Katalog

/ EYLÜL 1986 Ozetle DIŞ HABERLER CUMHURİYET/3. tran, Belçika'daki öğrencilerini geri çekiyor tran, Belçika'yla aralannda çıkan diplomatik gerginlik nedeni ile bu ülkede öğrenim gören Iranlı öğrencileri geri çağırdu Brüksel'deki İran Büyükelçiliğinin Belçika Haber Ajansı (BELGA) araalığı ile yayimladığı bildiride, bu yılın başlannda bir Iranlı büyükelçilik görevlisi ile iki Iranlı öğrencinin Belçika'dan anırdışı edildiği ve İranlı öğrencilerin huzurlarının kaçırıldığı belirtüdi. Bildiride, "Bu yüzden İranlı öğrencilerden öğrenimlerini kendi ülkelerinde sürdürebilmeleri için Belçika'dan aynlmalan istenmiştir" denildi. (a.a.) Urho Kekkonen için yas 8 5 yaşındaki eski cumhurbaşkanının ölümü derin üzüntü yarattı. Isveç Başbakanı îngvar Carlsson, "O büyük bir devlet adamı ve detantın savunucusu idi" dedi. Dış Haberter Servisi Bir suredir rahatsız olan Finlandiya'nın eski cumhurbaşkanlanndan Urho Kekkonen'in ölümü üzüntu yarattı. 85 yaşında ölen Urho Kekkonen, çağımızın önde gelen devlet adamlanndandı. 19561981 arasında 25 yıl cumhurbaşkanhğı yapmıştı. Kekkonen özellikle, 2. Dünya Savaşı'ndan sonra Finlandiya'nın Sovyetler Birliği ile olan ilişküerini. usta biçimde yürütmesi detant (yumuşama), banş için yoğun çabalar harcaması ile tanınmıştı. Kekkonen 1981'de, sağlık nedenleri ile uzun yıllar yürüttüğü Finlandiya Cumhurbaşkanhğından aynlmıştı. Finlandiya'nın yetiştirdiği en büyük devlet adamlarından biri olan Kekkonen'in görevinden ayrılmasından sonra da, Helsinki yakınlarındaki bir göl kenarında bulunan cumhurbaşkanhğı köşkünu kullanmasına izin verilmişti. Kekkonen'in oğlu Matti Kekkonen dün sabah yaptığı kısa açıklamada, "Eski cumhurbaşkanı Urho Kekkonen bu sabah sakin bir şekilde oldu. Doktorlar, ölüm nedeninin dolaşım bozukluğu olduğunu açıkladılar" dedi. Kekkonen'in ölüm haberini normal yayınını keserek veren Finlandiya radyosu, daha sonra klasik müzik çalmaya başladı. Kekkonen'in ölümü uzerine bir açıklama yapan Finlandiya Cumhurbaşkanı Mauno Koivısto "Büyük bir Fin'i ve uluslararası sahnede saygı uyandıran önde gelen devlet adamını kaybettik. 2. Dünya Savaşı devam ederken bile, Kekkonen, Finlandiya Finlandiya'nın eski cumhurbaşkanı, çağımızın önde gelen devlet adamlarındandı POLTTIKADA SORUNLAR ERGUTV BALCI Libya Saplantısı Başkan Reagan'ın Libya saplantısından kurtulamadığı anlaşılıyor Daha da ötede, bu saplantınm giderek tehlikeli bir hal aldığı görülüyor. ABD'nin 15 nisanda Libya'ya karşı düzenlediği hava saldırı' sına dayanan günlerie şimdiki durum arasında bir dizi benzertikr var. 7 O zaman da Akdeniz'deki Amerikan gemileri tehditkâr biçimde toplanıp, hareket etmeye başlamışlardı, şimdi de aynı' şeyi yapıyortar. Reagan'ın özel temsilcisi General Vernon Walters, 15 nisan saldmsından önce Avrupa'ya gitmişti. Walters, dün yine Libya konusunda destek aramak için Avrupa'ya gitti. Reagan yönetimi, 15 nısan saldınsından önce olduğu gibi, şimdi de Libya'ya karşı yoğun bir suçlama kampanyası yürütüyor Ancak benzerlikler burada bitiyor. 