Katalog

N 1988 KÜLTÜRYAŞAM HAYVANLAR İSMAIL GULCEÇ CUMHURIYET'5 "Nostalji Prensesi" Sade ve yeni albümü "Stranger than Pride" Nostaljînîn esmer esintisi Helen Folasade Adu ya da kısa adıyla Sade, Nıjerya asıllı bır îngıhz melezı. Fotomodellıkten müzığe Grace Jones'dan bırkaç yıl sonra geçen Sade'ın ılk ıki albümu 15 'er mılyon sattı. Yenı çalışması "Stronger than Pnde" ıse bu satış duvannı aşmaya şımdıden aday YAVUZ BAYDAR STOCKHOLM lmaj olgusunun 1980'lenn muagı ıle gerçekleştırdığı kenetlennıe, moda dünyasını doğal olarak nota dunyasının aynlmaz parças kıldı UnJu ya da un kazanmakta olan bırçok modacıya bu yakınlaşma genış de ney ve reklam olanakları açtı 1980'lenn ılk yılları dış gorunüşun önemıne bılınçle sarılan yenı bır kuşağı müjdelıyor, buna bağlı ola rak müzık dunyası hızla kılık de ğıştınyordu Dönüşuraun mev\e len bugün moda yaratıcılannın se petlerını dolduruyor Bu gelışme, asıl uğraşı fotomo dellık olanlann önünde yeıu kapı lar açtı Kanyerlennı müzık dun yasının ıçınde surdurtne düşlerı, bu kısa ömurlü mesleğın sahıplen ıçın gerçeğe uzak değıldı artık Ancak, geçış kolay dejbldı Özgunve çarpıcı bır guzellık, ekol yaratacak güçte bır gıyıra beğenısı, " d o l a " ve etküeyıcı bır kışılık, sonuç vencı ıhşkıler ve bır parça da muzık yeteneğı gerekıyordu bunun ıçın Aradan geçen yıllar ıçınde, bu koşullan yenne getırenlerden sadece ıkısı müak dünyasında başarı ve kalıcıhk sağlayabıldı Grace Jones ve Helen Folasade Adn. Jamaıka asdh ünlü fotomodel e manken Grace Jones, Sly Dunar ve Robbıe Shakespeare'ın desteğıyle gırdığı muzık dunvasında yenı, çarpıcı bır estetığın de vara tıcısı oldu Bır zamaıılar Parıs podyumlarınm en gözde figurle nnden olan Jones sert ve koşelı bır ımajın, atak ve ntmık bır müzığın önde gelen temsılcısı sayılıyor bu gün Egemen, kustah ve pervasız Pride" oncesınde yenı bazı kuşku ların doğmasına yol açmıştı Kımı lerıne gdre Sade "kendını yınelemekten çekınıyordu"; kımılenne göre ıse ruhsal bır bunalım geçır mış. "çıkmaza suruklenmiştı" "Stronger than Pnde", soyten tılerın hepsını boşa çıkanvor "Kendini )ineleınekten çekindıgı" öne surulen Sade, tara tersıne, 1984'te çıkışını behrleyen muzık anlayışının daha da üstune gıdı yor, kusursuzluğa yönelen bır çızgı sergılıyor Kılı kırk yaran bır stüdyo çalış masının sonucu olduğu anlaşılan yenı albümün kadrosunda da hıç bır değışıkhk yok Sesıyle mekâ na çıkolatalı esıntıler gönderen bu ılgınç şarkıcıya saksofon ve gıtar da yıne Stuart Batthewman, klav yelı çalgılarda \ndrew Hale ve bas gıtarda Paul Denman eşlık edı>or Davulda ıse Martın Dıtcham var "Stronger than P n d e " , bırbırınden yumuşak, tuy gıbı hafif on besteden oluşuyor özelhkle açılış parçası "Love ıs Stronger than Pride", Hale'ın tuşlarından yayılan duşsel seslerle ve Sade'ın " s e n n " söyleyış tarzıyla, ağırlık sızlığm nasıl notalara dökuleceğının ılgınç bır kanıtı Onu ızleyen "Paradıse" ıle "Nothıng can Come Between L's" daha ntmık ve basıt bır yapıya sahıp Ancak bu basıtlık, Sade'ın muzığını kalıte açısından gerüetmek yenne, pek çok pop grubu ve şarkıcısının çabalanna karşın ulaşamadığı bır arılığa göturuyor Sade, en yalın olan ıfadeyı arıyor