Katalog

24 NtSAN 1987 EKONOMİ CUMHURİYET/9 TURKIYE'den Ali Coşkun bildiğini açıklasın' Tzmir (a.a.) Ege Hazır Giyim ve Konfeksiyon 1 thracatçı Birliği Başkanı Hudai Kurt, TOBB Başkam Ali Coşkun'un birliklere yönelik açıklamasıyla ilgili olarak, "Bir şey biliyorsa isim versin" dedi. Coşkun'un sözlerini, "talihsiz bir açıklama" olarak değerlendiren Kurt, şunları sOyledi. "Bu yanlış açıklama bizleri çok üzmüştür. Ali Coşkun bir şey biliyorsa, isim versin. Ben kendime ait 1800 bluza kota alamadım. Nasıl almıyorsa, bana da Ğğretsin alayım. Bu işler lafla olmaz. Coşkun bilmediği konularda konuşmasm." Ali Coşkun, önceki günkü açıklamasında, kota dağıtımında adaletsiztik ve kayırma olduğunu iddia ederek, kotalann borsalarda açık arttırmayla satılması için hükümete öneri göturdüklerini ve hükümetçe olumlu bulunduğunu söylemişti. Merkez Bankası'nda başkansız genel kurul ANKARA (Cumhumei Bürosu) Merkez Bankası'tun 55. olağan genel kunıl toplannsı 27 nisan pazartesî günö Ankara'da yapılacak. Kuruluşundan bu yana bankanm genel kurula itk kez başkansu gittiğj büdiriUyor. Yavuz Canevi'nin Hazine ve Dsş Ticaret Müsteşaıtju'na atanmasıyla bosaian Merkez Bankası Başkanîsğı görevirti yaklaşık 6 aydır Başkan Yardımcısı Zekeriya YıMınnı vekaleten sürdurüyor. 27 nisan pazartesi günü yapüacak gene! kurulda banka meclisınm 1986 çabştnaiannı ve tama ilişkin raporu pay sahiplerine karşı Zekeriya YUdtnm savunacak. Bu arada, bz^kanhk dtiğümünün çtoimil de genel kunıi sonrasına kaldı. Ekonominin en önemii karar ve uygulama birimierinden biri otan Merke? Bankasf nın \ekalesle yonetilmesinio, gerek banka içi çalısmalar ydnünden gerekse de ekonomi bürokrasısinin uyumu yönünden bazı sakıncalar yarattıgı oelirtiliyor. Bu durumun ayrıca, başkanhğtn en kuvvetü iki adayı Zekeriya Yıldırım iie Rüştu Saracoğlu arasmdaki üişkilenn gerginleşmesine neden olduğu üeri süröiuyor. Konuyla ilgili olarak bilgi vererı bir yetkilı, pazanesi günu yapılacak genel kurulda idare mecİisinde de değişiklik yapılacağım belirıerek, genel kurulda oluşacak idare meclisinin başkan adayınj secmesinin daha tıvgun olacağını ifade etti. Ö'e yandan Ibrahim Kurt'un aynlmaMyU boşalan baskan yar (bmcilıfı ıvin de bugüne kadar herbangi bir aıama yapılmadı. tthalat rejiminde yapılan değişiklikler değerlendirildi Ayakkabı ııcuzlanıaz politika içia 'do' derken, tuUrsu bakanı 'si' sesi veriyor" derken, EBSO Yönetim Kurulu Başkanı Ersin Faralyalı ise "Bizim bakanımız bize karşı tavır alıp sorunlan bilmemezlikten gdiyor" şeklinde konuşarak KlT zamlarına tepki gösterdiler. tşlenmiş deri ithalatına gümrük muafîyeti getirilmesi ise deri piyasasında "gecikmiş" bir karar olarak nitelendirildi. Deri sanayicisi Osman Güneş bu kararla deride fiyat artışına "dur" denileceğini belirterek, "Bu bizim için bir