Katalog

YAŞAYIP GÖRMEK Oktay Akbal 550 lira (KDV ıçınde) Çağdaf Yayınları Türkocağı Cad 39/41 Cağaloğlulstanbul Cu m h u r iyet 64. Yıl; Sayı: 22563 Kurucusu: Yunus Nadi 175 TL. kt> ,. > ,18 Haziran 1987 Perşembe politikayı böylesine etkilemiyor". Etkilemenin dışında, hiçbir yabancı başbakanın ziyareti, o "konuk başbakan" tarafından böylesine bir "gösteriye" dönüşturülmüyor. Anıtkabir yerine Konya'da Mevlana Türbe ve Müzesi'ni ziyaret, daha sonra Ankara'da Kocatepe Camii'ne gidiş, "konuk başbakanın" ziyaret ettiği bir ulkede "siyasal gösteri" değil de nedir?.. Musavi'nin "siyasal gösterisi" o hale geliyor ki, sonunda Turkiye'de iktidarmuhalefet ilişkilerinin gerginleşme nedenlerine bir yenisi daha ekleniyor. SHP gidip siyah çelenk bırakıyor. özal bu davranışı onaylamıyor. Dun de Musavi'nin gidişinden sonra arka arkaya açıklamalar ve çelenk koymalar birbirini iziiyor. Gerçekte, "siyasal göşteriyi" yurüten sadece Musavi değil. Örneğin, daha Musavi Ankara'ya gelmeden önce, tran Buyukelçiliği'ne Dışişleri Bakanlığı tarafından Anıtkabir'i ziyaret için "resmen öneri" götürüluyor. Ancak, daha ilk anda böy(Arkası Sa. 12, SiL l'de) IÇI SEVDA LUYOLCULUK Cahit Külebi 800 tıra (KDV ıçınde), Çağdaş Yayınları Türkocağı Cad. 3941 Cağaloğluİstanbul • i Devlet Yönetmek Osmanlı devletinin dttşkünlük döneminde tstanbuTdaki yabancı elçüerin ve dışandan gefcn yabaocı konuklann, Babıali'yi horiayıp aşagılamalan bdleğimizden silinmiş degüdir. Nice kanlı deneyimdcn sonra, savaşla kumlan cnmhuriyet devleti, bu nedenle nluslar ve ülkeler arasında karşüıklı saygı ve eşittik kunüına çok özen göstennistir. Atatörk, bu konuda çok dnyariı bir devlet kurucusudur. lzmir'in kurtuluşunda Mustafa Kemal Paşa, Türk ordulannın muzaffer başkomutanı olarak kente girdiği gün yaşanan olayı kimse nnutamaz. tzmirlüerin kendisine ayırdıgı eve girerken, ayaklannın altına Yunan bayragının serüdiğini gören Gari dunüar, "Bu nedir?" diye sorar. Verîlen ysnıt ilginctir: "Yunan bayrağı! Bu eve yerleşen Yunan Kralı Konsıantin, buraya Türk bayrağını çiğneyerek girmişti." Mustafa Kemal Paşa der ki " H a t a etmış! Ben bu hatayı tekrar edemem. Bayrak ulusun şerefidir. Ne olursa olsun yerlere serilmez, çiğnenmez; kaldınnız!" Atatürk, hem kendi ulusunun bem duşmanının onurunu en kanlı ve gerilimli dönemde bu kadar büyiik bir incelikle koruyan insandı. Devletler ve uluslararasındaki karşüıklı saygı, cumhuriyet devletinin töresi, Turk mflletinin karakteri olmuştu. • Ne yazık ki, bu karakterini ulusumuza unutturmak için sanki özel bir çaba harcanmaktadır. Siyasal yaşamda her şeyi tnorâl değerlerinden sıyınp soyutlayarak parasal olçülere vuran bir iktidann, ne devleti oe de loplumu uygarlık dünyasında onurlu bir yere ulaştırması beklenemez. Bu gerçegi bilen sagduyu sahipleri, ANAP iktidannı "Devlet, şirket gibi yönetilemez" diye şimdiye dek çeşitli kez uyannışlardı. Ne var ki bu eleştirilerin boşa gittiği ve Ankara'daki bükumetin, bir ulusu ulus, bir devleti devlet yapan buriın değerlere sırt çevirdigi bir kez daha acı biçimde ortaya çıkmış bulunuyor. Devletler arası ilişkilerde, diplomasinin gerekleri