Katalog

Cumhuriyet Sahıbı Cumhuriyrl Maıbaacılık ve Gazciecılık Turk Anonım Şırkeu adına Nadır N«di. 0 Genel Yayin Muduru H B H I Cemal, Muessese Muduru Emısr l>akhgil. Yazı Işlerı Muduru Okmy Gontmaa, # Haber Merkezı Muduru ValçiB Bayer. Sayfa Ouzenı Yoırcımenı Ali Anr, # Temsıkıier ANkARA Yılfin Do«a>. İZMİR Hiknrt Çclinkay*. ADANA Mriunrı Mercaa lstanbul Haberlen: Refca Öz, Dış Haberler Erpui Bdcı, Ekonomr O n n ı Uhg*r, KUlıür. CeUI Vsttt, Magazın Vılç» Pekjen, Spor Danışmanı Abdalkadir Y a c e i n u , Düzeltme Reflk Darta), Araşurma. Şahia Alpay, IşScodıka: Şakna Kctcad. Haber Araştırma Uf«k GiMoair, • Koordınaıör: AfcM Koruhaa, • Maü ljfcr: Eral Erknl, Rcklâm vc Halkla ttfkıkr GaHeraa Kofar, ldare: H w y t i Ganr, Ijletme: ÖMkrÇdk. Bılgılşlem Nri laal. Basan ve Yayan. Cumkuriycl Matbaacıhk ve Gazetecılık TA Ş TUrk Ocağı Cad. 3941 Cağaloğlu 34334 Ist, PK 246Isunbul, Tel 512 05 05(20 haı)Telex 22246 • Burolar Ankan: Zı>a Gökalp Bulvarı Inkılap Sokak No: 19/4 Tel 33 11 4147. Telex 42344 # ( z n ı r H Zıya Bulvarı 1352 Sok 2/3, Tel 25 470913 12 30T«lex: 52359 • Adını: Çakmak Cad No 134 Kal 3, Tel 1455019731 Tdex 62155. TAKVİM II MAYIS 1986 îmsak: 3.59 Güneş: 5.44 öğle: 13.05 Ikindı: 16.59 Aksam: 20.17 Yatsı: 21.53 Moda düııyasmın cansız elçisi: Bebek En ünlü modacılann isimlerini bebek giysilerinde görmek ilginç. Jeanne Lanvin kızımn bebeğine de dikermiş. Poiret de bebek giydirirmiş. Şu ünü dünyayı tutan, her kıyafeti bir servete mal olan Paul Poiret... Bebek deyip geçmemişler. Tüm sanatlannı dökmuşler bu giysilere. NECLA SEYHUN Mart içinde ilginç bir sergi vardı Paris'te: "Bebekler modayı anlatıyor!.." 18'inciasırdan günümüze dek bebek giysileri. Müzelerden, özel koleksiyonlardan toplanmıştı bebeklcr, yüzlerce. Ne giysilerdi onlar... Ne, akla durgunluk veren işçiHk. O ne yoğun şıklıktı, o ne yoğun zarafetti, alımdı!.. Bebeklerin boyu 1550 cm.'di. Bir zamanlann soluk kesen giysileri, bu miniminnaa k bebeklere göre dikilmişti. Korseler, jartiyerler, çoraplar, pabuçlar, eldivenler, şapkalar, takılar. O minyatür plilere, dantellere, işlemelere verilen emek, dökülen göz nuru... Hiç kuşkusuz normal bir kıyafeti dikmekten bin kat daha zor. Insan bakmakla bile aklını kaçırabilir, değıl yapmakla. Nohut kadar iskarpinler, botlar, çiçekler... Hazreti Eyyub sabrı bile azdı bunlara. UstaJıksa, dorukta!.. Bebek handiyse insanlık tarihi kadar eski. Milattan önce, Galya Roma dönemi çocuk mezarlarından kalma seramik bebekler var bugün muzelerde. Tüm oyuncaklar arasında bebeğin yeri bir ba$ka. Onun çocuk dünyasındaki, çocuk gönlündeki yeri bambaşka. Kim hatırlamaz kı çocukluk yıllarının o yıllara damgasını vuran bebeklerini? Giydirdiği, yıkadığı, yedirdiği, uyuttuğu, yanında mutlu uyuduğu bebeklerini? Bez bebekler çok kullanılmış asırlar boyu. Bugün bile var. Ama çabuk yıprandıkları için, kaybolup gitmiş pek çoğu. Ortaçağm kolları bacakları birbirine kurdelelerle bağlı, tahtadan oyma başlı bebeklerinin yerini toprak, kâğıt ve alcı kanşımı bir maddeden yapılan bebekler almış daha sonraları. Daha sonra da porselen yüzlü bebekler, biscuit yüzlu bebekler çıkmış piyasaya... Yirminci yüzyıla kadar da biscuit en beğenilen bebek malzemesi olarak sürdürmüş ustunlüğıinü... Her yenilik bebeklere de yansımış... 