Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
CUMHURİYET/8 HAVA DURUMU Meteorototı Genel Mudurtuğundenalı ğk c * bukıDu Mekı yerter az buiuttu ve açık geçecek H«/A SICAKLIĞI Artacak RUZ GAR Yurduo kuzey kesımlennOe kuzey ve doju ötetf yertefde guney ve batı yflnler öenham. an sraor&kutıvene esecek Oencterde AMerfde gunbahsı vetodos.o«ekı denıztenmızde yildız ve poyrazdan 2 4 zaman zaman 5 kuvvetınde, saane 416. za macı zaman 21 denız mtlı hızia esecek DE MZ Muledıl dalgaJ öhmn dalga ytAsek lığı 0.5 ia 1 yer yer 2 metre doiayında ola cak. Van Gflu nde h * a parçalı bukıdu geçecek RüzgJr guney ve doOu yfinlenlen Of ta kuvvem esecek G6I hafif çaltantılp o*a cak Göruş uzaklıOı 10 km doiayında btılu nacak B A B A A A 8 A A A A A B B A A A A A nOmuriu HABERLERİN DEVAMI TURKIYEDE BUGUN 2S° 13° Dıyartjatar B 16° 8° Marasa 20° 7° E*me A 20° 5° K Maras B 12° 8° Metsın 20° 8° Erancan B 10° 6° Muğla 17° 3° Eranjm 8° 4 Estosefnr A 18° 3° Muş 18° 3°Gazantep B 20° 9°Nı9<le 21° 14° GıfesLn A 13° 8° »du 24° 10° Gumuşhane A 12° 0° Rıze 15° t°Hal*ân B 13° 6°Samsun » 2 0 ° " Sıırt 24° 11° Isoarts A 17° 8°Sınop 19° 7°lstanbul A 22° 10° Sıvas 18° 7° Izmır B 8° 4° lelurctağ 16° 2° Kaıs 6° 12° 3° Kasumonu A 16° 3°Trabzon 16° 3°Kaysen A 1? 3°üıncelı A 19° 4° Usak 20° 7° Kırklare» A 17° 1° Van 18° 7" Konya A 18° 3° Htcgat 15° 2° Kulahya B 19° 4° Zonguklak 23° 11° Malatya A A B A B A A A A B A A A A B A B A A 22° 10° 21° 10° 24° 13 23° 9° 13° 4° 17° 2° 13" 8° 13° 7° 12° 4° 19° 9° 13° 5° 13° 0° 18° 7° 14° 8° 17° 3° 20" 6° 15° 5° 19° 2° 11° 5° 3 MA YIS 1988 DUNYADA BUGUN Amsterdam Amman Atına BaOdat Barcelona Basel B«kjnd Berin Bonn Bıuteel Budapeşte C«nevre Cezayir Cıdde Dub» Ftankfurt Gırnc Helsınk Kahıre Koin Lüfkosa Y 18° A 26° A 22° A 26° Y 15° Y 17° B 21° Y 19° Y 19° Y 18° B 22° Y 17" A 25° A 32° A 35° Y 19° B 22° B 9° A 25° Y 17° Y 18° 8 22° A 13 Y 13° 1 12" Madnd Mılano * Y 17° B 15° Montreal A 1S° Moskova Munıh Y 17° ffeva York A 20° Oslo Y 10° Pa s Y 19° Prag B 20° A 35° Rıyad B 21° Roma A 22° Sofya A 24° Sam A 26° Te! A n . A 25° Tunus 8 22° Va/^ova Venedık Y 18° Vıyana B 16° VVashınglon A 22° Zuntı Y 17" uenıngrad y Londra (<?Heisınkı ? Moskova MUSTAFA EKMEKÇİ ANKARA NOTLARI Tarık Ziya Ekinci'nin Anlattıkları... •Berlm ) L Madnt Tebm / x Cezaytr • Şam Kahire. A açık B bukıDu G gunes» Kkarlı S sısl. Y yağmuriu Haber Merkezi Taksım'dekı 1 Mayıs olaylan sırasında gözaltına alınan 30'u oğrencı, 3'u avukat, bırı sendıkacı, 31'ı kadın olan 85 kişı, bugun Toplantı ve Gosten Yuruyuşlerı Yasası'na muhalefetten Devlet Guvenlık Mahkemesı'ne sevk edılecek Izmır'de Vılayet Bınası önune sıyah çelenk koyduklan içın gözaltına alındıktan sonra DGM'ye sevk edılen 11 kışı ıçın 3 yıl hapıs cezası ıstendı Bazı sendıka yönetıcılen dun lstanbul'da duzenledıklen basın toplantısında, Taksım'de polısın "Filistinlilere yapılanlan aratmayacak bovutta teror ve işkence" sergüedığını soylediler Gazetecılerın sorulannı yarutlayan SHP Genel Başkam Erdal tnönu, 1 Mayıs'ı "kavga edılen bir gun olarak gormedığini" belırttı. Malatya Kapalı Cezaevı'nde 1 Mayıs sloganlan yuzunden çıkan kav gada 5 tutuklu >aralandı SP, Gebze'de gözaltına