Katalog

12 TEMMUZ 1987 EKONOMÎ CUMHURİYET/U PAZAR Kenti felce uğratan yağmurun izleri, İstanbul Üniversitesi'nin giriş holüne kadar yayılmış. Holün ortasında Prof. İdris Küçükömer'in tabutu ve görkemli kolonların altında onun anısını yaşamak için toplanmış bir avuç insan. YÖK nedeniyte ıstifa ederek üniversiteden ayrılmış olan İdris Hoca'nın öğrencisi ve kürsü arkadaşı Prof. Asaf Savaş Akat o sahneyi anlatırken, "Bir siirü duygu blrbiıine kanştı, yıllarca girip çıktığım o mekânda kendimi ilk. kez yabancı gibi hissettim, İdris MOTLARI mer? Tıpkı Doğan Avcıoğlu gibi, yaşamını bu yolda bir savaşıma adamış olan İdris Küçükömer'in benzer bir illete tutularak yaşamdan kopması acaba bir rastlanlı mıydı? idris Hoca'ya son kez geçen yıl Galata Köprüsü üzerinde rastladım. Her zamanki gibi irice bağlanmış kravatı ve kruvaze ceketiyle sıyasi mücadelenin nasıl yapılması gerektiğinden söz etmişti. Köprüyü birlikte yürüyerek geçerken, İdris Hoca'nın, kavranması güç tahlillerden solun siyaset platformuna uzanan düşünce İdris Hoca'nın karmaşık düşünce yapısı içinde bence en onemli katkısı, ekonomik ve toplumsal dönüşümle siyasal iktidar arasındaki belirleyici halkayı öne çıkarmasıydı. Küçükömer, Türk toplumunu sosyalizme doğru yönlendirmek için bir dönemde devleti tepeden ele geçırmenin çıkar yol olabileceğini düşünmüş, bunun çıkar yol olmadığını ise yaşayarak öğrenmişti. Prof. Aşaf Savaş Akat'ın deyimiyle "İdris Hoca, bir dönemde cuntacı grubun içine girmiş, her zamanki heyecan ve cesaretiyle cuntacı hareketin eylemine katılmış ve cuntacılığın çıkmazını yaşayarak gördükten sonra, cuntacıtığtn tam karşısında yeralmıştı." İdris Küçükömer, iktidara birtakım komplolarla tepeden el koyarak, merkezi ve askeri otorıtenin kanatları altında sosyalıst bir düzen kurmanın olanaksızlığı noktasından yola çıkıp toplumsal güçlere dayanan bir sol iktidarı nasıl kurabileceğini düşünmeye başlamış; bunun Türkiye'de gerçekleşmesini engelleyen tarihsel nedenleri araştırmaya koyulmuştu. Kadro hareketınden beri Türk solunun bir kanadının belki en belirleyici zaafı da işte tam bu noktada düğümleniyordu. Ülkede sol bir düzen kurmak için başrol hep "devlet"e veriliyor, ama devletin nasıl ele geçirileceği sorusu hep yanıtsız kalıyor, devleti ele geçirme girişimleri de nedense (!) hep başansızlığa uğruyorçlu. Bu düğümü çözmeden bir yere vanlamayacağını kavrayan ve bu düğümü çözmek için savaşım veren Küçükömer'i saygıyla anıyor, bu yöndeki arayışların Küçükömer'den sonra da sürmesini diliyoruz. OSMAM ULAGAY İdris Küçükömer'den Kalan Halka açılmada yeııi fırsat Hisse senetleri fiyatlarımn yükselmesi ve ikame bedellerine yaklaşması, aile şirketlerinin halka açılmalarını özendirecek. Borsa çevreleri, fiyatların düşüklüğünden yakınan ve hisselerini halka açmayan aile şirketlerinin, bu fırsatı kaçırmamalannı ve daha fazla hisse senedini piyasaya sürmelerini istediler. ABDURRAHMA.N YILDIRIM Borsada son dönemde yaşanan buyuk canlılıkla beraber hisse senedi fiyatlarımn yükselmesi, halka açılmada yeni bir fırsat yarattı. Şimdiye kadar hisse senedifiyatlarınınduşuklüğunden yakınarak halka açılmaya yanaşmayan aile şirketlerinin bu durumdan yararlanarak daha çok miktarda hisselerini piyasaya sunmalan istendi. Borsada hisse senedi fiyatlarımn, şirketlerin tesislerini bugün yeniden kurmaları durumunda yapmaları gereken "ikame değeri"ne yüzde 6070 