Katalog

KÜLTÜRYAŞAM 18 NİSAN 1986 ATİLLA DORŞAY CUMHURÎYET/5 HAYVANLAR tsmtL GCLGEÇ T R T 3İNEM4 T DUVPUNUZ. Mu 6AV1N fi i KİM KİME DUM DUMA BEHÎÇ AK ANLATIM OLGUNLVĞU John Cassavetes'in yönettiği ve başrolunü kansı Gena RowlandsTa paylaşttğı "Ask Irmaklan",anlatım Cassavetes'in usta biçimciliği ft 9 ve Hindi *»*ı « Vıakan filnıler olgunhığuyla usta biçimcUiğin ei tle verdiği bir sinema söleniydL ULH RU6TCM POK Y£W£... TEN6£ Mİ . P' YANOA »PAM /)M.. İ$T£ /e*ID£ P TVttVRMKİ T£N6£Si/ZLl>if> Ş MfVİ T£M6£$UZLUK PCĞtL iyi arkadaşı, bağımsızlık lideri Gölgeler, Yüzler, Kocalar gibi New York Okuiu'nu Sandip'le tanıştınyor. Sen misin John Cassavetes'in 60'lardaki yaratan yapımların ardından, yıllar sonra "Gloria" ile tanıştıran!.. Sandip'in kadına *New York Okuiu'nu yaraian undehasını kavradığımtz Cassavetes, içerik/biçim 'asdması' da, Bimala'nın politik lü filmlerini, "Gölgeler", bağlanmayı sevdayla karıştırıp uyumluluğuyla hayranlık uyandırıyor. Lean, îvory ve "Yürfer" veya "Kooüar'ı şöyleSandip'le kırıştırması da gecikböyle anımsıyoruz. Uzun yıllar Rav'ın Hindistan'ı konu alan fılmlerinin yanı sıra, miyor. 'Swadeshi' adını taşıyan sonra Cassavetes'in yönetmenlik "önemsizlik", "Ve Yaşam Ve Gözyaşlan Ve Aşk" ile Ingilizlere karşı direniş eylemine dehasını kavradığımız filmi "Cennetten de Garip", "Sinema Günleri"nin bu haftaki sevgisinin yanı sıra, parası ve mü"Gloria" oldu. "Aşk Innaklan" ilginç yapımlan. cevherleriyle de katılmayı deneise Cassavetes'in buyukluğunu, dayanıyor. tngiliz kadın gazete yen Bimala'nın bu 'diinya seriiçok usta, çok dozunda ve hikâönemini kesinlikle kanıtlayan bir cisi Anne, Hindistan'a gelerek yeyle bir eldiven gibi içiçe girmiş veni'nin sonu tam bir 'hüsran' fılm, bizce bir başyapıt... yarım yüzyıl önce büyük teyzebiçimciliği... Sarah'ın boşanma olacak ve genç kadın, kendisini Ted Allan'ın oyunundan alısinin bu ülkede yaşadığı romandavasında, kamera uzun süre kaarkadaşınm kollanna neredeyse nan fılm, bize temelde bir kadıntik serüvenin izini sürmeyi denidın yargıcın yüzünde kalıyor. itmiş olan kocasının sonunda la bir erkeğin öyküsünü anlatıyor. Teyzesi Olivia, yüksek düYargıcın "Neyi tartışıyornz burgösterdiği anlayışla, yeniden eviyor. Ama bunlar sevgili değil, zeyde bir İngiliz memunı ile evda?" sorusu üzerine, yıldınm hıne dönecektir... kardeş.. lkisi de mutsuz ve yalliyken, bir tür 'raca' olan N«zıyla bir kaydırma yaparak, GeTagore'un bugün artık bize nız. İanınmış romancı Robert wab'a âşık olarak kocasını terk na Rowlands'ın "Aşkı" diyen yüpek bir şeyler söylemeyen romaHarmon, kansından aynlmış, iletmiş ve Hindistan'da kalarak züne geçiyor. Robert'in