Katalog

KASIM 1986 HABERLERİN DEVAMI CUMHURÎYET/13 Sağıriar Di (Baştarafi 1. Sayfada) Gerçekten dıyalog ıstenıyorsa öncelıkle Sofya'nın tutumunu değıştırmesı gerekır Ikı rıcılıktan böylesıne uzak bır ıddıayı dıle getıülke arasındakı sorunlann çozum yoluna sorebılırken, öte yandan dıyaloğun sürmesını kulması, ılışkılerın duzeltılebılmesı, gehştırııstedığını de bellı edıyordu lebılmesı ıçın Bulgar tarafının "Müslüman Dun görüştüğümüz Dtşişteri Bakanhğı'nama Turk değıl' safsatasından vazgeçmesı dan bir üst duzey yetkilisi şunlan söytedi: yennde olacaktır Bu anlayış değışmeden bır ' Eğer Bulganstan'da Türkyoksa, daha öncekı göç anlaşmalan nıye Türioye ıle yapıimış masanın çevrestnde buluşmanın herhalde br? Aynca Butgarıstan 'da bulunan bu şahıslar bır anlamı olamaz Soydaşlarımıza uygulanan ınsanlık dışı nıye Turkıye'ye gelmek ıstemektedırier? Soverıtme polıtıkası belieklerde tazelığını bu kayet Dışışlen sözcusu, bazı ıstısnalar dışında dar korurken, Ankara'nın Sofya'dan gelen Sovyet vatandaşlarının 1 Ocak 1987'den ıtıbaren Sovyetler Bırlığı'nın dışına gıdebılecek göruşme talebını kabul etmesı bıle başlı başına bır ozverı sayılmalıdır Ama ne var kı lennı açıklamıştır Bulgariar da çağın Sofya'dakı yönetıcıler, bu esneklığı btle fargerısınde kalmamalıdırlar Dıyaloğun bır anlam taşıyabılmesı ıçın ıkı ulkeyı rahatsız eden kedebılecek dıplomatık ıncelıkten eğer yoksun ıseler. dıyalog adına yapılabılecek bır sorunlann bır takım polemıkler dışında ele şey kalmıyor ne yazık kı alınması lazımdır " Chirac güç durumda Fransa Başbakanı'nın Washington Times gazetesine verdiği demeç, "çok buyük bir gaf" olarak niteleniyor. SEBATAY VAROL PARİSFransa'da başbakanlık köşkunun ve bızzat Chirac'ın "kesin" yalanlamalanna rağmen, Başbakan Jacques Chırac'm "Washington Times" gazetesınde yayımlanan demecınde, tsraıl gızh servısı MOSSAD'ı suçlayan bölumlenn duzmece olduğuna pek ınanan yok Dıplomatık gözlemcıler, uluslararası duzeyde bır polemık başlatan söz konusu demecı, Jacques Chırac'a gelecekte "çok pahalıya mal olabilecek bir gaf" olarak değerlendınyorlar Fransa'da surgünde yaşayan Iran eskı Cumhurbaşkanı Benısadr ıse Le Monde gazetesınde yayımlanan bır demecınde Reagan yönetımıran tran'la el altmdan önemlı busılah pazarlığına gınştığını öne sürdu Benısadr, ABD Cumhurbaşkanının eskı danışmanlanndan McFarlane'nm ekım ayı başında Tahran'a yaptığı geaden kısa bır sure sonra, Fıhpınler'den kalkan ıkı ABD nakhye uçağının tran'a radar, hehkopter ve savaş ucağı yedek parçası taşıdığını da ıddıa ettı Fransa Dışışlen Bakanı JeanBernard Raimond, George Shultz'un öncekı gun Pans'te Fransa Cumhurbaşkanı ve Başbakamyla yaptığı görüşmelerden sonra ABD ıle Iran arasındakı pazarhklan ıma ederek, "Baskalannın bu konuda bizden daha guç durumda olduğunu memnunıyeüe saptamış bulunuyorum. Amerikalılann bir rehineyı kurtarmak için pazarhk yaptıklan anlaşılıyor" şekhnde konuştu Yann Londra'da yapüacak olan AET Bakanlar Konseyı toplantısından once ıkı Batılı ulke, Fransa ve ABD, çeşıtlı ıddıalar ve yalanlamalarla bırhkte tran ve Surıye ıle ılışküerı gelıştrrmeye çahşan, dar ulusal çıkarlannı "antiterorist" dayanışmaya yeğleyen ülkeler olarak belırıyorlar Fransa Ortadoğu polıtıkasında Sunye'ye öncelık tanırken, ABD'nın Iran'la temas surdürmeye önem verdığı gözlemlenıyor Bılındığı gıbı Fransız hukumetı, Hindavi olayından sonra Sunye ıle ılışküerı kesmeyı reddererek Şam hükumetının Ingılız uçağını duşurme gırışımınde sorumluluğunun kanıtlanamadığını ıfade etmıştı Başbakan Chirac, son gunlerde yaptığı tum konuşmalarda, "Suriye'nin devre dışı bırakılarak Ortadofa poütikası yttrttBİemeyeceğmr açıkça söylemısti. Ancak Chırac'ın Hafu Essd'ın ortaya atüğı savı benimseyerek, suıkast gırişımının lsraıl gızh servisı MOSSAD tarafından hazırlandığını sandığını söylemesi ve bunu kanıtlamalr ıçuı Federal Alman Başbakam Kohl ve Dışışlen Bakanı Geacsher'm kendısıne verdiği bügüere başvurması, Chirac'ın sıyasal