Katalog

29 TEMMUZ 1988 KÜLTÜRYAŞAM CUMHVRİYET/5 PtYALE MADRA SEVEMA ATİLL DORSAY PİKNİK Ifeniler îşbaşında Atıf Yılmaz, sinemaya 1950'lerde başlamış bir kuşağın günümüzdeki tek temsilcisiydi. Hem de alabildiğine "genç" bir temsilcisi. Eski kuşaktan bir de "veda filmi" izledik. Sevgili Süreyya Duru, "Ada"yı tam anlamıyla bitiremeden öldü. fflZLI GAZETECİ NECDETŞES TtFıP. St/tit7ıMA KAFANAK AYA ÇAUŞAZAK Ş KACW? Ei'Ol OTuRUP ISKAMBİL FAü AÜİO • 3İ ' MıYAM Geçen mevsimin yerli fılmlerine bir bakış Türk sinemasında yine bir büyük bunahtn yaşanıyor. Göıünüşte umutsuz, ama aslında uzun vadede pekala yararlı olabilecek temel bir değişim yaşanıyor yine. Oysa geçen mevsim, her şey gunÇ İ Z G İ L İ K KÂMİL MASARACI luk guneşlik gozukuyor, gerek kaliteli fılmlerin sayısı gerek sinemaya yeni başlayan yönetmenlenn çokluğu gerek seyircinin ilgisi hiç de umutsuz bir gorunüm çizmıyordu. Bunalıma ve getirip gotureceklerine bir başka yazıda değin DÖRT YIL GECİKMEYIE Erden Kıral'ın •lanetji" filmi "Hakkân'de Bir Mevsim", başından geçen çeşıtJİ seruvenmek uzere, şimdilik Turk sıneması lerden sonra en sonunda geçen mevsim ülkemızde göstenlebıldı. Genco Erkal'ın yant sıra Bemn Koper'in de oynaaçısından geçen mevsimin bir dö dığı "Hakkâri'de Bır Mevsim", Kıral'ın belki de hâlâ en önemlı filmi olma özellığını koruyordu. kümunu yapalım. bir Kıral fılmiydi, ama bizde hıç rın se\medi|i ortada. Ama seyır ikincisinin ise tiyatro/sinema ilişilgi görmedi. "Dilan", benzer özel cinın bir bolümu sevdi. Bunun kisi çözümlerine kendi adıma hiç Gişe şampiyonu likleri içeriyor ve bir köy filmi ka uzerine filmi yapanlar, o seyirciyi katılamıyorum. Sabuncu'nun siEski kuşak denebilecek kuşak lıpları içine bir kez daha evrensel sevdikleıini, biz eleştirmenleri ise nemamızdaki parlak çıkışından tan çok az kişi kalmıştı ortada bu temalar yerleştirirken, üslup ara hiç sevmediklerini belirttiler. Ner sonra, durup iyice bir nefes alması yıl. Atıf Yılmaz, 1950'lerde sine yışlannı da boşlamıyordu. Kıral'ın deyse Freud'cu boyutlar alan bu gerekiyor sanıyorum. Yusuf Kurmaya başlamış bir kuşağın gunu son filmi "Av Zamanı" ise bu kez sevginefret ilişkilerinin sinemay çenli'nin yeni filmi "Gramofon müzde çalışan tek temsilcisi olma köy filmi dekorunu bırakmış bir la da eleştiri çabasıyla da hıçbir Avrat" da tam anlamıyla başarıh olamayan, ancak yine de çok ilgi AĞAÇ YAŞKEN EĞİLİR KEMAL GÖKHAN GÜRSES yı surdurdu. Hem de alabildiğine çekici bir uslup denemesi olaraK "genç" kalmayı bilerek! "Hayalgözüktü. Kurçenli, bu filmdeki lerim. Aşkım ve Sen", özgün ve il Erden Kıral'ın tam dört filmi gösterildi. arayışlannda daha rahat, en azınginç bir senaryoya dayanan, ancak "Hakkâri'de Bir Mevsim", "Ayna", dan yapım koşulları açısından dasenaryonun olanaklarını sonuna ha serbest olsaydı, sanırım sonuç dek goturemeyen bir denemeydi. "Dilan" ve "Av Zamanı". Aslında bu, da daha başarılı olabilecekti. Nesli Tam 12'den vuran değıl, ama say Kıral'ın 4 yıllık çabalarının tümünün bu yıl Çölgeçen'm 3. filmi "Selamsız gın bir deneme. "Kadının Adı