Katalog

25 MART 1986 EKONOMÎ CUMHURİYET/9 TURKIYE'den Canlı hayvan ve et ihracaü hızla geriliyor ANKARA, (a*.) Türkiye'nin canb hayvan ve et ihracaü parlak günlerini geride bıraktı. 1980*li ydlann başına kadar aıtış gösteren canlı hayvan ve et ihracatı hızla geriliyor. DİE verilerine dayanılarak yapılan belirlemelcrc göre, canh hayvan ve et ihracatı 1985 yılında, 1984 yılına göre yüzde 30.8 oranında azaldı. 1984 yılında 379 milyon 158 bin dolar olarak gerçekleşen canlı hayvan ve et ihracatı, 1985 yılında 262 milyon 239 bin dolara indi. Geçen yıl değer olarak en hızlı azalma canlı hayvan ihracatında kaydedildi. 1984 yıhnda 237.5 milyon dolar olarak gerçekleşen canlı hayvan ihracatı, 1985 yıhnda 61.6 milyon dolar azalarak 175.9 milyon dolara indi. Et ihracatında da geçen yıl, 1984 yılına göre, 55.3 milyon dolar tutannda azalma oldu. 1984'te 141.6 milyon dolar olan et ihracatı, 1985'te 86.2 milyon dolara düştü. ihracatın oclısım seyrı (bın dolar) 1983 1984 CfcHİ 304.820.... 237.9C5.. Ü r i ı Hıyna » . i3a053 . .141.252. . 442.873 ... ...379.157.. 1965 175.941 86.298 262 239 Mısır'dan petrol ahmı gündemde ANKARA, (ANKA) Petrol fiyatlanndaki düşüş, Türkiye'nin petrol ithal ettiği ulke sayısını arttırma çabalanru hızlandırdı. Mısır'dan yeniden petrol alım konusu gundeme geliyor. Edinilen bilgiye göre, petrol alımı konusu, 2123 nisan tarihlerinde Ankara'da yapılacak kanna ekonomik komisyon toplantısında ele alınacak. Türk heyetine Hazine ve Dış Ticaret Müsteşan Ekrem Pakdemirli'nin başkanlık edeceği toplantıda, iki ülke arasında 1977 yıhnda imzalanan Ekonomik ve Teknik Işbirliği Anlaşması cerçevesinde, mevcut ticaret, ekonomik, teknik ve sınai işbirlinin geliştirilmesi üzerinde durulacak. Bu çerçevede, Türkiye'nin Mısır'a yonelik gıda ve sanayi ürilnleri ihracatının daha da arttırılması, karşıhğında, 1984 yılında durdurulan petrol ahmı konusu ele alınacak. Turkiye, Mısır'dan ana kalem olarak elyaflı pamuk, hafıf yağlar, ham alüminyum ithal ediyor; karşıhğında tütün, fındık, bazı gıda maddeleri, inşaat malzemeleri, cam, inşaat demiri, çimento gibi mallarla otobüs ve otomobil ihraç ediyor. Ucuz petrol kulisi ANKARA, (Comhuriyet Bürosu) Başbakan Turgnt Özalın özel sektör petrol ithalatına "yeşil ışık" yakması müteahhit, ihracatçı ve sanayici kesimini sevindirdi. Geçtiğimiz hafta içinde iki dev yabancı petrol şirketinin de hükümet nezdinde "ucuz petrol satışı" için girişimde bulunduklan öğrenildi. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nca hazırlanan ancak Başbakan Turgut özal'ın imzaladığı özel sektöre petrol ithalatı izni veren kararname 3 amaca yönelikti: 1) Yurt dışı müteahhit alacaklan: 500 milyon dolara yaklaşan alacaklannı tahsil edemeyen yurt dışında çalışan Türk müteahhitleri, petrol ithal izni bekliyor. Alacakları karşüığında ithal edecekleri petrolü, TÜPRAŞ'ın koşulları ile kamu kuruluşlanna devretmeye razılar. ÖzaVın petrol ithalatına 'yeşil ışık' yakması işadamlarını sevindirdi GezginBodur ekibi sonuçtan emin İSO'da formalite seçim, yarın NEDEN PETROL İTHAL ETMEK İSTİYOR? Ttirk spor giyiminde İtalyan rekabeti Ekooomi Servisi Spor giyimde dünyaca ünlü İtalyan firması Beaetton, Türkiye'de peş peşe mağaza açmaya hazırlanırken, Benetton'un Türkiye