Katalog

Presîige Card. Cu m h u r iyet 65. Yıl; Sayı: 23106 Kurucusu: Yunus Nadi Faizlerin yükseldiği 14 ekimden 25 kasıma kadar bankalar 2.5 trilyon mevduat topladı. Bu 40 günde bankaların açtığı kredi ise sadece 54 milyar. 7 büyük bankada ise kredi açmak bir yana 280 milyarlık kredi kapatüdı. MERAL TAMER Çeşitli pi>asalarda bir süreden beri yaşanmakta olan durgunluk, bankaları da vurmaya başladı. Daha bırkaç ay öncesine kadar "Bankalar kredi vermiyor" diye bağıran işadamı, bugun değil bankalardan kredi istemek, me\cut kredisini bir an önce kapatmanın yollannı arıyor. Buna karşıhk topladığı parayı satacak yer bulamayan bankacı ise kredi vermek amacıyla muşterinin ayağı İlk ve tek ulusal kredi karh sistemi! PAMUKBANK i yi b a n k a d ı r 400 TL. (KDVdMi)20 Arabk 1988 Salı Başbakanın ABD gezisi Ozal: Bush bizi an lıyor OZAL'DAN Ortadogu barışı Ortadoğu'da çok farklı menfaatler var. Sılah satmak uğruna Ortadoğu'da çatışmaların sürmesinden yana olanlar bile var. Barışın anahtarı ekonomidir. îşte bizim önerdiğimiz barış suyu boru hattının en önemli işlevlerinden birisi de bu olabilir. ABD ve T ü r k i y e Sayın Bush Türkiye'nin meselelerini biliyor, konulara vakıf. özellikle Ortadogu petrolünü koruyan Türkiye'yi anlıyor. Türkiye'nin AT'ye tam üyelik adaylığını yeni yönetim çok iyi idrak ediyor. Para el yakıyor Akbank Genel Müdürü Hamit Belli'ye göre bankacılık sektörü topladığı her 100 milyar liradan 1520 milyar zarar ediyor. Bir başka banka genel müdürüne göre ise mevduatlar plasmana dönüşemediği için sistem stoktan yiyor. rine başvurduğumuz Akbank Genel Muduru Hamit Belli, bankaların topladıkları parayı satamadıklarını doğruladı ve "Toplanan mevduatı kârlı olarak plase edebilecek >er olmadıgı için bugün bankacılık sektörü, topladığı her 100 milyar liradan 1520 milyar zarar etmektedir" dedi. Krediden kaçan taraf olarak gorüşlerine başvurduğumuz İstanbul Sanayi Odası Yonetim Kurulu Başkanı Nurullah Gezgin, "Yıllardır bankactlara bu Bankalar, yüksekfaizle topladıkları parayı dağıtacakyer bulamıyor Vuralhan Bankaların kredi açma taleplerini ısrarla reddeden sanayici kesimi adına konuşan Nurullah Gezgin, "Bu durumu görmekten çok mutluyum" diyor. Gezgin, "Bankalara hep bugün bize, yarın size diyorduk" dedi. sektörune 2.5 trılyonluk me\duat girişi olduğu halde, bu miktarın ancak 50 milyarlık bölumu krediye dönüşebilmiş. Daha da ilginci, aralarında Iş Bankası, Akbank ve Yapı Kredi'nin de buluııduğu en buyuk 7 ozel bankaya aynı donemde 826 milyar lira mevduat girdiği halde, bu bankalar yeni kredi vermek bir yana, 40 günde 280 milyar liralık kredivi kapatmak zorunda kalmışlar. Buna karşılık 1.5 trilyonluk mevdu(Arkası Sa. 15, Sü. 4'te) Meclîste protesto ecüldî !*fı7/i Savunma na kadar gittiği halde kapılar yuzune kapanıyor. Bir bankacı, "Artık batacak adam bile daha fazla batmavayım di>e kredi istemez oldu. /aranna kredi vermek istedigimiz halde kapıyı çalan >ok" derken, muteber bir işadamı bankaların şube mudurlerinin randevu uzerine rande\u talep ederek kredilerini kapatmaması için kendısinden ricada bulunduklannı belirtiyor. Konuyla ilgili olarak görüşle ojun tek taraflı oynanmaz. Bugun bize, >arın size diye soyleyip duruyorduk. Ama onlar bizim kendilerinden lutuf istedigimizi /annedivorlardı. Şu anda oyun çift taraflı ovnanma\a başlatnıştır. Bu durumu görmekten cok mutluyum" şeklinde konuştu. Nitekim rakamlar da işadamının krediden kaçtığını gosteriyor. ANKA'nın verilerine gore faizlerin 20 puan yukseltildiği 14 ekim tarihiyle 25 kasım arasında geçen 40 günluk süre içinde bankacılık Bakanlığı bütçesinin göriişülmesi strasında muhalefete mensup milletvekilleri Bakan Ercan Vuralhan'ı eleştirdiler. Vuralhan kürsüye gelirken muhalefet milletvekilleri topluca genel kurul salonunu terk ettiler. 9. Sayfada A rafat Avustufya'dâ, Başbakanın ABD'den dönüşüyle birlikte siyaset sahnesi hareketlenecek Tsrail barışa yanaşacak' Mısır'dan Avusturya'ya geçen Yaser A rafat, Viyana'da Waldheim, Başbakan Vranitzky ve Dışişleri Bakanı Mock'la görüştü. tşgal altındaki topraklarda dün de bir Filistinli oldu. deri Yaser Arafat, Ortadogu sorununun çözümüne ilişkin yeni gelişmelerle ilgili temaslarda bulunmak uzere çıktığı turu sürdürüyor. Dün de Mısır'dan Avusturya'ya geçen Arafat, bugün Yugoslavya'ya gidecek. tsrail işgali altındaki topraklarda başlayan genel grevin uçüııcü gününde çıkan olaylarda 1 Filistinli öldU, 22 kişi de yaralandı. Hafta sonunda Mısır'ın baş(Arkası Sa. 13, Sü. 4te) •• Dış Haberler Servisi FKÖ Ii Malatya, HOUSTON lşte Sears Sarayı, arkasında GMC'nin camdan gokdeleni, sola doğru Houston Methodis Hastanesi hepsi ayrı bir yıldızın rotasına kilitlenmiş goğe doğıu yükseliyorlar. Biraz sağda Warwick hastane oteli. Kapıdan içeri girince hasta yüzler, verimsizlik. Bir iki beyaz hemşire ile birlikte arada bir şenlenen lobi. sonra yine o felçli hava. Başbakan Turgut Özal Amerika'yı seviyor çünkü ne zaman Amerika'dan bahsetse konuşmasına özel bir aroma yayılıyor: "Çocuklar borada büyüdü, hele üçüncüsü yuriimeyi, konuşmayt burada ögrendi" diyor. Genç bir mühendis olarak ilk kez geldiğinde nasıl etkilendiğini anlatıyor. Amerika'nın yaşamında (Arkası Sa. 15, Sü. l'de) HOLSTON (Cumhuriyet) Başbakan Turgut Özal dün Houston'da sağlık kontrolünden geçti. Methodist Hastanesi'ndeki muayeneden sonra doktor Debakey "Özal'ı biraz kilolu buldugunu" soyledi. Debakey Özal'ın daha once ameliyat olan gözunün ise iyi olduğunu belirtti. Başbakan özal Teksas Üniversitesi'nde fahri doktorluk unvanı aldıktan sonra duzenlediği basın toplantısında, "Sayın Bush konulara vakıf, Türkiye'yi anlıyor" dedi. Başbakan Özal bir gazetecinin yeni ABD Başkanı Bush'tan Turkiye'yi ekonomik açıdan rahatlatabilecek soz alıp almadığını sorunca, "Sayın Bush özellikle Ortadogu petrolünü koruyan Türkiye'yi anlıjor" diye konuştu. Başbakan Özal, "TürkAmerikan ilişkilerinde olmamasını arzu ettigi bir şe> olup olmadıgının" sorulması üzerine de somut bir açıklamadan kaçındı. Başbakan Özal kendisine fahri doktora verilmesiyle ilgili olarak yaptığı basın toplantısında Amerikalı gazetecilerin sorulan üzerine Türkiye'nin Ortadogu ile ilişkilerini değerlendirdi. Başbakan Özal Barış Suyu'na ilişkin bir soruyu şöyle yanıtladı: (Arkası Sa. 15, Sü. l'de) Özal'ı bekleyen tiç sorun 1 Başta MDP kökenliler olmak üzere, "etkisiz" ve "ANAP CÖNEYT ABCAYUREK felsefesinden uzak" olduklan ileri sürülen bazı bakanların değişmesi yazıyor isteniyor. 2 ANAP'ın ittifakçı ve liberal kanatları, bütçe ile birlikte yeniden çekişmeye başladı. Bazı liberaller "dövülmekle" tehdit edildiler. 