gösterilmesinden doğdu. Ama bu 4 fılm, Bandosu" da bana bu değerli yoYok" ise çoksatan kendine ozgü netmenimizin ilk 2filmindekitabir kitaptan yapılmış, belkı baştan 198788 mevsimini bir Erden Kıral yılına dı vermedi. Özellikle senaryosu bıumutsuz gozuken bir denemeydi. dönüştürmeye yetti. raz daha çaba isteyen bir fılmdi Ancak herkesin eleştirdiği, yapan"Selamsız Bandosu". Benzer şeylar dahil kimsenin pek savunmadığı bu fılm, Turk sineması tarı aydın bunalımını anlatan farklı te ilgisi yok. Onun için Özgentürk leri, Tunç Başaran'ın "dönıiş hinin en çok para getiren filmle malara dayanmıştı. Ancak senar ün gelecek fılmini bekleyelim. Si filnü" olan "Biri ve Digerieri" için rinden biri ve geçen mevsimin gi yosu, tiplemesi, oyuncu yonetimi nan Çetin'in son filmi "Gökyiizü" de söyleyebilirim. Başaran'ın olşe şampiyonu oldu. Seyircimiz, bir vb. öğeleriyle boşluklar içeren ıçin daha da ağır şeyler düşunu dukça uzun bir ayrılıktan sonra kez daha kimseleri dinlemeden film, yine de Kıral'ın surdürdüğü yor ve bu filmi yapabilen bir yo çevirdiği bu filmdeki teknik egekendi seçimini kendısi yapmıştı. biçim arayışları dolayısıyla ilgiye netmenden artık kendi adıma hiç menliği şaşırtıcıydı, ama senaryoEski kuşaktan bir de "veda filmi" layıktı. Ve bu 4 film, 198788 mev bir şey beklemediğimi açıkça be su, diyalogları oldukça ham bir film hem de sırf konuşmalara daizledik bu yıl. Sevgili Sureyya Du simini bir Erden Kıral yılı haline lirtiyorum. yaruyorsa, seyircide doyurulmamış ru, tam anlamıyla bitiremeden ol getirmeye yetiyordu. Bilge Olgaç'ın "lpekçe"si ol özlemler bırakmaktan kurtudüğü "Ada"yı göremedi. Ama arÖmer Kavur da Kıral gibi dışar dukça ilginç yanları olan, yılın lamıyor. dmda olgun, bilgili bir sinernanın dikkate değer filmlerinden ve CMsüzülmüş bir örneğini, kadın da tanınmaya başlayan ve adına gaç'ın son dönemdeki en önemli toplu gösteriler düzenlenen bir siİkinci filmler Ve yeniler. ilk (bazıları ikinci) filmlerini yapan bir avuç genç yönetmen. Turk sinemasında uzun zamandır görülmemiş bu olgu, bence geçen mevsimin en olumlu görünumlerinden biriydi. İkinci filmlerini yapan 3 yönetmen vardı. Nisan Akman'm "Bir Kınk Bebek"ini ancak mevsim sonunda gorebildim (dolayısıyla eleştiremedim). Ama bu filmin, Akman'ın ilk filmi ("Beyaz Btsiklet") için ileri surdüğumuz "kopja" olma kaygılarını unutluran, ozgün ve çok hoş bir film olduğunu belirtmek isterim. Ümit Elçi, "Bir Avuç Gökyuzü"nde ilk filmi "Kurşun Ata Ata Biter"in verdiği kimi umutlan doğruluyor ve nefes alan, kendi kimliğı olan bir diğer roman uyarlamasını gerçekleştiriyordu. Irfan Tozüm ise "Rumuz Goncagül"de yine bir uyarlamaya sığınırken, yaptığı yapısal değişikliği geçerli biv mantığa oturtamıyor, bir yarım başarıyla (ama bir başansızlık değil) yetiniyordu. YENİ BİR AOIN DO&JŞU Tevtik Başer'ın Federal Almanya yapımı olarak gerçekleştırdigi"Almanya Kırk Metrekare", hem mevsimin en başarıh filmleri arasına gırdı hem de bıze gerçek bır sınemacı kumaşına sahip yenı bır adın doğuşunu duyurdu. "Almanya Kırk Metrekare "de başrollerı Yaman