Katalog

HAZİRAN 1987 HABERLER CUMHURİYET/9 14 ülkenin >ayıştay başkanı * stanbul (a.a.J TBMM Başkanı Necmettin <araduman, en eski ınayasal kuruluş olan iayıştay'ın 125. kuruluş 'ildönümü kutlamalanna .anlmak üzere Türkiye'ye f e' 14 ülkenin sayıştay > v .anlannı dün 6 ~)olmabahçe Sarayı'nda abul etti. Karaduman, abulde yaptığı konuşmada ayıştay başkanları •rasındaki ziyaretlerin, o ilkelere deney ve bilgi 'ktarılması yönünden büyük •arar sağlayacağma nandığını söyledi. İnönü, Trakya'da seçim gezisini sürdürüyor f OzaPın enflasyondaki temel politikası çöktü 5 aylık enflasyon oranının yüzde 20'ye ulaştığını belirten SHP Genel Başkanı "Özal'ın enflasyon önemsizdir gibi sözler etmesi, benim temel politikam önemsizdir anlamına gelmektedir" dedi. FÜSU.N ÖZBİLGEN TEKİRDAĞ SHP Genel Başkanı Erdal İnönü, dun iki gün surecek Trakya seçim gezilerine başlarken yaptığı basm toplantısında, Özal hükümetinin hiçbir vaadini >erine getiremediğini ve enflasyon konusundaki temel politikasımn çöktuğunu belirterek hükümetin gitmesi gerektığıni soyledi. İnönü, iktidarın genel seçimlerte gıdebıleceğıni, ancak erken seçim plmazsa, ANAP hükümetinin Meclisleki kendi çoğunluğundan bile artık güvenoyu alamayacağını belirterek. "Hiçbir ciddi girişimleri sonuç vermiyor, ıma TV'ye çıkıp her şey iyidir diyorlar. Hayal içinde yürümek bir yere kadar gider. Sonra ooşlukta olduklannı gorurler. Eğer onlar görmezse, başkalan görür" dedi. DIYDIK/GÖRDİK YALÇIJV PEKŞEİV ÇernobilDersleri... Yaşlan genellikle 5060'ın üstünde olan politikacılar, 10 yıl ve daha sonrasında ortaya çıkabilecek kanser tehlikesini kendileri açısından önemsemediler. O tarihte hem çok yaşlı olacaklarını hem de işbaşında olmayacaklarını hesapladılar. Bilge Erol memuriyetten ihraç ediliyor A nkara (Cumhuriyet cM. Bürosu) Semra Özal le basm aracılığıyla çeşitti artışmalara giren Türkiye'nin Karlsruhe Konsolosu Bilge Erol, memuriyetten ihraç stemiyle Yüksek Disiplin Kurulu'na verildi. Erol, ayrıca Karlsruhe Konsolosluğu lörevinden merkeze alındı. Alınan bilgilere göre, Semra ^zal'la giriştiği tartışmalar irdından geçici görevle Türkiye'ye çağırılan Bilge Erol, soruşturma başlamadan mce gerek Semra Özal gerek Dışişleri Bakanlığı 'ndan bazı setkililer hakkmda isim .'ermeden suçlamalarda bulunmuştu. S İNÖNÜ'YE SÜT VE KOLA ŞİŞESİ İnönü, Trakya gezisi sırasında Yeniçiftlik köyünde de bir konuşma yaptı. Ramadar Er adh çiftçi, tnönü*yt üzerinde 500 TL. yazan Coca Çola, 150 TL. yazan süt, bir küogram kepek 90 TL., buğday 80 TL. yazıh paket ve siselen verdi. ekonomik politikası içinde degeriendirmek gerekir. Başlangıçta enflasyonu aşağı çekiyor gibi bir izlenim veriyor, arkasından patlama ortaya çıkıyor. Özal'ın aldığı modelin Güney Amerika'daki uygulamalan da aynı sonucu vermişti. Dört yıl sonra Özal'ın ekonomik poliu'kasımn temel noktası olan enflasyon başladığı yere dönmuş oldu. Onun için bunu Özal'ın ekonomik politikasımn tam bir iflası olarak görüyorum." inönü, Özal'ın "Enflasyon önemsizdir" gibi sozler etmesinin, "Benim temel politikam önemsizdir" demek anlamına geleceğini hatırlatarak, "O zaman vatandaş 'Siz bu işi bırakın da, dediğini yapacak insanlar iktidara gelsin' diveceklir. Onun için ben, ANAP iktidannın sonunu gelmiş göruyorum" dedi. Inonü, hükümetin polıtıkalarının iflas ettiğinm başka orneklerle