1850'den sonra kaucuk girmiş bebek yapımına. Oturabilen, dizlerini, dirseklerini kıvırabilen bebekler uretilmiş. Boya gözlerin yerini cam gdzler almış sonradan. Daha sonra açılıp kapanan gözler... 1826'da ilk yuruyen bebek... Daha sonra öpucuk yollayanlan, ağlayanlan... Bugün yıkanabilen, gerçek çocuğa çok benzeyen bebekler var. Yumuşacık. Bebek çocuğun en sevgilı oyuncağı, dostu, dünyası olmasımn yanı sıra, asırlar boyu, modanın da en sadık elçisi olmuş. Paris'teki bu sergi bunu gösteriyor işte. îki asırlık moda, tum aynntılan ile bebeklerin sırtında. Eskiden de bebeklerin gardjroplan varrruş, GeneUikle aıle terzileri dikermiş bebek elbiselerini. Bir bebeğin 1012 kıyafeti olurmuş.. Korsesi, iç çamaşın, çorabı, eldiveni, çantası, şapkası, takılan da caba!.. Soylu ve zengm kişiler hediye ettikleri bebeklerde gerçek mücevherler kullanırlarmış... En ünlü modacılann isimlerini bebek giysilerinde görmek ilginç. Jeanne Lanvin, kızımn bebeğini de dikermiş. Poiret'nin de bebekleri var sergıde. Şu ünu dünyayı tutan Paul Poiret... Her kıyafeti bir servete malolan Poiret... Bebek giydirmiş... "Bebek" deyip geçmemişler. Tum sanatlannı dökmüşler bu giysilere. Ama ben sergide özel bir yeri olan LafıtteDesirat'nın bebeklerine bittim. Serginin doruğu bence oydu. Gerçek bir sanat eseriydi bu bebekler. Paha biçilmez!.. 14'uncu asırdan başlayarak komşu ulke hukumdarlıklarına, saraylarına yollanan bebekler o dönemlerin moda elçileriydi. Gerçek birer mankendi. 1901 ile 1938 arasında bu görevi ustlenen Louise Lafıtte ve kardeşlerinin eserleri bugün vitrinler ardında soluk kesmeye devam ediyor. Bunlar gerçek birer manken, bebek demek zor. Fransız modasının, zarafetinin kusursuz bir sımgesi. Balmumundan yapılmış, ustaca boyanmış yuzlen, o zamanın modasına göre taranmış saçları, birbirinden şık kıyafetleri ile serginin gerçekten odak noktası. Sonra yakın dönemler var. Modacılann bebeklerden yararlandıkları daha yakın dönemler. 1945'te zamanın unlü modacılan bir sergi koleksiyonu hazırlıyor, bebekleri son Fransız modasına göre giydiriyorlar. Beş yıl süren tkincı Dunya Savaşı boyunca dağılıp gıden yabancı muşterileri yeniden toparlamak amacıyla sergi Barcelona, Stockholm, Copenhagen Londra, New York ve San Francisco'yu dolaşıyor. Başı darda kaldıkça bebeklere koşuyor Fransız modası. Onları zarafetin gerçek simgesi sayıyor. Sergide Barbie'ler de var. Şu son yıUann unu dünyayı tutan bebekleri. Ama Barbie'lerin bir özelliği, bir bebek değil, bir "kadın bebek" bir yıldız olmalaıı. Yüzu, göğusleri, beli sinema yıldızlarının bir simgesi... 