Katalog

23 MA YIS 1986 KÜLTÜRYAŞAM CUMHURÎYET/5. SİNEMA ATILLA DORSAY HAYVANLAR ISMAIL GLLGEÇ Amerikan usiılü sinema ağır bastı Altın Palmıye'mn Roland Joffe'nın "Mısyon"una verümesmden sonra, en iyi yönetmen Odülünu de "Geç Saatlerde" gıbı sevımlı, ama dennliğı olmayan bır fılmle Martın Scorsese'in alması, bu yıl Cannes'da Amenkan tıpı sınemanm ağırlığını kanıtlıyordu. Seyri zevklı bır film olan "Misyon", sinema tanhınde ız bırakmadan geçıp gıdecek. Cannes Şenlığı'nde değışık bolumlere yayılmış yuzlerce fılm arasında, 12 gunde 47 tanesını ızleyebılmışız Büyuk bır şenlık ıçın ortalama bır sayı bu Şenlığın sonuçlan ustune bıraz konuşalım ve bu fılmlerın bır bolumunden daha ızlenımler vermeye çalışalım 39 Cannes Şenlığı'nde Altın Palmıye'yı Roland Joffe'nın "Misyon The Mıssıon" filmının alması, kuşkusuz Cannes tarıhın en tartışmalı sonuçlarından bırı olarak anılacak 18 yuzvıl sonlannda Guney Amerıka'da beyazlann gırıştığı, ınsanlık tarıhının en büyuk toplu kıyımlanndan bırı olan olaya, başka bır açıdan yaklaşma çabası bu "Doktor Jıvago", "Arabıstanlı Lanrence" gıbı buyuk fılmlerın senaryo yazarı Robert Bolt'un elınden çıkan ve geçen yıl "Olum Tarialan The Killing Fıeids" fılmıyle tum dunyada buyuk ılgı görmuş olan Roland Joffe'nın göstenşlı bıçımde yönettığı film, ulkeye verlı halkı "Hıristiyanlaştırmak", onlara Tann duşuncesını aşılamak ıçın gelmış olan cızvıt papazlannın oluşturduğu bır "mısyon"la çeşıth çıkarlar çevresınde kılıseye karşı bırleşen Ispanyol ve Portekız somurgecılerının savaşımmı anlatıyor Cannes'da verilen ödüller uzun zaman tartışılacak KİM KİME DUM DUMA BEHIÇ AK C zarrtan TARTIŞMALI ODÜL Roland Joffi'nin "Misyon"adhfUtninin Altın Pabniye alması, Cannes Şenüğı tarihinın en tartışmalı sonuçlarından biri olarak anılacak. Amerikan stıemasmm en buyuklerinden Robert' de Nıro filmde önemlı rollerden bınndeydı. se de Lısıeıut" dıye anılan ve geçen yuzyılda vaşamış olan gen cecık bır rahıbenın ovkusu bu Bir Carmel manastırına gırerek kendını Isa'va adayan gencecık kızın alabıldığıne temız, saf, ama a>nı olçude zekı, uyanık, çevre >e açık kışılığınde "Isa'nın gelınleri"nın ılgınç bır anatomısı çızılıyor, alabıldığıne olçulu, eko nomık, yalın bır sınemayla çok sağlam portreler ortaya çıkıyor Cavalier'nın kendme ozgu sıne ması, hıçbır aynntıyı kaçırmıyor, dıne ve rahıbelık kurumuna çok yansız bıçımde yaklaşıyor, valnız gerçeğın peşıne duşuyor Durust, namuslu ve tutarlı bır sınemanın orneğı ve kımılerırun duşunduğu gıbı bır Altın Palmıye fılmı değılse de aJdığı ödulu hak eden bır fılm acı/haz deneyımı ıçın zencıye teslım edıyor Sadomazoşızm gıbı ozellıkle görsel olarak ışlen mesı son derece zor bır alana, hem de bır ılk film ıçınde yurek Iılıkle el atmış, genç >onetmen "Sıyah ve Bevaz", hepsını gore medığımız tum ılk fılmler ıçınde odule en lavık olanı mıvdı 9 Bılemevız Ama kendı başına oldukça ılgınç ve duzeylı bır urun olduğu soylenebıhr halovsky, ıkıncı Amenkan filmı olan Cannon Fılms'ın venı yapımı "Runawa> Train"de sanatında var olan tum Slav özellıklerını bır vana bırakmış, alabıldığıne