de ortaya çıktığını belirterek, "Merkez Bankası'nın özerk yapısını degişlirmek ve hükümetin emrinde bir genel miıdürluk haline getirmek için Özal bir eyleme girişli. Son derece yanlış bir davram^tı. Bunu, Medis'ten kaçırarak yapma>ı planlıyordu. Ama Cumhurbaşkanı'mn veto edecegi anlaşılınca geri çekilmek zorunda kaldı. Sayın Özal daha önceleri de böyle son derece yanlış işler yapmak istemiş ve o zaman yapabilmişli. Çünkü o zaman sozune inanan çevreler bulabilivordu. Ama şimdi temel politikasımn iflası karşısında artık kimse>i inandıramıvor. Özal. Merkez Bankası kararnaınesi içine Silahlı Kuvveller'le ilgili tazminat maddesi getirerek ikram ile insanları kandırmava çalışıyor" şeklınde konuştu. Özal'ın bakanlarıyla genel sekreteri arasındaki olağan parti içi çekişmeleri çok aşan karşılıklı suçlamaların, yine Özal'ın otoritesinin kalmadığını gösterdiğini belirten SHP Genel Başkanı. "Bir başka örnek de Milli Eğitim Bakam'nın Anadolu liseieri sınavında goslerdiği beceriksizlik ve konunun bir türlü çozurae bağlanamamaadır" dedi. lnönu, bu durumda hükümetin istifa etmesi gerektığini belirterek. "Hükiimet programının lemel dayanagı çökmüşse. o hukumel nasıl ayakta dunır. onu anlamıyorum. Sayısal olarak dursa da kimse onu ciddiye almaz. Hukumel istifa etmelidir. Mecliste her zaman için alternalif bulunur" şeklinde konuştu. Hükümetin kendini tatile çıkardığını savunan tnonu. "İnsanlar latil yapabilir, başbakan da tatil yapabilir. Ama hukumel kendini talile çıkaramaz. Halbuki hukumel, kendini tatile çıkardı. Şu anda iktidar boş. sadece çıkar ilişkileri devam ediyor. Hükümet istifa ederse, Meclis çaresini bulur" dedi. Inonü, çiftçınin çok ilgilendiği bir konunun da bu >ıl süne haşaresinin nisandan beri hızla çoğalması ve getirdiği zarar olduğunu belirterek. "Çünkü milletvekillerimiz bu konuya daha önceden dikkat çekmiş ve hükümeli uyarmıştı. Ancak mücadele yapılmadı. Süne mücadelesinin savsaklanması, ülkemize çok pahalıva mal oldu" dedi. SHP Genel Başkanı, Trakya gezisi öncesi, onceki gun uğradığı Izmit'in Maşukıye. Ali Kahya. Ereğli \e Dilovası'nda yaptığı konuşmalarda, CHP'nin, Turkiye'deki demokrasi hamlesınin başlalıcısı olduğunu soyledi. İnönü, "Biü bu partinin başlattıklannı geltştireceğiz. CHP geleneginin en iyi sahibiyiz" dedi. İnönu, bugün Kırklareli V ize'ye bağlı Kıyıköy ile Istanbul Kumburgaz ve Gaziosmanpaşa'ya bağlı Arnavutkoy'de konuşmalar yaptıktan sonra Dalaman'a gidecek. İnönü, yarın Muğla seçim bölgesini gezecek. İnonu, Trakya gezisine SHP Genel Sekreteri Fikri Saglar ile bir grup milletvekili ve MKYK üyesıyle çıktı. Inonü, Yeniçiftlik, Barbaros, Banarlı ve Yeniköy'de davul zurna eşlığındc köylulerin yöre halkının sevgi gösterileriyle karşılandı. lnonü'yle konuşurken açılan pankartlarda. "Rüşveie, volsuzluğa son". "Laik cumhurijetin tek umudu sensin", "Hak. verilmez alınır. Bunu Özal öğrensin" biçiminde ifadeler yeralıyordu. Bu arada Yeniçiftlik'te DSP adaylığından çekılen Mehmet İnci, SHP kervanına katıldı ve kendisine SHP rozeti taktı. Ayrıca DSP'nin Çorlu İlçe Başkanı Muharrem Gerçik ve yonetim kurulu üyelerinin de istifa ederek SHP'ye katıldıkları bildirildi. Daha sonraki durak olan Barbaros'ta ise Özal'ın resimleri vitrinlerde asılıydı. SHP'liler, "Bizim genel başkanımız, size resimlerini gondermedi, kendisi geldi. Özal