alınan 5 partı yönetıcısmın serbest bırakılmasını ıstedı Kapatılan TtP'ın eskı genel başkanlanndan Mehmet Ali Ajbar, Taksım olaylannın "iküdann bir provokasyonu" olduğunu one surdu. lstanbul Valısı Cahit Bayar, olaylan vıdeo banttan ızleyeceğını, vatandaşlara suçsuz yere kotu davranan polıs varsa cezalandırılması yoluna gıdeceğını soyledı. lstanbul Barosu, savcılığa başvurarak, gözaltındakı 3 avukatın ıfadesının savcılar tarafından alınmasını ıstedı. Cumhunyet Ankara Burosu'nun bıldırdıgıne göre, SHP Genel Başkam Erdal Inönü, basın mensuplarının "1 Mayıs ile SHP arasında ı kuruluyor. Ne duşunuvorsonuz?" şeklındekı sorulannı şöyle yanıtladı "Yok. Ben bu dedikodulara gırmek istemiyonım. 1 Mayıs ıçin ne duşunduğumu dun açıkça anlaltıra. Ka>ga edılen bir gun olarak gormu)onım. Ola>lan da boyle değerlendırmek ıstı>orum. Millelvekillennin kendiliklerinden eski 1 Mayısçılar DGM'ye gönderilecek 2 5 8 ÖS olaylan ve hatıralan ile ilgili olarak bir davranışa girmelerı karşısında sesimı çıkartmı>orum. Esas olan, 1 Mayıs'ta herkesin çalışma banşına katkıda bulunacak bir davranışa girmesidir." İstanbul Emnı>et Mudurluğa yetkılılen, Taksım'de gözaltına alınan 30"u oğrencı, bır' sendıkacı, uçu avukat 85 kışının emnıyette ıfadelennın aknmasının dun tamamlandığını behrttıler DGM'de 28 ve 29 nısan olaylarında gözaltına alınan oğrencılerın ıfadelerının alınması nedenıvle, gozaltındakı 85 kışının bır gun geç DGM'ye gonderıleceğı öğrenıldı Öte vandan. SHP mılletvekıllerı \bdullah Başturk. \rif Sağ, Elhem Cankurtaran, Erdal Kalkan, Mehmet Mogulta), İsmaıl Hakkı Onal, Mehmet \\\ Eren ve Kenan Sonmez'ın oncekı gun ve dun lstanbul Valısı ve polıs yetkılılerıyle goruşmeler vaptıkları öğrenıldı Göruşmelerde mılletvekıllen tarafından şu goruşler dıle getırıldı "Taksim'de sade vatandaşlar hiçbir evlem yapmadıkları halde, polıs tarafından coplandılar. Vatandaşlar, milletvekillennın anıta çiçek kovmasını ızle>eceklerdi. Ne 2911 savılı yasayı ne de Olağanustu Hal Vasası'nı ıhlal etmişlerdı. Bunu belgeleyeceğiz. Video kaydı bizde var." da endişe edijoruz" dedı lstanbul Barosu'nun ıse gözaltındakı avukatlar Mebuse Cinmen, Bahri Belen ve L'lku Oguzer'le ıl gılı olarak Beyoğlu Cumhurıyet Savcılığı'na vazılı başvuruda bulundu Başvunıda, uç avukatın 136 sayılı Avukatlık Yasası'nın 58 maddesı gereğınce ıfadelerının cumhunyet savcısı tarafından alır.ması ıstendı Savcılık vetkılılerı ıse başvurunun uygulamaya konulduğunu soyledıler mul Odev yaralandı Izmır Valılığı onune oncekı gun sıyah çelenk koyarken polıs tarafından gözaltına alınan 11 kışı, dun DGM Savcılığı'na gonderıldı Mujdat Yanat (Çözum Dergısı Izmır Temsılcısı), Recep Guler (Çozum Dergısı lstanbul muhabırı), Le>la Buvukdag, Sebahattin Vılmaz, Dılber Cantekın, Yucel Doğan, Umil Kanlı, Mehmet Bahattin Ozcan, Hakan Akmaz, kahraman Bilav ve Ugur Demırcı'nın sorgulamasım DGM Savcı Yardımcısı Lutfu Şenat yaptı Şe^ıat, sorgulamanın tamamlanmasından sonra sanıkların Toplantı ve Gösten Yuruyuşlerı Yasası'na muhalefet ettıklerını ıçeren ıddıanamesını hazırladı Sanıklar ıçın 3 yıla kadar hapıs cezası ıstenen ıddıaname ile DGM'de dava başladı llk duruşmada polıs tarafından