nimettir. Ama diğer girdilerdeki artışlar, piyasada fiyatlann ucuzlamasını engelliyor. Yine de karar olnmlu" şeklinde konuştu. tstanbul Ayakkabıcılar Derneği Başkan Vekili Dursun Cinek ise bu kararla ayakkabı fiyallarının ucuzlamasının mümkün olmadığını ifade ederek şöyle konuştu: "Bu karar yılbaşında alınsaydı, işlenmiş deri Ryaü 1200 liradan 3200 liraya kadar çıkmazdı. Gümrük muafiyeti uzun süre devam ederse piyasanın burnu kınlmış olur. Ayakkabı İS bin lira yerine 10 bin liradan satılmaz, ama hiç olmazsa gelecek kış sezonu için fiyatlar önemli ölçüde artmaz." Keçeli kalem ithalatmdan alınan gümrük vergisi yüzde 75'den yüzde 30'a düşürülürken 100 adet için 1.5 dolar fon getirilmesi itbalatçılarda büyük tepki uyandırdı. Yerli üreticiler ise karan olumlu karşıladılar. lç piyasada en büyük keçeli kalem üreticisi Anadolu Endüstri Holding kuruluşlarından AdelFaber Genel Müdürü Sikuti Araz "Bu karar hem lüketiciyi, hem de yerli üreticiyi korur" dedi. Diğer ince uçlu kalemlerle birlikte keçeli kalem piyasasımn yıllık l.S milyar lirayı aşan bir pazar hacmine sahip olduğu beİirtiliyor. OSMAN ULAGAY EKONOMİ NOTLARI Canevt Korumacılık geri tepecek ashington (axu) Hazine ve Dış Ticaret MOsteşan Yavuz Canevi, dünya ticaretini elinde tutan sanayileşmiş ülkeleri eleştirerek, korumacı politikalar uygulamaya devam etmeleri halinde, sonuçta bundan kendilerinin zararlı çıkacaklannı söyledi. Canevi, uluslararası borsalardaki istikrarsıztMann Turkiye ve benzeri ulkelerin gelişmesini büyük orunda baltaladığını söyledi Chicago Üniversitesi, Uzakdoğu, Güney Asya ve Ortadoğu kürsülerinin ortaklaşa düzenlediği, "Gizli Pazarlar Turkiye, Japonya ve Hindistan" konulu seminerin Türkiye'ye ilişkin iki gün devam edecek bölümü başladı. Seminere konuk olarak katılan Canevi, konuşmasında Turkiye ile iş yapmayı arzulayan Amerikan şirketlerini Turkiye ekonomisi konusunda uyararak, sanayileşmiş ulkelerin d&viz kurlanndaki değişikliklerin gelişmekte olan ülkeleri olumsuz etkUediğini kaydettl w\ r İşlenmiş deri ithalatma gumruk muafıyeü getirilmesini değerlendiren Istanbul Ayakkabtalar Derneği Başkan Vekili Dursun Cinek, "Kararda geç kalındı. Bu karardan sonra ayakkabı 15 bin lira yerine 10 bin liradan satıtmaz. Ama hiç olmazsa gelecek kış fiyatlar Onemli ölçüde artmaz" dedi. Bazı PETKİM ürünleri ithalatında fonlann düşürülmesinin bu ürünlerin hepsinde ucuzlamaya yol açmayacağı belirtitirken, Adel Faber Genel Müdürü Araz. "Kaleme fon geürilmesi hem tüketiciyi hem yerli üreticiyi korur" dedi. Ekonoıni Servisi Başta PetKim ürünleri olmak üzere bir dizi maddenin fon ve gümriiğünde "terbiye" amacıyla yapılan düzenlemder piyasada değişik tepkilere yol açtı. PetKim ürünlerinden ancak banlannda 50100 liralık bir ucuzlama olabileceği belirtilirken deri piyasası ilgilileri, "tşlenmiş