ilk kez nı, Ray'ın oldukça akademik ve gjnç mimarili evinde bir sürü güorada ölmüştur. Büyük teyzesigördüğü kiiçük oğluna çok yavaş donuk sinemasıyla ne yazık ki zel ve 'hafir kızla birlikte yaşınin anneannesine yazdığı mekbir zoom'la yaklaşıyoruz. Rocanlanamıyor. Film, 1907'lerin yor. Pek az tanıdığı 8 yaşındaki tuplardan bu serüveni bilen Anbert'i ilk kez barda içerken ve bir Hindistan'ı üstüne kuşkusuz oloğlu Albie, bir süre için kendisine da, aynı kentte benzer bir sefahişenin gözünden gördüğümuz dukça öğretici... Hele daha ilerne geldiğinde, yaşamı oldukça rüveni yaşayacak, yakışıklı, ama sahne ise çok yerinde, nefis bir ki yüları anlatan ve sözünü ettikanşıyor. Robert'in kız kardeşi ne yazık ki evli bir Hintliden geçevrinmeyle oluşuyor. Tüm bu ğimiz İngiliz filmleriyle birleşinSarah ise kesin ve mutlak biçimbe kalacaktır. Teyzesinin tersine, vb. kamera hareketleri, öylesine ce.. Politik yapının yanı sıra çedc sevmek gereksinmesi duyan bu çocuğu doğurmaya karar veyerli yerinde ve ustaca ki, Cassaşitli toplumsal/kuhürel tartışma\E<:OET ŞE bir kadın.. Ne yazık ki kocası ve ren Anne, filmin sonunda, Olivetes'in sinemasının anlatım ollar da filmi zenginleştiriyor: kızı, onun bu gereksinmesini NELEC ANL4TTI via'mn tüm ömrünü geçirdiği evi gunluğuna hayran olmamak elörneğin Nikhil'in, Hint toplupayİaşamıyorlar ve boşanma daU$UTUK 5IZE. bulur ve doğumu orda yapmaya de değil. "Aşk Irmaklan"nı bimunda hâlâ önem taşıyan 'kaçvası sürerken, kızı Debbie, 'sevkarar verir... 50 yıhn ayırdığı iki çim yönüyle de, içerik/biçim uygöç' olayının Hindu geleneğiyle gisiyle kendisini bogan' annesiyle Hindistan'ı koşut biçimde veren gunluğuna getirdiği eşsiz uyum MA, bir ilişkisi olmayıp, tümüyle bir değil, babasıyla kalmak istiyor. EVET. İslam etkisi olduğunu savunması Bir araya gelen iki kardeş, yaînızÇOCUK gibi... Ancak filmin tümüne egehk duygusundan kolay kolay DUŞUP OLMU men olan naifliğe ve soğuk, duykurtulamıyorlar. Özellikle sevme gusuzca anlatıma yakınlık duyduygusu hastalıkh bir tutkuya mak, kolay değil. Ray üstüne izdönüşen Sarah, eve bir sürü haylediğimiz belgesel ne denli ilgimivan getirmekten çekinmiyor, orzi çekti ve bu buyük ustanın ilk talık minyatür atlar, köpekler ve dönem filmlerini izleme isteği gekuşlarla doluyor... Sonunda yetirdiyse, "Ev ve Dünya" da o ni bir tanışla çekip giderken, Rodenli düş kınkhğma uğrattı bert'i kendi sorunlarıyla baş babizi... şa bırakıyor. Cassavetes, herr.en her zaman olduğu gibi, hem tipik ABD'li Çeşitlemeler... olan, hem de toplumdışı, Ve birkaç fılm daha şenlik'marjinal' yanları belirgin kişileri ten... tngiliz Nicholas Roeg'in anlatıyor. Bir