Katalog

CUMHURİYET/2 OLAYLAR VE GÖRÜŞLER mışlardan, özellikle doktorlar, eczacılar, dişçiler, mühendisler, hukukçular... ile politikaalar biiyük oranda okumamaktadırlar. Hatta kendi uzmanlık dallanndaki yayınlan bile yeterli biçimde izlememektedirler. Niye okumuyorlar? sorusunun yanıtı, "niçin okusunlar?" sorusunda aranmalıdır. Çünkü yaşamayı " p a r a " ile değerlendirirler genelde. Okuma eyleminde de bir maddi çıkar aramaktadırlar. Üstelik kitap okuyanlann, evinde kitap bulunduranların başlan sıkıntıya girdiği bir toplumda rahatlıklanna duşkün bu kişiler kendilerini hiç sıkıntıya sokmazlar. Bir de kitap okuyacak zamanları olmadığını da söylerier. Baska bahaneler de ileri surerler. Kitabın okura olağan yoldan ulaşamayışının bir yansıması olan günumuzdeki kitap fuarlanndan ilki olan TÜYAP'ın PİAR adlı kuruluşa yapt*rdığı bir araştırmaya göre (9 büyük kentteki 2074 evde) on bin kişide sekiz kişi kitap okuyormus ülkemizde. Demek ki nüfusumuzun yalnız kırk bin kişisi kitap okuyormuş. Eğer kitap okuyanlann hangi gazeteleri okuduklan da araştınlmış olsa idi, hiç kuşkusuz bunların büyük bir bölümünün Cumhuriyet okuduklan ortaya çıkmış olurdu. Türkiye'de resmi kitaplar dışındaki yayınlara bir suç aracı gibi bakılması, televizyonda silahlann yanında kitap gösterilmesi bu yöndeki olumsuzluğu daha da derinleştirmektedir. Yukarıda anlattığım anımın ikinci bölumu şöyledir: Birkaç gün sonra Ankara'dan Trabzon'a otobusle giderken adı geçen kişinin kitabını okumaktayım. Bir ara kitabı kapatıp çantamın uzerine koydum. Birkaç dakika sonra da otobus Fatsa girişinde arama ve kimlik denetimi için durduruldu. Içeri giren görevli bir tek benim çantamı aradı. O görevliye bu havayı toplum verdi. Bu havayı toplumun dışına itersek, ancak uygarlaşırız. Kitabı bir aydınlanma aracı olarak gördüğumuz sürece insanımız olgunlaşacak ve bir yaşam anlayışı kazanarak demokrasiyi ozümser duruma eelece'^tir. Ülkemizde ortalama nüfusun on üç milyonu okuma yazma bilmiyor. Bu kesimin % 73'ü yani dokuz on milyonu kadınlarımızdır. Bu durumda yeni kuşaklann oluşumunda aileden gelecek olumlu etki en alt düzeydedir. Oysa aile, kişiliği belirleyen kurumların başında gelmektedir. Nasıl iyi beslenen ailede olan çocuk iyi beslenirse, iyi ısınan bir ailede iyi ısınırsa, iyi giyinen bir ailede iyi giyinirse... iyi okuyan bir ailede de çocuk iyi okur ve okumayı doğal bir nesne olarak görür. 30 KASIM 1987 Kitap: Demokrasiye Gideo Yol Yazık ki "okullarda okutulanlar yeter" anlayışı ile yetiştirilmekteyiz. Aynca okumayı bir "sıkmtı" olarak görmekteyiz. Oysa okuma eylemi, yemek, gezmek, eğlenmek, uyumak gibi bir doğal eylem olarak algılanmah ve yaşanmalıdır. Çağdaş insan bu anlayışa varan insandır. Okumayı yasaklayan değil de yemek, içmek, uyumak... gibi bir doğal gereksinim olarak algılayan kişi çağdaşdır. CUMHURtYET^ZE/V OKURLARA... OKAY GÖNENSİN İlk Işıklar RAHMİ KUMAŞ, Hukukçu, eski Parlamenter "Çağ atlama"nın değil de çağdaş olmanın bir