Katalog

2 TEMMUZ 1988 EKONOMİ CUMHURİYET/9 TÜRKİYE'den tTO Yönetim Kurulu Başkanı Erez: Tüccar işsiz kalacak AiîmoOvtz SERBEST PİYASADA DÜN Datar (satış) 1436 Mark (sabş) 7S1 Ata Ura (saöş) 135.000 M. BANKASI'NDA BUGÜN Dolar (döviz alış) 1409.80 Dolar (efeküf sabş) 1430.95 Mark (döviz alış) 765.55 Mark (elektıf sabş) 773.03 Interbank faizi: 60.03 Dunım her günkötüleşiyor Ekonomi Servisi tstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Yalım Erez, "lşgücü işsizliginden sonra tüccar, sanayici tşsizUğinin" başlayabileceğine dikkati çekti. "Durum her gün kötnleşmektedir" diyen Erez, "Hükümet yetkililerinin 'Birçok firma gidebilir, normaldir' demelerinin mantığını anlamak miimkün değildir. Bu firmajar kurulurken teşvik edilmiştir. Ceza ortaklaşa çekilmelidir" dedi. 1988 yılının ilk altı ayında alınan ekonomik kararlann uygulanmasına ilişkin olarak bir değerlendirme yapan tTO, bunu bir basın toplanüsıyla kamuoyuna duyurdu. tstanbul Ticaret Odası Başkanı Yalım Erez, toplam 10 maddelik bir değerlendirmede bulundu; özellikle bütçe açıklan, özelleştirme, piyasadaki durgunluk, vergi toplama ve hayali ihracat üzerinde "olumsuz" görüşlerini açıkladı. Erez, yüzde 60'ıın kamunun denetlediği bir piyasada "serbestlikten" söz etmenin mümkün olamayacağmı belirterek, "Devlet küçülmeli, kaynagı emmekten vazgeçmeti. 4 Şubat Karaıian'nın geçici olduğu açıklannuşb. Kaba olduğu söyleniyorsa bn yanhştır. Son zamanlarda ümit ve iyimserlik uyandıracak olumlu herhangi bir işaret gönilmemekte" dedi. Ekonominin durgunluk içinde olduğu bir dönemde özelleştirmeyi sonuçsuz kalmaya mahkum bir girişim olarak değerlendirdiklerini, ifade eden Erez, "Beklentimiz ozelleştinneyle elde edilen gelirlerin devlet borçdir. Bn dunırn uznn bir siire devam ettigi takdirde işsizlik işçi kesiminden ticaret ve sanayiye sıçrayacak, işgücu işsizliğinin yanında bir de tüccar, sanayici işsizligi ortaya çıkacaktır." Vergi gelirlerinin arttırılrnası için rantiyelerin vergilendirilmesi, hatta devlet tahvillerine de vergi Emisyon 3.6 trüyonu aştı ANKARA (ANKA) Emisyon hacmi, 8 temmuz günti 36.3 milyar Ura daha genişleyerek, yeniden 3.6 trilyon sımnm aştı ve 3 trilyon 603.6 milyar Ura olarak belirlendi. Aym güniin akşamı itibanyla geçici verilere göre, bankalann Merkez Bankası 'na yatırdıklan mevduat munzam karşılıkları dtizeyi 2 trilyon 498.1 milyar, serbest tevdiatlann düzeyi 457 milyar Ura olarak açıklandı. Hükümet yetkililerinin, "Birçok firma gidebilir, normaldir" sözünü eleştiren Yalım Erez, "Ceza ortaklaşa çekilmelidir" dedi. lannın ana paralannın geri ödenmesinde kullanümasıdır" diye konuştu. 