Katalog

13 OCAK 1987 KÜLTÜRYAŞAM P İ K N İ K PI\4LE M4DRİ CUMHURİYET/5 Levent Kırca Tiyatrosu'nda sahnelenen "tki Perde Azizlik" Bir Aziz Nesin belgeselî Levent Kırca Tiyatrosu, "îki Perde Azizlik" adlı oyunu Kenter Tiyatrosu salonunda sergiliyor. Kırca, oyunu bir Aziz Nesin belgeseli olarak niteliyor. Oyunda, Nesin'in başından geçenler anlatılırken, Türkiye'nin ve dünyamn içinde bulunduğu durum da ortaya konulmaya çalışılıyor. HIZLI GAZETECİ SFAIDET ŞES Kiiltör Servisi İlk önce Ferhan Şensoy'un "Munr Münkali", uç öğrenci tarafmdan "muzır'" bulunduğu için basıldı. Ardından Levent Kırca Tiyatrosu'nun sahnelediği "tki Perde Azizlik" adlı oyunu, "sakıncalı bazı bölümler" nedeniyle Emniyet Mudürlüğu'nden olduğunu söyleyen bir gorevh, iki gece üst uste banda aldı... Tiyatrolar için "zor" geceler devam ededursun Levent Kırca Tiyatrosu, bu mevsim perdelerini ikinci defa Kenter Tiyatrosu'nda "Aziz Nesin Belgeseli" olarak nıteledikleri "İki Perde Azizlik" ile açtı. "tki Perde Azizlik"ıe Aziz Nesin'in iki oyunu " Yaşasın Kavuniçi" ve "Bir tnsan Başı Üstüne Üç L'ziınç" sahneye aktarıldı. Oyunu sahneye koyan Levent Kırca, oyunun sahnede göremediğiniz yönlerini anlattı. "Yaşasın Kavuniçi"nin ve "Bir tnsan Başı Üstüne Üç Üziinç"ün bir hikayesi var, anlalır mısınız? KIRCA "Yaşasın Kavuniçi" de "Bir tnsan Başı Üstüne Üç Üziinç" de bugüne kadar hiç sahnelenmedi. Bu iki oyunu bundan bir sene önce başka bir oyunun "Kalemler Konuşuyor"un çalışmalan sırasında okudum. "Kalemler Konuşuyor"da dıinya mizah ustalannın kısa oyunlarını bir araya getirmek isteraiştim. Aziz Nesin'in birkaç oyununu bu piyesin içine katmadan yapamazdım. Aziz Bey ile konuştum: Ben sızin bu iki oyununuzu hazırlamak istiyorum dedim. Aziz Nesin bu onerimi kabul etmedı. "Beni diger yazarlarta birlikle degil, tek oyna" önerisini getirdi. Ancak bu iki oyun çok kısaydı. Biz de iki oyunla birlikte bir "Aziz Nesin belgeseli" oluşturmaya karar verdik. ÎKÎKISA OYUNLevent Kırca Tiyatrosu'nun sunduğu "tki Perde Azizlik", AzizNesin'in "Yaşasın Kavuniçi " ve ' 'Bir tnsan Başı Üstüne Üç Üzünç'' adlı iki kısa oyunundan oluşuyor. (HA MDt KUR T) Nasıl bir "Aziz Nesin belgeseli"? KIRCA Oyunun iki perdesinde de ayru mizansen var. Birinci perdede, oyunculan bir oyunun provalan sırasında görayoruz. Panolar, dekorlar hazırlanmış, ama renksiz, boyanmamış. Her şey ham. Sadece Aziz Bey'in çalışma odası, kutüphanesi canlı. Bir oyunun çalışmalarına başlamadan önce, onun yazarı üzerine araştırmalar yapılır. Kimdir bu yazar? Dünya göruşu nedir? Kimler onun hakkında ne duşunür? Yaşadığı ulke koşulları nelerdir?.. Bunlar bir anlamda ön çalışmadır. Işte biz bu ön çalışmayı da izleyiciye aktarmak istedik. Oyunda bir de slayt duzeni kurduk. Aziz Bey ile ilgili olaylan anlatırken bir genellemeye gittik. Aziz Nesin'in tutuklanmalarını, yasaklanmalannı, pasaport alamayışını anlatırken, o gün Türkiye'nin ve dunyanın içinde bulunduğu durumu da ortaya koymaya