gibi tatilde değil" şeklinde anonslar yaptılar ve alkışlarla karşılandılar. Deniz kıyısında bir yerleşım merkezi olan Barbaros'ta arife günü ANAP'ın seçim yatırımı olarak liman inşaatı başlattığı ve böylece bahkçılann oylanna yöneldiği belirtildi. Inonü ve beraberindekiler daha sonra Uzunköpru'ye bağlı Yenikoy'e geçti. Daha sonra Babaeski'de konakladı. Erdal İnonu bugun Kıyıköy. Kumburgaz ve Arnavutköy'de konuşmalar yapacak ve gece Istanbul'dan Muğla'ya hareket edecek. Dündar Kılıç dosyası , A nkara (a.a.) iM. Yurtdışına eroin kaçırmak suçundan vargılanan Dündar Kılıç ve arkadaşlarınm dün yapılması gereken duruşması, dosya 10 haziran çarşamba günü ırbakır'a gönderileceği içırt yapılmadı. Dördüncü Kolordu Komutanlığı 4 Numaralı Askeri Mahkemesi 6 mayısta, Dündar Kılıç'la ilgili duruşmayı düne bırakmıştı. Ancak mahkemenin lağ'vedilmesinden sonra durusmalara son verilerek kaçakçılıkla ilgili bütün iosyalann Diyarbakır Sıkıyönetim Komutanlığı 'na çönderilmesi çalışmalarına başlandı. Yetkililer, ;alışmaların son aşamaya çeldiğini ve dosyaların 10 haziran çarşamba günü Zönderileceğini bildirdiler. sanmıvorum. Mecliste güven tazeiemesini ve Millet Meclisinde başka bir hukumel kurulmasını oneririm. Çünkü bu hükümetin dayanağı kalmadı" diye konuştu. lnönu kendisınin, iktidan MC dölnönu, beş aylık enflasyon oranınemini andıran tertipler içinde ol nın yüzde 20'ye ulaştığını belirterek, makla suçladığı zaman Özal'ın tep enflasyonda bir yavaşlama belirtisı ki gösterdiğini hatırlatarak. "Ama olmadığına dikkat çekti ve şöyle debenim soyledigimin çok daha ağırı vam etti: nı kendi bakanlan ve genel sekrete"Son derece ciddi bir durum karri birbirlerine soyledier. Devlel boyle şısındayız. Enflasyonun nedeni, yakyonetuemez. Bu yonetime hiçbir dev laşan genei secimler de olamaz. Enfle( dayanmaz. Daha dogru düriist bir lasyonun bugünkü oranı daha önceki yönetim getirir. Bu hükümetin bu uygulamalann sonucudur. Kontrol haliyle genel seçime gidecegini de elden çıkmıştır. Bunu Ö^al'ın temel ECEVtTLER DÎYARBAKIR'DA A Doğunun sorunu soy sop değih yoksuüuktur Bfelent Ecevlt: Devlet doğuya kuşku ile değil sevgi iie, sosyal adaletle gelmelidir. Avrupa heyetleri Türkiye'ye geldiklerinde Ankara'dan sonra Diyarbakır'a uğruyorlar. Çünkü Diyarbakır Cezaevi işkence ile ünlü. UFUK TEKİN Sosyal demokratlann birliğinin DSP'de gerçekleşeceği görüşünu yineleyen Rahşan Ecevit, bu konuda DİYARBAKIREski başbakanşöyle konuştu: lardan Bülent Ecevil, doğunun asıl sorununun "etnik" olmadığım savu"Aramızda beylere, ağalara a>narak "asıl sonın KürtTürk, soy dınlara yer yok. Kapımızı. bacamısop sorunu degildir, yoksulluktur. zı başka amaçlan olanlara sımsıkı Bunun da nedeni ne Allah'tır, ne de kapatabilmek için çaba göslerirken, kaderdir, bozuk düzendir" dedi. Eşı bu çabayı göstermeyenlerle birleşmeRahşan Ecevit ise, halkoylaması ile mizi bizden kimseler istemesin. Bu, yurttaşların, politikacılann cezalansosyal demokratlar bolünsun demek dırılma yetkisinin Süahlı Kuvvetler degildir. Tam tersine sosyal demokde mi, yoksa seçmenlerde mi olduratlar partimizin sağlıklı yapısında ğuna karar verileceğini söyledi. birleşmelidir. Şu anda daha örgütlii gibi gözüken ve ana muhalefet deniDün uçakla Ankara'dan Diyarbakır'a gelen DSP Genel Başkanı Rah len bir parti var. Orada birleşilsin de şan