1988 yılının ilk yarısında geçen yılın eş dönemine göre Istanbul'da protesto edilen senet tutannın yüzde 75 artarak 384 milyar liraya çıktığını da hatırlatan Erez şunları söyledi: "Durum her geçen giin daha da kötüleşmekteuygulanması gerektiğini vurgulayan İTO Başkanı Erez, daha sonra şunları söyledi: "Vergi vennek, veren için ne kadar kutsal bir gorevse, alınan vergileri azami tasarruf ve itina ile kullanmak da devletin görrvidir. Bir diger konn ise hayali ihracatur. Döviz gelsin de nereden gelirse gelsin mantıgına Sümerbank 55 yaşında ANKARA (AA) Sümerbank'm kuruluşunun 55. yıldOnümü dün tOrenlerle kutlandı. Kuruluş yüdönümü nedeniyle Sumerbank'a bağlı tum fabrikalar halkm ziyaretine açık tutuldu. Yüdönümü dolayısıyla dün sabah Anıtkabir'i ziyaret eden Sümerbank yöneticileri, akşam da Devlet Konukevi'nde bir resepsiyon verdiler. Türkiye'de sanayileşme hareketinin başlamasında Onemli rol oynayan Sümerbank, ulu önder Atatürk'ün direktifıyle 11 Temmuz 1933 tarihinde kuruldu. Sumerbank'a adını da Ataturk verdi. sıgınmak devtetin ciddiyetiyle bagdaşmamaktadn. Dovizin gelmesini herkes istemektedir. Döviz gelmeli, ama düriist, namuslu, alnı açık yollardan gelmelidir." Toplantının sonrasında gazetecilerin "Bn yanlış nygulamalann suçlusu kimdir?" sorusunu Erez ısrarla, "Bana yorum yapüramazanız. Biz suçlu aramıyoruz. Sadece doğrulan söylüyoruz" diye yanıtladı. Gazetecilerin bazı şirketlerin zor duruma düşmeleri konusundaki sorulanna ise Erez şöyle yanıt verdi: •'Üyelerimizin çogu kepenkieri siftahsız kapanyor. O kadar karamsar degilim. Ülke bu darbogazdan çıkabflir. tpin ucunu kaçtrmadık. Ama bunun için tedbirler almak gerekir. Şirketler zor dunıraa diışuyorsa hata tek başına fîrmada degildir. Firmalar özyabana kaynak oranlannı DPTye göre betirliyoriar. Teşvik ediyorsnnuz, sonra da birçok firma gidebilir, normaldir, diyorsunuz. Bnnun mantığım anlamak mümkün degildir. Hata elbirligi ile telafl edilmeli. Yani yeni bir operasyon gerekiyor. Ama bu vatandaşın ödedigi vergilerle yapılmamaiı. Hata, banka, hükümet, firma nçlüsünündür. Cezayı ortaklaşa ödemeli." Kapalıçarşı, Tahtakale hareketli Ir Başlandıktan kısa süre sonra 'yerden bitjverir' gibi yükselen inşaatjar, bu kez de 'aym htzla' durdular. Lokomotif sektörde kriz hızla yayılıyor MEHMET YAPICI ADANA "Ekonomide Lokomotir' görevi yapan inşaat sektöründeki kriz, her geçen gün biraz daha büyüyor. Özellikle ödenek alamayan fon desteklı toplu konut ile kamu inşaatlarında çahşmalar bİTbiri ardına duruyor. Bu durgunluğun, inşaat malzemeleri piyasasındaki etkisi de olumsuz yönde genişliyor. Sektör ilgilileri, "lokomotifin durmak üzere olduğu" göriişünü savunuyorlar. Demirde ilk kez taksitü satışlar başladı. Demir tüccarları, 10 gün kadar önce Türkiye Demir ve Çelik tşletmeleri ürünleri inşaat de Borçlanma sırnımz: Yüksek faiz Vluslararası sermaye çevrelerinin piyasayı izlemek için her ay para ödedikleri haftahk "International Financing Review" Dergisi'nde yayımlanan bir yazıda Turkiye'nin dış borçlan için "Bu ülke her haziran ve aralık ayında sıkışır" denildi. mirine kiloda yapılan 24 liralık zammın tamamuu satışlanna yansıtmadılar. Göruştuğumüz demir satıaları •'Böyiesi durgun bir ortamda eger o zammı fiyatlara eklemiş olsaydık bugunkü kadar satış da yapamazdık. Alımsatım piyasası, görülmemiş biçinfde durgun. Bu