Katalog

22 AĞUSTOS 1986 EKONOMİ TURKIYE'den 'AET'ye giriş için iyimser tarih 1992' Ekonomi Servisi Cenevre Üniversitesi Araştırma Enstitüsü Türk Başkanı Prof. Dr. Ural Ayberk, Türkiye'nin AET'ye girme tarihinin iyimser bakışla 1992, kötümser bakışla da 1997 yıllan olduğunu söyledi. Haliç Rotary Kulübü toplantısında dün "Türkiye'deki iktisadi gruplaşmalann îsviçre'den görünuşü" konulu bir konuşma yapan Prof. Dr. Ayberk, Volkswagen Vakfı'nın desteği ile Türkiye'de yapılan bir araştırma sonuçlanna değinerek, "Türkiye gibi 50 milyonluk bir ülkenin sorunlanna AET'nin yanıt verebilmesi çok güç" dedi. Prof. Ayberk, Turkiye'de yapılan araştırma sonuçlanna göre tarım sektörünün ağırhğını kaybettiğini, tekstil sektörünün tam liberalizmden yana olduğunu, AET'nin ise Türkiye'nin tarım sektörü ve işgücünden çekindiğini söyledi. Büyüme korkusu DFTnin endişesi: tthalat, enflasyon ve DME'nin açıkladığı yüzde 7.8'lik büyüme hızı tahmini, 1987 bütçe hazırhklarını altüst etti. Bu denlı büyük bir kalkınma hızından sonra, gelecek yıl için "mütevazı" bir hedefle yetinilmesi zor gözüküyor. DPT'nin korkusu 7.8 düzeyinde olmasa bile, yüzde 7'nin üzerinde kalacak bir kalkınma hızmın ödemeler dengesi açığını 1.5 milyar dolara yükselteceği yönünde. ANKARA, (Cumhuriyet Biirosu) DlE'nin yüzde 7.8'lik "sürpriz" kalkınma hızı, 1987 bütçe hazırhklarını altüst etti. Bu denli büyük bir kalkınma hızı rakamından sonra gelecek yılki programda "mütevazı" bir hedefle yetinilmesinin yaratacağı "sıyasi risk" tartışma konusu oldu. 1987 yılı bütçesine esas olacak yıllık programın ana cercevesi DPT'de H Î I h l dı. Ancak programcılann ön hazırhklar sırasında temel hedeflerin oturtulmasında bazı sorunlarla karşılaştıkları öğrenildi. Temel göstergelere yüksek büyüme hızı hedefine ilişkin su üstüne çıkan çelişkiler şöyle sıralanıyor: 1. Büyüme hızı: Hükümet yüzde 7.8'lik kalkınma hızmın ardından gelecek yılki büyüme hedefınin yüzde 6 ile 6.5'un altında tutulmasını istemiyor. Programcılar ise Türkiye'nin iki yıl üstüste yüzde 5'in üzerinde yıllık büyüme hızı sergilemesinin ekonomide onanlmaz yaralar açacağı kanısındalar. Endişeler ithalat artışı, ödemeler dengesi açığı ve enflasyon patlaması konularında odaklaşıyor. 2. Enflasyon hızı: Siyasi iktidar yüksek oranda büyümenin fıyat kontrolü ile birlikte yürütülmesi arzusunu taşıyor. Bu amaçla, gelecek yılki program hedefleri arasında fiyat artış hızının yüzde 20'yi aşmayacak biçimde belirlenmesini düşünüyor. Oysa programcılar yüksek kalkınma hızmın ckonomiyi ısıtmasından, enflasyonun konulan hedefi aşmasından korkııyorlar. 3. Ödemeler dengesi: DPT'de yaygın kanı bu yılki büyüme hızının yüzde 7.8 oranında kalması halinde ithalat hacminin de 11.5 milyar dolara ulaşacağı yönünde beliriyor. Gelecek yılın ithalat «e ihracat hedeflerinin oturtuhnasında da guçluk çekiliyor. thracatta bu yıl 8.2 milyar dolarhk düzeyin üstüne çıkılacagı pek sanılmij'Dr. Ancak petrol fiyatlanndaki artış eğilinıiııin ihracat ve ithalat açısından yeni dengeleı oluşturacağı beklentisi su üstüne çıktı. Anan petrol fiyatlarının sadece ithalat hacminı yükseltmekle kalmayarak, ihracat temposuna da yarayacağı görüşü ile 1987 yılının j*edeflerinin belirlenmesinde aceleci tutum ızlenmiyor. BÜTÇE BÜYÜKLÜGİJ: 1011 TRİLYON Hükümet