oranında yaklaştığı bildirildi. Borsada son zamanlarda yaşanan buyuk canlılık ve fiyatların hızla yukselerek bu yılın ilk 6 ayında ortalama yuzde 165 oranında artması, suni fiyat tartışmasını gündeme getirdi. Borsanın bazı uyeleri, fiyatlann suni olarak arttığını ıddia ederek müdahaJe isteminde bulunurken, üyelerin buyuk çoğunluğu, fiyatların henüz ikame bedellerine yaklaşmadığını ve daha da artacağını belirtiyorlar. Borsa Başkanı Muharrem Karslı'ya göre de fiyatlar limitlere doğru yaklaşıyor. Karslı, hisse senetlerinin bugunku piyasa fivatlarının ikame bedellerinin yüzde 6070'ine vardığını kaydetti. Yaptığımız araştırma, bazı hisse senetleri fıyatlannın ikame bedellerine yaklaştığını, çoğunluğunun ise, bu bedelin yüzde 3040 oranında gerisinde kaldığını ortaya koydu. Bugunku hisse senetleri fiyatlarına gore "ikame bedeline" yaklasılan şirketler arasında Arçelik ve Çimsa bulunuyor. Bugunkü piyasa değeri ile ikame değerleri arasında en büyük fark ise, Türkiye Şişe ve Cam Fabrikalan, Erdemir, Gübre Fabrikalan, Rabak şirketlerinde belirlendi. Yetkililer, bugunku piyasa değerleri olan 40 milyar lira ile Şişe ve Cam'ı, 78 milyar lira ile Erdemir'i, 12 milyar lira ile Gübre Fabrikaları'nı, 14 milyar lira ile Rabak gibi fabrikalan kurmanın olanaksız olduğuna işaret ediyorlar. Şirketlerin ödenmiş sermayeleri ile borsadaki kapanış fiyatlarımn çarpılmasıyla bulunan bugunku piyasa değerlerine gore, Çukurova Elektrik 194.4 milyar lira, Koç Holding 180 milyar lira, Arçelik 143.7 milyar, Lassa 141 milyar, Turkiye İş Bankası 132 milyar Iiraya satın alınabiliyor. 30 Haziran 1987 tarihi itibanyla İMKB tarafından yapılan karşılaştırmalı piyasa değeri tablosunda yer alan 40 şirketin toplam ödenmiş sermayeleri 318 milyar 652 milyon lirayı, piyasa değerleri de 2 trilyon 10 milyar 212 milyon lirayı buldu. 1987 yılının ilk 6 aylık dönemindeki toplam ödenmiş sermaye artışı yüzde 17.67, toplam piyasa değeri artışı da yuzde 183.09 olarak gerçekleşti. İMKB Başkanı Muharrem Karslı, hisse senedi fiyatlarımn şirketlerin ikame bedellerine yüzde 6070 oranında yaklaştığını ve bu fiyatlann da halka açılması için "tatminkâr" olduğunu belirtti ve şuniarı soyledi: "Bugüne kadar aile şirketleri, fiyalları yetersiz bularak halka açılmaya yanaşmı>orlardı. Ama bu fiyatlan da beğenmiyorlarsa, neyi beğenecekler? Halka ne zaman ve nasıl açılacaklar? Fiyatlar tatminkârdır. fabrikaların ikame bedellerine varmak üzeredir. l stelik halka açılmak için ille de ikame bedelinin aranması gerekmez. Bu fiyatlar halka açılmak için yeterlidir. Aile şirketleri bu fırsatı kaçırmamalı, durumu iyi değerlendirmelidirler." 1987 n u BRftKİ ALTI ATM YVHÂM S8NATE ARTİRIMUUU VE KARŞIUŞTBIIAU PİYASA K&RLERİ TABLOSU 31 MUK1M nym risasaBf Mffcmtt Aaarialı Caa AiftMı A|Mv ta|faş MaÇkmrt* CMkHalat Çriamı Etoktrik Mtt* Euaotop Tsteaı EfeUraatt 30 HAZİRM1M7 rtylU IMyMTl) 3150 7 700 '•6 000 2000 4.000 1500 2700 1 440 7200 1800 1200 4200 2 400 3000 38 400 977 4900 4 200 2 700 20000 2500 9000 400 25000 6000 11250 2250 10800 i 500 8000 sooo 5000 17865 4500 6000 4200 6 720 30000 3500 28 700 31865? 74 970 24 535 143 700 4548 41200 29 250 29 700 84 960 194 400 20 700 1.660 6 930 14 640 5.700 78.720 105.516 12 618 4.515 8.280 25 750 24 750 62 625 22.000 180 000 22 000 126 750 8550 141 480 1950 11 ooo '9 900 46 500 42 876 14 029 14 100 22 837 61560 132 275 11200 40 898 2 010 212 ***** Hisse senedifıyatlarının yükselmesi ve talep canlıhğı halka açılmayı teşvik edecek .