durgunluğun kaynağı ise toplu konut inşaaüannda fon tarafından kredinin verilmiyor olması. tnşaatlann büyuk bir bolümü durmuş. Kimi inşaatlar ise üye aidab ve kısıüı krediyle surdünilmeye çalışılıyor. Piyasa koşullan bizi, demiri taksitle satmaya itti ki bu ilk kez oluyor. Her şey vadeli olabilir ancak demir olantaz." Ekonomi Senisi Altın fiyatları ıç ve dış piyasalarda değer kazandı. Kapaüçarşı'da Cumhuriyet Altını uzunca bir süreden sonra ilk kez 135 bin liraya çıkarken, Londra'da altının 31.1 gramlık onsu 439.65 dolara çıktı. Tahtakale'de dolar cuma gününe oranla 8 lira değer kazaııarak 1436 liraya çıkarken, mark 781 liradan satıldı. Kapalıçarşı'da piyasadaki para miktanrun artmasına, bayram öncesi artan talebe ve dış piyasalardaki yükselişe paralel olarak Cumhuriyet Altını 2 bin 500 lira değer kazanarak 135 bin, Reşat Altını da 147 bin 500 liraya çıktı. 24 ayar kulçe altınının gramı 400 lira artarak 20 bin 400 liraya çıktı. Tahtakale'de dolar 1436 liraya çıkarken, tsviçre Frangı 936, tngiliz Sterlini de 2455 liraya geriledi. Dış borsalarda yeniden atağa kalkan ABD Dolan'run hızlı yükselişi Avrupa ülkeleri merkez bankalarımn piyasalara koordineli olarak müdahale etmeleri sonucu önlenebildi. Tokyo Borsası'nda geçen cuma gününe göre 1.36 yen değer kazanarak dun kapamşta 133.33 yene yükselen dolar, Londra Borsası'nda 1.8410 marka çıktı. ŞEBNEM ATtYAS NEW YORK "Bankalararası kredi pazarlannda Türklerin kredi peşinde olduklan yolunda her hafta yeni söylentiler dolaşıyor. Giderek daha fazla banker Türkiye riskini üzerine alarak taahhüde ginnekten kaçınırken, her şeye rağmen bazı bankerier Türkiye için kredi tistune kredi anlaşması yapıyoriar. Çogunlugu bir VolYO otomobil kredisi vermeyi, başka risklere girmeye tercih edecek olan bankerlere Türkiye'ye kredi vermeyi cazip hale getiren nedir? Turkiye'nin her gün biraz daha artan ve ödemek zorunda kaldıgı yüksek faizler mi, yoksa Turkiye'nin ekonomisine duyulan guvenin giderek artmakta oluşn mu? Bu sorunun yanıtı, birincisi gibi gözükmektedir. Çünkü guven ortamı, bir bankerin deyişi ile 'gelmiş geçmiş en düşük düzeyi göstermektedir' ve bu ülke her haziran ile arahk ayında sıkışır." Yukandaki paragraf, uluslararası sermaye çevrelerinin piyasada olup bitenleri izlemek için her ay para ödedikleri pahalı bir haftalık ekonomi dergisi "International Financing R e v i e V d a n almma. Derginin 30 nisan tarihli 722. sayısında, Turkiye'nin ekonomik durumunun analizine bu şekilde başlanıyor. Değişik bir açıdan olmakla birlikte, Türkiye'îıin ödediği f aizlerin yüksekligine Dünya Bankası da değiniyor. Dünya Bankası'nın henüz resmen açıklanmayan ve şubat ayından beri Türk hukümetinin onayını bekleyen raporunun 76. sayfasında şunlar söyleniyor: "Iç borçlanmaya ödenen faiz, ekonominin büyüme hızından daha yüksek. Dola yısıyla faiz miktan ekonominin biiyümesine göreli olarak artmakta. Ek olarak Dresdner Bank hesaplanndaki faiz hadleri de son derece yüksek. Sonuçta kamu sektöründeki toplam faiz barcamalan (nem iç hem dış) 1983'ten beri gözle görülür biçimde artış gösterdi. 