Katalog

ANORMAL ÇOCUKLAR A. Binet ve Th. Simon Çev Sabri Esat Sıyavuşgil Yenı çıktı 900 TL Sosyal Yayınlar Babıâlı Cad No 14 htanbul Tlf 522 52 13 ve 528 33 14 Cumhuriyet 63. Yıl; Sayı: 22163 Knrucusu: Yunus Nadi 120 TL. (KDV<U*)1 Mayıs 1986 Çarşamba FIRTINA Ilya Ehrenburg Çev. Aydın Emeç Yenı çıkn 3500TL Sosyal Yayınlar Babıâlı Cad No 14 hlanbul Tlf 522 52 13 ve 528 33 14 Cumhııriyet'in lazgısı Bugun Cumhuriyet'in kuruluşunun 62. yıldonumudur. Gazetemiz devletımizle yaşıt sayılabilir. Sevgili okurlanmızın çok iyi bildiklen gıbi Gazi Mustafa Kemal Ataturk, loplumda cumhuriyet bılincını geliştirmek ıçin bu gazetenın kurulmasını istemiş ve adını kendi ko>muştur. Gazetemizin kurulnş nedeni, Tnrkiye Cumhuriyeti'nin kumluş nedeniyle esanlamlıdır. Bu ozdeşleşmenın yarattıgı bılincı hiç yitirmeden bugunlere vannaıun mutlulugu içindeyiz. Ancak, bu mutluluğu golgeleyen etkenlerin eksik olmadığını da soyleyebiliriz. Toplumlar ve insanlar mutlu gunlerinde yalnız sevinçlerını degıl, kaygılarını da pavlaşmalıdırlan bayramlar yalnız bıçımsel nutuklar içın değil, ozeleştın İÇİB de en guzel fırsattır. Cumhuriyet demokrasi demektir. Gerçi cumhuriyet etiketi altında çoğu toplum baskı duzenlennde yaşamaktadır; demokratik oldugu ileri surulen çogu rejimin demokrasi sayılamayacağı açıktır. Aldalmacayı bir yana bıraktıgımızda cumhuriveti ve demokrasiyi amaç bellemiş Turkiye'nın bugun vardıgı noktada buyuk eksiklikler içinde yaşadığını soylemek zorundayız. Ataturk, Turkiye Cumburiyeti'ni kurduğu zaman 20. yuzyılın ilk çey reği ıçınde yaşıyorduk. Bugun 20. yuzyılın bitimine 14 yıl kalmıştır. Ne var ki Turkiye, yuzyılın başlangıcında konulan hedefiere ulaşabilmiş degildir. Henuz cagdaş uygarlık duzeyinin gerisindeyiz. Yine biliyoruz kı, boyle olmayabılırdı. Cumhuriyet rejimi ile gırdığimız çağdaşlık yolunda daha hızlı yuruyebilirdik. 1930'larda cağdaş uygarlık hedefı bize çok yakın gibı gorunuyordu. Çunku o donemin somurgeler dunyasında, bağımsız Turkiye, Milietler Cemiyeti'ne uye 50 devlet arasında onemli ve etkili bir yerde bulunuyordu. 1930'lardan bu yana geçen yarım yuzyıl suresınde sanayı devrimini gercekleştirmiş bir toplum yapısı kurabılirdik. Ne yazık ki, henuz hedeften epey uzakta bulunuyoruz. Turkiye 1930'larda ekonomik sorunlarında daha bağımsız karar verebilecek bir konumda iken bugun bağımlı bir statunun koşullarında zorlanmaktadır. Cumhuriyet devleti, Osmanlı'nın butun dış borçlannı odeyerek ulke uzenndeki ipotegı kaldırmıştı. Bugun 26 milyar dolarlık dış borçla ıpotek yenıden konmuştur. 