1959'da Amerıka'da doğan bu yıldızbebek bugün 25 yaşında. Ona rakip olarak çıkarılan hiçbır bebek onun gibi tutulup sevilmedi bunca yıldır. Bu tutku daha uzun yıllar da süreceğe benzer. Hollywood yıldızlannı kıskandıracak tuvaletleri, mayolan, kayak kıyafetleri, kurkleri var. Zengin bir bebek bu, çok zengin!.. Annenin parça bohçasından alınma kumaşlarla dikilen elbiselere ayağının ucunu bile surmez... Bebeklerin de mutluları var elbet. Ama gerçek mutluluk ne ki? Ünlü modacılardan giyinenler mı daha mutlu?.. Sahiplerinin kuçuk acemi ellen ile artmış parçalardan giyinenler mi?.. Birinde ustalık var, para var; birinde sevgi. Bebeklerde de insanlarda da sorun aynı! RADYASYON ÖLÇÜMü Kievln yakınlanndaki Ukrayna'daki çiftliklerde Sovyet uzmanlar, yoğun bir radyasyon olçümüne girdiler ve Batılı gazetecilere oranın çok duşuk olduğunu gosterdiler. SEBZELERT>QKÜLÜYOR htdyaiım Müano kentinde radyasyon bulastığı sanıtan tonlarca sebze imha edildi. ttalyan hukumeü yaptığı açıklamada, bir süre daha taze sebze yenilmemesini onerdi. Haber Merkezi Bilsak tartışma dizilen kapsamında kadın sorunlan ile ılgılı yeni bırpanel duzenlendi. Yann Kenter Ttyalrosu'nda saat IS'de yapılacak olanpaneide "Türkiye'de kadmlara karşı aynmcıak ve Bbiesmiş Mületler Kadmlara Karşı Ayrtmcılığrn önlenmesi Uluslararası Sözkşmesi"konuedüecek. Gazetecı Yazar Zeynep Aveı'mn yöneteceği panelde, DuyguAsena (gazelecı), Erendiz Atasü (Oğretım üyesi yazar), Gönül Canyolu (TOrklş Tez Kooplş Yöneticisi), özgtil Kıvanç Erten (avukat), Şukran Ketenci (gazetecı), Tülay Öney fSHP mılletvekilij konuşmaa olarak katılacaklar. Panele konuşmacılann yanı sıra, çeşıtli alanlarda önde gelen kadınlar "şeref konuğu" olarak çağmldı. Panelin şerej konuklannın lıstesi şöyle: "Semra özal, Ayseli Dalan, Reha tsvan, Nazh fbcak, Ajda Pekkan, Rahsan Ecevit, Türkan Sabana, Suna Kıraç, özden Narin, Beyhan Eczaabası, Gençay Gürün, Sezen Aksu, Bema Tokar, Perihan Yüdmm, Sadun Kâtiboğhı, Emine Uşakhgti, Nikal Pulat, Nedret Güvenç, Hülya Koçyiğit, Nezihe Araz, Jülidt GülİTar. Sadan Yolasan. Kadın sorunlan Sakatlar haftası Haber Merkezi "Sakatlar Haftası" başladı. Cumhurbaşkanı Kenan Evren, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Mustafa Kalemli başkanlığındakt bir heyeti dün Çankaya Köskıi'nde kabul etti. Evren kabulde yaptığı konuşmada, sakatlara sahip çıkmak gerektığını belirterek sakatlarla ılgılı derneklerin bir konfederasyon altında toplanmasımn iyi bir adım olduğunu söyledi. Sakatlar Haftası nedeniyle tstanbulda Taksım Anıtı'na bir çelenk konuldu ve Odakule'de duzenlenen toplantıda sakatlarm sorunlan ele alındı. ÇernobWde yangın söndü Dış Habcrier Servisi Uluslararası Atom Enerjisi Komisyonu Başkanı H u s Btbı, Sovyetler Birliği'ne beş günlük zıyaretten sonra yaptığı açıklamada, Çernobil nükleer reaktöründeki yangının söndüruldüğunü bildirdi. H u s Btix aynca Sovyetler BirliğTnin Çernobil'deki çalışmalar konusunda Uluslararası Atom Ajansı'na düzenli bilgi vermeyi kabul ettigıni de