Okay'la Ûzay Fecht paylaşıyorlardı erkek ilişkisinin gizemleri üzerine nemaamız oldu. "Anayurt Oteli" çıkışıydı. Hâlâ gösterilmeyen "Kaduzeyli bir film bırakarak gitti. ile görkemli bir çıkış yapan ve si şık Düşmam"nı inatla beklerken, nemamızda belki ilk kez bu denli Olgaç'ın mevsim sonunda yarım Çalışkan Gören incelikle işlenmiş ve sunulmuş bır yamalak gösterılen "Üç Halka birey bir gerçek karakter yaratan Yirmibeş" filmini hiç de başarıh Yılın onemli bir bölumünü Berbulmadığımızı belirtelim. Erdolin'de geçiren (hâlâ da orada olan) Kavur, aynı başarıyı bizce "Gece Şerif Gören, giderayak çalışkan Yolcugu"nda yineleyemedi. Ama ğan Tokatlı, "72. Koğuş"ta, o kolığının odulunu gordü ve mevsim ortaya saygın ve kişilikli bir çaba nu ve o kadro ile yakalanılabileboyu adı afişlerden inmedi. Go koydu. Kavur artık kendisinden cek bir başarının ne yazık ki yaren'in "Sen de Yüreğinde Sevgiye onemli şeyler beklediğimiz bir si nından geçiverdi. Başar Sabuncu. "Kaçamak" ve "Zengin Mulfağı" Yer Aç", "Katırcılar" ve "10 adlı fılmleriyle hep yeni bir şeyler Kadın" filmlerini gorduk bu yıl. Ali Özgentürk'ıin "Su da Ya arayan kişiliğinin saygı duyulmaDaha doğrusu, ben kendi adıma, nar"ı üzerine artık herhangi bir sı gereken dışavurumunu getirdı. yalnızca sonuncusunu gorebildim. Oldukça işlek, akıcı ve 9 skecin şey söylemek veya yazrnak istemi Ne var ki, ilk filmin özellikle seden kimileri gerçekten ilginç bu yorum. Bu filmi biz eleştirmenle naryosunun gelişim mantığına. film, çeşitli rıedenlerden tam bir başarıya ulaşamıyordu. Sanırım aynı şey, Gören'in diğer filmleri için de soylenebılır. VAPURA 0 y R t CANTA IfıMİNî'CANTAyLA TARİHTE BUGÜN MÜMTAZ ARIKAM 29 Temmuz ATIAS OKrANUSUNUILKAŞAN TURK YELKENLISIf. 19S2'P£ SUSÜ/V, İLK Kez ATtAS OKYAHUSUNU YELKENLE GEÇEN niHK KOTKASt, " ~ "?ÛYAM*APU TBKNE, GUNU AMESf/tA B"SL£Şlt EWYO&< KENTİNÛEN > 6 TEMMU2DA AF&İKA KIY/SINA ULAŞMIfTt 7~£/</VED£, K4P771N NAŞ/M MA&DlN YE A/?KA DAŞLARt ; TVMÇ YALMAM, NlHAV S£KD<K (JS.S UMLU FürSOLCU ASLAH NıHAf), FA&JK K£NÇ , [/£DAT~ A'guDÇCMMHUgireT GAZETESİ MUHAgı/gf) OOKL12 MUgETTEBAr SULUNMAfcTAYOt. OKrANuSTA, YOL ALtRfcEN, BltSKAÇ BOÇ RAKf fıfESME 8£f O/LPE MESAT KO YULUP SUYA BllSAKItMtŞ, BUHLAZDAN NIZ Bltlİ, FASLI BlR BALIKÇlNIN EUNE 6£ÇM ıtışr Kırarın 4 filmi Aslında "orta kuşak" diye adlandırabileceğımiz bu kuşağın bir diğer adı olan Erdal Kıral, mevsimin en çalışkan yönetmenı konumundaydı: Goren'den bir fazla, yani tam 4 filmi gosterime çıktı. 196070'lerdekı enflasyonist donem için olağan, gunumuzde, hele "auteur" duzeyindeki bir yönetmen için şasırtıcı olan bu durum, aslında Kıral'ın son 4 yıla yayılan çabalarının tümunun birden bu yıl gösterilmesinden kaynaklanıyordu. Lanetli film Kıral'ın 'lanetli filmi1 "Hakkâri'de Bir Mevsim" başından geçen çeşitli serüvenlerden sonra, 4 yıl gecikmeyle nihayet bu mevsim gösterilebildi ve Turk seyircisinin bu önemli fılmden yoksun bırakılmasının ne denlı acıklı bir durum olduğunu gozler onune serdi. "Hakkâri" 4 yılın ardından onemini ve belki hâlâ Kıral'ın en başanü filmi olma özelliğini