50 milyar dolarlık ulusal geiirimjzin yansını aşan dış borç yukunun olumsuz etkileri, hepimizi kaygılandıracak agırlıktadır. Birleşmiş Milletler orgutune uye 159 devlet arasında Turkiye'nin yeri, daha yuksek basamakiarda olabilirdi. İlerleyen bir dunyada kendimıze layık bir konumu saglamaklan uzakta bulunuyoruz. Demokrasi konusunda çagdaş uygarlığın olçulerıne ulaşamadık. • 62 yıllık bir sureç içinde bunaumlı donemler geçirmekle birlikte, gazetemiz, ustiendigi gorevi en olumsuz koşullarda biie yerine getirmeye çalıştı. Sevgili okurlanmızın çok iyi bildiği gibı Cumhuriyet sıradan bir gazete degıldir; ozel bir niteügı vardır; salt baber alıp vermenin dışında bir işleve sahiptir. Cumhuriyet'i yaşatan, canlı tutan, olumsuz dış etkilere ve baskılara karşı direncini yogunlaştıran bu ruhtur; bu gazetenın hangi koşullarda kuruldugunu ve neyi savunup yaşatması gerektiğım çok ıvı bilenler yalnız gazetenın sahipleri ve çalışanlan değil, okur kitlesıdir. Sevgili okurlar, bu gazetenin 62. yıldonumu, ilk gun ele alınan meşalenin bugun de a\dınlık saçtığını gosteren bir kanıttır. Inanıyonız kı Cumhurhet.Turkiye Cumhuriyetı ile birlikte yaşayacak, yucelecektir. Çunku kunıluşumuzdan bu yana yazgımız birdır. Cumhuriyet bugun 62 yaşında tlk dört ayın zamlan, fırmalann yıllık enflasyon hedefınin yüzde 4050 olduğunu ortaya çıkardı 1986nın bazı tiyat artışları Mayıs kan Artslr.H 18 2 17 16 17 8 17 17 17 4 18 Cumhuriyet'i bugüne getiren okurlanmıza teşekkür ederiz. K^üneyt Arcayürek konuştu, yazdı Ecevit: tstifa etmesem CHP içi kavga büyük boyutlara ulaşacaktı. Demırel: Demokrasi rejimini korumuyorlar ortadan kaldırıyorlar. Bugun 6*7. Sayfalarda Prvasa zammı sevdi ENFLASYONDA FmSAT KAÇIYOR Tanm ürünlen dışında kalan bellı başlı mal türlennde yılbaşından bu yana gerçekleştınlen zamlar, bu mallan üreten ve satan fırmalann yüzde 40 ya da üzennde bir yıllık zam orarunı tutturmayı hedefledıklerinı göstenyor. Hükumetın kendi ızledıği borçlanma ve para polıtikası da "enflasyonu hızla aşağıya çekme ılkesıyle çelışıyor Mevduat faızlen aşağı çekıhrken Hazıne yuzde 5056 faızle borçlanmaya devam edıyor, bankalar kredı faızlennı düşürmeye hiç de nıyetli gözükmüyorlar. Türkıye'de polıtıka sahnesımn yenıden canlüık kazanması ve adeta bir seçım havasınm esmeye başlaması, özal huktimetımn enflasyonla ciddı bir mucadeleye gınşmesını engelleyecek gibı görunüyor. OSMAIN ULAGAY Başhca OECD ülkelerınde fıyat artışları yerını fıyat duşuşlerıne bırakırken Turkiye'nın enflasyonu hızla aşağı çekmek ıçın yakaladığı bulunmaz fırsatı ye terınce değerlendıremedığı ızlenımı yaygınlaşıyor Bazı fıyat endekslerıne dığerlerınden farklı yansıyan mevsımlık fiyat artışla nnın yanı sıra bellı başlı bazı mal turlerınde yılbaşından bu vana yapılan zamlar pıyasanın kendısını yuzde 40 dolayında bir enflasyon beklentısıne göre avarladığını ortaya koyuyor Hesaplarını yuzde 2530 değil yuzde 4045 enflasyona gore yapır.