vardır; protokol görenekleri oluşmuştur; bütün bunlardan daba incelikle örülmuş nezaket kuraflann1 duyumsa•nak, elbelte. devlet ve hukiımet adamlanna uygarlıgın vergisidir. Ancak Tttrkiye'ye gelen her yabancı konuktan incelik ve duyarlıhk beklemek gereksizdir. Buna kargın, yabancı konuk saygısızhk sınırlannı zoriarsa, kendisine kurallan anımsatmak yetkilUerin gorevidir. Ülkemizi ziyaret eden tran Başbakanı Sayın Musavi, ne yazık ki, protokolu, diplomasiyi, hatta siyaseti aşan bir ideolojik kavganın sınır tanımaz militam gibi davranmak cesaretini kendinde bulabilmiştir. Türkiye Cumhuriyeti devtetini hiçe sayan bu tutum karşısında Ozal hukumetinin davranısını tanımlamak için söz bulmak çok güçtiir. Ülkemizi resmen ziyaret eden her yabancı başbakanın, Atatttrk'ün Anıtkabri'nde saygı dunışuna geçmesi, bir protokol goreneği oluşturmuştur. tran Başbakanı, bu görenegi çignemek istemiş, resmi gezi programında, bu istegine "evet" denmiştir. Bu da yetmemiş, taraflar arasında saptanan resmi gezi programını hiçe saymakta pervasız tran Başbakanı, bu kez, Konya'da Mevlana türbesini ziyaret ederken, "Anıtkabir'i ziyaret etseydim, münafık durumuna duşerdim" demiştir. Sayın Musavi, Türkiye sınırlan içinde konuk iken, her davranışıyla Humeyni ideolojisinin propagandasını yapmakta sınır tanımamışür. Olay, protokol sorunu kapsamını çoktan aşmış, boyutlanna ulaşmışSayın Musavi, devletimize saygısızJık etmiş, ulusumuzun onurunu yaralamışür. Ne yazık ki, Özal hüküraeti de Türkiye'nin yara alması için her türlü olanağı yaratmış, onurumuzu korumakta üstiine düsen dikkat ve ozeni gösterememiştir. Atatürk'un kurduğu cumhuriyetin böylesine aşağılanmaya layık olmadığını anımsatarak diyonız ki, biz başımızda ulkeyi şirket gibi değil, devlet gibi yöneten bir hukurnet istiyoruz. Evren taliıııat verdi, Özal ııygıılatınadı Türkiye'nin Sesi Radyosu'nda tran'a karşı yayın yapılması için Çankaya'nın verdiği talimata özal, "Musavi'nin ziyaret i öncesinde olmaz" gerekçesiyle karşı çıktı ve yayını yaptırtmadı. tran Büyükelçisi, SHP'li hanımların îran Büyükelçiliği'ne siyah çelenk bırakmalarını protesto etti ve bu eylemi yapanların "derhal cezalandırılmaları"m istedi, isteği olmayınca özal'ın yemeğine katılmadı. YALÇIN D O Ğ A N ANKARA İran Başbakanı Musavi'nin ziyareti, Cumhurbaşkanı Evren ile Başbakan Turgut Özal arasında "görüş îarkı dogmasına" neden oluyor. "Görüş farkı", gerçekte, Musavi'nin ziyareti öncesine rasthyor. Hiçbir başbakanın "resmi ziyareti" son yıllarda böylesine gürultü kopmasına neden olmuyor. Hatta, bunun da ötesinde. hiçbir başbakanın ziyareti, "iç Musavi'nin gezisi, zirvede sorun yarattı ÖĞRENCİLER YATISMIYOR Son iki haftadır Güney Kore'nin başkenti Seul ve 21 kentte meydana gelen olaylarda başı öğrenciler çekiyor.Oğrencilerin en onemli isteği, anayasanm değiştirilmesi ve devlet başkanmın bundan boyle halk tarafmdanseçilmesi.Halkm onemli bir bölumü de öğrencilerin bu isteklerine aktif destek çıkıyor. (Fotoğraf: REUTER) G. Korede 7 bîn gözaltı Yöneüm aleyhtarlarıyla polis arasmdaki çatışmaların ikinci haftasına girdiği Güney Kore'de bugüne dek gözaltına