Katalog

2 MART 1986 HABERLER CUMHURİYET/9 . Evren: Palme'nin acısını paylaşıyoruz Ozal: Barış çabası hatırlanacak • • • Olof Palme'den sonra lsveç ŞAHİN ALPAY lsveç Başbakanı Olof Palme ve eşi Lisbeth 28 şubat gecesi sinemaya gittiler. Svea caddesi üzehndeki Grand sinemasında birfilmi seyrettikten sonra, kent merkezi yönünde kol kola yürüdüler. Yaklaşık yüzelli metre yol alıp TUnnel sokağı kavşağma geldiklerinde, karşı yönden ge n bir şahıs iki metre mesafeden silahmı Palme' e doğrultup ateşledi. Karnma iki kurşun giren Palme yere yığılırken, kansı Lisbeth de hafıfyaralamyordu. Caddeden geçen taksi şoföru 3540 yaşlannda siyah saçlı, esmer tenli bir kişinin koşarak kaçtığını gördü. Saat 23.30 dolayındaydı. Yakınlardaki Sabbatsberg hastanesine kaldınlan Palme yarım saat sonra can verdL Palme, son iki yuzyılda savaş yüzü görmeyen, şiddet hareketlerine başka ütkelere nazaran çok ender rastlanan, kuzeyin barış ülkesi Isveç'in başbakanı; taraftarlarının olduğu kadar muhaliflerinin de büyük bir sevgi duyduklan tider Oldüruimüştü. Olay, haberin duyulmasından itibaren vuku bulduğu yerde birikmeye başlayan; istikrar ve güvenliğe düşkitn; politikaalannın öldünilmesine hiç alışkın olmayan fsveçlileri derinden sarstyordu. Palme, 1965 ytlında, lsveç refah devletinin miman Tage Er1 lander'in kabinesinde Ulaştırma Bakanı olduğusırada, ABD nin Vietnam müdahalesini çok sert bir şekilde kınayan konuşmasıyla bütün dünyanın dikkatini çekti. Erlander'in ölümü üzerine I969'da oybirliğiyle Sosyal Demokrat Işçi Partisi başkanlığına seçilen ve başbakanlığa getirilen Palme'nin adı o günden bu yana lsveç ve sosyal demokrasi kavramlanyla neredeyse Ozdeşlik kazandı. Palme'nin ilk başbakanlık dönemi 1969'dan 1976'ya kadar sürdü. 1976 seçimlerini kaybeden Sosyal Demokratlar, 1932'den beri 46 yıldır ilk kez muhalefet» düşüyordu. 1979 seçimlerinin de yitirilmesinden sonra, yorumcular Palme'nin siyasi kariyerinin 1982 seçimlerinde belirleneceği konusunda birleşiyorlardı. Yine kaybederse, parti başkanlığından ayrılmasına hemen hemen kesin gözüyle bakılıyordu. Ama Palme, iktidara dönmeyi başardu A llı yıl süren sağ partiler koalisyonlan, ülkeyi içinde bulunduğu ekonomik güçlüklerden duzlüğe çıkarmayı başaramamıştı. lsveç ekonomisini düzeltme yolunda önemli ilerlemeler kaydeden Sosyal Demokratlar geçen eylül ayında yapılan seçimleri de kazandılar. öldürülmeseydi Palme'nin başbakanlık dönemi eylül 1988'e kadar sürecekti. Avnıpa'da seçim yoluyla işbaşına gelen başbakanlar arasında en uzun süre görev yapan başbakan olan Palme, uluslararası politika sahnesinde de çok etkin bir rol oynadı. Sosyal demokrat ve demokratik sosyalist partilerin uluslararası örgütü Sosyalist Enternasyonal'in ikind başkamydı. Birleşmiş Milletler'in zengin ve yoksul ulkeler arasındaki ilişkileri inceleyen Uluslararası Kalkınma Sorunları Komisyonu'nun (Brandt Komisyonu) UyesiydL Kendi adıyla anılan Silahsızlanma ve Güvenlik Sorunları Komisyonu'nun (Palme Komisyonu) kuruluşuna önayak olmuştu. 