3 Yerel seçim adaylannm nasıl belirleneceği konusunda nesnel ölçütler olmaması, olası adaylar arasında kaygı yaratıyor. ANKARA Siyasetçiler İZMİR'den HİKMET ÇETİNKAYA Özal Beklentisi ANAP Karışır mı? İZMIR ANAP'ta kutsal ittifakçıların atağı sürüyor. Şimdılık Kültür ve Turizm Bakanı Tınaz Titız'e karşı başlatılmış gibi görunse de aslında bu atak, liberal kanadın parti içindeki etkinliğini sindirmek için girişilen yeni bir yöntem, yeni bir eylem biçımi. Liberal kanat mılletvekillerı, bir süreden ben kutsal ittifakçı kjmi bakanlar ve belediye başkanları ıçın dosyalar hazırlamaya başlamışlardı. Kendı aralarında toplanan milletvekilleri. bu dosyalan önümüzdeki günlerde Başbakan Turgut Özal'a vereceklerdı. Kutsal ittifakçı kanat milletvekillerlnın yerel seçim öncesi İstanbul da Bedrettin Da(Arkası Sa. 10, Sü. l'de) Tıtiz kolayhedef önce bütçesi reddedilen Titiz'in partinin ittifakçı kanadı tarafından 'politikacıdan çok teknokrat gibi çalıştığı, örgütle bağı olmadıgı, bakanhğımn etkisini yeterince ortaya koyamadığı' gerekçesiyle "kolay hedef" olarak görüldüğü belirtildi. Tnta Itfflakın hedeli ANAP'lı liberaller. Ittifakçılar gövde gösterisi yapıyor 4 10. Sayfada İU. Sayraua ANKARA (Cumhuriyet Bıirosu) Başbakan Turgut Özal, y a n n sona eıecek olan 10 günluk ABD gezisinin ardından üç temel sorunla uğraşmak zorunda kalacak. Özal'ın yokluğunda buyüyen sıkıntılar Bakanlar Kurulu'nda değişikük beklentisini gündeme getirirken parti içi çekişmelerin yeniden hız kazanması ile üst düzey bazı burokratların bakanlarla çekişme içine girmesi ve yerel seçim öncesi aday belirleme yönteminin yaratacağı güçlükler, çözüm bekliyor. Her yurtdışına çıkışında olduğu gibi A N A P grubunda hız kazanan "ittifakçıliberal" çekişmesine, bu kez de Emlak Bankası Genel Müdürü Bülent (Arkası Sa. 10, Sü. 5te) ocak ve şubat aylarında Özal'ın yurtdışı yeni şov programını merak ediyortar. Başbakan'ın hangı üstünköru gerekçe ile nereye gideceğini öğrenmeye çalıştyorlar. Örneğın Demirel, oturmuş masaya, Özal'ın on bir günluk ABD gezisinin dokumünü yapıyor. Dokuz gün hava cıva ile geçıştirilmiş. Gazete büroları gezılmiş. gazetecilerle konuşulmuş. Reagan'a güle güle demek, Bush'a bağlılık bildirirnleri için geriye kala kala ıki gün. Nedense muhalefetten tek Allahın kulu, bu ve benzeri gezilerin devlete kaça patladığını sorup soruşturmuyor. Baş (Arkası Sa. 10, Sü. l'de) Oğrenciye başarı puanı için karar günü MODERN SAMURAYLAR ÜLKESİ3 Danıştay 8. Dairesi, bir grup fen ve Anadolu lisesi öğrencisinin haksızlığa uğradıklan gerekçesiyle iptal edilmesini istedikleri üniversiteye giriş sistemi değişikliği konusunda bugün karar verecek. ANKARA (Cumhuriyet Biirosu) Üniversiteye giriş sınav sisteminde yapılan değişiklikle "haksızlığa uğradıklan" iddiasıyla Danıştav'da dava açan öğrencilerin başvuruları hakkında Danıştay 8. Dairesi bugün karar verecek. Yeni sınav sistemi ile fen ve Anadolu liselerinde okuyan öğrencilerin "cezalandınldıgj" öne surülmüş ve onaoğretim başan puanlannın yeni hesap şeklinin universite sınavlannda bu oğrencileri olumsuz etkilediği göruşu belirtilmişti. Bu nedenle halen Danıştay'ua açılan (Arkası Sa. 15, Sü. 4'te) »an Japonya'nın başarısında, işadamıbürokratpoliükacı