1983'te GSMH'nin yuzde 2.3'une. 1986'da 4.8'ine yükseldi. 1987'de GSMH'nin yüzde 7.5'i dvanna çıkmaa bekkniyordn. Bu yüksek faiz had Türkiye hızla borçlanmaya devam ediyor. Yine International Financing Revıew'un 9 nisan tarihli sayısında, 1988'in ilk çeyreğinde alınan kredilerin Listesi veriliyor. Listeye göre Turkiye'nin ilk üç ayda aldıgı kredilerin toplamı 607 milyon dolar ve bu para 9 ayn kredi anlaşmasıyla sağlanrmş. Dergi, Türkiye analizinde Merkez Bankası Başkanı Rüşdü Saracoğlu'nun yaptığı temasları özetliyor ve Saracoğlu'nun bu ABD gezisinin sermaye çevrelerinin güvenini pekiştirmeye yönelik olduğunu anlatıyor. Buna karşın, başta Japonya olmak üzere birçok bankanm Türkiye konusundaki görüşünü dergi şöyle özetliyor: yut artışı yüzde " 60 olacak ANKARA (AA) Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşan Ali Tigrel, büyüme hızının yüzde 5'in üzerine çıkarak yüzde 5.56 düzeyinde olabileceğini söyledi. OECD Türkiye Raporu taslağı üzerinde görüşmeler yapmak üzere Paris'e giden Tigrel, yıl sonu itibanyla 12 aylık enflasyonun yüzde 50, yıllık ortalama flyat arttşının da "deflatör" olarak yüzde 60 dolayında gerçekleşeceğini tahmin etti. Türkiye finansman gerekleri 19871991 (Milyon dolar) ÇKUUM Geri ödemeter IMF yeni alımian Uzaülmtş kredüer Portftye yjrtmrnlan Cari hesap deng^i Toptam DoOrudan yabnm Dresdner (uam duneml) Proje kredileri Counter part items Toptam Fark 1H7 2787 443 483 29 957 5136 120 539 1002 181 1842 3294 im •3900 415 150 25 886 •5375 200 575 1200 0 1975 3400 im 3800 •235 50 0 778 4863 250 575 1275 0 2100 2763 1M0 3950 120 50 0 •658 4778 300 575 1410 0 2285 •2493 1«1 3822 0 0 0 473 •4345 350 575 1575 0 2450 1895 Menkul değerler piyasası ANKARA (AA) Türkiye'de menkul değer satışlanmn yüzde 67'sini, 10 banka denetimi altında tutuyor. Sermaye Piyasası Kurulu'nca derlenen istatistiklere göre, 1988 yılının ocakmayıs döneminde satışı gerçekleştirilen 4 trilyon 266 milyar liralık menkul değerin 2 trilyon 868 milyar liralık bölümü için 10 banka araalık etti. Aracı bankalar arasında Türkiye Vakıflar Bankası birinci sıraya yükseldi. özellikle son aylarda menkul değer satış işlemlerindeki aracüığa hız veren bu bankanm tnayıs sonunda pazar hâkimiyeti yüzde 11.1 'e çıktı. leriyle borçlanmaya devam edBemez. Gerçek faiz hadleri, gayri safi milli hasılanın gerçek büyüme hızından daha yüksek oldugu zaman, hükümet artan faiz harcamalannı karşüamak üzere yeterince ek olanak geliştirmedikçe ya da açıgı monetarize etmedikçe GSMH içinde faiz harcamalan bir kartopu gibi büyüme egilimi gösterir." Gerçekten de giderek büyüyen borç yüküne ve piyasada bazı faiz borçlannın ödenmediği yolundaki söylentilere karşın, Dış borç zincirine halkalar ekleniyor Altın ihracatçısı Irkçı Güney Afrika borç ödeyebilmek için "altm satmak" zorunda kalırken, Suudi Arabistan da bir ay içinde üçüncü kez uluslararası