1980 kasımında B.M. Genel Sekreteri tarafından Irakîran uyuşmazlığında arabuluculukla görevlendirilmişti. Palme'den sonra lsveç'te ne olur? Bütün sîyasal partileri özgürlükçü ve sosyal adaletçi rejim üzerinde tam bir uzlaşmaya varmış olan tsveç toplumunda, siyasal istikrarsızlık düşünülemez. Başbakan yardımcısı ve Çevre Bakanı Ingvar Carlsson'un yeni başabakan belirlenene kadar Palme'nin görevini devralacağı; yönetimde herhangi bir aksama olmayacağı kuşkusuzdur. Bütun soğukkanlılıklarıyla tsveçliler, acılarını yüreklerine gömerek, işlerini her zamanki liyakat ve düzenle yerine getirmeye devam edecekler. Olof Palme de halkı arasında koruma polisine gerek duymadan dolaşabilen, başbakan sıfatını taşırken bir tiyatroda sahneye çıkabilen son başbakan olarak tarihe geçecek. Haber Merkezi tsveç Başbakanı Olof Palme'nin öldürülmesinden sonra tsveç Başbakan Vekili Ingvar Carlsson'a mesaj gönderen Başbakan Itargut özal, Palme'nin "Banş ugrana yonılmak bilmeyea çabalan tte haürianacaguu" söyledı. Kölnde bulunan SHP Genel Başkanı Aydın Güven Görkan da cenaze törenine katılmak için tsveç'e geçmek üzere gezi programını iptal etti. Gürkan, "Palme'ye yöndtilen saldın Ue dünya sosyal demofcrat ve sosyalisl hareketi, demokrasi çok afır bir ymra almıştır" dedi. EVREN'İN MESAJI Cumhurbaşkanı Kenan Evren, Isveç Kralı Kaıi Gustav'a bir mesaj göndererek, Olof Palme'nin öldürülmesinden duyduğu üzüntüyü dile getirdi. Evren'in mesajı şöyle: "Değerli devlet adamı îsveç Başbakam Olof Palme'nin dün gece vukubuUn menfur bir saldın sonHcu hayabnı kaybetmiş olmasım derin bir üzuntu ik ögrendik. tsveç milletinin, bu biiyiik kaybından doiayi duydugu derin acıyı paylaşır, şahsım ve Tiirk milleti adına içten unyetlerimi sunanm". Yurdagül Erkoca'nın Köln'den bildirdiği habere göre Gürkan, Isveç Parlamento Başkanı tngemund Bengtsson, lsveç Sosyal EVemokrat Partisi Genel Sekrete Gürkan: Palme'ye yöneltilen saldın ile dünya sosyal demokrat ve sosyalist hareketi ile demokrasi çok ağır yara aldı. İnönü: Hayatmı haksızlıkların önlenmesine adamış bir insanın suikasta kurban gitmesi insanlık için, çağımız için utanılacak, dehşet verici bir olay. ri ve Başbakan Vekili lngmar Carlsson ve Sosyalist Enternasyonal Başkanı WiHy Bnutdt'a birer başsağlığı telgrafı çekerek, "Bu büyttk kayıp yaİMzca lsveç Hİosuaıın luıybı defil, demokras M » yaaa otan tttm diiaya halklarum kaybıdır" dedi. SHP Genel Başkanı Köln'dc yaptığj açıklamada şunları söyledi: "tsveç Sosyal Demokrat Partisi Genel Başkanı ve Basbakın Sayın Palme'nin öldiriümesi TBrk sogyal demokratiannda derin ve kabcı bir acıym •eden olntuttur. Tiirk sosyal demokratlan Sayın Palme'nin seçkin kişiUgİMden kaynaklanan özd