deri ithalıtına giimnik muafîyeti tanınması, ancak deriden iiretilen ayakkabı ve benzeri ürünlerin fiyatlannın tırmanışını durdurabilir. Yoksa 15 bin liralık ayakkabı 10 bin liradan saülmaz" dediler. Yeni kararla, keçeli kalem ithalatına konulan fon ise "yerli üreticiyi kornma" şeklinde değerlendirildi. Yılbaşından bu yana değişik ürtinlerine yüzde 40"a varan zam yapan PetKim ürür.lerinden en önemlisi olarak belirtilen "polistren" için, fon düşürülmesinin bile "fiyal artışına çare" olamayacağı ifade edildi. Piyasa ilgilileri, polistrende dünya piyasasının yaklaşık yüzde 80'ini elinde bulunduran Dow Chemical firmasının fıyatım son dört ayda 600 dolardan 1100 dolara kadar çıkardığını hatırlatarak "PetKim, polistrende ucuzhık yanrtmak için, pofetrenin ana hammaddesi olan streni iireten fabrikasuıı çahştırmalı. Böylece, PetKim dışa bağımlılıktan kurtulur ve ic piyasada en azından bu maddenin fiyatı uzna bir sure artmaz" dediler. Polistren, türlü ambalaj ve plastik ürünleri üretiminde kullanılıyor. llgililer, polietilen ve diğer PetKim ürünlerindeki fiyal artışının da yeni açılan Aliağa tesislerinin yeterli kapasiteye ulaşamamasından kaynakİandığını vurgulayarak şunları söylediler: "Bu maddelerin fonlan da 1050 dolar arasında duşuruldu. Bu da ithal üriinlerin yerli üriine göre kiloda 50100 lira daha ucuza satılabümesini saglar. Bu fiyal farkı çok' az olmasına rağmen, bu maddeler çok kullanıldıgı için, fonun etkisi göriilebilir." Bu arada PetKimAliaga'nın fonu düsürülen ürünler arasında yer alan "akrilonitrilin"e yüzde 20 zam yapması, sanayicilerin tepkisine yol açtı. Cumhuriyet lzmir Bürosu'nun verdiği habere göre TÜStAD eski Başkan Vekili Şinasi ErUn, "Başbakan Sayın Özal tutarlı bir ekonomik "Serbest tfcareTten yana olduğunu her fırsatta açıklayan ABD yönetimi, kritik ve stratejik saydığı bir alanda ABD sanayii Japorv ların baş edemediği rekabetiyte karşılaşttğında torumacılığın daniskasına başvurmaktan geri durmadı; Japonya'dan yapılacak elektronik ürün ithalatnın bir bötumune yüzde 100 Gümrük Vfcrgisi koyarak, bu ürünlerin ABD'ye ithalini ftilen yasaMamış oklu. ABD Tıcaret Bakanı Malcoim Baldridge, bu karan savunmak için yazdığı bir yazıda, ilk bakışta tOketicinin zaranna görOnen bu adımtn, ABD sanayiini ayakta tutmak açısından zorurrlu olduğunu; bu yaptlmadığı takdirde bugün damping fiyatlarıyla ABD firmalarını saf dışı bırakacak ve ABD pazarını ele geçirecek olan Japonların ilerde fiyattan arttırmak şansına kavuşabileceklerini belirtti. Günümüzun dünyasında herhangi bir sanayi dalında uluslararası rekabet şansına sahip duruma gelmek, dünya pazarında küçük de olsa bir pay kapabilmek, aslanın ağzından lokma kapmak gibi bir şey. Teknolojtdeki gelişime ayak uyduramayan, verimlilik atılımlannda geri kalan sanayi dalları ve