Ecevit ve eşi Bülent Ecevit, bu sosyal demokratlar kestirme yoldan iktidar olsun diyenler var. Bu sonuç rada coşkulu bir kalabalık tarafınvermez. Bunun ömeğini SODEPHP dan karşılandı.. Havaalanında kenbirlesmesinde eörduk." dileri için 4 koyun ve bir dana kurban edilen Ecevitler, buradan konuşRahşan Ecevıt'ten sonra konuşan ma yapacaklan Zübeyde Hanım Bülent Ecevit de sosyal adaletsiziiğin Alanı'na geçtiler. Çevre il ve ilçeler acısını en çok Türkiye'nin doğu ve den gelen yaklaşık 4 bin kişilik coş güneydoğusunda yaşayanların bilekulu bir kâlabalığa seslenen DSP Ge ceğini anlatarak Diyarbakır'a kendinel Başkanı Rahşan Ecevit, anaya sinden ve halkoylamasından söz etsanın 4. maddesinin muhtemelen 6 meye gelmediğini söyledi. GuneydoEylülde oylanacağım anımsatarak ğu bölgesinde daha önce sıkıyönetim "Ben. şimdi size yasaklara evet ya da olduğunu, ancak terörün hâlâ onüha>ır deyin diye lelkinde bulunma nün alınamadığını belirten Ecevit, yacağım. Ancak Sayın Özal, evet "Bazı kesimler. burada şiddet eylemderseniz. 12 Eylül oncesi liderlerini leri arttı diye halkı sorumlu lutmakyeniden TV'de görürsünüz, 12 Ey tadır. Hayır, halk şiddet eylemlerilul öncesine donersiniz, diyerek es nin sadece kurbanıdır. Bu halk, vaki dönemi bir umacı gibi göslerme lana bağlılığını Kıbns'a asker gonye çalışıyor. Ancak burada onemli derirken gösterdi. O zaman Turk olan, Türkiye'de kimlerin. hangi go mu. Kurt mü ya da Alevi mi, Sunni reve geleceğini Silahlı Kuvvetler mi. mi diye sonılmuyordu" dedi. Ecevit, yoksa seçmenler mi belirleyeceklir? konuşmasının yoğun alkışlarla kesiYurttaşlar, politikacılan cezalandır len bu bölümünde, kendisine göre ma yetkisi, Sitahlı Kuvvetlerdc mi güneydoğuda bir dil sorunu olmadıseçmenlerde mi olsun, halkoylama ğına işaret ederek goruşlerini, "Olsında bunlara karar vereceksiniz" sa bile bunu çozmenin yolu anayadedi. saya ana bir yasayı kosmak degildir. Rahşan Ecevlt: Aramızda, beylere, ağalara, aydmlara yer yok. Kapımızı bacamızı başka amaçları olanlara sımsıkı kapatabilmek için çaba gösterirken bu çabayı göstermeyenlerle birleşmemizi bizden kimse istemesin. Bu halka Türkçeyi gotürdük de öğrenmedi mi? Bu memlekette artık Türk, bir ırkın değil, bir ulusun, halkın adıdır. Devlel, doguya kuşku ile degil. sevgi ile, sosyal adaletle gelmelidir. Herkese bölücu gözu ile bakılmasın. Buranın sorunu etnik sonın degildir. Yoksulluktur, bu da kader değil; kaderden. Allahtan degil, bozuk düzendendir" biçimınde dıle getirdi. "Süngüsüz banş için DSP", "Düşünce suçu olmaz", "Sosyal demokratlar DSP'de birleşelim" gibi pankartların taşındığı miting alanında bulunanları, polisin surekli olarak videoya kaydettiği gözlendi. Konuşmasını Diyarbakır Cezaevi'ne değinerek surdüren Bülent Ecevit, Avrupa ve dunyada yalnızca tutuklulara yapılan işkenceleri ile Diyarbakır Cezaevi'nin ünlendiğini belirterek "Avrupa heyetleri, Türkiye'ye ilk geldiklerinde Ankara'dan sonra Diyarbakır'a ugruyorlar. Neden, çünkü Diyarbakır'ın iskencesi ünlü de ondan. İşkence kime, ne zaman yapılır? Elbetteki gözaltındaki kişiye, gözaltı süresince. Çunkü kimse ile göriiştürmuyorlar. Sayın Özal, AT'nin kapısının açılmasını isterken samimiyse önce Türkiye'de demokrasinin kapısını açmalı. DSP'nin işkence konusunda Meclise getirdigi tasanya katılmalıdır" dedi. Ecevit, bazı gazetecilerin, bazı