geleceğı için çok kötu bir puan olarak yonımlanı UĞUR MUMCU GÖZLEM (Baştarafi 1. Sayfada) cılerın bır kısmı gözaltına alındı, Istanbul'da açlık grevıne başlayan öğrencılenn demeklerı valılık karan ıle kapatıklı Çözum yolu mudur bunlar' Evet, bılıyorum Hemen "12 Mart oncesı öğrencı eylemlerı de böyle başlamıştı" dıyenler çıkacaktır Sağ basında böyle yazılan da okuyoruz Bu endışelenn hepsını bılıyoruz O günden bu güne yaşanan bunca olayın ışığı artında bu olayı da serınkanlı bıçımde değerlendırmek gerekır 1968 yılındakı öğrencı ısteklerı haklı nedenlere dayanmaktaydı O tanhe kadar unıversıtelerımızde bır turlü çozulemeyen sorunlar su yuzune çıkmıştı O tarıhtekı öğrencı eyiemlerının gerçek sorumlulan bıraz da bu sorunlan çözmeyen sıyasal ıktıdarlardı Öğrencı eylemlennı yörüngesınden saptıran, o günlerdekı deyış ıle "masum öğrencı ısteklen" değıl, sılahtı eylemlerdı Olaylartn gerçek sorumlulan, gençlığı ıkı kampa ayınp, bırbırlerıne karşı sılahlandıranlardı O gunlerın gazetelennı karıştınn, oğrencılen "yerden göğe kadar haklı" bulan 12 Mart dönemının ılk başbakanı merhum Nıhat Erım'dır, bu oğrencılen, "bılınçlı ve ımanlı kuşağın ılk eylemlen" dıye seîamlayan Enm hükumetının başbakan yardımcısı Sadı Kocaş'tır 12 Mart otayını yalnızca anıversrtelerdekj "masum öğrencı ıstetderine" bağlamak bır dOşünce mıyopluğudur Dar göruşluluktur. Olaytara çok yuzeysel bır bakıs açıs»dır. 12 Mart'ın ve 12 Eylut'un nedenlerı çok başka yerterde aranmalıdır Çok başka nedenlerde ve çok başka oluşumlarda Yok mudur genclık eyiemlerının payı bu oiuşumlarda 7 Vardır elbette Vardır, ama bu soru ve sorunlara, sılahlı eyiemler ve terör ıle demokratık ısteklen ve barışçı orgütlen bırbınne karıştırmadan yanıt ve çözum yollan bulmak gerekır Bunlar, bırbırlerıne bır kez kanşiınldı mı, bu yumağın ıçınden artık bır daha çıkılamaz Yaşanan bu deneyler, hem yönetıcılere hem de öğrencı lıderlerıne sorumluluklar yukluyor Öğrencı lıderlerı, ısteklerını yasal çerçevelen aşmadan kamuoyuna duyurmalıdırlar Bu yasal çerçevenın aşılması ıçın çok yonlu çabalar ve baskılar ıle karşılaşabılırler Bu ısteklerın sılahlı eytem çıkmazına surüklenmesı hem kendılerıne hem topluma zarar verır Bu eytemler sırasında, devietın guvenlık bınmlen hemen aralarına hünerlı görevlıler sokar Bu hunertı görevlıler, eylemcılerın en keskını oluriar Bu hünerlı goreviılerın eyiemlerının ne kadarı "ıstıhbarat", ne kadarı da "kışkırtıcılık"i\r, bunlan kestırmek güçleşır Bu konuda arşıvımızdekı ıkı belgeyı bır uyarı gorevı yapmak ıçın sunuyorum Bırıncı belge, Ankara 1 Ağır Ceza Mahkemesı'nın 969/134 sayılı dosyasındadır 13 Şubat 1973 gunlu duruşmada sol eylemcı sanık Uğur Sanı, "Emnıyet Genel Mudurluğu'nun 13 Nısan 1972 gün ve 316 sayılı yazısından anlaşılacağı üzere, suç konusu olayda bulunuşum tamamen görevımın ıcabıdır" dıye konuşuyor du Mahkeme, Uğur Sanı'nın beraatıne, eylem arkadaşlarının da 12'şer yıl aöır hapıslerıne karar vermıştı Suç, Çetın Altan ın suç sayılan bır yazısını bır fabrıka önünde dağıtmaktı Ikıncı ornek, 12 Mart donemınde Ankara Sıkıyönetım Mahkemesı'nde DevGenç dosyasının 7 klasör, 2 dosyada bulunan 1 Eytul 1971 gunlu MİT Musteşariığı yazısıdır O zamankı MİT musteşarı Nurettın Ersın ımzasını taşıyan yazı şöyle baştamaktaydt llgılı yazınıza konu ODTU öğrencısı Eyup Temeltaş, teskılatımızca kendısınden uzun sure ıstıfade edılmış bır kımsedır.. Eyüp Temeltaş, o günlenn "en hızlı devnmcıien "nden bırıydı. ODTU Sosyalıst Fıkır Kulübu üyesı, şımdı yüksek mımar olarak çalışıyor Arkadaşlarının kımı asıldı, kımı öldürüldu, kımı de cezaevınden yenı çıktı Daha çok örnekler var Bu adları belgelerı ıle bıriıkte o gunlerde yayımlamıştık llgılenenler, gazetelerı karıştırıp, bu hünerlı gorevlılerın adlarını tek tek öğrenebılırler Öğrencılere duşen görev, geçmışte kurulan tuzaklara duşulmemesı ıçın gereken bılınce sahıp olmaktır Ölçü, yasal çerçevelerdır Yönetıcılere duşen gorev de suçlama yenne anlama ve çözum yolu bulma