Katalog

\İHURlYET/6 23 MART1986 Hızlı devrimci' Muzaffer Köklü, 'polis aj anı' çıktı Biz bu yazı dizimizi, genç kuşaklara bir bilgi değerlendirmesi yapmatarı, y o dönemi yaşayan kırk yaş ve Otesi kuşağma geçmiş yılları ammsamaları için Tzırladık. özellikle 19651971 yılları ansındaki işçi ve öğrenci hareketleri, dizimizin ana konusu 'du. Bir gazeteci olarak o dOnemin izleyicisi idik ve içinde yaşadık. özellikle öğrenci ve işçi ıreketlerini, toprak işgallerini, komando kamplannı, toplu namazlan, komünizmi tel'in mitinglerini, inde yaşadığımız o yıllann sosyal olaylannı, politikaalann Meclis tutanaklarına geçmiş onuşmalannı, olaylara bakış açılarım Ozetleyip, anlatmaya çalışacağız. Amacımız bir tartışma ortamı •mak ve yirmi yıl öncesinin olaylannı tahlil etmek değil. Geçmiş yılların değerlendirmesini •rihbiltmcilerine bırakarak gerilerde kalan bu "sanctlı yıllar"ı yeniden gözleriniz öniine getiriyoruz. eçmişi unutmamak dileğiyle... HÎKMET ÇETİNKAYA dan tstanbul'a kaçmıştı. 27 Eylül 1969... 30 Ağustos 1968... 'Yeni Gazete'de bir yazı dizisi başladı: "Solcu bir TMTF binasından içeriye girdik. Gazeteci Özden lider ve poiis ajanıydım." Yazan: Mnzaffer Köklü. Jpdag, Orhan tlhan, Işık Ersan ve ben. Orta boyEvet bu yazı dizisine imzasını atan da "Hızlı devan uzun, esmer tenli, bıyıklı genç önümüze geçti. . rimci genç" Muzaffer Köklü'den başkası değildi. Siz lumsiniz? 1966 yüından beri öğrenci örgütlerinde yer alan, her Şaşırmıştık. Kim olduğumuzu söyledik. Esmer, bı eylemin içinde görülen Muzaffer Köklü'nün acık kimıklı genç özden'in fotoğraf makinesini almak iste liği ortaya çıkmıştı. ODTÜ öğrencisi değildi. 1959 yıi. Sonra Orhan'a doğru hamle yaptı: lmda Ankara Yenimahalle Lisesi'nin orta bölümün Siz kimsiniz dedim. den 1436 nolu tasdikname ile ayrılmıştı. Özden sinirlendi: Ya sen kimsin? Ya patlasaydı? Ellerini cebine sokup kükredi: 1967 yılının haziran ayının son günleriydi. Bıyıklı, esmer tenli gencin üzerinde beyaz bir pantolon, beyaz bir spor gömlek vardı. Gömleğin sol göğüs cebinde ise kendi deyimiyle "ellilik bir paket" bulunuyordu. Biçim olarak da kurşun kaleme benziyordu. Yirk bayrağından ayyıldm söktü, Enternasyonal söyledi, Commefın arabasını yaktı... Sancılı Yıllar (19651971) HİKMET ÇETİNKAYA Haşim Bey'e sunma görevi elbet bana düştü. Yanımdaki arkadaşlann tek tek adlannı verdim. Raporuma adreslerini de iliştirmeyi ihmal etmedim. Köklü, 6. Filo olaylannda "Ege ve Akdeniz sahillerinde arkadasımla birlikte bir «ezi yaptık. Ankara'ya döndiigiimazde Ha^bn. | e y yeni bir görev verdi. \ Yann aJkşam lzmir'e gMecdutaı. 6. FBo'nun gelişi dolayıayla orada bir protesto hareketi düzeateniyor. Olayiann içinde yer ıhrakBU. Fnar içinde ve dışuda ne gibi hareketkr meydana gdecekM bize önceden bUdir. Şimdi ben tzmir'deld mennr arkadaslara senln eşkalinl büdirecegim. Haşim Bey sonra bana bir telefon nnmarası yazdırdı. Ben bnnu nöfns cüzdanıma not ettim. O kızdı ve şöyle yazdı: IiraKrş. 224/63 Görea oinna benden kn»knlanmawalar diye böyle bir yöntem uygniamiftı Haşim Bey. Koç otobüsöndea bflet atandı. 