Katalog

13 ARALIK 1987 EKONOMİ CUMHURİYET/9 PAZAR IVOTLARf YATIRIMCININ PARANIN HAFTALIK REHBERI Dolardan Sonra Çöküş Sırası Petrolde mi? ABD'nin dış ticaret açığı ekimde yeni bir rekor kırarak 17.6 milyar dolara yükselince, doiarı ayakta tutmak için çeşitli cephelerde gösterilen çabalar çok ciddi bir darbe yemiş oldu. Dolar dünya borsalarında yeniden hızla değer yitirmeye başladı. Bu sütunda iki hafta önce sözünü ettiğimiz karamsar senaryonun gerçekleşme olasılığı artarken, doların birdenbire büyük bir düşüş kaydetmesinden kaygı duyanların kaygılan bir kat daha arttı. Viyana'da yapılan OPEC petrol bakanlan toplantısında esen hava ve petrol piyasasının durumu da "çökme sırası, dolardan sonra şimdi de petrolde mi?" sorusunu gündeme getirdi. Başta F. Almanya olmak üzere başlıca Avrupa ülkelerinin faiz oranlarını aşağı çekmeleri ve merkez bankalarının dolar satın alarak ABD parasına destek sağlamaları, ayrıca F. Almanya'ntn uygulamaya koyduğu ekonomiyi canlandırma paketi ve Japonya'da ekonomik büyümenin yeniden hız kazandığının anlaşılması, doların geleceği üzerindeki kaygılan bir ölçüde hafifletmiş, en azından hızlı bir düşüş olasıtığını azaltmış görünüyordu. Bu arada ABO ekonomisinin 19 ekimdeki büyük borsa depremine karşın canlıhk eğilimini koruduğu ortaya çıkmış, Avrupa ülkeleri faizleri düşürürken ABD'nin çok küçük faiz artışlarıyla dolann degerini koruyabileceği umudu doğmuştu. OSMAN UVkGAY Altm tırmanışa geçti Yatınm araçlarının getirisi azaldı. Dolar kaybettirdi. Mark yüzde 1.4 prim yaptı. Cumhuriyet altını 2.8 kazandırdı. Yatırım fonlarının getirileri azalmaya başladı. Hisse seneîleri ortalama yüzde 15 kaybettirdi. Faizde bir değişiklik yok. Dış piyasalarda dolann inise geçmesi altının yıldızını parlattı ve altının onsu 500 dolar sınmna dayandı. Dış piyasayı izlemeye başlayan yurtiçi piyasada da altının değeri yükseldi. Cumhuriyet Altını geçen hafta yüzde 2.8, 24 ayar külçe altın da yüzde 2.5 oranında prim yaptı. Yılbaşına göre yüzde 84 getiri ile Cumhuriyet aıltını yatınm araçları içinde en çok kazandıran araç oldu. 24 ayar külçe altının getirisi ise yüzde 82, 22 ayar bileziğin getirisi de yüzde 81 olarak gerçekleşti. Kapalıçarşı'yı ve Tahtakale'yi yakından izleyenler, piyasalarda devalüasyon beklentisinin kırıldığını ve artık fiyatlann dış piyasalan izlemeye başladığını belirttiler. Aynı çevreler önümüzdeki hafta altın ve markm yükseleceği tahmininde bulundular. Bankalann menkul kıymet yatınm fonlannın getirileri ise bir önceki haftaya göre azaldı. Önceki hafta yüzde 0.80 değer kazanan lş Yatınm Fbnu geçen hafta yüzde 0.66 oranında prim yaptı. Bu getiriler sırasıyla Interfon'da 0.80 ve 0.79, Iktisat Yatınm'da 0.90 ve 0.77, Garanti Yatınm'da 0.71 ve 0.41. Yapı Kredi Yatınm'da 0.60 ve 0.57, Esbankfon'da 3.57 ve 0.91 olarak gerçekleşti. önceki hafta olduğu gibi geçen hafta da en yüksek verimi Esbankfon'un katılma belgeleri sağladı. özelleştirme beklentisi ile istikrarsız bir hafta geçiren hisse senedi piyasasında ise fiyatlar bir gün çıktı, iki gün düştü. Borsa 1. pazannda işlem gören hisseler yatınmcılanna ortalama olarak yüzde 15 kaybettirdiler. IMKB Endeksi 800 puanla girdiği haftayı 677 puanla kapadı. 