15 nısan saldınsından önceki durumla, şimdiki durum arasında çok onemli bir fark var. ABD, o zaman suçlarnalarına dayanak olarak Batı Berlin'deki diskotek saldırısını almıştı. Gerçi Libya'mn bu olaya ne denli kanştığı tartışmalıdır. Yunanistan dahil bazı ülkeler, ABD'nin kendılerine gösterdiğı ipuçları ile tatmin olmadıklarını belirtmişlerdir. Ama hiç olmazsa ortada gerçekleştirılmiş bir eylem vardı. Bugün ıse, hiçbir somut eys lem yok ortada. Sadece VVashington'un Libya'ya yönelttiğı suç, lama: "Sen terörist eylemlere geçmeye hazırlanıyorsun." Bu mantık, dünyamızda tam anlamıyla orman yasasını egemen kılabilir. Her devlet, dişini geçırebıldıği ufak ulkeye, "Sen terörist eylemlere hazırtanıyorsun" dıyerek saldırabilir. Komünızmin yasak olduğu bizım gibı ulkelerde insanı, "Arkadaş, sen komünizmi cvmeyi planlryorsun" dıyerek tutuklamaya benzer. Bunun adına zorbahk derler. ABD'nin, bu polıtıkanın zamanlamasını lyice düşündüğü an; laşılıyor. Mısır'la yapılan ortak tatbikat, Muammer Kaddafi'ye içeride muhalefetin arttığı yolunda haberlerın geldığını bir sıraya rastlamıştır. Tatbikatla birlikte, Libya'ya karşı, terörist eylemlere hazırlandığına ılişkin yoğun bir suçlama kampanyası açılmıştır. Forrestal uçak gemısinın Libya açıklarında sürekli devrıye gezeceğı açıklanmış, NATD Başkomutanı General Bernard Rogers, gerekir. se Libya'ya B52 bombardıman uçaklarının göndenlebıleceğini belirtmiştir. ABD, Libya'ya tekrar saldırır mı? Bu aşamada saldıracağını sanmıyoruz. VVashington'un böyle bir saldınyı haklı gösterebilmesi olanaksızdır. Reagan yönetiminin, şimdilik hedefinin, sinir savaşını tırmandırarak übya'da bir iç karışıklık çıkarmak olduğu anlaşıhyor. ln~ temational Herald Tribune gazetesine göre, Beyaz Saray, Kaddaft'yi korkutarak, bir yanlış hareket yapmaya zorlamaya çalışıyor. Kaddafi, yanlış bir hareket yapmasa bile, sürekli gerginliğin Libya halkında hoşnutsuzlugu arttıracağı, bu olgunun da'Kaddafi'ye karşı muhalefeti güçlendirecegi umut ediliyor. Bunun tersi olamaz mı? Halk dış tehlike karşısında Kaddafi'nin çevresinde kenetlenemez mi? Olabilir. Ancak ABD'yi umutlandıran bazı noktalar var. Batılı haber alma kaynaklannın raporlarında, Kaddafi ile, bazı ordu komutanlarının sürtüşme içinde olduğu öne sürülüyor. Ayrıca, 15 nh san saldınsından bu yana, Libya'nın 2. adamı Abdülselam CaM lud'un durumunun giderek sağlamlaştığı, buna karşılık Kad' dafi'nın eski etkinlığini yitirdiği bildiriliyor. Moskova'nın da Kaddafi'den pek hoşnut olmadığı, Libya'mn başında daha istikrarlı ve dengeli bir lider (Callud gibi) görmek istediği öne sürülü1' yor. Ve son olarak, Libya'mn içine yuvartandığı ekonomik bunâ' lım, Reagan yönetımıni umutlandıran diğer bir nokta. Ülkenirf 1980'de 22 milyar dolar olan petrol gelirlerinin, bu yıl 5 milyar' doların altına düşeceğı tahmin ediliyor. Yatırımlarda ve ithalat, ta büyük kısıntılar yapılmış durumda. Bu olgu da, petrol zenginliğinin rahatlığına alışan halkta tedirginiik yaratıyor. Lıbyaya psikolojik ve ekonomik baskının yoğunlaştırılmasının, bu te" dirginliğin artmasına yol açacağı hesap ediliyor. Dün Avrupa'ya gıden Vernon VValters, büyük bir olasılıkla, ABD'nin