piyasalara tahvil sürerek borçlanmak zorunda kaldı. Ekonomi Servisi Dış borç sorunu, "petrol zengini" Suudi Arabistan'dan, "aitın ihracatçısı" ırkçı Güney. Afrika'ya, Polonya'dan, Ekvador'a kadar dünyanın birçok ülkesini kıskacına aldı. Suudi Arabistan, bir ayda piyasaya üçüncü kez tahvil sürerken, ırkçı Güney Afrika borç ödeyebilmek için merkez bankası rezervlerindeki altınlann bir bölümünü satmak zorunda kaldı. Suudi Arabtstan'ın, son bir aykk süre içinde uluslaTarası piyasalara üçüncü kez tahvil sürerek borçlandığı bildinldi. Suudi Arabistan'ın geçen hafta sonu piyasaya sürdüğü tahviller yaklaşık 400 milyon dolar değerinde bulunuyor. Vadesi, 1 üa 5 yıl arasında değişen tahvillere, vade uzunluğuna bağlı olarak, yüzde 8.05'ten yüzde 9.15'e kadar faiz uyguMuz cumhuriyetlerinden toplam 9.2 milyar do lanacağı bildirildi. öte yandan Güney Afrika yönetimi, dış lar borçlu Ekvador'da başlıca geçım kaynağını borçlannj ödeyebilmek amacıyla merkez muz oluşturuyor. bankası rezervlerindeki alünlan da satmaya başladı. Altın ihracatçısı Güney Afrika'nın geçen ay merkez bankası rezervlerinden yaklaşık 431 milyon dolarbk altın satuğı bildirildi. G. Afrika Meıkez Bankası' nca yapılan açıklamada, altın rezervlerinin, haziran ayında yapılan büyuk bir dış borç geri ödemesini karşılamak amaayla dövize çevrildiği kaydedildi. Açıklamada, mayıs ayı sonunda 2.1 milyar dolar değerinde olan ülkenin altın rezervlerinin, haziran sonunda 1.7 milyar dolara gerilediği ve bu duşüşfln, son altı yılda kaydedilen en hızlı gerUeme olduğu da belirüldi. Bu arada, Güney Amerika ulkelerinden Ekvador'da hükümet, döviz yokluğu nedeni ile alacaklüarla görüşmeleri durdurdu. Ekvador Maliye Bakanı Eduardo Cabezas, yapüğı açıklamada, ülkenin döviz gelirlerinin yüzde 60'ının petrol ihracatından sağlandığını belirterek, bu nedenle petrol fiyatlanndaki düşüşlerin ülke ekonomisini olumsuz etkilediğini söyledi. "Banka topluluğunun temel endişesi, Törkiye'nin bu yıl aşın borçlanacagı ve bn nedenle piyasanın kısa dönem işlemlerte batacağıdır. Çoğunluk temel ekonomik durumu çok kötu olarak degerlendirmemektedir. Ancak bazı faiz odemelerinin ertelenmekte olduğu yolundaki söylentiler, bazı bankerlerde, raporun (Saracoglu'nca hazırlaoan) aşın iyimser olduğu izlenimini uyandumaktadır. Bunlar Türkiye'ye bir taahhütte bulnnmadan once iki iiç yıl beklemeyi ve durumu incekmeyi tercih etmek Adisyon uygulaması Ekonomi Servisi htanbul Defterdarı Kemal Civelek 1 ağustostan itibaren kafeterya, pastane, gazino, bar, lokanta ve pavyon gibi hizmet işletmelerinde adisyon kullanılmaya başlanacağım açıkladı. Civelek "Bu tarihten itibaren yoğun denetim başlayacağtndan ftrmaların belgeleri bastırması gerekmektedir. Bunlar anlaşmalı matbaalarda bastırılacaktır" dedi. tedirier." Durumdan en fazla tedirgin olanların Japonlar olarak belirtilmesine rağmen, Sumitomo, mayısta Merkez Bankası'na 135 milyon dolarhk bir kredi olanagı sağladı. Kredi hazırlıklan içinde iken Sumitomo