temsilcisi Beymen grubu, yine ttalyan modacı Tositti'nın çizgileriyle spor giyimde yaz sezonuna llalyan modoa Totttti (toUa) vt Btnttton imparatorhazırlanıyor. Türk Utfunun sahlpltrindtn Luckma Btnttton. spor giyim piyasası yaz sezonunda, bu iki ünlü İtalyan modacının çizgilerinin yanı sıra, Vakkorama, Mudo, Yargıcı ve Limon gibi fırmaJann piyasadakirekabetleriyledaha da hareketlenecek. Döviz birikuni 1.8 milyar dolar ANKARA, (ANKA) Merkez Bankası'run kullanım konusu alun ve döviz birikimi 714 mart tarihleri arasındaki bir haftada 43 milyon dolarlık artış kaydetti. Merkez Bankası verilerine dayanılarak yapılan hesaplamaJara göre, son bir haftahk sürede Merkez Bankası'run hemen ödenmesi gereken borçlannda 110.9 milyon dolarlık azalma kaydedildi. Bu azalmada, söz konusu hesapta yer alan lran'a ikili ticaret anlaşması cerçevesinde oluşan borçlann tasfiyesi etkili oldu. Merkez Bankası'run kullarurn konusu altın ve döviz birikiminde, son bir haftadaki artışla birlikte yılbaşından bu yana 507.3 milyon dolarlık çoğalma saglanmış bulunuyor. 14 mart tarihi itibariyle 1 milyon 769.8 milyon dolar olan kullanım konusu birikimin 1 milyar 47.2 milyon dolarlık bolümü altın, 722.6 milyon dolarlık bölümü döviz mevcudundan oluşuyor. Yumurta tüketinıini artırma kampanyası Ekonomi Servisi Yumurta ureticileri, yumurta tüketimini artırmak üzere harekete gectiler. Yılda kişi başına 7080 dolayında olan Turkiye'deki yumurta tuketimini 200 adede çıkarmayı amaçlayan reklam kampanyası boyunca, "jumurtanın çok ucnz ve yararlı besin maddesi" olduğu, "yazlan yumurta yemenin zarariı olmadığı" ve sanıldığının tersine yumurtanın kolestrol yapmadığı vurgulanacak. Hazırlanan kampanya hakkında bilgi veren Yumurta Ureticileri Derneği Başkanı Nuri Sözmen, "Suudi Arabistan'da yumurta uretilmediği halde yıllık kişi başına tnketimleri 200 adedi geçmektedir" dedi. Bu rakamın Avrupa ulkelerinde 250, ABD'de de 300 olduğunu hatırlatan Sözmen, "Oysa bir üretici ve ihracatçı olan Türkiye'de kişi başına tüketim yılda valnızca 7080 dolayındadır. Bunun nedeni de, yumurtayı yanlış tanımaktır" diyerek şöyle devam etti: "Bizde, >umurtanın yaz aylannda alerji yaptıgı yolunda yanlış bilgilenme vardır. Oysa, bu durum yalnızca döllenmiş yumurtalarda soz konusudur ve ticari yumurtada döllenmişlik yoktur. Aynca, yumurtanın kolestrol yaptıgı ileri sünilürken, gelişmiş ulkelerde kalp hastalanna yumurta önerilmektedir. Bir de, Avrupa ulkelerinde zayıfbuna rejimi y^panlara yumurta onerildigi herkesçe bilinmektedir." Kozmetikte zam esintisi Hangi urunler zamlandı? EkonomJ Servisi Kozmetik ürünlerine çeşitli oranlarda zam yapıldı. Sa324 bundan deodoranta, diş ma870 1037 cunundan saç boyasına ka. 135 dar değişen kozmatik ürün135 lerindeki yeni fiyat artışı en 520 düşük yüzde 13, en yüksek 324 980 ise yüzde 44.7 oranında ger492 çekleşti. Bu arada yurt dışın243 dan ithal edilen suni ipek ve 242 yurt içinde üretilen çeşitli ipliklervehasareöldürücülere *« de zam yapılması bekleniyor. Eczacıbaşı Holding kuruluşlarından İpek Kağıt da toptancılara olan satışlarını şu andâ durdurmuş bulunuyor. tpek Kağıdın önümüzdeki günlerde ürünlerine yapacağı yeni zammı açıklaması bekleniyor. ŞtRKET GENEL KURULLAR1 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM Fabrikalan A.