yapılan vıdeo çekımlen ızlendı ve tanık olarak 18 polısın ıfadesıne başvuruldu Hasan Fırat. Kemal Solak ve Mah açlık grevmde İstanbul Haber Servisı lstanbul Unıversıtesı'nde gecen perşem be gunu me>dana gelen olaylarda gözaltına alınan 158 oğrencıden 6O'ı dun İstanbul DGM Savcılığı' na vikanldılar Gözaltındakı 39 kız oğrencının savcılık sorgularının daha once yapıldığı bıldınlırken dığer 59 oğrencının ıfadelen bugun alınacak oğrencılerın serbest bırakılıp bırakılmamalarına sorguların tamamlanmasından sonra karar venlecek Gözaltına alınan 158 oğrencı 4 gundur açlık grevı yapıvor Açlık grev ı vapan oğrencılerden 3'u has taneve kaldırıldı lstanbul Unıversıtesı'nde polısın bır kız öğrencıye sarkıntılık ettığının ılerı surulmesı sonrasında çıkan olaylarda yakalanan ve 5 gundur gozaltında bulunan oğrencıle rın 6O'ı dun sabah bır çevık kuvvet otobusuyle İstanbul DGM'>e getırıldı DGM Savcı Vardımcısı Gunay Kumru ve Bulban Akbas tarafından alınan ıfadeler oğleden sonra saat 15 30'a kadar surdu Sorgular sırasında DGM çevresın de çok sıkı guvenlık onlemlerı alındığı gozlenırken 5 gundur gozal tındakı yakınlarından haber alamadıklarını belırten kalabahk bır grup sorguların bıtımıne kadar DGM önunde bekledı Bu arada goruştuğumuz bazı oğrencı yakınları, emnıyetın gozaltındakıler hakkında kendılerıne herhangı bır açıklama yapmamalarını eleştırerek vakınlannın gozaltındayken çeşıtlı baskılarla karşılaşabıleceklerı konusunda duyduklan endışeyı dıle getırdıler DGM nezaretın dekı oğrencılerın ıse bır ara hepbırlıkte Zulfu Livaneli'nın bır şarkısını okudukları duyuldu Oğrencılerın emnıyete gerı goturulmek uzere polıs otobusune bındırılırken oğrencı yakınlannın el sallayıp alkış tuttukları goruldu Sorgulamalarla ılgılı olarak goruştuğumuz savcılık vetkılılerı, 39 kız oğrencının sorgularının geçen cumartesı gunu gozaltında tutulduklan yerde alındığını belırttıfer Sorgulamalar hakkında açıklama yapmayan vetkılıler, dığer 59 öğ rencmın ıfadelerının bugun alınacağını bıldırdıler Ote vandan goz altında olan 158 oğrencının 4 gundur açlık grevı vaptıkları belırlendı İstanbul Emnıyet Mudurü Ünal Erkan da açlık grevını doğrula>arak "Ogrenciler bir şey jemiyorlar" dedı Açlık grevi Bugun DGM'ye sevk edılecek olan 85 kışının açlık grevı >aptığı belırtıldı Beyoğlu Emnıyet Amırlığı'nde gozaltında bulunan 85 kışının dun dışarıdan getırılen yıyeceklen almadığı, gıyeceklen ıse kabul ettığı bıldınldı Polıs ıse aı,lık grevını doğrulamadı Iş Sendıka Servısı'run bıldırdıgıne göre, çeşıtlı sendıkalann merkez ve şube yönetıcılen Aynur Karaaslan, Erdal Demırkan, Hıdır Bal, tbrahim Kızıltan, İlyas Guven, tsa Albayrak, Kazırn Yıldır. Mehmet Gönultaş, Mehmet Kılıçaslan, Sabri Topçu, Sait L ner, Vahdetlin Karabay, Şerafettin Yıgıl ve Halil Altunay, ortak bır basın toplantısı duzenledıler Sendıkacılar, poiısın tstıklal Caddesı'nde "lsraillilerin Filistinlilere yaptıklannı aralmayacak boyutta teror ve işkence sergUediğini", o sırad caddede gezmek amacıyla bulunanlann bıle dövülerek gözaltına alındığını one surduler Malatya Kapalı Cezaevi'nde sol gönişlü bır grup tutuklunun 1 Mayıs'la ılgılı sloganlar atması uzerıne kavga çıktı. 