sanayi kuruluşları, ancak koruma şemsiyesi altında iç pazaıiannda faaliyet gosterebiliyorlar. Bunlar arasında geçici bir korumayla uluslararası rekabet gücünü kazanma şansına sahip bulunanların komnması ise, hemen her ülkede benimsenen bir ilke oluyor. Batı Avrupa'da ve ABD'de bazı sanayi dallannın korunmast, bunun en güzel örneği. Zengin sermaye olanaklarına sahip ülkeler bile kurulu bir sanayii, belli bir noktaya gelmiş sanayi dallarını öyle ko|ay kolay teda etmiyor, edemiyor. Bu tutum kısa dönemde tüketicinin aleyhine bile olsa, demokratik süreç içinde soz konusu sanayilerin korunması yonündeki baskılar ağır basıyor, alınan karartarı etkiliyor. Bu sanayilerin yok olmasıyta doğacak istihdam sorunlan ve diğer sorunlar kaale alınarak korunmalanna karar veriliyor. Turkiye gibi sermayenin en kıt faktör olduğu, ayrıca mevcut sermaye birikiminin sanayi yatınmlanna, fabrikaiara donuşmesinin çok zor olduğu ülkelerde, bu konu daha da nazik. Binbir özveriyie, binbir güçlükle, belli konjonktür koşullanndan yararianılarak kurulmuş sanayilerin birdenbire dış rekabete açılmasını savunmak, bu gibi ülkelerde daha da zor. Hele hele dışa açtlma yolunda önemli adımlar atmış, normal koşullarda örneğin Avrupa'daki rakipleriyle baş edecek bir duzeye, bir teknoloji ve maliyet yapısına kavuşmuş sektorleri ve ftrmaları, Doğu Bloku ve Asya ülkelerinin dampingli mallarıyla karşı getirip ondan sonra 'Efendim, tükebdyi koruyoruz" diye övünmek, astan yüzunden pahalı bir kahramanlık gösterisi oluyor MaıV Aımtpa Topluluğu'na tam üye olarak katılma karannı vermiş olan Türkiye'yi yonetenler, eğer aynı zamanda Turkiye'nin sanayiden tamamen yoksun bir ülke halirte gelmesi kararını da vermemişlerse, Türk sanayiinin hangi dallarda Avrupa'ya ayak uydurma cabası içine gireceğini rvedilikle beliriemesi, bu stratejik karara göre, orta ve uzun vadedeki koruma polrtikasını bugunden saptamalıdırlar. Potansiyel yatırımcı, geleceğe donuk kararlannı verirken bunu bilmek zorundadır. Ancak bu bilinçle yeni teknolojinin gereklerine ayak uydurabilecek, uluslararası alanda rekabet şansı olabilecek yeni sanayi tesisleri kurulabilir, mevcutlann bir kısmı modernize edilebilir, bu tür girişimler için yabancılaria işbirliğine girişilebilir. Sanayimiz Bu Ortamda mi? KISAKISA KANADA ile Ekonomik ve Ttcari tlişküer Geliştirme Derneği kuruldu. Derneğin Yönetim Kurulu Başkanlığı'nı aynı zamanda Kanada'nın tstanbul Fahri Konsolosu olan Yavuz Kireç yurütüyor. Derneğin kurucu uyeleri ise şunlar: Necati Akçağhlar, Şerif Egeli, Bahri Ersöz, Üzeyir Garih, Muzaffer Gazioğlu, Yavuz Kirec, Dr. Şahap Kocatopçu, Ali Koçman, Ahmet Ozköseoğlu, Ömit Ozülkü, Zafer Pamir, Tevftk Saraçoğlu, Iskender Taner, Ibrahim Yaztcı, Faruk Seyrek. • ELGtNGAN Topluluğu'nun inşaat sektörüne yönelik urunlerinin genel