Katalog

Gelin yeni "iyi" faizi öğrenin... PAMUKBANK iyi ba n ka d ı r CumhurİYetf 65. Yıl; Sayı: 23045 Kunıcusu: Yunus Nadi 400 TL. <KDV daM, Gelin çok kazanın. i y| b a n k a d ı r PAMUKBANK 20 Ekim 1988 Perşembe ANAP'ta Baııkalara gözaltı bütçeye Oto Döviz lastiğine yine eleştiri zam tırmandı ANKARA'dan YALÇIN DOĞAN Dolar 1765 lira Zor duruma düşen bankaya hızla müdahale edilebilecek Liberallerin yemekli toplantısı Bankalar Gemi Gibi lamlar dün yeniden hızlandı. Lastiğe yüzde 1215 zammın yanı sıra kahvenin kilosuna yüzde 42 zam geldi. Ekonomi Servisi Zamlar yeniden hız kazandı. Kahveye bir defada yüzde 42 zam yapılırken, Türkiye'nin üç büyük lastik ureticisi, fiyatlarını yüzde 15 civarında Toprak Holding'de kâğıt fiyatlarını yüzde 19 arttırma kararı aldı. TMO da hububat fiyatlannı dünden itibaren yüzde 512 arttırdı. (Arkası Sa. S, Sü. 6'da) AÇIVOR.UÜÜM... ANKARA Zamanlama çok çarpıcı... önce bazı bankaların batma olasılığına karşı, Bankalar Yasası'ndaki değişiklik üzerinde çalışma yürütülüyor, ardından faizler serbest bırakılıyor... Merkez Bankası Başkanı Rüşdü Saracoğlu'nun uyarısı işte bu noktada önem kazanıyor... Neden önce Bankalar Yasası'ndaki değişiklikler üzerinde çalışılıyor?.. Batma tehlikesiyle karşı karşıya kalabilecek bankalara "hiç zaman yitirmeden müdahale edebilmek" amacıyla... (Arkası Sa. 8, Su. 7'de) Ekonomi Servisi Faiz cephesindeki karmaşa yerini yavaş yavaş durgunluğa bırakırken döviz piyasalarındaki hareket dinmedi ve fiyatlar tırmanışa geçti. Dolar dün Tahtakale'de 65 liralık sıçramayla 1765 liraya çıkarken Merkez Bankası da Amerikan para biriminin efektif satış kurunu 17 lira arttırarak 1716 liraya yükseltti. Böylece, önceki gün 1 liraya kadar gerıleyen, doların serbest piyasa fiyatıyla resmi kuru arasındaki fark yeniden açılarak 49 li(Arkast Sa. 8, Sü. 3'te) Yasa degişikligi Tökezleyecek bankalara önlem arayışı Bankalar Yasası'nda değişiklik getiriyor. Mali bünyesi zayıflayan bankalara daha süratle el koyabilmek için yasanın 12, 64 ve 69. maddeleri değiştirilecek. F a i z l e r Yüzde 85'te eşitlenen faizlerin ilk gününde îasarrufçunun yüksek faiz arayışı sürdü. Tüm bankalar yıllık faizi yüzde 85 olarak uyguladı. Merkez Bankası daha yüksek faize yeşil ışık yakmıyor. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Serbest faiz yanşında tökezleyebilecek bankalar için Hazine ve Merkez Bankası hızlı önlem arayışına girerken, tasarruf sahibinin yüksek faiz arayışı dün de sürdü. önceki gece yülık yüzde 85 faizde eşitlenen bankalar dün bu faiz oramnın ilk uygulamasını yaptılar. Bazı bankaların dün de öğle saatlerine kadar daha yüksek oran beklentisi ile yeni faiz oranlannı şubelerine bildirmeyi geriktirdikleri görüldü. Ancak Merkez Bankası'nın daha yüksek faize yeşil ışık yakmaması üzerine piyasa, yıllık yüzde 85 faizi benimsedi. Faiz yanşının ortaya çıkartacağı olası bir tökezlemeye karşı Bankalar Yasası değiştirilerek önlem alımyor. Yapılacak değişiklikle "mali bünyeleri zayıflayan" bankalara "el koyma" işkmleri hızlandjrılacak. Aynca batık bankaların ortakları Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu kaynakları kullanılarak daha hızlı olarak devre dışı bırakılacak. Edinilen bilgiye göre, Merkez