Ş. 1985 yılında 1 milyar 901 milyon lira kâr elde etti. Şirket genel kurulunda topluluğa ait kuruluşların şatışlannın 1984'e göre yüzde 77.2 artış göstererek 465.8 milyar liraya ulaştığı açıklandı. Şişe Cam'ın dışsatımının, 1984 yılına göre yüzde 19 artarak 153.8 milyon dolara ulaştığı bildirildi. Genel kurulda dünya cam piyasasında rekabet gucunu arttırmak için ürun çeşitlemesine gidilmesi ve ambalajlamada yenilikler yapılması kararlaştırıldı. W 9MM BATI SİGORTA prim ıstihsali ve kârını 1985 yılı hem j 1 deflerinin üzerinde gercekleştirdi. Acente sayısını Wj^m 1985'te 200'e yükselten Batı Sigorta prim istihsalini 1 ^to 1 milyar 913 milyon liraya, bilanço kânnı da 175 milyon liraya çıkardı. Şirketin Yönetım Kumlu Başkanlığı'na yeniden Seiçıik Yaşar getirildi. Gelir vergisinde umursamazhk bi ve Yönetim Kurulu uyeleri Orhan Demirtaş, Memduh Hacıoglu, Jak Kamhi, Ali Coşkun, Ömer Dinçkök, Necati Ankan, Orhtn Cemil Keceli ve Engin Koyuncn'nun 2 yıl daha yerlerini koruyacaklanna kesin gözüyle 3) Sanayıcikr: Yurt dışı pazarlstanbul Ticaret Odasf ndaki bakılıyor. larda rekabet için maliyetlerinde hareketli seçimlerın aksine, yaİSO Yönetim Kurulu Başkaindirim sağlamayı hedefleyen çirınki seçimlerde şımdiki yöneti nı Nurullah Gezgin, yarınki semento ve cam sanayii gibi uretim özel sektöre petrol urilnleri it me karşı bir liste çıkarılması bi çimlerin ardından yönetim kurule zayıf bir olasılık gibi görünugirdileri içinde petrolün ağırlıkh halatı izni verilmesi ile birlikte lunun daha aktif ve dinamik bir yor. 2) Dış ticaret sermaye şirket payı bulunan sanayiciler spot pı akaryakıt istikrar fonunun da çalışma içine gireceğini söyledi. leri: Sosyalist bloku ülkeleri ile yasalardan ucuz petrol bulmak kaldırılması düşünülüyor. Oysa İSO'da Meclis Başkanı tbra ISO yönetiminin son iki yıldır nakit krizine giren Iran ve Irak için bekliyorlar. him Bodur, Meclis Başkan Ve özal hükumetinin ekonomi pobu fon geçtiğimiz aylarda eksi kili Cavit Çıtak, Yönetim Kurula çalışan dış ticaret sermaye şirBu arada geçen hafta hukubakiye veriyordu. Ancak mart h'tikasının yara almamasına özen lu Başkanı Nurnflab. Gezgin, Yöketleri, bu ülkelere yönelik ihra met nezdinde girişimde bulunan ortası itibariyle artıya geçebilen gösterdiğini ve bu çerçevede decatı artırmanın yolunu, petrol ESSO ve TOTAL şirketleri de, bu fon üzenndekı çalışmalar da netim Kurulu Başkan Vekilleri meç ve tavırlannda oldukça temErgun Başkan ve Ivietamet Şuhnalımına bağlı görüyorlar. petrol ithalatım serbest bırakan süruyor. kinli davrandığını dile getiren Gezgin, "Ancak bugiin hem siBORSA'NIN ÎÇİNDEN yasal ortam. hem de ekonomi 2 yıl oncesinden farklı noktalanı gelmiştir. Dolayısıyla hadiseler Dıın ahmı satımı karşısinda yapbğunız çalışnuüan Pt. yapılan hisse senetleri kamuoyuna da açıklayacagız. Bu alanda daha aktif ve dinamik Ç*mvnEMrtrft 5950 81 5940 5945 5945 olacagız. Yani bugune kadar 1180 230 Fcrıcıfcnı TtunM 1125 1180 1 180 mutfakta kalanı, bundan böyle 1340 300 1340 1340 1340 E|« Hraahfc (E) vitrine çıkaracagız" şeklinde 5000 350 5000 4 975 4 975 6 1350 100 1340 1350 1350 konuştu. GüMyMraciHk 2 440 2565 2440 2440 56 H*ta»(Y) 5005 5005 5005 5005 300 Korta EŞEDOSTA BEYASNAME, "YOK"LVK YARA TIYOR IstmbulDef1050 1050 1050 1.060 414 terdarlığı deposunda binUrce geUr vergisi beyannamesi stoku var. Bugune 2000 1.890 1.980 2000 1.117 kadar 2 milyon beyanname dapnhr vt ihtiyaç 900 bin dolayUmnda hesap Sarkuys» 1850 1.870 1850 1.850 500 lanırken, "eşedosta"beyannameabnagereksiz "yok"luklarayolaçıyor. 