Amenkan olmaya çabalamış Kurosawa'nın yıllar once vazmış olduğu eskı bır senaryoya dava nan fılm, bır cezaevınden kaçan azılı bır havdutla yanındakı genç bır adamın bındıklerı bır trenın makınıstının duşup olmesıyle >önetımsız kalmasını, gıtgıde artan, denetımden çıkmış bır hızla onlenemez bır tehlıkeye doğru koş masını anlatıvor Kahramanlarımız, bır >andan trenı durdurma va, dığer yandan ıse bır helıkop terle peşlerıne duşmuş olan cezaevının "manyak" mudurunden kurtulmaya çalışıyorlar Fılm, doğrusunu soylemek gerekırse, çekımlenn yapıldığı trenın hızından hıç de aşağı kalmayan bır tempoya sahıp Ama ABD sınemasının tum ozellıklerını >mele yen, "Fedailer Ekspresı"nden "Kassandra Geçıdi"ne kadar anımsadığımız bırçok seruven filmıne öykunen bu ış filmının Konchalovsky sınemasıyla ne ılgısı var 9 Jon Voıght, Eric Roberts gıbı oyuncuların da yardı mıyla çok tempolu, akıcı bır fılm bu Ama Konchalovsky'de havranı olduğumuz Slav duyarhğını ve Rus karamsarlığını, galıba bır daha kolay kolay bulamayacağız P İ K N İ K PIY4LE \L4DK4 Misyonun acımasızlığı Mısyoncular, ışlerınde bellı bır başarıya ulaşıyor, yerlılerı gerçekten de Hınstıyanlığın ana duşuncelerı ve gundelık uvgulamaları çevresınde bırleştırebılıyorlar Bu arada, başlarındakı papaz (Jeremy Irons), en buyuk yardımı, azılı bır "mersener" (soyguncu) olduğu halde, bır du elloda öz kardeşını öldurmuş ol maktan gelen vıcdan azabını unutmak ıçın mısyona katılan eskı bır serüvencıden (Robert de Nıro) göruyor Ancak ortak çıkarlann bırleştırdığı Ispanyol Portekız asken gucu, mısyonu da yerlılen de acımasızca yök etmekten çekınmıyor Duşunmeye çağıran bir film Odullenn dışında son gunlerın varışmalı bolumundekı kımı fılmlere bır goz atalım Hınt sı nemasının Satyajıt Raj'dan son rakı en unlu ısmı olan Mrnal Sen, "YaratılışGenesıs" adlı filmınde bır açlık, kıtlık donemın de buyuk kentten uzak bır vore de, harabelenn ıçınde bır "Adem baba" vaşamı surduren ıkı erke ğı ve aralanna gebp karışan bır kadını anlatıyor Arada bır gelıp gıden bır gezgın satıcının da katılmasıyla, bu 4 kışı arasında ge çen hıkâvede, Sen, kahramanla rı arasında oluşan ve kutsal kıtaplardakı "yaratıhş" ovkusunun ÇİZGİLİK KÂMİL \L4SAK4CI ben setm 49nında tendımı Beyazperdede sadomazoşizm Oyuncu odullerı ıse aşağı yu . kan beklendığı gıbı dağıtıldı Hemen hepsınden söz ettığımız oyuncular, genelde ödule ulaştılar Alman Barbara Sukowa'mn "Rosa Luxembourg" portresı gerçekten kusursuzdu An<.ak Gizem perdesi Fılm Cannes'dakı cıddı eleştırmenler tarafından sıneması ıçın değıl, ama ozü nedenıyle ağır bıçımde eleştınldı Tarıhın bu unlu kıyımında sorumluluğu kılısenın sırtından atmak, dın tarıhının en tutucu orgutlennden bırı olan cız\ıtlen melek gıbı göstermek \e kıyımdakı beyazların tartışılmaz sorumluluğunu, en azından yumuşatmakla suçlandı "Liberatıon" gazetesı "Seyri hoş bir bır film.. Ama iğrenç bır kokusu var" dı>e yazdı Joffe'nın fılmı, tıpkı bırkaç yıl önce " W u n başına geldığı gıbı gızemlı bıçımde gosterıldı, kurgusunun tamamlanmamış ol duğu gerekçesıyle tek bır kez o> natıldıktan sonra da