tür yaşı geçmiş "Önemsizlik"i aslında ısınamaMarilyn havalarındaki Gena dığım bir yönetmen olan Roeg'u ÇÎZGÎLİK KÂMİL MASAH4Lİ Rovvlands, boşanma olaylannın bana sevdirecek bir fılm değil. rekor düzeyde olduğu bir ABD Yine de epey sevimli olduğu keiçin, hicm dc^tüın x birşeyleri > sin.. 195O*lerde bir otel odasında sevme saplantısı içinde tipik bir Aibert Einstein, Marilyn Moninsan... Ama çevresine uyumsuzroe ve unlu 'komunist avcısı' seluğuyla oldukça özgün.. Bu natör McCarthy'yi karşılaştıruyumsuzluk, örneğin 'Avnıpa mak fikri, az özgün sayılmaz. yolculugu'nu simgeleyen, Fransız Film, bu tur bir karşılaşmanın hammalla karşılıklı tamşma sahakla getirebileceği tüm zıtlıkları, nesinde alaycı biçimde beliriyor. tum çelişkileri değerlendiriyor. 'Aşk sürekli bir düş rnüdür?', Amerikan ve giderek dunya kul'Aşk bir sanat mıdır?' türunden türune büyük etkileri olmuş bu sorular soruluyor filmde sık sık... 3 kişinin çağımızın mitosları kaKahramanlarımızın başlıca aratına yükselmiş özelliklerini sonuyışı, karşı çıkılmaz tutkusu, na dek kullanıyor. İlginç bir malonulmaz saplantısıdır, aşk... zemeden yapılmış ve Roeg'un ka"Aşk Irmaklan", bu aşk gerekmeramanlıktan gelme tüm bilgisinmesine, bu umutsuzca arayıKEMAL GÖK&4!S sini de, bir kez daha kör kör parşa, mesafeli, alaycı bir tavırla mağım gözüne bir biçimciliğe yaklaşıyor, bu arayışı yüceltmidönuştürdüğü bir film. (Bugün yor, sulandırmıyor, tersine onun15.00'te Emek.) İa alay ediyor. Sarah'ın sevgisini "Ve Yaşam ve Gözyaşlan ve yönelteceği bir hayvan almak YAŞLILIĞA BAKIŞ "Ve Yaşam VeGözyaşlan Ve Aşk", 1941 Aşk" tanımadığımız, ancak bir için gittiği dükkândan neredeydoğumlu Sovyetyönetmen Nikolay Gubenko'nıut yaşhhğa bakifi. dizi önemli fılm imzalamış buluse bir düzine hayvanla dönmesi, Bu, hiç kuşkusuz yaşhhk üzerine yapümış en güzel, en duygusal fibn. nan Sovyet yönetmeni Nikolay bu ironiyi doruğuna çıkarıyor. Gubenko'nun yaşhhğa bakışı.. Cassavetes'in bizzat oynadığı Rofilm, Ivory'ye özgu kultür farkBir yaşlılar yurdunda, her biri bert rolunde ise bu ilginç sanat yönuyle de, bir ders alırcasına izlılıkları ve özellikle Hint/lngiliz anılanyla yaşıyan ve bugüne geççı, benzersiz oyun biçimiyle ve İemek, sinemasever için kaçınılkültürleri çelişkisini, bir dantel mişten çok şey taşımış yaşlıların, yorgun çizgilerin belirdiği yüzuy maz bir şölen olmalı... (Bugün gibî örulmuş duygusal bir öykü Gazi, pazar giıntt Kent'te.) yurdun mudürü ve anlayışlı kale, ününe, başansına ve parasına çerçevesinde veriyor. Çok onemli dın başhekimi ile olan ilişkileri... karşın yalnız, mutsuz olan kişideğilse de düzevli ve hoş bir Yaşhhk üstüne yapdmış en güzel, liğe büyük bir canlılık katıyor. Güncelleşen ülke: film... (Yarın Gazi'de.) duygusal filmlerden biri. Aynı Füm boyunca kullaıulan caz müHindistan zamanda, özellikle müdürün kiziğinin tipik bir Amerikan duBaşbakanın Hindistan ziyareşiliğınde, anlayışsız, katı burokBir de Hint bakışı... 