Bankası, döviz kurlanndaki serbestlik uygulamasına geçilen ağustos ayı başından itibaren Türk Lirası tasarrufların getirilerinin de serbestçe belirlenmesi yonunde hazırlıklara başladı. Başbakan Turgut Özal, geçen ay Venedik'te ekonomi kurmayları DPT Müsteşarı Ali TigrH ve Merkez Bankası Başkanı Rüşdü SaracogIn ile yaptığı değerlendirme toplantılannda, "serbest faize geçİlmesinin olası sonuçlannı" sordu. Ekonomi kurmaylan değerlendirmelerinde sistemde doğabilecek olası sıkıntılara değinerek, "Mali bönyesi zayıflayan bir bankanın sıkıntısının ortaya çıkügında müdahale için çok geç kalınmıs olunacağım" belirttiler. Merkez Bankası ve Hazine teknisyenleri, ufukta beliren serbest faiz dönemi için hazırlıklannda bankalara "acil müdahale" konusunda yasal değişiklik çalışmalarına ağırlık verdiler. Teknisyenler, Bankalar (Arkası Sa. 8, Sü. 4"te) TOPLANTIYA KİMLER KATILPI? Doğancan Akyürek, Ibrahim özdemir, Sudi Türel, Ercan Vuralhan, İbrahim Öztürk, Ülkü Güney, Mehmet Gedik, Altan Kavak, Sadi Abbasoğlu, Orhan Ergüder, Güneş Taner, Ferruh llter, Mehmet Akdemir, Yavuz Köymen, Muhittin Karaman, Şadan Tuzcu, Cengiz Altınkaya, Mustafa Bozkurt, Yaşar Eryılmaz, Leyla Yeniay Köseoğlu, Muzaffer Arıcı, Rıfat Diker, Gürbüz Şakranlı, Ramiz Sevinç, Burhan Cahit Gündüz, Temel Gündoğdu ve konuk olarak, Kutsallttifak'tan Ercüment Konukman. HEP Taksitçiye faiz darbesi Taksitle dayanıklı tüketim mali pazarlayan firmalar satışlarda uyguladıkları aylık vade farkını yüzde 7'den yüzde 10'a çıkartmaya başladılar. FARUK BESKİStZ Serbest faiz piyasalan vurdu. Yüksek faiz piyasalarda "maldan kaçısa" yol açarken, üretici firmalann satışlarında uyguladıkları aylık faiz oranı da yüzde 10'a çıktı. tlk kez kimya sektöründe Aygaz ve Solventaş firmaları aylık vade farkını yüzde 7'den yüzde 10'a çıkanrken, dayanıklı tüketim mallan üreten kuruluşlarm da vade farkını asgari yüzde 10'a çıkarma eğiliminde olduğu öğrenildi. Piyasa ilgilileri, paranın mal alımı yerine bankaya gittiğini ve yeniden piyasalarda alıma yönelebilmesi için asgari üç aylık sürenin geçmesi gerektiğini belirterek "Yüksek faizin yarattığı etkinin kısa sürecegini iimit ediyonız. Enflasyonu düşurmek için bu kararlan aldık deniyor. Bakakm Aylık vadefarkı yüzde 10fa çıkıyor AKTOttK Enflasyon yüzde kaç? Alptemoçin enflasyon yüzde 38 olacak diyor, ama bankalar yüzde 8085 faiz veriyor. Bildiğim kadarıyla enflasyon ve faiz hadleri başabaş gider, enflasyon tahmininde bakana mı inanalım, bankalara mı? FARUK BİLDÎRİCİ Akyürek: Bakan Yüksek faizle birlikte piyasada maldan kaçış eğilimi güçlendi. Faizin cazibesi ile bankalara yönelen paranın piyasaya dönmesinin üç ay süreceği savunuldu. Özal bu kez göle çaldığı mayayı tutturabilecek mi?" dediler. Faizlerin yarattığı şok etki hemen hemen tüm sektörlerde hissedildi. Dayanıklı tüketim mallarında kampanyalarla bir ölçüde canlanan satışların faizlerin yukseltilmesinin ardından yeniden düşmeye başladığı, üretici firmalann buna rağmen aylık faiz oranlannı arttırmaya hazırlandıklan belirtiliyor. Profilo Holding Genel Koordinatörii Orhan fyiler, şu anda serin kanb bir biçimde beklediklerini, kredi faiz oranlarının açık seçik hale gelmesinin ardından önlem alacaklannı belirtti. Iyiler "Ağzıma almak islemiyorum. ama aylık faiz yüzde 10'a bile çıkabilir. Hesap yapıldıgında faiz düz olarak yüzde 82 olsa yıllık kredi faizi yüzde 154lere çıkı(Arkaa Sa. 8, Sü. 4"te) CUHEYT ARCAYUREK yazıyor ^ Hayal Tacirliği ANKARA "Benim sevgili vatandaslanm"; Başbakan Ûzal, ANAP grubunun son toplantısında enflasyonu ağır ağır asağıya çekeceğini, ama "mutlaka indireçeğini" söytuyor. İktidar beş yılını geride bıraktı. Altıncı yıla girerken Türkiye, artık Özal'a güveninin giderek yittiği bir ortamdan geçiyor. Gü(Arkası Sa. 8, Su. l'de) ANKARA ANAP'ta 40 dolayında liberal milletvekilinin, önceki akşam Anadolu Kulübu'nde bir araya geldiği yemekli toplantıda, hükümetin aldığı son ekonomik kararlann eleştirildiği oğrenildi. ANAP'ta liberal kanadın öncülüğü ile zaman zaman gerçekleştirilen yemekli toplantılara katılan milletvekili sayısının artmakta olI Bakanlık duğu saptandı. Edinilen bilgiye göre liberal milgeçıcıdır letvekillerinin çağnsı uzerine Anadolu Kulübu'nün 5. katında gerçekleşen yemeğe 40 dolayında milletvekili katıldı ve çeşitli sıkıntılar dile getirildi. Çoğunluğu liberallerin oluşturmasına karşın, hareketçimuhafazakâr kanattan lstanbul milletvekili Ercüment Konukman^ ın da yemekte bulunması dikkati çekti. Konukman, Cumhııriyet muhabirine kendisini yemeğe liberallerden Orhan Ergüder'in davet ettiğini belirterek "Ben dinledira, konuşmadın, AZKMİII Bakanıara (Arkası Sa. 11, Sü. Tde) yüklenmeyeütn Evren, Berlîn Duvarı'nda Cumhurbaşkam Evren'in Münih ziyareti süresince, bugün ve yarın bazı Türklerin kente girişi, bazüarımn da evlerinden çıkması, tek tek tebligat yapılarak yasaklandı. GÜNER VÜREKLİK BERLİN Bonn'daki resmi görüşraelerini tamamlayan Cumhurbaşkam Kenan Evren, dün Berlin'i ziyaret etti. Evren'in ziyaretine yönelik lehte ve aleyhte gösteriler dun de sürdü. Evren, dün sabah Bonn'da Almanya Cumhurbaşkanlığı Köşkü'nde düzenlenen törenle Weizsaecker'e veda etti. Air France özel uçağıyla Batı Berlin'e geçen Evren, Berlin Eyalet Başbakaru Eberhard Diepgen tarafından karşılandı. Evren için ahnan olağanüstü güvenlik önlemlehnin Berlin'de daha yoğun olduğu görüldü. (Arkası Sa. 13, Su. 3'te) Yarın dönüyor Dışişleri Sözcüsü: Kürtler • Irana 'kendi kendine' gitti Dışişleri Sözcüsü Inal Batu, Irakh Kürtlerden 2 bin 200 kadarınm lran'la yapılan mutabakat sonunda bu ülkeye gittiğini söyledi. Batu, bazı başka Kürt gruplannın da "kendi kendilerine" lran sınmna giderek bu ülkeye giriş yaptığını öne sürdü. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Tüıkiye'den tran'a bugüne kadar geçen Iraklı Kürtlerin sayısı konusunda çelişkili rakamlar basında yer alırken, Dışişleri Bakanlığı bu rakamın 10 bin kadar olduğunu açıkladı. Türkiye'nin, söz konusu kişilerle ilgili prensi(Arkası Sa. 13, Sü. l'de) , SHP Genel Başkanı son gelişmeleri değerlendirdi Itıönü: Denk bütçe şart Enflasyon: Yüzde 14 bütçe açığı ile enflasyon nasıl kontrol edilir? Enflasyon zaten yüzde 80'i bulmuş. Esas kontrol aracı bütçe. Denk bütçe yapılmıyor. Komünist partisi: Her fikirdeki insanlar parti kurmalıdır. Bu konudaki düşüncemizi kaç defa söyledik. Cumhurbaşkanı'nın AT'ye girerken komünist partisi kurulmasını istediğine inanıyorum. Ancak onun söylemesiyle olmaz. ANAP'ın