Muzığınde tanhsel bır bağlantı var Sade'ın 1940 ve 50'lerın sonraları sönme>e yuz tutar gıbı olan dışı söyleyış geleneğı Sade'da venıden yaşam bulmakta, yenı bır duğum oluşturmakta Bugun 28 yaşında olan Sade'ı en çok ctkıleyen şarkıcılar, altın çağlannı onun doğumundan önce yaşayanlar Peggy Lee, Juiie London, Nına Sımone ve Bıllie Holliday bunların başlıcaları Muzığınde butun bu şarkıcüann ve temsıl ettıklen akımlann etkısını, bıleşımını açıkça görmek mumkun Sade'ın bestelennde "cool" caz, "blues", "funk", \e "soul" yenı bır senteze ulaşıyor Nostalji tuten bır senteze Genış alnı, ın "badem" gözle rı, dolgun dudakları, dal gıbı vueudu ve kahv erengı tenıyle son de rece gızemlı, "serin", ama şehvetlı bır guzellığe sahıp olan Sade, dun ya goruşunu "sosyalist" dıye açık lıyor Ingılız maden ışçılennegrevlerı boyunca para vardımı yapan Sade, Thateher yönetımını ve !ngıltere'dekı sınıfsal yapıyı sık sık eleştırmekten de gerı durmuyor Kendısını şanslı sayması bu yuzden Nıjeryalı bır baba ıle fngılız bır anneden Afrıka'da doğan Sa de, ışçı sınıfının yoğun olduğu Essex'te büyumüş "Bir baltava sap olmak için" 16 yaşında evı terk edıp buyuk kente, Londra'ya yer leşmış Üç yıl moda okumuş bu rada, sonra genç yaşında bır butık açmış, ama para kazanamamış Fotomodelhk yaparak geçımmı sağlamaya, bu arada Londra'da ılgı görmeye başlayan "funksoul" kuluplerıne "takılmaya" başlamış Şarkıcüık onensı genç bır muzısyen arkadaşından gelmış önce Anva, ardından da Pnde adlı gruplarda kısa sure vokahstlık yapmış Pnde'dakı vokalısthğı ağır basmaya başlayınca. grupta kı arkadaşı Stuart Matthewman solo şarkıcüık yapmasını önermış Sonra, CBS'yle sözleşme ve 1984 vılmda çıkan "Diamond Lıfe". Mutlaka dınlenmesı gereken "Stronger than Pnde", "Nostalji Prensesf'mn yaşam oykusünde kalıcı bır belge KADIN KİM KİME DUM DUMA BEHIÇ AK 6ÛZEL VE SOSYMJST Genış alnı ın 'badem ' gözten dolgun dudaMan dal gıbı vücuduyla son derece gcemlı bır guzellığe sahıp olan Sade dünya görüşunu 'sosyalıst olarak açıklıyor Ingılız maden ışçtlenne grevien boyunca para destegmde bulunan Sade Thatcher yönetımmı sık sık eleştırmekten de gen kalmıyor Sanatçı, ışçı sınıfının yogun olduğu Essex te buyümüş kadının yaratıcısı Helen Folasade Adu ya da kısa adıyla Sade ıse Nıjerya asıllı bır Ingılız melezı Fotomodellıkten müzığe Jones'dan bırkaç yıl sonra geçen Sade, kendı adıtıı taşıvan gru buyla birlıkte çıkardığı "Diamond Lıfe" (1984) adh albumuyle popta yepyenı bır gehşmenın habercısı olrauş, büyük ılgıyle karşılanmıştı tlk albümlere genelhkle kuşkuyla bakanları 1985'te çıkardığı "Promise" 33'luğüyle "mahçup e d e n " Sade, bugun artık 1980'lenn en önde gelen ısımlerı arasında yer alıyor Bu ıkı albümün 15'er mılvon satmış olması, ününün tıcarı ölçusü Yenı çalışması "Stronger than Pride" ıse bu satış duvannı aşmaya şımdıden aday Ustün başanya karşın Sade ve arkadaslarının 3 yıl suren bır ses sızlık yaşaması, "Stronger than PÎKNtK PtYALE MADRA JUK «5 i HIZLI GAZETECİ NECDET OOOFOF ı ÇOK YAT/MŞSIM &EN 'IKİ Yı'UA Ç İ Z G İ L İ K KÂMİL MASARACI u o 1988 Gülhane Etkınlıkten kapsamında düzenle nen Özgunbaskı Resım Yanşması nda bınncılığı Atlta Atar yukarıdakı