ış olan firmalar talebı de yeterlı bulunca yılbaşında ongorduklerı program uyarınca zam yapmaya devam edıyorlar Bazı KlT'Ierde yuksek oranlı zamlara devam ta* 1991000 2695 000 2926 000 3388 000 2 750 000 2 827 000 3795 000 t TSWStaHM ( « z toya) 2985 000 2550 158 000 133 000 250 000 164 560 157 300 2354 000 3157 000 3399 000 3993 000 3 220 000 3 310 000 4455 000 3525 000 3650 175 000 150 000 280 000 189 860 172 700 DTO, MAMMU, Ç » B0TA1AM nastfcSJUM* KYA2 EfYA 1L4«yak T » rtmtik çm. •ılıüııl •EYAZ EŞYA (PROFlO) AES1M0 Unlnç) 15 3 97 10 7 12 8 12 43 edıldığı gözlenıyor Öte yandan Hazıne'nın vuzde 50 dolayında faızle borçlanmaya devam etmesı, parasal gostergelerın geçen yıldan hızlı bir artış gostermesı ve kur ayarlamalannın yuksek gerçekleşmesı de enflasyon cephesınde yakalanan fırsatın kaçınlmakta olduğu ızlenımını guçlendırıyor Türkıye'de fiyat artışlarını ölçmede kullanılan fıyat endekslerının çoğunda gıda maddelerı ve tarım urunlerı buyuk ağırlık taşıyor Bu nedenle söz konusu umnlerdekı mevsımlık fiyat hareketlerı endekslere yansıyarak ilk bakışta şaşırtıcı gelen sonuçlar yaratabılıyor, bir endekse göre vıizde 4 dolayında olan aylık fiyat artışı dığentıe göre yuzde 1 dolayında kalabılıyor Buna karşm çeşıtlı endekslerın yılıık ra(Arkası Sa. 12. Su. Tde) 20 bağımsız ANAP'a giriyor O z a l ' d a n : Bize geçmek isteyen bağımsız milletvekillerınden muhtemelen 1718 civarında bir grup, perşembe gunu parti genel merkezınde bizimle bir araya gelecek. 1820 arkadaşımızı törenle partiye kaydedeceğiz. ANKARA, (Cumhumel Burosu) MDP'nın kendını feshetmesı ve TBMM'de bağı^^ız mılkcvekılı sa yısının 93 e yukselmesının ardından transfer çalışmaları voğunluk kaza nırken ANAP Genel Başkanı ve Baş bakan Targut Ozal. dun sahah bir grup bağımsız mılleıvekılı ile goruştu ve partısının TBMM grup toplan tısında 17 18 mılletvekılının ANAP a gıreceğını açıkladı Özal, ANAP a transfer edıleıek mıllet\ekılı savısı nın 20 olabılecegını de bıldırdı ANAP'a geçecek. bağımsız mılleuekıllerı ıçın yarın panı genel merke zınde Ozal'ın da katılacağı bir toren duzenlenecek Ozal dün sabah 16 bağımsız m:l lenekıh ile Başbakanhk konuıunda 1 saat suren bir göruşme vaptı Dev let Bakanı Mesut ^ ılmaz'ın loplan tı>a katılan mılletvekıllenne bir gece once telefon ederek Basbakan Ozal'ın toplantı çağnsını ılettığı oğ renıldı Bir gun önce kendi aralarında goruşmeler >apiıktan sonra dun özel otolarıvia Başbakanhk Konuıu' na gelen ba|ımsız mıllenekıllerı go ruşmeden sonra doğruca TBMM'ye gıttıler ancak bir arada gomnraeme \e çalıştılar Edınılen bılgıve göre Başbakan Ozal, toplamıda 16 bağımsız mıllet Başbakan deprem bölgesini inceledi ANKARA'dan YALÇIN POĞAN Batan Geminin Mallan A NKARA Partamen to tarıhınde ender gorulen bir olavla karşı karşıyavız Şu anda Mıllet Meclısı 'nın lam vuzde 26'sı "bağımsız millen ekıllennden'' oluşuyor Toplam 389 mıllet ve kılının 93 "u bağımsız Bu kadar çok bağımsız olursa, bu kadar çok da "sıyasal trafik"olur Ne var kı, "sıyasal traflkte" geçıs ışığı