söylemesi gereken bir şey. MUSTAFA EKMEKÇt ANKARA SHP Genel Başkanı Erdal tnönü, enflasyonla mücadelede en önemli aracın bütçe olduğunu belirterek, "Butçenia hali meydanda. Denk bütçe yapılmıyor" dedi. Inönü, bütçe a^ğınm her yıl hem oransal, hem de mutlak olarak arttığını vurguladı ve "Bunu bana izah etsinler. Ni>e açık geçen seneki kadar degil" diye sordu. "Bırakalım sihirii çareleri, gerçegi gönneye calışalım. Bu darom dayanılacak gibi degil. Gittikçe daha fazla fenalaşıyor. İlk yapılacak şey bu ıktidan degiştinııektir diye konuşan tnönü, kendilerinin ekonomiyi, "nerede yakalamışlarM orada dnzdtmeye başlayacaklannı" söyledi. TUSIAD'ın ardından UGOSLAVYA Nablus Ayaklanmanın küçük kurbanı hergün Uyarının yankıları OKAY GÖNENSİN BERLİN AT'ye tam üyelik konusundaki ısrarımız, sonunda tepe noktasına ulaştı. 1992'ye kadar bu üyeliğin gerçekleşmek "zorunda" olduğu artik açıktan da öte bir üslupla vurgulanmaya başlandı. Cumhurbaşkam Kenan Evren'in önceki akşam yaptığı konuşmadaki, "Almazsanu bizi tslam Birligi'ne itersiniz ' ve "NATO üyeligimiTi de gözden geçirmek zorunda kahnz" sOzleri bugüne kadarki resmi üslubu yepyeni bir boyuta yükseltti. Dışişleri'nin "Eger tam üyeligimiz 1992'ye kadar gerçekleş(Arkası Sa. 13, Sü. l'de) buldu Fayiz göğsunden, midesınden ve elınden aldığı plastik mermılerie yaralanmıştı Her yaralı gibı o da hastaneye kaldınldı, ama tüm cabalar kükü sıcak olaytarla gösterilerie başladı güne. Ve Israıl askerlerı hergünkü gıbı çuk Fayız'i yaşatmaya yetmedı Israılın eylül ayından berı kullandığı yeni ;> gerçek ve plastik merm ..e saldırıya geçtiler İşte bu mermılerden üçu, tıp plastik mermılerie vurularak ölen Kilıstınlıierin sayısı boylece 6 ya çıkçevredekı bir okulun bahçesınde arkadaşlanyla oynayan 5 yaşındakı Fayiz'ı mıs oldu (Fotoğraf AP) PoKtbtiroda 4 istila, 1 üye görevden almdı BELGRAO (Ajanslar) Yugoslav^a'da Komünist Parti Merkez Komitesi'nde, 23 üyeli politbüronun 10 üyesi için yapılan güven oylamasında bir poütbüro üyesi görevden uzaklaştırıldı, 4 üyenin de istifaları kabul edildi. Son aylarda büyük bir siyasal ve ekonomik bunalım geçiren Yugoslavya'da, Komünistler Birligi Merkez Komitesi toplantısının son gününde parti başkanı Stipe Snvar da politbüro üyeleri için gizli oyla güven oylaması yapıl(Arkası Sa. 8. Sü. Vtie) Sermaye» Baykarı 6 buldu d l r MERAL TAMER İslami Direniş Hareketi'nin üsîlendiği intihar saldınsında 5 ölü Israil konvoyıma saldırı İsrail'in tek taraflı ilan ettiği güvenlik bölgesinde bir Israil askeri konvoyuna düzenlenen intihar saldınsında 5 Israil askeri öldü. 9 Israil askeri ve 2 Lübnanlı sivil de yaralandı. LÜBNAN (Ajanslar) Lubnan'ın güneyinde İsrail'in tek taraflı ilan ettiği güvenlik bölgesinde bir Israil askeri konvoyuna dün düzenlenen intihar saldırısında 5 Israil askeri öldü, 2'si ağır 9 Israil askeri ve 2 Lübnanlı sivil de yaralandı. Olayla ilgili bir açıklama yapan lran yanlısı tslami Direniş Hareketi olaym sorumluluğunu üstlendi ve üyelerinden bir intihar komandosunun patlayıcı madde yüklü bir araçla Israil konvoyuna daldığını bildirdi. Açıklamayı yapaıı kaynak amaçlannın Filistin ayaklanmasına bir armağan vermek olduğunu belirtti. Bölgedeki BM Barış Gücü kaynaklan saldırıda bomba yüklü aracın carptığı minibüsün dışında 4 jip ve bir kamyonun da a&r va(Arkası Sa. 8, Sü. l'de) seferını yapan bir Boeing 737 tipı yolcu uçağı düştu: 131 ölü, 4 yaralı. 