sorumluluğudur Dernek kapatmakla, oğrencılen gözaltına almakla bu sorunlar çozülmez Öğrencılenn bınbır turiu sorunlan var Bu sorunlann çözum yolu baskı yöntemlen değıldır. Ya nedır? Onları anlamak, en azından, anlamaya çalışmaktır Demokrasılerde "kışla dısıplmı" olmaz Olursa bınbır turlü sorun yaratır YOK demokratık ortamda tartışılmalı ve sorunlara bu ortamda çozum yolu bulunmalıdır Bu yoksul ulkede çözum yollarının "Bılkent" gıbı paralı ünıversıteler açmak olmadığı ve hele hele baskı yöntemlerının de çözum getırmedığı artık lyıce anlaşılmalıdır Öğrencılenn seslenne kulak vermek mı, yoksa onlara ceza vermek mı daha kolaydır? (Baştarafi 1. Sayfada) dın Guven Gurkan ve Banş Can ıle Ankara tl Başkanı Ertugrul Gunay dün kurultay ıle aynı saatlerde başlayan BASS Sendıkası'run genel kuruluna katüdılar tnönu, 20 sayfalık yazılı bır metınden okuyarak yaptığı k©nuşmasına, ara seçım çalışmalarma değınerek başladı Partıde, "Herkesin elinden gelen çabayı yümadan, usanmadan, buyuk bir özveri ile ortaya koyduğumı gördfa£iutt" anlatan înönü, bOtttn partUere ara seçim çahşmaları nedenıyle teşekkür ettı. Ara seçımlerde ANAP'a karşı yürüttüklen kampanyanın büyük bır başan kazandığııu belırten İnönıl, ıktıdann tüm avantajlanna karşm ANAP'ın aldığı toplam oyun yuzde 32'ye düştüğüne işaret ettı tnönü, şöyle dedı "Önumuzdeki genel seçimlerde iktidan kaybedeceğı belli oldu. Vatandaşlar, AN AP'ın ekonomik ve sosyal pohtikalanndan memnun olmadıklannı gosterdiler. Bu polıtıkada temellı bir de«işiklik yapılmayacagını Başba»n ifade etmeye devam ettiğine gore genel seçimlerde ANAP oylannın çok duşak olacağı açıktır" Ara seçımlerde başka bır sosyal demokrat partının, DSP'nın de yanşa gırmesının SHP'ın oylannı azaltan ılave bır etken olduğunu söyleyen Inönu, konuşmasına şöyle devam ettı "DSP ıtadUeriam seçim kaapanyası arasuHİa partfanize ydndttikleri insafsu ve haksız suçlamalar ben inamyorum ki, DSP ve SHP bir arada sosyal demokratlann alabilecegı toplam oylan da azaltü. Çunku kararsız seçmenleri urkuttu, sosyal demokrattardan uzaklaştırdı. Bızitn bu suçtamalara cevap vermemiş olmamızıo sonucu pek degiştirdiginı sanmıyorum. Şimdi sorun, bundao sonra ne oiacagında toplanıyor. DSP Genel Başkanı'nın secimden sonraki konuşmalan birieşme içın umut vermiyor. Tam tersıne hâlâ SHP'ye tamır edilmez yapısal kusurtar atfediliyor. 5 generalin izniyie kurulan partinin halktan destek abunayacağı suçlaması gene yapılıyor. Hem de SHP'nın, yuzde 23, DSP'nin yuzde 9 duzeylerinde halktan oy aidığı bir seçimden bemen sonra bunlar soylenıyor. Neyse bunu bırakalıra ve sennkanlılıkla duşunelim. Bundan sonra DSP'nın bıze yonelteceği suçlamalan cevapsız bırakmayız. Partımızi tabanda veya çaüda tahrip etmelerine izin verInönü, daha sonra partısının jnceliklı 13 hedefıru şu başlıklarla sıraladı 1. Batı tipi demokrasi: özgurlukçü, çoğulcu, katüımcı Batı tıpı demokrasıyı tum kurum ve kurallanyla ulkemızde gerçekkştırmek ve yaşatmak ük hedefınuz olmaya devam edıyor Bu amaçla anayasayı genış bır bıçımde yenıden duzenlemeyı ve değıştırmeyı öngöruyoruz 2. Sosyal devlet: Bugun gördüğümuz sosyal açıdan kayıtsız ve seyırcı devlet yenne, kapsamh bır sosyal devlet yapısı kuracağız 3. Adil gelir dağdunı: SHP genelde bozuk ıken, son yıllarda daha da bozulmuş olan gelır boluşumunu duzenlemeye kesın kararlıdır Bu amaçla asgarı ucretı önemlı ölçüde arttıracağız özgur toplusözleşme duzenını ve etkın grev hakkını ışçılere yenıden kazandıracağız 4. tşsizligı azahacağız: tktıdara geldığımızde ANAP gıbı ışsızlığı artırmayacağız, tersıne azal tacağız 5. Çağdaş teknoloji: Çağdaş teknolojıye dayanan bır uretım ekonomısıne erışmeyı amaçlıyoruz 6. Planlı karma ekonomi: SHP karma ekonomıyı demokratık ve katılımcı bır planlamayla yönlendırecektır 7. Mulki yapıyı yenileme: Turkıye'nın mulkı yapısını yenı Sonınlar 'rafta' devlet hızmetlennın daleyerek, ğılımını hakça bır duzende sağlayacağız 8. Demokraük devlet: Bürokratık ve keyfi