Katalog

3 OCAK 1988 DIŞ HABERLER CUMHURİYET/3 A'Pnin yeni dönetn başkanı Federal Almanyu Dış Haberler Servisi Avrupa Topluluğu dönem başkanlığı görevı Danımarka 'dan Federal Almanya'ya geçti. Topluluğa uye olan ülkelerin dönuşumlu olarak ustlendığı dönem başkanlığı görevını devralan Federal Almanya Dışişleri Bakanı Hans Dietnch Genscher, sorunların çözumlenmesi ıçın daha fazla çaba harcanması çağrısında bulundu. Genscher, dönem başkanı olarak F. Almanya'nm üstune duşen görevı yapacağını, ötekı ulkelerın de esnek davranmaları gerektiğinı behrttı. Topluluk dönem başkanlığı görevi 6 ay sonra F. Almanya'dan Yunanıstan 'a geçecek. Lübııaırda heükopter krizi BEYRUT (AP) Lubnan ordusunda görevlı bır subayın iki gun önce kullandığı helikopteri Dürzi bölgesine indirmesınden sonra, Lübnan ordusu ile Durzi guçleri arasında başlayan gerginlik, ordunun Durzı kontrolundeki kıyı şeridini "savas bolgesi" ilan etmesiyle giderek tırmanıyor. Lubnan ordusunda görevli bır Durzi subay, süahlarla donatılmış "GazeUe" tipi helikopteri Şuf bölgesine indirerek Durzi Velid Cumblat milislere katılmıştı. Ordu ıse bir ültımatom yayımlayarak heli dekı Avalı nehrine kadar uzanan kopterin hemen iadesinı istemiş kıyı şeridindeki karasulannın cuti. Ancak Durzı lideri Velid martesi sabahından itibaren "saCumblat, helikopteri gen verme vaş operasyon bolgesi" olacağı yi reddetmişti. açıklandı. Butun gemi ve botlaOrdu yetkililerı, önceki gun ra, bölgeye yaklaşmamaları ıçın yayımladıklan bildıride, Beyrut uyarıda bulunulan bildıride, buun güneyindekı Halde kasaba na uymayanlara askeri tedbirler sından Sayda kentinin kuzeyın uygulanacağı kaydedıldi. Lübnan ordusu ile Dürzi milisler çatışmanın eşiğine geldi Mücahit kaynaklan da haberi doğruladı Kıışatmadaki Hosth, yurdun köprüsü Pakistan sının yakınlarındaki Host kenti çevresinde sekiz yıldan beri suren mücahit kuşatmasının yanldığını bildiren Afganistan hükumeti, üçüncü yardım konvoyunun da bölgeye ulaştığını kaydetti. tSLAMABAD (AA) Afganistan hükumeti, Pakistan sınırı yakınlarındaki Host kentı çevresinde sekız yıllık mücahit kuşatmasının yarılmasından sonra gondenlen uçuncu yardım konvoyunun da bölgeye ulaştığını bıldirdi Kabıl radyosu, 229 araçtan oluşan konvoyun Sovyetler Bırlığı tarafından sağlanan 1.398 ton gıda ve tuketım maddesini Host'a ulaştırdığını bildirdı. Daha önce gönderilen iki konvoyun da önceki gun kente ulaştığını kaydeden radyo, bu sayede Host'taki gıda maddeleri sıkıntısınm ortadan kaldınldığını duyurdu. Host'a ulaştı ve bu yoldan geçmek için SovyetAfgan birlikleri yeni köprüler kurmak zorunda kaldılar. GardezHost yohınun hâlâ kapalı olduğunu ve Miranjan bölgesinde SovyetAfgan bırliklerinın büyuk bölumunun tıkanıp kaldığıru kaydeden mücahit kaynağı, bu bölgede çok şiddetli çarpışmalann perşembe gecesi de surduğunu açıkladı. Ote yandan, ikınci mücahit kaynağı ise Host'a ulaştığı açıklanan konvoyun, ashnda kentten çıkarak SovyetAfgan birlikleriyle birleşmeye çalışan konvoy olduğunu bildırdi. Host'tan çıkan konvoyun, SovyetAfgan birlıkleriyle kavuşmayı