afırlıklı destek ve dayamsmasnıdan yoksnn ludnuşfaırdır. Sayıı Palme'ye yöndtiien saldın ile dttnya sosyal demokrat ve sosyalist hareketi, denokrad çok agır bir yara alnusUr. Dnayada örnek olan mnreffeh, demokrat ve özgüriükçii sosyal demokrat dözeni ile lsveç toplumu yaşadıkça Palme ve onda simgelesmis olan demokrat ve hakca bir siyasal dözen dnşüncesi yaşayacaktır. Umnyor ve dfliyornm ki, Patane^ ye dttzenlenen bu haince saldın, örgütlü aemokrasi dnşmanlannın defil, bir rnh kastasuun saldınsıdır. Ashnda Palme'ye saldtrmak için neden bntanak ancak ciddi mh hastası olmakla mttmkandür. Tüm dünya sosyanstlertae, sosyal demokratlanna ve tsveç halkma bassaglıfı diliyoSHP Başkanlar Kurulu üyesi Erdal tnöai de, tzmir'de yaptığı açıklamada, "Bötitn hayatmı B. Ecevit: özgürlük uğruna hapse girenler, eziyet görenler, Olof Palme'yi yanıbaşlarında duyarlardı. Böyle bir insanı öldürmek insanlığa karşı işlenmiş bir suçtur. önderliğinde sosyal demokrasi yeni atüımlar yaptı ve ekonomik demokrasi aşamasına erişti. insan haklarmın gercekksmesi, haksulıklaruı önlenmesine adamış bir insanın suikasta kurban gitmesi, insanlık için, çağımız için utanılacak, dehşete kapıunacak bir olaydır" dedi. İnönü, "Palroe banşın uerlemesi, savaşın önlenmesi için yılmadan ugraşmış bir insandı, sosyal demokrasinin dünyadaki sayüı önderlerindendi. BB sıfatla Sosyalist Enternasyonarîn seçkin bir oyesiydi" diye ekkdi. ECEVtT'İN MESAJI Bülent Ecevit, Olof Palme'nin ölümü uzerine yaptığı açıklamada, şu görüşlere yer verdi: "Olof Palme kendisini banşa ve hiçbir ayınm gözetmeksizin tüm insanlığm özgürlngöne ve mutluluguna adamış bir önderdi. Afrika'da, Latin Amerika'da, Avnıpa'da, dünyamn neresinde, baskı ve zulüm varsa, karsısında, çagımızın insamnm özgürlük ve adakt ödemini temsü eden Olof Palme'yi bulurdu. Dünyanın neresinde ezilenler, naksızlı|a nfrayanlar varsa, Olof Palme. kollannı tüm insanlığa açan lsveç balkınm bir simgesi gibi, onlann yaomdaydı. Dünyanın her yerinde, insan baklan ve özgüriükler ugruna hapse girenler, eziyet görenler, en yalnız ve zor zamanlarmda, Olof Palme'yi duygulanyla ve eylemkriyle, yanı başlannda duyarlardı. Böyle bir insanı öldürmek insanhğa karşı işlenmiş bir suçtur. Onnn önderliğinde tsveç halkı, sosyal demokrasiyi ekonomik demokrasiyle bütünleştinne yolunda başlarbgı aülımlaria, insanlık için yeni bir umut yoiu acmıştır. Tüm tsveç halkmın ve Palme^ nin yakmlanmn acısuıı yüregJmde duyuyorum. Ontara dünyanın birçok köşesinde Olof Palme'yi bir kara gün dostu gibi ve aydınlık günlerin habercesi gibi görenlere ve onu her zaman bir sıcak dost bilmiş olan tsveç'deki yurttaşlanmıza başsaflığı dilerim". R. ECEVtrtN DEMECt DSP Genel Başkanı Rahşan Ecevit, Palme'nin öldürülüşünden acı duyduğunu belirtti. Palme'nin dünyanın her yerinde banş, özgürlük ve sosyal adalet isteyenler için de bir güç ve