devlet görunumunü demokratık devlet anlayışı ıle aşacağız 9. Bagımsız dış politika: Oış polıtıkada ve dış ılışkılerde Türkıye'nın banşçı ve bağımsız davranışını özenle koruyacak ve gelıştıreceğız 10. Çevre konıması: SHP doğanın ve çevrenın korunmasına özel ağırlık vereccktır 11. Kadın ve gençlere ozel ilgi: Bugünku toplum yapımızın kadın ve gençlere özel sorunlar getırdığmın farkındayu. SHP kadınlanmızın ve gençlerımızın özel sorunlan ıle aynca ılgılenmek gereğıne ınanmaktadır 12. Bilim ve sanata devlet destegi: SHP bdım, sanat ve külturun gelışmesınde devletın özel bır zorunluluğu olduğuna ınanır 13. Gurbetçiler sorunu: SHP yurtdışmdakı ışçılenmıze etkın bır bıçımde sahıplenecektır Erdal Inönü'nun ardından kuısüye gelen SHP Genel Sekreteri FHtri S ^ a r , dün SHP Küçük Kurultayı'nda yaptığı konuşmada, ANAP ıktıdarını sert bır bıçımde eleştırerek, "Devlet bugun bir sınıfın işgali aJUndadır" dedı SHP Genel Sekreten Sağlar daha sonra ara döneme ılışkın görüşlennı özetledı, scndıkalann kooperatıflenn derneklenn sıyasetle uğraşmalannın yasaklanması konusuna değındı, bu yasakları kaldıracaklannı behrttı, DSP ve DYP'ye çattı, DYP'yı eleştırırken, "Bu partinin aldatmaca bir demokrasi kavgasına girmesının 28 eylul seçımlerının ilgjnç bir yanı oMufunu" söyieDSP'YE ELEŞTtRİ Fıkrı Sağlar konuşmasımn bu bölümünde üstü kapah bır bıçımde DSP'ye çatarak, şöyle konuştu "Ne gariptir ki, başka bir sosyal demokrat parti, biierek ya da bilmeyerek işlediğl politikalarla bu oluşuma katkıda bulunmaktadır. Bu yetmiyormuş gibi haksız ve dayanıksız suçlama ve karalamalarla, topluma sıyası affı, özgurlukçu demokrasıyı tum kurum ve kurallan ile getırmek isteyen partinuze, SHP've yuklenmektedir. SHP'yı asüsız ıddialarla ihbar etmeye kalkmaktadır. Bu yapdanlar, sonuna kadar savunucusu olduğumuz 'Herkesin serbest partı kurma, örgutlenme, seçme ve seçılme haklannı kullanmasıyla' açıklanamaz. Yapılmaya çalışılan olay parçalannuş bu sol goruntusu vererek. biraz once açıklamaya çalıştıgun, sağ guçlenn yedekleme operasyonunu perdelemektedir. Sağ partilere daha rahat hareket imkânlan saglamaktadır. Sosyal demokratlar mutlaka bu olkede iküdar olmalıdır. Bunun için ne gerekiyorsa vapümalıdır. Butunlesmiş, bırleştınlmış, guçle tezgahlanan oyunlar bozuhır. Biz uzenmıze duşenı yapıyoruz. Sosyal demokratlar iküdar olmazsa sorumlusunun biz olmayacagımızı son kez Uan ediyoruz, uyanyoruz." Konuşmasımn çok kuçuk bır bölümünde partı ıçı sorunlara değınen Sağlar, "Biz beklentileri dar kadrolann hedeflediğı bir parti olamayiz" dıye konuştu Öğleden sonra 10 ıl adına ıl başkanları konuştular Ankara 11 Başkanı Ertuğnıl Gunay, partıde duşuş olduğunu ve bunda genel başkandan ılçe örgutlenne kadar herkesm suçu bulunduğunu behrttı Duşüşun ve sıkıntıları aşmanın yolunun sağlam bır tahlıl yapılarak ona göre yurunmesme bağh olduğunu anlatan Gunay, partıde ortak bır külturün ve dıün olmadığıtu behrttı Gunay şöyle dedı "Saga yuzde 80 oranında oy gitmiştir. Bunlann içinde işçiler, koyluler, memurlar, esnaflar vardır. Kendimizi onlara anlatmak, onlar gibi konuşraak zorundayız." tstanbnl tl Başkanı Hasan Fehmi Guneş, partının ıçınde bulunduğu durum ve ara seçımlerın yıtınlmesınde sommluluğun uyelerden genel başkana kadar herkeste olduğunu vurguladı ve sonucu bır hezımet ve yenılgı gıbı göstermenın partıyı galeyana duşüreceğım anlattı Bingol ıl sekreten ıse seçımlerın yıtınlmesıne gerekçe olarak bölgesel faktörlen ve hukumetın seçım yapüacak lilere olağanüstü yatınm yapmasmı gösterdı Gaziantep tl Başkanı Ahmet Ekki de partı ıçınde demokratık bır yanşma ortarm olmadığını ılen sürdü ve naylon delegeleşmeyı eleştırdı Izmir II Başkanı Şeref Bakşık ara seçım ıle ügılı yaptığı değerlendırmede, "Ara seçımin asıl maglubu Ecevit'tir. Ara seçımlerde eline fırça alıp SHP'yı karalama yansına gıren Ecevit mağInp olmuş, ara seçım bombası Oran'da paüamtştır" dı>e konuştu, bu sözlerı uzenne alkışlandı Manisa tl Başkanı Erdogan