başaramayıp, Nadir Şah Kot'tan gerıye döndüğunü belirten mücahit kaynağı, Kabil yönetimınin propaganda amacıyla, bu konvoyu Host'a ulasmış gibi göstermeye çalıştığını kaydetti. Lübnan ordusunda görevli bir pilotun, kullandığı helikopterle Dürzi milislere katılmasından sonra ordu, Dürzi kontrolündeki kıyı bölgesini "savaş bölgesi" ilan etti. Dürzi lideri Velid Cumblat, kararın bir savaş ilanı olduğunu söyledi ve helikopteri 'aslageri vermeyeceğiz'dedL Bu kararın, Beyrut'un guneyındekı Şuf dağlannı kontrol altında tutan Durzı lıder Velid Cumblat yanlısı mıhslerin kullandığı ıki lımanı kapsadığı behrtilıyor. Gözlemciler, sadece beş savaş uçağı ve ıkı sahıl muhafaza botuna sahip olan Lubnan ordusunun, ablukayı uygulamaya çalışması durumunda Lubnan'da yenı bir çatışmanın başlavabileceğını bildıriyorlar. Bu arada, Lubnan'daki Durzı toplumun hderı Velid Cumblat, Durzı bir pilotun kaçırdığı helikopteri Lubnan ordusuna "asla geri venneyeceklerini" bıldırdı ve Hındistanda 4 bin gözaltı Dış Haberler Servisi Hindistan'm başkentı Yenı Delhi'de hukumetm yerel seçimlerı erteleme karannı protesto amacıyla düzenlenen gösterıler sırasında çatışma çıktı. Polısle gösterıciler arasında çıkan çatışmada bınlerce kişiyı dağıtmak ıçın gözyaşartıa bomba ve tazyıkli su kullanıldı, 4 bin kişinın gözaltma alındığı bıldınliyor, Hındıstan hükumeti bu ay yapılması gereken seçimlerı bır yıl sonraya erteleme kararı almıştı. gerekirse "savaşmaya hazır olduklannı" behrtti. Cumblat, Amman'da AFP'ye verdiğı demecte, Lubnan ordusunun, hehkoDterın ıadesi ıçin verdiği ultimaıomu "savaş Uanı" olarak nıteledi ve "Ne isterlerse yapsınlar, onlarla savaşmaya hazınz" dedı. Lubnan hukumetinde Turızm Bakanı olarak da görev yapan Cumblat, demecinde, Savunma Bakanlığı yetkilılerini Devlet Başkanı Emin Cemayel çevresınde bir "klik" oluşturmakla suçladı ve bu grubun, Başbakan Raşit Kerami'nin 1 hazıranda helikopterine yerleştırilen bomba ile öîdurulmesmden de "doğmdan sorumlu" olduğunu öne surerek, "Lubnan ordusu, ultimatomlar vereceği yerde Kerami'yi oldurenleri ortaya çıkarsın" şekhnde konuştu. Şamir: Tiıtuklu FitistinUleri sınır dışı etmeye kararhyız Başbakan Şamir, uluslararası baskılara rağmen son olaylarda tutuklanan bazı Filistinlilerin sınır dışı edileceğini açıkladı. FKÖ lideri Arafat, Gazze bölgesinde lsrail Ürdün ortak denetimi kurulmasım kabul edemeyeceklerini söyledi. Dış Haberler Servisi lsrail Başbakanı tzak Şamir, geçen ay lsrail işgali altındaki topraklarda meydana gelen olaylarda tutuklanan Filistinlilerin sınır dışı edilmesınde kararlı olduklarını söyledi. Şamir, bu kararın uygulanması içın surdurulen yoğun uluslararası baskılara rağmen, az sayıda da olsa bazı Filistinlilerin sınır dışı edıleceklerini bıldirdı. Şamir, Tel Aviv'de düzenlenen bır toplantıda yaptığı konuşmada, Ortadoğu konusunda bır uluslararası konferans duzenlenmesıne karşı olduğunu ve bu konudakı pohtikasını değiştirmeyeceğini bıldirdı. Şamir, Ortadoğu sorununa çözum bulunması yönundeki gırişımlerin devam etmesı gerektiğinı, ancak bunun ortaya atılan ılk önerıyı