3. Sayfada F16 MOTORLARINDA ARIZA 8. Sayfada SHP Genel Sekreteri Deniz Baykal. büyük sermayeyi temsil eden TÜSİAD üyeleri tarafından "fazla devletçi" bulundu. TÜSlAD'ın önceki gün tstanbul Etap Marmara Oteli'nde düzenlediği toplantıya konuşCumhurbaşkam Evren'in Bonn macı olarak katılan Baykal, gezisinin başında söylediği, "Ko "özel sektöriin sanayide önmnnist Partisi bir gün kurulscak cü rolü" konusunda Türkiür. Knrnlnuüıdır. Ama ne zaman, ye'nin "krema kapitalistlerionn bUemem" biçimindeki sözle ni" tatmin edemedi. rini de değerlendiren SHP Genel (Arkası Sa. 11. Su. l'de) Başkanı Erdal Inönü, her fıkirdeki insanlann parti kurmasmı isteTÜSÎAD'dan diklerini belirtti ve Evren'iıı sözlcri için, "Onun söylemesi ile ol Baykal geçti naz. Aslolan, iktidardaki partiFÜSUN ÖZBİLGEN (Arkası Sa. 11, Sü. 3'te> 7. Sayfada 'Neşen Bilir" Demeden Önce.. B o n n , Türkiye'nin Avrupa Topluluğu'na (AT) tam üyeliğine sıcak bakmıyor. Bu gerçek, Cumhurbaşkam Evren'in Federal Almanya ziyaretiyle bir kez daha ortaya çıktı. Bonn'un bu konudaki mesafeli tutumu, Ankara'da bir iki yıldan beri zaten biliniyordu. Başbakan Özal, Bayan Thatcher, Papandreu ve Chirac'la yaptığı görüşmelerde de bu durumu saptamıştı. Meslektaşlarının kendisine verdiği mesaj hep aynıydı: AT'ye giriş konusunda önce Federal Alman Şansölyesi Kohl'u ikna etmefisiniz! Bonn'un Sayın Evren'in ziyaretiyle de ikna edilebildiği söylenemez. Ancak Cumhurbaşkanı'nın, en üst düzeydekı temaslarıyla Türkiye'nin bu konudaki kararlılığını bir kez daha anlatması, kuşkusuz yararlı olmuştur. Federal Almanya'ya göre ülkemizin AT'(Arkası Sa. 8, Sü. l'de) HASAN CEMAL • Nobel ödülleri Fizik ödülü 3 ABD'li, Kimya Ödülü de 3 Federal Alman bilim adamına verildi. 10. Sayfada • Farklı • En büyük aday Naim Fransız karakterlerin "L'Equipe" Gazetesi, 'Dünyada Yılın oyuncusu Sporcusu'nu, BBC, AP, AFP ve değişik ulkelerin önde gelen gazeielerinin ışbiriiğı Talat Bulul, "Herşeye Rağmen" sonucunda seçecek. Sporda fılmındeki rolu için bir • ABD'nin gözü Islamda Ankara'nın ayda 15 kılo almış ve Sovyet Müslümanlara yönelik herhangi bir saçlannı kazıtmtştı. faaliyetten dıkkatle kaçınmasma rağmen 4. Sayfada Washington'dan bu konuda telkinler sürüyor. Arka Sayfada • '88 büyüme hızı yüzde 6.5 DPT'nin Dtt verilaıne dayanılarak yaptığı • VValdheim'ın gezisine tepki Avusturya hesaplamada, bu yıl GSMH mutlak değerinin Cumhurbaşkam'nın Ankara'ya yapacağı cari fıyatlarla yüzde 76.8'lik artış göstereceği 'uğrak ziyareti' diplomatik tedirginlik ortaya çıktı. Ekonomide yaratıyor. Arka Sayfada • Kindistan'da acı çarşamba lç haı UGUR MUMCU GOZLEM Bir Çağda... Cumhurbaşkam Sayın Evren'in Federal Almanya'ya giderken uçakta "Bizde de zaman gelecek komünist partisi kurulacaktır. Kvrulması da gereklıdir" yolundaki sözlerı Ceza Yasası'nın r 141142 ve 163'üncü madde tartışmalarını y e alevlendırdi. Sayın Evren, 12 Eylül harekâtının lideridir. £ , ' ' devlei başkanı olduğu dönemde, Sayın Başbakan Özal oa aîkeri hükümetirv başbakan yardımcısıdır. (Arkası Sa. 11. Su. 7'de)