tek yolu vardır: Okumak, kitaptan korkmamak! Çağdaş insan, kitap okuyan kişidir. Kitap nedir öyleyse? Ülkemizin ünlü ansiklopedilerinden Meydan Larousse'a göre: "Basılmış ve bir araya getirilmiş ciltli ya da ciltsiz kâğıt yaprakları bütünü"ne kitap denir. Bu tanım kitaba fizik olarak yaklaşmaktadır. Oysa kitap kavramının içeriği görünüşünden daha az önemli değildir. Genelde kitap bilgi edinmek için okunur. Hoş zaman geçiraıek ya da kimi duygulannı doyurmak için kitap okuyanlar da az değildir. Kitabın temel işlevi ise, gelecek kuşaklara bir ekin birikimi aktarmaktır. Ülkemizde basılan kitap sayısı samldığından da azdır Öğrencilerin ders kitaplan, yardımcı kitaplar, test kitapları, sözlükler zorunlu olduğu için basılıyor ve satılıyor. Hattaansiklopediler de öyle... Ne var ki inceleme ve araştırma türü yayınlara ilgi az olduğundan bu alanda baskı sayısı az olmaktadır. Roman başta olrnak üzere öykü ve şiir yayınlan "bilgi içerikli" yayınlardan daha çok aranır olduğundan, baskıları da çok olabilmektedir. Kitap gerçekte okumak için basılır. Ama bizde okul bitirme belgesi (diploma) alanların çoğu kitap okumamaktadır. Bu yönde bir anımı kısaca belirtmeden geçemeyeceğim: 12 Eylül'den bir iki ay sonraki günlerden birindeydi. Ankara'da o dönemin Tarım ve Orman Bakanlığı'nın bir bölge mudürlüğünü yapan arkadaşımla karşılaştım. Biraz konuştuktan sonra bana "Nereye gidiyorsun?" dedi. Ben de Maurice Duverger'nin bir yapıtıru alacağırru söyleyince: "Aman, boş ver! Okulu bitirdik. Okunacaklan okuduk. Daha ne okuyacağız" demez mi? Samyorum okumaya bu yaklaşım, niçin yeterli oranda okumadığımızı bir anlamda açıklamaktadır. Yazık ki "okullarda okutulanlar yeter" anlayışı ile yetiştirilmekteyiz. Aynca okumayı bir "sıkıntı" olarak görmekteyiz. Oysa dkuma eylemi, yemek, gezmek, eğlenmek, uyumak gibi bir doğal eylem olarak algılanmah ve yaşanmalıdır. Çağdaş insan bu anlayışa varan insandır. Okumayı yasaklayan değil de yemek, içmek, uyumak... gibi bir doğal gereksinim olarak algılayan kişi çağdaşdır. Hatta insanı "hayvan" sözcüğüyle biten tümcelerle tanımlayan düşünurleri örnek alırsak, "İnsan kitap okuyan hayvandır" diyebiliriz. Demek ki çağdaş insan okuma saygısı ve bilinci olan kişidir. "Yasak yayın" zihniyeti bırakılmadıkça... Türk toplumunun okuma ya da okumanın bir aracı olan kitap alanında geçirdiği bunalım, geçirmekte olduğu ekonomik, siyasal ve toplumsal bunalımın bir yansımasıdır. Resmi yayınlar dışındaki yayınların okunmalarının özendirilmediği toplumumuzda, "yasak yayın" kavramı atıhp bırakılmadıkça okuma özlemi gelişemeyecektir. Oysa gelecek kuşaklara aktarılacak ekin birikiminin boyutu ile demokrasi arasında bağmtı olduğunu toplumbilimciler sürekli vurgulamaktadırlar. Bundan olacak ki Batı'da faşizm sürekli ve etkin biçimde kınanırken, örneğin Hitler'in Kavgam adlı yayını başta olmak uzere bu tür yayınlar yasaklanmamaktadır. Türkiye de bu anlayışa vardığı zaman demokrasi süreklilik kazanacaktır. Demek