kabul edecekleri anlamına gelmediğini söyledi. Şamir, ışgal altında tuttukları Batı Şerıa ve Gazze'deki olaylara kanşan Filistınliler konusundakı ABD baskısına boyun eymeyeceklennı de kaydetti. Şamir, "Yıllardır baskılara, mudahalelere ve gosterilere kulak asmamaya alıştık. l zaktan, bir başkasına kendisini nasıl koruyacağını soylemek mumkün degildir" şeklinde konuştu. lsrail Başbakanı, bir önşart Öne sürmediği takdirde Mısır Devlet Başkanı Husnü Mubarek'le göruşmeye hazır olduğunu da söyledi. Bu arada Filistin Kurtuluş Örgutu hderı Yaser Arafat, işgal altındaki Arap topraklannda bir tsraılÜrdun ortak yönetimını kabul edemeyeceklerinı bıldirdı. Arafat, Italyan televizyonuna verdiğı demeçte, lsrail Dışişlen Bakanı Şimon Peres'ın, Gazze Şerıdi'ndeki lsrail askerlerının çekilmesı ve bölgenın Urdun'un yönetimıne bırakılması konusunda göruşmelere başlanması yolundakı önerisını eleştirdi Arafat, "Bu oneri, Filistinlilerin lsrail ile bir Arap ulkesinin ortak somurge yönetimi altına sokulmasını 6ngoriı>or. Bu topraklan Gune> Afrika Curahuriyeti'nde siyahlara aynlan turde bolgelere donuşlurraek istiyorlar" dedi. FKÖ'nun hıçbir zaman bu tur göruşmelere katılmayacağını belirten Yaser Arafat, Uluslararası kuruluşlar ve Filistin halkının istegi, Filistinlilere kendi bagımsız devletlerini kurma hakkının verilmesidir" diye konuştu. FKÖ lideri Arafat, Batı Şerıa ve Gazz«'de Filistinlilerce düzenlenen gösterilerin lsrail işgali sona erıncey'e kadar devam edeceğını de bildirdı. Arafat, Papa II. Jean Paul'un, Kudus Başpiskoposluğuna bir Filistinlivi atamasınm da manev ı açıdan önemli bir karar olduğunu ve Papa'nın asil bır davranış sergıledığinı söyledi. MücahitlerHost kuşatma altında lslamabad'dakı mucahıt kaynaklan ise bir SovyetAfgan konvoyunun Host'a ulaştığını doğruladılar, ancak kasaba çevresmdeki kuşatmanın surduğunu ve SovyetAfgan bırlıklen ıle şıddeıli çarpışmaların devam ettığinı bildirdiler. Mucahıtlere an iki ayrı kaynak, Host'a ulaşan konvoy konusunda iki farklı açıklamada bulundu. Bunlardan biruıcisine göre, 60 kamyonluk konvoy, Miranjan dağlık bölgesini aştıktan sonra GardezHost yolunu izlemek yerine daha guneydeki bir yoldan Sovyet televızyonu Olaylarla ilgili bir program yayımlayan Sovyet televızyonu ise Host kenti ve çevresinde çarpışmaların surduğunu duyurdu. Bir Sovyet bmbaşı televizyonda yaptığı konuşmada, Sovyet ve Afgan birlıklerinin kente giden yolu açmak için uç haftadır sürdurduğu operasyonlar sırasında, ABD desteğindeki Afgan mücahitlerine ait binlerce silah ve mayın bulunduğunu söyledi. Glasnost, ABD'de ders oluyor NEW YORKfAP) Sovyetler Bırlıği'nin yenı politikaları glasnost façıklık) ve perestroyka (yeniden yapılaşma) ders olarak ABD'de unıversitelerde ders olarak okutulacağı bıldırıldı. ABD'nin Yale ve Berkley ünıversiteleri tarafından yapılan açıklamaya göre ünıversıtelerin sosyal bılımler fakültelerinde Sovyet lıderi Gorbaçov'un açıklık ve yeniden yapılaşma polıtıkalarınm öğrencilere okutulmasına karar verildığı bıldırıldı. Macaristan reformlarının mimarı Nyers: Sosyalizmin tanımına kapitalizm de katılmalı J 9 6 8 reformlarının babası Nyers, komünist sistemin, kapitalizmin tüm ilkelerine karşı olmak anlamına gelmediğini belirterek, "Bazı kapitalist değerleri muhafaza edebiliriz" dedi. BUDAPEŞTE (AP) Maca nstan'da ekonomik reformlann mıman Rezsoe Nytrs, "komünist sosyaUzminin yeniden tanımına bazı kapitalist degerlerin dahil edilmesi" gerektığıni söyledi. 