Katalog

2 TEMMUZ 1987 KÜLTÜRYAŞAM CUMHlfRÎYET/5 YAYEV DÜNYASEVDA SANATEDEBIMT HAYVANLAR İSMAtL GÜLGEÇ IstanbuPda John Berger günleri Ve YüzUrimiz, Fotmğrufiar Kadar Ktsa ömüriü / John Berger / Çeviren: Zafer Aracakök / Adam Yayınları / 104 sayfa. CEVAT ÇAPAN Nisan ayında sinemaseverlere gerçek bir şenlik yaşatan Uluslararası tstanbul Sinema Günleri John Berger'in juri üyesi olarak kaüldığı bu olayuı bır başka şenlik, bir "John Berger Şenliği" olarak yaşanmasına da yol açtı. Bunda, ünlu yazann Türkiye'de daha önce yayımlanmış olan "Yediııd Adam", "Sanal ve Devrim" adlı kitaplannın ikinci, "Görme Biçimleri" nin ise üçüncü basküanrun onun gelişiyle aynı gunlere rastlamasının, son kitaplarından "Ve Yüzlerimiz, Kalbim, Fotograflar Kadar Kısa Ömürlü" nün geldiği gün kitapçıiara dağıtıimasuıın da payı var sanıyonım. Ayrıca, Berger'in basın toplantılarında, "Avnıpada Yedinci Adam" konulu filmlerle ilgili açıkoturumda, son öykü kitabından bölümler okuduğu toplantıda yaptığı açıklamalar, Sinema Günleri kapsamında yer alan Alain Tanner'in "Semender", "Dünyanın Orta Yeri", "2000 Yrinda 25 Yaşına Basacak Olan Joaas" filmlerinin senaryo yazan olması, birçok ülkede geniş yankılar uyandıran romanı " G " nin Türkiye'de de büyük ilgi görmesi, Berger'i Istanbul'da ağırlamaya daha büyuk bir anlam ve heyecan kazandınyordu. îşin guzel yanı, Berger'in de Istanbul'la, buradaki dostları ve okurlanyla yeniden karşılaşmaktan onlar kadar heyecan ve mutluluk duyması ve bu duygulannı dile getirmesiydi. "İnsan niçin yaşar, neyle yaşar?" diye soran biryazar KÎM KİME DUM DUMA BEHtç AK p yapmaya çaltşmdiart âa bır StNEMA GÜNLERİSIRASINDA John Berger'in (solda) Sinema Günleri 87sıraswda htmbuVda basın toplantüanna, açıkoturuma, okuma toplantısma katümasu kitaplannın yayımlanması, Sinema GunlerVnin biraz da John Berger gunlerme donüşmesine yol açtı. Cevat Çapan (sağda), yaztsında, Bergerin tstanbul gunlerini ve yeni kitabmı anlattyor. kadar kısa ömüriü" olmayan bağlar kurmuştu. Yazdığı mektuplarda Ruhi Su'nun, Niya» Sayın'ın, Necdet Yasar'ın ezgilerinin hâlâ kulaklannda, Edirne'den ayrılırken baktığı Selimiye Camisi'nin görüntusunün hâlâ gözlerinin önünde olduğunu söylüyordu. Gene gidişinden hemen sonra Şeker Ahmet Paşa, Boğaziçi, Mudurnu'da köykent girişimiyle ilgili miting üstüne yazdığı yazılar yayımlandı. Bu yazılardan bazılarıyla, daha sonra çıkan kitaplanndaki baa denemeleri Türkçeye çevrildi. O da Türkiye'yle ilgisini Fransa'daki Türk dostlarının aracılığıyla, yazarlanmızın yabancı dillere çevrilen yapıtlannı izleyerek surdurdü. Bu yüzden, yıllar sonra, geçen nisan başında kendisini Yeşilköy'de karşüadığımız zaman