46 hisse senedinin işlem gördüğü geçen hafta içinde yatınmcısına kazandıran kâğıt olmadı. Bütün hisseler geçen hafta sonu kapanış fıyatlarına göre değer kaybederken, en büyük düşüş yüzde 28 ile Otosan hisselerinde oldu. Toplam 163 bin adet işlem görerek rekor kıran Koruma Tanm hisseleri ise haftayı yüzde 7'lik bir değer kaybıyla kapadı. Banka faizlerinde ise geçen hafta da bir değişiklik olmadı. Dövizaltın ne getirdi? olur mu? Dolar 1.50 mark ABD'nin ekim ayı dış ticaret açığının tüm tahminleri aşarak 17.6 mityar dolara erişmesi, bu iyimser beklentilere büyük bir darbe indirdi. Dolar tarihte ilk kez 130 yen sınırının altına inerken, 1.60 mark sınırının da altına inebileceği beklentisi yaygınlaştı. Doiann yılbaşında 120 yen ve 150 mark dolayına kadar inmesi gerektiğini saBolttr komadan çtkamazken, Viyana'da bir araya gelen OPEC petrol bakanlan, dolann değer kaybı nedeniyle erozyona uğrayan getirkrini arttırmamn . yoüeruu aradıUtr. vunmuş olan bazı ünlü iktisatçılar'Vşfe dediğimiz oluyor" havası içine girdiler. Bu gelinen noktadan sonra dolann nerede duracağını kestirmek gerçekten çok güç. Ancak kontrolsüz bir düşüşün riskleri o kadar fazla ki ABDnin faiz oranlarını gerektiği kadar yukarı çekerek bu olasılığı önlemeye çalışacağı sanılıyor. ABD faiz oranlarının yukarı çekilmesi halinde ise borsada yeni bir büyük düşüşün meydana gelmesi ve ABD ekonomisinin bir durgunluğa, yani "resesyorV'a girmesi olası görünü yor. Dolar komadan çıkamazken Viyana'da bir araya gelen OPEC petrol bakanlan, doların değer kaybı nedeniyle erozyona uğrayan petrol gelirierini arttırmamn yollarını aradılar. Ancak petrol piyasasının içinde bulunduğu koşullar, dolarla ölçülen petrol fiyatlarının da artmak bir yana dolarla birlikte yeniden düşmesiıiin ve petrol üreticisi ülkelerin gerçek gelirlerinin daha da gerilemesinin söz konusu olabileceğini gösteriyor. Dünya ekonomisinin ABD'den başlayacak bir "resesyon"un etkisi altına girmesi halinde, dolardaki çöküşü petrol fiyatlanndaki yeni bir çöküşün izleyebileceğı belirtiliyor. Mevduat Faizleri (Yıllık % l 3ayt* fab». fab.1. tMj. 57 48 46 IkttatBM. 47 57 45 41 Efabank 57 43 T«tbank 47 56 45 Paamkhaafc 47 56 45 47 EUta* 56 45 Siwırhıı* 47 56 43 KafcBaafcası 56 45 43 56 45 EaUKnf 56 47 Titaric 45 56 48 47 Tari*«* 47 TMtnbaak 56 45 fiarantlBMfc. ftfha* ZkaatBaak. b BMkan Akkank Vakıflartak. DmMMfc TltftaMk TMBntaal SakMtaak UhulaHUII 56 56 52 52 52 52 52 52 52 52 52 50 47 47 45 45 45 45 45 44 44 45 45 43 43 44 44 43 43 42 Bankalann menkul kıymet yatınm fonları (Tt) 13.7.1987 19.8.1987 16.9.1987 22.10.1987 I. S. Petrol 12 dolara iner mi? Bazı OPEC üyeleri halen 18 dolar olan OPEC petrolünün varil fiyatlarını, doların değerindeki düşüşü gidermek için 20.7 dolara kadar yükseltmek, bazıları