1968 Macaristan ekonomik devriminin babası olarak bilinen Nyers, haftalık ekonomi gazetesi Oetlet'e verdiği demeçte, ekonomik gucun birkaç kişinın elinde toplanmasına karşı olduğunu da söyledi. Komünist sistemin, kapitalizmin tum ilkelerine karşı olmak anlamına gelmediğini behrten Nyers, "Kapitalizmin sermaye, mallar ve pazar gibi bazı degerlerini muhafaza edebiliriz. Sosyalist hareket. ekonomik gucun tek elde toplanmasına karşıdır" dedi. Nyers, ekonomik gucun toplum bireyleri arasında dağıtılması gerektiğinı, sınırlı ozel teşebbuse ızın verilebüeceğini, buna karşüık politik mekanizmamn her şeyı guçlu bir sosyal denetim altında tutmasının garanti edilmesi gerektiğinı söyledi. Rezsoe Nyers, kemer sıkma politikasırun hedefı olan ekonomiyi istikrara kavuşturma planının, ekonomik ve politik reformlara uzanan yolda önemli bir gelişme olacağını da söyledi. Macaristan'da kemer sıkma politikası 1988 yılında başlıyor. Macar yönetimi, bu programın ardından bazı politik değışıklikler yapılacağı yolunda da söz vermiştı. Ulkede 1968 yılında uygulanmaya başlanan ve Nyers'in savunduğu ekonomik reform paketı, başlangıçta başarılı olmuş, sınırlı özel teşebbuse ızin verilmiş ve merkezden yönetim biraz esnetılmişti. Mısır Badikal dincilere tutuklama Mısır resmi ajansı, tslam radikalizminin merkezi olarak bilinen Asyut kentinde, 100 üst rütbeli görevlinin yönetiminde düzenlenen operasyonlarda tutuklanan 267 kişiyi "tehlikeli şahıslar ve sabıkalılar" olarak niteledi. KAHtRE (AA) Mısır'ın başkenti Kahire'nin merkezinde, radikal Islamcıların, önceki gün cuma namazından sonra düzenlediklen gösterinin, polis tarafından dağıtümasından sonra, Mısır'daki Islam radikalizminin merkezi olarak nitelenen Asyut kentinde başlatılan geniş çapb bir operasyonda 267 kişi tutuklandı. Mısır resmi haber ajansı, 100 üst rütbeli görevlinin yönetiminde, 5 bin polisin düzenlediği operasyonda tutuklananlan, "tehhkett Usfler ve sabıkalıiv" olarak niteledi. El Azhar Üniversitesi Camisi'nde küınan cuma namazından sonra, tsrail işgali altındaki Arap topraklannda yaşayan Filistinlilere uygulanan baskılan protesto amacıyla yapılan bir gösteri, polis tarafından dağıtılmıştı. Ajans, operasyonda, 388 tabanca ve makineli tüfekle 7 bin mermi ele geçirildiğini de bildirdi. SERT ÖNLEMLER lsrail ordusu, Batı Şena ve Gazze'de guvenlık önlemlenni arttırdı. Ordu yetkililerı, ElFetih'in kuruluş yıldönumu olan 1 ocak ve sonrasında olay çıkmamasını, bu önlemlere bağlıyorlar PORTRE: İZAK ŞAMİR Filistinlilere karşı sert tutum 3 Kasım 1914'te Polonya'da Bialystok kentinde doğdu. Varşova Ünıversıtesi'nde hukuk oğrenımi gordü. 