kişilere ve eşi Rahşan Ecevit'e "emanetçi" dediklerini anımsatarak "O, benim degil. halkın emanetçisidir. Ben de haklanma kavuşunca sizlerin emanetçisi olacağım ve bundan büyük mutluluk duyacagım" diye konuştu. Doğru'nun başkanlığı yasal nkara (Cumhuriyet Bürosu) Anayasa Mahkemesi, MÇP Genel Başkanı Abdülkerim Doğru'nun genel başkanlığma Cumhuriyet Başsavalığı 'nca siyasi vasaklı olduğu gerekçesiyle yaptığı itirazt reddeıti. Anayasa Mahkemesi, bu karannı, Doğru 'nun siyasi vasaklılığımn Ankara 3. tdare Mahkemesi'nce kaldırılması nedeniyle verdi. MÇP Genel Başkanı Abdülkerim Doğru, karan "takdirle" karşıladığını ve 'alete olan güveninin tam . duğunu bildirdi. B Elgin, Danıştay'a başvurdu M armaris (Cumhuriyet) tçişleri Bakanlığı kararıyla görevden uzaklaştırılan Marmaris Belediye Başkanı Muharrem Elgin, yürütmenin durdumlması ve kararın iptali için Danıştay'a başvurdu. Damştay'ın, istemi yerinde bulması durumunda, konu Anayasa Mahkemesi'ne götürülecek. öte yandan, Marmaris Belediyesi'nin 1987 yılı ilk meclis toplantısında, Elgin 'in 1986 çalışma raporu, oybirliğiyte aklandı. CİNDORUK, AFYON GEZİSİ1VDE DE ERKEN SEÇİM İSTEDİ Türkeş Viyana'ya gitti apaıılan MHP'nin Genel Başkanı Alparslan Türkeş, eşi ve iki çocuğuyla birlikte, on günlük bir gezi için uçakla Avusturya'nın başkenti Viyana'ya gitti. 12 Eylüi'den sonra ilk kez yurt dışına çıkan Alparslan Türkeş, bu seyahati, hükümetin özel izniyle gerçekleştiriyor. Türkeş, siyasi yasaklann ''.ması durumunda l^ıitikaya devam edip etmeyeceği şeklindeki bir soruya "Biz siyasetin dışında değiliz ki. Her zaman siyasetteyiz" cevabını verdi. Türkeş bu arada Siyasi Partiler Yasası'na aykırı davranmakla suçlandığı davada beraat etti. Fatih 1. Asliye Ceza Mahkemesi'nde bugün yapılan duruşmada, mahkeme, "Suçun yasal unsurlarınm oluşmadığını" bildirerek, Türkeş 'in beraatine karar verdi. ^Başbakan yattan karaya çıkınca denizin bittiğini göreceî D Y P Genel Başkanı, partisinin, iktidara gelince her yolsuzluğun hesabını soracağınt bunu yapanların yanına bırakılmayacağını söyledi. Hüsamettin Cindoruk, "özal gelsin, bizle Anadolu'yu dolaşsın. 7 haziranda alacağı sonuçları yanlış yorumlamasın. Sandal sefasından sonra doğru karar versin ve seçime giderek, milletin önünü açsın" dedi. BETUL UNCULAR AFYON/KIMK/SORKUN Seçim gezisini surdüren DYP Genel Başkanı Hüsamettin Cindoruk, dün sabah Afyon'da düzenlediği basın toplantısında "hiç Idmsenin Başbakanın ve iktidann sözüne güvenerek yolsuzluk yapmamasını, iktidara geldîkleri zaman her yolsuzluğun ve devletin tek lirasının hesabını soracaklannı. bunu yapanlann yanına bırakmayacakJanm" söyleyerek, bu sözlerinin "boş tehdit olmadığım" bildirdi. Cindoruk, seçime ANAP'ın değil, devletin ve hükümetin sokulduğunu, valiler, kaymakamlar ve üst düzey bürokratların seçim propagandası yaptıklarını öne sürerek, "kurulan se»ar şantiyelerin sirk çadıruıa döndüğüniı" kaydetti. DYP Genel Başkanı erken seçim isteğini de yinelediği basın toplantısında Başbakanın yattan karaya çıkınca denizin bittiğini göreceğini, 6 ay sonra ANAP'ın isminin bile kalmayacağmı öne sürdü. Cindoruk şunlan söyledi: "Seçmenlerin belediyelerini kurda kuşa emanet etmeyecekkrine inanıyorum. Doğru yol DYP belediyelerin bağımsız dukalık olmalarına son verecektir. Bozulan yapıyı yeniden kuracaktır. Millet partizanlıktan bıkrnıştır. Özal gelsin bizimle Anadolu'yu dolaşıversin. 