ortadan kayboldu Bu tur gırışımler, Cannes'da hep başarılı oluvor Bır gızem perdesi ardına burun durülen fılmler hep odul alıyor "Yol" veya "Kıyamet", bunların hemen akla gelen ıkı orneğı R esmı sınemacı Buna karşılık, tumuyle Rus kalmak da Sovyetler'ın "resmı sınemacısı" sayılabılecek Sergey Bondarçuka hıç yaramamış Unlu ozanları Aleksandr Puşkin'ın Rus tanhınden esmlenen oyunu "Boris Goduno\"u 2 saat 40 da AGAÇ YAŞKEN EGILIR KEM4L GOKH4\ Barbara Sukowa'nın "Rosa Luxembourg" portresı gerçekten kusursuzdu. Ancak şenhğın en kötü fılmlerınden "Bana Aşktan Söz Et"m oyuncusu Fernanda Torres'ın en iyi kadın oyuncu odulunu paylaşmasım anlayamadık. kıkalık dev bır fılm halıne getı ren Bondarçuk, bu oyun ıçın Mussorgsky'nın vazdığı muzığı bır yana bırakmış, bır tarıhsel freskı gorkemlı bır drama anla yışını veğlemış Ancak gerçekten ılgınç bır olaylar dızısıne davalı fılm (Korkunç Ivan'ın oğlunu ol durterek tahta çıkan Borıs Go dunov, halkın nefretı ve vıcdan azabmdan başını alıp da bır turlu ıktıdar nımetlerınden yararlanamaz) öylesıne ağır, hantal, akademık bıçımde anlatılmış kı, bır sure sonra nerdeyse nefes alamaz gıbı oluyor, bu çağdışı sınemanın ağırhğj altında ezılmeve başlıyorsunuz Ulusal ozellıklerınden uzaklaşarak da onlara aşırı bıçımde sarılarak da başa nya ulaşılamayacağına ıvı bır or nek Cannes 86, daha başka bırçok surprız ıçenvordu kuşkusuz Son ıkı gunun varışma dışı ola rak gostenlen ıkı fılmıne, Wood> Allen'ın son fılmı "Hannah ve Kız Kardeşlen" ıle Carlos Saura'ın >enı fılmı "Sıhırbazın Çırağı El Amor Bruja"sına anık ayrı bır >azıda değınme gereğı var Çunku onemh, başarılı fılmler bunlar Keza dığer bolumlerde gostenlen ve Costa Gavras, Claude Mıller, Mauro Bolognıni, Voshıshıue Voshıda, Ro> Guerra gıbı tanınmış yonetmenlerden Claude D'Anna, Chantal Akerman, Denys Arcand, JeanClaude Guıgnet gıbılerıne veja Amos Gılaı, Amadeo Fargo, Stephen Ba>l\, Pepe Sanchez, Scott Murrav. Leon Marr gıbı "Uk film"lerıru >apanlara dek \t>ıtlı vonetmenlerın çabalarını vansıtan obur tılmlerı de belkı ılerde, başka yazılarda soz konusu edebılırız TARİHTE BUGÜN m \IT4Z 4RiK4y TİYATRONUN BÜYÜK YARAT/C/IAR/NMN BİRİ 13O6'PA BU6UN,UULU NORl/EÇLI OYUN YAZAfZl l/£ OZAMİ ISSEKI, 78 YAÇIUDA OLÛU ÇAGDAÇ PYAreoMüM ILK YE EN OHEMU YAZAIZLAetKJDAAJ S'£> OLAM /gSEN (ıPSEu), BA2I PE&E£LEUPtRMELERE GORE, SOPHOKLES l/£SHAIcesPEAfZE'LE AYNI StRALAMAYA SOKjULAgtLMEtCWDıe ONCELERı fı'e CMLiyiE OYUN ZMAYA gAÇLAYAH ıgSEN, GIDESEK DUZ YAZ/YA, GEfiÇEtcÇı XAP/7X/ie VEISMEYE KOYULMUŞ TU KlÇlSEL I/E 7TDPUJMSAL SOIZUNLARl KDKUŞ/ütUŞ AHLA& KUJgALLAZtAJ/, gA£NA2'JĞI, DtUSEL BASK/yf, KAP/M HA£LAR.tN( KONU EPlNEN yAZAIZ 2£ OYUN VE/SM/ÇTf IŞTE gAZrLARl. "PEEIZ GYNT" "NOgA BıR. BEgE/i. BVt " "HOETL/VCCAIS"', "KEPPA GAg"yAgAAJ oe.P£Ğl", "rAPI USTASl '8ı& HAUc PUÇMAAJI " . "&ıan Gabnele 6orkjmon"ad!