ki Batı demokrasisinin sınırlan yayın kavramının sınırsızlığında bitmektedir. O halde kitaba getirilen yasak demokrasiye de getirilmiş, demokrasiye getirilen sınır da kitaba ve dolayısıyla okumaya. gerçekte de düşunmeye getirilmiş bir sınırdır. önce bu sınırlan aşmalıyız ki, gerçek demokrasiye kavuşalım. Bunu başarırsak, "çağ atlamış" olmayız, ama çağdaş oluruz. M Okumayan yüksek diplomalılar... Ne var ki toplumumuzda yüksek öğrenim yap EVET/HAYIR OKTAY AKBAL YALNIZ ELS GARANTI EDIYOR! Tarafsız Başbakan Adayını Tamtıyonım. Ne yazık ki mektup etime cumartesi günü geçti. Postadan mı, yoksa başka nedenle mi, Sayın İ. Erdoğdu'nun Yüksek Seçim Kurulu'na gonderdtği 'Elektronik Mekiup'un fotokopisini okurianma, daha doğrusu ilgili çevrelere zamanında sunamadım. Şimdi iş işten geçti, ama sayın okurumun isteğini geç de otsa yerine getirmek isttyorum. Bilmem bir yaran olur mu? Seçimler yapıtdı, seçilen seçildi, kimin, kimlerin iktidar koltuklanna yerieşecekleri az çok belli otdu. Şimdi degilse de belki gelecek seçimde Sayın Erdoğdu'nun önerisi ilgi toplar, o da özlediği göreve kavuşurl.. Sayın Erdoğdu, 21 Kasım 87 tarihli 'Elektronik Mektubu'nda Yüksek Seçim Kurulu'na şöyte seslenmiş: "29 Kasım 1987 pazar günü yaptlacak olan 18. dönem milletvekilHğl genel seçimierine, demokrasi ve hukuk devleti ilkeleELS'de, yegâne gâyemiz başarılı olmanızdır. rini savunmak, seçimler sonucu kuvvetli bir ihtimalle ihtiyaç duyulabüecek tarafsız basbakanlık görevini usttenebilmek için, Ve "Turkfye seçim çevresinden yani 104 seçim çevresi 'bağımsız mÛletvekHi adayı' olarak seçimlere katılacagımı anayasamıSİZE ÎNGÎLÎZCE ÖĞRETECEĞÎMİZÎ za istinaden bHgtlerinize arz eder, hakkım otan televizyonda azami on dakikalık konuşma zamanımın tarihini tespit etmenizi, keGARANTİ EDÎYORUZ: sinleşecek diğer adaylaria ve ismimle beraber televizyonda ELS kurslarını başarıyla tamamladığınızda vamayabileceğiniz diğer hukuki düşüncelerinizi 30 Kasım İNGİLİZCE'Yt ÖĞRENECEKSÎNİZ. 1987'den sonra haHetmek hakkmı mahfuz tutmak üzere ilan etmenizi tatep ederim. Meclisteki temsil hakkım, bana verilecek ELS programını bitirmenize rağmen Ingilizceniz yetersiz bulunuyorsa ve is<erseniz oyiaria orantlı olacakttr" KURSLARIMIZA HİÇBİR ÜCRET ÖDEMEDEN DEVAM EDECEKSİNİZ Sayın Erdoğdu, oy pusulası konusunda da şu uyarıyı yapmış: Tâ ki öğreninceye kadar. "Bana oy verecek olanlar, birieşik oy pusulasının arka boş yüzüne iki adet mühur basacaklardır ve elleri ile yırtacaklan bir muhuriu parçayı sandığa atâacak zarfa, ikinci mühüriü parçayı KAYITLAR DEVAM EDİYOR ceplerine atacaklardır. Attematif olarak, oy pusulamı verebileceğiniz karar gereği üçe seçim kurvllanna basbrtabilirsiniz. H6kimiyet kayıtsız şartsız mMetindir?' Bana da şoyle diyor sayın tarafsız başbakan adayı: "Lütfen bu yazıyı gazetenizde sürekli olarak hukuki sorumluluğu bana ait olmak üzere seçim boyunca olduğu gibi basınız ve yayınız." Ne var ki ikjinç mektup tam cumartesi günü elime