alınanların sayısı 7 bini buldu. Sokak çatışmasına dönüşen ve 1980'den beri Güney Kore'de görülen en şiddetli olaylar olarak nitelenen olaylan bastırmakta, ülkenin 120 bin kişilik dev polis ordusunun yetersiz kaldığı bildiriliyor. • Dış Haberler Servisi Guney Kore'de yönetim aleyhtarlan ile polis arasmdaki sokak çatışmalan ikinci haftaya girerken bugüne dek toplam yedi bini aşkın kişinin gözaltına alındığı açıklandı. Muhalefet çevreleri, hükümetten gelen diyalog çağnlarını reddederek ilkin gözaltına alınanların serbest bırakılmasını şart koştular. Muhalefet liderlerinden Kim Young Sam'ın da, yıllar önce ABD'de siyah lider Martin Luther King'in duzenlediği ve tüm dünyada büyük yankı uyandırmış "barış yürüyüşu"ne benzer bir yurüyuş yapacaklarını açıklamasından sonra tutuklandığı ileri süruldu. Yerel gözlemcilerce 1980'den beri Guney Kore'de görulen en şiddetli olaylar olarak nitelenen ve çoğunlukla sokak çatışmasına dönuşen, yönetimi protesto gösterileri süruyor. Başkent Seul ve 21 kentte meydana gelen gosterileri önlemekte ulkenin 120 bin kişilik iyi yetiştirilmiş polis gücunun fazla etkili olamadığı belirtiliyor. önce öğrencilerin başlattıklan ve anayasanın değiştirilerek devlet başkanmın doğrudan halk tarafından seçilmesini ısteyen gösterilerın kısa zamanda halktan da aktif (Arkası Sa. 15, Sü. l'de) Muhalefet ne istiyor? Dış Haberler Servisi Geçen çarşamba gunu ikıidardaki Demokratik Adalet Partisi'nin, önumuzdeki aralık ayında devlet başkanlığı seçimi için kendi genel başkanı Rota Tae WWyu aday göstermeyi kararİaştırması muhalefetin sabnnı taşırdı. O kadar ki aynı gün sokağa inen muhalefeti aradan bir hafta geçtiği halde yatıştırmak ya da bastırmak mümkun olmadı. (Arkası Sa. 15, Sü. l'de) MUSAVİ GİTTİ TEPKÎLER 12. Sayfada ÎSLAMt KOOPERA TÎFİN VERCtSİ ÖDENİYOR MU? ÖZAL VE KARAGÜLLE HİKMET ÇETİNKAYA'mn yazısı 13. Sayfada YUNANİSTAN DIS.tŞLERÎ'NDE GREV 3. Sayfada İııöııü sert İnantlmaz hata: îran Başbakanı, kendı devletlerınde geçerli olan devlet anlayışını kabul ettiğimiz takdirde ikı ulke arasmdaki ilışkilenn gelişeceğmi bildiriyor. Buna karşılık özal, "Içişlerımıze kanşmamak esastır" diyor. Demek ki özal, tran Başbakam'nın laikliğe aykın bir düşunce açıklamasını kabul ettı. Başbakan'm boyle bir izlenim verme/e hakkı yoktur. Bu inanılmaz hatayı kabul etmiyorum. Özal, açıkça "Türkiye Cumhuriyeti laık bir devleltir" demeliydi. Bunu yapmayan bir insan başbakanlığa devam edemez. ANKARA (Cnmhnriyet Burosu) SHP Genel Başkaıu Enlal tnönü, Başbakan Turgnt Özal'ın Îran Ba?bakanı Musavi'ye "Turkiye'nin laik bir Ulke oldnğunn" söylemesı gerektiğini bılcürdi. inönü, özal'ın "inanılmaz bir hata japögını" söyledı. Partismin kurultay öncesi son MKYK toplantısıeda konuşan Inönü, "partiain görevini daha iyi yap MusavVye ve Özal'a tepkisi sürüyor CUNEYT ARCAYÜREK yazıyor ANAP'TAN ÖRTÜLÜ HAYIR KAMPANYASI DSP'DE KARŞILIKLI SUÇLAMA SÜRÜYOR ANAYASA MAHKEMESÎ REFERANDUMU GÖRÜŞECEK 9. Sayfada ÖZKAYA SHP'DE 15. Sayfada / ÜNtVERSİTE, 21 FAKÜLTE KL'RULDÜ ANAP'TAS EĞİTIM BAHŞİŞİ 13. Sayfada Sessiz Çoğunhıktan Sesli Koroyu ANKARA Yöneticı kadro arasında sozu geçen bir