ıtmnı £30 5600 12 000 2000 4000 1500 2700 1 440 7 200 1800 '1200 4 200 2400 3000 38 400 977 4900 4200 2 700 15 000 2500 7500 400 15 000 4 000 3 750 2250 10800 1 500 eooc 6000 5000 '5 000 900 2 800 2625 6 720 30 000 3500 28 700 270 792 19.373 7189 41.000 3.061 15 500 12 000 13 784 18 000 53.784 6.660 1332 4830 6 480 4500 48 000 23 050 8869 4536 4 161 15 099 6900 18 000 6598 48 888 8485 35 625 5558 20.520 2175 3450 7500 14 587 13125 5850 8 812 9161 18 120 113400 30 030 22 100 710 092 f«7te!m 28813 235 37 249 06 53 23 165 81 '58 63 125 48 38600 26814 224 32 5315 6087 135 09 2667 82 40 332 00 60 03 9 72 7213 40 48 23616 228 98 25162 2896! 135 00 256 84 4170 558 95 1034 13913 44 00 21010 174 29 105 38 6069 166 48 233 94 103 96 27146 92 77 1625» »•an SM#TMT Eraftü Drntr Çrtft e ^ k r •fcnM •! • ı Toplumsal dönüşüme katkıda bulunmayı yaşam nedeni sayan aydın tipinin son temsilcilerinden biri olan İdris Küçükömer'in en önemli katkısı, iktidara tepeden el koyarak sol bir düzen kurmanın olanaksızhğını kavraması ve toplumsal güçlere dayalı bir sol iktidann yolunu tıkayan engelleri aşma arayışıydı. Hoca ile birlikte birçok şeyin daha öldüğünü, sanki bir dönemin bittiğini fark eder gibi oldum" diyor. Geçen pazar akşamı radyodan İdris Hoca'nın öidüğünü duyduğumda, benim de aklımdan ilk geçen düşünceler bunlardı. Toplumu inandığı doğrultuda etkilemeyi ve dönüştürmeyi, değiştirmeyi yaşam nedeni sayan bir kuşağın, bir aydın tipinin son temsilcilerinden biri miydi Küçüköçizgisinde fikir üretmeye devam ettiğini görmüş, belırieyici özellıklerınden biri olan heyecanından fazla bir şey yitirmediğini düşünmüştüm. İdris Küçükömer, iktisatçılığının. ötesinde son dönemın belki'en çok tartışılan düşünürterinden biriydi. Ö?ellikle Düzenin Yabancılaşması adiı yapıtta ortaya attığı tezler, bıraz da sunuluş keskmliği ve ifade sorunları nedeniyle büyük tartışmalara yol açmıştı. • •V r H H H I •I MMT Mnotk Htktaş faair DMrir Çtfk hacMi İMtMSM laçtoMkıg KaçTttmn K*rt*a K M M M Tam İMM MaUM Tataa Httat tataf OfcMks* ftMM V WJ !»• RaM SarionrsM T.DMrir Plfcârı T.lş tMkaa T. S * M H T.SİM Caa TOFUM • nn TtpİM Plnsa ta*tf1 «rtışı H : 113.09 ATfl>na* İMKB Merkez Bankası Başkan Vekili Zekeriya Yıldınnv \aıılış beyaıı yapan bankaya 79*u uygularız ANKARA (a.a.) Merkez Bankası Başkan Vekili Zekeriya Yıldırım, bankalann "iyi niyetli olmadıklarını gormek istemediklerini" belirterek, bankalann, açıklananın üzerinde faiz vermelerinin "hatalı bir davranış" olacağını bildirdi. Yıldırım, bankalann bir bölumünün Merkez Bankasfna bildirdiklerinden farklı faiz uyguladıklannı hatırlatan a.a. muhabirine, "bu tür davranışların hatalı" olduğunu söyiedi ve "Bankacılık itimat demektir, durüstlük demektir" dedi. Yıldınm, "beyanları ile uyguladıklan faiz aynı olmayan bankalan niçin uyarmıyorsunuz?" şeklindeki soruya şu karşılığı verdi: "Biz bankalann iyi niyetli olmadıklarını gormek ıstemiyoruz" şeklınde konuştu. GEÇEN HAFTA Japonya'dan dolara destek Dolar, iç ve dış pıyasalarda ge861.60 çirdiği fıareketli haftamn ardından, yuksek değerlerden kapandı. Dış borsalarda Japonya'nın dış ticaret fazlasımn haziran ayında gerilemesi, ABD'li yetkililerin açıklamalan ve ABD ekonomisine ilişkin olumlu beklentiler nedeniyle dolar haftayı 867, 1.84 mark ve 151 yen düzeyinden