1900 1850 1900 1900 280 T. DM 14 600 14.600 14 600 14 600 12.5 T. k Bariotı (A) 14 600 14 600 14 600 14600 22 T. H >M*ası (BY) 1 040 1050 1040 1040 550 T. Ş^CamfT) İZMİR, (Cumhuriyet Ege Bü1715 1740 1715 1715 100 I M K rosn) Ticaret Odası'nda yann yapılacak yönetim kurulu ve İŞSİZ GÜÇSÜZ BİR HAFTA BAŞI Dunku seanslarda az işlem meclis başkanlığı seçimleri için yapılması ve az mal dönmesi hakkında kulislerde değişik yonımkulis çalışmalan hızlandı. Yönelar yapıldı. 15 çeşit hisse senedinin dolaştığı dünkü seanslarda tim Kurulu Başkanı Dttndar Sonamenın yeterli olacağı ortaya çıkıFARUK BESKİSİZ bir kısım borsacı durgunluğun genel kurullardan kaynaklandıyer, tüm meclis üyelerine plaket yor. Oysaki durum hıç de böyle değını ve aracı kurumlara en fazla alım satım ordinosu veren yarı dağıürken, "Yenileşme ve Gençğil. Defterdarlık yetkılılerı gelır verBu ay başından ıtıbaren beyan gisi alan 26 vergi daıresine yaklaşık profesyonellerin bu toplantılan izlemekle meşgul olduklannı öne leşme Grubu", bir araya gelen edilmeye ve ödenmeye başlanan ge2 milyon adet beyanname dağıttıksürüyorlar. Oysa bazı uzmanlar bu görüşü paylaşmadıkları gibi üyelere propaganda yapma fırlır vergisınde Istanbullu mükelleflelarını hatırlatıp şunları söyluyorlar: borsa işlemlerindeki daralmanın eskiye yönelik fıyat anarşisinsatı buldu. Her iki grubun da oy rin büyuk çoğunluğu son haftaya gırilmesıne karşılık henuz ışlemlerinı den kaynaklandığı şeklinde yorum yapıyoriar. Bu arada Çukupotansiyellerınin eşit düzeyde ol"Hesaplarsak kişi başına 6.5 adettamamlamış defıller Istanbul'da lik beyanname duşuyor. Şimdi diyerova Elektrik A.Ş.'nin eskilere yüzde 150 yenilere ise yüzde 25 duğu belirtildi. "Yenileşme Te toplam sayısı 300 bini bulan geür verceksiniz ki mukellef sayısı nu arttı? temettü vermesi, borsa kulislennde değişik tepkilere yol açtı. TeGençleşme Grubu"ada yer alan gisi mukellefinden sadece 50 bininın Hayır. Beyanname alan, bir de yamettünün verimsizliğinden şikâyetçıler oldukça fazlayken, şikâRiıştii Okan, basın mensuplansu ana kadar beyannamelerinı verkınına almaya çalışıyor. Tabii samiyetler, söz konusu şirketin kâr payı dağıtmak yerine kârının na çalışmalannı anlatırken, "44 diklerinı ve paralarını yatırdıklarmı miyet olunca bu reddedilmiyor. Muyaklaşık 15 milyarhk kısmını ihtiyatlara aktarması üzerinde yotulum oyumuz var. Geçmiş sebelırten yeıkıliler, "önumuzdcki 67 hasebeciier mukelleflenne alıyorlar, ğunlaşıyordu. Aynca Rabak A.Ş.'nin dün yapılan olağan genel çimleri incelerseniz, 40 tulum gun >ar. Şimdi siz izleyin paoigi. 