geçti, ertesi gün yasaklar başlıyordu, bu yüzden sayın okurumun dediğini yapamadım. Sayın Erdoğdu, bağımsız aday olarak bir E L S U L U S L A R A R A S I LİSAN MERKEZJ Topkapı/İST. Tel: 582 12 12 sonuca bilmem ulaşabildi mi? Kaç yurttaş seçim pusulasının arkasına iki mühür bastıktan sonra yansını kopanp sandığa attı? Bütün Türkiye bökjelerinin bağımsız adayı kaç oy aldı dersiVEFATLAR niz? Kendisinin 'inşaat y. mühendisi' olduğunu yazıyor. ÜlkeDr. Yahya Kanbolat miz yıllardır mühendis politikacılann baskısına uğramış gibi! İÇİN HATİM DUASI Demirel on yıl yönetti, başka bir mühendis Özal da dört yıl... Bağımsız Sayın Erdoğdu da bizleri birkaç yıl niye yönetmesin! Yurtiçi, yurtdışı cenaze nakYokluğuna aJışamadığımu OLDUĞU GİBİ Belki ötekilerden daha da başarılı olur, hiç bilinmez! yavnımuz ledilir, cenaze üaçlama, malESKİ TÜRK|YE zeme, tabut, bütun işlemler, Ama sanınm ki bu iyi niyetli kişiye Yüksek Seçim Kurulu'nhassasiyetle, suratle yapılır. dan olumlu bir yanıt gelmemiştir. Çünkü yüreklilikle yaptığı giİŞÇİ PARTİSİ İşletmede aynca, 18 amburişim yasalara, en başta Seçim Yasası'na aykırı. Adaylık anlans rrtevcuttur. Cenaze ilanUZERİNE cak beliıii bir seçim çevresinden konabiliyor. Oyle bütün Türkilarında, hizmet bedeli alınye'yi kapsayan adaylık diye bir durum yokl Bu yüzden sayın ANILAR maz. mühendisin adaylığı da, milletvekilliği de, daha sonra kuvvetaramızdan aynlışının birinci senei devriyesi dolayısıyla 30 Kasım 1987 Pazartesi günü evimizde okutacajınıız Hatim Duasına dost li bir ihtimalle ihtiyaç duyulacak tarafsız basbakanlık görevi' İSLAM CENAZE ve akrabalanmızı davet ederiz. de bir hayal olarak kalmıstır. Ama bunun gelecek seferi de var! 600 lira (KDV'li) İŞLERİ Annesi: HATtCE TÜMTAŞ. Ablalan: KORAY, O zaman elini biraz çabuk tutarsa, dileğini gerçeklestirebile" 147 20 06 140 68 86 GÜRYAL. Ağabeyi: TUNCAY cektir. Doğallıkla Seçim Yasası'nı okumak, o yasanın kurallaGenel satış yerı: nna uymak gerekl.. llhan llhan Kıtabevı, Bu sattrtan yazarken bilmiyorum seçimin ne gibi sonuçlar Bayındır Sok 23/6 verdiğini. Mühendis başbakan adayının dediği gibi, tarafsız bir Yenışehır/Ankara başbakana ihtiyaç duyulan' bir durum ortaya çıkmışsa, yandık demektir. Tarafsız başbakan' aramak zorunda kalacağız. Oysa hazır, bir tarafsız başbakan adayımız vardı. Onu getirirBiricik babam dikortaklık hükümetinin başınaolur biterdi! Ne yapalım ki SaGENÇ MİMARLAR yın Erdoğdu hem çok geç kaldı bu işe kalkışmakta hem de yaARAMYOR salan okumamakla büyük bir yanılgıya düstü... Neyse, bir başAydın Bovsan Proje langıçtır bu, gelecek seçimde bir kez daha şansını dener. BaBurosu'nda çalışmak uzere karsınız bir gün Bay Erdoğdu'nun önemli bir göreve getirildiaranıyor. İlgilenenlerin, ğini duyanz. Oyle ya, kim bilirdi Bay Demirel'in, Bay özal'ın Etiler İnşirah sokak 7/9 bu ülkede yıllarca basbakanlık yapacaklarını!.. Onlar da müadresine ozgeçmişlerini ve hendis, Erdoğdu da mühendisi.. Ustelik Erdoğdu, partiler dıvefatı nedeniyle