2 grup arasındakı cezaevı bahçesındekı kavga sırasında Şebmuz Bulut, Huseyin Fırat, YÖK öğrenci olaylarını görüştü Doğramacı: Durum vahîm değil ANKARA (Cumhunyet Buro su) Yukseköğretım Kurulu (YOK) Başkam Prof Dr Ihsan Doğramacı, son oğrencı olavları nın 12 Evlul 1980 oncesı olavjarla "alakası olmadığını" belırterek du rumu "vahım bulmadıgım" ıfadt ettı YOK Genel Kurulu'nun öğren cı olavlannı göruşmek uzere dun yaptığı olağan toplantı ardından sorularımızı yanıtlayan YOK Başkanı Prof Doğramacı, olaylarda "oğrencilerin tahriki yoluna gidildigi ızleniminin mevcut" olduğu nu sovledı. Prof Doğramacı'ya >oneltılen sorular ve yanıtlar şovle \OK, ogrenci olaylan uzerine bir karara vardı mı? DOĞRAMACI Herhangı bır şey >apma>a gerek yok Emnıvet zaten gereklı takıbatı vapıyor Rektorluklere belki bazı uyanlarımz olur. DOĞRAMACI Hayır Bıam uyarı yetkımız vok zaten Oğrencilerin başla dernekler konusundaki baskılar olmak uzere bazı isteklen var. DOĞRAMACI Ne gıbı ıstek ler Yararlı ısteklerın uzennde çalışınz Bız zaten oğrencı derneklerı aleyliıne hıçbır zaman olmadık kı.. . Son ogrenci olaylan ile 12 Eylul 1980 oncesi olavlar arasında benzerlik kuruluyor. DOĞRAMACI Hayır alakası vok, hıç alakası yok Durum sizce 'vahım' değil o zaman? DOGRAMACI Hayır, vahım değil lstanbul Valısı Cahit Bayar ıse vıdeo bandını ızleyeceğını, vatandaşlara suçsuz vere kotu davranan polıs varsa cezalandırılması yoluna gıdeceğını soyledı Gözaltındakı meslektaşlarının durumunu değerlendırmek ıçın toplantı yapan bır ukat, lstanbul Barosu'na başvıuarak gınşımde bulunulmasını ıstedı ler. Atılla Coşkun, uç avukatın görev başındayken gözaltına alındıklannı soyledı Coşkun, "Avukatların gorev başında>ken gözaltına alınmalannı kınıyonız. Bu tur uygulamalann yerleşık bır nıtelik kazanmasından OLAYLARIN B a s ı n ı n ARDINDAK1 (Baştarafı 1. Sayfada) Son gezısınde Sayın Evren'ın Tasarıdan tedbır ve çok sınırlı olduğu görulmektedır kusurla ılgılı ıkı hukmun Ancak bır ulkenın cumhurbaş çıkarılacağı bıldınldı kanı, ne kadar gerıtımlı olursa ANKARA (Cumhuriyet Buroolsun, askerı mudahalelerı meşrulaştıracak bır "kuram" oluştu su) Baa vasalarda değışıkhk yaparak basına yenı kısıtlamalar gerabılır mı? Gerçı bu "kuram'''' çok basıttir Silahlı kuvvetler bir tıren tasarıların yazgısı, bu hafta "iç saldın" karşısında kendiliğin bellı olacak TBMM Genel Kuruden karar verip harekete geçerek lu yarınkı toplantısında Medenı Yasa ve Borçlar Yasası'nın bazı yonetime el koyabilirler. maddelerını değıştırerek, basına Cumhurbaşkanı, Başbakan, hukumet, Meclıs ne gune duru yenı kısıtlamalar getıren tasarıvı goruşecek Adalet Komısyonu ıse, yoı, sorusu boşluktadır. "Kuru aynı gun Turk Ceza Yasası, Kuluşlar gorevlerini yerine getir çuklerı Muar Neşrıyattan Koruma mezse" ordunun mudahale hak Yasası ve Basın Yasası'nda değıkı doğmuş olur şıkhk yapan tasanyı gundemıne Öyle görunuyor kı Sayın E\ alacak Adalet Komısyonu'nun ren Cumhurbaşkanı olduğunu yarınkı toplanüsına çeşıtlı basın unutmuş, kendısını yıne 12 Ey kuruluşlarımn temsılcılerı de katılul mudahalesının başı olarak lacaklar görmeye başlamıştır, ama ağır Adalet Komısyonu başkam bır yamlgıya duşmuştur; çunku Alpaslan