18 Nisan yarhğı kattığı film, hep süregiden UCMTAZ ARIKA.\ rat tipinin ve boyle bir karakteironisi boyunca, yer yer duygu tiyle birlikte güncelleşen HindisYuzyıl başı Hindistan'ına bir tan, Sinema Gttnleri'nin de gozrin bir yaşlılar yurdu çerçevesinsal paılamalar da içeriyor. Sabakış ise bu kez Hintli bir yönetde üikeleri arasındaydı. David de bile yaratabileceği küçük trarah'ın bayılması, Robert'in eski menden, Sat><ajit Ray'dan geldi. İ93S'TE 8U6ÜN, 12. ULÜSLARAOASI KAOıHLAR KOHGHESl', Lean'in "Hindistan'a Yoiculuk" jedilerin sergilenmesi.. (Bugün kansının yeni kocasından dayak Rabindrauath Tagbore'un unlu İSTANSUL'M ÇAUŞMALARINA 8AÇLAPI. Y/LPIZ SABAVl'N. ve James Ivory'nin "Sıcak ve Moda'da.) yemesi ya da sonda, alabildiğine bir romanından yola çıkan Ray, O4, VALİ MUUİTTİNÜSTÜNPAĞ'IN KOMUŞMASiyUI AÇlToz"u bu ülkeye ilginç birer In"Cennetten de Garip", gerçekyağmurlu bu havadaki '•veda' "Ev ve Dıinya"da, donemine göLAN KONGe£DE,3O ÜLJCE TEMSILCİSİ YER AUYOgpU. giliz bakışı getirdiler. "Sıcak ve ten de garip bir film.. Macar kösahnesi gibi... KONGfZB, "KADINLAR İÇİN ÖZSÜZLÜK, İNSAHLIK İÇİU re çağdaş kafaya sahip bir karıToz", İngiliz/Hintli karışımı kakenli üç avarenin Nevv York'ta BAIZIŞ* AMA 7BM4S/ Ü2££ıtjpE DURUİZKEN, BA2I kocanın öyküsünü anlatıyor. İndın yazar Ruth Praswer Jhabvabaşlayıp Florida'da sona eren gaHayranlık veren ÖNEMLİ KONULARI £>A GöeÜŞECEKTİe: KAOINUK giliz usulu eğitimle yetiştirilmiş la'nm bir romanının, hemen tum rip, çizgidışı, yer yer gulunç, ama ONU&UNUN KJORUNMASI, E&eEIOERlE EKONOMİIC zengin tüccar Nikhil, kansı Bifümlerinde Hindistan'ı konu biçimcilik... genelde acıklı öyküleri.. Tümüyle EpVUK, YÖNETİM VB POÜTİKADA ETKINLİK, EVLİ mala'yn goreneklerin tersine dısaalan Ivor> tarafından özenle ve ve istenerek elde edilmiş amatörAma filmin asıl hayranlık ICADINLARA YAPILAN BASKILARLA MÜCAOELE, rı, 'dünyaya' çıkanyor ve onu en duyarlıkla sinemalaştırılmasına ce bir anlatım, sanki bir öğrenuyandırıcı yanı, Cassavetes'in iBKÇlLfS/N OZTAOAN kAU>l£ILMA£l, SA6UK. SOcinin okul bitirme filmi havası, RLJNLAKtNA ÖNBM YERİLMESİ 6İSl... ama sonuç olarak sinemada avaYanda, kongr&nin ilk gun f^op/anhs/tıda; Hint; SÎNEMA GÜNLERİ 86^DA BUGÜN SÎNEMA GÜNLERt 86'DA YAREV relik, marjüıaUik üstüne yapılmış Mısır, Romen, Fransız ve Avushjrya femsilen içtenlikli filmlerden biri.. (PaB e