Katalog

26 EYLÜL 1987 3. ULUSLARARASI BÎLSAK CAZ FESTİVALİ KÜLTÜRYAŞAM CUMHURİYET/5 HAYVANLAR tsMAH GÜLGEÇ Chet Bakerdan Okay Temiz'e, çok renkli bir caz yelpazesi Audrey Hepburn'den, Robert Mitchum'dan, iyi yapılmış patlıcanlı pilavdan, çingene palamuduyla kırmızı soğandan, Sait Faik'ten, îlhan Berk'ten, olmadık yerden köfte alıp yemekten hoşlamyorsanız, Chet Baker'ı kaçırmayın. Bıçaklanacaksam Anîhony Perkins'in elinden olsun diyenler, Catherine Deneuve "Gündüz Güzeli"nde randevu evinde çalışmaya başladığında açıklayamadıklan bir îedirginlik duyanlar da kaçırmamalı Chet Baker'ı. SADETTtN DAVRAN Buruşuk pakette kalmış birkaç Gauloises, çinko tezgâhta öniinüze surulen taze şarap, ıslak kaldınmlara yansıyan kırmm neonlar, kaldınma çıkanlmış çöp tenekeleri, bir bir kapanan barlar. Yıldızsız gecede karşıki çakann bildik ışığı, iskelenin ucundaki bindirme beyaz teknenin suya vuran aksi, sek bir skoç, Scott Fitzgerald'dan birkaç sayfa, kanepede ayaklannı altına toplayan düz papuçlu kız. Keskin tiner kokulu atölyeler, gecenin bir vakti söylenen dizeler. Hepsi bulunur Chet Baker'da. Akşamın ve şenliğin en ünlü konuklarından biri de Okay Temiz. Çağdaş cazla özgün Türk müziğinin sentezini araştıran çalışmalarıyla tanınan sanatçımızın, dünyada konser vermediği pek az ülke kaldı. 'Temiz'e bu akşam, Lennart Aberg, Harold Suensson, Erkan Oğur, Metin Özçelit ve Saffet Gündeğer eşlik edecek. şüm Topluluğu'nda başlayan muzik yaşamını, Paris'teki eğitimi sırasında "Rasta Ambassadors" adlı "Saisa" topluluğunda davul çalarak surdüren Behlil, lngiltere'de okuduğu sıralarda yeniden basa döndu ve Siret Yurtsever'le çaldı. Daha sonra gittiği ABD'de pek çok caz sanatçısıyla çalışma fırsatı bulan Behlil'in çok genış bir repertuarı, sağlam bir tekniği ve çok duyarlı bir stili var. Chet Baker'ın yanı sıra artık yaşamayan bir başka büyuk şair olan Bill Evans'a tutkusu, "Geceyansı Sulannda"nın yaşamını konu aldığı Francis Paudras ile olan dostluğuyla da tanıdığımız BehliFi Istanbullular, Emin Fındıkoğlu Topluluğu ile katıldığı 1. Bilsak Caz Festivali'nden anımsayacaklar. Uzun süre birlikte çaldığı Tuna Ötenei'e göre ise Behlil, "yayla gibi bir bascı." Bugün matinede ilk konserini verecek Alman ikili, saksofoncu KtM KtME DUM DUMA BEHIÇ AK lâzını. Ğennet1 ğifa CHET BAKER İSTANBUL 'DA Caztn efsaneUşmis sanatçılanndan trompetçi Chet Baker, Bilsak Festivali'nin konuğu olarak dün istanbuVa geldi. htanbul'a ilk kez gelen Baker, dörtlüsüyle birlikte bugün ve yann akşam iki konser verecek. yüzünden uzun süre tutuklu kaldı, bir aralık dondüğu San Francisco'da anlamsız bir saldınya uğrayarak başına bir trompetçi için daha kötüsü düşünulemeyecek bir talihsiziik geldi. Ön dişlerinden çoğunu yitirdi. Protezlerle, çalmayı neredeyse yeniden öğrenerek, inanılması güç bir hızla toparlanmaya başladı. 