henüz programalarla bir araya gelerek bütçe büyükLuğu çalışmalarına başlamadı. Ancak 198"biitçesi için 1011 trilyon lira arasında değişen rakamlar üzerinde duruluyor. CÜMHURİYET/9 EKONOMİ NOTLABI OSMAN ULAGAY 38 Ateşle İstikrar ve ödemeler dengesi açığıÖzal'ın Tehdidi Ateşi birdenbire 4041'e yükselen, tansiyonu 45'e düşen, kendini kaybeden hastaya yapılan ilk müdahale sonunda ateşi 38 dolayına düşürülebilmiş, tansiyon normale yaklaşmış, hasta kendine gelmişse ve hastanın bir süre bu durumunu koruması beklenıyorsa "durumu istikrar kazandı" deyimi kullanılır genellikle. Ama bu "istikrarlı durum"a bakarak hastanın kesin iyileşme yolunda olduğunu söylemek çoğu kez yanıltıcı olabilir. Eğer hastalık doğru teşhis edilmemiş ve doğru tedavinin uygulanmasına başlanmamışsa yapılan ilk ve yoğun müdahalenin sağladığı "istikrar durumu" geçici olur, hasta yeniden kötüleşmeye başlar, sürekli 38 ateşle yaşadığı uzun bir "istikrar" döneminin sonunda ilkinden de kötü bir krizin, vahim bir istikrarsızlığın pençesine düşebilir. 1980'li yıllara ciddi rahatsızlıklaria giren Türkiye'nin ve Türkiye ekonomisinin sıkıntılarına tam doğru teşhis konduğunu. en uygun tedavilerin uygulandığını söylemek kolay değildir. 1980'den, özellikle 12 eylülden sonra hastaya kendi fikri alınmadan çeşitli şok tedavisi yöntemleri uygulanmış, ateşi 38'e düşürülebilmiş, hasta ayakta duracak hale getirilmiştir. Arada bir yapılan güçlendırici iğnelerle, bünyeye dısardan şınnga edilen ilaçlarla hastada kısa süreii bir canlılık belırtisi yaratılmış, moralinin biraz düzelmesi sağlanmış, ateşın sürekli 38 dolayında kalması ise önemsiz bir olay gibi gösterilmeye çalışılmıstır. Hastadaki her küçük düzelme belirtisinin alkışlarla ilan edildiği bu süreç içinde hastalığın gerçekten tedavi edilip edilmediği, 38 ateşle yaşanan "istikraf'm sonunda daha büyük yeni istikrarsızlıklara neden olup olmayacağı soruları adeta unutturulmuştur. 1980'den bu yana Türkiye ekonomisine uygulanan tedavi yöntemleriyle nereden nereye gelindiğini, hangi sorunların hafiflediğini ve hangi sorunların ağırlaştığını kısaca hatırlamaya çalışalım: • Yüzde 100'lere tırmanan enflasyon bir ara yüzde 30'un altına doğru çekilebilmiş, programının temel vaadi olarak enflasyonu yüzde 10'a çekeceğini beyan eden Anavatan Partisi iktidarı döneminde ise yüzde 50'lere tırmanmıştır. Şimdi, dünyada fiyat artışlarının sıfırlandığı bir ortamda enflasyonu yüzde 25'e indirmeyi başarı gibi göstermeye çalışan ANAP iktidarının bunu başarması bile çok zor gorünmektedir. • Enflasyon aşağı çekilemediği için ANAP programının "ortadirek" diye tanımladığı işçi, memur, emekli, çiftçi, esnaf kesiminin ekonomik durumunun düzeltileceği yolundaki vaadi de lafta kalmış, eldeki bütün göstergelere göre bu kesimin durumu düzelmek şöyle dursun, hızla bozulmuştur. Seçim vaatlerine kanarak ANAP'ı desteklemiş olan bu kesimden şimdi yaygın şikâyetler yükselmektedir. • İhracatta iç pazarın daraltılması, hızlı devalüasyon politikası, suiistimale uğrayan yoğun teşvikler sayesinde ve ticaret hadlerinin görülmemiş ölçüde bozulması pahasına önemli artışlar sağlanmıştır. Ancak bu cephede varılabilecek üst sınıra çok yaklaşılmış, iç pazar biraz canlanınca ihracatımızın milli gelirdeki payı düşmeye yüz tutmustur. Türkiye'nin, kaltcı