her şey bıraktıgırruz yerden başladı. Havaalanından şehre gelırken lstanbul'un ilkyaz renkleri belırince, ancak uzun süre yurdundan uzak kalmjş bir insanın heyecanıyla, "Siz her gün gördügünüz için beiki farkında değUsinizdir. Ama bu şefarin bütün bu gönintüleri, bu degişik renkleri benim için çok, çok önemli", diyordu. "Tabii, insanlan da!" Sanıyorum Berger'in Istanbul'u bu kadar sevmesinin bir nedeni de, buranın büyük bir gurbetçi şehri olrnasıydı. "Ve Yüzlerimiz, Kalbim, Fotograflar Kadar Kısa Ömüriü" adlı kitabında da çok carpıcı bir biçimde açıkladığı gibi, Berger için çağımızm en büyük sorunlanndan biri insanlann, özellikle kırsal kesimde yaşayan insanların, ekmek parası için büyük kentlere, yabancı ülkelere gitmek zorunda kalmalan, bu yüzden de yerlerinden yurtlanndan olmalanydı. Yurtsuzluk sorununu Berger "Yedinci A d a m " da, Avrupa'daki göçmen işçilerin sorunlarıru irdeleyerek anlatmaya çahşıyordu. Ama bir arkadasımızla yaptığı söylejide şöyle diyor: "Bu kitabı vazarken çok okudum, çok işçiyle konuştum, onian anlama>a çalıştım. Sonra hiçbir konuşmanın, hiçbir kitabın, hiçbir sosyolojik araştırmanın lursal kesimlerden gelen ve metropollerde yaşamak zorunda kalan bu insanlan aniamaya yetmeyecegini kavradım. Ve bu hayatı kendim yaşamaya karar vererek Fransatsviçre sınınnda bir dağ köyüoe yerleştim. Hayat<mda bir donüm noktası olan, ya$ama bicimimi değiştiren bir kitap oldu YedİDci Adam." Oİmaz ah 3vivn AenHen y n ge/ışrnefere bır iövır otrnak Yurtsuzluk Berger'in yurtsuzluk, insan ruhunu derinden etkileyen ve sarsan bu yitirilmişlik duygusuyla bu kadar yakından ilgüenmesi, onun yazarhk hayatının taa basmdan beri hayatm niteliğiyle ilgilenmesinden kaynaklanıyor. "İnsan niçin yaşar, neyle yaşar?" sorulan Berger'in her uğraşının, her davranışımn temelinde yatan sorulardır. "Ve Yüzlerimiz" kitabı da bu sorulara anlamh yanıtlar bulmak için yazann bir tavşarun koşuşundan bir tren istasyonunda vedalaşanlara, hapısane hucrelerınde tek tek çürüyen hukumlulerden, fınnlarda toptan yok edilen yığmlarla insana, romantik aşktan dnsel yakınhğa, Caravaggio'nun resimlerinden Ahmatova'nın şiirlerine ve insan aasını yansıtan daha nice durum ve tanıklıklara uzanan bir birikimini özetliyor. Berger'in her satırı yurtsuzluğa, sömuriıye, ezilmişliğe karşı bizi bu durumdaki insanlarla özdeşleşmeye, onlarla dayanışma içinde olmaya cağınyor. Biz de onu, günümüzde insanca yaşamanın bu çileli, ama dönuimez yolunu bize gösterdiği için bu kadar çok seviyoruz. PİKNtK PtYALE MADRA Istanbul'un insanlan John Berger 1978'de İstanbul'a ilk gelisinde de böyle esine az rastlarur bir dostluk havası estirmiş, kısa zamanda