üçlüsünün hafif bir sis perdesi altında gerçekleştirdikleri uyum ve işbirliğinin büyük payı var. Tokyo'da parlamentonun ve başlıca hükümet dairelerinin bulunduğu semtin adının "sisli vadi" anlamına gelmesi de sanki bunu anlatıyor. OSMAN ULAGAY Tokyo'da parlamentonun ("diyet"in), bakaıüıklann ve pek çok diğer resmi dairenin bulunduğu semtin adı "Kasumigaseki" Tokyo'daki rehberim Bayan Fukudaya bu sözcüğün bir anlamı olup olmadığını soruyorum. Hafifçe gülerek, "var" diyor, "sisli ya da puslu vadi anlamına geliyor Kasumigaseki!' Japonya'da politikanın ve burokrasinin kalbi olan semte böyle bir adın verilmesi, 'Japon gerçeği"ni kavramamıza yardımeı olacak önemli bir ipucu niteliği taşıyor sanki. Japonya'da kolay açıklanamayan pek çok şey, pek çok ilişki adeta bir sis perdesinin ardında yaşanıyor. Bu sis perdesini yırtıp göze batacak, kulağı tırma Otuz yılı aşkın süredir iktidarda bulunan Liberal Demokratik Parti, aslında bir hizipler koalisyonu. Güçlü tarım lobisinin etkisi altındaki LDP'nin şimdi Japonya'nın gündeminde bulunan dışa açılma dönüşümünü gerçekleştirmede zorlanabîleceği belirtiliyor. layacak bir şey olmadıgı surece pek kimsenin sesi çıkmıyor, herkes olan biteni kabul ediyor. Ama bazen böyle bir şey oluyor, bu sis perdesi yırtılıyor ve bir ucu bakanlara ve hatta başbakanlara kadar uzanan büyük skandallar ortaya çıkıveriyor. Eski başbakanlardan Tanaka'yı göturen ünlü Loekheed skandalı gibi ya da şimdilik Maliye Bakanı Miyazawa'nın başını yiyen ve halen çalkantısı suren Recruit Cosmos skandalı gibi. Politikacıların iş çevreleriyle içli dışlı olmaları, alınacak bir karar sonucu değerlenecek arsalan onceden kapattırmaları ya da Recruit Cosmos olayıııda olduğu gibi. değer kazanması beklenen hisse senetlerini borsada kote edilmeden ele geçirmeie(Arkası Sa. 13, Sü. l'de) ÜNİVERSİTEYE GİRİŞÎ ORTAÖĞRETtM BELİRLEYECEK 12. Sayfada Barajı ben geç açtırdım Göksu deresin/n iki tarahnda bulunan yerteşfm aUınlan İSKİ Genel Müdürü Atom Damalı "Elmah seli' için konuştu: 'Çengeiköv Damalı, sürekli yağış nedeniyle aşırı su tutan İstanbul Haber Servisi 90 evde hasara neden olan Göksu De HoyosDylanSpivakov • 3. Uluslararası Izmır Festivalı, Cınlü konukları agırlayacak Konuklar arasında, Carlos Elmalı Barajı'nın kapaklarımn son anda Elmalı açılmasının sorumluluğunu üstlenerek, 'Tekrarresi'nin,açılmasıBarajı kapaklan Sauranın Carmen ve Kaniı Duğun tilmlerinin oyuncusu Cnstina Hoyos, unlü folk ve pop şarkıcısı Bob Dylan nın geç yuzünden taştığı böyle bir şey olsa yine aynısını yaparım' dedi. belirlendi. Sorumluluğun kendisi ve Sovyet kemancı Vladimir Spivakov da var. ne ait olduğunu belirten İSKİ GeİSKİ Genel Müdürü Damalı, 'Madem nel Müdürü Atom Damalı, "Bü Izmir Festivaü'nin önprogramı belli oldu kapakları su kaybetmemek için son ana kadar tün barajlan dolu tutmak zorunaçmadınız, açıldığında selden etkilenecek olan dayız. Tekrar aynı şey olsa. aynı ederim. Kesin olaevleri neden önceden uyarmadımz' sorusunu, şekilde hareketemin oldugunuzda rak taşacağına 'Bunda bir ihmal yok, direktifi ben verdim ve kapaklar açüır. Metrekupü 500 lisorumluluk da bana ait. Biz evlerde ra olan su boşa dökülmez" dedi. Caz: Sarah Vaughan, Popfolk: Bob Dylan, Flamenco: Büyükşehir Belediye Başkanı Bedoturanları uyardık, uyarmasak zaten rettin Dalan da Damah'yı savuna Cristina Hoyos, Klasik: Vladimir Spivakov, GüherSüher boğulurlardı, önemli olan yataklarının rak, "Birkaç saatlik bir tabiat afeti ıslanmaması değildi' diyerek yanıtladı. Pekinel, P a n flüt: Gheorghe Zamfir. 