çalıştık. Birçok kişınin Aziz Nesin hakkındaki düşüncelerini aldık. Konuşmacıların slaytlarını veriyoruz. Seslerinı de banttan dinletıyoruz. Konusmacı olarak kimleri seçtiniz? KIRCA Halkun kışileri, bazı öğretim gorevlilerim, yazarlan. Bunlar arasında Demirtaş Ceybnn'u, Tahsin Saraç'ı, Yalçın Peksen'i sayabilirim. Bu arada bazı isımler de konuşmayı kabul etmediler. Konuşursak kötu konuşuruz dediler. Konuşun, oyuna bir canlılık gelir dedik. Yine kabul etmediler. "tki Perde Azizlik"in muziklerini Grup Çağn mı bazırladı?.. KIRCA Evet. Aziz Bey'in özellikle seçtiği şiirleri bestelediler Aziz Nesin, bu besteleri bizim çalışmalanmızdan daha çok beğendi. Grup Çağn'yı kıskandığımı bile söyleyebilirim... "Yasasın Kavuniçi" bir komedi, "Bir tnsan Başı Üstüne Üç Üzünç" de bir dram. Provalar sırasında değişik olaylar oldu mu? KIRCA "Yaşasın Kavuniçi" bugüne kadar nasıl oldu da sahnelenmedi, anlamıyorum. Ben böylesine komik, böylesine alaycı bir oyun daha okumadım. Oyle her şeye kola> kolay gülmediğimiz halde, cyunun her provasında gulmekten kırılıyorduk. Oyun sırasında da kendimizi tutamayıp seyircinin karşısmda guleceğiz diyc çok korkuyoruz. "Bir İnsan Başı Üstüne Üç Üzünç" ise başına ödul konmuş bir anarşist ile onu yakalayan polis arasında geçen konuşmaları konu alıyor. Oyun herkesin burnunun direğini sızlatacak bir oyun. Hepimizin evlatlan, yakınları bu olaylan yaşadı. Çok taze, kurumamış bir yara. Bir anlamda dram olduğu için provalar sırasında değişik olaylar yaşamadık... 6âU EŞEK G>i&i &EİL' OLUV05UN ÇİZGİLİK KÂMtL M4SAR.4CI r AĞAÇ YAŞKEN EGILIR KE\I4L OLSUK <eMM APAiRl AYNI youAüı AflifiıÇLAR S İ R S Polonya'nın en etkili Katolik gazetesini yöneten Jerzy Turowicz: Sansürün sınırlarını zorluyoruz 14 yaşmda olan Turomcz, 41 yıllık gazeteci. 80 bin tirajlı haftalık "Tygodnik Powszechny"yi yöneten Turomcz, hükümet izin verirse gazetenin tirajını 200 bine çıkarabileceğini ileri sürüyor. Polonyalı gazeteciye göre, Polonya'da basın en zor günlerini Stalinci dönemde, en özgür dönemini de 198081 yıllarında yaşadı. Kültür Servisi Jerzy Turowicz, Polonya'daki en etkili ve sosyalist Doğu AvTupa ulkelerindeki en ilginç gazetelerden birinin genel yayın müduru. Turowicz'in yonettiği "Tygodnik Powszechny" adlı haftalık Katolik gazetesinin tirajı 80 bın. Ne var ki, Turowicz, Varşova hükümeti izin verse bu tirajı 200 bine yükseltebileceğini ileri suruyor. Yetmiş dört yaşında olan Turowicz, 41 yıllık gazetecılik uğraşında Polonya'daki sansurun sınırlarını zorlamaktan hiçbir zaman vazgeçmemiş. Geçenlerde "Newsweek" dergisinden Debbie Seward, Turowicz'le Polonya'nın Krakov kentinde konuştu. Bu gazeteye hoşgörülü davranılmasının nedeni nedir? TUROWtCZ Bence nedeni basit: Polonya katolik bir ulke. Kilise, sağlam bir iç bütunlüğu ve dayanışması olan çok guçlü bir kurum. Bu, komunistlerin bile göz önüne almak zorunda oldukları bir gerçek. "Tygodnik Powszechn>", Katolik dilşünceleri dile getiren bir yayın orgar.