müttefiklerinden Libya'ya karşı etkili ekonomik yaptırım uygulamalarım isteyecektir. Avrupa ülkelerinın ıse bu isteği kabul edeceklerı şüphelidir. Muammer Kaddafi'nın, ABD'nin açtığı kampanya karşısın' da güç durumda kalacağını söylemek herhalde yanlış olmaz. "• Bilindiği gibi, Libya liderinin Arap dünyasında, Sunye'nin dı^ şında fazla dostu yoktur. Son olarak, Fas, Bırlik Anlaşması'm' feshetmiştir. Libya bırliklerinın Çad'ın kuzeyinde bulunmaları. nedeni ile, siyah Afrika ülkelerinın de Kaddafi'yi çok candan destekledikleri ileri sürülemez. Ancak sanırız, bu gibi durumlarda özel anlaşmazlıklar ve hesaplamalar bir yana itilerek, duruma daha geniş açıdan bakılmalıdır. Geniş açıdan bakılınca da sorun, bir büyük devletin, ufak bir ulkeye, hiçbir somut kanıt ortaya koymadan "Sen terör eylemleri planlıyorsun" dıyerek baskı yapması, tehditte bulunmasıdır. Bu ise, Üçüncü Dünya ülkeleri açısından son derece tehlikeli bir gelişmedır. Bugün, zorbahk politikasına özel hesaplarla karşı çıkmayan ufak ülkeler, yarın aynı politikaya kendılerı hedef olabilirler. tran'in Kunt kentinde iki hafta önce 13 kişinin ölümune yol açan bombalı saldınyı gerçekleştirdikleri belirtilen kişiler önümüzdeki günlerde idam edilecekler. tran Enformasyon Bakanı Muhammed Muhammedi Reyşari, suçlulann ölen 13 kişinin ailelerinin isteği uzerine olay yerinde idam edileceklerini bildirdi. Kurban Bayramı sabahı Kum kentinde bir camiye bomba yüklü bir arabayla yapılan saldında 100 kişi de yaralanmıştu Reyşari, geçen hafta yaptığı açıklamada, Kum kentindeki ve Tahrandaki diğer altı patlamanm sorumhılan olduklan betirlenen iki terör şebekesinin ortaya çıkarıldığını belirtmişti. (a.a.) Iran'da bombacüara idam Urho Kekkonen uzun siyasal yaşamında dünyanın önde gelen liderleri ile dostluk ilişkileri kurmuştu. Yukandaki resimlerde Kekkonen ABD gezisinde Başkan Nvcon'la ulusal marşları dinlerken ve eski Sovyetler Birliği Devlet Başkanı Leonid Brejnev'le şakalaşırken görülüyor. Sağlık nedeni ile Cumhurbaşkanhğı görevinden ayrıldıktan sonra ise, zamanmı okuyup, yürüyüş yaparak geçirdi. yı b a n ş ve istikrar içinde yaşatmayı amaçlayan programını hazırlamıştı. Kekkonen, görevden ayrıldığında, Finlandiya1 yı tarihinin en istikrarlı durumunda bıraktı." Finlandiya Dışişleri Bakanı Paavo Vayrynen de yaptığı açıklamada "Tarih Kekkonen'i değerlendirirken. bizim şu anda duşünduğümüzden bile daha buyük çaplı bir devlet adarm olduguna karar verecektir" dedi. Sovyetler Birliği resmi TASS Ajansı, Kekkonen'in olüm haberini verirken, "Çağımızın önde gelen bir devlet ve siyaset adamı" deyişini kullandı. lsveç Başbakanı Ingvar Carlsson, Kekkonen'in ölümü uzerine yaptığı açıklamada, "O büyük bir devlet adamı ve detantın savunucusu idi" dedi. YAŞAMI VE POLİTtKASI Urho Kekkonen 3 Eylül 1900'da Doğu Finlandiya'da Sovyet sınırına yakın Piplaveski kentinde dunyaya geldi. 