Yetenç, Cahıt Tutum'un araseçunlerle ügılı yaptığı değerlendırme konuşmasında "Seçımlerde oy kaybma neden olan faktorlerden birisi de kurultayda bazılannın Sovyet, Kuba, Afganıstan elçilerini alkışlamasıdır. Bunu yapanlar saptanıp, haklannda kovuşturma yapılmalıdır" dedığını ammsattı ve "Bu kovuşturmayı parti degil savcdar yapar. Eger partı içinde bir soruştunna yapılacaksa asıl Cuneyt Canverin dokunulmazlıgının kaldınlması goruşulurken mületvekıUen Mustafa Çelebi ve Şevki Taştan çekimser kalmışlardır, parti disipüııi altında bunlar soruşturulmalıdır. PartidekBer için MİT sonıştunnası isteyen milletvekilleri hakkında soruştunna yapılmalıdır" deyınce bazı mılletvekıllerı ayağa kalkarak ıtırazda bulundular özellıkle Mustafa Çelebı ve Arıf Toprak adlı mılletvekıllerı seslerını yükseltınce SHP Genel Başkanı Erdal tnönu, "Lutfen yerterinize oturun" bıcımınde sert bır uyanda bulundu Yetenç, Cuneyt Canver'ın dokunulmazlıgının kaldırılarak yargılanması halınde SHP'lı butun hukukçulann cubbelennı gıyerek savunma avukathğı yapa cağını söylemesı uzenne, ıl başkanlarından yoğun bır alkış aldı Yetenç'ın konuşmasım umamlarunasırun ardından söz isteyen Cahıt Tiıtum, sözlennın yanbş anlaşüdığını behrterek, kovuşturma açılması değıl, ınceleme ve araştuma yapılmasmı ıstedığını kaydettı Bu arada SHP Genel Başkanı tnönu, "Mikrofondan anlatılanlar hep bilinen şeyter. Bunlan bir kenara bırakalım. Birbirimizi suçlayarak hiç bır yere vmnlamaz. MiUetvekılleri partı yöoeücilenni, il başkanları miUetvekiUerini suçlariarsa buolann bir parti içinde kalması mumkun degildir. Biz burada ara seçim sonuçlanm degerlendirerek bundan bir ders çıkarmak ve partinin gelecegine yonelmek için toplandık" dıye mudahale ettı Burdur tl Başkanı tbrahkn Şabin ıse konuşmasında güçH «enel sekreterlık kurumunu savundu ve "Genel başkanın yanında kuvvetli bir karargah oluşturuimasım" ıstedı. Nığde 11 Başkanı İsmail Guven ara seçımde örgutun ısteğı dışında bır aday behrlendığım behrterek, "Biz bu yuzden seçimde aday 3e seçmenüniz arasındakı kavgayı onlemeye çalıştık" dedı Samsun tl Başkanı Cemal Alta> genel merkezde hızıp ve tartışma olmasıru doğal karşıladıklanm ıfade ederek, bunun sonucu olarak bır yanşmanın ortaya çıkacağım söyledı Altay "Genel başkan yerinde egreti oturmamalı. Genel başkan saglam otursun" dıye konuştu Zonguldak tl Başkanı Mazhar Aydın ara seçım değerlendırmesı yaparken, Zonguldakhların Ecevıt'e son bır vefa borcu odedıklennı bıldırdı CÜMEYT ARCAYUREK (Baştarafi 1. Sayfada) DSP'nın, SHP ıle bırleşmeyeceğı o denlı açıklı kı, seçım stratejısını SHP'ye saldırı düzenmde hazırlayan Ecevıtlere karşı gereken yamtlar, daha o zaman verılmelı, sosyal demokrat oyların sadece bır kışınm "karUması" ıle bölunmesı bır ölçude engellenmelıydı Seçımde DSP'ye karşı davranıs almanm sosyal demokrat oylan daha çok böleceğı varsayımı butunuyle yanlış çıktı, SHP'dekı suskunluk, DSP'nın vurucu tutumuyla sonucu Erdal tnönu aleyhıne behrledı Bır bakıma bu sonuç bır lıder ıçın öngöruş yoksunluğuna işaret edıyordu Erdal tnönu, ştmdı, bu yanlış stratejıyı duzeltmeye yöneldığım söylüyor Oysa, SHP oylan ara seçımmde ıstenılen sevıyeye ulassaydı, bugün Turkıye'nın gundemmde hemen yapüacak bır genel seçımle ANAP ıktıdanndan kurtulmayı hedefleyen çok daha değıştk sıyasal sorunlar olacaktı Erdal tnönu'nun SHP'nın yapmayı duşunduklerını sıralamaya başlaması, gelecek gunlerde bu ana unsurlar uzennde propagandaya önem verüeceğını dokundurması, hele genel sıyasettekı yanlışlann artık duzeleceğınt öne alması "zarann neresinden donulse kârdır" anlayışının tıpık bır örneğı Gunlerdır partıyı cadı kazamna çevıren açıklamalar, gıderek kemıkleştığı ızlemmı veren partı ıçı gruplaşmalar sosyal demokrat kamuoyunun bır numaralı sorunu olarak yaşanırken, tnönu'nun, "parti içi goruntülere, gelişmelere" konuşmasında hıç yer vermemesı, doğrusu yadırgandı, bu tutuma göre: Sankı SHP ıçınde hemen hıçbır bunyesel sorun yoktu, sankı partıde en