koruyor. "Ayna", alabildiğine yalın, nerdeyse saydam uslubuyla tipık Birçok katıl hadiselerı ve , gibi cuzi bir komısyon Yarım duzineyi aşkın yönetmepaniğe sebebiyet vermiş olan ahnmaktadır. Bu avans nin ilk filmleri karşımıza çıktı bu maaşlar muallimlerin islerine tüfek muharebeleri yıl. Yeşilçam'a çok emeği geçmiş çok yaramakiadır. Tasarruf kaydedilmiştir. Askeri kıtaat, Muzaffer Hiçdurmaz, "Çark'Ma zabıta kuvvetlerinin imdadına sandığının olen muallimlerin yılın tek "işçi filmi"ni gerçekleşkoşmuştur. Ticarethaneler ailelerine yardım faslı da tirdi. Senaryo, çekim ve oyun dukapanmıştır. Mımakalat vardır Bu sene yeni heyet Bursa (Hususı) Bursa tzmit (Hususi) Bu sene zeylerindeki kimi aksamalara ve durmuştur. Üç ölıi ve otuz yenı bütçeyi tanzım ederken muaUimlerinin on uç Kocaeli mıntıkasında tam naifliklere karşın, "Çark" saygın bu yardım miktannı daha da yaralı tadad olunmuştur. manasıle bir uzu'm bolluğu bir filmdi. Yine ve bu kez gorun senedenberi faaliyette çoğaltacaktır. vardır. Tevekler daha tii yönetmeni olarak çok emek bulunan tasarruf sandığı Sandığın azası 250 kadar şimdiden salkımları harcamış bir Orhan Oğuz, "Her bugün 3035 bın liralık bir şeye Rağmen"le yılın en güzel butçe uzerinde çalışmakta ve muallimden mürekkeptir. çekememektedirler. Eski İlkkanunda sandığın yeniden surprizlerinden bırini ortaya koy muallimlerimizin her turlıi bağcılar bu derecede bir teşkılı ve yeni idare heyetin'm du, değişik bir senaryodan taze ihttyaçlarına mükemmel bir bereketin yirmı seneden beri duyarlılıkları olan bir film çıkar şekilde cevap vermektedir seçilmesi mukarrerdir. vuku bulmadığını söylüyorlar. dı ve Cannes'da değerli bir odül Turkiyede hemen hiçbir Bursa muaUimlerinin bu Araya bermutad bir takım aldı. TV'de belgesel alanında ve si vüayette bu kadar yüksek bır tasarruf sandığından çok fuzulı eller kanşmazsa nema yazarı olarak değerli çaba para ile çalışan tasarruf Bertın 28 I teşnnievvelden istifade ettikleri Kocaeli u'zümleri parakende ları olan Engin Ayça, "Bez Be sandığı yoktur. Muallimler itibaren buıun Alman anlaşılmaktadır. Güzel ve olarak 7.510 kuruşa bek"le gerçekten çok düşünülmuş, her ay en aşağı olmak uzere vatandaşlarımn mecburi olarak satılabilecektir. Üzüm bolluğu ornek olacak bir yardım incelikleri olan başarıh bır çıkış 51015 liraya kadar sandığa teşekkulu olan tasarruf huvıyet cüzdanı alnıalan ıcap bilhassa Tavşanctl ve filmi yaptı. Fotoğraf sanatçısı Şa para yatırmaktadırlar. Bu edecektır. Bugıtn neşredılen bu Değirmenderede fevkaladedir. sandığı, muallimlerimizin hin Kaygun, "Afife Jale"yle, kim hususıaki 23 temmuz tarihlı stkıldıkları zaman ne derse desin, bızce temel anla surette biriken paralar isteyen başvurdukları kendi kararname, buıün erkek Alman tım sorunlannı çozümlemiş, öz muallimlere mevduaüle maaş vatandaşlarımn askeri müesseseleri olmuştur. gun bir duyarlılık yakalamış, ilgiye miktarında odiınç olarak mecburıyeüerinm başladığı yaş verilmektedir. Mualtimlerin değer bir çağ filmi ve bir aydın heolan 18 yaşına gırmesıne uç ay saplaşması örneği