dağıtımmı yapan Elmor ve Bimtaş şirketleriningeleneksel bayi toptantısıbugün KKTC'de başlıyor. SjJ Zy 24 HtSAM 1M7 TARİHİIIOEKİ DÖVİZ KUMARI T.C. ZtRAAT BANKASI SİJ ZV DÖVİZ K U R L A R I *****piyasada **"' **Dövizin Cinsi 1 ABDDolan 1 Avustralya Dolan 1 Avusturya Şilini 1 Batı Alman Marfcı 1 Belçika Frangı 1 Danimarka Kronu 1 Fin Marfckası 1 Franstz Frangı 1 Hollanda Florini 1 İsveç Kronu 1 isvvçre Frangı 100 Italyan Liroti 100 Japon Yeni 1 Kuveyt Dinarı 1 Sleriin 1 S.Arabistan Riymli Döviz Alıs 794.90 562.79 62.15 436.45 21.06 116.00 179.94 131.30 386.53 125.83 531.35 61.26 557.82 2926.19 1294.49 211.97 Döviz Sans 798.87 565.60 62.46 438.63 21.19 116.58 180.84 131.96 388.46 126.46 534.01 61.57 560.61 2940.82 1300.96 213.03 Efektif Al.ş 794.90 551.53 62.15 436.45 20.66 116.00 176.34 131.30 386.53 125.83 531.35 60.03 546.66 2867.67 1294.49 207.73 Efektrf Satıs 806.82 571.23 63.06 443.00 21.40 117.74 182.64 133.27 392.33 127.72 539.32 62.18 566.19 2970.06 1313.91 215.15 ^ DÜNYÂ'dan IMF: Büyüme hızları düşecek TTTashington (a.a.) Uluslararası Para Fonu (IMF), W başta ABD olmak üzere diğer önde gelen sanayileşmiş ulkelerin ekonomik büyüme hızlannın 1990 sonrastnda azalmasının beklenildiğini açıkladı. IMF'nin "World Economic Outlook" adlı bülteninde yer alan tahminlere göre, ABD'nin 19861988 yılları arasmdaki ortalama yttlık büyüme hızı yüzde 2.7 olacak, bu oran, 19891995 yıllarmda ise yüzde 2.6'ya düşecek. ABD'nin daha fazla üretime gitmesi ve daha fazla ithalat yapması, diğer ülkelerinin ekonomilerini de etkileyecek. Guzlemciler, IMF'nin 9 nisanda açıkladığı kısa dönemli tahminlerin, bugün açıklanan uzun vadeli tahminlerinden daha az karamsar olduğunu ortaya koyduğunu ifade ediyorlar. IMF'ye göre, Japonya'mn 19861988 yıllanndaki ortalama yüzde 3.6'lık ekonomik büyüme hızı, 19891995 arasında yıllık yüzde 3.1'e inecek. Aynı dönemler içinde büyüme hızları, Batı Almanya'da yüzde 2.6'dan yüzde 2.2'ye, Fransa'da yüzde 2.8'den yüzde 2.6'ya, Kanada'da yüzde 3'ten yüzde 2.7'ye, Italya'da yüzde 2.6'dan yüzde 2.5'e, Ingiltere'de 2.2'den yüzde 2'ye gerileyecek. DÖVİZİN CİNSİ 1 ABDMUM 1 AVVSTIALYA DOUM 1 AVttTMVA $LM 1UHMJUIHMKI 1 NELChA FMUMI t nAHalâMt KRONU 1 Fta Mjumust 1 FMK8HUM1 • 1 HOUAMA F U « M 1 hWEÇ KMMl 1 ISVtÇME RUUMI 1 N tTALTM URETİ 1MMPNYEÜ 1 KAMADA DO1AM 1 KUVEYT OİIIAIII 1 HORVEÇ KRONU 1$TWÜH 1 S. AMBİSTAN HİTALl DÖVİZ AUŞTL 794.90 562.79 62.15 436.45 21.08 116 00 179.94 131.30 386.53 125.83 531.35 6126 557.82 595.21 2926 19 117.68 1294.49 211 97 SATIŞTL 798.87 565.60 62.46 438.63 21.19 116.58 18084 131.96 388 46 126.46 534.01 61.57 560.61 59819 2940 82 118.27 1300.96 213.03 EFEKTİF AUŞTL SATtŞTL 794.90 806 82 551.53 571.23 62.15 ^ 6 3 . 