1935'te Filistın'e goç etti. 1937'de Yahudılere karşı eylemlere gınşen Araplara mısılleme vapmak amacıyla kurulan Irgun Zvai Leumi'ye (Ulusal Askeri Orgut) katıldı. Bu örgutun Nazı Almanyasına karşı Ingılızlerie uzlaşma>a gitmesı uzerıne Ingilizlere karşı eylemlerini surdurmekten yana olan Lohameı Herut Yisraelı (lsrail Ozgurluk Savaşçılan) oluşturdu. 1941'de yakalandı, fakat kaçmayı başardı. 1946'da yeniden tutuklandı. 1947'de yine kaçarak Fransa'\a sığındı 1948'de Israil'ın kurulmasıyla Filistın'e dondu. 1955'te lsrail gizlı servisi MOSSAD'a gırdı. 197O'te Menahem Begın'ın Herut PartisPne "katıldı. 1973'te İsrail parlamentosu Knesset'e seçıldı. 1980'de Dışışleri Bakanlığı gorevine getirildı. Begin'in başbakanlıktan aynlmasından sonra 1983'te Herut Partısı başkanlığına seçildi. 10 Ekım 1983'te sağcı Kim Young Sam istifa etti WASHINGTON (ASKA) 1988 yılının ılk önemli zırvesi, ocak ortasında Washington'da ABD Başkanı Ronald Reagan ile Japonya Başbakanı Noboru Takeshita arasında gerçekleştırılecek. ABD'deki styası gözlemciler, zirvede en önemli konuyu, dövız piyasalarındaki istıkrarsızlık ve doların duşuşunun oluşturacağını bildıriyorlar. Bu arada Reagan ile Takeshita'nın dövız kurlarındakı istıkrarsızlık sorununa bağlı olarak ABD'nin butçe açığı ve bunu azaltmak ıçin alınacak önlemler uzermde durmaları bekleniyor. Takeshita Reagan zırvesı POLONYA SEUL (AA) Guney Kore'de, muhalefetteki Demokratık Bırleşme Partısı'nın Başkanı Kim Young Sam parti başkanlığından istifa etti. Kim Young Sam istifa mektubunda, geçen ay yapılan başkanlık seçimlennde muhalefetin tek aday göstermesi yolunda anlaşmaya varmayı reddederek, "askeri yönetıme" son verme şansını kaçırdığı içın kendını suçlu hıssettiğını belırttı. \e dınci kuçuk partılerın yer aldığı veni bir koahsyon hükumeti kurdu. 1984 seçımlerınden sonra Işçı Partisi'yle Ulusal Birlik Hükumeti kuran Şamir, lşçi Partısı lideri Şimon Peres ile yılda bır donuşumlu olarak başbakanhğı ve dışişlen bakanlığını yurutuyor. Şamir, Filistin sorunu konusunda yıllardır izlediğı sert tutumu, uluslararası konferans duzenlenmesine karşı olduğunu sık sık tekrarlayarak surduruyor. GDANSK (AA) Polonya'da, yasadışı sayılmasına rağmen son zamanlarda faaliyetlerıni daha serbest bir ortamda surdurmesıne izin verilen Dayanışma Sendikası'nın lideri Lech Walesa, sendikanın faah'yetlerine ye s ni bir duzenleme getirilerek, hukumet tarafından uygulamaya konan reformlar konusunda daha fazla gırişimlerde bulunuhnasına imkân tamnmasını istedi. VValesa, Gdansk'takı evinde verdiğı demeçte, hükumetin reformlar konusunda çeşitlı adımlar attığmı, buna karşılık muhalefetin sessiz kaldığmı vurgulaya Muhalefet reformlarda söz hakkı istiyor rak. "En kısa sure içinde yeni oneriler geliştirerek mucadeleye başlamamız gerekiyor" dedı. Dayanışma Sendikasf nın toplum hayatmda çoğulculuğu sağlayacak yeni fikirler geliştinlmesı ve bagımsız örguüer oluşturulması konusunda yeterince aktif davranamadığını belirten Walesa, "Her Polonyalı, efer tstiyorsa ve biraz cesareü varsa çoğulculugu benimsemeli, hatta sisteme karşı çıkabilmeli Eğer bunu akıllı