kederim sonsuzdur. isteklerini bildirerek şında bir kişi... Ara rejimlerde sık sık yaşadığımız bir durum Ebedi yolculuğunda sevgim de seninle yazılı olarak başvurmaları olduğuna bakarsınız belki bir gün Erdoğdu'ya da talih güler! sonsuza devam edecektir. Dualarım seninle rica olunur. Belki bir gün, bir gün!.. esJeğlmizln belki de en zevkli günü, daha doğrusu gecesini, bu saürlar yazılırken yasamaya başladtk. Bir haftadır süren hazıriıklar şu sıralarda yasanmaya başlandı. Yalçın Bayer, haber merkezJnde herkesin görevini tekrartadı, nasıl oturulacağtnı, kimln neye bakıp izJeyeceğhi, TV düzenini kurdurdu. Istanbul Haber Servlsi elemanlan, sandıklan taradıktan sonra parti merkezlorine, ilçe seçim kurullanna dağıtdılar. Gündüz de özel dikkati toplamış olan Güneydoğu bölgesinin taranması, Adana Büromuzun yönetiminde süruyor. Ege'de ise çok apayn bir sorvnumuz var; birkaç gündür yeni açılan Adnan Mendems havaalanına uçaklarm inlş zoriuklan nedeniyle gazetalerin matrisleri karadan ya da faksla gidtyor. Dün ylne karadan bazı sayfalanmız yedek olarak çıktı, ama şu andan başlayarak Izmlr baskımızın nasıl gerçekleşeceğl önemli bir kaygı konusu olacak. Ankara Büromuz da lideheri ve parti merkezJerini kontrol attına almış durumda... ve şu anda ilk sonuç geldi: Erzurunfun Aşkale ilçesi Tuzluca köyünde 49 seçmenin oy kullandığı tek sandıktan çıkan: ANAP 3, SHP 41, DYP 5. Ve 2 dakika sonra ANAP Genel Merkezi'nden açıklanan Çankm'nın Yapraklı ilçesi Sandıklı köyündeki sonuç: ANAP 183, SHP 6, DYP 6, DSP 1, RP 1, MÇP 1. Son haftanın "Sandıktan sürpriz çıkar mı?" tarbsmasını son anda yenkJen alevlendlren bir sonuç... Son ana kadar belirsizliklerin en fazla yasandığı bir seçim izliyoruz. veri Araştrma'nın yöneticileri de, sonuçlann değerlendirilmesine yardımcı olmak üzere yenerini aldılar; seçim gecelerinin vazgeçHmez danışmanı Aysel Baysal da birazdan gelecek.. Teknik ve idare servislerimiz de otağanüstü koşullara erkenden uymuş durumdalar.. Bu gece ilk baskımız 22.30'da başlayacak ve toplam 10 baskı yapacağız sabah 5'e kadar. Ve o saaftercte hep birlikte karşılaşmış olacağımrz tabh ne olursa olsun sabahın ilk ışıkları, yeni bir Türkiye'ye doğacak.. öncelikle her koşulda canlı ve hareketli bir pariamentomuz olacak; siyasetin ağıhığı belki böylece yeniden demokrasinin temel gereği olarak pariamentoya yeheşecek.. İktidar nasıl oluşursa oluşsun, önündeki ilk sorun, her yönden ağıriaşan, biriken sorvnlar yumağmın üstüne dinamik biçimde gidebileçek bir hükümetin kurulabilmesi... Ve sonra bu hükümeti bekleyen ilk adım: Ekonominin dikişi atmış bir sürü yanının nasıl toparianacağının belirienmesi... Sonra çalışan kesimlerin seçim havasında verilen vaatlere iliskin beklentilen... Raflann attına giren mallar nasıl çıkacak.. Zam paketinin kaçınılmazltğı ortada, ama bunu uygulayacak olanlar paylaamayı nasıl yapacaklar... Kâğıt zammı da beklenenler arasında, bu kez hükümet insanlann okuma ihttyacını başka bir gözle