0 8 436.45 443.00 20.66 21.40 116.00 117.74 176.34 182.64 131.30 133 27 386.53 39233 125.83 127.72 531.35 539.32 62.18 60.03 546.66 566 19 583.31 604.14 2867 67 2970.08 115.33 119.45 129449 1313.91 207.73 215.15 ÇAPRAZKUR 1 ABDDOLARI 1.8212 B.AIman Martu 6.0540 Fransız Frangı 2.0565 Hollanda Florini 1.4960 isvıçre Frangı 1297.58 haryan Ureti 142.50 Japon Yeni 3.7500 SArabistan Rryali 1 Stertin 1.6284 ABD Dolan AIJINGOMÛŞ Cumhuriyet R«fat 24ayar kutçe 22 avar bitozik 900 ayar gOmOs AUS 77.500 97.000 11.780 10.600 189 SATIŞ 78.750 105.000 11.860 11.500 191 T.C. ZtRMT BANKASI "Gacane erifllracz" Bugünkü yönetime egemen olan, "Carum uretmek kday, satmak zor; sanayi değil ticaret önentir anlayışı temelde sakattır ve birçok uygulamada, bu sakat anlayışın izleri görulmektedir. Tüketiciyi korumak için htçbir yasal düzenlemeye gtdilmezken, dampingli mal rthalatını "tüketiciyi koruyoruz" gerekçesiyle savunma kolaycılığı; yakında açılması beklenen gümrüksüz satış mağazalannın iç piyasayı altüst edecek biçimde çalışmalarını öngören düzenlemeler; ithalat fonlannın günaşırı degiştiriimesi, hep bu anlayışın izlerini tasımakta; bu gibi davranışlar uzun vadeli sınai yatırımı caydırırken, ticaret yaparak kolay kâr sağlamayı özendirmektedir. Bu ortamda, "Sanayinin binbir sıkmbsını çekmektense fabrikamt kapatır, ticaretten daha iyipara kazanmm" diyen işadamlanmn sayısı artarken, kaybeden Türk sanayii olacaktır. Amaç uzun vadede tüketiciyi korumak ve aynı zamanda sanayii geliştirmek, istihdamı ve üretimi arttırmaksa, bunun yolu rekabet şansına sahip sanayicileri bile baltalamak ve sanayi yatırımını caydırmak değil, sanayii geliştirmek, ucuz ve kaliteli üretime yönlendirmek olmalıdır. Nasaş. Turkiye'nin alüminyum işleyen en büyük özel sektör kuruluşu. Sahip olduğu iki önemli ortakhğı Dirinas ve TetraPakNasaş ile, Turkiye ye, "ileri teknoloji" kazandırmayı sürdürüyor. Dahası, Iran ve Mısır'a teknoloji satıyor. Bugüne değin, hep teknoloji ithal ettiğimiz ABD.'den Japonya'ya kadar pek çok ülkeye, bugün, büyük miktarîarda işlenmiş alüminyum ihraç eden Nasaş, Türkiye'ye döviz kazandınyor. Nasaş'ın 1986 ihracaü 30 milyon dolan aşıyor ve bu rakamTürkiye'nin toplam alüminyum ihracatmın % 6Qı. Hayati malzeme alürninyumun, çağdaş Türk toplumunun yaşamına gerekli katkıyı yapabilmesinde üsÜendiği sorumluluğu bilinçle, başanyla taşıyan Nasaş, dünya çapında teknolojisi, dev kapasitesiyle Turkiye'nin sanayileşmesinde ve kalkınmasında büyük bir görevi yerine getiriyor. Ve Nasaş, ambalaj sanayiinden ulaşım sanayiine, madeni eşya sanayiinden kimya sanayiine, inşaat sanayiinden elektronik sanayiine yeni hammaddeler, yeni uygulamalar sunmaya devam edecektir. Türkiye'de alüminyum Nasaş demektir. Alüminyum hayat demektir. ^NASAS Itasflş oKııtıiııyuiH ncındıtır, NASAŞ FABRİKA: 41810 Diliskelesi Gebze Tel: (1991) 6550/8 hat Teleks: 34128 gena tr. Faks: 6550/8 hat