yetkilileri IFR'ye Merkez Bankası'nın verileri dışmda ellerinde alternatif bir veri olmadığını, bu nedenle verilere pek güvenemediklerini, ancak gene de Merkez Bankası'nın kendilerini ikna ettiğini söylediler. Türkiye' nin borçlanna ödediği faizin yüksekliği, Türk yetkililerince dc kabul edilen bir gerçek. Eurom'oney'in Mayıs ayında yayımladığı Türkiye ekinde, adı verilmeyen bazı Türk yetkililere dayanılarak, 2000 yılına kaknadan toptam dış borçlan 550 miryar dolara ulaşacaQı tahdış borçlanmaya aşırı faiz ödendiği belir min edilen Afrika'yı açlık, kuraklık, h d ı nufus arbşı, ekonomik kriz gbi sotiliyor. Dergi, karşılıklı özel konuşmalar runlann çözumu de beklryor. da Türk yetkilüerin faiz yükünün kendilerini sıkmaktan çok kederlendirdiğini söylediklerini anlatıyor ve Yusuf özal'ın ağzından şu değerlendirmeyi aktarıyor: "Geçen yıl (1987) hem anapara hem de faiz olarak S.5 milyar dolar ödedik. Bu sene yükümüz 7.2 milyar dolardır ve bu en yuksegidir. Bu nedenle çok önemlidir. Bütün onümuzdeki borç 1980'den kalandır. Muhtemelen 1989'a degin uıayacaktır. Şimdi bir tünelden geçmekteyiz. Diyelim ki 1989'da çok daha iyi bir dunımda olacagız." Ekonomi Servisi 1922 hazi ki önerilere daha fazla ağırlık verandaki Toronto zirvesinde sana riyor. Borç degerlendirmesi yüeşmiş 7 Batılı ülkenin, dış borç International Financing Review, borç sorunlarına acilen çözüm kararı Ekonomistler, Sahra Afrikası ödemeleri hesaplan konusunda şunları ya aldıklan Sahra Afrikası ulkeleri (SubSaharan Africa) terimini zıyor: "Türkiye şimdlye degin geieneksel nin ekonomik performanslarının Sahra çölünün güneyinde yer olarak, ticari bankalann çognnlukla ter gittikçe zayıfladığı belirtiliyor. alan Güney Afrika dışındaki tüm cih ettigi garantili proje iUşkiU fınansman Dünya Bankası tarafından hazır ülkeler için kullanıyorlar. Bu üllara agırlık verdi. Bu nedenle hükümet ka lanan 'Dünya Kalkınma Raporu keler arasında 1986 rakamlan ile mu harcamalannı kısmak, borç ödemele 1988'de ^SO 1 !! yülarda Sahra Af düşük gelirliler grubuna giren ülri ni zamanında yapmak ve borç ödemele rikası ülkelerinin kişi başına mil keler ve dış borç miktarlan şöyle: rinde geri kalmması ihtimali ile yaünm be li gelirlerinin 1970'lenn sonundaki Etiyopya (2.1 milyar dolar), Madeflerini yerine getinnek arasında taassas düzeyine oranla dörtte uç azaldı lawi (1.1 milyar dolar), Zaire (8.2 ğı vurgulandı. Bölgedeki hızlı nü milyar dolar), Mali (1.7 milyar dobir dengeyi korumak zorunda." fus artışuun ve dış ekonomik şok lar), Madagaskar (2.9 milyar doların, bu hızlı gerilemeye katkıda lar), Uganda (2 milyar dolar), bulunduğu ancak en önemli nede Tanzanya (4 milyar dolar), Togo nin bozulan ticaret dengelerine ve (1.1 milyar dolar), Nijer (1.5 mildış borç ödemelerine bağlı olan yar dolar), Somali (1.6 milyar doCabezas, bu yüki butçenin, petrol fiyat zayıf ekonomik performans oldu lar), Kenya (4.5 milyar dolar), Zambiya (5.3 milyar dolar), Sudan lannın varil başına 17.25 