Katalog

CUMHURÎYET/8 HABERLER 23 TEMMUZ 1986 Iç politika yeni oluşumlara gebe 4 LEFKOŞF KKTC'ye ılk kez 1981 genel seçımlerını ızlemek ıçın gıtmıştık Lefkoşe'ye vardı ğımız sıcak hazıran akşamı Saray Otelı'nın karşısındakı AtatUrk Alam'nda gördüğümüz tablo karşısında şaşırmışlık Mıtıngı radıkal sol çızgıdekı Cumhurıyetçı Türk Partısı düzenlemekteydı Atatürk Alanı, Türkıye'de Ceza Kanunu'nun 141 ve 142'ncı maddclerı uyarınca CTP'nın kapatılma nedenı olabılecek afışlerle donatılmıştı Dört bın kışıye yakın kalabalık "Kahrolsun Faşizm", "Kahrolsun Emperyalizm" sloganları atmaktaydı Ertesı gün, aynı meydanda bu kez ıktıdardakı Ulusal Bırlık Partısı'nın mıtıngı düzenlendı. Başkanlık seçımınde yarışan, dönemın KTFD Başkanı Rauf Denktaş da bır konuşma yaparak seçmenlerıne seslendı ve UBP'ye destek çıktı Sloganlar, pankartlar kuşkusuz CTP mıtıngınden çok farkİıydı Başlıca tema, Rumlara karşı verılen bağım sızlık mücadelesıydı. Bır gün öncekı mıtıngı düzenleyen CTP, Rum kesımındekı komünıst partı AKEL ıle ışbırlığı ıçınde olmak, Rumlara hızmet etmekle suçlanmaktaydı Aynı akşam ıçkılı bır açıkhava lokantasında meydanlarda bırbırlenne en acımasız eleştırüen yönelten sağ ve sol kesımlerden ınsanların aynı masada hıçbır şey olmamış gıbı, şakalaşarak sürdürdüklerı rakı sohbetıne tanık olmuştuk Yoldan ge çen rakıp partılılere şaka yollu laf atılıyor, bu sataşmalar aynı esprılı yaklaşım ıçınde karşılık buluyordu Ertesı gün seçım sandıgına gıdeceklerdı Tartışma vardı, ancak hıçbır zaman kutuplaşma derecesıne varmıyordu Gazetecıhk tecrübemızın ılgınç bır açmazını 1984 yıhnda Bulenl Ecevit'ın KKTC'yı zıyaretını ızledığımız sırada yaşamıştık Türkıye'de Bülent Ecevit'ın konuşması yasaktı Ecevıt yasağa rağmen konuşuyor, ancak söyledıklerının çok azı basın tarafından yayımlanabılıyordu Oysa Ecevıt, Lefkoşe Havaalanı'na ayak bastığı andan ıtıbaren serbestçe konu^maya başlamış, KKTC'de kaldığı süre ıçınde demokrası üzenne konferanslar vermış, açıkhava toplantılarında halka hıtaben konuşmuştu Ancak Ankara'ya dönuşünde KKTC'de en genış bır bıçımde kullanabıldığı ıfade özgürlüğü Esenboğa Havaalanı'nın gümrük kapısına takılıvermıştı Ecevit'ın Lefkoşe'de düzenledığı ve Türkıye'dekı yönetımı eleştırdığı basın toplantısı ertesı gün KKTC'dekı bütün gazetelerde manşetten yer alırken, Türkıye'dekı gazetelerde zorunlu olarak otosansüre uğruyordu "Yavru vatan" halkı Ecevit'ın görüşlerını gazetelerden öğrenebıhyor, 35 mıl kuzeydekı "AnavatarThalkı ıse öğrenemıyordu Son olarak Başbakan Turgut Ozal'ın zıyaretını ızlemek üzere Lefkoşe'ye gıttığımızdc, Türkıye ıle KKTC arasındakı bır başka çelışkıye tanık olduk Türkıye'de muzır yayın sayılarak poşet ıçıne gıren dergıler, Lefkoşe'üe poşetsız satılabıltyordu Türkıye ıle KKTC arasındakı en büyük farklardan bın, demokrası standartları konusunda Herşeyden önce demokrası, KKTC'de kazaya uğramıyor En azından, kazaya uğramastna yol açabılecek koşullar burada hıçbır zaman oluşmuyor Karşıt görüşler hoşgörü havası ve uyum ıçınde bır ara da yaşayabılıyorlar Demokrası, bütün kurumları ıle kökleşmış, demokrası kultürü toplumun tüm katmanlarınca özümsenmış Insanlar tartışırken, kavga ettıklerıne pek rastlanmıyor Toplumdakı farklı görüşler arasında "uzlaşı yeteneği" güçlü En krıtık dönemlerde gereklı dıyalog sağlanabılı yor. KKTC demokrasısı, en cıddı sınavını bugünlerde verıyor özal hükümetı ıle KKTC'dekı koalısyon hükümetı tarafından ortaklaşa hazırlanan ekonomık önlemler paketı, Kıbrıs Türk toplumunda benzerıne bugüne kadar tanık olunmayan sertlık te bır tartışma havası yaratmış bulunuyor En başta, sendıkalar (sağ sendıkalar da dahıl) ekonomık önlemler paketıne karşı sert bır muhalefet başlatmış bulunuyorlar Kıtle göstenlerı yapılıyor, Basbakanlık bınasının önüne sıyah çelenkler bırakılıyor Sıyası yelpazenın en solunda yer alan CTP son derece katı bır muhalefet stratejısı ızhyor ve "özal KKTC'yi Hong Kong gibi bir serbesl bolge yapmak istiyor. KKTC'yi de Singapur gibi bir fuhuş yuvası haline getirmek istıyorlar" dıyor Sosyal demokrat çızgıdekı Toplumcu Kurtuluş Partısı de, koalısyon