Pehlivanlı, basına yenı 12 Eylul sekız yıl gerıde kalmış kısıtlamalar getıren tasannın genel tır, bu mudahale başarıva ulaş kurulda yarın goruşulmesı sırasıntığmdan artık gerıye donulemez. da ıkı onerge vererek tasandakı ıkı "de facto"dur, "oldu bitti"dır, hukmun metınden çıkarılacağını bugun geçerlı olan 82 Anayasa so\ledı sı'dır, ulkenın zaman tunelınegı Pehlıvanlf nın açıklamasına gorerek 1980'm 11 eylulune dönme re, tasarıda "tedbir" ile ılgılı husı olanaksızdır. kum çıkanlacak Buna gore, Sayın Evren'ın talıhsızlığı, ar "Olabılme ihtimali olan tecavuz tık geçmışte kalmış eylemının sa karşısında kişı hâkimden ıhtıvatı vunmasını yapmak ısterken, tedbir alınmasını isteyebılecek. Turk Ceza Kanunu 146. madde Hâkım bu ısteme dayanarak yayısıyle cezalandırılmış bır suçu, ge nı durdurabilecek" Pehlivanlı ayrıca, tasarıva komısyonda eklenen lecekte de ymelendığı zaman meşrulaştırma çabasına gırış "kusur" ile ılgılı hukmu de onerge ile metınden çıkaracaklannı mesıdır. Elbette Turkıye'dekı ve dunya soyledı Buna gore ıse şahsıjet dakı askerı darbelenn nedenlerı, hakkı hukuka aykırı bır şekılde tekoşutları ve nıtelıklerı tartışıl cavuze uğrayan kışı manevı tazmınat davası açabılecek Bu maktadır; toplumsal ve sıyasal durumda dava açılması ıçın kusur olayların açıklaması her zaman şartı aranma>acak yapılabılır, ama bır cumhurbaş kanı parlamentoya yonelık huKuk dışı mudahalelere bugunden yeşıl ışık yakmak anlamına gelebılecek konuşmalar yaparsa o (Baştarafı 1. Sayfada) devletm halı nıce olur7 Ne yazık kı Sayın Evren bır madı Sozcu, dun akşam Arkoub bolkaç gunden ben usı uste yaptığı gesınde operasyon duzenleven Is konuşmalarla ıçınden çıkılamaz raıl askerlerıne, Israil yanlısı Gubır dıpsız kuyuya sureklı taş at nev Lubnan Ordusu'nun eşlık et maktadır Bugun parlamentoda tığını de belırttı "12 Eylul'un meşruiyetV'nı tartı Sayda ve Sur kentlerı uzennde, şan yoktur, ama bır ulkede or çok sa>ıda Israil jetının uçuş vapduya gerek gorduğu anda muda tığını anlatan sozcu, uçakların a> hale etme hakkını veren bır dev dınlatma fişeklerı attıklannı ve Fı let anlayışının adım koymaya da lıstın multecı kamplan uzerıne salolanak yoktur dıracakmış gıbı dalış yaptıklannı Sayın Evren'ın konuşmaları kaydettı nın tepkıler yaratması doğaldır Amerıkan NBC Televızyonu dun Ancak bu tepkıler muhalefet ke akşam normal yavınını keserek sımınden gelmektedır 2000 Israil askerının FKO gerılla Hukumet ve ıktıdar partısı bu larını aramak amacıyla Gunev satırların yazıldığı dakıkalara kaLubnan'a gırdığını bildırmıştı dar suskundu. Işte bu ortamda parlamentoda muhalefet lıderle Israil bırlıklerının, dun Lubnan' rının gırışımlerıyle konu ele alı ın gune>ındekı koylen topçu ate şıne tuttukları da bıldınldı nacaktır "Turkiye'ye ozgu askeri muOte yandan, Lubnan'ın başkenlı dahale kuramı"na aydınlık ve Beyrut >akınlanndakı Şatıla kamsaydamlık getırılmesı kaçmılmaz pında. FKO'nun El Fetıh grubu ılc bır zorunluk duzeyıne ulaştı Bu Surıye yanlısı Ebu Musa komutakonunun parlamentoda daha ge sındakı Fılıstınlıler arasında son 48 nış boyutlarda ele almmasında saat içinde meydana gelen çatışmasayısız yararlar bulunmaktadır larda 12 kışı oldu, 43 