dış pazarlara daha fazla ihracat yapmasını sağlayacak yeni ve modern üretim kapasrtelerini devreye sokmadan yeni bir ihracat atılımına girişmesi çok zorlaşmıştır. • Döviz kazandırıcı nitelikleri nedeniyle yoğun teşvik gören uluslararası nakliyecilik ve gemicilik sektörlerinin durumu pek partak görünmemektedir. Dış müteahhitlık gelirleri de düşerken Türkiye yeniden kısa vadeli borçlanarak yıllar yılı ağır dış borç ödemek yükümlülüğü altına girmiştir. Bu koşullar altında Türkiye'nin, ödemeler dengesi sorununu çözmüş olduğunu söylemek çok zordur. • Yüksek faiz şokuyla sağlanan mevduat artışlannın hızı giderek kesilmiş, toplam tasarruflarm milli gelirdeki payı ise, vergileme alanındaki çabalara karşın, yükseltilememiştir. Üstelik tasarruflarm istenen yönde yatırımlara dönüşmesi de sağlanamamış, emlâk ve altın yeniden en çekici yatırım alanları haline gelmiştir. • Yatırımlann, özellikle de özel kesim yatırımlannın beklenen ölçüde artmadığı bir ortamda işsizlik sorunu ağıriaşmıstır. Kısacası ekonomideki ciddi dertlerin hiçbirine tam doğru teşhis konamamış, doğru tedavi uygulanamamıştır. Bunun sonucunda halkın, toplumun büyük bir kesiminin ekonomik durumu bozulmuş, şikâyetler artmıştır. Hastanın ayakta durmasını ve 38 ateşle "istikrar"\\ görünmesini sağlayan başlıca unsur ise içerdeki kaynak açığını kapatan ve bol keseden devreye sokulan dış krediler oimuştur. Sayın özal'ın, "Bize oy verin. Bizim iktklardan gidici olduğumuz anlaşıhrsa dış kredi akışı durur, istikrar bozulur" derken kastettiği işte bu "istikrar" dır Liibnan. et kısıtlamasını kaldırdı tZMİR, (Cumhuriyet Ege Biirosu) Dısişleri Bakanhğı, Lübnan'a radyasyon tehlikesi nedeniyle kısıtlanan Türk etlerinin girişinin serbest bırakıldığını duyurdu. SSCB'de Çernobil nükleer santralı kazasının meydana gelmesinden sonra bazı Arap gazetelerinde, Doğu Avnıpa'da radyasyondan kirlenmiş canlı hayvan ve etlerinin Türkiye'deki serbest bölgelerde menşei değiştirilerek LUbnan'a sokulduğu yolunda haberler çıkmıştı. Bunun Uzerine Dışişleri Bakanhğı, Arap ülkelerindeki Türk buyükelçiliklerine talimat vererek, haberlerin asılsız olduğunun belirtilmesi için girişimlerde bulunmasını istemişti. Demirören, Tacir değilim' dedi, iflas davasından kurtuldu İSTANBUL, (ANKA) Erdoğan Demirören'in, 7. Asliye Ticareı Mahkemesi'nde, Marmara Gıda Sanayii ve Ankara Gıda Pazarlan Süper Marketçilik adına açılan icra iflas davaiannda, "Tiiccar detilim, iaciriigim 1,5 yıl öncc son» erdi" şeklinde savunma yaptığı ögrenildi. Demirören'in savunması üzerine Ticaret Sicil Memurluğu'ndan istenen yanda da, Demirören'in ticari kişiliğinin Erdoğm Demirören 0denkendi isteği ile sona erdirildiği belirtildi. meyen taMBerdeki kefaleti geDavaya müdahil olarak katılan avukat çersiz. OkUy Gerçeker, ANKA'ya yaptığı açıklamada, Erdogan Demirören'in, tüzelkişiliğini onadan kaldırarak hakkında açılan icra iflas davalarını önleme yoluna gittiğini savundu. öte yandan, Demirören Hukuk Bürosu'ndan bir yetkili de olayı doğrulayarak, Demirören'in 1,5 yıldır iflasa pay sahibi olmadıgını belirtti. Yetkililer bu nedenle Demirörenin, bedelleri ödenmeyen tahviiler altındaki kefaletinin de geçersiz olduğunu belirttiler. Bir grup tahvil sahibi adına dava açan Avukat Oktay Gerçeker, bu yıl başında gazeteler