ortağı olmakla bırlıkte sendıkalardan, partının sol kanadından ve tabandan gelen baskılarla yenı ekonomık modele karşı oluşan "Rel Cephesi"ne katılmış durumda Ekonomık ıstıkrar paketı, şımdılık yalnızca ıktıdardakı Ulusal Bırlık Partısı ve Denktaş lıderlığı tarafından savunuluyor Başbakan ve UBP Genel Başkanı Dervlş Eroglu, "Sayın özal'a soz verdim. Ekonomik önlemlerden donmek yok. Hukumet buhranı olsa bile bu ulke hukumetsiz kalmaz" dıyor Ve bu tartışmalar ıçınde sıyası tansıyon her geçen gün bıraz daha yükselıyor Kıbrıs Türk toplumu, Barış Harekâtı sonrasın dakı en krıtık dönemeç noktasına gelmış bulunuyor KKTC'ye göre uyarlanmış özal modelı, KKTC'nın ıç polıtıkasında yenı oluşumlara yol açmakla kalmayacak, aynı zamanda toplumsal dengelerı de zorlayacak gıbı gözüküyor Şımdı ekonomık model tartışmasının aktörlerının görüşlerını dınleyelım ve önce ana muhalefet partısı durumundakı CTP'nın merkezıne uğ rayalım Cumhurıyetçı Türk Partısı, tarıhındekı en yüksek oyu, geçen yıl yapılan genel seçımlerde top KKTC'de yatınm vapabilmek için Turkiye'deki rejimin buraya da taşınmasını istıyorlar. Bu da, Turk burjuvazısının demokrası anlayışının kıtlıgını vurgular. Bu durumu Turkiye içın buyuk bir talihsizlik olarak goruyorum" dıyor Sonuçta, CTP eleştırılerıne modelı tümden reddederek başlıyor Modelı engelleyemese bıle, bu önlemler uygulandığı takdırde, ılk aşamada kaçınılmaz "acı ilaç'Marın halkta yaratacağı tepkılerı ve rahatsızlığı değerlendırerek tabanını guçlendırmeye hazırlanıyor TKP'NİN AÇMAZI Ekonomık ıstıkrar programının en derınden etkıledığı partı ıse, koalısyon ortağı sosyal demokrat eğılımlı Toplumcu Kurtuluş Partısı Istıkrar ön lemlerı, TKP'yı hükümette kalıp kalmamak konu sunda yol ayrımına getırmış bulunuyor Kabıne de bulunan TKP'lı 3 bakan ve bazı partılı mıllet vekıllerı başlangıçta söz konusu pakete "yeşil ışık" yakmışlar ve hatta Denktaş'ın deyımıyle paketın hazırlanmasında "nazım rol" oynamışlar Ancak partı tabanında güçlü bır ısım olan Genel Sekreter ve Lefkoşe Beledıye Başkanı Mustafa Akıncının son anda duruma müdahale etmesıyle TKP'lı bakanlar özal'ın adaya gelışınden, bır başka deyışle ekonomık önlemler paketının açıklaracağı tarıhten bır gün önce "çark etmışler" özal'ın KKTC'den bu paketı açamadan elı boş ayrılmasında, TKP ıçmdekı bu hareketın belırleyıcı olduğu söylenebılır Bazı TKP'lıler bu duruma dıkkat çekerek, "Özal slyasi hayatında ilk ciddi muhalefeti bizden gördü" dıyorlar Koalısyonun çatlamasına yol açan olayda ıple rı elıne alan Akıncı, getırılmek ıstenen modelı, de mokrası açısından "tehlikeli" buluyor Istıkrar önten doğan boşluğu ıse kendıne göre tutarh bır çızgı ızleyen CTP dolduruyor UBP NE DÜŞÜNÜYOR? TKP, kendı ıç muhasebesını yapadursun, koalısyonun merkez sağda yer alan Ulusal Bırlık Partılı Başbakanı Dervış Eroğlu, ıstıkrar önlemlerını uygulamak konusunda sonuna kadar kararlı TKP'dekı ıç tartışmalann sonuçlanmasını beklıyor TKP, hükümette kalıp ıstıkrar önlemlerını engelleme yoluna gıttığı takdırde, koalısyonu bozmak eğılımınde' "Koalisyon demek, asgari muştereklerde buluşmak demektir. Asgari muştereklerde buluşmasaydık, bu mektup Sayın Özal'a yazılmazdı. Eger engellemeye giderlerse, bu, koalisyon yurumeyecektır demektir..." Aynı zamanda UBP Genel Başkanı olan Dervış Eroğlu, yenı ekonomık programın demokrasıye ve sendikal haklara herhangı bır sınırlama getırmeyeceğı konusunda güvence verıyor, "Biz, UBP olarak 30 milletvekili ile iktidarda oldugumuz zaman Lokavt Yasası'nı Meclislen geçirmedik. Demokratik haklara halel getirılmesine karşıyız" dıyor Eroğlu, özal'la bırlıkte gelen ışadamlarının KKTC'dekı sendikal hakların gözden geçırılmesı yolundakı beklentılerı karşısında, "Degiştirmemize imkfln yok" dıyor "Buranın şartları, gerek ücret, gerek sendikal haklar, ulaşım ve siyasal statü bakımından buyuk yatmmlar için uygun şartlar degildir. Turk sanayicisi burava kflr için degil, KKTC'nin guçlenmesine, tanınmasına hizmet vermek için gelecektır. Bundan haz duyduklan için geleceklerdir" "Turk ışadamlarının KKTC bir tarafa Dogu Anadolu'ya vatınm