açıkladı. AF ajansının haberine göre n Uluslararası Atom Enerjisi Komisyonu'nun Başkan Yardımcısı Morris Roscn de Çemobil'de yanan rekatorün yakmındaki 3 numaralı reaktörde bir hasar olmadığmı ve reaktörün sogutma sisteminin normal çalıştığını açıkladı. Fransa, diğer AET ortaklannı beklemeden, Dogu Bloku ülkelerinden meyve, sut ve sebze ithalatını durdurduğunu açıkladı. Fransa Tanm Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, AET ülkeleri arasında bu konuda yürütülen görüşmelerin çok yavaş ilerledigmden vakınıldı ve Paris'in tek yanlı olarak Doğu Avrupa'dan besin maddesi ithalatını durdurma karan aldığı bildirildi. Bakanlığın açıklamasına göre, ithali yasaklanan besin maddeleri şunlar: Et, süt ve süt ürUnleri, tath su balıklan, kurbağa, salyangoz, taze meyve ve taze sebze. ABD ise radyasyon kontrolünden geçirilecek besin maddelerinin listesine son olarak Japonya'dan ithal edilen gıda maddelerini de kattı. ABD'de halen Sovyetler Birliği, Avusturya, Çekoslovakya, Danimarka, Finlandi Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı Komisyonu Başkanı açıkladı: Sovyetler Birliği Çernobil'deki çalışmalar konusunda Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı'na düzenli bilgi vermeyi kabul etti. Fransa, Doğu Bloku ülkelerinden meyve, süt ve sebze ithalatını durdurdu. ABD ise Japonya'dan ithal edilen gıda maddelerini radyasyon kontrolünden geçirme karan aldı. ya, Macaristan, Norveç, Polonya, Isveç ve Doğu Almanya'dan gelen gıda maddeleri radyasyon kontrolünden geçiriliyor. KİEV'DE DURUM Ukrayna'nın başkenti Kiev kentinden gelen turistler kaygılı ana babalann çocuklannı kentten gönderdiklerini, ancak halkta bir panik halinin görülmediğini anlatıyorlar. Kenti ziyaret eden Reuter muhabiri gönderdiği haberde "Kiev, panik içtale olan bir kent izknimini vermekteo uzak" dedi. Sovyet yetkilüerinin verdiği bilgiye göre, 250 bin Kievli öğrenci, tatile 10 gün erken baslayarak, güneydeki tatil kamplanna gönderilecek. Ote yandan Çernobil reaktörundeki kazada yaralananlardan birinin öldüğü açıklandı. Böylece kazada ölenlerin sayısı 3'e ulastı. Kiev'de açık havada spor karşılasmalannın yasaklandıgı da gelen haberler arasında. a.a.'mn haberine göre, Çemobil nükleer santralında meydana gelen kazadan sonra atmosfere sızan radyoaktif tozlardan etkılenen Polonyalılara yönelik ilk Amerikan yardım paketi önceki gün yola çıktı. Yetkililer, süt, vitamin ve iyotlu tabletlerin de bulunduğu yardım paketinin "Amerikan Vakfı" tarafından Polonya'ya taşınacağım ve değeri bir milyon dolar civarında olan malzemenin Polonya'daki Katolik kilisesi vasıtası ile dağıtüacağuıı söylediler. Çernobil kazasından sonra bir kez daha guncellik kazaıan, nükleer denemelerin yasaklanması konusunda, Amerikah nükleer uzmanlar aym görüşü paylaşmıyor. ABD Dışişleri Bakanhğı Siyasal Askeri Işler Dairesi Genel Müdürü Allen Hotraes, nükleer denemelerin yasaklanmasının ilke olarak doğru olduğunu, ancak boyle bir yasaklama