7 haziranda alacağı sonuçları yanlış yorumlamasın. Sandal sefasından sonra doğru karar versin ve seçime giderek milletin önünü açsın. Önümüzde iki sandık var. Referandum ve seçim. Türk milleti bu iki sandığı aşacaktır." "DERYA GLLLERİ" DYP Genel Başkanı Hüsamettin Cindoruk, Karadilli ve Haydarlı kasabalan ile Dinar'da yaptığı konuşmalarda ise Başbakan Turgut Özal ve yakın çevresini "Derya Gülleri" olarak niteledi. Cindoruk, "Derya Gülleri" yakıştırmasını ise şöyle açıkladı: "Millet dertten inim inim inliyor. bunlar deryada dolaşıyorlar. Derya gülü bunlar. Martı seyrediyoriar. Korkanm yakında balıkları da kaçıracaklar." Cindoruk ve beraberindekiler daha sonra İzmir'e geçtiler. Ali Savaşer'e göre işin "püf noktası" buraeçim yasakları kalksın mı, kalkmasın mı; erken seçim yapılsın mı, yapılma sıydı. Çayların atılmasından doğacak zarar, sın mı; zekat bayram namazmdan ön devlet bütçesinden karşılanacağı halde, kance mi verilsin, sonra mı; tartışmaları ser olaylarında harcanacak para, genellikle 1 ile milletin içine düştüğü geçim sıkın hastanın cebinden çıkacaktı. Kendisi Berlin tısı bir süre önce kamuoyunu kasıp kavuran be de bunun örneklerini sıklıkla yaşıyordu. İşte kerelli, radyasyonlu, Çernobilli tartışmaları Türkiye'de bunun hesabı yapılmış ve tüm kamuoyu ne yazık ki, bilim adamları kanalıyia unutturdu gitti... Hemen hemen hepimiz çaylarımızı afiyetle kandırılmıştı. Peki politikacılar içtik, fındıkları gövdeye indirdik.. kendilerini düşürv Bir kişi dışında'. İşin ilginç yanı, Çernobil kazasını bir türlü memişler miydi? unutmayan bu kişi Türkiye'de yaşamıyordu. Ali İlerde onlar da hasSavaşer adlı vatandaşımız Beriin Akciğer Has talanabilirlerdi... Ali Savaşer'e götalıkları Bolümü, Nükleer Tıp Şefi idi.. Geçen günlerde Karedeniz'in radyasyon bulaşan böl re yaşlan genellikle gelerinden topladığı bir miktar toprak ve 1986 5060'ın üstünde yılı ürünü çay yapraklarından oluşan küçük bir olan politikacılar 10 paketle yeniden Beriin'in yolunu tuttu. Yola çık yıl ve daha sonramadan önce köşemizin konuğu olan Savaşer' sında ortaya çıkabiin yaptıracağı ölçümlerin sonuçlarını yakında lecek kanser tehlikesini kendileri açısından önemsememişlergazetemizde okuyacaksınız. * Ali Savaşer'in son girişimi kendisi bir bilim di. O tarihlerde hem çok yaşlı olacaklarını hem adamı olduğu için bilimsel kaygılar taşıyor. de iş başında olmayacaklarını hesaplamışlarRadyoakiivite konusu o kadar yeni bir konu ki, dı.. Ne ki, bu yolla gençler, çocuklar, hatta hehâlâ bilinmeyen yanları var. Örneğin 137 Cesuım adlı maddenin bitkilere köklerinden mi, nüz ana rahminde olan (doğmamış) bebekleyoksa çiçeklerinden mi geçtiği yolunda bazı rin yaşamı tehlikeye atılmıştı... kuşkular var. Savaşer'in ileri sürdüğü sava göPolitikacılar ilerde hastalığın sağaltımı için re, radyoaktif madde çay bitkisine büyük bir harcanacak paralann da özel şahıslann keseolasılıkla yapraktan geçmiştir. Eğer bu sav doğsinden çıkacağını varsaymışlardı... ru ise, 1986 ürünü çayda radyasyon olmayacaktır. Yanlış ise (yani topraktan ve kökten geçmişse) bu yilın ürünleri de radyasyonlu ola YA BİLİM ADAMLARI? bilir.. Sonucu yakında öğreneceğiz.. özün burasında Ali Savaşer'e Türkiye Atom Enerjisi Kurumu BaşkaŞİMDİ NE OLACAK? nı