yakan sadece sağ partıler (Arkası Sa. 10, Su. l'de) vekılıne Turkıve nın ıçınde bulundu ğu durum hakkındakı duşuncelennı, ANAP'ın kurjluşu ile seçımlere ge lışı \e bugune kadar geçen sure ıçın dekı çalışmaiannı anlattı Ozal ba ğımsız millenekıllerıne, bugune ka dar bir çok konuda onak hareket eı tıklerının dıkkatını çekîığını bıldıre rek "Sızlerie çalışmaklan, a\nı partıde olmaktan memnunıvel duyanm" dedı Bağımsız mlleıvekıllerıne ANAP a katılmaları durumunda me\LUt ANAP mılletvekıllerınden farklı bir muamele )apılma>atağını da bıldıren Ozal, "Taraflarlarınızdan. labamnızdan. seçmenınızden dıledıgınız kadarını partıje ute kaydedebılırsınız" dıye konuştu Ozal, ozellıkle HP den avnlmış olan mılletvekıllerını ılgılendıren Anava sa'nın 84 maddesı ile ılgılı durum konusunda da, bu mılletvekıllerının ANAP'a geçmelen halınde Vleclıs te yapılacak oviamada u>ehklerının duşmemesı ıçın o> verıleceğını ıma ettı Ozal ' Netıcede durum genel kurula gdır te ojlanır 201 bulunamazsa «apılacak bir se> kalmaz" dedı Goruşmeden sonra De\let Baka nı Mesul Yılmaz ile birlikte avrılan fArkası Sa. 10, Su. 4'te) GURKAı\ OZAL TRANSFERLE DESTEK ARIYOR 10. Sayfada Başbakan özal, deprem bölgesınde halka hılaben yaptığı konuşmada, "Allah'm bir lut/u kı, deprem ınsanlarımızın dışanda bulunduğu saatte olmuştur ve zayıatımız asgarı duzeyde olmuştur"dedı.özal, bölgeye deprem evlennın yaptlmasına beklenmeden geçıleceğını, köylunün Zıraat Bankası'na olan borçlannın ertelenebıleceğım söyledı Haber Merkezi Deprem bölgesınde hasar belırleme devam ederken, Başbakan Turgut Ozal, dun beraberınde beş bakanla birlikte Malatya'nın Doganşehir ve Adıyaman'ın Golbası ılçelenyle, buyuk hasar goren koylerde ıncelenıe yaptı Ozal, "Allahın bir lutfu ki, deprem insanlanmızın dışarda bulunduğu bir saatte olmuştur \e bu yuzden zayıatımız aügarı duzeyde olmuştur. Yurttaşlanmızın yarası sanlacaktır" dedı Malatya'nın Doganşehir ılçesı ve çevresınde 52 bın kışının yaşadığı 32 yerleşım (Arkası Sa. 13, Su. l'de) Ozal: AUahhn lütflL, zayiataz YARALARSARILACAK Öncekigun sabaha karşı meydanagelen depremın ardından evsiz kalan yaklaşık 50 bın yurttaşımıza dun sabah saatlerinde henuz Ankara 'dan gonderildığı soylenen yardım ulaşmamıştı. Zaman zaman sarsıntının surduğu bolgede halk geceyi 56 dereceye kadar dusen ısıya rağmen dışarda ve derme çatma naylon ortulerden yapılmıs çadvlarda geçirdi. Korku ve endişenin egemen olduğu deprem bölgesınde evlerinut yeni ve sert bu sarsıntı Üe ytkılacağından korkan halk eşyalannı dışan taşırken bu kez de yağacak bir yağmurun endişesine duştu. (Fotoğraf REMZİÖZDEMÎR) Çernobil olayında Sovyetler'in açıklaması: Kasayı başta küçümsedik Pravda yangının devam etıığını ıma ettı. AET Komısyonu Doğu Bloku ulkelennden besın maddesı ıthalatınm durdurulmasını önerdı. Yunanıstan hukumetı bir hafta