250 aynca onlara da almalannı söyluyorkurulunda yuzde 40 oranında net temettü vereceği kesinleşti. öte oyu alan seçimi kazanmış. Biz bin kişiyle 26 vergi dairesi nasıl ba lar. Alıp stok yapıyoriar. Bakarsınız yandan dunkü birinci pazar seanslannda 4 bin 412 adet hisse seşaaslıyız, şimdiden 53 oyumuz ş» çıkacak. Vine cumartesi, pazar onumuzdeki günlerde be) annamderi gunleri çalışılacak. Bazdan da beyan bakkalda, manavda gonırsunuz." nedi 10 milyon 42 bin lira değerle alıma uğradı. var diyebiliriz" dedi. Ekonomi Servisi lstanbul Sanayi Odası'nın yarın yapılacak yönetim kurulu ve meclis başkanlığı seçimlerinde mevcut yönetimin 2 yıl daha görevde kalması bekleniyor. Müteahhitler: Yurtdışında birikmiş alacaklarının fçarşılığı olarak. ihracatçtlar: Sosyalist blok ile dış ticareti arttırmak için. Sanaylcller: Ucuz yakıt sağlamak, maüyetlerini düşürmek için. kararname kapsamına alınmalannı istediler. Bu şirketler Türkiye"ye spot piyasadan ucuz petrol sağlama vaadinde bulundular. HÜKÜMETİN BEKLENTİSİ Hukümet çevrelerine göre ise, özel petrol izninin gecikmesi iki nedene bağh bulunuyor. 1986 yılında yoğun bıçimde döviz gırişi sağlamak zorunda olan hukümet, müteahhit alacakları ve ihracat gelirlerinin nakit döviz yerine petrole bağlanmasını istemiyor. Spot piyasalarda petrol ve petrol ürünleri fiyatlanmn oturmasından sonra, özel kesim eliyle yurütulecek ithalatm, toplam petrol faturamız üzerinde yaratacağı avantaj ile dolayh yoldan ucuzlayacak ihraç ürtinleri ve müteahhit hizmetlerinin yol acacağı sakıncalar karşılaştırmah olarak incelenecek. Yönetim Kurulu Başkanı Gezgin: "Yeni dönemde daha aktif ve dinamik bir çalışma yapacağız. Mutfak çalışmalannı vitrine de çıkarıp, ÎSO'nvn kurmayUm tbrahim Bodur (solda) ve kamuoyuna Nurullah Gezgin yarmki seçbnlerde yine rahat. duyuracağız." İzmir Ticaret Odası^nda kıılis hızlandı verme ve yaiırma surelerinin uzayabiiecegini duşunuyoriar da ondan harekete geçmiyoriar" şeklınde konuşuyorlar Dejışık gelır gruplanndan farklı oranlarda alınan gelır vergisi için mükellefler şu sıralar vergi daırelerinı pek zıyaret etmezlerken, gelır vergisi beyannamelen dağıtan bazı \ergi dairelerinde asın taleple karşılaşüjyor. Istanbul'da toplam 300 bın mukellef bulunduğu ve her bir mukellefe 3'er adet beyanname venldığı duşünulurse 900 bin adetlik beyan Konuk Yazar Erhan Isıl Petrol Olayı ve Yüksek petrol fiyatlannı "/$ bitiricilik" uğruna *özl9*meye bağlayan'hükümet, bu hatasını örtmek için "netback" yöntemini can simldl olank görmektedir. Petrol tlyatlannın düşme eğlllmlne glrdlği konuyla ilglli pek çok kimae tarafından yıllardır billndlği halde yüksek tlyaüarta petrol alımı gibi bir büyük yanlışlık nasıl yapıldı? Bunu anlamak çok zordur. Pahalı petrol aldığımız ülkelere pahalı mal ve hizmetler satabileceğimiz görüşü ise ağır bir yanılgıdır. 7973'te yaşanan ve ham petrol fıyatiannın kabaca yüzde 400 artması ile sonuçlanan bınncı petrol şokunu bir yana bırakahm 197879 yıllannda petrol Hyatiannı neredeyse 40 dolar vanl duzeyıne getiren ikincı şohu da anımsamakla yehneliın. 19731984 yıllan arasında, sevgılı devtetimizin bu konuda pek bir şey yapmayıp ' 'Elden dakı ülkeler için de söz konusudur. Büyume hızında yüzde 1 'lik artış hıç de kuçümsenmemeih dir llen ülkelenn toplam ortalama buyüme hızIannın 1985 yılı ıçın yüzde 3.1 ve 1986 için yüzde 2.6 olarak tahmın edıldiği gozönüne alınırsa bunun ne kadar onemlı olduğu antaşıbr. Böyte bir gerçekleşme oiursa sanayileşmiş ülkelenn 1986 ne gelir? Petrol fıyatları yüksek" veya "ABD do yılı büyume holan yüzde 2.6 değıl, yüzde 3.6 olalan yükselıyor, o nedenle akaryakıt fiyatları