aracılığıyla tahvü sahiplerine Erdoğan Demirören imzalı çağrıda bulunulduğunu, bu çağrıda, "Gelin, paranızı ödeyecegiz" denildiğini de anımsatarak, "Demirören, bu gazete ilanlannın albna imza koyarak kefil oldugunu kabul etmiştir. Gidenlere de, grubana baglı şirketlerin senetlerini teklif etmiştir" şeklinde konuştu. pıracat geriye ithalat tam yol ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Yüksek kalkınma hızının ilk sancısı ithalatta su ustüne çıktı. Haziran ayı ithalatı 800 milyon dolan aşarken, ihracat 465 milyon dolarda takıldı. Geçici verilere göre, ilk 6 aylık dış ticaret açığı yüzde 35.4 büyüdu. Dış açık 6 ayda % 35 büyüdü Geçici verilere göre haziran ayında ihracat 465 milyon dolara takılırken, ithalat 800 milyon dolara ulaştı. Yılın ilk 6 ayında ihracat 1985'e göre yüzde 2.3 daratırken, ithalat artışı yüzde 7.9'u buldu. çok üstüne çıkardı. Petrol fiyatlanndaki düşüş sonucunda ihracat pazarlan tıkamnca dış ticaret açığının büyümesi kaçınılmaz oldu. Geçici verilere göre haziran ayı ihracatı 465 milyon dolar düzeyinde takıldı. Geçen yılın aynı ayına oranla yüzde 29'luk bir düKamu yatırımlanndaki artış ve şüş sergileyen bu performans ile belediyelerin teşvikli ithalatı, ilk 6 aylık ihracat rakamı da 3 toplam ithalat hacmini umulanın milyar 552 milyon dolan aştı. İlk Dı$ ticaretin 6 aylık seyri (milyon do ar) İHRACAT ITHAIAT 1986 1985 1988 1985 626 668 1 012 822 625 495 858 685 627 617 942 928 Hart 856 867 582 570 MSM M*yn 627 685 951 915 800 801 465 604 Nadfiı* T0PUM 3552 3.639 5.419 5 018 * 1986 yılına ilişkin rakamlar geçici altı aylık ithalat 5 milyar 419 milyon dolara dayandı. Dolayısıyla geçici verilere göre, yılın ilk altı aylık ihracat rakamı geçen yılın aynı dönemine oranlı yüzde 2.3 daraldı. İthalat ise yüzde 7.9 büyüdü. Sonuçta bu yılın ilk 6 aylık dış ticaret rakamının 1 milyar 867 milyon dolara yukseleceği tahmin ediliyor. Bu durumda dış ticaret açığı geçen yılın aynı dönemindeki 1 milyar 378 milyon dolarlık b'jyuklüğe oranla yüzde 35.4 aracak. KISITLAMA BEKLENTİSt İthalaıtaki artışın sürmesi halinde htkumetin ithalata kısıtlama getırmek üzere bazı önlemlere baş*urması bekleniyor. Hazine'ce vürutülen bir çalışma ile bazı gıda urünlerinin fonlarının yükseltiılnıesi hazırlıklan yapılıyor. İşçi şirketinden % 160 kâr payı İSTANBUL, (a.a.) Yurtdışındaki işçilerin kurdukları ve 5 bin 70 ortaklı, işçi Emeği Sanayi ve Ticaret AŞ. TÜRKSAN, yüzde 160 kâr payı dağıtacak. Türkiye'de ilk kurulan işçi şirketi TÜRKSAN'ın, 1985 yılı olağan genel kurulu, dün Kazablanka Gazinosu'nda yapıldı. Yönetim Kurulu Başkanı Liıtf» Renda, şirketin geçen yıl 140 milyon 737 bin lira kâr ettiğini bildirdi. Bunun 31 milyon 600 bin liralık ana sermayeye karşılık çok iyi bir sonuç olduğunu belirten Lutfi Renda, ortaklara yüzde 160 kâr payı dağıtmayı önerdi. 