sureyle halkın sut ve sebzelerden uzak durmasını ıstedi. Dış Haberter Senısı On gundur çeşıtlı ulkelerı etkısı altına alıp kor kutu gurüer yajatan, bu arada Japon va'va da gıden radvasvon bulutu so nunda ABD ve de ulaşırken Sovyel ler Bırlığı komunıst Partısı organı Pra\da gazetesınde ılk kez Çernobil kazasına ılışkın avnntılı bılgı verıldı AET Komısvonu, Doğu Bloku ulke lennden gıda maddesı ıthalatınm durdurulmasım ıstedi Yunanıstan hukumetı ıse halktan sut \e sebzeler den uzak durmasını ıstedi \BD Çevre Koruma Ajansı Baş kanı Lee Thomas, ABD'nın batı sa hıllennde oncekı gun saptanan rad yasyon serpıntılerının sağlık ıçın bir tehlıke oluşturmadığını açıkladı Bu arada Sovyet Komunıst Partı $\ organı Pra\da gazetesınde ılk kez Çernobil kazasına ılışkın avnntılı b.l gı \erıldı AP'nın Moskova ka>nak lı haberıne gore Pravda, Çernobil' dekı reaktorun hala vanmakta devam ettığını ıma ettı Gazete, Çernobil de koşulların "kınşık" olduğunu, ancak durumun kontrol altına alın dığını ve radvasvon oranının azalmaya devam ettığını bıldırdı Pravda, gereklı tum önlemlerın alındığını, yıyecek maddelerının, ozellıkle sut, sebze ve meyvenın çok sıkı bıçımde duzenlı olarak kontrol edıldığını duyurdu Pravda, Çernobil dekı kazanın gece bir Datlamadan sonra me>dana (Arkası Sa. 10, Su. 7'de) ÖZEMRE: 'BULUT' SERSERl MA YIN GÎBİ 12. Sayfada SgunlukGuneydoğugezisiamaçlananıveplanlanamda aşarak tam bir gövdegosterısinedonusen Suleyman Demirel, Şanlıurfa'mn Siverek ılçesınae 1/ tytul Caddesi'nden geçerken, şapkası ıle yurttasları selamladu 12 Eyhıl Caddesı'nır, 12 Eyhıl 1. Çıkmaz Sokaiı ile 12 Eylul 2. Çıkmaz Sokağı'nın kesistıği noktada durarak halkı selamlarktn, gazetecilerin resım çektiklerim gorunce poz verdi. Gazetecilerin, poz verdiğı nokıadakı sokak tabelalannı gostermesi uzerine ıse, "gulumseyerek" bilerek poz verdiğını belirtti. DemırelBaşbakan Ozal'ın Mğde'de "ulke iyi idare ediliyor" dedığini oğrendikten sonra ıse onumuzdeki hafia \ığde'ye gıdeceğını açıkladı. Gezisinden oldukça memnun olduğu gozden kaçmayan Suleyman Demırel, 67 üı gezeceğıni açıklayınca, gazetecilerin "Bu ytia sığar nu?" sorusunu her zamanki hesap adamı tavnyla, "1987 torbaya nu girdi" diyerek yanıtladu (Fotoğraf ENDER ERKEK) DEMtREL'ÎN3 GÜNLÜK GEZÎSİ. DENİZ SOM'ıın Izlenimleri 8. Sayfada Bot devrildi, 7 erimiz şehit oldu TEKIRDAĞ, (Cumhunyet) Tekırdağ'ın Havrabolu ılçesı yolu uzerındekı merkez kaşık v ı koyundekı bir goleıte yapılan askerı tatbıkat sırasında meydana gelen bot kazasında 7 erımız şehıt oldu Edınılen bılgıyegcre Tekırdağ (Arkası Sa. 12. Su. 8'de) UĞUR MUMCU GOZLEM "Amnezi Lakuner ... 99 Cumhuriyet Bir hekım dostuma sordunr Geçmışını unutmak bir çeşrt hastalık değil mıdır' "öyiedır" dedı "Geçmıştekı olaylan unutmak, tıp dılınde (amnezi lakuner) olarak adfandınhr" (Arkası Sa. 15. Su. 7'de)