bu ülkenin insanlannı ve gerçekierini tanımaya çalışmış, bu kısa karşılaşmanın sonunda da tstanbul ve Türkiye'yle "fotograflar HIZLI GAZETECİ NECDET ŞEN "I Zatin ortoda (CAM6HDAK pavnâan Pem'zi, hosası va tcpragı yerini CAMdUPAK'ton gy (VUT5uz l bakilırsa) savjnulacok bir aoğo fretcn, 05 o!t v<z tozo btrakti&O6ASIZ insaniarla, ruhsuz parÇGsı 6a kalmatmşts Ayıptır Zatzn CAHBUP4K/1 adı da ve ahiobız brsat dü^ö Söylemesı ama (M&ıiDAk'm içirn koidı. iy<? Mtclisi karanyla PEBK\ kid tam KEHT ciorak dttğiştfrildi.. YAYEV RAPORU tNSAN SICAĞI Yazaru Dr. Erdal Atabek / Çağdaş Yayınlan / 125 sayfa. min önde gelen aydınlannın yer aldığı"Bloomsbury" grubunun etkin bir üyesi olan Virginia Woolf, kadın hareketine ve kocasıyla birlikte Işçi Partisi'nin etkinliklerine katılmış, 1941'de ise canına kıymıştı. Kadın hareketinin elden düşürmediği kitapterdan biri olan "Kendine Ait Bir Oda" da Virginia Woolf şöyle sesleniyor kadınlara "Para kazanın, kendinize ait ayn bir oda ve boş zaman yaratın. Ve yazın. Erkekler ne der diye dnşünmeden yazın!" Radyosu'nda müzik programlan hazırhyor. Kitapta, önsöz yerine, Atilia ÖzkınmJı'nın yazarla yaptığı bir söyleşi yer alıyor. "Müzik ve Müziğimizin Sorunian" Filiz Ali'nin çağdaş müzik, müzik eğitimi, Turkiye'nin müzik sorunları ustüne ya7ilarmm yanı sıra tdii Biret, Ali Doğan ve Uğurtan Aksel gıbi muzisyenlerimize değgın portrelenni de sunuyor okurlara. OküıyAklıal Cİ.ARIPLER SOKAĞ1 İNSAN SICAĞI AY GÖZETLEME KOMİTESİ Mahir Öztaş'ın öyküleri / Çizgi Yayıncılık / 149 sayfa. 12 Eyiul döneminde "Banş" davası dolayısıyla uzun süren bir tutukluluk yaşayan Dr. Erdal Atabek, o günlerde kaleme aldığı yazılannı "İnsan Sıcağı" adlı kitapta bir araya getirdi. Atabek'in yazılajı, aydın bir insanın, hapishaneden hapıshaneye, hayata, sanat ve edebiyata, insan ilişkilerine erdemli, sıcak, sessiz ama etkileyici bir yaklaşımla bakışını dile getiriyor. Bir dönemin sanığı olan Dr. Erdal Atabek, "tnsan SKağı" adlı kitabıyla "bir dönemin tanıklıgı"nı da yapmaktan geri kalmıyor. Aynı zamanda deneme tadı da taşıyan yazılannda, bir insanın bir dönemin hem "sanığı" hem de "tanıgı" olabileceğini kanıtlıyor... "Ay Gözetleme Komitesi", daha önce "Unutulmak Tozlan" adlı şiir kitabıyla tamdığımız Mahir Öztaş'm ilk öyku kitabı. 