1984 yılmda da 43 milyon lira kâr edildiğini ve yüzde 100 temettu dağıtıldığını hatırlatan Renda, iki yılda ortaklara verilen toplam yüzde 260'lık bir kâr payının banka faizlerinin uç katını geçtiğini söyledi. Toplu Konut ve Kamu Ortakhğı Başkanı Erdem: Aral: Satın alma gücü yükseldi ANKARA, (UBA) Türkiye'de otomotiv sanayiinin gelişmesinin kişi başına düşen milli gelirin artmasına bağlı olduğunu söyleyen Sanayi ve Ticaret Bakanı Cahit Aral, "Otomobil taleplerinin sırada oluşu, milli gelirin artışına paralel olarak vatandaşın satın alma giicünün yukseldiğini gösterrnektedir. Bu, otomobil fabrikalannın üretimlerinin ve kapasitelerinin arttınlmasını zorlayıcı bir faktor olacaktır" diye konuştu. Aral, ulkemizde otomobil ureticisi kuruluşların uretim miktarlannın arttırılması ve atıl kapasitelerinin kullanılabilir hale gelmesi ile ilgili çahşmaların bakanhkça yürütüldüğünü de kaydetti. Vatandaşın heın parası yok hem de büvük konut istiyor tŞÇÎLER MAHKEME KAPISISDA Hak edilmiş ücret, sosyal hak, ihbar ve kıdem tazminatlanm kaybetmek tehlikesi ile karşı karşıya olan Sesa işçileri, dün sabah erken saatlerde alacaklılar toplantısının yapüacağı 2. iflas tdaresi önünde toplandılar. Toplantının baska bir güne ertelenmesi üzerine, işçi vekili avukat Ali Şen işçileri toplayarak durumu kendilerine izah etti. (Fotoğraf: a.a.) DUNYA'dan Sovyetler, GATT toplanüsına katılnıa talebinde bulundu Ekonomi Servisi Sovyetler Birliği, GATT'a bajyurarak, eylül ayında Uruguay'da yapılacak toplantıya katılma isteminde bulundu. Kurulduğu 1948 ydından bu yana, dünya ticaretinin liberalleştirilmesi ve korumacılık politikalanmn terk edilmesi amacıyla sekizinci toplantısım yapacak olan 91 üyeli GATT'a Meksika da geçen ay 92. üye olmak üzere başvurmuştu. GATT yetkilileri, Sovyetler Birliği başvurusunun incelenmekte olduğunu ve toplantıdan önce karara bağlanacağını söylediler. Bilindiği gibi, Sovyetler Birliği, bu yılın başında GATT toplantılanna gözlemci olarak katılmak istediğini belirtmiş, ancak bu girişim Batılı ülkelerce engellenmişti. ö t e yandan, The Wall Street Journal'de çıkan bir habere göre, Sovyetler Birliği, dünya ticareti ve para sisteminde etkili olabilmek amacıyla L'luslararası Para Fonu ve Dünya Bankası'na da üye olmak istiyor. Sesa'nın iflasına iüraz Uluslararası Endüstri ve Ticaret Bankası'nın, Sesa'nm iflas işleminde usulsüzlük yapıldığı yolundaki itirazı üzerine dün yapılması gereken alacaklılar toplantısı ilerki bir tarihe ertelendi. tşSendika Servisi Okumuş Holding'e bağlı fabrikalar için ilk iflas isteminde dün yapılması gereken alacaklılar toplantısı ertelendi. Sesa fabrikasımn iflas istemine bağlı alacaklılar toplantısmın ertelenmesine Uluslararası Endüstri ve Ticaret Bankası'nın iflas işleminde usulsüzlük yapıldığı yolundaki itirazı neden oldu. İflas masası, alacaklılar toplantısı için yeniden gün belirleyerek ilan yolu ile alacakhlara duyuracak. tflas kararına karşı temyize başvurmuş olan holdingin sahibi Mehmet Okumuş, alacaklılar toplantısının yapılamamasını olumlu karşıladıklarını belınerek. "Bu iflasa karşıyız. İflasın gercekl^nıemcsi için bütön girişimlerimizi sürdüniyonız" dedi. Hak edilmiş ucret, sosyal hak ihbar ve kıdem tazminatlanm kaybetmek tehlikesi ile karşı karşıya olan Sesa işçileri dün sabah erken saatlerde alacaklılar toplantısmın yapılacağı adliyedeki 2. İflas tdaresi önunde toplandılar. Masanın toplanamayacağının anlaşılması üzerine avukaılan Ali Şen'in yaptığı açıklamaya dayanarak sessiz bir biçimde dağüdılar. Uluslararası Endüstri ve Ticaret Bankası, iflasla ilgili ilanımn yasanın, usul hükümlenne aykın olarak erken yapıldığı, muflisin adresinin verilmediği gibi gerekçelerle alacakhlar toplantısmın yapılmasına itiraz etti ve