ile nükleer silahlann yarattığı tehdidin önlenemeyeceğini savundu. Bu gerekçeyle nükleer denemelerin derfaal durdurulması yolundaki bir girişimin yarar sağlamayacağuıı ileri süren Allen Holmes, "Yalnuca nükleer denaneleR getkiecek bir yasak, tek basına etkill otamaz" dedi. Senato Dışiliskiler Komitesi'ne de bu göruşlerini aktaran Holmes, uzun dönemli bir hedef olarak nükleer deneme yasağınm dünya capında olması gerektiğiııi kaydetti. 9.5 milyona leğen ibrik tstanbul Haber Servisi Antik EsyaA.Ş. Eşya Organisazyonu tarafından Hilton Oteli'nde duzenlenen antik eşya muzayedesinde Mahmut tuğralı gumuş leğen ibrik 9.3 milyon liraya alıcı buldu. Cİdukça kalabahk bir meraklı topfuluğunun bulunduğu açık artırmada 18 ve 19. yüzyıla ait I60parça Osmanlı mOcevherleri, antika tablolar, Çin porsdenteri, gumüş takımlar, saatler ve heykellerle çeşitli antika eşyalar satışa çıkanldı. Mahmut tuğralı gumus leğen ibrik, sanayici özer öztarhan tarafından 9.5 milyon liraya ahnırken, çift Aziz tuğralı el ifi bir şamdan ile bronzlu butt kaplumbağa kabuğundan yapıima eskı'bir saat heykelin de yedişer milyon liraya alıcı bulduğu gözlendi. Ahnanyalda radrasyon şaşkınhğı GÜNER YÜREKLİK ~ BATI BERLİN Yaklaşık iki haftadır Federal Alman toplumunu şaşkına çeviren radyoaktivite oranının normale dönduğü, ancak yağan yağmurla şimdi topraktaki radyasyon oranında büyük bir artış olduğu bildirılıyor. Özellikle güney Almanya bolgesinde topraktaki radyasyon oranının, normalin çok ustune yukseldiği, sebze, meyve ve tahıl urunlerinin kullanılamayacak hale geldıği haber veriliyor. Federal hükumet bir yandan korkulacak bir tehlike olmadığını bildirirken, diğer taraftan taze sut içilmemesi, sebzelerin yıkanarak yenmesi, çocukların kum havuziarında oynamalarının önlenmesi gibi bir dizi uyarıda bulunarak halkı şaşkına çevırdi. Alman halkı. tehhkenin ölçusunu ve ne yapacağını bilemez durumda. Kurulan özel telefon servislerini ve basın yayın organlarındaki haber merkezlerini surekli olarak arayan Alman halkı, ne yapacağı konusunda bilgi edinmek ıstiyor. Bu arada Berlın'de Turklere \onelik özel telefon servisi de kuruldu. Federal Almanya'nın bırçok eyaletinde olduğu gibi Berlin'de de, Ikinci Dunya Savaşı'nın sona erişi ve faşizmden kurtuluşun 41. yıldonumu nedeniyle duzenlenen yurüyuşte, iki super ulke arasındakı silahlanma yanşı protesto edildi. Atom eneri santrallarının kapatılması istendi. Radyasyon tehlikesıne karşı protesto yuruyuşleri sürerken, "Anneler atom bombasına karşı" adı altında bir kadınlar girışim grubu oluşturuldu. Federal Almanya düzeyınde oluşturulan "girişim grubu", bugun 35 ayrı kentte protesto yuruyuşleri yapacağını açıkladı. Başkent Bonn'da dun Başbakan Helmut Kohl yönetiminde Bakanlar Kurulu toplantısı yapıldı. Toplantıda alınan bir karar uyannca, Kohl'un Sovyet lıderı Mihaıl Gorbaçov'a bir mektup yazacağı, mektubunda kazayla ilgili aynntılı bilgi isteyeceğî bildirildi. Avrupa Nükleer Araştırma