ortaya koydu. seyahatleri için kendilerine kala bu huviyet cuzdaınnı TV'den gelen Huseyin Karakaş yardım edilmektedir. Bir mecburi suretıeialeb etmelerı ın "Aşkın İlk Yansı" adlı yapıtı, muallim istediği ve ihtiyaç lazım geldığinı tasrih işlek bir anlatımın kendini duyur hissettiğı zaman uzun miiddet eylemektedir. duğu, ama temalarını ve asıl soy maaşından kesilmek üzere Bu kayıd, huviyet cüzdanı lemek istediğini iyi belirleyememiş sandıktan para alabilmektedir. Rangun 28 Budıst mecburiyetının, silah bir film gibi gözuktu bize. Tevfik Ayrıca, tasarruf sandtğı rahiplerle müslühıanlar kullanabilecek erkek Başer, Almanya'da yaptığı "Al muallimlere her aym yirmi arasında çıkan bir kavga ile vaiandaşlartn mıktannın manya 40 Metrekare" ile bize ger sekizinde maaşlarını avans bu aym 26 sında başlamış tayınini kolaylaştıracaktır. Ve çek bir sinemacı kumaşına sahıp olarak vermekte, buna olan dini kargaşalıklar, bugUnbu sebeble askeri bir tedbır bir yeni adın doğuşunu duyurdu. mukabıl bir liradan on para en nazik dereceyi bulmuştur. olduğunu gosıermektedir. Ve nihayet Ziilfıi Livaneli, "Yer Deıtıir, Gok Bakır" ile ilk film olarak çok zor, nerdeyse olanaksız bir Yaşar Kemal uyarlamasının RİZE ÇAY İSLETMELERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜNDEN hakkından gelerek, bıze geleceğe dönuk ciddi umutlar verdı. 90.000.000 ADET ÇAY KUTUSU FASON BASKI YAPTIRILACAKTIR İlk filmler 50 YIL ÖNCE Cumhuriyet 29 Temmuz 1938 19381988 Bursa muaUimlerinin tasarruf sandığı Kocaeli mıntıkasında üzütn bollugu Almanlar için mecburi hüvhvt cüzdanı Hindistanda gene kanlı hadiseler oldu En iyiler Bizim en iyi 10 film listemiz ise ^oyle oluşuyor: "Anayurt Oteli", "Hakkâri'de Bir Mevsim", "Almanya 40 Metrekare", "Bez Bebek", "Heı>e>e Ragmen", "Ver Demir Gok Bakır", "Av Zamanı", "Afife Jale", "Hayallerim Aşkım ve Sen", "İpekçe." GÖRKEMLİ BİR ÇIKIŞ Ûmer Kavur, Yusuf Atılgan ın aynı adlı romanından uyarladığı "Anayurt Oteli"yie geçen mevsim görkemli bır çıkış yaptı Başrolünü Macıt Koper'in usöendiğı filmde Kavur, sınemamızda belki de ilk kez böytesine ınceliklı işlenmiş bir bırey, bır gerçek karakter yaratıyordu 1 Kuruluşumuz ıhtıyacı olarak 90.000.000 adet çay kutusu fason baskı ışi yaptırılacaktır. 2 Bu işe aıt şartnameler; a) Çay İşletmelerı Genel Mudurluğu, Satınalma MüdurtüğüRİZE b) Çay Paketleme Fabrikası Mudurluğu BüyukdereİSTANBUL, c) Bölge Stok ve Satış Müdürluğu Gumruk ve Tekel Bakanlığı E Binası 7. kat OperaANKARA adreslerınden ucretsiz temin edüebılir. 3 Ihaleye iştirak etmek isteyenlerın şartnameesasları dahıhnde hazırlayacakları teklif mektuplarım en geç 4.8.1988 gunü saal 14 00'e kadar Çay tşletmeleri Genel Müdürluğu Satınalma MüdürlüfcüRize adresinde bulunacak şekilde iadelıtaahhutlu olarak göndermeleri gerekmektedir. Teklif mektupları aynı gün saat 15.00'te komisyonca açıtacaktır. 4 Postada oluşacak gecıkmeler ve telgrafia yapılacak müracaaılar kabul edilmez. 5 Kuruluşumuz 2886 sayılı yasaya bagJı olmayıp, ıhaleyi yapıp yapmamakta kısmen veya dilediğıne yapmakta serbesttir. Basın: 24210