da cak demektır. Bu denlı bir artış gerçekten çok artıyor" şeklındekı anlamlı sayılamayacak yakınönemlidır. malannı da unutmaya ça/ışa/ım. Günumüze geiGefetim TürMyemizi ılgilendiren yönlere. Unlü diğımiz zaman durum nedır, onu gör&lım Economist dergısıne göre Türkiye, Hındistan ve Yunanıstan petrol fiyatı düşüşunden ötürü 1986 Petrol fryatiannm düşırm eğılımıne gınjtğı en az iki yıldır btUnryordu. Bu konudakı tartşmanm ozü, yılında 7 milyar doiardan daha fazla kazanç sağpetrol fiyattan duştukçe, sanayıteşmış CılkelerdekJ layaİMİıner. Oysa gerçek böyle değıl. iktisadı büyümenın, faız oranlannın ve buyük rnifcBasmda açıklandığma gore Turkiye, 1985 yılh tariarda dış borçlan bulunan petrol dışsatımcısı nın son gunlermde eskı fıyatia, yanı vanli 26 5doülketerin ne gıbı gehşmeiere konu olacaklan idı. lardan petrol aimayı kabul edıp komşumuz Iran O zamankı hesaplar, petrol fıyatlanndaki yüzde ile 1986 yılı ıçın 6 milyon ton ham petrol alımını 10 kadar txr dOşüşün sanayıleşmış ulkelerde büıçeren bir anlaşma ımzalamıştır İki hafta kadar yüme hızlannı yüzde 1 azaftacağı şeklinde Kk. Busonra petro/ftyatJ18 dolara dusmüştür Hukumena karşılık gene örneğın 97 milyar dolar dış bortın petrol ışlen ile gorevlendırdığı Devlet Bakanı cu olan Meksıka gıbı ülkelenn ve genel olarak dış Saym K. Oksay, bu durumda petrol fıyatının tekborçluluğu fazlaca olan ulusJann petrol gekhenrar görüşüleceğını açıklamıştır Daha sonra Başnın azalması sonucu olarak dış borç ödemeieribakan Saym T Ozal ılk altı ay sonunda petrol fh nı yapmamalan /e bu gıbı olaylann dünya hnans yatımn yeniden gozden geçınleceğını belırtmiş ve sistemını çökertmesi gıbı olasılıklar üzerinde dupetrol fryatiannm tekrar yükselmesı olasılığmm da nıluyordu. Ne var ki bu tartışmalar, sonucu degozardı edılmemesı gerektığını sözlenne eklemışğıştirmedi Petrol uretmek ve ihraç etmek durutır. En sonra da "yetkıli" kışıler, hükümetın mundakı ülkeler petrol bolluğu yaratma yolunu •netback" yontemmm kullamlmasmı Iran, Irak ve açmışlardı bir kez Böytece petrol ffyaOanmn düUbya'ya iteteceğını beyan etmışlerdır. Buna karşüsü başladı ABD'de, Kuzey Denızı'nde, Örtaşılık komşumuz Iran 'ın Ankara Buyükelçısı Saym doğu'da fryatar son zamanlarda hızla mışe geçti Mottakı, 10 Şubat 1986 günü yaptığı basın topBugün ıçın petrolün varilı 10 dolara kadar dahı lantısında Türkıye'ye satılacak ham petrol tıyatıdüşebtlir Şimdi hesaplar da değıştı Fıyatta 10 nın gözden geçınlmesınin söz konusu olmadığıdolarlık bir düşüşun, sanayıleşmış ulkelerde ıkbnı açıklamıştır sadı büyume hızını yüzde 1 kadar arttırabileceŞımoı ne olabilir? Bınncı ıhtımal, dünyada geğı, faızlert de aynı oranda azattabıleceği ve bu çerfı olan (düşük) petrol fıyatian üzennden anlaşülkelenn daha fazla dışalım yapabıleceklen tahmalara vanlmasıdır. Bu takdirde pek sonın yokmın ediliyor. Benzer durum, sanayıleşme yoluntur Eğer böyle olmaz da, yüksek fryaOardan ham DOVIZ KURLARI Dövızin Cınsı 1 ABD Dolan 1 Avustralya Dolan 1 Avusturya Şılını 1 Batı Alman Markı 1 Belçıka Frangı 1 Danımarka Kronu 1 Fransız Frangı 1 Hollanda Florını 1 Isvec Kronu 1 Isvıçre Frangı 100 İtalyan Lıretı 100 Japon Yeni 1 Kuveyi Dınarı 1 Sterlin 1 S.Arabıstan Rıyalı Döviz Oovız Alış Satış 650.50 663 51 466.73 476 06 