yapıtıyla kazandı Bınncıye 1 mıiyon 500 bın lıralık odut ve festıval onur plaketmın venlüıgı yanşmanın seçıcı kuajlu Bayram Dalay Prof Mustafa Aslıer, Doç Ismaıl Avcı Prof Alı Teoman Germaner Doç Df Semra Germaner, Prof Ergın Inan Doç Ozer Kabaş Prof Süleyman Saım Tekcan ve Coşkun Şenyurt tan otuşuyortar Yanşmada Mustafa Horasan ıkıncı Hayat Mısman da üçuncü oMular I Özgünbaskıda "Gözel İstanbul'» AĞAÇ YAŞKEN EĞİLtR KEMAL GOKHAIS TürkHollanda lale çılgınlığı Tone Brulın, Türk sanatçüarla bırlıkte gerçekleştırmek istedığı bır tasarı ıçın Turkıye'de "Lale" adlı bir oyun üstunde çalışan Brulın, ıkı dılde bır oyun yaratmayı tasarlıyor Hollandah oyuncular, Hollanda'mn "lale çılgınlığı"nı kendı dillennde sunacaklar. Turk oyuncular da "lale devn"nı Turkçe canlandıracaklar. JAK DELEON Yenı Amsterdam Tıyatro Topluluğu dramaturgu ve oyun vazan Tone Brulın, Turk tıyatro sanatçı larıyla bırlıkte gerçekleştırmek istedığı bır tasan nedenıvle tstan bul'a geldı Bnılın'le bu ılgınç tasarısının seruvenım konuştuk Tone Brulın, once topluluğunuzun geçmışıne ve etkınlıklenne değınelım dılersenız... BRULIN Önce Cnmhurıyet Gazetesı'ne bunca sıcak karşılama nedenıyle gonul borcumu seslendırmek ıstenm Turkıye'de \enı Amsterdam Tıyatro Topluluğu'nun uyesı ve temsılcısı olarak bulunuyorum Çok ozel bır topluluk bu, çünkü uyelerıru değışık uluslardan kışıler oluşturuyor Şoyle kı, Antıl adalarından, Sunnam'dan, En donezya'dan, Fas'tan ve Turkıyeden oyuncular, danscılar ve muzık çıler var aramızda Amacımız de ğışık kokenlı ınsanların bır araya gelerek ortak bır unın yaratabıle ceğını, ama aynı zamanda bıre> le rın kulturel "kımJik"lenru yıtırme yeceğını kanıtlamak Ne tur gosteriler sergıledınız bugun* değın? BRLLIN Özellıkle Uçuncu Dünya yazarlarının urunu olan müzıklı ve danslı oyunlara ağırlık verdık Doğaçlama çalışmalarımızı da belırlı bır "laboratuar" anlayışı çerçevesınde surdüru>oruz Top luluk şu sıralar Shakespeare'ın "Venedık Taciri" başlıklı oyununu çalışıvor Ilgınç olan tum kadronun 'karaderıirierden oluşması, valnızca tacırın kendısı bır "beyaı adam"! Geçen yıl benım yazdığım "Bır Palvaço Festıvalı" adlı oyunu sahneledık konu Guney Afnka1 dakı ırk aynmcıhğıydı Sımgesel ağırhklı oyku "sıyahlar sırkı"nde çalışan palyaçolarla "beyazlar sırkı"nde çalışan palyaçolann bır tur lu bıtmeyen kavgası çevresınde gelışıvor Ve şımdı Turkiye'desiniz... BRULIN Evet, Turkıye'ye gelışımın onemlı nedenı, çok vakında uzennde çalışmaya başlaya cağımız bır tasan "Lale". Oyunu henuz yazmış değılım Bılıyorsunuz, lale neredeyse Hollanda'mn sımgesı olmuştur Ama gerçekte lalenın yurdu Turkıye'dır, Turkıyeden seyyahlar aracılığıyla gelmış tır lale Hollanda'ya Lalenın Hol landa'ya ulaşüğı, bır lale soğanı nın tam dort okuz karşıhğında "takas" edıldığı donemlere ben "tulipomaıua" (lale çılgınlığı) de\rı dıyorum Turkıye'deyse lale bır "takas" konusu değıl, şaırlere esın olacak duzeyde bır estetık anlayı şın sımgesıydı Topluluğumuz şu nu tasarlıyor Hollandah oyuncular kendı dillennde Hollanda'mn "tulıpomama"sını sunacak, Turk lerse sızın "Lale Devri" olarak ad Yeni Amsterdam Topluluğu'nun dramaturgu Tone Bnıtin, Türk oyuncu