1951 yüında Istanbul'da doğan Mahir öztas, Maarif Koleji'ni ve tstanbul Devlet Guzel Sanatlar Akademisi Yüksek Mimarhk Fakültesi'ni bitirdi. öztaş'ın öykü kitabında "Balkonda", "Aj Gozedeme Komitesi", "Bütün Saatlerde Gün Batımı", "Geçen Yaz Hüzünle" ve "Yolun Vahşi Kıyısı" adlı altı öykü yer alıyor. HOŞÇA KAL UMUT Ayla Kutlu'nun romanı / Bilgi Yaymevi / 186 sayfa. Yapıtlarında Çoğunlukla belli dönemleri ele alan Ayla Kntlu, yeni romanı "Hoşça Kal Umut"ta, 12 Eylül öncesindeki bir olaydan yola çıkarak 1980 olaylannı anlatıyor. Hapisten ÇİZGİLtK KÂMİL MASARACJ GARİPLER SOKAĞ1 Oktay Akbal'ın romanı / Can Yayınları / 175 sayfa. Oktay Akbal'ın ilk kez 1950 yüında Varlık Yayınlan'ndan çıkan romanırun sekizinci basırnı. Akbal'ın 19451946 yıllannda kaleme aldığı bu ilk romamyla ilgili yorumlara da yeni basımın sonunda yer verümiş. Halit Fahri Ozansoy, 1951'de Siyaset dergisinde yazdığı yazıda, Akbal'ın romanında, "Bazen büyük FranSJZ romancısı Duhamel'i ve Rus romancılanndan Gorki ve Dostoyevski'yi hatırlatacak derecede kudret buldugumu da söylemeliyim" diyor. NE ayla kutlu T AĞAÇ YAŞKEN EĞÎLİR KEMAL GÖKK4N SAY6UI Sızden Sajgı He MÜZİK VE MÜZİĞİMİZİN SORUNLARI Filiz Ali'nin yazılan / Cem Yaymevi / 249 sayfa. Gazetemizin müzik yazan Filiz Ali'nin gazetemizde, Gösteri, Miüiyet Sanat ve Üç Çiçek dergilerinde yayımlanan yazılanndan bir seçki. "Müzik ve Müzigimizin Sorunian", Filiz Ali'nin genelde muziğin gelişimini irdelediği incelemelerinin yanı sıra ülkemizdeki muzik sorunlarını roman FÎTt FlTt Can Göknil'in Çocuk kitabı / Kültür ve Titrizm Bakanlığı Yayınları / Kuşe kâğıda, resimli, 8 sayfa. Ressam ve çocuk kitaplan yazan Can Göknil'in Kültür ve Türizm Bakanlığı Yayınları Çocuk Kitaplan Dizisi'nden yayımlanan kitabında bir tekertenienın öykusü resimlerle anlatılıyor. Tekerleme şöyle: Fiti Fiti sıite düşmu$; snt pişmiş, yogurt olmuş; annesi saçını kesmiş; babası bıyığını kesmiş; ninesi yogurdu dokmuş; Fiti Fiti kaseden çıkmış, 'Ce!' de FİÜZAIJ IVIÜZİK çıktıktan sonra kendi kendisiyle hesaplaşan, bireyselliğini arayan bir gencin, özgur, guzel ve varlıklı bir kadınla ilişkisi temelinde siyasal bakımdan çok yoğun bir dönemin sorunlannı irdeliyor Ayla Kutlu. "Cadı Ağacı", "Tutsaklar", "Husnu>usuf Guzellemesi". "Bir Goçmen Kuştu O" (1986 Madaralı Roman Odülü), "Kaçış" ve "Islak Güneş" adlı yapıtlarıyla edebıyatımızda özgün bir yer edinen Ayla Kutlu, yeni kitabında da bir donemi fon olarak kullanarak bireylerin çatışmalannı işliyor. hoşça ka! umut GEÇEN YILLARI DÜŞÜNDÜKÇE / Sami Öngör'un anıları / Tekin Yaymevi / 221 sayfa. "Geçen Yıllan Düşundukçe", emekli coğrafya oğretmeni Sami Öngör'un anı kitabı. Öngor, coğrafya alanındaki arastırma ve inceleme kitaplarıyla tanınıyor. Bunlann başlıcaian "Coğrafya Keşifleri ve Tetkik Seyahatları Tarihi", "Deniz Cografyası", "Matematik Cografya", "Coğrafya Sözlügü" ve "Orta Doğu Coğrafya Terimleri Sözlüğü". Öngör, anı kitabında, hayatının çeşitli dönemlerini gecirdiği kentleri anlatırken, coğrafyacı titizliğini tarihle, gündelik hayatla. insanJarla birleştirmiş. TARİHTE BUGÜN MÜMTAZARIKAN 2 Tentmuz KAulN P/LOTUN /CÖTÜ K4OERL 193? 