850 13300 8350 1000 3825 1050 1300 2300 3625 7800 5650 2300 3757 14000 3850 13300 8350 1000 3750 1050 1275 2300 3625 7800 Işleıp En çok ışlem mıktarı yapılan fiy 11740 AJtrtıklı ortfıy 5474 2300 3488 14000 3775 12995 8245 1000 3767 1050 1275 2300 3561 7643 Fotokopi makineleri DÖVİZ KURLARI Dövizin Cinsi 1 ABD Dolan 1 Avustralya Dolan 1 Avusturya Ş lini 1 Batı Alman Markı 1 Belçıka Frangı 1 Danımarka Kronu 1 Fın Markkası 1 Fransız Frangı 1 Hollanda Florini 1 Isveç Kronu 1 İsviçre Frangı 100 italyan Lıretı 1 Japon Yeni 1 Kuveyt Dinarı 1 Sterlin 1 S.Arabistan Riyali Döviz Alış 1562.01 1257.10 120.06 844.01 40.27 219.69 356.22 247.86 748.16 243.64 1000.96 112.78 11.68 5478.81 2649.95 416.57 700 550 100 1680 1090 7150 4922 750 100 100 1400 2443 1218 4000 15660 3050 2996 910 880 900 910 2250 4700 1450 4200 3500 2175 5300 9000 1000 1175 3350 2150 1150 1350 2725 2800 1550 1000 5800 510 4900 1450 4300 3450 2200 5500 8500 1000 1200 3000 2250 1150 1350 2750 2750 1550 1050 5900 930 2300 900 960 455 5300 2300 3450 14000 3800 129O0 8200 1000 3750 1050 1300 2300 3550 7600 I g }> T C ZİRAAT BANKASI 8 EYLÜL 1988 TARİHİNDEKİ DÖVİZ KURLARI g > Çg Döviz Satış 1565 14 1259.62 120.30 845.70 40.35 220 13 356.93 248.36 749.66 244.13 1002.97 113.01 11.70 5489.79 2655.26 417.40 Efektif Al.ş 1562.01 1235.73 120.06 844.01 39.59 219.69 350.16 247.86 748.16 243.64 1000.96 110.86 11.48 5385.67 2649.95 409.49 Efektif Satış 1580 75 1272.19 121.50 854.14 40.75 222.33 360.49 250.83 757.14 246.56 1012.97 114.13 11.82 5544.56 2681 7 5 421.57 I DÖVİZİN CİNSİ 1 ABODOURI 1 AVUSTRALYA DOLARI 1 »VUSTURYA ŞtÜMİ 1 BATI A U M N HARKI 1 BELÇİKA RUUI6I DÖVİZ EFEKTİF AUŞTL SATIŞTL AUŞTI. SATIŞTL 1569.83 1572.96 1569.83 1596.44 1259.62 1265.91 1229.55 1284.81 120.66 120.90 120.66 122.70 848.23 849.92 848.23 862.61 40.35 40.35 41.15 40.55 220.13 221.23 280.13 224.53 356.93 358.71 348.40 364.06 249.10 751.90 244.13 1005.97 113.01 11.70 1263.23 5489.79 227.13 2663 22 417.40 249.60 753.40 245.35 1007.98 113.57 11.75 1269.54 5517.23 228.26 2668 53 419.48 249.10 751.90 242.42 1005.97 110 30 11.42 1233.07 5358.74 221.71 2663.22 407.44 253.32 764.65 249.01 1023.02 115.27 11.93 1288.49 5599.58 231 67 2708 36 425.74 910 510 5000 1450 4400 35O0 2225 5550 8800 1025 1225 3450 2350 1150 1375 2850 2800 1550 1050 5900 960 2250 2250 5000 1450 4350 3500 2200 5550 8500 1025 1200 3025 2350 1150 1350 2750 2750 1550 905 520 5000 1450 4400 3500 2200 5550 8800 1025 1225 3075 2350 1150 1375 2750 2750 1550 400 940 2275 942 1 DARbuiKA nmnı 1 FİM MARKKASI 1 FRANSB FRANU 1 HOUANDA FUmllll 1 İSVEÇ KMNU 1 İSVtÇHE FHkNei 1 M İTALYAII LİRETİ 1MNMTEHİ 1 KANADA DOLARI 1 KUVEYT DİNARI INOmçUONU 1STEIU.BI 1 S. ARAltSTAN RİYALİ 3750 250 400 950 600 550 130 8600 1750 7025 2320 857 520 3000 8000 1050 5900 250 100 520 4950 1450 4351 3475 2206 5538 8600 1020 1204 3104 2316 1150 1351 2771 2763 1550 1050 5900 ^U ' 357 ÇAPRAZ KURLAR $ S S S 1.8507 6.3019 2 0677 1 5605 B Alman Markı Fransız Frangı Hollanda Florini Isvtçre Frangı S 1384.95 italy an Lıreti $ 133 77 Japon Yeni S 3 7497 S tvatnstan t 16964$ FUyaI ALT1N eÖMÜŞ Alış Cumhunyet Reşat 24 ayar altın 22 ayar altm 18 ayar altın 900 ayar gümüş 151.500 154 000 23 000 20 600 17 250 Satış 53 500 60 000 23 150 22 500 17 360 SERBEST PİYASADA DÖVİZ Alış Satış 1660 AB0 Ooları Batı Alman Markı İsviçre Frangı Hollanda Flonn Ingilız Stertını Fransız Fıangı 1658 896 1048 898 1052 1050 5900 518 101.278.0 432.97 ı^rem iMuni...........j |£., 4C.33V ISIMII hacnıl* T.C. ZİRAAT BANKASI 1 782 2775 785 2800 Stztoşae u y ı s . . . . "Gücüne erişilmez" 345 375 259 260