itirazı geçerli kabul edilerek toplantının ertelenme karan verildi. Toplantının ertelenmesinde etkisi olmayan ancak ertelenmeden memnun kaldığını belirten Okumuş Holding'in sahibi Mehmel Okumuş iflasın gerçekleşmemesi için bundan böyle her turlü y»sal gırişimleri surdureceklerini bildirdi. "Iflas iyi bir şe> degil. Milli servet heba olacak" şeklinde konuştu. Mehmet Okumuş, Okumuş Holding'le ilgili başında yer alan haberlerden yakınarak alacaklılann açıklamalarının doğru olmadığını söyledi. Borçlannın gerçek dışı abartıldığını savunan Mehmet Okumuş, basın önünde alacaklılann tamamı ile bir toplantı yapmak istediğini, gerçeğin ancak o zaman ortaya çıkabileceğini öne surdü. Bu arada, Vakıflar Bankası'nın alacakları karşılığı Okumuş Holding'e ait mal varlıklanna yönelik haciz ve tedbır işlemleri süriiyor. Vakıflar Bankası avukatı Tunga Ungun Okumuş'un haciz ve tedbir kararlarına karşı açtığı davayı kaybettiğini hatırlatarak mal varlıklanna yönelik işlemleri surdureceklerini bildirdi. En son Okumuş'un arabaları, telefonları, 25 şirketınin hisselerinin takibinin yapıldığını belinti. Kaçınlan arabalarınjn yerinin bulunması için basının da yardımcı olmasını istedi. Alacaklılar toplantısı ertelendi İZMIR, (a.a.) Toplu Konut ve Kamu Ortaklığı tdaresi Başkanı Vahit Erdem, müteahhitlerden maliyetleri düşürmeleriniistedi.Erdem.İzmir'demüteahhitlerie yaptığı sohbet sırasında, şu aada konut yapnııcılığında büyuk bir kapasite kullanımı olduğunu ifade ederek, buna paralel olarak maliyetlerde de duşme olnası gerektiğini kaydetti. İzmir'de binalarda kalorifer olmamas'.r.ın da maliyeti düşürücü etki yapması gerektiğini ifade eder. Erdem, "Şu anda gördüğiimuz kadarıyla tam tersi oluyor" şeklinde konuştu. E r d a n , ulkemizde yapılan toplu konutlann büyük olduğunu da vurgulayarak, "Vatandaşın hen ödeme gücü yok hem de büyük konut istiyor" dedi. Erdem, Batılı gelişmiş ülkelerde küçük fionut yapımcıhğmın yaygın oldıığunu vurgulayarak şöyle devara etti: " B ı n a karşılık Doğu bloku ülkelerinde kişi başına 10 metrekare yapılı>or. Bu da çok az. Biz ikisinin arasını bulmalıyız." Tütünde gizli radyasyon araştırması İzmir Ihracatçı Birlikleri yetkilileri, tütünde radyasyon araştırması yapıldığını, araştırmanın ve sonuçlarının gizl'ı tutulduğunu açıkladüar. Tütün thracatçıları Birliği, "Tütünde radyasyon tehlikesi var imajmın ihracatı etkileyebileceğini açıkladı. İZMİR. (Cumhuriyet Ege Bürosu) Kekik, defne yaprağı, adaçayı ve ilaç üretiminde kullanılan bitkilerde radyasyon bulunduğu gerekçesiyle ihracatın durduğuna ilişkin iddialar yoğunlaşırken, tütun için de radyasyon araştırılması yapıldığı öne surüldü. İhracatçı Birlikleri, radyasyon nedeniyle hiçbir ürunun geri dönmediğini bildirirken, Tütün İhracatçılan Birliği yetkilileri, "Şiiphe bile olnıası ihracatı engeller" biçiminde konuştular. İzmir İhracatçı Birlikleri yetkilileri, kuru bitkiler ve meyvelerde one sürulen iddiaların doğru olmadığını yineleyerek, tütün konusunda da araştırmalar yapıldığını söylediler. Araştırmanın ve sonuçlannın "gizlilik" içinde olduğunu belirten yetkililer, "Çernobil kazasından sonra SSCB'ye komşu iilkelerin tümünde radyasyon tehlikesi söz konusu edildi. Bu yiızden tütünde de araştırma yaptınlıyor" dediler. Sigaıa içmeme kampanyası yürutülen