kışı de yara * • • landı 3'ü hastanede Açlık grevı yapan oğrencılerden Esin Demirel, Hilal Ulker, Canan Uçar Şışlı Ettal Hastanesı'ne kaldınldı Bunlardan Hilal Ulker'ın ateşının 40 2 olduğu, mıde ve bağırsak ıltıhabı olduğu belırtıldı, Esın Demirel ve Canan Uçar'ın da anı su kaybından dolavı fenalaştığı kavdedıldı Hastane>a kaldınlan oğrencılere burada serum venldığı, ancak verılen yemeklen kabul etmedıklerı öğrenıldı Bu arada gozaltında tutulan ve açlık grevı vapanlara şekersız su verıldığı kızlann da 7"şer kışılık gruplar halınde tek kışılık hucrelerde, beton uzennde vatırıldıkları ıddıa edıldı UGUR MUMCU GOZLEM (Baştarafı 1. Sayfada) 12 Eylul oncesı, Turkıye bır ıçsavaşa ıtılmıştı Bu yuzdendır kı, 12 Eylul "yağmurun yağması gıbı' doğal bır olay olarak karşılandı Çunku koşullar yaralılmıştı Bu koşullann bu sonucu vermesı ıse doğaldı Yurttaş, her gun sokakta ortalama gunde yırmı can alan bu terörden yılmıştı 12 Eylul'e sağlanan kıtle desteğının ana nedenı ışte bu yılgınlıktı 12 Eylul konusunda yapılması gereken asıl tartışma, Turkıye'de ıçsavaş koşullarının kımler tarafından ve nasıl yatarıldığıdır Bu konu henuz aydınlanmamıştır Örneğın, 12 Eylül öncesı, sahıbı bulunduğu kamplarda ulkucu gençlerı eğıtımden geçıren ve Frank Terpıl adlı CIA gorevlısı bır sılah kaçakçısı ile ılışkı kuran MHP'nın son genel ıdare kurulu uyesı Murat Sayrak hakkında Ankara Sıkıyönetım Komutanlığı nıçın soruşturma emrı vermemıştır'' MHP'nın son genel ıdare kurulu üyelerı 12 Eylul gecesı gözaltına alınırken Murat Bayrak nıçın bu soruşturmaların kapsamı dışında tutulmuştur'' Bu soruya henüz yanıt venlmış değıldır Bu sorunun yanıtını, bugun ANAP'ta Kaysen mılletvekılı olarak görev yapan emeklı orgeneral Recep Ergun'Ğan başkası veremez Recep Ergun 12 Eylul oncesının MIT Musteşar Yardımcısıdır Bu konuda elbette bıldıklerı vardır Ergun, neden Murat Bayrak hakkında soruşturma emrı vermemıştır? 7 Evet neden 12 Eylül öncesı yeterınce aydınlığa kavuşmamıştır Bu ve bunun gıbı sorular bugun de karanlıktadır Eleştırılenn bır bölumu de 12 Eylul sonrasma yönelıktır Bu donemde soruşturmalar terör odakları ile sınırlı kalmamış, teror ile uzaktan yakından ılgısı olmayan sendıka, dernek, partı ve kışıler de yogun baskılar altında tutulmuş, ışkencelı sorgular yapılmış, duruşmalarda 'savaş halı hukumlen" uygulanmış, savunma hakları yok edılmıs, Zıncırbozan surgünunde gorulduğü gıbı yargısız tutukluluk ve hükum devrı açılmıştır Bunlarla da yetınılmemış, sıyasal partıler, askerı yönetımın komutları ile kurulmuş, bu komullara uymayan partıler kapatılmış, mılletvekılı adayları, neredeyse "unıversıte seçme ve yerleştırme sınavı" yaparcasına belırlenmış boylece, anayasada yazılı "tek dereceh seçım" ılkesı zedelenmıştır Cumhurbaşkanı secımı bu koşullarda yapılmış ve askerı yonetımın Devlet Başkam, "tek adaylı oylama" sonunda cumhurbaşkanı seçılmıştır 1983 seçımlerı bu kısıtlı ve gudümlu ortamda yapılmış ve askerı hukümetın başbakan yardımcısı sıvıl yönetımın "seçeneğı olmayan'V) başbakanı olarak göreve başlamıştır Yıne bu donemde Atatürk ve Ataturkculuk adına suc ve suçlular yaratılmış, sonunda Atatürk duşmanlığı ile suçlanan MSP'nın bır