da üretim kotalarını arttırmak isterken, uzmanlar OPEC'in halen 18.8 milyon varil dotayında olan günlük üretimini hiç olmazsa bir miktar azaltmaması halinde petrol fiyatının 1988 şubatında 15 dolara, mayısta ise 12 dolara kadar düşebileceğini ileri sürüyorlar. Dünya ekonomisinin bir "resesyon'a girmesi ve petrol talebinin daha da düşmesi halinde, petrol fiyatlarının daha da düşmesi plası görünüyor. Yatırımcılar kazançlarının azaldığı bir haftayı geride bıraktılar. Geçen hafta dolara ve hisse senetlerine yatırım yapanlar zarar ederlerken, öteki dövizlere ve bankalann menkul kıymet yatınm fonlarına yatınm yapanların gelirleri de önceki haftalara göre azaldı. Geçen hafta yatırım araçları içinde en yüksek getiriyi yüzde 2.8 ile Cumhuriyet Altını sağladı. Serbest döviz piyasası Tahtakale, haftayı yine devalüasyon beklentilerinden dolayı dalgalanmayla geçirdi. Haftaya 1137 liradan başlayan dolar,devalüasyon söylentileri dolayısıyla perşembe gUnü 1170 liraya kadar yükseldi. Aynı gün mark da 704 liraya çıktı. Yine aynı gün ABD dış ticaret açığının ekim ayında 17.6 milyar dolar gibi çok yüksek bir düzeye çıkması, dış piyasalarda doların hızla inişe geçmesine yol açtı. Başbakan Vekili Kaya Erdem'in "Devalüasyon yok" şeklindeki açıklaması Tahtakale'deki beklentiyi kınnca dolar ve mark yurtiçinde de inişe geçti. Dolar haftayı yüzde 0.3 oranında bir değer kaybıyla kapatırken, mark ancak yüzde 1.9 prim yaptı. Dövizler içinde en iyi pirimi ise yüzde 2 ile Isviçre Frangı sağladı. Dövizlerin yılbaşına göre yaptıklan primler ise dolarda yüzde 47, markta yüzde 75, Isviçre Frangı'nda yüzde 80 ve Sterlin'de yüzde 83 olarak gerçekleşti. VapKraiY. EstakfM 2.11.1987 16.11.1987 10.800 10.661 9.764 9.967 10.477 10 319 14.365 12 018 10.580 10.430 10.942 10.864 ıhaLs. RttıttM «(Tl) 14.461 0 66 12.114 0.79 0.77 10.662 10.473 0.41 11.005 0.57 0 91 10.963 Dotar fbhtakale) Cmhurtyet Altını 128 000i 127.000 126 A TUJHSİZ HAFU Devalüasyon söylentileriyle inişli çıkışlı bir hafta geçiren dolar, 1140 lira ile başladığı haftayı 1137 lira ile kapattı. Devalüasyon söylentileri nedeniyle çarşamba günu 1154 liraya kadar yukselen dolar, perşembe günü "devalüasyon yok" açıklamasmdan sonra 1140 liraya geriledi. AUMNI TIRMANIŞI Doların dış piyasalarda inişe geçmesi altına yaradı. Dtş piyasalan izlemeye başlayan yerlı piyasada altının değeri arttı. Cumhuriyet altını 124.500 lira ile girdiği geçen haftayı 128.000 lira ile kapadı. Dış piyasalara paralel olarak iç piyasada da altının yükselmesi bekleniyor. | Hsftatafiaa |fct«ark(*) 0.3 05 05 1.9 1.4 2.03 1.45 2 81 1.81 2.49 1.69 u Dolar (Tahtakale'de) Oolar (döviz altş) Dolar (Efektit satış) Mark (Tahtakale'de) Mark (Dövi2 alış) Isviçre Fr (Tahtakale) Sterlin (Tahtakale'de) Cumhunyet Altınt Reşat Altını 774.00 755.90 767.24 400.00 387 95 474 00 1140 00 69 500 95.000 10.150 9.950 46.69 29.71 29.71 74.50 54.91 79.74 83.33 84.17 47.36 82.26 80 90 Haftaha«ı(Tl) 1140.00 975.75 990.39 685.00 592 70 835.00 