Avrupa ve ABD'de, "Tülünde radyasyon tehlikesi var" imajının menfi propaganda olarak işlenebileceğini kaydeden Tütün İhracatçılan Birliği yetkilileri ise, "Şiiphe bile olsa ihracat etkilenebilir" biçiminde konuştular. ABD'de faizlere tırpan Ekonomi Servisi ABD Merkez Bankası, reeskont faizlerini yüzde 6'dan yüzde 5.5'e düşürdü. Ancak, yılın ikinci çeyreğine ilişkin büyüme hızının yüzde 0.6 gibi çok düşük çıkması ve reeskont faizlerinin düşürüleceğinin borsalarda önceden "hissedümesi" nedeniyle önceki gün büyük oranda değer yitiren dolar, resmi açıklamadan sonra, beklentilerin aksıne bıraz değer kazandı. Dolar dun New York borsasında 2.0487 marktan 2.0520 marka, Tokyo'da da 152.85 yenden 153.03 yene yukseldi. Altın fiyaılan ise, Londra'da 377.50 dolardan 381.50 dolara'çıktı. ABD Merkez Bankası, reeskont faizlerini bu yıl dördüncO kez düşürerek, 1977 yılında uygulanan yüzde 5.25'ten sonra en düşük düzey olan yiizde 5.5'e indirdi. Uluslararası borsalarda daha önceden bilindiği için sürpriz etkisi yapmayan reiini açıklama, dolann ancak "ihmal edilir" düzeyde gerJemesine yol açabildi. Yatınmcılann ABD reeskont faizlerinin düşurüleceğini önceden bekledığıni hatırlata.ı borsa gözlemcileri, dolann, ABD ekonomisinde yıta ikinci çeyreğindeki büyümenin yüzde 0.6 düzeyinde gerçekleşmesiyle de bü>1ik düşüş kaydettiğini ifade ederek, resmi açıklamanın borsalarda etkili olmadığını bebrttiler. Uluslararası borsalarda değer kazanan dolar, dun Tahtakale'de de yükseldi Sabah saatlerınde 692 liradan satılan dolar, borsalarian yukselme haberi gelince 694 liraya kadar çıktı. Dış bsrsalarda altın fiyatlarının da >1ıkselmesinin ardından. kapalıçarşf da ogleden once 62 bin liradan satılan Cumhur.yet Altını 63 bine, 71 bin n liradan satılan Reşat Alun da 2 bıne >ukseldi Kanadah tşadamı Lionel Conn, balık derisini ayakkabı ve çanta gibi ejyalarda kuUanacağuu söylediğinde herkes kendisine gülmüştü. Balık derisinden ayakkabı Ekonomi Servisi Kanadah Musevi Lionel Conn, balık derisini ayakkabı, çanta gibi eşyalarda kullanacağıru söylediği zaman herkes kendisine güldü. Ancak Güney Kore'nin yalnızca cüzdan satışlanndan 50 milyon dolar kazandığuıı bilen Conn, uzun araştırmalar ve deneylerden sonra üretmeyi başardığı balık derisinir bir çift ayakkabıhğmı 7 dolardan satmaya başladı. Lionel Conn, yalnızca Kanada'nın Quebec ve Ontario eyaletlerinde 3 milyon buz patencisinin bulunduğunu öğrenince bu kez de, en azından 6 milyon adet buz patenini lazerle bilemeyi hedefledi. Ve hemen 300 lazerli bileme aletinin tanesini 6 bin dolardan sattı. Bulduğu lazerli buz pateni bileme aletlerine Isveç ve Sovyetler Birliği'nden siparişler yağdığını belirten Conn, artık, "fşlerinun çoklugundan sinagoga gerektigi kadar sık gidemez oldum" diyor. Ekonomi Servisi Uluslararası Para Fonu, IMF ve Batılı tican bankalarca "kara liste"ye alınan Peru'ya bir darbe de, Inter Amerikan Kalkınma Bankası IADB'den geliyor. Beş ay önce Peru'ya yeni kredi açmama kararı alan IADB, sürenin dolaca£ eylül ayı başında bu ülkenin durumunu yeniden ele alacak. International Herald Tribune gazetesinin yazdığına göre, IADB gelecek ay büyük olasıhkla "yeni kredi açmama" kararının sürestni uzatacak. IMF'nin Peru'yu yeni kredi için "elverişsiz" ülke ilan etmesinin ardından bir