26 Agnstos 1968 tabahı tzmir'e indtm. Beni izmJr'de srffl gtyimli potUer karşıiadı. Amcm içiade 1. Şube Modoni Sabakattm Bey vardı. Urla yöresiniteki potis kampına gittik. Orada bir toplanb yapük. TopiutMfauı soua polisier beni lzmir'e getMi. Bea de dogrnca TMTF binaana gitna. tzmir'de 6. FBo'nuge^ııede^ytedüzeaieKaherriiriiieyieminiçmde yer aldım. Yüriyis ve mlünglerde en önde y*rüyor, TMTF'de yanp kalkıyordnm. tzmir'deld ofaıylar sırasında polis beni gözalüna aldı. Nezarethanede sabaha kadar tlrkü söyledik. Ertesi gün ifadem aburkea keadbnce nkalahk yapüm polise. Ifademi alan polis de bana kmp bir tokat attı. Ortabgı aya|a kaldırdım. 1 Çeşitli eylemlerde en keskin hareketleri yapan ve ABD filosu Türkiye'yi terk etmezse kendini yakacağım öne süren Muzaffer Köklü, sonunda polis ajanı çıktı ve Yeni Gazete'de "Solcu bir lider ve polis ajanıydım" diye yazı dizisi yayımladu.. Dinamiti on dakika önce Kızüay'da Cevat Res(orant'ın yazhk kısmında bir arkadaştan aldım. Polis şefi A... bey gence sordu: Ya patlasaydı? Başını öne eğip yamtladı: Muzaffer Köklü... Oğrenci eylemlerindt "keskin ta Öliır miiydnm?.. •ır"la göze çarptı. Daha sonra potis ajanı oldufunu A... bey: ıçıklayan bir dizisi Yeni Gazete'de yayımiandı.' Ben sana soruyorum. Kim oidugumu bilmiyor musunuz? A... bey gence bir sigara uzattı. "Haydi" dedi, Dordümüz birden yanıt verdik: "Anlat her şeyi bana, bak sonra anlaşmayı bozanm Hayır bilmiyoruz. Ben ODTÜ'lü bir devrimci... Adım Muzaffer ha." Yutkundu, sigarasını çekiştirdi... Anlatmaya başKöklü... ladı: Memnun olduk.. "Paketi veren arkadaşım, dikkat et patlar, demişYuz hatlan daha da sertleşti: ti. Ben de o yüzden pantolon cebime koymadun, siir Basın kartlannızı çıkana bakalım. tünme olur patlar diye. Kızılay'dan YenimahaUe'ye Bu kez biz kükredik: Çıkarmıyoruz... Biz. buraya ilk kez girmiyo gidecektim. Saat 17.00 sulanydı. Bakanhklar, resmi devlet dairderi dagılıyordn. AUUürk Bnlvan oldukruz... Çekil yolumuzdan... ça kalabalıkü. Cebimde topu topu üç Bra kadar paPoliale işbirligi içindesiniz ra vardı. Taksiye binemezdim. Çaresiz Yenimahalle Çeidlmiyoranı... Şu anda nöbetçryim. Bizim re troleybusiine bindim ve kalabalıkta Uerierken, otuz limkrimizi çekip basıyorsumız gazetelerinize. Sonra yaşlannda kısa boylu, esmer bir adamın önümde durla polis bizi yakalıyor. Kısaca soyleyeyim polisie iş duğunu, çekilmeyecek gibi baktıgını gördüm. 'Biraz çekilir misiniz' dedim. Adam, 'cekilmezsem ne l»irti|i halindesiniz. (!) özden, gencin az daha yakasına yapışıp yere indi olacak' dedi. Ben de canımın sıkıldtgını sezdinnemek riyordu. Biz engelledik. Bu sırada dışarıdan gelenler için, işi şakaya vunıp 'patlanm sonra' yanıtını verdim. Uluststasyon duragı kavşagını geçerek, Maden oldu. Baktun Süleyman Genç'ti... Tetkik Arama Eostitüsu duragına geldik. Az önce 'çe Ne oMn? küseniz ya' dedigim adam, yanıma yaklaşıp poiis kimözden: Btini gosterdi. 