başta genel başkan. ardından da gıiçlti bır genel sekreterlık ıstemlerıyle başlayan bunyesel kavga görulmemıştı Erdal tnönü, açış konuşmasında olağan styasal bır bunyede genel seçıme doğru daha alıhmcı bır stratejıyı çmyordu. tnönu, açış konuşmasında partı ıçı sorunlan "yapay" göstenneye çaltşıyor, belkı de kapah kapılar ardında ıl başkanlannın konuşmasıyla açdacak tartışmalarda görüşlennı söylemeyu kımı konularda ağırlığmı duyurmayı ön plana alıyordu Oysa, SHP gıbı bır partıde sorunlar açtkoturumlarda tartışılmalı, lıder ve yakınlan, karşıt gruplara karşı sıyasal stratejılerını savunmalı, partıde ıdeolojık bır tartışma olmadığını kanıtlayacak bır duzeye gelınmeyı sağlamalı, kaynaşan bünyeyı bu yoldan sağlıklı bır yola ttmeye çalışmalıydı tnönu'nun konuşmasında, partının bunyesel gelecefını saptayacak büyıik kurultaym tarıhı uzennde en küçük bır dokundurma yok Hatta, program ve tüzük kurultaylarına ağırlık veren ancak onıkı satırhk bölumde bugün "olağan kurultaym tarihi ve parti içi eğitim konuianndakı göruşlenn dilegetmleceğı" ne değmıyor Sadece "Fıkırlerinizin ısığında MKYK, onumüzdeki dönemın etkinlıklerını beBrieyecekttr" dıye yuvarlık bır yargıya yer venyor. Basına dağıtılan konuşma metninde, bunyesel açıdan partinın gelecegine değınen bölüm, ıçı boş tam 12 satırdu Anlaşılan Inönü, günlerdır sutun sütun yaztian önerikn, bunyesel çekişmelen varsaymıyor, partının çalkantısız denızde nurlu ufuklan düsleyerek sıyaset lımanına demir attığına ınamyor. Yada yapay dediğı partı ıçı yaşamsal kavgayı kapah kapılar ardında yapmayı polıtıkasına uygun göruyor. Reag an (Baştarafi 1. Sayfada) da [ran'a guverulemeyeceğını bildırdıler. CtA Başkanı VVilUam Casey, Ulusal Guvenlık Kurulu Başdanışmanı (sonra ıstıfa ettı) Robert F. McFarlene ve sonradan yenne geçen yardımcısı amıral John Poindexter ıse Iran ıle gızlı pazarhk programına devam edıhnesını ıstedıler Bu üçü, "tslami Cihad Örgütu tarafından kaçınlan Amenkalı rehınelerın serbest bırakılması ıçın tek yolun tran ıle pazarhk olduğu görüşünü savundular O toplantıda Reagan, Weınberger ve Shultz'un yanında yeraldı ve program geçıcı olarak durduruldu Ancak daha sonrakı aylarda kamuoyunun Amenkalı rehıneler konusunda baskısının aıtması, "Başkan rehineler için gerekeni yapmıyor" bıcımınde şıkâyetlerın yoğunlaşması uzenne, Reagan programın yenıden başlatıhnası karannı verdı. Reagan, bu karan alırken, dışışlen ve savunma bakanlıklarından programın uygulanmasının son derece gızh tutulması emrını de verdı Shultz ve Weınberger, programın yenıden başlatüdığından bılgı sahıbı kıhndılar ancak her ıkı bakanhğın ust düzey yönetıcden devre dışı bırakıldılar Beyaz Sara/da programın nasıl uygulanacağı konusunda yurutulen tartışmalar sırasında CIA'nın kesınlılde devre dışı kalması kararlaşunldı 1970'lerde kabul edüen yasaya göre ClA'nın tilrn operasyonlanndan Kongre tstıhbarat Komıtelen'mn bılgı sahıbı olması zorunluluğuna dıkkatı çeken Beyaz Saray yönetıcılen, CIA'mn kuUanılması halmde Kongre faktörunün ışe karışacağı ve dışanya mutlaka haber sızacağını öne sürduler Bu gerekçe Reagan tarafından da benımsendı ve gizli pazarlık programında yalmz Ulusal Guvenhk Kurulu kadrolannın kuUanılması kararlaşunldı CIA Başkanı Casey de örgutunu devre dışı buakan ve programın uygulanmasım Beyaz Saray çerçevesınde tutan karan onayladı Bu arada lsraıl üe de temas kuruldu lranh sıyasal ve askerı kışılerle gızh bağlantılan olan lsraıl, Washıngton'a göruşme kanalı sağlamayı önerdı. tsraü'ın sağladığı bu kanallar aracılığıyla McFarlane ve Ulusal Güvenhk Kurulu üyelennden albay Oliver C North Avrupa kentlerınde ve Tahran'da tranh yetkıhlerle göruşmelere oturdular Bu yıhn ortasında Reagan'ın gızh pazarhk programını yemden başlatma karan vermesınden sonra 4 temmuzda bu" kargo uçağı îran'a ındı ve arkasında 7 temmuzda Amenkalı rehınelerden Lawrence M. Jenco serbest bıraküdı SHULTZ TEDtRGİN ABD Dışışlen Bakanı Shultz, öncekı gun "Washmgton Post"un tran ıle