'OB BUGÜN, UMLÜ AM£RlK*Lt *»/>W AMELIA EAeHART, UÇAGIYLA DUUVA TUISU MAK lST£KX£M gÛYÜK O/cyAKJUS'rA k/\Y8OLDUisze'oe, g/>e P/UJTUM yAumD HAVADAAr AŞAKJ EARHAR.T, DAHA SONJZA BU L£ĞE BAŞLAMIÇTI. 1932'DE, YALNI2. UÇAHAK. ATyAMU^U'MU /UC AŞAN KADtN PıLOr OCAIüŞ, BUfJU, fSSS'TB HAIAMI/'CıEKj MSp'rC SEÇiÇr ÂeL£MiÇTI. İKI Y't SOMSA ,&ÛMY/4 TU/eu VE/JI Gfue'Den miş..r CUMHURİYET KİTAP KULÜBimDEN HABERLER AYEV EN ÇOK SATAN KİTAPLARI/ROMAN 2.6.19871.7.1987 Sn: 1 Yazarv Virginia Woolf / Çeviren: Suğra öncü / Afa Yayınları / 135 sayfa. Virginia VVolf, "Ama biz sendeo kadınlar ve kurmaca yazın koansunda konuşmanı istemiştik, buoun insamn kendine ait bir odası olmasıyia ne iigisi var diyebilirsiniz" diye başlıyor "Keııdine Ait Bir Oda" adlı kitabına ve bunu açıklamaya koyuluyor. 1882'de doğan, döneeleştirel bir yaklaşımla değerlendirdiği yazıları kapsıyor. Mimar Sinan Üniversitesi îstanbul Devlet Konservatuvan öğretim uyesi olan Filiz Ali, uzun yıllardır gazetemizde muzik yazılan yazıyor ve 1962'den bu yana tstanbul KENDİNE AİT BİR ODA 2 3 IM: 021265 022 229 281023 021275 002192 102 004 021050 124.246 200 007 026 021 KltaİNiı a*, yazan: Ryat: Gukn Aft/uabarto Eco (4. basın) 4.500, Ve Zalıı n i«a«wş ve Karbela/Bcfcir Yridız Sral Hak Adına Ölume MaMcâm Utfonm/MNka Gribçeva (15. basm) 2100ItokKfPatrİGk Sisklari 1700, ZMÜc/Azb Nttta (13. basm) 1650, MarB/Ncfcari laca (3. basaı| • 500, YvabiM/ErM öz (11. tmm) 1800, HaftJ* UtHM*k r M u (8. basm) 735Harraa K»çaUMası/nkfet Otyam 2100 Kararima Geceteri/Rrfat Ngaz (3. basta) 1200 (2. I M S M ) 1050 £>£kl Bt/Z DAHA HAeetS. AUH/IAIAM/ŞTr.' 8fR Sâ>ye£HrtYe GofZE, JAPONLA/Z 774 i Ö 71/... HAI/ALAHMIŞ, i 50 YIL ÖNCE Cumhuriyet Yeniden üç köy yatt mektebi yapılacak Maarif idaresi, önumuzdeki ders senesinde, biri Şilenin Tekke köyünde, biri Beykozun Çozka, diğerı de Silivrinin Korfalı köyünde olmak uzere yeniden uç köy 2 Temmuz 1937 muhabırimızden) Dun halebe varan Cemil Murdum, Şama Kont dö Martel de Beyrut'a doğru yollarına devam etmişlerdir. Haber verildiğıne göre, Fransız fevkalade komiseri birkaç gune kadar buraya gelecek ve Cenevre anlaşması rejiminin 19371987 başlamış olduğunu ilan edecektir. Bu resmi teblıği müteakip Sancakta muhim idari değişiklikler yapdacaktır. Hatayhlara ilk fıili istiklal müjdesini verecek olan yüce komiser Hatay'da büyük merasimle karşılanacaktır. 4 5 6 7 8 9 10 mektebi tesıs etmeğe karar vermıştır. İcab eden tahsısat butçeye konulduğundan butçe tasdıkten gelır gelmez tesis işine başlanacaktır. Hatayda yeni rejim yakında başlıyor Antakya 1 (Hususi