1919"da ür.iversiteye giden Kekkonen hukuk doktoru olarak mezun oldu. I936'da merkezci Tanm Partisine giren Kekkonen aynı yıl parlamentoya partinin milletvekili seçildi. Siyasal yaşamda hızla yükselen Kekkonen 1956'da Cumhurbaşkanlığına seçildi. Kekkonen, dört kez üstuste seçilerek, cumhurbaşkanhğı görevini 25 yıl yüruttu. Kekkonen, kendisinden önceki Cumhurbaşkanı Kusti Paasikivi ile birlikte PaasikiviKekkonen politikası diye bilinen politikayı saptadı. 1956'da iktidara geldikten sonra da bu politikayı geliştirdi. Politika, Finlandüya'mn büyük komşusu Sovyetler Birliği ile iyi ilişkiler kurması, Moskova'yı kuşkulandıracak davranışlardan kaçınması ve Doğu ile Batı arasında detantın (yumuşama) kurulması ilkelerine dayanır. Tarafsızhk ilkesine özenle uyaiı bir politika, Finlandiya hükumeti tarafından hâlâ titizlikle uygulanmaktadır. Kekkonen, Sovyetler Birliği ile çok olumlu ilişkiler kurmasına rağmen iç politikada merkezin temsilcisi ohnuş, onun döneminde Finlandiya kapitalizmi gelişmiştir. Finlandiya ufak bir ülke olmasına rağmen gelişmiş sanayiye ve Avrupa'nın en yuksek yaşam standardına sahip zengin bir ülkedir. ABD'de yayımlanan "U.S. News and World Report" dergisinin Moskova muhabiri Nicolas Daniloff, Sovyet gizli servisi KGB tarafmdan tutuklandı. Daniloff, bir KGB görevlisinin ve eşinin açıklamalanna göre, bir Sovyet vatandaşından, üzerinde "çok gizli" damgalan bulunan haritalar alırken tutuklandı. Kendini KGB yetkilisi Sergodeyev olarak tanıtan görevünin AP ajansının telefonla sorduğu sorulara verdiği yanıta göre, Daniloff doğu Moskovada KGB'ye ait bir binada tutuluyor ve sorgulanıyor. Geçen hafta ABD'de Sovyetler Birliği hesabına casusluk yaptığı gerekçesiyle tutuklanan Sovyetler Birliği'nin BM Teknoloji misyonunda görevli Zakharo v 'un tutuklanmasına misilkme olabileceği belirtilen bu olayın çözümlenmesi için ABD'nin Moskova Büyiikelçiliği diplomatik girişimlerde bulunuyor. (AP) KGB, Amerikah gazeteciyi sorguluyx>r i Sovyetler'in en gelişmiş uçaklan arasında Ürdtin SSCB'den MİG29 ahyor Körfez'in etkili gazetesi Al Itîihad ABD'nin siparişten kaygılandığını belirtti. KUVEYT ( u . ) Amerikan silahlanna iliskin istemi yılbaşında VVashington'ca reddedilen Ürdün'ün, şimdi Moskova'dan silah almaya hazırlandığı bildirildi. Körfez'in etkili gazetesi Al Ittihad, Ürdün'un, SSCB'den MİG29 uçaklan ile uçaksavar füzeleri alacağını duyurdu ve siparişin ABD'de "kaygı yarattığını" one sürdu. MÎG29'lar Sovyet teknolojisinin "son harikasT' olarak niteleniyor ve îsrail Hava Kuvvetleri'nin belkemiğini olusturan ABD yapırnı F16 uçaklanyla başedebildiği kaydediliyor. Satışın gerçekleşmesi halinde, "Sovyet müttefiki" Suriye dışında ilk kez bir başka Ortadoğu ulkesi, bu uçaklara sahip olacak. Amerikan Savunma Bakanlığı kaynaklanna dayanan Al Ittihad, Ürdün'un Sovyet silahlan konusunda Washington'a bilgi vermediğini bildirdi. Aynı kaynaklara göre, Ürdün'ün bu siparişi "bölgedeki DoguBatı silah dengesini bozacak" önemde. ABD'ri Libyu yunksı bir örgüt tehdit etti F16'LARA EŞ GÜÇTE Sovyetler Birliği'nin en gelişmiş savaş jetlerinden biri olan MtG291ann F16'larla baş edebilecek güçte olduğu bildiriliyor. Gazete, Ürdün'un alçaktan gelen uçaklan vurabilen Sovyet Sam8 ve Sam 12 füzeleri teslim aldığını da yazdı. Amman yönetiminin, hemen