Konseyi Genel Direktörü Schopper: Nükleer eııerji, dtinyanın en güvenilir enerjisidir JÜLtDE GÜLİZAR ANKAHA Avrupa Nükleer Araştırma Konseyi Genel Direktörü Prof. Henrig Scbopper, dünyada "ölnrjıe neden olmak bakımudan" en güvenilir enerjinin nükleer enerji olduğunu bildirdi ve "Kömur nudenlerinde her yd binlerce insan öhıyor, Avnıpa'dald Wr anştmna hafU sonlmnndald armba kazatannda öienierin saynuun daha kabank olduğuna gösteriyor, ama lnnir örnegiıı kömttr madenlerine de iniyortar, hafta sonn arabalaria kısa UÜUerini de yapıyoriar" dedi. Avrupa Nükleer Araştırma Konseyi Baskanı Prof. Schopper, Cumhuriyet'İn nükleer konulara ilişkin sorulannı yanıtlarken, son kazanın, biraz duygusal bir yaklaşımla tüm dünyada fazlaca abartıldığım söyledi. Henvig Schopper'e sorulanmız ve yanıtlan şöyle: I8201erbı rtdbtgot giymif bir bebeği (ustte, solda), 1924 yülarmdan bir örnek (ustte, sağda). Sergideki bebeklerden biri ru 1875 (altta, solda), I86S yılından bir bebek (aüta,sağda). "Demokrasi ve Birleşik Sosyalist Parti" Paneli 6 Ugar I I I f * Sosyalist parti kurmak isteyeniere yardıma olmalıyız. Marat Belge: Farkh görüşler, hatta fraksiyonlann dahi içine alınacağı bir sosyalist partiden yanayım. D*§a P e r i a ç e k : Türkiye'de sosyal demokrasi, topluma öncülük etmeye aday değil. tstanbul Haber Servisi Saçak Dergısı tarafından duzenlenen panele katılan Uğur Muracu, Dogu Perinçtk. Yalçın Kuçuk, Mural Belge ve Arsian Başer Kafaoglu, "Demokrasi vc Birteşik Sos>alisl Parti" konusunu tartıştılar. Harbiye Şan Tıyatrosu'nda yapılan paneli, TİP ve SDP'nın eskı başkanlanndan Mehmet Ali A>bar ve Cenan Bıçakçı'nın yanı sıra yaklaşık (500 kışi ızledi Uğur Mumcu, sosyalist parti kurmak ıçin bınlennın "Parti kurun, biz djestekieriz" uyarısı yapmasının beklenileraeyeceğinı behrterek, "Bugun tosyalist parti kurmak istoenlere desiek olmalıyız" dedı Türkiye'de sos>alıst partılenn kurulması ıçın ve yerli yenne oturtabılmek ıçın gerçek bir demokratık ortamın oluşması ge Sosyatist parti kuruhnalı topluma önderlik etmeye aday olmadığını söjledı Genış yığınlarla bırleşmek ve onlan seferber etmenın yasal parti ımkânından sonuna kadar yararlanarak mumkun olacağını soyle>ren Pennçek, "Gerçek bir sınıf partisi, bir kitle partisi için seferber olunmaiıdır" dedı Önce demokrasi gelsın, sonra sosyalıst panı kuralım goruşunu eleştıren Pennçek, sosyarektığını, ancak bugun bo>le bir orlist panı kurmanın solu boleceğı, ıcatam yok dıye partilenn kurulmasınzetlı \e tehlıkeh olacağı yonundekı dan vazgeçilemeyeceğını so>leyen göruşlerin de haklı olmadığını belırMurncu, sosyalist bir partının ilkeleterek, "Sos>alısl parti kurulması korını şöyle sıraladı: "Sosjnlisl parti, ousundaki ilirazlar. emekçi sınıflara demokratik rejimi. burjuva demokrasisini benimseyeceklir. Atalurk'un sosyal demokrasınin kuyruğuna takılma ozgurtuğunu tanımaktadır" dıtam bagımsıziık ilkesine kıskançlıkye konuştu la sahip çıkacaktır. Hiçbir sosyalist