40.53 41 34 290.24 284.56 14 19 13.91 78 57 77 03 94.51 92.66 251.94 256.98 89.76 91.56 339.24 346.02 41.89 42.73 371.36 364.08 2250 86 2295.88 994.27 974 77 181.78 178 22 Efektıf Alış Efektıf Satış 670.02 650.50 480 73 443.39 41 75 40.53 284.55 293 09 13.21 14.33 77 03 79 34 92 66 95 44 251.94 259.50 89 76 92.45 339.24 349 42 39 80 43 15 345 88 375 00 2138 32 2316.39 974 77 1004.01 183.57 169 31 DUNYA'dan General Motors 15 yıl sonra yeniden zırvede Ekonomi Servisi 1970 yıhnda dünŞtfMu yanın en büyük şirketi olan Amerikan 10 20 30 40 50 70 80 90 100 otomobil üreticisi General Motors, 15 yıl sonra bu tahtına yeniden oturdu. Arada geçen yülarda İMoMIABO) ise petrol fiyatlannZ I BP (Ingrtere) daki artışlar sonucu I Fort Motor (MO1 Exxon şırketi liderliği General Motors'H ) Teuco (ABOI dan almış ve birinci "JCfıevron (ABOI sıraya oturmuştu. J Ganeral Euctnc 1A8O) General Motors'u li ITTt (1985 «yatünyU) derlik koltuğuna ]G«m!Mott»|ABO) iJEncnıASO) oturtan 1985 yılı cij FonJ Motor (ABO) rosu 96.4 milyar doU Royal Outctı / ShM (Hcttandalng ; lar. Haberi veren G«wal EKcmc (A80) The Economist dergisi, bu rakanun heModl IA8OI men hemen Isveç'in r I Onyslet (OflO) toplam gayrı safi I I UtXevw (Ing /HoHand») milli hasılası düze I i n r IABO) yinde olduğuna isaret ediyor. Tablodan da izleneceği gibi, dunyanın en büyük 10 kuruluşunun 8'i Amerikan şirketleri. En büyük 10 kuruluş içinde hiçbir Japon fırmasının yer almaması da dikkat çekici. ÇAPRAZ KUB 1 ABD DOLAR I 2.286 B Alman Markı 7 0202 Fransız Frangı 25819 Hollanda Florını 1 9175 Isvtçre Frangı 1552 88 İtalyan üretı 178 66 Japon Yeni 3 6499 S Arabıstan Rıyalı 1 Sterlın 1 4985 ABD Dolan AITIN GÛMÛŞ ALIŞ Cumhunyet Reşat 24 ayar kulçs 22 ayar Dilezık 900 ayar gumuş 50 750 53 000 7 570 6810 SATIŞ 51 000 55 000 7 590 7300 123 125 T C ZİRAAT BANKASI 25 MART 19M TAltfHtaKKİ DÖVİZ «IRURI petrol dısalımlan yap**rsa 15 dolarlık dünya tlyatına göre ılk altı ay içinde Türkiye 640 milyon dolar gıbı bir buyük kayba uğrayacaktır. Aynı durum tüm yılda devam oderse bu rakama aynca bir 560 milyon dolar daha eklemek gerekecektir. "Netback" yöntemı ise bıraz farklı sonuç venr. Bu yöntenvn özü, ham petrol fiyatlannın, antmadan sonra dönüştüklen ürünlenn satış fiyatlanna göre saptanmasıdır. özeilıkle Suudi petroKınün dünya pazariannda payını oldukça artüran bu yöntem, Türkiye ıçın de bir miktar ucuzlama sonucu versbilır, ancak böyle btr sonuç yapılacak anlaşmalann koşullanna bağlıdır. Anlaşılan odur ki, "yetkilıler" yapökJan bu büyük hata karşısında "netback" yöntemini can simidi olarak görmektedıner. Bir başka nokta daha var Kış mevsimının sonuna yaklaşmış olan Kuzey yanmküresınde bu nedenle petrol gereksınımınm epeyce azalacağını ve talep azalmasının doğai sonucu olarak petrol fiyatannn asağtya doğru zortanacağını da buracığa kaydedelim. Başka bir anlatmla, ham petrol fiyatlannın yakm geiecekte yükselmesi pek olası değHdir. Bınncı olasılık gerçekleştığı takdirde, ülkemiz yalnız ve yaklaşık olarak 1 milyar dolar kazanmakla kalmaz. Bu kazanç, aynı zamanda iktisadi buyüme hızımızın yükselmesı, daha fazla yatmm, daha çok dtşsatun, daha az işsıziik ve daha az enflasyon demektir. ikincı olasılık ise, bütun bu saydıklanmızdan yoksun olmakbr ve dış