bir şekflde yaparsanız hapise atılma ya da oldurnlme teblikesi de olmaz" dıye konuştu. LONDRA (AA) Mozambik 'te yönetime karşı mücadele eden gerillalann bır trene duzenledıklen saldında 22 kişinın olduğu bildırildı. Inguız BBC Radyosu 'nun haberıne göre, başkent Maputo 'ya gıtmekte olan yolcu trenı, Guney Afrika sının yakınlarında bır mayma çarptı. Trendekı butün vagonların raydan çıkarak devrıldiği patlamadan sonra saldmya geçen Mozambik Ulusal Dırenış örgutu gerıllalan, 22 kışiyi öldurerek bazı yolcuları kaçırdılar, bu arada trenı yağmaladılar. Mozambik hükumeti bir sure Önce, gerillalann tren ve otobuslere saldmlarda üs olarak kullandıkları bır kampın ordu bırliklermce ele geçırıldiğım bıldirmıştı. Mozambik'te saldırı: 22 ölü İran sürat tekneleri, bir Yunan şirketi tarafından kiralanmış olan "Alga" şilebini Farsi adası açıklarında vurdu. ' Teknenin hafıf yara aldığı olayda, ölen ya da yaralanan olmadı. MANAMA (AP) İran hucumbotları, önceki gece Malta bandıralı bir şilebe Basra korfezinde saldırısı duzenlediler. Bolgedekı denızcilık kaynakları, bir Yunan firmasınca kiralanan "Alga" adlı 26.000 tonluk şilebin, körfezin guneyindeki Iran'a ait Farsi adası yaVanlarında saldırıya uğradığını belirttıler. Farsi adası, İran devrim muhafızlarının tıcari gemılere özellikle surat teknelen kullanarak yaptıkları saldırılar içın bır saldırı ussü niteliğinde. Bir fuze ile vurulan Malta bandıralı şılepte kuçuk çapta bır hasar meydana geldığı, gemınin ateş almadığı ve murettebattan yaralanan olmadığı bıldirildı. Malta şilebi, yedi yıllık Korfez Iran, Malta bandırah bir şüebe salchrdı A Y L I K KORFEZ SAVAŞI I EKONOMI VE ı POIHIKADAİ D E R G I I savaşında artarak de%ram eden tanker saldırılannda, 1988 yılında tran saldırısına uğrayan ılk yabancı bandıralı gemi oldu Tankerler savaşında Irak, özellikle Iran petrolu taşıyan gemılere saldırarak Iran'ın petrol girdısını azaltmayı ve ulkeyı ekonomık açıdan zayıf duşurmeyi amaçlarken îran da kendi petrolunü taşıyan gemiler saldınya uğrayınca başta Irak'ın en önemli muttefikleri olarak görduğu Kuve>t ve Suudi Arabistan gemılerıne olmak uzere korfezı tum gemiler için tehdit altında tutuyor. Bu gelişmeler sonucu Kuveyt, tankerlerinin bazılarına ABD bayrağı çekerek Körfez'de ABDnin korumasında konvo\lar zıncırını başlatmış oldu. Başkan Mao'suz Maoızm suruyor "Sosyalıst" Partı kuruluyor Sureyya Orgen Buyuklerımız" demokrasımıze bayılıyor Ahmet Kahraman C Z Hıkayeı 1987 Yavuz Sabuncu Umudun grev kırıcıları Tektaş Ağaoğlu U Yenı NATO'muza bızı almıyorlar! Baskın Oran [ Resmi ıdeolojı bılıme karşı İsmail Beşikçi ile soyleşı Türkıye müthış bır mızah fabrıkası (Bu bır Latif Demirci soyleşısıdır) Kont Vergennes'ın Istanbul macerası Taner Timur Turkıye'nın dostu olmak Petra Kelly Gorevımız Reklam1 Erdal Atabek, Prof. Tanju Özturk, Ersin Salman, Nazar Büyüm, Füsun Akatlı, Unsal Oskay, Tunca Yönder, Ege Ernart, Gurkal Aylan AYTAÇ ARMAN D Çağatay Anadol, Sezgin Tüzun, Kenan Somer, Sadun Aren, Sait Üner, Nuri Karacan, Yaşar Yiğit, Sabahattin Kerim O C A K 1 9 8 8 Ç I K T I