yapmaktan kaçındıklannı" hatırlattığımızda, "Her işadamı kâr etmek ister Ancak KKTC'nin yapısı farklıdır Kıbns'a yapılacak yatırımlarda kâr ikinci planda kalacaktır" dıyor KKTC Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş ıse, eko nomık model konusunda Başbakan Dervış Eroğlu'nu desteklıyor, ıstıkrar önlemlerının alınmasının gereğıne ınanıyor Paketı eleştırenlerı ıse "yaygaracılıkla" suçluyor' "O paketi zorla bogazlarına sokan yok. Demokratik bir duzen içerısinde isteyen istediğini soyleyecek, ıstedigını belirteeek" Ancak, başlangıçta paketı kararlı bır şekılde savunan Denktaş'ın sonradan önlemlerın "pekala tartışılabıleceginden, ekonomıstlert sorulup degerlendirilmesı geregi"nden söz etmeye başlama sı, KKTC Cumhurbaşkanı'nın bazı ıç politika kay gıları ıle "frene basmaya başladıgı" şeklınde alı nabılır mı 7 Bu mümkun Denktaş, bır kere UBP hukümetının ıstıkrar önlenılerı paketı hakkında kamuoyunu oluşturmada başarısız kaldığına ınanıyor Ekonomık model karşısında amansız bır kampanyaya yönelen, köy köy dolaşıp karşı propaganda yürüten muhalefetın halkta bellı bır etkı ya ratmasının Denktaş'ı yenı bır durum mııhasebesı ne ıttığı tahmın edılebılır Çünku, ıstıkraı önlenı lerının özal'ın ıstedığı şekılde "odun vermeden" uygulanması, merkez sağ UBP nın gerılemesıne, solun ıse guçlenmesıne yol açabılır Gerek Denktaş, gerek Ankara nıhaı değerlendırmelerınde bu olasılığı göze alabılırlcr mı 9 Bu noktadan yola çı karak, ıstıkrar önlemlerının uygulansa bıle, bellı olçulerde "yumuşatılabilecegı" savını öne sure bılırız Bu oldsılıkları bır tarafa bırakarak, yeniden koalısyonun durumuna dönelım TKP tam kadro ka bıneden çekılse bıle, UBP'nın yabana atılmayacak bır ı.an sımıdı var Yenı Doğuş Partısı Kıbrıs Türk toplumundakı yaygın ınanışa göre "TClılerın partısı" 1 VRIV İ I I P kuruldu nıu >ok»>a POLÎTtKA VE ÖTESİ MEHMED KEMAL Adalet İsteyen Bir Ses... Bır ulkede bu kadar kışıyı ıçerı tıkar, kışlayı, depoyu, ambarı mapusane yaparsan elbette her şeyle gır gır geçerler "Okulunu sen yap, hapıshaneyı bız I " Mapusaneden gelen 'Bır Ses ı okuyorum Zeynep Oral soruyor Neden Reha Isvan da bır başkası değll?" Sorusunu kendı yanıtlıyor "Bır ses gelsın de, nereden, kımden gelırse gelsin " Tezer ıçerı gırdığınde gebelığını bılmıyordu Gun geçtıkçe karnı şışıyordu Bebeğın de sırası mıydı? Kıyacaktı canına da, kamındakı bebeğe de Ağır şeyler kaldırıyor, kendını ordan oraya atıyordu Derdını, kımseye sezdırmek ıstemıyordu Reha Isvan sezmıştı "Senın bır derdın var Tezer," dedı "Hıçbır şeyım yok abla " "Yok, yok var derdın, bıliyorum " Sonunda anladı gebe olduğunu Bır anne gıbı ılgılenmeye başladı "Insanın bır çocuğunun olması ayıp değıl' Hem neden utanacaksın? Bızı buralara atanlar utansıni Bebeğımız varsa onu doğuracağız, topluma bız bebeğımızı ıçerde de doğururuz, dıyeceğız Tezer'ı eğlendırmek ıçın şarkı söyluyor öyku anlatıyor, hatta çarlıston bıle oynuyordu Sonunda gun geldı, Ayşe bebek doğdu Ayşe bebek mapusanenın çocuğudur Şımdı uç yaşında, dördune basıyor Doğum gununu anne, baba ve dostları Dragos'ta kutladılar Reha Isvan'dan alıntılar ' Karşı koğuşta 10 gunluk bır bebeğımız var On gunluk lohusa annesı duruşmaya gıttığınde duzınelerle teyze gık demeden bakıyorlar Başka koğuşta da bır bebek varmış, sesı kulağıma gelır Akrep Nalan ı gazeteler dıllerıne doladılar, şöyle asar, böyle keser Hele bır gazete var kı uydurmadığı kalmadı Akrep Nalan ne desın sövemez, dövemez yalanlayamaz Akrep Nalan "Benim suçum unumdur" der ama kımseyı kandıramaz Reha Isvan da Akrep Nalan'ı gormuş, tanımışlır Şöyle anlatır 'Karşı koğuşta gazetelenn Akrep Nalan dedıklerı var ikı yaşında bebeğı, 45 ay annesıyle koğuşta kalmış, sonra dönmuş Kızın bır sesı var hıç böyle ses duymadım Hanı Ispanyol şarkıcıların çok kapsamlı çok yanık seslerı olur ya, ışte öyle! Ancak onlerda feleğın çemberınden geçmışlık vardır Bunda yok Bıllur gıbı, tertemız, genç ve yurekten bır ses Uzun havaya başladı mı Metrıs ınlıyor ınanılmaz bır şey Erler polısler, duyanlar soluğunu kesıyor ' Akrep Nalan sonunda çıkıyor Metrıs karanlığa gırmışçesıne sessızlığe