ANAP'lıya gore, Başbakan durmadan milletvekillerine, partiye moral aşılıyor. Özal, moral basarak, yaptıklannı abartarak partide giderek gelişen bölünmeyı engellemeye uğraşıyor, alacağı önemlı kararlara karşı çıkılmasını önlemeye çalışıyor. Son grup konuşmasının amacı buydu. Ne çare, özal'ın onca çabasma karşın dört yıldır "sessiz çoğunluk" izlenimi veren ANAP grubunda daha Oncelerı işıtilen olumsuz (Arkası Sa. 12, Sü. 3 te) DLD'dan eleştîri Uluslararası Çalışma Örgütü 'nce sözleşmeleri çiğnediği ve taahhütlerini yerine getirmediği savıyla gündeme ahnan Türk hükümetinin durumu, uygulama komitesi îoplantısında Türkiye'yi en ağır eleştirilen ülke görünümüne soktu. Komite toplaniısında söz alan işçi temsilcileri Türk hükümetini sözünü tutmamakla eleştirirken, Türkîş temsilcisi Önder Aker de "ILO'nun, artık hükümetten verdiği sözü yerine getirip getirmeyeceğini öğrenme zamanı geldi" dedi. ~ lirtildi. Bu yıl yeniden verdiği vaatlere uymaz, ILO standanlan doğrultusunda yasa değişıkliklerını en kısa sürede yerine getirmezse, gelecek yıl bu kez durumu en ağır ülkeler listesine (özel listeye) gireceğine işaret edildı. TUrkiye'nin tartışüması sonrası, durum dejerlendirmesi yapan hükümet yetkilileri sonucu, "Beklentttere uygundur. Türkiye çok ilgi çeken bir iükedir. Yunanlı ve kuzevlUerin konusmaa normaldir. Bunlann «ler(Arkası Sa. 15, Sü. Tde) BAĞDAT'TAN HESAP DÖNEN Türkiye en çok tartışılan ülke oldu ması için yonetimdeki miUetrekili sayıattin artması gercktigini" belinti. tnönü, konuşmasının başında MKYK'ye bugunkü çalışmalanndan ötünl teşekkür ederek, mevcut yönetimin, ılkelen en iyi biçimde savunduğunu belirtti. Inönu, daha sonra MKYK üyele(Arkası Sa. 15, Sü. 3'te) ŞÜKRAN KETENCİ CENEVRE Uluslararası Çalışma Örgutu ILO'da, ımzalayıp uymakla yukümlu olduğu, sözleşme ve ilkelerini çiğnediği, verdigj sözleri yerine getirmediği gerekçesiyle gundeme alınan Türkiye, önceki gece sçeç saatlerde lartışıldı. Komisyonda Türkiye, dunımu en uzun tartışılan ve durumuna gore en ağır suçlanan ulkelerden bin konumuna girdi. 1LO Uygulama Komitesi'nde bir saatten fazla süren tartışmanın sonucunda Turkiye'nin daha önce verdiği sözlenn hiçbirinı yerine getirmediği be ŞÜKRAN KETENCİNİN İŞÇİNİN EVRENİNDEN YAZISI Ekottoml'de ERDEMİRDE SÖZLEŞME YETKtSÎ MAHKEMELÎK 8. Sayfada Bu yd yaz uzun sürecek Meteoroloji: Bu yıl sıcakların ekvatoral kuşak tizerinden Türkiye'ye gelmesi, etkili olmasınm nedeni. Yurttaşlarımızı çok sıcak bir yaz bekliyor, hem de eylüle kadar. îstanbul'da nem oranı sabah saatlerinde yüzde 80'e kadar çıkıyor; öğle saatlerinde bu oran yüzde 45 civarında kalıyor. tstanbul Haber Servisi Türkiye, son gunlerde ekvator sıcaklanıun etkisi altına girdi. Meteoroloji yetkilileri, sıcakların daha da artarak eylul ayına kadar sureceğine dikkat çekerken doktorlar, yurttaşlann sıcak ve nemli havalarda çok dikkatli davranmaları gerektiğini belirtiyorlar. Bu yıl, geçen yüa göre hissedilir derecede bir sıcaklık artışının olduğuna değinen Atatürk Havalimanı Meteoroloji yetkilileri, sıcaklıkların tüm yurdu et(Arkası Sa. 15, Su. l'de) 'Ekvator sıcağı' eylüle dek sürecek Evren