2.060.00 124.500 137 500 18.050 17.700 Naftasom kapM*(U) 1137.00 980.55 995.26 688.00 60100 852 00 2.090.00 125.000 140.000 18.500 18.000 Uluslararası'ndan tasaırufumız icin yeni bir imkân daha: 24 ayar külçe altın 22 ayar bilezık altın , fiEOpl HAFTA FtYATUR En HİSSE SENEDİ AkpmtntD AnadoiuCam fcçtHc n •••>•• 11Afabk1987 ENDEKSUR En yüksek 27.000 6300 10.000 16 200 17.000 11900 21000 17 800 2 100 16 500 ^SS"* KÜpKTBUI w « ' Hafta mtktan 4^05 2.096 1830 17.320 2.900 5 455 2 619 8 525 22.500 5.200 8.300 14.800 14.000 9800 18 000 14 000 1875 14 500 4 350 2.475 7.000 3.500 3.875 22 000 4 025 2 325 3350 2 325 •a» 160 8214 84.28 78.24 83.33 77.78 87 38 88 13 83 33 8152 80 11 92 55 81.15 100 DEĞERIEIIDİMK T a t t M t «*&? w . 53153 T ı M M * dufut wr. 308 38 THebtnde d Q ^ var. 387.10 175.00 TM*x)c safcnt w . 351.15 202 14 455 56 417 83 187 50 644 44 381.88 215.22 281.87 233.33 320.00 425 83 214 10 215 28 195 36 276.24 TaleöınOe azalma var Talebmde uttrra var Anı fazla Talebı azalıyor Talebmde azalma var P Interfon 2 Ulııslararası 2.\kbnm Fbnu Uluslararası,önderlik ettiği ekonomik gelişmeleri anında izleyen yatırım fonları (Mutual Fund) sunmaya devam ediyor. Tasarrufunuza yüksek gelir, likidite ve güvence kazandıran Interfon'un olağanüstü ilgi görmesi üzerine BokjÇtnnıA) ÇelıK Haiai Çımsa Çukurova Elek Oentziı Cam Doktaş 500 2 466 Eeaataşı Yttnm EotBlnc** Egefittn B A ı noldbiQ Era$i 0 « * ÇtHc Gcoa Yeaî Gubre Fabnkaları Güney Biracıhk Hektaş Izmır Oemır Çe) uocvn Kanontan Kapv Etottrik Koç HtAfino Koç Yatmm Kordsa Koruma Tanm Köytaş Lassa Meisucai Sartral j 1510 15006 2.255 250 4800 2.750 7.850 3.500 4.150 26 500 4 700J 2 750 3800 2 700 An******. AlBMb H t Ş M T . 7955 92.11 94.12 79 31 77.78 89 42 83.14 86 21 3568 3 115 3680 2 215 2235 26 017 THKMnmnvv. hntm dangrtt. Ao^kpdmaı*. Talebmde azalma var TaletnmJe azalma var Talebmde azalma var Talebmde azalma var Am fazla S66 9.630 1.370 20.075 13.085 9 810 163 958 13.700 5.800 11.100 9.100 6.250 14.800 4800 1750 20 000 12000 15.000 6550 12.500 10.600 7.200 17000 5.200 1750 26 000 13 000 85.37 84.29 32.22 82.89 8050 81 97 93 33 87.22 84 91 94 48 561.12 283.39 178.03 45000 40000 428 57 265 58 152 17 1 184 21 244.76 250.00 TdttMt an* w . Tüetimle vatrm var TaMıMt amma vtt. Arafnta. Aratala. Ara fazla Canlanan talep arzı bukhı Arz talep dengede Taıebınde azalma var. 100 2938 600 34.900 12.175 1.250 15.180 1.050 8 755 1 000 00 Arz talep dengede Interfon 2 Uluslararası Bireysel Bankacıhk Şubelerinde satışa arz edilmiştir. Özel bankacınızı arayın, Uluslararası'nın sunduğu geniş imkanlardan yararlanın. «*«H Otaftsa OtoMn «Mİ Pınar Süt Polyten Rabak Sarkuysan Sıfaş T. D e n * Dek&n T. 1; Bankast (B) Jk » n {MU5BK} T. Stemsns 1.625 3.000 16.100 3425 3.550 2 500 4 500^ 4 950 6 650 10000 1.900 3.300 18.000 4.600 3.750 2 850 4500 6050 7800 10 000 10.000 3.700 ' 640 8537 88.65 8fiS0 72.87 90.45 84 55 8184 84 62 8166 95 24 8165 82.28 62.08 83.72 83.70 98 n Aratait. Arzncta arat wr. 53044 TıİBbinclt tukna var. 462.84 Afatala. 