umut kaynağı olduğunu söyleyen Rahşan Ecevit, açıklamasında, "Onun önderliğinde sosyal demokrasi yeni atılunlar yaptı ve ekonomik demokrasi »{»nnaııa erişti" dedi. Demokratik Sol Parti Genel Başkanı, öldürülen tsveç Başbakanı'nın eşi Lisbeth Palme'ye ve tsveç Sosyal Demokrat Partisine de birer başsağlığı mesajı gönderdi. bıgvmr Certtstm R. Ecevit: Onun Parti üderliğine Carlsson aday gösterildi STOCKHOLM (CnmİMriyet) Dün toplanan Sosyal Demokrat Parti Yürütme Kurulu, Oiof Palme'den boşalan parti Üderliğine ve başbakanuğa Başbakan Yardımcıs! Çevre ve Gelecek Bakanı olan tng var Carlsson'u önenneyi kararlaştırdı. Toplanudan sonra bir açıklama yapan tsveç Dtşisleri Bakanı Stren Andenson, Ingvar Carlsson'un parti liderliğinin, Sosyal Demokrat Parti yönetim kuruluna öneri olarak sunulacagjnı ve Carlsson'un parti liderliğinin, yönetim kuruiunun toplantısından sonra kesinleşmesinin beklendiğini bildirdi. Carlsson, parti liderliği kesinleştikten sonra parlamentoya sunulacak bir öneriyle başbakanlığı da üstlenecek. CARLSSON KtMDtR? Palme'nin en yakın çahsma arkadaşlarından biri olan Ingvar Carlsson, geçtiğimiz yıi, haziran ayında ölen eski Sosyal Demokrat Parti Başkanı Tage Erlander'in yanında çalışmıştı. 196167 yülan arasıada Sosyal Demokrat Partisi gençh'k örgütü lideri olan Carlsson 196769 yılları arasında mOsteşarhk yaptı. 196973 yülan arasında egitim bakanı olarak görev alari Carlsson, 197376 yılları arasında konut bakanbgı görcvindeydi. Carluon 1982 yılmdan bu yana Olof Palme'nin yardımahğuu ve danışmanlığını üstlenmişti. Başbakan yardımcısı olan Carlsson, ayru zamanda çevre bakanhğ] ile sosyal demokrasinin ideolojik sorunlannı çözflmlemek amacıyla oluştunılmuş bulunan "Gelecek Bakanlığı"ru yönetiyordu. Dünyadan tepkiler Arjantiri'de uhısal yas üan edUiyor ABD Başkanı Reagan, suikastı "anlamsız bir şiddet olayı" olarak niteledi ve "Palme'nin trajik Olüm haberi benim için büyük bir şok oldu" dedi. Dıs Haberler Servisi Tüm yaşamında banş ve silahsızlantna için mücadele etmiş olan îsveç'in sosyal demokrat Başbakanı Olof Palme'nin öldürülmesi dünyada derin üzüntü ve şaşkınlık yarattı. Arjantin Devlet Başkanı Raul Alfonsio, ülkesinde ulusal yas ilan edilecegini duyururken, Moskova'da çalışmalanna devam eden Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin 27. Kongre si'nde dün Olof Palme için bir dakikalık saygı duruşunda bulundular. Dünkü oturuma başkanlık eden KGB Başkanı ve Politbüro üyesi Viktor Chebrikov, "Çagımızın bu önde gelen poliÜkacısının alçakça öldorthnesi, bizi üzüntüye bogdu" dedi. Başkan Reagan, Olof Palme'nin öldürülmesini "anlansız bir sMdet olayı" şeklinde nitelendirdikten sonra şöyle devam etti: "Başbakan Olof Palme'nin trajik ölüm haberi, benim içia büyük bir şok oMu. Palme, dflnyanuzın en fazia sevilen ve sayılaa Uderierinden biri idi." tngiltere, Federal