ı, dahası bu duşunceleri biçimlendiren bir araç haline geldi. Şu sıralar sansiir ne dunımda? TUROWİCZ Inışh çıkışlı. BeK ki bugun biraz daha az şiddetli, ama buyuk bir fark da yok. Ne kadar olçülü davramrsak davranalım, her hafta uç makalemizden bıri sansure uğruyor, her sayfada da ufak tefek bir suru makaslama oluyor. Kışkırtıcı kabul edilebilecek metinleri yayımlamaya çalışmıyoruz. Ama sansurün sınırlarını zorlamaya çalışıyoruz. TARİHTE BUGÜN \n \iT4Z 4RiK4\ 13 Ocak İZ BIRAK4N S.EYÜBOĞLU.. 1973'TE 8U6L/N, SABAUATnN EYUSoĞUJ 6S YAŞ/HOA ÖLPÜ. rüKSEK. öĞB£Nttotuı 8/e oeviBTBuesu /CAZAA/ABAK yt/er P/ŞIUOA TAMAMLAM/f OLAN EYuSOĞLU, DÖNÜŞÜNbE, ü 3 Yeni bir iklim Polonyahlar, bugun hukumetten ne beklijoriar? TUROVVİCZ Yeni bir iklimin, daha liberal bir iklimin açık seçik işaretlerini görmek, gerçek bir duşunce özgurluğu ve halk katılımı istiyoruz. Davaruşma'nın dorukta oldugu günlerde işçüerle aydınlar arasında gerçek bir biriik kurulmuş gibiydi. Bu biriik h&lâ >ar mı? T U R O W t C Z Bu ittifak 1980'de oluşmuş ve biçımlenmişti, bugun de bir dereceye kadar var. Hiç kuşkusuz, Dayanışma, biçimsel bir yapı olarak, bir sendika olarak değil, işçiler, aydınlar ve gençlerin gözunde bir duşunce olarak mevcut. Sendikadan ote bir anlamı vardı Dayamşma'nın. Bir duşünceler hareketiydi. Bu duşünceler, hâlâ canlı. Bugün, sıkıyönetımin kaldırılmasından sonra bile, birçoklan bunahyor, hatta umutsuzluğa kapıhyor olabılir. Ama bu, durumu olduğu gibi kabulleniyorlar anlamına gelmez. | ^f ^ ~ £l YAPMIfTI SU GÖeElfLERlNİ, UEME YAZASUĞl VE BELGESEL SMEMAC/Llğ/ İZLEMfÇTİ. £/e PÜŞÛNCE AÛAMI OLARAK DA DIKKATIERİ ÇfiCSV £YU8OSLU, ÖZEUJlOE, UAUICAGMAS &AUKÇISI VEA2RA ERHAT'LA gl/SUKr£ ORTAYA KCYDU6U 'AMADOLUCUUIK" r£ZIYLE ÖNBM tCAZANMtÇTI. ILKÇAĞ AHAPOLU KÜLTÜRLERIKllhl TURK KULTVR SEUTEZİNOEKJ PAYINI 'RPELEMlŞ, BUKIUM ÇOK BÜYUK OLOUĞUNU SAı/UNMUÇTU. SA8AHATTIN EYÜSOGLU, ÇAĞDAÇ TURK SAUAr VE OÜfÜAJCE YAPlSlNIN OtUÇUMU/'JDA ÖNEMLİ /ZLEIZ BiRAKMIÇ,YENİ UPUKLAR AÇMIfT7ff.. 1 50 YIL ÖNCE Cumhuriyet Sinemalarda dağıtılan sinema mecmuaİart Son zamanlarda bazı sinemaların sırf Belediye damga resmınden kurtulmak için mecmua ismi altında bastırdıkları birtakım ilanlan on ve on beş kuruş mukabilinde halka dağıtmakta oldukları ve bu surette gerek Belediye, gerekse Hazinenin resmi ziyaına sebebiyei verdikleri göriilmüştür. Belediye müfettişleri tarafmdan yapılan tefrişat neticesinde keyfıyet bir zabıtla da tesbit edilmistir. Bunun üzerine Belediye, Deftardarlığa müracaat ederek Belediyenin bunlar hakkında takibatta bulunacağını bitdirmiş ve Maliyenin bu husustaki noktai nazarını sormuştur. Deftardarlık verdiği cevabda sinemacılann böyle mecmua ismi altında pulsuz program dağıtmalanndan dolayı haklannda kanuni takibatta bulunulmasmın doğru olacağını ve keyfiyetin hazine avukatlarına verildiğini bildirmiştir. Belediye dün şubelere de bir tamim göndererek bu şekilde hareket eden sinemalarda her gün zabıt varakası