ulkenin yonlendirici, emir. komula Murat Belge de konuşmasında sosverici niteligini kabul etmejecektır. yalızmın bir hayat tarzı, bir değerler Yani Moskovs çızgısinde olmayacak sıstemı olduğunu belırttı, sosyalist tır. Yine Pekin çizgisinde de olmaya partının uluslararası alanda bağımcaktır. Terore karşı olacaktır. Parti. sız bir polıtıka ızlemesı gerektığını emekçilerin soz ve karar sahibı ola\urgulayarak "So\yetler Birliğı hakcaklan bir model oluşturacak st kında onemli eleşlirilerim olmasına emekçilerin onculuğunde lahandan karşın. partinın anli Sovyel olarak tatavana orgutlenmesini sağlayacaklır nımlanmaması gerekir" dedı SosyaSosyalist bir partının ıhpvaçtan list partının legal mucadele>ı csas alkaynaklandığını belırten Doğu Pennmasını ve demokratık bir sosyalıst çek, Turkıje'de sosyal demokrasının (Arkası 15. Sayfada) Schopper: Kömür madenlerinde ve trafik kazalarında da her yıl binlerce insan ölüyor. Ama ' insanlar yine kömür madenlerine inmeye ve araba kullanmaya devam ediyorlar. Her teknolojik gelişmede tehlike ve nükleer bulunur, ama ondan vazgeçmek için neden değildir bu. Yaşamda mutlak bir güvenlik yoktur ve insanlar doğada varolan radyasyona her zaman maruzdur. Genetikarızalarda tek erken radyasyon değildir. " Sayın Genel Direktör, nükleer enerji, özellikle son kazadan sonraki panik gözönüne aluursa, tehlikeli bir enerjidir degil mi? SCHOPPER Kesinlikle öyle değü. Ölüme neden olmak açısından nükleer enerji dünyanın en guvenüir enerjisidir. Unutmayın ki, 150 yıl öncesinın büyük kenti Londra'da trafik atlı arabalarla sağlanırdı ve o zamanın insanlan, atlann pısliklerinden dolayı 1520 yıl içinde her tarafın tıkanacağıru ve trafigın duracağmı söylerlerdi. öyle birşey olmadı. Çünkü motorlu araçlar keşfedildi. Şimdi bu araçların havaya bıraktığı kirlenmeden yakıruyoruz. Mutlaka bundan da kurtulacağız, çünkü yeni keşifler olacak. Son kazaya ve yarattığı panije karşın mı bunu söylnyorsunnz? SCHOPPER Gerek bu kaza gerekse öncekiler, abartılmamah. Insanoğlunun bazı duygusal yaklaşımlan vardır ve bunda hakhdır. Ama unut mamak gereken bir nokta vardır. Her teknolojik gelişmede tehlike ve riskler bulunur, ama ondan vazgeçmek için neden değildir bu. Kömür madenlerinde trafik kazalarında, ucak kazalarında ölenlerin sayısı çok daha fazladır ama, nükleer enerjiyle ilgili bir aksamada, insanlann psikolojik yönden etkilenmesi daha büyüktur. Bu kazalardan bilim adamlanmn alacağı dersler vardır ve eminim ki, nükleer enerjinin daha güvenilir biçimde kullanjlmasj için calısjlacaktır. Sayın Scnoppcr, nnkleer kazanın en kötü yanı, uyandırdı|ı radyasyon panigi. Bo radyasyon yalnuca şn anda yasayanlan dejil, daha dofmamış bebekleri bile etkfleyen bir olay. Bana karşın nnkleer enerji nasıl savnnulabilir? SCHOPPER Yaşamda mutlak bir güvenlik zaten yoktur ve insanlar doğada varolan radyasyona her zaman maruzdur. Genetik anzalarda tek etken radyasyon değildir. Sorduğunuz konuda uzman değilim