uzemre'yi sordum. Politikacılann li Savaşer'i bulmuşken bazı merakmantığı anlaşılabiliyordu. Ya bilim larımızı gidermek istedik. Çünkü başadamları? Nasıl oluyordu da bir bilim ta da belirttiğimiz gibi biz çaylarımızı adamı yalan, yanlış şeyler söyieyebiliyordu. Saafiyetle içmiş, fındıkları yemiş, bitir vaşer, şunlan aktardı. miştik. "İki olasılık var... Bir bilgisi yeterli değildi... Acaba şimdi ne İki, istediğini söytetmediler.. Ne olursa olsun olacaktı? "çaydaki radyasyon zararsızdır" dediğinde 15yıldanbuyana doğruyu söylemiyordu. Oysa doğruyu söyleF. Almanya'da özel seydi, belki yine işinden atılırdı, ama hiç olmazizinle tıp doktoriuğu sa doğruyu söylediği için atılmış olurdu. Şimdiki yapan Aii Savaşer gibi yalan veya yanlış şeyler söylediği için deönce bazı rakamlar ğil,." i verdi: İşi gücü radyasDoğada mevcut yonla uğraşmak radyasyon miktann olan Ali Savaşer daki her yüzde 1 'lik Çernobil kazası koartış kansere yaka nusunda da şu billanma yüzdesini 1 milyonda 6003000 arasın gileri verdi: da arttırmaktadır. Nitekim 1985'e göre, 1986 "Çernobilin dün1 yılmda mongoloid doğumların sayısı iki katı ka yaya saçtığı radycdar artmıştır. Bunun artan radyoaktiviteden aktivite Hiroşima ve | kaynaklandığı konusunda kuvvetli kuşkular var Nagazaki'ye atılan dır. Ama kanıtlanması mümkün degildir.. bombalardan O adedinin meydana JOHN VVAYNE VE RADYASYON getireceği radyoaktif hava kirliliğinin etkisine u kanrtlardan ilginç bir örnek de şu eşittir.. Yine de Karadeniz dışında Türkiye bu dur: ABD'nin Nevada eyaletinde ya olaydan ucuz kurtuldu. Birinci bulut dik dağpılan atom bombası denemelerinden larda takıldı kaldı. Sadece çay ve fındığın mebir süre sonra, bölgede film çeviren tabolizmasına girdi. ikinci bulut ise yalayıp ünlü oyuncu John Wayne, kansere geçti... Aslında Avrupa'da birçok ülke Çernoyakalanarak ölmüştür. Bu durum bütün dün bil nedeniyle bizden daha çok etkilendi. Fakat yaca tanınan aktörün ününe uygun bir şekilde onlar önlem alırken, biz kandırmaca yolunu öğrenilmişti. Fakat sadece bilim adamlarının il seçtik... Sonuçta daha fazla zarara uğrayan yigilendiği bir gerçek daha vardır. VVayne ile bir ne biz olduk..." likte aynı bölgede çalışan 139 kişilik film Bunlan biz söylemiyorduk. Yaşamı radyoakekibinin üçte ikisi de kanserden ölmüştür. tivite ile dolu geçen bir bilim adamı söylüyorBenzer örnekler du. le ilerideki yıllarda Ve şunlan ekliyordu: kanserli hasta sayısında artış olacağı"AIDS hastalığı nasıl cinsel yaşamımızı dena kesin gözüyle ğiştirdiyse Çernobil olayı da sağlığımızı değişbakılmaktadır.. tirdi. Artık hiç kimse eskisi kadar sağlıklı değil. Ali Savaşer işin Ama size bunu hiç kimse söylemeyecektir. burasında şunlan Çünkü radyoaktivrtede "tolerans dozu" denisöyledi: len ve zararsız kabul edilen ölçünün de aslı as"3040 bin beke tarı şudur... relük dozlarda rad"EN AZ KÖTÜ" NOKTA yasyon taşıyan çayiar kullanılmayıp atılsaydı, ülke ekonomisi zman bilim adamlan ile atom zarara uğrayacaktı. Aslında bir çözüm daha endüstrisi yöneticileri bir aravardı: Çayiar atılmayıp bekletiteeydi, zarar azalaya gelirter. Oturup tartışır ve tılabilirdi. Çünkü radyoaktif maddeler yarılanbir tür pazarlık yaparlar. Soma süreleri içinde radyasyon miktarını nuçta "en az kötü" ortak bir azaltıyorlardı. Dolayısıyla çayiar toplanıp, saklanabılır, belirli