değeriendirecek mi?.. Burokrasi te atamaiar bekltyor; bunlar parbzanca duygular aşılarak gerçekleştirilebilecek mi?.. ve yann özafın sağlık nedeniyle ABD'ye uçması beklenlyor, o da daha sağlıklı dönecek yeni Türkiye'ye... ve sabahın ilk ışıklannda, uzun süredir kafalarda ddaşan birçok soruya bir yenlsi eklenecek: Yerel seçim tarihi.. Seçimin sonpcu, hep birlikte dileriz ki Türkiye'ye gerçekten çağ atlatsın... HAZIR GİYİM VE KONFEKSİYON İHRACATÇILARINA DUYURU 337. (kız ve erkek çocuklar için pamuklu jumpsuitler) ve 347. (pamuklu erkek pantolon ve şortlan) kategorilerde ABD serbest kota dağıtımı için müracaatlar 1 Arahk 1987 Salı günü 9.0018.00 saatleri arasında kabul edilecektir. Serbest bölümden firmaların bir veya birden fazla Serbest lhracat Beyannamesi ile bir defada müracaatta bulunabilecekleri azami Iimitler ve asgari birim fiyatları aşağıda belirtilmiştir. Kategori No. Azami Limit Asgari Birim Fiyat 337 1.000 düzine 33 r S dz. 347 2.000 düzine 227S dz. Yukanda belirtilen tarihte yalnızca muracaat fonnu ve S.İJJ. ile yapılacak müracaatlar, Türkiye genelinde en yüksek fiyatu müracaattan başlamak üzere is'af edilir. İhracatçıianmızın fiyat konusunda müsteşarlığımız 5181 sayı 24.11.1987 tarihli talimatlannı göz önünde tutmalan gerekmektedir. Muracaat formları ve detaylı bilgi thracatçı Birlikleri Genel Sekreterliklerinden temin edilebilir. llanen duyurulur. İSTANBUL, EGE, AKDENİZ, ULUDAĞ HAZIR GİYİM VE KONFEKSİYON İHRACATÇI BİRLtKLERİ GENEL SEKRETERLİKLERİ ANMAve TÜLAY TUME4Ş ÖZER'imizin TANİLLİ AaKAYBIM Nasıl bir demokrasi istiyoruz? HENRI KRASIJCKI Dr.MUFIT HEKİMOĞLlPnun canım babacığım, nur içinde yat. Çağdaş sendikaya evet Çaaiçeşme Sofcak T«Won. 522 11 96 Kızın: MİNE HEKİMOĞLU TEKSER İNŞAAT SANAYİİ VE TİCARET A.Ş. ŞİRKETİMİZİN 7 Arahk 1987 Gününden itibaren Yeni Telefon Numaraları Santral : 174 33 44 (8 hat) Genel Müdürlük: 174 67 50 \ 174 67 51 olarak değişmiştir. Saygı ile duyurulur. Mensuplarımızın en kadim dostu, şirket doktorumuz, Selamiçeşme'nin emektar tıp adamı, Eski Istanbul Sağlık Müdürü VEFAT BAŞSAĞUĞI BILSAK'TA BUGÜN 19.00 SOSV\LİZM: DOr\EMLER, SORUM \R Naıl SATLIGAN, Rasıh Nıırı İLERİ 18.00 T"Aİ CHİ CHLAN İLAN FATİH 3. SULH HUKUK HÂKtMLİĞtNDEN Ölu Sacıt Safel hakkmda açılan tereke davasında: Hâkimliğimizden verilen 7.10.1987 tarih ve 1985/107 Tereke, 1987/17 karaı sayılı ilam ile ölü Sacıt Safel terekesinden el çekilerek terekenin mirasçı Hazine'ye devrıne, esas kaydın bu şekilde kapatılmasına karar verilmiş olup keyfiyet ilan olunur. 10.11.1987 Dr. MÜFİT HEKİMOĞLU Hakkın rahmetine kavuşmuştur. Cenazesi 30 kasım pazartesi günü öğle namazım müteakip Selamiçeşme Camii'nden Karacaahmet Mezarhğı'na tevdi edilecektir. ZİHNİ ŞİRKETLER GRUBU (Hareketli Meditasyon) llhan GUNGÖREN'le 10.00 CafeFua>e Yerlı basın, ça> kah\e, hatıf içkıler 17.00 CafeBar GitarVokal 18.00 ia.it RestauranlBar Onder FocanŞatak Dortlusıı BILSAK Soğancı Sokak 7 CİHANG1R 143 28 7y . 143 2» 99 Basın: 36215