gızlı pazarhk programı üe ügüı olarak Reagan'a bır protesto gönderdığı yolundakı haben uzenne gazetecüenn sonılarını yanıtlarken, Beyaz Saray üe göruş aynlığını vurgulayan butavır takınarak "Rehineler için pazarhk etmetnek dogru politikadır" dedı Reagan ıse "Shultz sizi protesto ettı mi?" sorusuna "Buiikte çahşıyoruz" yanıtını verdı. dı Soğuk Kurultay (Baştarafi 1. Sayfada) crvapsu bırakmayu" deyınce salondan yoğun bır alkış ıle bırhkte, "Bugun cevap ver Başkan, bugun cevap ver" seslen yükseldı tnönu, DSP'nın SHP'ye yönelttığ) "5 generalin emnyle kurulan parti" suçlamasıru anımsattığında ıse, çev resındekı mılletvekıllennden ayn olarak alkışlara katıldığı gözJenen Tuncelı Mılletvekılı Rıdvan Yıldınm bır arkadasına dönerek, "O 5 generali gortvt gtüren Ectvit'ın kendisivdi" dıye konuştu Inönu, 50 dakıka suren konuşmasında, 13 hedefı anlatınca, SHP'nın Erzunım Mılletvekılı Hilmı Nalbantoglu, yanındakı Ka.s Mılletvekılı Oroer Kuşhan'a dönerek, "Amma nzattı y»hu. Bu partı yeni mı kuruldu kı bunlan anlaüyor" dıye fısıldadı tnönü konuşmasım tamamladığında ıl başkanları ve küçuk kurultaya dınleyıcı olarak gelenlerden yoğun ve tempolu bır alkış alırken, mılletvekıllennm buyuk bır bölümünun alkışlamadığı, bazüannın ıse "usulen" ellenru bırbınne hafifçe değdırdıklen dıkkaü çektı SHP Genel Sekreten Fıkn Sağlar' ın daha sonra yaptığı ve ANAP ıktıdan ıle 12 Eylul ıle getınlen duzenlemelen etkılı bır bıçımde eleştırdığı konuşması, Inönu'den daha yoğun ve daha sık alkış toplarken, mıllet vekıllennın de kendı aralannda mı rıldanmalanna yol açtı Sağlar konuşurken, belkı de yanlarına oturan gazetecının farkında olmayan SHP mılletvekıllennden ömer Kushan latılanlardan sıkılmış olacak kı, "sadede gel sadede" dıye pek de uzak tan duyulamayacak şekılde konuştu Bu sırada Zonguldak Mılletvekılı Cahıl Karakaş ıse, arkasını dönerek Kuşhan ve Nalbantoğlu'na, "Seçıme falan mı gıdıyona?" dıye sordu ve yanıtını da kendısı verdı, "Sankı seçım propagandast yapıjor " Kuşhan ıse, başka bır benzetme yaptı, "Yok canım gUDdem dışı koaaşma yapıyor." Genel Merkeze ve örgüte karşı bır tavır ıçınde görülsn mılletvekıllerı ıse, tüm çabalanna karşın küçük kurultayda kendı düşuncelenm yansıtacak ıl başkanı butamadılar Mılletvekıllen, tnönu ıle öncekı gün yapı lan gorüşmelere karşın, genel başkanın açış konuşmasında ıstedıklen gıbı bır tavır koymaması uzenne, "havay* gore" konuşma karanna vardüar Mılletvekıllennın bu tavnna kar şın, SHP Genel Merkezı'nde ve MKYK ıçınde bugüne dek bırbırlenne karşı olduklan bılınen kışı ve gnıplar arasında bır uzlaşma havası olduğu gözlendı örneğın bugüne dek hep karşı karşıva gelen Mnstafa Gundeşlioglu ve Cemal Seymen, küçuk kurultay salonunda herkesm ıçınde, "Bızım aramızda hıçbir sorun yok. Bızim MKYK'da kavga etUgımizı kım soyluyor? Partı ıçın hep bırhkte çalışıvoruz Ozel bır sorunumuz olursa, arkadaşca çozeriz" dıye konuşuyor Ve belkı de çevreye mesaj venyorlardı Soğuk bır havada başlayan kurul tay, bu ara mılletvekıllenm eleşuren Manisa tl Başkanı Erdoğan Yetenç'ın sözlen uzenne ısınır gıbı oldu Genel Başkan Inönu'nün tüm ıstekle nne karşın, TBMM Grup Başkanve kılı Cahıt Tutum'un MKYK ve orgütu suçlayıcı bır konuşma yapraasından sonra, Cuneyt Canver'ın dokunulmazlıgının kaldınlmasına çekimser kalan mılletvekıllerı ıle örgut yönetıolenru eleştıren konuşması sırasında salon bır ara kanştı An cak lnönu, duruma mudahale ede rek havayı yatıştırdı S rft •lnı (XII KÜALA LUMPUR dan YALÇIN DOĞAH anıden kovayia başınıza su dökülür (Baştarafi 1. Sayfada) dıran bıçakla geltyor gelıyor, yılanıngıbı, 810 dakıka bardaktan bosalırkafasım bır anda uçuruyor Çırpın casma yağmur ınıyor II dakıkada ması suren yılanın bu kez kuyruğun guneş yenıden açıltyor dan aşağıya doğru tam ortasından Tek bır dılencı, tek bır ustu bası peındınyor bıçağı Oluk gıbı akan yı nşan ınsan görmuyoruz 15 mılyon lanın kanı bardaklara dolduruluyor nufuslu Kuala Lumpur'da. Elbette Yemekte "ıçk: nıyetme" ıçılıyor kentın tümunu dolaşmak mumkün Malezya'nm baskentı Kuala Lum değıl Ama, ınsan ne de olsafarkepur'dakı Çın mahallesındeyız. dıyor Kışı basına duşen ıkı bm doYandakı uzun masanın altına bır larlık mıllı gelırle, petrole dayalı bır maymun bağlanıyor 6 kışılık masa Arapulkesı olmadığı halde Malezya nın tam ortasında maymunun kafa Batı ölçulennde gelışmış "tek islam smm sığacağı kadar bır delık var ülkesı". Halkın yarısı Malaya, yuzMaymunun kafası aşağı yukan ku de 35'ı Çınlı, yuzde W'u Hınilu kalaklartna kadar bu delığe sokuluyor lan yıizde 5'ı karışık Doğu Masada oturanlar aşağıda sıkıca bağ ırklanndan Malezya, meşrutı krallı canlı maymunu gıdıklamaya baş lıklayonetılıyor Ama "kralhk" Inlıyor Maymun katıla katıla guluyor gıltere'dekı sıstemı andınyor Gıdıklama 35 dakıka suruyor Gı "Malezya suttanı" sadece Ingılız kralı dıklayıp guldurdukçe, maymunun ya da kralıçesı gıbı sembol olmaktan kanı beynıne toplanıyor, toplamyor öteye gıtmıyor 78 eyaletın her bınKıvamına gelınce garson elındekı ge nın basında bır sultan var Tepedekı nış ve uzun bıçakla masanın delığın asıl sultanı kendı aralannda demokden masanın uzenne doğru çıkmış ratık bır bıçımde 5 yılda bır değısttmaymun kafasına yanlamasına mut rerek yenıden seçıyorlar bu sultanlar hış bır darbe ındırıvor Maymunun Her S yılda bır seçımle gelen Parkafası yana doğru kabak gıbı ıkıye lamenıo uyelerı de mılletvekılı veseaynlıyor natur olarak ıkıye aynlıyor 68 uyelı Masadakıler buyuk bır ıştah ıle he senatonun 4(h "ndton konttnjou*men orada maymun beynmı çığ çığ dan" seçılıyor yemeye kovuluyor Malezya uzakdoğuda en demokAnlatttğımız. yemek stıti" kentın sadece Çın mahallesmdekı özel bır ratık ulke Ne askerı darbe, ne gen kaç lokantasında "geltnek" olarak kalmifhkne sıyasal çalkantı. Hıçbın yok Oysa, meclıste U sıyasal panı sıirdurulüyor var 1975'lerden bu yana ustelık tam Damak ladı uğruna ınsan aklını 8 partının ohtşturduğu koalısyon huoylesme zorlayan ve mıdesım altust kümetlerıyle yonetılıyor eden bu tur zevkler bır yana, Kuala Petrol, kauçuk, orman urunlen, Lumpur cennetm galıba yer yuzu şukalay Malezya'nm kalkmmasmda ve belermden bırı Tropıkal ıklım sayesmde tek bır dış tıcaretınde çok Önemlıfinanskaykuru toprak parçası yok Her taraf naklan Dünyadakı kauçuk uretımtyemyeşıl Palmıye ve kauçuk ağaçlan mn yuzde 4O'ı patm yağının yuzde genış ve duzgün caddelerde öylesme 60% kalay uretımmın yuzde 40% orsık boy atıyor kı, kaldınmdan cad man urunlennm yuzde 35'mı Malezdeye ınmek ıçın aralanndan sıyrıl ya tek basına karşılıyor Dolayısıyla, mak gerekıyor Dev gökdelenlere, doğal kaynakları ıtıbarıyla çok zenyıne kauçuk ve palmıye ağaçlan ara etn Dış polıtıkaiarında onların "nt sından ya da sankı her gün yenıden Yunanistantan, ne Bulganstanlan bıçılen çımlenn arasından ulaşıyor var." Buna karşıhk, sıyası olarak sosyalıst btoka uzak duruyor, sunuz. Evet Kuala Lumpur yeryuzünde Güneşlı havada sokakta yururken. cennetten bir parça. rtur lurum sunar TEŞEKKÜR Değerh varlığımız KARTALKAYA KARTAL OTEL SICAK YUVANIZ Suriye'den (Baştarafi 1. Sayfada) dığer ulkeler Surıye'ye sılah satışlanm durdurmayı ve Sunyelı dıplomatlar uzermde kontroliı sıklaştırmayı kabul ettıler APnın Bruksel'dekı dıplomatık kaynaklara dayanarak verdığı habere göre, bu onlemler AET'mn yann Londra'da yapüacak toplantısında resmen açıklanacak Brukseldekı dıpolmatık kaynaklar, bu kararın, Surıye'ye bıldırıldığını de behrttıler. Dıplomatık kaynaklara göre, karar AET ulkelen üst duzey dışışlen yetküıleruun perşembe gunu Vıyana'da yaptıklan bır toplantıda alındı. TARIK UZMEN, vefatı dolayısıyla, cenazesıne katılarak, çıqck gondercrck, Turk Eğıtım Vakfı'na bağışta bulunarak, telefonla telgrafla ve evımıze kadar gelerek acımızı paylaşan tum dost, akraba, kışı ve kuruluşlara yurekten teşekkür edenz YILBAŞI REZERVASYONLARIMIZ BAŞLAM1ŞTIR Barbaros Bulvarı. 3S Bcşıkta$İST. Tel 158 49 27 161 10 74 161 82 26 Kadıko> Tel 336 16 60 Bolu Tel (4611) 3572 AİLESİ