gömuluyor Herkes Akrep Nalan'ın sesını arıyor Sorumlular ıse Akrep Nalan'ı Tahlıye edıldığı gunun akşamında bır ust duzey yetkılısı şoyle der "Böyle delıl yok dıye bunları salıverırsenız olmaz Savcı dedı ğın delıl yoksa bıle delıllerı kendı yaratır " Yoklamada ellerını yanına sarkıtacak yerde önunde kavuşturuyor Reha Hemen sıvıl kadın polıs Reha Hantm sız de mı dırenışe geçtınız'" dıye soruyor Kural dışı her hareket bır unutma değıl yönetıme karşı bır dırenış Reha Bız burada tutuklu değıl tutsağız" dıyor 'Amabakıyorum tutsak da değılız Eğer tutsak olsak Cenevre Anlaşması maddelen geçerlı olur Hıçbır şey geçerlı değıl burda " Mapusanede ınsan sesı aranır Hele turku, şarkı guzel bır sesle soylenıyorsa butun kulaklar o yone çevrılıdır Selımıye'debır ıdamlık Ismet vardı Elını kulağınınardınakoyup şöyle çektı mı başta Selımıye'nın koğuşları, sonra dağ, taş susardı Mapusane senı yapan kor olsun1 Savunmalar başlamış artık hapısten çıkacağı bellı olmuştu Reha Isvan ın bır ses butun seslere eşlık ederek şoyle soyluyordu Yazılı yasalara uyarak somut ve yansız belgelere dayalı yargılansaydım, suç bana ılıştınlmeyecektı Ben zaten özgurdum Ozgurluk mekânla sınırlı değıldır özgurluk, bılınçle ılgılı bır şeydır Dıledığınız kararı verebılırsınız Atıfet değıl, aialet ıstıyorum " Kapatıldığı sanılan ses sesler oluyor ıçerden de dışardan da yankılanıyor Dünyanm En Genç Devleti, Sedat Ergin K K T C V e guçlu bir demokrası geleneği var, ancak ekonomık model, Kıbrıs Turk toplumunda alışılmadık bır sertleşmeye yol açıyor. KKTC demokrasısı en ciddi sınavın eşiğinde. lamış Yüzde 21 gıbı azımsanmayacak bır oy ala rak 12 mılletvekılı ıle Meclıse gırmış örgütlü, dı sıplınlı bır partı Desteğını büyük ölçüde gençler den, aydınlardan ve dar gelırlı kesımden alıyor Partının genel merkezınde gözünüze ılk olarak Nâzım Hikmet'ın bır tablosu ıle "1 Mayıs" posterlerı çarpıyor Öğretmenlıkten geldığı ıçın partılılerın kchdısıne "hocam" dıye hıtap ettıklerı genel başkanları özker özgur, KKTC demokrasısının yenı ekonomık modelı kaldıramayaıağı görüşünde "Bizdekı anlatım ozgurlugu, sendikal haklar ve grev hakkı bu reçeteyı kaldıramaz. Özal'ın bize empoze ettigi IMF reçetesi, ancak demokratik hakların kaldınlması yoluyla hayata geçırılebilir örnek, Şili ve Arjantin'dır. Keza, Türkıye'de askeri yonetim olmasaydı, IMF reçetesi kolay kolay uygulanamazdı" Özal'ın beraberınde KKTC'ye gelen Türk ışa damlarının, "Buradaki sendikal hakları yatırım iklimine gore yeniden duzenlemek la/ım" (Şarık Tara) ve "Buraya çogulcuotoriter bir hukumet lazım" (Sakıp Sabancı) şeklındekı sözlerının CTP'de "tedirginlik" yarattığını ve bu partının eleştırıler ıçın önemlı bır malzeme oluşturduğunu belırtmelıyız özgür, "Turkiye'deki işadamları lemlerıne getırdığı eleştırıler şu başlıklarda topla nabılır "Bugune kadar izlenen yanlış ekonomik politikaların bedelı çalışan kesıme odetilmek istenivor. Çalışan kesımın haklanndan tavız venlemez KIT'ler tasfiye edilmck istcniyor. Oysa modelle getirilmek istenen butun bu hususlar, UBP ile yaptıgımız hukumet programında yer almıyor. Ayrıca, pakette bizim güçlendirilmesini istedigimlz kooperatiflerin ismi bile geçmiyor..." 1981 seçımlerınde yuzde 28 5 oy alarak buyük bır oy patlaması gerçekleştıren, antak 1985 seçım lerınde oylarını yüzde 15 5 e duşürerek CTP'nın arkasında kalan TKP, sancılı günler yaşıyor Partı ıçınde eskıden berı süren çalkantıların, ekonomık ıstıkrar paketının gündeme gelmesıyle bırlıkte ıyıte su yuzune çıkması, partıden bır dızı kopmalara, ayrıca TKP'de yenı dengelerın oluşmasına yol açabılır Sosyal demokrası, KKTC'de kıtle desteğı bakı mından guçlu Ancak herkesın ayrı bır ıkndar oda ğı olduğu TKP dekı çalkantıların bır türlu dınmek bılmeyışı nedenıyle bu partı seçmenlerı nezdınde guvenılırlığını yıtırıyor Sonuçla, KKTC'de sosyal demokrası, ıç çekışmeler yuzunden bır turlü toparlanamıyor ve süreklı oy kaybederek bunun bedelını ödüyor Sosyal demokrat kanattakı belırsızlık kurduruldu mu? Ortadoğu'da sürpriz (Baştarafı 1. Sayfada) nundan duyurulduğu hdlde, Fas basınyayın organları bu