1974'te eski dava arkadaşı Gerry Mulligan'la verdiği çok parlak bir Carnegie Hall konseriyle dosta duşmana her şeyin yeniden başladığını gösterdi. Ekonomik nedenler çok zorlamadıkfilminde yer alan "Fair Weatber" dayanılmaz adlı parçadaki trompeti ve vokali, onun caz dunyasındaki vazgeçilmez kahrediciliğinin en son örnekleri. Chet Baker'ı, en az trompeti kadar lirik, adeta kuçuk bir çocuk sesiyle söylediği şarkılar da çok özel bir yere koyar. Chesney H. Baker (1929 Oklahoma, ABD) çok kısa dalgadan yaklaşık 30 yıldır yaptığı çok ozel titreşimli yayınla cazın yaşayan en büyük şairlerinden. Bugun matinede ilk konserini verecek olan Baker'a son zaman c e b P İ K N İ K PtYALE MADRA BİLSAK CAZ FESTİVALTNDE BUGÜN 16.00 Atatürk Kültür Merkezi • Gebhard Ullmann tkilisi • Eric Le Lann Dörtlüsü • Chet Baker Dörtlüsü 21.00 Atatürk Kültür Merkezi • Talisker Dörtlüsü • Okay Temiz Beslisi • Mombasa Andrey Hepburn'den, Robert Mitchum'dan, iyi yapılmış patlıcanlı pılavdan, çingene palamuduyla kırmızı soğandan, Sait Faik'ten, İlhan Berk'ten, olmadık yerden köfte alıp yemekten hoşlamyorsanız Chet Baker'ı kaçırmayın. Bıçaklanacaksam Anthony Perkins'in elinden olsun diyenler, Catherine Deneuve "Gündüz Güzeli'nde randevu evinde çalışmaya başladığında açıklayamadıklan bir tedirginlik duyanlar da kaçırmamalı Chet Baker'ı. "Şu menekşede parlayan çiy/bir de kır çiçeklerine inanabilirim artık/ Attığın tokattan sonra / hayat." Dizeler Refik Durbaş'ın. Chet BakeT şimdilerde neye inanıyor bilmek guç, ama yaşadığı "hayaftan sonra mutlaka hâlâ inandığı, hem de çok inandığı şeyler var. Yoksa hâlâ bu kadar içten, en az Durbaş'ın menekşesinde parlayan çiy kadar içten çalamaz, söyleyemezdi. Her şeyi çok ağır ödedi Chet Baker. Eşsiz yeteneklerini, cazı bir beyaz için çok fazla derinden yakalamasını, çok erken ulaştığı büyük ünunü, özel bir çaba göstermediği halde ardında oluşan çok özel kultü ve hatta bir cazcı için alışümadık düzgunlukteki yuz çizgilerini. 1952'de uçuk bir trompetçi olarak yer aldığı Charlie Parker Topluluğu'nda çalarken, Parker onun için Dizzy Gillespie'ye "Kendine dikkat et, müthiş bir beyaz kedi geliyor" diyecekti. Ama bu önlenemez "kedi", ertesi yıl Gerry Mulligan'ın çok ünlü dörtlüsüne katılarak öyle 'My Funny Vakntine'Mer çekecekti ki, ta Paris'in burnu sızlayacaktı. Fazla da bekletmedi Paris'i Baker, "Yüın En İyi Trompetçisi" unvanını da aldı yanına ve geliş o geliş (1955). Paris tam ona göreydi ya da o tam Paris'e göre. Ama acılar, hayal kınkhkları peşpeşe geldi ve en yakın dostu piyanist, besteci Dkk Twardzykin sonu olan eroine başladı. O dönemde ünlü saksofoncu Art Pepper'la yaptığı "Playboy", Fransız sanatçılardan oluşan Beşlisi ile yaptığı "Cools Out" ve Floransa'da canlı kaydedilmiş "Live In Europe" (1956) albümleri artık birer koleksiyoncu parcası. Avrupa ayaklarının altından hızla kaymaya başlamıştı Baker'ın. ttalya'da uyuşturucu AFRİKA'DANEStNTtLER ABDli Mombasa topluluğu, özgün Afrika