tanzim edilmesi lüzumunu bildirmiştir. Tramvay, havagazı fiatlan da düşecek lsviçre frangımn sükutu üzerine elektrikflatında90 13 Ocak 1937 Halbuki' bir sene evvel bu mukavele feshedilerek Nafıa Vekaletile Şirket arasında yeni bir mukavele yapılmıştır. Bu mukaveleye istinad edilerek bu sefer muhakkak surette tramvay ücretlerinde tenzilat yapılmast beklenılmektedır. Fransız frangımn da mühim bir surette duşmesi üzerine, frangın vaziyetine bağiı olan havagazı tarifelerinin de yeniden tesbit edilmesi gerekmektedir. Komisyon, yakında havagazı tarifesıni de tetkik edecektir. Fransız frangımn sükutu havagazı tarıfelerinde 50 paralık bir sükutu icap ettirmektedir. 19371987 6 \\ i lşSanat Galerileıfnde yeni sergiler... Ankara'da Rami Uluer "Resim" sergisi. (6 Ocak 23 Ocak) iş Sanat Galerisi: Meşrutiyet Cad. 10, Bakanlıklar, Tel: 25 08 52 Jstanbul'da Necati Bcrent Demet Yersel "Resim" sergisi. (6 Ocak23 Ocak) tşSanat Galerisi (Parmakkapı): tstıklâl Cad. Yürekli Han, Kat 2, Beyoğlu, Tel: 144 20 21 Salih Acar Ayşim Feyzioğhı Sevtap Pısak "Resim" sergisi. (6 Ocak 23 Ocak) İş Sanat Galerisi (Erenköv): Bağdat Cad. 296 4, Erenköv. Tel: 356 01 68 tzmir'de Şeref Bigafi "Resim" sergisi. (6 Ocak23 Ocak) İş • Sanat Galerisi: Mimar Kemalettin Cad. 2, Konak, Tel: 14 12 50/376 Ankara ve tstanbul tşSanat Galerileri, bayram tatilleri ve pazar gunleri dışında her gün 12.001900 arasi; fzmir tş Sanat Galerisi bayram tatilleri, cumartesi ve pazar gunleri dışında her gün 8.301730 arası açıktır. Kilise ve devlet Son beş yıl içinde bükümel halkın güvenini kazanabildi mi? TUROWtCZ Sanırım kazanmak isterlerdı, ama bunun için çok fazla çaba harcadıklarını sanmıyorum. Sözgelimi, basının kullandığı dile bakın, eleştiride bulunan insanlara vargüçleriyle saldırıyorlar. Bugun kilisedevlet ilişkileri çok kötu değil. Ortak kilisedevlet komisyonu duzenh' olarak toplanıyor, ama bir sonuç çıkmıyor. h1 L paralık bir tenzilaı yapmak lüzumu hasıl olduğunu yazmışttk. Tramvay tanfesı de elektrik ücretlerine göre tesbit edilmekte olduğundan tramvay ucretlennin de bir miktar tenzili icab etmektedır. Bunun için tramvay tarife komisyonu bu ayın sonunda toplanarak meseleyi tetkik edecektir. Alakadar zevatın verdiği malumata göre tramvay ucretlennde yapılacak tenzilaı, 3060 para arasında olacaktır. Elektrik kilovatınm 14 kuruştan 18 kuruşa indiği halde şimdiye kadar tramvay ücretlerinde tenzilat yapılmaması 1926 tarihli tramvay mukavelesınin meriyet mevkiınde olması idi. İktisad Fakültesinde kayıt ve kabul başladı İktisad fakültesinde talebe kaydına başlanmıştır. Hukuk fakültesinin birinci sınıfında bulunan talebelerden birçoğu İktisad fakültesine nakletmeğe başlamışlardır. Ogmanlı bankasını aoyanlar Bursa 12 (Telefonla) Beş gün önce Osmanlı Bankasına müsellehan girerek 3450 lirayı gasbetmekten suçlu olarak yakalanan Inegölün Cuma mahallesinden Süleyman ve Ahmed hakkındaki tahkikat ikmal edilmiş suçlular Ağırceza mahkemesine