dolar olacağı var ğu ifade edlldi. (8.3 milyar dolar), Gana (2.4 milsayunı üzerine hazırlandığını, ancak petToronto zirvesinin kapanışında rol fjyatlannın 13 dolara kadar geriledi açıklanan Afrika ülkelerine yöne yar dolar), Moritanya (1.8 miryar dolar), Senegal (3 milyar dolar), ğini ifade etti. lik borç planı şu kolaylıklan içeCabezas, yeni dış kredi sağlanamama riyordu: 'Borcun nçte birini affet Gine (1.5 milyar dolar). Aynca bösının da en önemli ekonomik sorunlardan mek, ödeme süresini 2025 yıl lede orta gelirli ülkeler arasında yer alan Liberya'run 1.3 milyar dobirini oluşturduğunu belirtti. uzatmak, faiz oranlannı düşürlar, Nijerya'mn 21.9 milyar dolar, Yaklaşık 9.2 milyar dolar dış borcubu mek.' Plana göre alacaklı ülke ile Fildişi Kıyısı'nın 10.9 milyar dolunan Ekvador, yaşanan deprem felaketi borçlu ülke üç seçenekten birinde lar, Kongo'nun da 3.5 milyar donin petrol tesislerine zarar vermesi nede anlaşacaklar ancak 7'ler grubu lar dış borcu bulunuyor. şimdiye kadar planın hangi ülkeniyle geçen yıl mart ayında da dış borç geri leri kapsadığı konusunda açıkhk ödemelerini durdurmuştu. Polonya'nın da dış borç geri ödemele sağlayamadı. Afrika kıtasırun en Dünya Kalkınma Raporu rine 1991 yüından itibaren başlayabilece yoksul bölgesi olan Sahra Afrika 1988'de bölgedeki gittikçe zayıflası'ndaki 17 ülkenin bu kolaylıklar nan ekonomik perfonnansm doği bildirildi. Geçen ay Polonya Merkez Bankası Baş dan yararlanacağı kesinleşmiş du ğa ve insan kaynaklannı erittiği, kanlığı'na atanan Mladyslu Baka, hafta rumda. Aym bölgedeki diğer 15 sosyal harcamaların giderek azalsonu yaptığı açıklamada, ülke ihracatının ülkenin de plandan yararlanabile dığı belirtüiyor. Bölgedeki bazı ülbu yıl yüzde 20'nin üzerinde artış kaydet ceği belirtiliyor. 32 ülkenin Batılı kelerin uyguladığı yapısal ekonotiğini belirterek, bu eğilimin sünnesi ha hükümetlere toplam borcu 43 mil mik reformlann son dönemlerde linde 1991 yüında yapüacak dış borç faiz yar dolara ulaşıyor, ancak 7'ler "ses vermeye' başlamasına rağmen odemelerinin gerçekleştirilebileceğini ve ar grubu toplam 15 milyar dolarhk Sahra Afrikası'nın güneyinde kadından 39 milyar dolan aşan borçlann borcun ve kişi başına milli geliri lan ülkelerin borçlan 198486 dö280 dolann altında olan ülkelerin neminde yüzde 100'den fazla aranapara ödemelerine başlanılabileceğini plandan yararlanması konusunda tış gösterdi. bildirdi. Sahra çölünde dış borç yangını Zenginler, Sahra Afrikası'nın dış borç sorununu çözmek için kolları sıvadı. DÖVİZ KURLARI Dövizın Cinsi 1 ABD Dolan 1 Avustralya Dolan 1 Avusturya Ş lini 1 Batı Alman Markı 1 Belçıka Frangı 1 Danimarka Kronu 1 Fın Markkası 1 Fransız Frangı 1 Hollanda Florını 1 ISVÖÇ Kronu 1 isviçre Frangı 100 Italyan Lıretı 1 Japon Yeni 1 Kuveyt Dinarı 1 Sterlin 1 S.Arabıstan Riyalı Döviz Alş 140980 1117.97 108.86 765.55 36.58 200.97 322.50 227.46 679.42 222.73 920.54 103.32 10.61 4995.75 2391.02 376.00 Dövu Satış 1416.85 1123.56 109.40 769.38 