müziğinden esintüeri, uzun geleneksel caz geçmişinin verdiği olgunlukla araştmyor. Tbpluluğun kurucusu, tromboncu Lou Blackbourn (sağda). Trompette ise Doug Lucas (solda) var. ça plak yapmayan Baker'ın yine de çok rahat bir yaşam sürdurmediğini belgeleyen çok sayıda albumu vardır. Müzik yaşamımn büyük bolümü Avrupa'da geçen Baker'ın 1985'te ünlü Belçikalı gitarcı Philip Catherine'le yaptığı "Chet's Choice" (Chet'in Seçtikleri) ve 1984'te tenrocu Warne Marsh'la yaptığı "Blues For A Reason" (Belirli Bir Nedenle Blues) onu yeniden eleştırmenlerin gözdesi konumuna getirdi. Besteci Vladimir Cosma'nın fılm muziklerinı yorumladığı "Chet Baker Plays Vladimir Cosma "da yer alan unlü "Diva" filminin muziğine eklediği "Chef'çe uzantılar ve geçenlerde Bertrand Tavemier'in caza büyük armağanı olan "Geceyarısı Sulannda" larda bırlikte çaldığı piyanist Michalle GraBlier, flütçu Nichola Stilo ve ilk kez birlikte calacağı basa Hakan Behlil eşlik ediyor. Caz festivallerini ilginç yapan biraz da sürprizlerdir. Baker'ın bascısı Van De Gein'in son anda çıkan bir engel yuzunden gelemeyişi Baker'ı hiç telaşlandırmadı. lstanbul'da kendisine eşlik edecek bir bascının varhğından çok emindi. Tutkulu hayranı, değerli bascı Hakan Behlil teklifi "memnuniyetle" karşıladı. Başta Baker ve dortlunün dığer uyeleri olmak üzere Istanbullu cazseverlerin de bu sürprizden "memnun" kalacaklarından kuşkum yok. Hakan Behlil'in uzun bir müzik geçmişi var. Alman Lisesi'nde okuduğu yıllarda Dönu Caz festivallerini ilginç yapan biraz da sürprizlerdir. Chet Baker'in bascısı Van De Gen'in son anda çıkan bir engel yüzünden gelemeyişi, sanatçıyı hiç telaşlandırmadı. lstanbul'da kendine eşlik edecek bir bascının varlığından çok emindi. Ve çare bulundu. Bugünkü konserde Baker'a, Türk bascı Hakan Behlil eşlik edecek. ve flütçu Gebhard Ullmann ve gitarcı Andreas VVillers'den oluşuyor. Ikili, 1983'te German Phone Academy ödulü'nü aldıklarında jüri, kararlarında başlıca etkenin "Geleneklerle sakin ve kendilerinden emin bir oyun o>namalan ve yepyeni yollar açmayı başarmaları" olduğunu söylemişii. Ünlü Fransız trompetçi Eric Le Lann, tstanbul'daki ikinci ve son konserini yine matinede verecek. Akşamın ve şenliğin en unlü konuklarından biri de Okay Temiz. Uzun yıllardır Isveç'te yaşayan Temiz (1939), uluslararası alanda seçkin bir yer edinmiş, çağdaş cazla özgun Türk muziğinin bir sentezini araştıran çalışmalan ile ün kazanmış bir sanatçımız. Yeryüzünde bilinen bilinmeyen tüm vurmalılara olan egemenliği, onu dunyanın en ünlü caz sanatçılan ile de bir araya getirdi. 19691972 yıllan arasında 'Özgür Caz"ın en onemli adlarından Don Cherry ile çahştı. 