konuda henüz herhangı bır haber geçmedıler. Pas dıplomatık yetkılılerı ıse bu konuda susmayı yeğlıyorlar Dıplomatlar, Kral 2 Hasan' ın geçen hafta ABD'ye yapmaya hazırlandığı zıyaretı son andd bılınmeyen bır tarıhe ertelemesının de Israıl Başbakanının gelışıyle ılgılı olduğunu ılerı suruyorlar Bu çevrelere göre, Başkan Reagan, lsraıl Başbakanının Pas'ı 71 yaret ısteğını Kıal 2 Hasan'a ıle terek ılkırı onunla görüşmesını ve bu amavld VVashıngton'a gelışını daha sonraya bııakmasını sa lık verdı lsraıl'dckı dıplomatık gozlem cıler de, Pere/ Hasan görüşme sını Urdun Kralı Huseyın'ın ls raıl'le doğrudan göruşmeye otur masını sağlayabılecek bır gelışme olarak nıtelıyorlar Kral Hüseyın, on gün kadar önce yaptığı bır avıklamada, Is raıl ıle tek yanlı göruşmelere gırmek nıyetınde olınadıklaıını be lırtmıştı lsraıl Bdşbakanı ıle Fas Kralı'nın görüşmuş oldukları haberının duyulmasından sonra Kral Huseyın'ın Uç Arap Iıderıyle telefon görüşmelerı yaptığı öğrenıldı Ürdün televızyonunun bıldır dığıne goıe, Kral Huseyın ılkın Fas Kıalı'nın ozel danışmanı Muhammed Avad'dan bır mesaj aldı Daha sonra Hüseyın, Suu dı Arabıstan Kralı Fahd, Surıye Devlet Başkanı Hafız Esad ve Mı.sır Devlet Başkanı Husnu Mubarek'le bırer telefon göruş mesı yaptı Şımon l'erez ıle 2 Hasan'ın görüşmelerı Surıye'de buyuk tep k.>lt kaışıluııdı Suııyehukumetı bu goruşmeyı protesto etmck amacıyla Tas'la dıplomatık ılış kılerıne son verdığını açıkladı Hukumet bıldırısınde 2 Hasanm "Arap halklanna karşı ıhanete devam ettifii" göruşune yer verıldı B'ldınde, Surıye'nın bölgedekı bu tür oyunlara kaışı duyarsı/ kdlamayacağı kaydedılerek tum \rap ülkelerı Fas'tan hcsap sormaya davet edıldı Şam hükunıetının bıldırısınde, son olarak Perez'ın Fas'ı zıyare tının Aıap zırvesınde alııidn tum karaılarm dçık bır ıhldlı olduğu öne surüldu Surıye hükümetı, ayrıca, Fas buyükelçılığıne ulkcyı teık etmelerı i(,ın bır halla surc taıudıklannı bıldırdı Perez'ın Fas'a gıdışı lsraıl'de siyasal çevrelerde hoşnutlukla karşılandı Çeşıtlı partı lıderlerı ve önde gelen sıyasetçıler verdıklerı demeçlerde görüşmeyı olum lu bulduklannı dıle getırdıler lsraıl basınınında da aynı yönde yorumlar yer aldı Dıplomatık gözlemcıler, bu zı yaretın Fas Kralı 2 Hasan'ın dynı zamanda Arap Bırlıgı ve İslam Konferansı orgutlerının dönem başkanı olmasından öturü ayrı td anlamlı olduğunu ve lsraıl ıle Arap lslam dunyası arasında yakınlaşmaya yönelık yenı bır dönemı başlatabıleceğını one su ruyorlar Surıye'den sonra Lıbya da Pe re7 2 Hasan göruşmesıne cephe alırken Mısır Devlet Bdşkanı Husnu Mubarek ISL gelışmeyı oluınlu bulduklannı dçıkladı 1984 ağustosundan berı Fas ıle bır tür bırlık kurmuş olan Lıbya'nın Iıderı Ivfuammer Kaddati, Perez'ın Fas'ı zıyaretını, bu ulkeyle ımzalamış oldukları bırlık anldşmasının "agır bır ıhlali" oldrak nıteledı kahıre'de bır demeç veren Mısır Devlet Başkanı Husnü Müba rek ıse, Surıye'nın las'la ılışkıle rını kesmcsının kendılerını ılgı lendırmedığını belırttıkten son ra, Perez ıle 2 Hasan'ın göruş muş olmdlarını barış yönunae dtılmış olumlu bır adını olaıak nıteledı Sıcağa dikkat (Baştarafı I. Sayfada) ııem oranının yuksek oluşu, sı tak hdvalann msanlan daha dd olumsuz yönde etkılemesınc yol açıyor Meteorolojı yetkılılerı, sı tak ve nemlı havaların, bır sure dır tüm Türkıye'yı etkısı altına alan Basra Alçak Merkezi'nden kaynaklandığını, sıcak ve nemlı havaların etkısını ay sonuna dek surdureceğını belırtıyorlar Geten yılın aynı günlcrınde ls tanbul ve çevresınde yuzde 40 dolayında olan havadakı nem ordnının, son günlerde yuzde 60'a dek çıkması, Marmara Bolgesi'nde yaşayan yurtaşların "bunaltıcı sıcaklar" yaşamasına yol avıyor tzmır Meteorolojı Bölgc Mudurluğu yetkılılerı de, sıcaklıkların önumuzdekı günlerde de etkısını surdureteğını, dun Ege Bölgesı'nın çeşıtlı yörelerınde yapılan ölçümlerdc hava sıcaklıklannın 36 derece ıle 40 derece arasında değıştığını belırtıyorlar Ruzgârların hafıf şıddette olması nedenıyle havadakı nem oranının da mevsım normallerının ı,ok uzerıne çıktığını belırten Meteo rolojı yetkılılerı. oaşkent Ankara ve çevresınde