ı 23 bfayıs Jurimn yanhşlan Sıdney Pollack başkanhğındakı Cannes junsının ozundekı yanlışlara karşın tıpık Amenkan sıneması kıvamında, göstenşlı, epık bır filme prım vermesı, ozel lıkle en ı\ı yönetmen odulunun de "Geç SaatierdeAfter Hours" gıbı akıcı, sevımh, ama sonuç olarak dennliğı olmayan bır fılme Martin Scorsese'e verılmesıyle bırleşınce, bu vıl Cannes'da Amenkan tıpı sınemanın ağırlı ğı ıyıce duviıimuş oluyor Ozel lıkle gorıcemlı dekorları, çok başanlı mekân kullanımları, Ennıo Morricone'nın muzığının vurguladığı destan boyutlarıyla zevklı bır fılm olan "Mis>on" ıse, sa nırım sinema tanhınde ız bırakmadan geçıp gıdecek £7VÎYÎ KADIN OYUNCU Brezilya yapımı "Bana Aşktan Soz Et'' adh filmdekı roluyle Femanda Torres, en iyi kadın oyuncu odülunu Barbara Sukowa 'yla paylaştı. Amaldo Jabor'un fllminde Torres 'e Thales Pan Chacon eşlik ediyordu. vanı başına şenhğın en kotu fılmlerınden bırı olan Brezilya vapımı "Bana Aşktan Soz Et"ın ovuncusu Fernanda Torres'ın nı ve verleştınldığını bız anlayamadık Erkek ovuncu olarak "Mona Lısa" adıı Ingılız yapımımn çok başarılı ovuncusu Bob Hoskıns ve "Gece Kılıgı Tenue de Soıree" adlı Fransız filmının oyuncusu Mıchel Blanc'ın ortak başarılan kımseyı şaşırtmadı Şenlıkte çeşıth programlarda gostenlen 15 kadar "ilk filnTden bırıne verılmesı gelenek halınae olan <\ltın Kamera Odulunu ka zanan kadın >onetmen Claıre Devers'ın "Sıvah ve Bevaz No ır et Blanc" fılmınden de bıraz soz etmek ısterım Fılm, Tennessee Wıllıams'ın bır hıkavesınden esınlenmış, curetlı bır konuyu ış lıvor Kendı halındekı bır genv adamın, bır masaj salonunda ırı varı zencı bır masajcının elıne ılk kez bedenını teslım etmesı \e bu olaydan aldığı gıtgıde anan dozdakı acının tutkunu halıne gel mesını ovkuluyor Bu, tam bır sado mazoşıst ılışkıve donuşuyor ve gen< adam, kırık koluvla kal dırıldığı hastaneden kaçarak bedenını son ve bu kez en son nok taya (olume) dek ulaşa^ak bır kımı temalanndan guncel oluşumlara, değışık çağrışımlar ıçeren ılışkılerı anlatılıvor Erkekler kadına tutuluvor ve kıskançlık ıçınde bırbırlenne duşman olu>orlar, kadın erkeklerın valnız cınsel durtulerını de değıl, bılınçlerını de evleme getırıvor ve onlara, el emeklerını satın alan gezgıncı bezırgân tarafından nasıl somurulduklerını anımsatıyor, dengeh, sakın >aşam altust olu vor, vs Sen, ornek bır valınlık ıçınde anlattıgı ovkude, bızım fılmlerımızı anımsatan bır at moster >aratı>or, tıpık Hınt (ve daha genelde "Uçuncu Dun>a") ogelerı ıçeren bır sınemanın evrensel sorunlara uzanmasının nasıl mumkun olabıleceğını gosterıyor Ilgınç, olgun duşunmeve vağıran bır iılm 50 YIL ONCE CUMHURİYET lngillere harbe hazırlanıyor Londra 21 (a a ) A\am kamarasında mılh mudafaa hakkındakı muzakere esnasında, Bakan M Inskıp mudafaa planınm herşeyden e\vel teçhızat ıhtıyatınm tamamlanmasım deprış etmekte olduğunu, ıstıhsalatın, 24 saat ıçınde ıkı, hatla uç mıslıne çıkacak veçhıle çoğaltılması lazım geleceğını, 400 muessesenın harb maizemesı ıstıhsalındekı ımkaniarmın tetkık edıldığını ve dığer 500 muessesenın de muvakkaıen kontrol altma alındığını soviemış ve muıeakıben hava mudafaasından bahsederek, bu mudafaanın uç mıslı kuvvetlendırıleceğını, bır sene ıçınde 500 pılot alınacağını, ta\yarea mekteblerınm ve tayyare adedının çoğaltılacağını, motor fabnkası adedının tesbıt edıleceğmı