Almanya, Meksika, Kolombiya, Kosta Rika, Hollanda, Fransa ve daha birçok ülkenin yetkilileri yapükları açıklamada Olof Palme'nin öldürülmesinden duydukları "üzüntüyü" dile getirdiler. • Kolombiva Devlet Başkanı BeHsario Betaneonr, Palme'nin öldürüklUğü kendisine haber verildiğî zaman, "Otanaaz. Demek Iri dinyada terorizmden kendisini knrtarabilen hiçbir yer kalmanuş" dedi. • Kosta Rika'nın sosyal demokrat Devlet Başkanı Alberto Manmonge de, "Palme'nin yakın bir dost, demokrasi, adalet ve özgirintttn temel diregl oldafonn" söyledi. • tngiltere Başbakanı Margaret Thatcher'ın sözcüsü, "tngötere yetkiUerinin, Palme'nin öWürülmesi karsısında soke oMuklannı ve dehşete kapıldıklannı" bildırdi. • BM Genel Sekreteri Perez de Cudlar, Palme'nin öldürülmesinden "şoke oldugunu" belirttikten sonra, "Palme'nin, yakın bir dost ve Hrieşnis Mflletler'in sarsumaz bir destekçisi" olduğunu kaydederek, "Uluslararası işbirlifine ve banşa katkılan •nntulmayacaktır" dedi. • Fransa Başbakanı Lanrent Fabius, Palme'nin öldürülmesini "trajik bir ölüm" olarak nitelendirdı. Palme'nin eşi Lisbeth Palme'ye mesaj gönderen Fabius, "yakuı bir dosrun ve büyük bir devlet adamının trajik ölümünden duyduğu heyecanı" dile getirdi. • Kanada Başbakanı Brian Mulroney, Kanada hükümeti ve halkı adına yaptığı açıklamada, Palme'yi "yürekli bir devlet adamı" olarak nitelendirdi. • Polonya devlet televizyonu, Polonya halkının, banş ve silahsızlanma için yaptığı mücadeleden ötürü Olof Palme'ye derin saygı duyduğunu belırterek, cinayeti kınadı. 20. yuzyılda siyasi suikastlar 1984: Hindistan Başbakanı todira Gaadi koruma görevbleri tarafından ölduruldü. 1983: Grenada'mn azledilmiş başbakanı Maurice Bistaop, taraftarlannın kendisini cezaevinden çıkarmaları sırasında askerler tarafından öldurüldü. 1982: LUbnan Devlet Başkanı Beşir Cemavei bir paüamada öldü. 1981: iran Devlet Başkanı Muhammed Ali Raci ve Başbakan Muhanımed Jad Baaohar paüamada oldu. Mısır Devlet Başkanı Enver Sedat askeri bir törende komandolarca vuruldu. 1980: Liberya Devlet Başkanı Wiliam R.Tolbert darbeciler tarafından öldürüldü. Nıkaragua eski Başkanı AnasUsio Somoza Debsyle Paraguay'da suikastta öldürüldü. 1979: IRA Lord Mounlbaltea'e suikast düzenledi. Guney Kore Devlet Başkanı Park Çımg Hee, istihbarat servisi başkanı tarafından bir yemekte öldürüldü. Afganistan Başkanı Nur Muhammed Taraki suikasta kurban gitti. 1977: Kongo Devlet Başkanı M«rien Ngoabai'ye suikast düzenlendi. 1976: Nijerya Devlet Başkanı General Murtalı Ramat Mubunmed darbe sırasında öldürüldü. 1975: Madagaskar Devlet Başkanı Richard {Utismaııdraya, Suudi Arabistan Kralı El Faysal, Bangladeş Devlet Başkanı Şeyh Mocibıirrahman öldürüldüler. 1973: ŞUi Devlet Başkanı SaKador Ailende darbede öldürüldü. 1971: Urdün Başbakanı Vasfl Tml Kahire'de öldürüldü. 1966: Güney Afrika Başbakanı Hendrik F.Venvoerd parlamentoda dövülerek öldürüldü. 