12. Sayfada (Arkası Sa. 10, Sü. 3'te) Haber Merkezi Sosyal bilimci Niyazi Berkes İngiltere'de geçirdiği kalp krizi sonucu öldu. 80 yaşmda ölen Niyazi Berkes uzun Niyazi Berkes öldü yılcbz yağmuru sahil kenti Folkestone'da oturuyordu. Eşi İskoeyalı Fay Kirby, Niyazi Berkes'in önceki gün hastane kalp krizinden olduğunu bildirirken, "Dünyanın en iyi insanıydı" dedi. Niyazi Berkes I908 yilmda Lefkoşa'da doğdu. Ortaöğrenimini İstanbul Erkek Lisesi, yükseköğrenimini ise istanbul Edebiyat Fakültesi'nde yapan Berkes, 1931 yıhnda sosyolojifelsefe bölümün(Arkası Sa. 15, Sü. l'de) Yoğun kar yağışı ve tipi nedeniyle Erzurum, Erzincan, Kars, Ağrı, Bingöl ve Tunceli'de 95 köyün, Kayseri ve Kırşehir'de de 105 köyün yolu ulaşıma kapandı. Enerji nakil hatlarında meydana gelen arızalar nedeniyle 60 dolayında yerleşim merkezi de karanlıkta kaldı. Haber Merkezi Soğuk ve yağışlı havanın etkisi altına giren Doğu Anadolu Bölgesi'nde kar yağışı birçok köy yolunun kapanmasına neden olurken bazı karayollannda da ulaşım yapılamıyor. Kaı kalınhğı Erzurum şehir •nerkezinde 13, Kars ve Ağn'da 11 santimetre olarak olçüldü. Erzurum Palandcken ve Kars, Sankamış kayak tesislerinde ise 70 santimetreyi aştı. Yoğun kar yağışı ve tipi nedeniyle Erzurum, Erzincan, Kars, Ağrı, Bingol \e Tunceli'de 95 köyün çevre ile olan ulaşım bağlantısı yeniden kesildi. Erzurum Koy Hizmetleri Bölge Mudurluğü yetkilileri, ekiplerin yol açma çalışmalarını elveriş(Arkası Sa. 15, Sü. Tde) Kar yolları kapadı • Sovyetler'den yeni yardım çağrısı Ankara Buyükeiçiliği, Ermenistan'dakı fetaketzedeler için tıbbi ahaz ve malzeme istedi. 3. Sayfada • Gandi'den tarihi ziyaret Bir Hindıstan Başbakanı 30 yıl sonra Çin'de. 3. Sayfada • Sri Lanka'da kanlı seçim Seçim kampanyasında son bir ayda 500 kişi öldurüldü. 3. Sayfada • Amatör fotoğraf tFSAK'm 1988 yılı fotoğraf ve sinema ödulleri. 4. Sayfada • Foucault'nun Sarkacı' İtalyan yazar Vmberto Eco'nun ilk romanı 9 milvon satmıştı. fkincisi de 400 bin sattı 5. Sayfada • Hediyelik bunlar Yılbaşı yaklaştıkça hareketlenen hediyelik eşya sektörü 200 milyar liralık büyüklüğe ulaştı. Ekonomi'de • 2 sakat, 3 hasta Galatasaray galibi Beşiktaş nazara geldi. Spor'da I Feyyazlar yüksek uçar Beşıktaş'ın Galatasaray'ı evird'ği maçta üç gole ımzasını attt. Dikkath, I çabuk, ıki ayağını da kullanabılen bir yetenek. " Kale önunde öldürıicu bilek hareketleri var. Arka Sayfada • Çok partili gulaş' Macar Parlamentosu Hükümet, 1402 sayılı yasa ile sıkıyönetim komutanlarınca gö'pohtık parıılere' ızın veren yasa tasarısını revlerinden alınan kamu görevlileri ile ilgili bir yasa tasarısı hagoruşüyor. Arka Sayfada zırladı. Tasarı, sekiz yıldır, en doğal haklarından yoksun bırakılan • Mevlana torunları AT kapısında Mevlana'nm 21. kuşaktan lorunu Celaleddin 1402'liklerin haklarını geri vermiyor; bu hakların bir kısmını gerı alıyor. Çelebi: Ne NA TO, ne Varşova, tek yol (Arkası Sa. 15, Su. Tde) Mevlana. Arka Sayfada GOZLEM UGUR MUMCU 1402 Tasarısı