bıle nem oranının yuzde 45'ın Uzerıne çıktığını belırtıyorlar Basra Alçak Basınç sıstemının en çok etkısınde kalan bölgeler den bın de Ç ukurova... Meteo rolojı Bölge Muduru Hasan Tuncer'den alınan bılgıye göre, ()rtadoğu ve Alrıkd üzcrındekı Bas rd Alçak Basınç Merkezı'nın Pürkıye'yı de etkısı altına alma sı nedenıyle, Çukurova'da hava sıtaklığı 3638 dereceye çıkarken, havadakı nem oranı da sabahla rı yüzde 90'a, öğle saatleunde de yuzde 55'ın uzerıne çıkıyor Havd sıcdklıkldrının mevsım normallerının üstüne çıkması ve havadakı nem oranının yuksek oluşunun, özellıkle yaşlı kışılerın solunum sıstemlerını zorladığını belırten tıp uzmanları, dıkkat edılmemesı durumunda yurttaş laııtı bazı sağlık sorunlarıyla karşıldşabıleceklerını söylüyorlar Bakırkoy Ruh ve Sınır Hasta lıklan Hastanesı Başlıekımı Dr Yıldırım Aktuna, sıcak ve nemlı havaların, bedensel rahatsızlıkla ra yol açabıldığı gıbı, bazı ruhsal rahatsızlıkların da hazırlayı usı olduğunu da belırterek şöy le konuşuyor "İnsanlar aşırı sıcaga ve hava ıçındekı nem oranının yuksek oluşuna bedensel ve ruhsal olarak hazır olmadıkları ıçın /arar gorebılırlcr. İnsan vucudu kuru lolere edebilır. Aneak nem oranının yuksek olması durumunda kişi sıcaktan olumsuz etkilenir. Vucudunu neme karşı dengeleyemez. Sıcaklar ve nemın yuksek oluşu, bedensel oldugu kadar sınır sıstcmını de olumsuz yonde etkıler. Kışi, olaylar karşısında tahammulsuz, hoşgorusuz birı olur. Çabuk kı/ar, hemen kavgacı bır kişilige donuşuverir, çabuk reaksıyon veren bıri haline gelır. Ayrıca ruhsal bır rahatsızlığı olup da, ılaç tedavısı ıle kontrol altında tutan kışılerin rahatsı/lıklurı da sıcaklar ve nem yuzunden kontrolden çıkubılır..." Aşırı sıtaklar ve nem yüzünden ınsanlaıın karşı karşıya kal dıkları sorunlarla ılgılı goruşle rıne başvurduğumuz Adana Sağ lık Mudur Yardımcısı Dr. Yalçın h rtaş da, Cunıhurıyet muhabırı ne şu bılgılerı verdı "Yurttaşlar özellıkle ogle saatlerınde guneş altında kalmaktan kaçınmalıdırlar. (, ukurova'da yaşanan sıcaklar ınsan saglıgını bozacak olçulerdedır. Sokakta ya da plajlarda guneş altında fazla kalmak sakınealıdır. duneşın yaydıgı ultravıyole ışınları den kanserıne yol açmakladır Bu arada sıcak ve nemın jol açtıgı terleme ıle Uengesı bozulan vuludun yılırdıgı su ve tuz gereksınımını karşılamak ıçın bol bol luzlu ayran ıçmek gerekır" Sıı.akların ozelliKİe kalp ve yuksek tansıyonu olan kışılcrde sdğlık sorunları yaratabıleceğını belırten Izmır İl Sağlık Mudur Vekılı Kunter Perım de, Cuınhu rıyet muhabırıne şunları söyltdı "Kalp ve yuksek tansıyonu bulunan kişiler, özellıkle sııakta kalmamaya ozen gostermelıdırler. lansiyon yukselmesı beyın kanamasına yol açabılır. Bılındıgı gibi, beyın damarları çok ıncedır. Sıcaklık nedenıyle genışleyen damarlar çatlayabilır ve beyın kanamasına yol açabılır. Yaşadıgımu sıcak günlerde dışarı çıkmamaya çalışmalı, bol luzlu ayran ve lımonata ıçmelıdır" Izmır Çocuk Hastalıkları Has tanesı yetkılılerı de, çocuklarda görülen "yaz ishallerine" dıkkat edılmesı geıektığını belırteıek, "Çocukların ıshal nedenıyle yıtırdıklerı su kaybı hemen gıderılınelidır. Bu mevsımde çoıukların aldıkları gıdaların temız >e yıkanmış olınasına da ozen gosterılmelıdır" dcdılcr Nf ÖNLEMLER ALALIM? Tlp uzmanları, aşırı snaklar ve havadakı nem oranının yuksek oluşundan kaynaklanan sorunldra karşı ne gıbı önlemler alına cağı konusunda da, halkın onte lıkle sıcak ve nemın sakıncaldrına karşı bılınçlendırılmcsı gerek tığını belırterek şu önerılerde bulunuyorlar • Insan vucudu, kendısını dengeleyebilecek mekanızmalara sa' hıptir. Ancak beklenılmeven ortamlarda bu deııgeleme gerçekleşmedıgı ıçın rahdlsızlıklar başgosterır Halkın onıelıkle bunu bılmesı, ogıenmesı gerekır • Guneş altında mumkun ol duğu kadar fazla kalnidiıuıva çalışmalı Bu sure en çok 35 dakıka olmalı Golge yerleı mum kunse hava akımı olan yerlcr yeğlenmelı • Açık renkli, kelen ya da pamuklu kumaşlardan vapılmış gıysıler kullanmalı, şapku gıyınelı. • Gunde uç lıtre dolayındd sıvı ve 23 gram kadar tuz alınma lı Yıtırılen su ve tuzu gıdırmck ıçın bol luzlu dyran ıçmek