açıklama yapan Devlet Başkanı Alan Gsrcia ise, bu kararın Dünya Bankası ve Inter Amerikan Kalkıuna Bankasf nı etkilemeyeceğini söylemişti. ÎJ j Sp T C ZİRAAT BANKASI DÖVİZ AUŞTL SAflSTL 679.42 693.01 411.09 419.31 47.05 47.99 331.17 337.80 15.99 16.31 87.63 89.39 101.03 103.05 293.61 299.48 97.56 99.51 411.32 419.54 47.55 48.50 438.53 447.30 482.81 492.46 2312.47 2358.71 91.96 93.79 1017.77 1038.13 179.34 182.92 AUŞTL 67942 390.53 47.05 331.17 15.19 87.63 101.03 293.61 97.56 411.32 45.17 416.60 458.66 2196.84 87.36 1017.77 170.37 SjJ SATÇTL 713.39 431.64 49.40 347.73 16.79 92.01 106.08 308.29 102.43 431.88 49.92 460.45 506.95 2428.09 96.55 1068.66 188.30 DÖVİZ KURLARI Dövizin Cinsi 1 ABD Dolan 1 Avustralya Dolan 1 Avusturya Şilini 1 Batı Alman Markı 1 Belçika Frangı 1 Danimarka Kronu 1 Fransız Frangı 1 Hollanda Florini 1 isveç Kronu 1 isviçre Frangı 100 İtalyan Lireti 100 Japon Yeni 1 Kuveyt Dinarı 1 Steriin 1 S.Arabistan Riyali Döviz Döviz Efektif Efektif Alış Satış Alış Satış 672.70 696.15 672.70 692.88 411.09 49.31 390.54 423.42 46.59 46.59 47.52 47.99 327.90 334 46 327.90 337.74 15.84 15.05 •616 16.32 86.77 86.77 33 51 89.37 100.03 100.03 103.03 10203 290.71 296 52 290.71 299.43 97.56 97.56 100.49 99.51 407.25 £15.40 407.25 419.47 47.55 45.17 48.50 48.98 438.53 447.30 416.60 451.69 2312.47 2358.72 2196.85 2381.84 1007.70 1027.85 1007.70 1037.93 179.34 1E.2.93 170.37 184.72 22 AĞUSTOS 1986 TARİHİNDEKİ DÖVİZ KURLARI \ r A BORSANIN IÇİNDEN OnctM Mı*i Mnkt ÎMKB • Dun alımı satımı 1 yapılan hisse senetler Akçtoento Baffaf (A) ÇtlklWat(E) Erai* DMrir Çeik (BK) l a * Deair ÇeMt (E) KartoasM(E) Kav Ussa SarkuysM T. DMrinNtküa (E) T. ht BMkan (B) T. Ş * « C M DÖVİZİN CİNSİ I I I I ABODOLARI AVUSTMLYA D 0 U M AVVSTURYA ŞtÜBİ BATI AIMAN MARKI EFEKTİF ^^ M kaoantt Hyatı flyıt 14.750 3.740 4.140 925 1.420 2.450 10500 2.140 5.050 3.410 2.795 2.100 900 1220 3.685 1.320 1.950 1.700 1780 2480 yttak ftyıt 14.750 3.740 4.250 925 1.420 2.450 10500 2.140 5.050 3.410 2.800 2.100 900 3.220 3.685 1.320 1.950 1.700 1.780 2.480 M AAatrA IPBmKI ftystı Mwı UHF BHMa (Hh. 41 949 830 940 170 1200 26 50 345 50 634 200 192 500 150 100 174 500 200 50 IBadMrHAHa I DAMMARKA KRORU 1 HUUtttZRUNa 1 bVEÇKMMI 1 ISVtÇK HUUKI 108 tTUYAİ ÜRETİ 100JAPMTEMİ I K*"*"1. D0LAM IKUVEYTDhURI 1 NORVEÇ KRMH ISTBHJH 1 S. ARABİSTAI RJY/ÜJ Peru'ya bir darbe daha ÇAPRAZKUR 1 ABD DOLARI 2.0515 B.Alman Markı 6.7249 Fransız Frangı 2.3139 Hollanda Florini 1.6518 İsvıçre Frangı 1414.72 hatyan Uretı 153.39 Japon Yeni 3.7509 S.Arabistan Riyali 1 Stertin 1 498 ABD Dolan AUIN GÖMÜŞ Cumhuriyet Reşat 24 ayar külça 22 ayar bitez* 900 ayar gunuş ALIŞ 62.000 70.000 8 820 7940 130 SATIŞ 63.000 72.000 8.85O 8.650 132 Bagfaf (BK)(A) Inıir Danlr Çellk (Y) Kartan$M(Y) KPÇ Yatm (EBK) KiK YstHim (Y) T.D.DI1) 13550 1400 4.090 865 1320 2360 10400 2.040 5200 3.250 2.750 2.040 880 1075 1285 1.300 1.775 1.625 1775 2.255 14.750 1740 4.250 925 1.420 2.450 10500 2.140 5050 1410 2.800 2.100 900 1220 1685 1320 1550 1.700 1.780 2.480 T.C. ZtRMT BAN1[ASI "Gucune erişniDez" TALEP KARŞILANAMIYOR Hisse senedi birincipazarmda hisse senedine olan talebin karşılanamadığı günler yasanıyor. Dünkü seanslar sırasında 6 bin990 adet hisse senedi 18 milyon 789 bin lira değerle muamele gördü.