adayına, azınlık oyları ile Çankaya'da Atatürk'ün 1 koltuğuna oturma yolu açılmıştır Laıklık ılkesı, "Ataturkçuyuz ' dıye dıye yok edılmış, Turklslam sentezı kadrosu, 12 Eylul'un yaktığı yeşıl ısık sonucunda devletı adım adım ele geçırmıştır Bu ortamda, sendıkal haklar kısıtlanmıs, reel ıscı ucretlerı gerılemış, ışveren kazançları ıse her yıl bır kat daha artmıştır Bugun enflasyon yuzde yetmışe ulaşmıştır Rejım, sıyasal kurumlar ile bır çokuntu surecı ıcıne gırmıştır Yenı 12 Eylüllerden ışte bugunlerde soz edılmesı çok dusundurücü olmuştur ANAP, 12 Eylul yonetımının uzantısıdır 12 Eylul modelı sorunları çözmede yetersız kalmıştır Işın kısa ve kaba ozetı budur Hıçbır yorum bu gerceklerı ve görüntüyu sılemez Tartışılan konu nedır"? Evet, açık konuşalım, kımse 12 Eylul oncesıne dönmek ıstemez Çunku 12 Eylül oncesınde kan vardır, teror vardır, anarsı vardır Sağcısı ve solcusu ile beş bın kışının mezar taşı vardır 12 Eylul oncesınde Anaların, babaların eşlenn, öksuzlerın ve yetımlerın gozyaşları vardır 12 Eylul oncesınde 12 Eylül oncesınde, teror pazarından mılyarlar vuran kaçakçıların kırlı parmak ızlerı vardır Yenne getırtılmeyen gorevler, kullanılmayan yetkıler vardır 12 Eylul oncesınde Evet, kımse 12 Eylul oncesıne donmek ıstemez Donulurse, 12 Eylul oncesının başbakanları, partılerı, yargı kuruluşlan, ünıversıtelerı ve basını kadar o donemın genelkurmay başkanları ile sıkıyönetım komutanları, MIT musteşarları ile polıs mudurlerının de sorumluluklan tartışılır1 Uzun yıllar sıyasal sığınık yaşayıp, yurtdışında olen TKP'nın Genel Sekreterı Laz İsmaıl (İsmaıl Bılen), genç sığınıklardan btrıyle konuşurken sormuştu Sakaf var mı' (eskı dılde sakaf, "ev", "çatı" demektı) Yoki dedı, genç Laz İsmaıl başını salladı Bır sakafın olacak Başını sokacak bır sakaf olmazsa çok kotu1 Bır surgun ıçın en kotu şey Akşam olup, herkes ortahktan dağılıp, evıne gıttığınde, senın de gıdebılecek bır evın olmalı Ortalık kararmıştır Yağmur yağmaya başlar Evın yoksa, nereye gıdeceksın? Işın var mı 9 Yok" Olmadı1 Hemen bır ış bulacaksın Bır ışının olması şart Işın olmadı mı yurt özlemı ıçını kaplar, hep onu düşünürsün Bunalıma gırersın, kurtulamazsın Turk işçıler, Almanyalara ılk geldıklennde, hep ıstasyonlarda dolaşırlardı, Turkıye'den gelen bırını gorebılır mıyız, dıye Şımdılerde bu gıderek azalmış gıbı Eee, ne de olsa ısındılar artık' "Yıne de gunun bır akşam saatınde, yüreklerde bır daralma olur, boğaz duğumlenır, ağlayacağı gelır ınsanın Yaz gelınce, boşalır Avrupa'nın kuzeylerı, ortaları Ispanya'ya gıdıhr, Italya'ya, Bulgarıstan'a, daha da yakın olabılmek ıçın Grek dıyarına gıdılır Mıdıllı'de, Sakız'da geçırılmek ıstenır yaz Kıyılar gorunmez kolay kolay Karşıya bakılır, burun kemıklen sızlar Avrupa'da, çeşıtlı kentlerde dolaştığım surece bunu gözledım, yaşadım Strasbourg'da, Server Tanılh'nın evınde, Tank Zıya Ekıncı'yle bırlıkteydık Tanılh'nın yardımcısı Japon kızı Fromy, guzel yemekler hazırlamıştı Akşam bırlıkte, Turkıyelı Işçıler Derneğt'nın düzenledığı bır toplantıya katıldık Akşam, yemekte Prof Irene Melıkoff ile Tarık Zıya Ekinci'nin arasına düşmuştum Prof Tanıllı tam karşıdaydı Tarık Zıya Ekıncı, 12 Eylul'de