'Lütfen aşagıya inin' dedi. Ben de "Ye Kim bu serseri... nimahalle Beşinci durakta inecegim' dedim. KolumSüleyman Genç: dan tutup 'şimdi ineceksin' karşılıgını verdi. tndik ve Ankara'dan gelmiş... yürtiye yüriiye Emniyet Sarayı'na gittik." Muzaffer Köklü adlı genç (!) bir anda kayboldu. Acaba bu Muzaffer Köklü adındaki "hızlı devrimci Muzaffer Köklü'nün anıları genç" kimdi? Bunları anlatan Muzaffer Köklü'ydü. "Yeni GaTttrk bayrağından ayyüdızı zete"de 27 Eylül 1%9 günü yayımlanmaya başlayan "Soku bir lider ve polis ajanıydım" dizi yansına böygöken Muzaffer Köklü le girmişti. Sonra, bir sUredir izlendiğini, yakalandık6. Filo'nun lzmir'e gelişi nedeniyle düzenlenen pro tan sonra kendisine ajanlık teklifı yapıldığını uzun testo yürüyüşü ve mitinglerinde en önde yürüyen; uzun anlatmıştı. "Kahrolsun Amerika" diye bağıran, gözaltına alınan Geceyi nezarethanede geçiriyor Muzaffer Köklu. öğrencilerle mahkemeye çıkan Muzafa Köklü'ydü... SamsunAnkara "Mustafa Kemal Yüriiyüşü"nde Gece saat 22.00 sıralarında nöbetçi polis "Karnın aç Turk bayrağından ayyıldıu söken, gençlere "Enter mı?" diye soruyor Muzaffer'e. Muzaffer "aç" diyor. nasyonaT'i zorla soyletmek isteyen Muzaffer Köklu'den başkası değildi... Daha bitmedi... bîıi 1%9 başında ODTÜ'de ABD Büyükelçisi Commer'ın aracını yakanlann başında gelen; Ankara Emniyet Müdürlüğü'nde gazetecilere "Elebaşı" olarak gösterilen, gazetelerde fotoğrafı yayımlanan, AtalanGöllüce toprak işgalinde köylüleri jandarma erlerinin üzerine yürüten de Muzaffer Köklü'ydü.. Daha bitmedi... 12 Şubat 1969 günü Ankara'da basın toplantısı düzenledi Muzaffer Köklü. 13 şubaı günu gazetelerin birinci sayfasında bu "hızlı devrimci genç"in fotoğrafı ve haberi yayımiandı: Amerikan 6. Filosu TUrk karasulannı lerk elmezse üniversiteli genç kendisini yakacak. Ankaralılar, Zafer Alanı'nda "hızh devrimci genç" Muzaffer Köklü'nün Yeni Gazete'de yayımlanan anı Muzaffer Köklü'yü çok beklediler. Oysa o Ankara' dizisinden bir bölünu geldirn. Burada kuru molotof kokteyli yapmaya başladık. Olaylar Izmir'de devam ediyordu. Yürüyüş ve mitinglerde en önde ben gidiyor, korteji denetliyor, slogan attırıyordum. tf adeterimlzi akbktan sonra bizi serbest bırakülar. TMTF'ye geidim. Borada Irarn moiotof kokteyü yapmaya baştadık. Olaylar İzmir'de devam edtyordn. Yürüyüs ve mitinglerde ea önde ben gidiyor, korteji denetliyor, yttrüyüşe kablanlara slogan atunyordnsa. Bk stire fzmlrde luüdın, yeniden Ankara'ya döndüm. Sanırun tzmir'deld görevimi basanyla tamam1967yıhnda tstanbul'dan Ankara'ya gelen bir grup genç, Gürsel Meydam'nda düzenlediklerimttingte efi lamıştım. Hem tzmir polisini oiaytardaa haberdar ettim duzenini protesto ederken. Üniversite gençliğinin öğrenim reformu talepleri, kısa süre içinde yurüyüs, miş, hem de her gün tzmir'den Ankara'yı tdefonla arayarak Haşim Beye bilgi vermlşünı. miting, boykot ve isgaliere dönüjtü. Poüs, balık konservesi getiriyor. Muzafer de afiyetle yiyor. Ertesi gün sabah, A... beye bülbül gibi anlatmaya başlıyor... A... bey Muzaffer'e şöyle diyor: Sen bu suçla altı yedi yıl içeride yatarsın. Oysa bildiğin solculann adlarını verirsen, bu olayı kapatırız... Söyle bakahm Muzaffer, sen sosyalizm hakkında ne düşünüyorsun? Muzaffer Köklu: Ben iki tiiriii sosyalizm tanıyorum. Biri ihtilalci MarksistLeninist sosyalizm, diğeri demokrauk sosyalizm... A.... bey: Sen hangi cins sosyalistsin? Muzaffer Köklü: Ben MarksistLeninisum... Sen şu bildiğin solculann adlarını