arıyor landırdığınız donemı Turkçe ola rak canlandıracak Böylece ıkı dıl de bır oyun doğacak Yonetmen ler belırlendı bıle Rufus Collins ve Heok Tjon... Pekı Turk tıyatrocular kım? BRULIN Işte bunun ıçın şu anda istanbul dayım Bu muthış tasan konusunda bızımle çalışmak ısteyen Turk tıyatro sanatçılarıyla göruşuyorum sürekh, Genca) Gunın, Beklan Algan, Refik Erduran konuvla ılgılendıler, hatta heyecan landılar Aslında onceden denen memış bır tıyatro olayını bırlıkte gerçekleştırebılmenın heyecanını bız de yaşıyoruz Vazar ve drama turg olarak benlığırru gece gunduz saran soru şu Turkıye"yle Hollanda bu kez ortak bır "tulıpomanıa" (yalnızca sahnede olsa bıle) vaşayabılecek mı 1 T4RİHTE BUGÜN MUMTAZARKAN 12 Haziran VENÜS'E /AffiV UZAY ARACI ISENERA 4.. 1967'DE BUGUN, SOVyETLEJS. BHS.L.IĞI, VEfiJUS GEZEGE^^^ j^e NlNE~ "VEA/E'GA 4° üZAy 4/SACIN/ GONDERAAlfn. /rfl\ S Ş b ^ ^ B//Z YfC ONC£,AYMt G€2£<S£M£ veN£GA Ol /f(A\ \ \ \JwrjI OA/Ç/ /COTZJ 4ZOŞULIA/Ç (yt/KS&t lAAfSTT I/E/VE&4 4 A£" btĞERLeA H K PA&4ş~un ULAÇA* v A/SACSM fc4Pst/Luj CuZS/rL/ /47A4O&F£ıe/ yA/SAISAM y£RE £ ^® /AJlMC£YE~ DEĞ/U BA&MÇ VE fS/ l/EG/L£^ ' YOCLAyAAJ \SEM£&A A &4PSUUU DAHA tyADAKıA//AJ*2.? KA77 ^AZtAy^ O/.< Dertız duzeyı esas aftvtmıÇffr ı/e/vas£\$\ il m I /ı 50 YIL ÖNCE Cumhurıyet Şirketi hayriyenin tenzikak karneleri Boğazıçınde yaz mevsımıru geçırmek uzere gıdeceklere bır kolaylık ve ucuzluk olmak uzere şırketı hayriyenin ıhdas etlığı Rumelıfıısarı ve Vanıköyune kadar olan saha ıçın yuzde 40 ve Boğazın daha yukarı kısmt ıçın yuzde 50 tenzüath karneler çok W 12 Haziran 1938 vılayet merkezınde toplanan 13 bın lıra Kıztlay merkezıne göndenlmıştır Bundan başka Ereğlı kazasında 3380 lıra, Safranboluda 2600 lıra Barnnda 703 Ura ve Devrekte J64 lıra topianmıştır Halkımızm alaka ve yardımı devam etmekiedır 19381988 heyetı seferıyeye aıd jurnalı muhtevı bakır bır ustuvane bulduğunu beyan etmıştır Janet gemısıle suların seynnı takıp cden Delong Janet \e Hennyet ısımlenm alan ve delong adalan dahı denılen ıkı ada keşfetmıştır Malum olduğu veçhtle suların cereyanını takıp etmeğe de\am eden gemı bıraz sonra bır buz parçasına çarparak parçalanmıştır Kaza netıcesınde Delong'la arkadaşian olmuşlerdır Bununla beraber murettebattan ıkı kışı vuzerek sahıle çıkmağa muvaffak olmuşlardır rağbet gormuşlur Şırketı Haynye bunun ıçın kopru allında bu kamelen satmak uzere uç gışe açmıştır İenzılath kamelenn ıkıncı kısmı bu ayın yırmı beşınde satışa çı'Mnlacakıır Kırşehir felaketzedelerine yardun Zonguldak II Kırşehir ve havalısınde yer depremınden felakete uğnyan yurddaşlarımıza yardım olmak uzere Zonguldak Şimal kıubunda Moskava 11 Kuıub Okyanusunda yenı Sıberya takım adalannın şımalı şarkısınde bulunan Hannt adasında tesıs edılen ıstasyonun şefl Mukanof, 1881 senesınde Amenkah kaptan delong tarafından ıdare edılen ÇOK ftZH. BİR TOPLULUK Tone Bruin'ın dramaturgluğunu ve oyun yazartığını yaptığı Yenı Amsterdam Tiyatro Topluluğu çok ozel bır grup Topluluğun üyeten değışık uluslardan sanatçılardan oluşuyor Amaçları ıse değışık kökenlı ınsanlann ortak bır urun yaratabılecegını, ama aynı zamanda kulturel kımJıklennı yıtırmeyeceklennı karııüama^