355.00 232 14 264 71 317 82 291 75 215 05 433.08 104 84 ArzMep dmgMk. Talebmde azalma var. Arztalep dengede Aranda arttş var Talebmde düşüş var Talebmde düşüş var 300 30 317 6 680 Interfon'a katılın. 175 10.015 2.470 13680 8800 3125 300 1S450 24 450 520 36.000 2.860 23O0 T.S^tCm Yasaş 40.000 3360 25O0 TattMe dOfmt nr. T ı M M * Uu»n» wr. 166.67 Anında »rtn okfc. 40449 T a U M e du»mt wr. 54854 ArateJ». 226 OS Canlanan talep arzı buldu İMKB EMteksl kkm ItoCMİ H** nktan •^Mtalla flMtUMü tn iM SJM alyMTl ijm ^ n i ı prog İUmwM 4stN»att zine bonosunun faiz gelirterine yüzde 10 oranında stopaı vergisinin düşünülmesi, borsa çevrelerince'sevinçte karşılandı. Borsa çevreleh konulması duşünülen verginin menkul kıymettere olan talebı vergisiz kazanç gefjren hisse senetlerine yönelteceği ve piyasanın bu sekilde canlanacağını belirtiyorlar Aracı üyeler de bu gelişmeden hisse senedi piyasasının cHumlu etkileneceğını belirtırlerken, vergilendirilecek menkul kıymetlere yönelen yatınmcılann ve kurumların hisse senedine çekileceginı kaydediyorlar. Aract üyeler adı geçen menkul kıymetlenn vergilendirilmesi durumunda faiz yarışma gıren bankalann "ikircikJi bir tavır" ıçine girebileceklerini kaydederek ya faizleri azaltacaklar, ya da 1980li yıllardaolduğu gibi, mevduat toplamakiçin yeniden çılgıncasına bir yarışa gireceklerdir. Egec faiz yarışını seçerlerse 1980lı yıllarda yaşanan bankacıhk facıası. 1988de yeniden gündeme gelebilır" görü>ünü savundular. e ve Dij Ticaret y*steı*r!tğtmn II 1! 1987 unb 102635 sayttı ızmUrtyle kurulmuf olup, 1J.11.J9S7 Utrtbınde 5724} no de Tıcaret Stcdınde tetcıl vt thkn edıimifttr I N T E R B A N K ^ ULUSLARARASI bir dünya hankası«lı r. ^ LLSIJ\RAKASI BlRt HStl BAN^M H1K Sl W II Rt MAÇKA • Mifkı C K I NO: 27 0. 2 Maçiahıanbul Tcl 1JM5 25^131 15 2021 BAĞDAT CADDESİ Bjjdaı C«J. No. JSSCjdıictıosljnİHjnbul Tcl 369 11 97 ( 3 hjı) ANKARA Izm.r Cjd. No 2628 Yo»iri»rAnkara Td 118 11 56571 U 88 99 İZMİR Cumhunvo" Bulvjn No 109 l?n I\l 25 85 6+69 ğına ilişkin beMentiler geçen hafta büyuk yatırımcılar ve aracı üyelerin 'toyunu" bırakmalarına yol açtı. Özelleştirmeye ilişkin bir gazetede çıkan bir haber üzerine bile spekülasyonlar yapılırken, fiyatlar bir ileri iki geri gitti. İMKB Endeksi yüzde 15'lik bir düşmeyle 800 puandan 677'ye indi. bu ıstikrarsızlıktan yararlanan ise "gündelikçiler" otdu. Günluk alım satımlar yapan bu kuçük yatırımcılar borsayı da canlı tuttular. Bu gündelikçi yatırımcılar arasında ellerinde dürbünle fıyattarı izleyenler, hesap makineleriyle kayıp ve kazançlannı hesaplayanlar da vardı. Pivasanın seçim sonrasında yeniden istikrarsızlığa girmesi borsa çevrelerinde bir moral çöküntüsu yaratırken, hafta sonunda Ankara'dan gelen btr haber imdada yetişti. Hükümet tarafından hazırlanmakta olduğu bildirilen yeni ekonomik öniemler paketinde halen faiz uygulanmayan köprübaraj senedi gibi gelir ortaklığı belgelerıyle devlet tahvili ve Ha ramının f