1974'te ünlü topluluğu "Oriental VVind'M kurdu. Dünyada konser vermediği çok az ülke kaldı. Onunla ilgili pek çok ayrıntıh bilgiyi Batıda yayımlanan caz ansiklopedilerinde bulmak gerçekten onur verici. Temiz'e bu akşam uzun yıllardır birlikte çahşUğı unlu tsveçli saksofoncu Lennart Aberg, piyanoda Harold Svensson, gitarda Erkan Oğur, basta Metin Özçelik, keman ve klarnette ise Saffet Gündeğer eşlik edecek. Festivalin ilk İngiliz konuğu, Talisker Dörtlusü'nün ilk konseri de bu akşam. Koklü bir caz ortamına sahip Ingiltere'nin guncel topluluklanndan Talisker. Davulcu Ken Hyder'ın önderliğindeki dörtlü, gitarcı Don Peterson, saksofoncu Pete McPhail ve Brezilyalı bascı Marcio Mattesden oluşuyor. Talisker Britanya adalarının arkaik halk müzikleri ile günümüz cazını kesiştiren çalışmaları ile tanınıyor. Akşamın son şenliğin en ilginç topluluklanndan biri de Mombasa. Afrika'dan gelmiyorlar. ABD'li Mombasa özgün Afrika müziğinden esintüeri, uzun geleneksel caz geçmişlerinin verdiğı bir olgunluk içinde araştınyor. Topluluğun kurucusu tromboncu Lou Blackbourn'un Lionel Hamplon, Duke Ellington, Count Basie ve Charlie Mingus topluluklannda geçen uzun bir muzik yaşamı var. Dörtlude Doug Lucas trompet, Leonard Jones bas, Tom Nicholas konga, Ralph Van Ducan davul çalıyor. HIZLI GAZETECİ NECDET ŞEN SoMNDA 0İRAKŞAM, (jMUTLARl SOYA P'ÛŞMİİŞ, İRbN & UP ÇİZGİLtK KÂMÎL MASARACl AĞAÇ YAŞKEN EĞİLİR KEMAL GÖKHAJ\ TARİHTE BUGUN MÜMTAZ ARIKAN ATLARIN RESSAMI 1791'DE 8UGÜN,UUUt F?SANSI2 RESSAMt W£O0O. R£ G£RJCAULT('J~E&K.O)i>OĞC>U.PA&(S'T£ SANAT O6CEA/fAytf GÖGUfyZEM, W{J2£LEİ2C>EKJ yAPlTLA&AJ *uOF>yALA&lUt ÇALfŞMIŞTI. CAZLE VERAJET'NİU '<' V/L ÖĞG£*/Ct& OLAN GERICAUIT OMU T&ilCSDEKKSN " SEUİM 81R. AT1M, ONUNKİLERİKJ ALTtStMI YUrA£..n O£iipy. eU/SAOA SÖ2. f£ONU£(J OLAN ArG£StAfL£#İ, \ ONUN SANAT yfiŞANTISlNDA ÇOK ÖNBMÜ /£R \ TUTMAtCTAyOI• ÖYLE Kİ, 33 y/HÇtUPA ÖLÜMÜV SJÜN MEOeNı 8İLE 4T7T4N DUŞMes/ OtAG4*77. I V\ GEe.ıCAULT, 19. YUZYfUN KENDtNOEN SO/Vf I RA GELEN R.OK1ANrİK VG~ G£/£Ç£KÇ( GES V H SAA/lLAgrMf O&&NDSN 50 YIL ÖNCE CumhuriYet Yenifmdtk kontrol nizamnamesinin tatbikına başlanmıştır. Dünden itibaren Iktisad Vekaleti müfettişleri müracat edenlerin ihraç edilecek fmdıklarım kontrol etmeğe başlamtşlardır. Yeni nizamnameye göre ıhraç 26 Eylül 1937 ince miktarı yüzde uçe kadar kabul olunmaktadır. Kabuklu fmdıklarda delik, boş ve küflü fındıklarm mecmuunun nisbeti yüzde yediden fazla olmıyacaktır. Karışık fındıklarm ihracı memnudur. Bir fındıkta sivrinin tombula nisbeti ancak yüzde on olacaktır. Gerek kabuklu, gerek kabuksuz fmdıklar da rutubet nisbeti azami yuzde on olacaktır. Fındık tşleri BtLtNEN VE BtLtNMEYEN VURMAULAR Şenliğin ünlü konuklanndan biri de "Oriental Wind" topluluğuyla birlikte Okay Temiz. Bilinen ve büinmeyen tüm vurmahlara egemenliği, Temizt dünyamn en ünlü cazcılanyla bir araya getirdi olunacak iç fmdıklarda (aded itibarile) bir parti içinde çürük, kuflü, bozuk ve acı fındıklarm mecmuu nisbeti yüzde yarımı geçmiyecektir. Bir partı içindeki kırık ve bozuk ezik fmdıklar yekunu da yuzde birden fazla olmıyacaktır. Kalbur dibi ve VE YANAK RUÜLARl JECİP BEY *DUDAK