butun yuksekliklere ulaşabilen Sam11 füzelerinden de istediği kaydediliyor. Bu füzeler de daha önce Ortadoğu'da yalnızca Suriye'ye verilmişti. Ürdün daha once ABD'den 1.9 milyar dolarhk silah istemiş, ancak satışın Kongre"de onaylanmayacağını anlayan Reagan yönetimi, şubat 1986'da siparişi geri çevirmişti. Ürdün'ün istediği silahlar arasında omuzdan atılan "Stinger" füzeleri de bulunuyordu. Kongre, satış için, Kral Hüseyin'in Israil ile "doğrudan ve sonuca yonehk"' görüşmeler başlatması gerektiğini öne surmüştu. Yönetim de bu konuda ilerleme gorülmediğini ve Kongre"ye satış için olumlu rapor verilemeyeceğini açıklamıştı. Al İttihad, Suriye'nin MİG29 uçaklarından oluşan bir filoyu kısa süre önce teslim aldığını da duyurdu. Şam'ın 80 adet Mig29 için SSCB ile anlaştığı biliniyor. Bu uçaklar, Amerikan F16'ları dışında Fransız Mirage 2000 ve İngilizFransızF.Alman ortak yapımı Tornado'larla da eş güçte sayılıyor. Öte yandan, Mısır Devlet Başkanı Hüsnü Mübarek tarafmdan yinelenen "FKÖ ile uzlaşma" önerisini, Ürdun Kralı Hüseyin'in reddettiği bildirildi. Birleşik Arap Emirlikleri'nde yayımlanan "Al Haliç" gazetesi, geçen perşembe günü Mübarek'in Amman'a yaçtığı sürpriz ziyaretin "FKÖ ile Ürdün arasındaki uçurumun kapatılması" amacı güttüğünü, ancak ilerleme sağlanamadığını kaydetti. KabiVdeki patlamayı mücahitler üstlendi Afganistan'm başkenti Kabil yakınlannda geçen hafta bir askeri silah deposunun havaya uçurulmasının sorumluluğunu bir mücahit grup üstlendi. Mücahit gruplardan Hizbi lslami, Pakistan'ın Peşaver kentinde yaptığı bir açıklamada, örgütün Kabil Çevresi Komutanı Abdülhak Han bir mektup aldığını ve bu mektupta "süah deposuna Abdülhak komutasındaki mucahitlerin roket saldınsında bulunduklannm" kaydedUdiğini büdirdi. Mücahitlere yakın Afgan lslami Basın Ajansı (AİP) tarafmdan verilen habere göre, Abdülhak mektubunda, 600 kadar mücahidin salı günü ytrel saatle lO.lS'İe 107 mm 'lik füzelerle silah deposunun bulunduğu mevzilere ve yakınındaki Pagman kentinde hükümet kuvvetlerine saldırdıklannı yazdı. (a.a.) BEYRUT. (UBA/DPA) Daha önce adı duyulmayan Libya yanlısı, "Arap Komando Hareketi İntihar Hücreleri" adındaki bir grup Libya'ya karşı yeni bir saldırı girişiminde bulunulduğu takdirde butün dünyada ABD'ye karşı misilleme eylemleri yapacaklarını açıkladı. örgutün Batı Beyrut'ta yayımlanan Libya yanlısı "ElSafir" gazetesine yaptığı açıklamada, ABD'nin Libya'ya yonelik tehditlerini surdürmesi ve bu ulkeye yeni saldınlar yapması halinde tum dünyadaki ABD çıkarlarına karşı geniş bir misilleme kampanyası açılacağını Avrupadaki Amerikalıların öldurüleceğini bildirdi. Örgut açıklamasında ABD'nin saldırgan tutumuna misillemede bulunmak amacıyla ABD topraklarında bile eylem yapabileceklerini bu amaçla Beyaz Saray'a saldırmaktan çekinilmeyeceğini belirtti. Soz konusu örgutun "ElSafir" gazetesinde el yazısıyla yayımlanan açıklamasında ABD Libya'mn toprak bütünluğune ve bağımsızlığına karşı saldırgan tutumunu sürdürdüğü surece, ABD emperyalizmine karşı bir ölum kahm mucadelesi verileceği öne sürüldü. I Yunan Başbakanı, Rogers'ı eleştirdi İ SEVGİLİTİİRKHALKI SHP SMU LtolK OLHm KJtöMUm. Çünkü sen, herşeye lâyıksın! NASIL KATILACAKSINIZ? • Katkınızı Turkıye nın heryenndekı Zi[aa\ Bankası şubelennden hıçbır havaıe gıden odenedenZiraat Bankası Mhhatpaşa Şubesi Hesap No: 304169, Ankara " adresıne gonderebıhrsınız • Aynca katkılarınızı SHP II l<çe Merkezlenne ve SHP Genel Merkezt ne elder makbuz karşıiığı ıletebnırsımz »Posta havalesı ile "SHP Genel Merkezi, KonurSok. 