borçkMu&jnTuzungereksayereartmasmdan başka bir şey değıldır. Pahalı petrol aldığımız takdirde o ülkelere pahalı mal ve hizmetler satabileceğimiz görüşü ise ağır bir yanılgKhr. Sözün sonuna geldik. Ham petrol fiyatlannın düşme eğümine grdtği ukjsfararası ekonomik konutarta iigHipekçok kimse tarafından yıllardır btlindiği halde yüksek fryatlaha petroi alımı gibi bir büyük yanlışlık nasıl yapıldı? Bunu anlamak çok zordur. OlabHır ki karar mevkılerine yeterli bılgi verilmemiştır, ancak bu bir gerekçe değildir. Va da, yüksek petrol fiyatlan "ış bitiricilik" uğruna sözleşmeye bağlanmıştır Eğer durum böyle ise yüce Tannmızın btzteri başka ış bıtinci anlaşmalardan korumasmı düeyeUm. * Erhan Işıl Esld Enerji ve TabU Kaynaklar Bakmu • SHP MKYK nyesi. DOVİZIN CİNSI 1 ABDD0URI 1 1 1 1 4 1 AVUSTRALYA DOLARI AVUSTURYA SİÜNİ BATI ALMAN MARKI KLÇİKA FRANGI DANİMARKA KRONU FRANSIZ FRANGI DÛVİZ AUŞTL. 657 01 471 40 40 93 287 40 14 04 77 80 93 58 254 45 90 65 342 63 42 30 367 72 470 36 2273 32 91 69 984 52 180 00 670 15 480 83 41 74 293 15 14 32 79 35 95 45 259 54 92 46 349 49 43 14 375 07 479 77 2318 78 93 52 1004 21 183 60 EFEKTİF 657 01 447 83 40 93 287 40 13 33 77 80 93 58 254 45 90 65 342 63 40 18 349 33 446 84 2159 65 87 10 984 52 171 00 689 86 494 97 42 97 301 77 14 74 81 69 98 25 267 18 95 18 359 77 44.41 386 10 493 88 2386 98 96 27 1033 75 189 00 SATtSTl. AUSTL. SATIStt. TANSİYON SORUNUNUZA ÇÖZÜM Basit kullanımlı, elektronik tansıyon aletleri. Ithalatçısından. 145 00 71 145 00 72 Çölde 4 5 0 milyara stadyum Ekooomi Servisi Suudi Arabistan'da Riyad kentinin dışında çölün ortasında 450 milyon sterlin (yaklaşık 450 milyar liraya) dev bir stadyum inşa ediliyor. 66 bin 150 kişilik stadyum, 20 katlı bir binanın yüksekliğinde, ancak bir Bedevi çadırı görünümüde. Olimpiyat Oyunlan'nın yapılabileceğj büyüklükteki sıadyumda, Suudi Kraliyet ailesi için de 750 kişilik özel bolüm, loca yapılıyor. Bu yaz açılışı yapılacak olan dev stadyumun bir özelliği de, prefabrik çatı elemanlanyla en uzun açıklığın geçilmiş olması. ADRESİMİZ DEĞİŞİYOR 31. Mart. 1986 Pazartesi gününden itibaren yeni adresimizde olacagız hnperial OiPde işçi çıkartma Ekonomi Servisi Petrol fıyatlanndaki düşüş ve arz fazlası, bu sektörde çalışan işçileri de etkilemeye başladı. Dunyanın en büyük petrol şirketi Exxon'un yüzde 70 hissesine sahıp bulunduğu Kanada Imperial Oil Şirketi, petrol piyasasındaki son gelişmeler nedeniyle istihdam ettiği işçi sayısmda yüzde 12 azaltmaya gideceğini ve 1800 kişiyi haziranda işten çıkaracağını açıkladı. 1 H0UANDA FLORİNİ 1 İSVEÇ KRONU 1 İSVİÇRE FRANGI 100 İTALYAN ÜRETİ 100 JAPON YENİ 1 KANADA DOLARI 1 KUVEYT DİNARI 1 NORVEÇ KRONU 1 STERLİN 1 S. ARABISTAN RİYALİ Boğazıçı Unıversitesi'nden aldıgım şebekemi, pasomu ve . kredi kımlığımı kaybettim. Geçersizdir HtLAL ÖZUYGUN TELESEKRETER Telefon cevaplama cihazı ıthalatcısından. 145 00 71 145 00 72 Nufus kâğıdımı kaybeltım. Hukumsuzdur. •r «•• •V «•• ZtRAAT BANKASI "GUCUB« ertfllmez" SERMAYE VE MENKÜL DEĞERLER PAZARLAMA A.Ş. SERPA •L "•• . •••1 • •••' il ••' mm •r Aum VALİKONAĞI CADDESİ BAŞARAN APT. NO: 33 KAT 6 HARBİYE İSTANBUL (Konak sineması üstü) Tel: 147 16 14 140 83 48 148 01 08 140 86 90 148 85 97 Teleks: 27 667 ssmy tr. RACİ SELDUMAN