tesısatlarını 23 Mayıs 1936 hukumet hesabma genışletmelerı ıçın fabrıkalara teblıgat yapılacağını ve bu fabrıka ıçın lazım olacak mutehassıs aınele rneselesının de tetkık edılmnf olduğunu btldırmıştır Muhalıf ışçıler şefı 4 tlı, muhalıflenn, kafi bır mudafaa va karşı olduklan ıçın değıl, dış snasada olduğu gıbı kollektıf eınnıyet meselesının de fena bır şuuna hareket ettısı ıçın hukumete muhalıf olduklannı bıld rmıstır 19361986 4lmanyada vasiyet 1 aratıcı yonetmenler Odullerde ABD usulu sinema anlayışının başansı, dı|er ıkı odulle dengelenmeye çalışılmış Andrei Tarkovskv 'nın bence Al tın Palmıye'>ı hak eden "Ozveri"sı, kuşkusuz bır "kıtle filmı" olmadığı gerekçesıyle jurı buyuk öduluyle yetınmek zorunda İcalmış Jurı ozel odulu, ıse Alaın Cavalier'nın kısaca sozunu etmış olduğumuz "Therese" fılmıne verılmış "Therese", "Misyon"la ortak bır oğe ıçenyor Ikısı de "dın adamlan"nın, kendılennı Tanrı duşuncesıne adamış kışılerın çevresınde donen fılmler Ancak bu "MısjoıTda bır >an oğe olduğu halde, "Therese"ın kusursuz ınsan porfresının ana malzemesını oluşturuyor Hırıs*tıyanlık tanhınde "Sainle There Parıs 22 (Hususı) Almanlar Ren mıntıkcsını tahkım etmeğe başlaınışlardır Alman me\suk haberlete gore "Adolf Hıtler ' admı taşnan ılk mustahkem me\kıın resmı kuşadı hazıramn yedısınde yapılacaktır Hazıramn onbeşınde de ıkı modern kalenın resmı kuşadı vapılacaktır Bu haberler Fransada bınıık bır hevecan ve telas mandırmısnr MİLLİ EĞİTİM GENÇLİK VE SPOR BAKANLIĞI DEVLET KİTAPLARI MÜDÜRLÜĞÜ'NDEN 1 19861987 öğretım yılı ıhtıyacı olarak bastırılacak 40 çeşıt top lam 700 bın adet ders ve alıştırma kıtaplarımn ıhaıesı "Açık Eksılı me usulü" yapılacaktır 2 Bu ıhaleye aıt şanname Devleı Knaplan Mudurluğü Satınalma ve lhale Komısyon Ba^kanlıgı Mıllet Caddesı Eskı Yuksek Teknık öğretmen Okulu Bınası Çapa lst adresınden ücretsız temın edılebılır 3 Ihaleye katılmak ısteyen firmaiann şanname esasları dahılınde hazırlayacakları belgelerı 3 6 1986 salı gunu saat 14 00'e kadar Mudürlüğumüz Salınalma ve thale Komısyonu Başkanlığı'na firma yet kılısı tarafından elden vermelen gerekır 4 Müdurluğumüz 2886 sayılı yasaya tabı olmayıp, ıhaleyı yapıp yapmamakta \e uygun bedelı tespıt etmekıe serbesttır Iki duşkırıklığ ŞenliMekı ıkı buvuk duşkırık !ıgı Ikısı de Rus vonetmenler den Ama ılgınç olan şu kı, bu ıkı vonetmen de başansızlıklarını değışık, gıderek ters vonlerde vakalamışlar "\anva Da>ı", "Sıbırja Destanı" veva ABD'de ve vırdığı "Marıa'nın Âşıkları"nı unutamadığımız Andrei Konc İLAN YALOVA SULH HUKUK HÂKtMLİĞİ İZALEİ ŞUYUU SATIŞ MEMURLUĞU Yal(AaSulhHukukHâkımlıirnın4 3 1981 tarıh ve 978/849 esas ve 981/63 karar savılı ılamı ıle Yalova Çınarcık bucağı Karpuzdere mevkıı pafta 2, parsel 17'de bulunan tarlanm açık arttırma ıle satı larak paydaşlara paylaştırılmasına karar venlmekte Adresınde bulunamayan Mahmure Atan'a tcblığ yerıne geçmek üzere mahaJlınde yapılan keşıf sonunda bılırkışılerce bu tarlaya 5 930 000 lıra ücret takdır etmışlerdır 15 gün ıçensınde kıymete ılıraz edılmedıjı takdırde kesınlesmış sayılacajı ıtan olunur 15 5 1986