36.76 201.97 324.11 228.60 682.32 223.84 92514 103.84 10.66 5020.73 2402.98 377.88 Efektif Alış 1409 80 1015.61 108.86 765 55 35.85 200.97 316.05 227.46 679.42 222.73 920.54 101.25 10.40 4895.84 2391.02 368.48 Efektif Satış 1430.95 1134.74 110.49 777.03 37.13 203.98 327.34 230.87 689.61 226.07 934 35 104.87 KISAKISA • Daimler Benz Çin Halk Cumhuriyeti'nde Mercedes ağır stnıf kamyonlar üretecek. Firmamn Türkiye temsilcisi Otomarsan tarafmdan yapılan açıkiamaya göre, Daimler Benz 1990'dan itibaren Çin'de yılda 6000 araç Üretecek. • Garanti Bankası, Dalaman Havalimanı'nda Change Büro açtı. Büro, seyahat çeki, havale, kredi kartı hizmetleri ve efektif türünden her türlü döviz ışlemleri yapacak. • Migros bu yıl da kurbanlık koç satışı yapacak. 10 yıldan beri kurban satışı yapmakta olan Migros bu yıl da Zincirlikuyu kavşağmdaki mahalde 18 temmuzdan itibaren kurbanlık koç satışı na başlayacaktır. 1077 5070.69 2426.89 381.64 ÇAPRAZ KURLAR 11,8415 $6,1980 $ 2,0750 $ 1,5314 B Alman Markı Fransız Frangı Hollanda Flonra İsviçre Frangı $1364 49 Italyan Lıretı $ !32 87 Japon Yeni $ UalMstan Rıya 1 3.5435 S. > î 1,7045$ policenize mühendis eli değdi mi? Priminizin yüksek, sigorta kapsamınızın dar olmasını ıstemiyorsanız risk mühendisliği hizmeti alın. Polıçenıze, bir muhendıs eli değsın, rısklerınızın belı bukülsün, zayıflasın, azalsın. Sigorta kapsamtnız genışlesin, prımınız duşsun. T.C. ZİRAAT BANKASI 12 T a M H Z 1988 mRİHİRKld OfiVtZ KURUM DÖVİZİN CİNSİ ABaDOUM AVUSTMLTA DMJUH AVUSTMYA S U r i BATI ALMAR MAin ireı< ^KAFIURGI 1DAI MAMAKIHMU IFklltMIKMSI 1 FMKB FRAKt 1 bVEÇKRMU 1 İSVtÇIEnAMI 1 N tTALYAİ ÜRETİ 1 JAPMYBri 1 RAIADA DOLAIU 1 KUVEYT DklAM 1MRVEÇUMU 1STHHJH 1 $. ARABİSTAII RİYAlJ 1 1 1 1 DÖVİZ AU$TL 1409.80 1117.97 108.86 769.38 36.58 200.97 322.50 227.46 679.47 222.73 920.54 103.32 10.61 1168.99 4995.75 210 76 2391.02 376.00 SATIŞ TL J416.85 1123.56 109.40 769.38 36.76 201.97 324.11 228.60 682.82 223.84 925.14 103.84 10.66 1174.83 5020.73 211.81 2402.98 377.88 EFEKTİF AUŞTL 1409.80 1095.64 108.86 769.38 36.85 200.97 316.05 227.46 679.42 222.73 920.54 101.25 10.40 1145.61 4895.84 206.54 2391.02 368.48 SATŞTL. 1430.95 1034.74 110.49 777.03 37.43 203.98 327.34 230.87 689.61 226.07 934.35 104.87 10.77 1186.52 5070 69 213.92 2426.89 381.64 ALTIN GÜMÜŞ Alış Cumhunyet Reşat 24 ayar altın 22 ayar bıleak 18 ayar altın 900 ayar gumu$ 133.000 137 500 20 300 15 225 18 250 Satış 135.000 147 500 20 400 15300 19 700 SERBEST PİYASADA DÖVlZ Alış ABD Dolan Batı Alman Markı Isvıçre Frangı HoUanda Fkmnı Ingılız Sterlini Fransız Frangı 1434 Satış 1436 779 934 688 2435 781 936 690 2455 T.C. ZİRAAT BANKASI "Gürune 265 290 230 231 YUZYÜZE Aüllâ Dorsay 1250 lira (KDV içinde) Çağdaş Yaymlan TOrkocağı Cad. 3941 Coğaloğlulstanbul YASAKU Mehmet Başaran 1200 lira (KDV içinde) Çağdas Yaymlan Türkocağı Cad. 3941 Cağaloğlulstanbut Fotokopi makineleri Islanlul: 133 03 49 133 03 95 kıtUn: 117 21 15 ı 5 k«t tmU: tl M 53 kUu: 35]» 1