ve Çernobil'deki kazayla ilgili bilgimiz maalesef çok az ama, şu noktayı unutmamak gerektiğini söyleyeceğim. Bir olayı, birlakım rıskleri bir arada düşünerek değerlendirmeliyiz. Röntgen fîlmı çektirirken de insan radyasyon ?? burada hesabedilmesi gereken nokta, 'film cekilirken abnan radyasyonun zaran mı daha büytktttr, yoksa o fllmin degeriendirflmesinden sonra varnâcak sonacnn yaran mı?' sorusunun yamüdır. O halde bir sonı size. Nükleer çahsmalann, radyasyon gibi önemU zarannı gözardı etfJrecek öiçndeki yaran nedir? Ne yapacaksınız nnkleer enerjiyk? SCHOPPER Bakın, Galile'den bu yana birçok fenomenler ortaya konulmuştur. Geçen yüzyılın en önemli keşfi elektrik ve elektromanyetizmadır. 20. yüzyüın en büyük keşfi ise atom çekirdeği olmuştur. Atomla Ugüi çalışmalarımız henüz sonuna gelmiş değildir. Nükleer çalışmalanmız bize evrenin yaradılışına ilişkin ipuçlan verecek. Bilirsiniz, dünyanın yaradıhşında bir 'bigbu', büyük çatlak teorisi vardır. Biz bu olayı laboratuvarda yaratmak ve olayı gözlemlemek istiyoruz. Sayın Schopper, Avrupa Nükleer Araştırma Konseyi'ne hangi ulkeler üye? Bu konsey nasıl çalışır? SCHOPPER Kısa adı CERN olan bu konsey 14 üye ülkesiyle, Ortak Pazar'dan daha geniş bir kuruluştur. Lüksemburg ve Irlanda dışında, bütün Batı Avrupa ülkeleriyle Iskandinav ülkeleri üyelerimizdir. Tnridye CERN'in iyesi mi? SCHOPPER Asağı yukan 30 yüdır, üyesi değil gözlemcisidir ve maalesef gözlemcilikten üyeliğe geçiş daha mumkün olmadı. Gerçi Türkiye'de son 1015 yıldır teorik alanda bir hayli başanh üst düzey çahşmaları yapıldı, ama asıl olan deneysel arastırmalardır ve onlar da ne yazık ki, henüz yeterli düzey de değil. Etnogrufya MüzesVnde Türkçe bölüm BRÜKSEL, (a.a.) Belçika'nın Anvers kenti Etnografya Muzesi'nde Türkiye bölümü açılması kesınleşti. Anadoiu'yu tarihi bir kesıt içinde anlatacak olan "Türkiye seksiyonunda" çeşitli tanm aletlen, el işlemelen, eski dönem evleri gibi Türkiye tarifıi* ni ortaya koyan unsurlar yer alıyor. Söz konusu bölümde teşhir edilecek malzemelerin tamamı Türkiye'den getirildi. Okul kütüphaneleri (Cumhuriyet Bürosu) Milli Eğitim Gençiik ve Spor Bakanı Metin Emiroğlu imzasıyla ıliere gönderilen bir genelge ile kutuphanelerı olmayan okullarda okul kütüphanelerınin kurulması, mevcut olanlara ise işlerlik kazandınlmasi, cumartesı gunlerı açık tutulması ıstendı. Bakanlıkça yapılan açıklamaya göre, okul kutuphanelerı oğrencilerm ve öğretmenlerin ihtiyaçlannı karşılamak amacıyla okul programına gore çalıştırılacak. Turistik tesisleri teşhir ANKARA, (UBA) Kültür ve Turizm Bakanı Mükerrem Tasçıoğlu, çifte rezervasyon yapma eğilimine giren turistik tesisleri, seyahat acentelermi tek tek teşhir edeceğıni belirterek, bu kararlarmda ısrarlı olduklarım söyledi. Turizm gelirinın bu yıl 3 milyar dolar değil iki milyar dolar civannda gerçekleşme umudu gösterdiğim belirten Bakan Tasçıoğlu bu yılkı yatak sayısının 100 ile 105 bin civarında olacağını bıldirdı. •