kaparken, serbest piyasada dolar dün 884 liradan, mark ise Dolar 479 liradan alıcı buldu. Merkez Bankası da hafta başında (döviz alış) 855.70 lira olan doların alış ku 855 70 JHazıran runu yaklaşık 6 lira yükselterek 6 7™ S 9' 1S < n yarın da geçer/i olacak kuru 861.60 lira olarak açıkladı. Pa North 'un açıklamalarmm Başzartesi günü Tahtakale olarak kan Reagan 'ın popülaritesini etbilınen serbest piyasada 873 li kilemesinden endişelenmeleri, radan alıcı bulan dolar, salı güdoların hafta ortasında İ.8350 nu 875, çarşamba günü 883 marka inmesine neden oldu. liraya çıktıktan sonra perşembe Perşembe günü borsalardaki günü gerilemesine rağmen dün belirsizliğin ardından cuma gü884 liradan kapandı. Mark ise, nü Japonya 'nın haziran ayında hafta içinde 4 lira değer kaza dış ticaret fazlasımn geçen yılın narak 479 liradan kapandı. Dış eşdönemine oranla 750 milyon borsalarda doların değer kazandolar gerileyerek 6.61 milyar ması için birçok neden vardı. dolar olarak açıklanması ile doHaftamn ilk gunu OPEC'in lar haftayı 151 yen ve 1.8440 aralık ayındaki toplantısında mark paritesinden kapadı. petrolfiyatiarmıarttıracağıyomark ve 149.25 yen paritesine çıkmasına neden oldu. Ancak borsa işlemcilerinm Batılı ülke10 haziranda ilk kez,90 bin lilerin merkez bankalannm piyasaya müdahalesmden ve radan satılan Cumhuriyet altıABD'de yargılanan Yarbay m bu haftayı 88 bin 500 liradan kapadı. Haftaya 86 bin 500 liradan başlayan Cumhuriyet altını çarşamba günü 88 bin liraya ulaştıktan sonra dün 88 bin 500 liraya çıktı. Çarşamba günu dış borsalarda altının bir ara ons başına 446 dolara çıkması üzerine fiyatlann yeniden belirlenmesi amacıyla Tahtakale 'de satışlar bir süre için durduruldu. Interbank'ta 16 trilyon lira eldeğiştirdi Mitterrand: "Yoksul ülkelere yardımcı olalım" Yıldırım, "Bazı bankalar uygulamalarmda ısrarlı olurlarsa ne yapabilirsiniz?" sorusu uzeri\ELER OLDL ne, "Beyanı doğru olmayan bankalarla ilgili düzenleme kanunda; kanunun 79. maddesi var" Interbank olarak bılınen bankalararası para piyasası, yanıtını verdi. Merkez Bankası kuruluşundan kısa sure sonra Türkiye'nin en buyük borsası başkan vekili, gelişmelerin cezai haline ge/dı. Interbank 'ta 6 ayda 16 trityon lira para el uygulamaya gerek göstermeyecedeğiştirdi. Yılın ilk altı aylık doneminde 50 bankamn paylaştığı ğini umduklannı da kaydetti. bankalararası para piyasasmda 22 bin 782 işlem yapıldı. Bu 79. madde, faiz düzenlemesiislemler sırasında 16 trilyon lira bankalar arasında el değiştirdi. ne aykırı davranm bankalann ilk 6 aylık sürede ortalama faız. bir gecelik işlemlerde yüzde yoneticilerinin, 500 bin lira13.29 ile yuzde 56.19 arasında gerçekleşti. Bir haftahk işlemlerde dan 2 milyon liraya kadar ise ortalama faiz, yuzde 25.61 ile yüzde 57.50 arasında saptandı. para ve 6 aydan 2 yıla kadar hapisle cezalandırılmalannı öngöruyor. Aynı maddenin 3. fıkrası da Merkez Bankası'na gerçeğe aykırı bildirimde buluFransa Devlet Başkanı François Mitterrand, yoksul ulkelerin nulması durumuyla ilgili. Buna sorunlannm çözümü için usi düzeyde bir konferans göre, gerçeğe aykın beyanda butoplanmasım istedi. Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma lunan banka yöneticileri, 500 bin Konferansı'nda (UNCTAD) konuşan Mitterrand, ortaklaşa liradan az olmamak üzere para, harekeı etmenin gereğini vurgulayarak "Güneyli ülkelerin 6 ay ile 2 yıl arasında hapis cesorunlarına, ortaklaşa ve global çözümter bulmalıyız" dedi. zasına çarptırılabih'yorlar. lundakihaberlerdoların 1.8415 /\lllfl A 7/1M T^/tvrin IÇ6VCLQ kıpırdadı ANADOLU BANKASI seeks M.BA's or Bachelors in all disciplines to be employed in the departments of Marketing, Foreign Operations and Securities after a fourmonth training program and a possible probation period in foreign banks. Muhasebe Muduru 88.500 88 000 87.5ÖO J 6 500 Cumhuriyet Altmı! 9 W H, Managemer T r a i ne e s Candidates must » Have excellent command of English x fc* Be aged under 30 k. Possess an aggressive and analytical mind k. Have high representative skill and ambitious personality iv Have completed military service (For males) k Preferably have already obtained some experience in Banking. Compensafion will be commensurate whh skills. Please vmfe to Anadolu Bankası Personnel Deparfment before July 20, 7 987 enclosing your C. V., photograph, address and phone number. Büyükdere Cad. No: 4345 Maslakistanbul Yönetim danışmanlığını yaptığımız, otelciSk alanında faaliyet gösteren bîiyük bir uluslararası kuruluş, İstanbul'da görevlendirmek üzere Muhasebe Müdürü aıamaktadır. Muhasebe Müdürü, tüm muhasebe işlemlerinin etkin şekilde yapılmasından, faaüyetlerin maü yönden yorumlanmasından, fuıansal raporlann hazırlanmasından sorumlu olacaktır. Adaylarda öngöriilen temel nitelikkr;genel muhasebe alanında geniş bilgi ve mevzuata vakıf olma, 10 yıllık iş deneyimi, çok iyi derecede İngilizce bilgisi, ilgili dalda yüksek öğrenim, computer bilgisi ve 30 35 yaş düzeyidir. Ocret ve diğer koşullann son derece çekici olduğu bu kuruluşta görcv almak isteyenlerin, bir fotoğraf ve özgeçmişlerini içeren mektupla, (Ref: 32987) kodunu da beürterek aşağıdaki adrese başvurmalan rica olunur. Göriişme ve değerlendirmeleryalnızca tarafımızdan yapılır ve gizliliğe azami dikkat gösterifir. Daha sonra Cumhuriyet altmı 88 bin, 24 ayar külçe altının gramı da 12 bin 940 liraya çıktı ve fiyatlar cuma gününe kadar pek değişmedi. Ancak, dün Cumhuriyet altmı 88 bin 500, 24 ayar külçe altın da 12 bin 950 liraya çıktı. Dış borsalarda ise haftaya 443 dolardan başlayan bir ons altın çarşamba günü Nevı York'ta 446 dolara kadar çıktıktan sonra cuma günu Londra'da 444.25 dolardan kapandı. Teksas petrolü 21 dolar Basra Korfezi'nde geçen hafta artan gerilim petrol fiyatlarma yaradı. İran uçaklarımn perşembe günü Körfez'de bir ABD tankerini vurmasından sonra petrol fiyatlan varil başına 21 dolara çıktı. ABD'nin Batı Teksas petrolünün ağustos vadeli fiyatlan varil başına 21.23 dolara yukselerek, son 19 ayın en yüksek düzeyine ulaştı. Uzmanlar fiyatlardaki artışı, Körfez bölgesinde gerilimin artmasma bağladılar ve fiyatların daha da artabileceğini savundular. Uzmanlar, ayrıca OPEC'nin aralık ayında yapacağı toplantıda, petrol fiyatlarını varil başına 18 dolardan 20 dolara çtkartma ihtimalinin güçlendiğini vurguladılar. pOYRAzJ MÜŞAVİRLİK A.Ş. ANKARA İFLAS MEMURLUĞUNDAN 1982/15 Muflis BayKur İnş ve Tic. f m t . Şti. (Necatibey Cad. 49/2 Tic. sicil 30326) mal varlığj tespit edilemediğinden, hakkındaki tasfiyenin İİK'nin 217. maddesi gere|ince latiline karar verilmiştir. llan tarihınden itıbaren bir ay içinde malvarlığı bildirilip, masrafları peşın ödenerek tasfivenin devamı ralep edümediğı iakdırde, kapatılacağı ilgılilere ilan \e leblığ olunur 7.7.1987 ANADOLU BANKASI