açıkla, şimdi seni bir başkasıyla görüştüreceğim... Bir başkasıyla görüşüyor bu kez Muzaffer Köklü. Diyelim bu kişi de Haşim Bey olsun. (Çünkü Muzaffer, polis şeflerinin bazılanmn adını hayali kullanıyor.) Onunla konuşuyor. Muzaffer'den bir rapoı hazırlamasını istiyor ve makbuz karşıhğı 150 lira veriyor.. Bir gün sonra Muzaffer Köklü, Haşim Beye "rapor"unu sunuyor. Köklü, artık "ajanhk" görevine başlamıştır. Dizi yazı yayımlanmaya basladıktan sonra bir de bakıyoruz ki, ilişki kurduğu polis mudürlerinin tek tek adlarını açıklıyor Muzaffer Köklü. Bu kişiler "önemli Işler Şubesi Müdüru" Turan Şener, yardımcıları Ahmet Haşim Aytural ve Mustafa Yigit. Polis mudürlerinin Muzaffer Köklü'ye makbuz karşıhğı para vererek her öğrenci eylemi içine soktuklanna tanık oluyoruz. lay'da Amerikan Haberler Merkezi'nin vitrinlerine boya dolu şişeler atılmış, vitrin camları kınlmıştı. öğleden sonra eve geldiğim zaman bana bir not verdi annem. Notta 'telefon edilsin' yazılıydı. Gelen kişinin tipini sordum. Tanıdıgım birisi değildi. Sivil polis olmalıydı. Evden çıkıp çevredeki bir pastaneden Haşim Bey'e telefon ettim. Haşim Bey 'Nerdesin Muzaffer seni arıyoruz' dedi. Benden olayları izlememi istedi. Buyruk kesindi. Hemen bir araca atlayıp Selanik Caddesi'ndeki Fikir Kulüpleri Federasyonu'na gittim. tçerisi çok kalabalıktı. Arkadaşlarla otunıp konuştum. Commer'in arabası 1969 vüıaa girmistik. Emniyet Gend Müdüriügü öneoüi Işler Müdürtügü KomiserieriiKİen Ahmet Kabadayı tetaş içİBde beni bnldn: Mazaffer, Ortadogu Teknik Üniversftesi'ııde bngün Commer'm arabasını yakülar. Sen de oradaymışan. Acde Ortadogn'ya gidip arabayı yakanlann isim listesui, nerede otnrdaklannı bize temin et. Bunlan bviamazsan müdür beyin gözüne gorünme. Mnstafa Yigit Bey bn işin üzerinde çok dnnıyor. Ben de isimleri bngttn degil, yann balabttecegimi söyiedim. Aynldık. Bir arkadaşunın yanına gittim. Oaanla bir süre onırdum. Eve giderken sokaguı başında iki sivil polisk karsüaşum. Mustafa Yigit Bey benden acele rapor istiyormus. Ben, 'Peki otar, hazırianm' dedim. Ertesi gün bir başka arkadaşıma ngradım. ODTt) oUytanndan aramyoriarauş. Nişanluıyia birlikte çıktık, iki poUs bizi çevirdi. Hep birlikte emniyet sarayına gittik. Mnstafa Yigit peşimi bir tiiriii bırakmıyordn. Ben de Commer'in aracını yakanlar arasındaydım. Gazetecöer çagnldı, boy boy reslmlerimiı çekildl. Commer olayı ile ilgili hazvtadıgım raponı Mnstafa Yigit'e snndnm. Sonra da kendimi y«ita<^gımı kamuoyuna Uan edip lstanbnl'a kaçum..." Köklü anUUtyor: TMTF'ye Sivil polis izliyor Arkadaşlarla yakalananların sorgusu sırasında hazır bulunmak üzere adliyeye gitmeye karar verdik. Dışarı çıktığımızda, sivil bir kişi bizi izliyordu. Zaten daha önce arkadaşlar bu kişiden şüphelenmişler. Yanına gittim, 'Biz senin kim olduğunu biliyoruz, gel bak, bizim polisten saklayacak birşeyimiz yok' dedim. Ancak o gelmedi. Amacımız binaya sokup onunla konuşmaktı. Ben kolundan tutup binaya doğru çekmeye başladım. Sivil polise birkaç tekme attım. Sonra da bıraktık. Bu polis, Cemiyetler Masası Komiseri Cengiz'miş. Adliyeye geldik. Elimde bir tomar 'Kahrolsun Amerika' yazılı etiket vardı. Onları