Dıyarbakır Cezaevı'nde uzun süre yatmış, işkence görmuştu Tarık Zıya Bey, baskılardan yılarak, Grek sınırından yurtdışına çıkmıştı Eskı TIP mılletvekılı Ekıncı, Parıs'te oturuyordu Konuşuyorduk, şoyle dedı gençlere Gençlere ögudum, ulkelerıne dönmelendır Yurtseverlığın btrıncı koşulu budur Ulkeye donup bılgıyı, gorguyu halkımızın hızmotıne sunmak gerekır Ulkenın ve toplumun gelışmesı, kalkınması ıçın hızmet etme bılıncını taşımak gerekır Türkıye'nın en buyük yurtseverı Tevfık Fıkret'ın oğlu Halük, Amerıka'ya yerleştı ve orada öldu Bu, çok acı bır sondur Türkıye'de demokrasıye katkıda bulunmak, demokrasının ılerlemesıne çalışmak gerekır 6 yıldır Parıs'teyım Parıs'te bır tıp fakültesı hastanesınde konsültan hekım olarak çalışıyorum Çok lyı koşullarda ve meslek onuruna yaraşır bır ışım olduğu halde, ülkeme dönmek ıstıyorum Halkıma ve ülkeme hızmet etme sorumluluğum var, tek koşulum, yasaların ve hukukun egemenlığmın sağlanmasıdır 12 Eylül darbesınden hemen sonra gözaltına alındım, polısıye oyunlarla üç kez cezaevıne gırdım Her seferınde, ağır sorgulamalardan ve ışkencelerden geçtım Dıyarbakır'da "hamam"a (özel işkence yenne) gotürüldüm Hucreye kondum Dayak, gözdağı, hakaretler olağan ışlemlerdendı Kopeklerle korkutuyorlardı Gözüm bağlı 7 gün sorgulamada kaldım Sorgumu yapanlar, kesınlıkle ulkeyı terk etmemı, aksı halde olduruleceğımı soyluyorlardı Doğubeyazıt'tan çıkabılırsın, şartlar hazır' dıyorlardı Bız, o zaman Mehdı Zana'yla ayı koğuşlardaydık Ona da çok işkence yapıldığı söylenıyordu Uçüncu kez salıverılırken yuzbaşı geldı Senın buradan cenazen çıkacak, bır daha gelırsen, sağ çıkarsan, anamla zına edeyım kı oleceksın' dıye konuştu Bu yuzbaşının adı kıtaplarda çıktı Adım anımsamıyorum şımdı Ben suçlu olduğumdan değil, fızıksel varlığımdan rahatsız oluyorlardı Bır gun cezaevındeyım Her emrı yenne getırtyorum hakaret gormemek ıçın Komutan sarhoş gelıyor Benı çağırdı Doktor, bana bır ılaç ver, ıçımde bır sıkıntı vari dedı Bır gun, bır doktor arkadaşım bınbaşı, açlık grevındekı bırıne gelmış "Gelmışken Tarık'ı da bır göreyım" demış Bızım komutanın rütbesı yuzbaşı, gelen ıse doktor, ama bınbaşı Çağırdılar, gıttım Baktım, yuzbaşının suratı bır karış Bınbaşı olan doktor Üzulme Tarık, dedı, bunlar geçer Suçumu sordu. ben güya bır yaralı devrımcıyı evıme goturup tedavı etmışım Olmadı böyle bır şey Doktor bınbaşı arkadaşım gıttı Sonra, hucremeuçer geldı Bellı yuzbaşı gondermış, erler Sen, dedıler bızı tehdıt mı edıyorsun? Komutanımızdan büyuk rutbelı bınbaşıyı getırıyorsun buraya7 Yok oyle bır şeytomutanım1Erlere "komutanım" derdık Sonra, Sıkıyönetım Komutanı korgeneral, genelge yayımladı "Yuksek rutbelı kışılerın cezaevlerını zıyaretı yasaktır" dedı Acı Kaybımız Ajansımızın Müşaviri ve Ankara Temsilcimiz, Kıymetli Ağabeyimlz, Cazeteci Yazar ŞEMSİ KUSEYRİ kaybettik. Ailesinin ve basın camiasınınacısını paylaşır, Tanrıdan rahmet dileriz. CENAJANS Israil Acı Kaybımız Dergimizin Ankara Temsilcisi, ustamız ve ağabeyimiz ŞEMSİ KUSEYRİ kaybettik. Acımız sonsuzdur. Not Cenazesı, 3 Mayıs 1988 Salı (busün) Ankara Maltepe Camıı 'nde kıhnacak öğle namazını müteaktp Cebecı Asn Mezarhğı'na defnedılecektır