yaıarlı bır vontemdır • Hatit yemeklcr >eglenmelı, yaglı ve agır yemeklerden kuçınmalı, çok yemek >erine az ve sık yemeye çalışmalı. • Alkolden özellıkle gunduz ıçkısınden kesınlıkle kdçınnıalı • Uykusuz kalmamaya dıkkal etmelı. Gunde en ar 7 saal u>ku ııyumalı. • (.evre ılışkılenndc kotu durumlarld kdrşılaşmamak ıçın, mumkun olduğu kadar taıtısma orlamlarınddiı u/dk durmalı • Kalp, yuksek tansivon >a da ruhsal rahatsı/lıgı olanlar, doklorlarıyla temasa geçıp. ıılaıukları onerılere u\mulı Bulgaristan tazminatı (Baştarajı I. Sayfada) ».e serbest bırakılması ve Bulga rıstan'd donuşune ızın verılmesı ıstendı Bulgar lıukuıııetınm, (d/.nıına tın odcnmcsındc csneklık gosltrmesıne karşılık, Turkıye'nın dav ranışının "sıyasıi" olduğu yolundakı göruşunu koruduğu bıldırıldı Bulgaı Dışışleıı Bakanlığı'nın uçağın haczedılnıesmı ağır bır dılle eleştırerek olayı "şantaj" olaıak nıtelendırdığı oğıenıldı Bu ardda Bulgarıstan'ın resmı ajansı BIA da dun bu konuda bır yorum ydvımlavarak aynı tcmayı ışledı ve Türkıye'yı şantaj cılıkla sın,ladı BTA, Turkıye'nın Bulgarıstan'a karşı gıııştığı kanı panya çerçevesınde, baskı kuıa bılmek n,ın hukuk ılkelerını v'ğ neyerek uçağı gaspettığını one sürdü Bulgdrıstan'ın bu suçla malarına yanıt veren Türk yetkılılerı, "Olayın şantajcılıkla uzaktan yakından bır ilgisi yoktur. lurkıye bir hukuk devletıdir. Yargının bağımsızlığı esastır. Mahkemenın aldıgı bır karara etkı edilmesi sozkonusu olamaz" şeklınde görüş belırtlıler Hacız olayının hukukı yönü konusunda görüşlerınc başvurduğumuz lstanbul Barosu Başkanı Prof Selahattın Sulhı Tekınay ve Prol Dr Rona Aybay, ııçak lıaLZinde hukukı bır hata olmadığı göruşunu savundular l'rot Dr Aybay, Adalet Bakanı' nın sabahian akşama kadar olayla ılgılenmesını "çok buyuk bır gaf ve ınahkemelerın bağımsızlık ılkesıne golge dıışurulmesi" olarak nıtelendırdı Devletler Hukuku konusunda çdlışnidları bulunan Prol Dr Rona Aybay, hacız olayının Uluslararası Sıvıl Havacılık ö r gütu'nu (ICAO) ılgılendırdığını belırterek, "Gerekçelenmız haklı dahı olsa bır uçaga bu şekilde el konması ICAO'yu ilgilendirmektedır" dedı Bulgarıstan'ın hacız olayına tnısılleme olarak "tarifeli" vc "arızî" uçuşlarda bazı problemler çıkaıabıleıeğını belırten Aybay, Bdlkan Havd Yollarının "lııarı bır tuzel kişilige" sahıp olduğunu ve Bulgaristan devletınden bağımsız bır kuruluş statusünde bulunduğunu söyledı Yargı kararı sonucu hacız olayının gerçekleştığını belırten Aybay, "Olavın hukuka aykırı bir yonu voktur " dedı Adalet Bakanı Neeat Eldem'ın, öncekı gün Istanbul Adlıyesı'ne gelerek ha^ız olayı ıle ılgılenmesını eleştıren Aybay, şunları söyledı "Bakan Be>ın sabahtan akşama kadar hacız olayı ıle ılgılenmesı çok hıı>uk bır gaftır. Burada nıahkeınelerın bugınısulıgı ılkesıne golge duşurulmüş ve çok buyuk bir hata yapılmıştır." Istanbul Baro Başkanı Pıof Selahaltın Sulhı Tekınay, hatız ıçın "Çok iyi yapmışlar" dedı Hauz kaıarı aldııan avukatlarddn Lrol Lrtan dün üğlcden sonrd lstanbul 13 lcra Memurluğu'na gelerek Balkan Hava Yollaıı vekılı Avukat Kayhan Uraz'a l(.blıgdl ydpılnidsını ıstedı Dosyanın, hacız kararını uygulayan Bakırkoy I kra Memurluğu'ndan yenı doııduğü ıçın leblıgat ışlemının geLiktığını hatırlatan Frtan, teblıgatın karşı taralın elıne geçıııesınden 1 gün sonra m,ağı satışa çıkamıa hak larının doğacdğını söyledı Terden ölüyoruz (Baştarafı l Sayfada) de sen sorma Muslata Kocaboğa (llamal) Ezılıyoruz Bu sıcakta mal ta şımak zor oluyor Veysel Metın tbrahım Karayıhn (Sucu ve şıracı) Sıcdktan ınsanların hararetı artıyor, bız soğuk su ve şıra verıyoru/ Böylece hararetlerı gıdıyor ama gene de ışlcr 1yı değıl, herkese pa halı gelıyor Reşit Ozçehk (Hamal) Ha mal kısmını ezıyor Bır gun çalışmasak aç olduğumu/ ıç'n bu havada o kadar yukü taşımak zorunda kalıyoruz Adem Şimşek (Kuyumcu çırağı) Havalar yağışsız geçıyor Atölyede çalışırken çok zorlanıyoruz. lşbaşında terleme oluyor Alı Karasu (Gazete hayii) Bu kapah yerde çdlışmak çok /or kapıyı açıyoruz cereyan ya pıyor, kapıyorıız bunalıyoru/ her ıkı halde de hasta yapıyor ın sanı Teıden oluyoruz Tahsın