aralıklarla ölçülebilir ve radyas noktada anlaşıriar ve buldukları rakamı dünyayon dozu tehlikeli sınırın altına indiğinde ya "tolerans dozu" olarak açıklarlar... Bu miktar aslında "en az kötü ortak noktadır." Yoksa kullanılabilirdi.. zararsız degildir." PÜF NOKTASI Peki Çernobil'in hiç yararı olmadı mı? Ali Savaşer'e göre oldu... Şöyle: u uzun yol seçilmedi ve kısa vade1 Hiç olmazsa radyoaktif kazalarda neler de ekonomi kurtuldu. Fakat ilerde kanserli hastaların teşhisi ve tedavisi olabileceği ortaya çıktı. 2 Bilim adamlarına bile güvenilemeyeceği için harcanan paralar, ülke ekonomisi için yeni (ve belki daha büyük) bir anlaşıldı... İşte radyasyonda son durum bu... zarar meydana getirecek." S fifi U B 31 BÜYÜKELÇİ GAP1 GEZİTOR Biraz baraj, biraz şarap Türkiye'nin GA Projesi'ni görmek için yola çıkan 31 ülkenin büyükelçileri ve eşleri, dün "unuikanlıkla" karışık "turistik" bir başlangıç yaparak THY ile Elazığ'a gittiler. ELAZIG Dı^işleri Bakanı \ ahil Halefoglu ve eşinin, 31 ülkenin Ankara büyükelçileri için duzenlediği Guneydoğu Anadolu Projesi (GAP) tanıtım gezisi dun başladı. Gezi, >abancı diplomatların, Turkiye'nin GAP ile kavuşacağı olanaklan yerinde incelemeleri amacını taşıyor. 5 gün surecek \e 5 ili kapsayacak gezi, THY'nin bir "unutkanlığı" nedeniyle gecikmeli başladı. THY, vaklaşık 60 kişilik heyeti Elazığ'a taşımak için Dışişleri Bakanlığı'na kiraladığı uçağa pilot bulamadı. Uçağın piloıları, İstanbul'dan bir diğer uçakla başkente getirildi. Bu aksama, kalkış saatinın 1.5 saat kadar gecıkmesine yol açtı. Elazığ Havaalanı'nda resmi torenle karşılanan Halefoglu ve konuk diplomatlar, Akçakiraz bucağında Zehra Halefoglu'nun başkanı olduğu, Turk Alman Kadınlar Dayanışma Derneği'nce 1981 >ılında \apunlan bir ilkokulu gezdiler. Daha sonra Harput üçesinde Kale ve bir camiyi gezen heyet. öğleden sonra da Keban Barajı hakkında bilgi aldı. • Geziye katılan diplomatların temsil ettiği ulkelerin çeşitliliği dikkati çekti. Savaşan iki komşumuz İran ve Irak'ın büyükelçileri, gezıde rastlantı eseri de olsa karşılaşmaktan kaçındılar. Çin Halk Cumhuriyeti \e SSCB büyükelçileri, ilk kez GAP bölgesini ziyaret ederlerken. Yunanistan Buyukelcisi Konstantopoulos geziye katılmadı. ABD Buyukelcisi Robert Strausz Hupe'nın programa bugun katılması bekleniyor. Yabancı diplomatların gezide. bir vandan bilgi alırken, diğer yandan da yörenın doğal nimetlerinden yararlanma gayretleri ilgi çekti. Dışişleri Bakanlığı Musteşar Yardımcısı Mustafa Aşula'nın Buzbağ şarabına ilişkin ovgulerini dikkate alan Batılı diplomatların öğle veakşam yemeklerinde, Elazığ ürünü bu markaya gösterdikleri teveccüh büyük oldu. Diplomatların kendi aralannda ve gazetecilerle sohbetleri sırasında bilgi edinmek istedikleri bir diğer konu Başbakan Turgut Özal'ın "Barış suyu projesi" oldu. Özellikle içme suyu sıkıntısı çeken Arap ülkelerinin dîplomatlan projenin olabilirliği üzerinde tartıştıla*. Başbakan Özal'ın isteği üzerine duzenîenen GAP tanıtım turunun ilk gunkü programı tamamlandığında, yabancı diplomatlann belleklerinde 4 anı canlılığını koruyordu: THY'nin röıan, Zehra Hanımın Akçakıraz etkinlikleri, iyice soğutulmuş kırmızı Buzbağ şarabının tadı ve Keban Barajı'nın kapasitesi. Geceyi Elazığ'da geçiren heyet, bugun Karakaya Barajı'nı gezdikten sonra Divarbakjr'da konaklayacak.