adliyenin duvarına yapıştırdım. Bakkaldan ses bombası Amerikan sinemasının karşısındaki bakkaldan 'ses bombası' aldım arkadaşlarla. Bunlar çocukların bayramlarda bol bol patlattığı maytap gibi şeylerdi. Amacımız bunları patlatmak, polisin ve halkın dikkatini çekmekti. Selanik Caddesi'nden Atatürk Bulvarı'na, oradan Yapı ve Kredi Bankası'nın Yenişehir Şubesi'nin önüne geldik. Hemen karşıda Amerikan Türk Dış Ticaret Bankası vardı. Amacımız oraya beşlik bir ses bombası sallamak, bir büyük patlamayla çevreyi heyecana vermekti. Sağasola baktım durum elverişliydi. Ağzımdaki sigarayı elime aldım ve ses bombalarının fitillerini tutuşturup şöyle yandan bankaya doğru fırlatıverdim. Biz dörtbeş metre yürümüştük ki, bir gümbürtü ortalığı karıştırdı. Bu yaptıklarımızı bir rapor halinde bir gün sonra Aybar'm SBPdeki konferansı basılıyor 16 Mart 1966 gunü TİP Genel Baskam Mehmet Ali Aybar Ankara'da Siyasal Bilgiler Fakültesi'nde konferans verecekti. Sağalar konferansı bastı, dört öğrenci, bir polis yaralandı. Aynı gün bir grup sağ görüşlü genç, TMTF'yi işgal etti. Baskını yapanlar, Içişleri Bakanı Dr. Faruk Sükan'a yakmhğıyla lanınıyorlardı. Aytug Tasyürek, Ufuk Şehri, Taner Kaptanoglu, Atilla Kıbçoflu ve Mustafa Ok adlı bu kişiler, TMTF'yi kuşattı. Olay yerine polis geldi, baskıncılan TMTF'nin arka kapısından kaçırdı. öğrenciler, baskmcılardan Attila Kılıçoglu'nun unuttuğu çantasını buldular. Içinden "Komünistler ve Beynelmilel Yahudiler" kitabı çıktı. »OLIS, verdigim raporla m doyurucu bulmannş Köklü FKFMe Birçok gençlik olayına karışan Muzaffer Köklü'nün "Yeni Gazete"de yayımlanan anılanndan bir bölümünü birlikte okuyalım: 6. Filo'nun 1968 yılı temmuzunda îstanbul'a gelişini anımsamayan yoktur. Biz, İstanbul olaylannı gazetelerden öğrenmiştik. Ankara'da da birşeyler olacağı belliydi. Buna rağmen ben arkadaşlarla ilişki kurmamak için yanlanna gitmemiştim. Aynı gün Kızı StJRECEK 3TOMOBİL, OTOBÜS, MİNİBÜS, KAMYON, KAMYONET, MOTORSİKLET, rRAKTÖR, SKUTER, AKSESUARLAR, OTOMOTİV YAN SANAYİİ ÜRÜNLERİ, DTOMOTİV ENDÜSTRİSİ İLE İLGİLİ HİZMETLER, KONUYLA İLGİLİ YAYINLAR. S.S.K.KAYKO 3 KONUT YAPI KOOPERATİFİ Sicil No: 218255165809 Otomotiır ve Yan Sanayii Fuarı İSTANBUL SANAYİ ODASI KONGRE İLANI 13.4.1986 Pazar günü saat 12 ile 16 arası, 1986 yılı Kurucular Kurulu Genel Kurulu Ebuzziya Cad. ömer Naci Sok. Ertaş Işhanı No: 2 Kat: 4 Bakırköy / İSTANBUL adresinde yapılacaktır. GÜNDEM: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. * Hergün 11.0019.00 arası ucretsizgezılebilir. n Açıhş ve yoklama. Divan seçimi ve saygı duruşu. Faaliyet raporunun okunması. Denetim raporunun okunması. Bilançonun okunması. Raporlar hakkında görüşler ve kuralların ibrası. Tahmini bütçe ve aidatların saptanması. Toplu Konuttan ve Emlak Kredi Bankası'ndan, kredi alınması için yönetim kuruluna yetki verümesi. Daireler arasında şerefıye farkı abnması için yönetim kuruluna yetki verilmesi. Ana sözleşmenin 30. maddesine göre yönetim ve denetim kunıllannın 3 yıl süreyle seçilmesine karar verilmesi. Kat irtifa ve kat mülkiyetinin üyeler adına çıkarılmasına yönetim kurulunca yetki verilmesi. Seçimler ve kapanış.