llılallı (Abonmancıjetoncu) Anormal sıcaklar başladı Televızyonda 30 derece olaıak dıyorlar, 35 dereceden tazld oluyor Ama daha en az bır ay kadar devam eder Muklıın Gurçay (Boyacı) kaynıyoruz kışın soğukta ıl gıbı tıtrerız, yazın da sıcakta ha mamda kadınların ter döktüğü gıbı leı dokuyoruz Saım Valansever (Ofsel fılmcısı) Ben kapalı yerde çalıştı ğım ıçın etkılenmıyorum Fılnı lcr bozulmasın dıye klıma var Bız de rahat cdıyoruz böylete Bıırsatla (Baştarajı 1 Sayfada) i ılmlcrırı Balıkcsır e göndcnldığı öğ lenıldı Burs\lılar taralıııdan ı/leııe meyen yapıtlann Ralıkesır I ııarı nda göstcrılcccgı dı öğrımldı Bııısa heslı\al konıılcsı ııc vakın kaynaklardan dı.rlentıı bılgılere gö rı. "Sincma Gunleri' organı/aiyo nundd programa alınan Avusuırya yapıını tılınkrden ' /aferın Brdclı", "Kangamussa", "konlcs M1//1" (koııulu) "lurkler Nercdcn INcreye (Baştarafı 1. Sayfada) pacağı göruşmenın sonutuna bağlı bulunuyor Dun gazeteLilere bır açıklama yapan Başbakan ve UBP Genel Başkanı Dervış troglu da, "tferhangi bir açıklamada bulunmak içın zaman erken. Bız, onlar (TKP'lıler) gibi heyecanla degil, sabırla sonınu halletme taraftanyız" bıçımınde konuştu Eroğlu, Erbılen'ın hukumetten ıstıfa etmedığını, sadece basın aracılığıyla gerçeklen açıkladığını sözlerıne ekledı KKTC'de yenı bır hukumetın oluştuıulaıağına kesın gözüyle bakan sıyası çevreler, bu hukumette TKP'nın yer alabıleteğıne, ancak yer almasa bıle Sdğlık Ba kanı Erbılen'ın görcv dlacağınd kcsın gözuylc bakıyorlar Bu aıada UBA'nın habeııne göre, T k P Genel Sekreterı Refık Frbıl, ekonomık paket konu sunda ısıar edılırse, koalısyon ortaklığından kesın olarak ayrı IdLdklarını söyledı KKTC Mumcu (Baştarafı I. Sayfada) sormuşlum. Bu durumun TCK'nın 278. maddesine gore suç kapsamına gırdığini ve ortbas edılemeyecegini belirtmiştim. Savcı Bey, bana durumu sordu, ben de yazımda, konunun hukuksal yonunu işledigimi belırttım" dedı kadıköy Cumhurıyet Savtısı Selim kaya kuvatnş'ın adlı Uıtıl nedenıyle ızıııe dvıılnıası u/trıne yerınt vckalet edcıı larık Goksu, /eynep vc Asım frkren vil'lı nın ıfadclcı 1 1 1 1 1 1 alınması ıçın kendıİLiıne herhangı bır lalımat gelmedığım belırıtı Goksu, F k rcn çıftının kadıköy bolgesınde ıkâmet etmelerının, ıtadelenmn Kadıköy Cumhurıyet Savcılığı'nta alınması ıçın yeterlı gerekçe olmadığını, eğer gerekırse Sarı yer Cumhurıyet Savcılığı'nın dı rekt olarak Sarıyer'de de ıfade al nıaya yetkılı olduğunu belııttı Goksu, ılade alınma olayıyla ılgılı olarak, "lakdır de, yetki de Sarı>er Savcısı'nın" dedı Sarıyer Savulığı'ııa suı, du^ ı rusıında bulunan eskı CHP Mılletvekılı Mehınel Jeyyal, dun ıla de verdı Fcyyat, "Zeynep ıle Asıın'ı bılemem, ama /eki kııçukberber hu olayda sııçludur Ayrıca Bedrettın Dalan'a telelon ederek kendısının magdur olduğunu soyledım" dedı vuna'>a Ovgıı , '(Ktar kokosk» nun Porlresi' (bLİgestl) ıle Alman yapınıı koıuıhı lılıulerdcn Kırmı/, Çorap" vt "I ına Braakr"nın "ızın yok"g''ıkır(sıyk ouuıılın.uiığı an tak dahj soıııa beleestl ııılelıklı lılnıkıııı ı/ııc )uck olmaksızınınıu Iılabıleteklen oğrenıldi Hu 11 ıd.ı Avusturya Büyukclvilıgı dc Bursa' ya gomkKİıgı lılınkııııı yxr\ (,(.klı konııle "Sınema (ıiınlrn"ııı ıpl.ıl cimeklense tldekı tek ı/ın bclgtlı lılm olan "Irnekt1 lraıııpel"ı göslcrııiK sundıı Bursa Valısı, Sınema Gunleıı 01 g ını/aiyoiHiııa \ ıs ık g(.nıılııı<.dıgı 111 öne surclıi Valı /ekaı Cıiımuidış C umhurıyel ııuılı ıhıııııııı konuyla ıl gılı sorusunu vanıllarken "Bana gelırılın dusyada konıılu tılmlere l/in alınmadıgı |>ıınılu>ordu Aynı dos>ada >er alan bel)>esel nılelıklı fılmlerin oynalılmaMiıu ı/ın verıldı /alen ı/ın alınmasına dj gerek voklu l m Karışıklık ııırtdııı ııuvdsına K ' '^ bılemem" şeklınde koıuısiıı (nınıuş dıs "Hi^ mı vasaklanu vok'"' so ııısuna da ' l Ikcmı/dı ı,e\rılen koııulu fılmler hıle ı/ııe lahı Bu nedenle, konıılu \abann filmlere ızin gerekır testıval Komılt'sını uvaraıaKim. elkrınıU kalan bclnc.cl lılmle11 , u!:^!1!11" »vnalabılırliT konıılu tılmlenn ı/nıııı htklıvorıu Onlar da üflıııif o\nalıluı»klardır ' dıvc vanıl ladı (•eldıler NITIM (,nlı\orlar". \ı