32, Bakanlıklar/Ankara" adresme yollayabıiırsınız • Katkıntzm yalnızca 7 000 lıra ile sınırlı olmadığını hatırlatmak 'slıyoruz elbette daha fazla da gondenleMır Papandreu: Adaların savunmasını Türkiye'ye bırakmayı kabul etmeyîz Andreas Papandreu, Yunanistan'ı meşgul eden en onemli sorunun "Türk tehdidi" olduğu yolundaki iddiasını tekrarladı. ATİNA, (a.a.) Yunanistan Başbakanı Papandreu, kendilerini meşgul eden en önemli sorunun "Türk tehdidi" olduğunu kaydederek, "Bu konu, Yunanistan'ın toprak butünluğü ve Helenizmin gelecegi ile doğrudan ilgilidir" dedi. PASOK (Pan Helenik Sosyal Hareket Partisi) Merkez Komitesi 19. toplantısının açılış konuşmasını yapan Papandreu, Yunanistan'ın General Rogers Planı uyarınca NATOnun askeri kanadına donmesinin bazı yeni sorunlara neden olduğunu söylcdi. Papandreu şöyle konuştu: ••Rogers, Amcrika ve NATO Yunan Hava Kuvvetleri için ülkenin doğu sınırlannı belirleyecek yerde, anlaşmaya dayanarak önce Türkiye, NATO ve Yunanislan'ın katılması ile l.arisa karargâhının kurulmasını ismekte ve Yunan Hava Kuvvetleri'nin harekât bolgelerinin bun Bağlantısızlar Hareketine dahil ülkelerin liderleri, bugün Zimbabve'nin başkenti Harare'de bir araya geliyor. Toplam 101 ülkeden 14 bin delegenin katılacağı toplantıda SO'ye yakın ülkenin devlet başkanı düzeyinde temsil edilmesi bekleniyor. Bağlantısız ülkelerin üç yılda bir yapılan ve 8.sini olusturan bu toplantısında dönem başkanlığı, Hindistan Başbakanı Rajiv Gandi'den Zîmbabve Başbakanı Robert Mugabe'ye geçecek. 6 gün sürecek toplantıda, gündemin onemli maddelerinden birini, Afrika kıtasınm güney kesimindeki ırkçılık olustumyor. Bu konuda, oıeliikle Guney Afrika CumhuriyetVndeki ırkçı beyaz azınhğm yerli siyah halka karşı uyguladığı politikalar üzerinde durulacak. Bağlantısızlar toplantısı bugün Tüm olanaklarını halkından, ıçınden doğduğu o bereketlı kaynaktan sağlayan SHP'nın, "Dayanışma Kampanyası'na yansıyan destek ve ılgi, her îürlü umudun üstündedır. Omuz verenler sağolsunlar!. SHP'ye desteğınızi, bütçenızın elverdiği, gücünüzün yettığınce süreklı kılın Bızım ıçın çok önemlı olan katkınızı, gün geçırmeden ulaştınn. Haydı SHP ile dayanışmaya' Haydı güzel günlere' Katılın, katılım sağlayın. Papandreu: Hep aynı şarkı dan sonra tespitini önermektedir. Bağımsız bir ülke, kendi topraklannın savunma hakkını taşımak zorundadır. Bu hak, başka ülkeye devredilemez. Şayet Yunanistan, NATO illifakının bu istegini kabul ederse, bunun anlamı, doğu Ege adalannın savunmas. Turkiye'ye terk edilecek demektir. Yunanislan. bunu kabul edemei." SHP • Tek tek yollayjbtleceğınız gıbı toplu olarak da ıletebılırsınız