onayladı Merkez Baııkasrna yeni dtizen ANKARA, (Cumhuri>et Burosu) Cumhurbaşkam Kenan Evrcn Merkez Bankası Baskanı'nın atanmasırıa ilişkin hükumlerin de yer aldığı kanun hukmundeki kararnameyı onayladı. Kararname Resmi Gazete'nin mukerrer sayısında yayımlandı. Başbakanlık tarafından bir kez gen çekıldıkten sonra yeruden duzenlenen kararnamede (Arkası Sa. 12, Su. 6'da) Cem Karaca Türkîye'ye dönüyor Hakkındaki bir soruşturma nedeniyle "yurda don" çağnsı yapılan ve donmeyince 6 Aralık 1982'de yurttaşlıktan çıkanlan Cem Karaca, 29 hazıranda Istanbul Atatürk Havalimanı'na gelecek. tstanbul Haber Servisi Eğer bu "aksilik" olmazsa unlu şarkıcı Cem Karaca, 7 yıl sonra ülkesıne ve sevdiklerine kavuşacak. Hakkmdakı bir soruşturma nedenıyle 6 Aralık 1982 tanhınde yurttaşlıktan çıkanlan Cem Karaca, geçen yılın başlannda Köln (Arkası Sa. 15, Su. 5'te) Londra'dan kesin sonuç Serumda A1DS yok Savunma Bakanlığı: Bedelti askerlik başvurnsu yapılabüir haraca A\ukatı tekrar Turk \anintlaiUgma kabulunu isteal GOZLEM UGUR MUMCU A.NKARA (Cumhnrijet Burosu) AIDS virusü bulunabileceğı kuşkusuyla test ettirilmek uzere Lx>ndra'ya gönderien Gamma Globulin adlı ılaçlarda AIDS viriisü olmadıîı dün Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı'na açıklandı. Testi yapan Welcome firması, ilaçta yapılan ve AIDS vırusunü saptamaya yönelık aniıjen testlerinin «onuçlannın negatif çıktığmı bildırdi. SSYB Mü^teşan Tandoğan Tokgoz, bu yıl şubat ayında yayımlanan AIDS'e ilişkin genelgeden sonra ithal edilen tüm kan ürünlerimn Turkiye*de test edilmeden piyasaya sürulmediğinı belirterek, "geDdgenin çıkmasmdan önce ithal edilen lum kan ve kan urunlerinin olaydan sonra test edildigini" söyledi. Tbkgöz, şu an piyasada bulunan tüm kan ve kan urunlerinin temız olduğunu vurguladı. Tokgöz, toplatüan (Arkası Sa. 15, Sü. 4'te) Cumhuriyet SERtNLEMENtN YOLU Doktorlaragöre, yazm içeceklerin en iyisi su ve ayran. Doktorlar, özellikle bol tuzlu ayranı, yazm terlemeyle meydana gelen tuz kayıplarına karşı bneriyorlar. Sodalı içeceklerle bira, gazoz, kola turü içeceklerin terlemeyU bedenden dışan atdacağına da dikkat çekiyorlar. Yaz sıcaklanna karşı doktorların diğer önerdikleri ise şunlar: Sıcak saatlerde güneş alnnda dolaşmamak, yağlı ve sindirimiguçyiyeceklerden kaçınmak, hamur işlerini bir kenara bırakmak, içki içmemek, içilirse az içmek, insana sıkıntı verecek giyim biçimlerinden, orneğin kravat takmaktan vazgeçmek. ANKARA (Cumhuriyet Burosu) Millı Savunma Bakanlığı, kamuoyunda çeşıtlı yonımlara yol açan bedelli askerlik uygulamasına açıklık geıırdi. MSB Genel Sekreterüğı'nden konuya ilişkin yapılan açıklama aynen şöyle: "Bedelli askerlik uygulaması, normal olarak 1111 sayılı yasaya tabi erbaş ve er slatusun (Arkası Sa. 15, Sü. Tde) "Münafıkun"!.. İran Başbakanı Musavi, Anıtkabir'e niçin gitmedığini şöyle açıklıyor: Gitseydim münafık olurdum.. Kuran'ın 63'üncü suresi, "münafıklar" ile ilgilidir. "Münafıkun Suresi"nde, ikı yüzlülerden söz edılır. Bunlann "kalplerinin mühüriü" olduğu söylenir ve denir kr. (Arkası Sa. 12, Sü. Tde) Meslek liseleri giriş sınavı soru ve yanıtlan 6. Sayfada