e t h * v e a 1 a Y e f e a l (Emek Sineması 12.00, cıleri bırlik+e. görülüyor.. ••kçr<rWI Ş«ytaalar (Emek Sineması 12.00) zar 15.00'te Emek'te.) 15.00) # • 1 lılilı (Emek Sineması 15.00) Şenliğin en soğuk ve anlamsız Aittm Lale Yanşaıan Birteelsİ (Emek Sine18 Msan 1936 19361986 HbMUa*aa'« Y * l « d « k (Emek Sineması 18.30) fılmlerinden biri olan Alman kaması 12.00, 15.00) K a y a e a k b \'mmî (Emek Sineması 21.30) dın yönetmen Helma Sandersdaveı etmışlerdir. Em «<Uel Geee (Dünya Sineması 12.00, 15.00, öniine geçmek uzere Mulazim Emeterio de Los Brahms'ın "Kanatlar ve Zincir İspanyada Madridin, şimal garı K f «Ilnr ve Zladrier (Dunya Sineması 12.00, 18.30, 21.30) kanlı Madrid'in başlıca Revesin cenaze merasimi ler"i, unlü bir oyuncunun anla15.00, 18.30, 21.30) şimendifer işçileri, Fransız Sıeak ve T*z (Gazi Sineması 12.00, 15.00,18.30, çarpışmalar oldu sokaklarında kol sırasında vukua gelen kanlı yışsız anababası ve bir türlü ishududuna gidecek olan bir Aşk I r a M k U n (Gazi Sineması 12.00, 15.00, gezmektedirler. 21.30) Madrid 17 (a.a.) hadiselerden sonra bin kadar tediği gibi ilgi gösteremediği kuyolcu treninin hareketine mani Bahçedeki Şeytaalar (Kent Sineması 12.00, 18.30, 21.30) Polis her tarafta şiipheli Cumhurtyetin yıldonümu faşısı ve şüphelı şahts tevkif çuk kızıyla olan ilişkilerini anla15.00, 18.30,. 21.30) olmak için üç saatlik bir grev tezahürleri esnasında olen şahısları araştırmaktadır. D*Uy.Bell'i AwüiMiyw BIBMUİ? (Kent Sineedilmiştir. tıyor. Gereksiz ve nedensiz bir 6 e l ve G*r (Moda Sineması 9.30) yapmışlardır. Umumı grevden muhafız kıtası mulaztminin ması 12.00, 15.00, 18.30, 21.30) Sosyalkomünıst amele kuşaklararası sürtüşmesinin, so cenaze merasimindeki Front Populaire tarafından V e r a ' u a Egltlml (Moda Sineması 12.00, 15.00, korkulmaktadır. Dün çıkan Ve Y a ş M Ve C«zvaşlan Ve Aşk (Moda Si 18.30, 21.30) teşekkulleri, azalanna hitaben >ut tartışmaların v« kötu oyunteşkil edilen hususi milts hadiseler neticesinde üç kişi kanlı hadiseler üzerine umumi bir beyanname neşrederek, neması 12.00, 15.00, 18.30, 21.30) Ylflt NalfeaBt (Ataturk Kültür Merkezi 11.00, culuğun hiçbir yere goturmediği, ölmuş ve elli kişı de ağır teşkılatı faşistler tarafından polis müduru istifa etmistir. her ihtimale hazır bulunmağa f i M i ı rttr ve f J İ B f ı ı (Atatürk Kültür Mer 13.00) başansız bir film.. (Bugün Dün surette yaratanmtştır. tahrikat yapılması ihtimalınin ya'da.) kezi 11.00. 13.00) Bir KarşUaşaMaıa Öykasa (Ataturk Kültür Merkev 15.00. 17 00) PtKNtK PtYALE MADRs HIZLI GAZETECİ AĞAÇ \AŞKEN EĞİLİR TARtHTE BUGÜN ^ = 1 DÛNW KADINLAR KONGRBSİ 50 YIL ÖftCE Cumhuriyet