1965: İran Başbakanı Hasaa AH Mansıır öldürüldü. 1963: Güney Vietnam lideri Ngo Dinh Diem öldüruldu. ABD Başkanı Joha KeaDedy'ye suikast yapıldj. 1961: Kongo eski Başbakanı Patrice Lumumba ve Dominik Cumhuriyeti Devlet Başkanı Trujulo Dolina öldürüldüler. 1959: Sri Lanka Başbakanı Solomon Bandaranaike öldüruldü. 1957: Guatemala Devlet Başkanı Carios Castillo Annas muhafızları tarafından öldürüldü. 1956: Nikaragua Devlet Başkanı Anastasio Somoza öldürüldü. 1951: Ürdün Kralı AM«Uah tbn Haseyin ve Pakistan'ın ilk başbakanı Lijrakat Ali Han ölduruldü. 1948: Hindistan'ın bağımsızlık lideri Mohandas Gandi vuruldu. 1934: Avusturya Başbakanı Engdbert Dollfuss Naziler tarafından öldürüldü. 1928: Meksika Devlet Başkanı General Alvaro Obregon'a suikast düzenlendi. 1920: Meksika Devlet Başkanı General Veoustiano Carranza öldürüldü. 1913: Yunanistan Kralı George ve Meksika Devlet Başkanı Fraucisco Madcro öldürüldüler. 1901: ABD Başkanı VVilliam Mdünley'e suikast yapıldı. 1900: ttalya Kralı Binnd Uaıberto öldürüldü. 35.1 1985 1984ü aşarsa Toplam Mevduat (MilyarTL) Bir banka için gelişme, 1985 rakamları, 1984 rakamlarını aşarsa mümkündür. Bir banka için gelişme, 1985 rakamları, 1984 rakamlarıyla kıyaslandıQında ölçülür. ESBANK'ın bir önceki yıla göre: Toplam mevduatı %88 artarak, 35 milyar'a ulaştı. (Şube başına 1 milyar 300 milyon Lira.) Kâr"ı %200 arttı. 1985de 1 ^ milyar kâr sağladı. (Kurumlar Vergisi: 602 milyon Lira.) Döviz girdisi %117, özkaynakları %50 arttı. ESBANK 1985'de büyük gelişme sağladı. Bu gelişme, ESBANK hizmet anlayışının, ESBANK çalışma ilkelerinin kanıtıdır. Bu gelişme, 1985'de böyleydi, 1986'da da böyle olacaktır. TİCARÎ ELEMANLAR ARIYOR • B.Ü., O.D.T.Ü. veya yurtiçi ve yurtdışı benzeri Üniversitelerden mezun iseniz, • Almanca ve/veya ingilizceyi iyi derecede biliyorsanız, • Seyahat etmeye mani bir haliniz yoksa, • Yapacağımız kurslarla bilgi ve becerinizi artırmak istiyorsanız, • Modern teknolojiye yakın olmaktan korkmazsanız, • Tercihan askerlikle ilişkiniz yoksa, • 30 yaşını doldurmamışsanız, Sizlerle tanışmak, birlikte çalışmak isteriz. Müracaat: ETMAŞ Personel Servisi özserezli Han Meclisi Mebusan Cad. No. 35 Fındıkh İSTANBUL Tel.: 145 2090 Müracaat: ETMAŞ Ticaret Servisi Atatürk Bulvarı 169 Kavaklıdere / ANKARA 18.6 Tel.: 18 22 05 10 ELSA Elektronik cihazlar üreten kuruluşumuzun bilgisayar faaliyetlerini koordine edecek, programtarını yazacak (cobol ve basic) : 1SİSTEM ANALİSTİ / PROGRAMCI 2 PROGRAMCI aynca; üretim, kalite kontro! ve araştırma alanlarında çalıştırılmok üzere; ESBANK tedbirli ve kararh" 3 ELEKTRONİK MÜHENDİSLERİ oranmaktadır. Tecrübe ve yabancı dil tercih sebebidir. Adayların detaylı özgeçmişlerini vesikalık fotoğraflan ile birlikte PK. 2 7 M a l t e p e , K a r t a l İSTANBUL adresine göndermeleri rica olunur.