verilmiştir. Troçki. Meksikaya yerleşti Meksiko 12 (a.a.) Troçki, zevcesile birlikte dün Meksikoya gelmiştır. • Troçki, Meksikonun 240 kilometro şimalinde kain Lecherio istasyonuna inmiş ve bir arabaya binerek Coyoacan mahallesinde ressam Riveranın evine gitmiştir. Trockinin buraya muvasalatı dolayısile hiçbir nümayiş yapılmamıştır. Gençler radikalleşiyor Bugun Polonya'da gençlerin tutumlannı nasıl nitelivorsunuz? TUROWtCZ Bir geneUeme yapmak çok zor. Bunalan gençler var, bunlan toplum sorunlan ya da siyaset pek ırgalamıyor artık, yalnızca bir işleri olsun, iyi bir hayatları olsun istiyorlar. A,na olup bitenın farkında olan pek çok genç var, kiliseye yakınhk duyan pek çok genç Katolik var, siyasal eğîlımleri olan gençler var. Korkarım, bunların birçoğu gün günden daha radikal oluyor. Bazı gençler, Dayanışma'nın çok zayıf kaldığını ve bazı hatalar yaptığını düşünuyor ve daha guçlu, daha sert bir tutum benimsemek istiyorlar. Ben bunu tehlikeli buluyorum. Gazeteniz en zor dönemi ne zaman yaşadı? TUROWİCZ En güç donemlerden biri, Stalinci dönemdi. Daha sonra iniş çıkışlar oldu. Bızim için en büyük özgurlük dönemi, 1980 ve 1981 yıllarıydı; o sıralar, daha önce butunuyle yasak olan konularda yazabilmiştik. Sıkıyonetimle birlikte, o ozgurluk sona erdi. Bugün eskısinden daha ozgür olduğumuz alanlar da var, daha zor durumda olduğumuz alanlar da. Dayanışma yıllanndan çok uzaktayız. OEMİIKTİOAR BEIGEVŞEKÜGİ DgRHANSlZUK VUCUTVOİMAG Y0B6ÜHLUKLAPI l|| i 5EJ<SÜÜN BEŞİR K E M A L l MAHMUT CEVAT SİRKECİ İSTANBUL Filistin Arablart da istiklal istiyor Küdüs 12 (a.a.) Küdus müftüsü Hüseyin "Maksadımız Filistinin istiklalini temin etmektir" demiş ve Arab davasım bu surette ilk defa olarak resmen Kraliyet tahkik komisyonuna bildirmiştir. MAUMUTC fCI&N MU5TAHJARATINİ lı s ( \ l| || PEKTOBİ TÜRKİYE $ BAIMKASI D.B. DENİZ NAKLİYATI T.A.Ş. GENEL MUDÜRLÜĞU'NDEN DUYURU Şirketimiz Denizhan binasında soğuk hava deposu yaptırac£<tır. Işin tahmini bedeli 10.500.000x TL. ve geçici teminatı 315.OOOr TLMır. thale ile ilgili proje, teknik şartname ve dokümanlar Teknik Işler Daıre Baskanlığı tnsaat Şube Mudürlüğu'nden lemin edilebilir. lhaleye ışürak edecek fîrmalar teklif zarflannı en geç 26.1.1987 gunü saat 16.00'dan önce Meclisi Mebusan Caddesı Çelebı Hamam Sokak No: 18 Kat: 2'de Teknik Işler Daire Başkanlıgı lnsaat Şube Müdurlüğü'ne vereceklerdir. Basın: 10358 İLAN İSKENDERUN DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI MÜESSESE MÜDÜRLÜĞÜ TARAFINDAN 6 KALEM MUHTELİF KİMYASAL MALZEME SATIN ALINACAKTIR Şartnamesi bedelsiz olarak aşağıdakı adreslerden alınabilir. 1. Iskenderun'da D.Ç, Fabrikaları Ticaret Mudürlüğu'nden, 2. Ankara'da Ziya Gökalp Cad. No: 80 Kurtuluş'taki Genel Müdürlüğümüzden. lsteklilerin şartnamemiz esaslanna göre hazırlayacaklan kapalı teklif mektuplannı en geç 24.2.1987 günü saat 14.30'a kadar müessesemiz Haberleşme ve Arşiv Müdürlüğü'nde bulundurmalan ilan olunur. Basın: 10385 l