Katalog

CUMHURtYET/8 HABERLERİN DEVAMI 6 KASIM 1986 "soz hakkı" ışte böyle islıyor Bunu goren halk ya lyıce sınıyor, ya da patlama oğrencılerden gelıyor Halk öylesıne sınıyor ki, her gıttığınız yerde "selam vermek yerine yertere kadar eğümek ", bır Doğu geleneğı olduğu kadar, "polis devletinin" baskısını da gösterıyor "Yerlere kadar eğilmek" artık geleneğı değıl, baskıyı sımgelıyor Guney Kore'de Semra Hanım, emrıne sunulan beyaz bır Jaguar'la dolaştyor. Beyaz bır Jaguar'la.. Çevresı polıs dolu Başbakan Özal'ın da her gıttığı yerde polıs cırıt alıyor Otelde bızlerm kaldığı katlarda bıle dörtbeş polıs beklıyor Odaların önunde polısler tur atıyor Polıs hadı bıZi korumak ıçın boyle davranıyor, ama genel olarak Guney Korelının yaşamında mamlmaz bır yer tutuyor Polıs, Guney KoreImın yaşamında ana parçalardan bırını oluşturuyor Guney Kore'de nefes almak çok guç. Yüzbaşı Ali Şahin için 5 yıl istendi Muğla'nm Bayır kasabası Belediye Başkan Yardımcısı Osman Yılmaz ve ailesine işkence yapmaktan yargılanan Ali Şahin'in yanı sıra 3 astsubay ve 3 er için de 5 yıl hapis cezası istendi. Yüzbaşı Ali Şahin savunmasında, "1977 yılından beri yazar Uğur Mumcu benimle uğraşıyor. Bu işkence davasını da kardeşi Ceyhan Mumcu'ya aldırmakla benim daha yakınıma geldi. Ben kimseye işkence yapmadım" dedi. MUGLA, (Camhuriyet Ege Burosu) Bayır'ın ANAP'lı Beledıye Başkan Yardımcısı Osman Yılmaz ve ailesine işkence yapıldığı savıyla Mu|la Ağır Ceza Mahkemesı'nde yargılanan Jandarma Yuzbaşısı Ali Şahin ıle üçu astsubay ve uçu er olmak fizere yedı sanık hakkında savcı beşer yıl hapıs cezası ıstedi. Ağır Ceza Mahkemesı'nın dünku duruşmasmda savcı, Muğla Merkez karakolunda görevh Yüzbaşı Ali Şahm'in emrı ıle, Astsubay Veli Öztekin, Huseyin Boran, Ali Kava Ozpolat ıle er Ali Şahin, Taşkın tşçi, Enver Keskinoglu'nun, orman görevlısı Suleyman Koca'nın olumuyle sonuçlanan olayda katıl zanlısı olarak gözaltına alınan Osman Yılmaz ve kardeşi Ömer Yılmaz, Kânur Yılmaz ve Habibe YUmaz'a 15 gun süreyle karakolda işkence yaptıklannın tanık ıfadeleriyle kanıtlandığım öne surerek, TCK'nın 243/1 maddesı gereğınce 5'er yıl ağır hapıs cezasma çarptmlmalarını ıstedi. Bu arada yazılı olarak mahkemeye gönderüen Yüzbaşı Ali Şahın'ın savunması, mahkeme heyetınce okundu. Yüzbaşı Ali Şahin savunmasında, kendısının şereflı bır Türk subayı olduğunu behrterek, "PKK'ci ve bolucnlerle yaptıgım mucadeleden dolayı 1977 yılından ben yazar Uğnr Mnmcu benimle uğraşıyor. Bu işkence davasını da kardeşi Ceyhan Mumcu'ya aldırmakla benım daha yakınıma gelmeyı başardı. Ben kımseve işkence yapmadım. Karakol dar oldugu için kendilerini rahat ettiremedik. Karakol otel degikhr. Bu kişiler beni kamuoyunda sadısl olarak tanıtmak için şıkâyette bulundular" dedi. öte yandan Yılmazlar'ın avukatı Ceyhan Mumcu ıse, verdığı yazılı savunmada, "Sanık Yüzbaşı Ali Şahin, muvekkîllerimi 17 gun sure ile ayakta, uykusuz bırakarak, kotu koşullarda kaldıklannı kabul etmektedir. Buna mazeret olarak da devlet olanaklan yetersiz. bız de uykusuz kaldık demek tedir. Suçlulann cezalandınlması gerekır" dedi Duruşma karar ıçın ertelendı SEUL'den YALÇIH DOĞAN (Baştarafı 1. Sayfada) ye Washıngton'a soruyor olabılırler Oradan "Yeşüışık"çıkmış olmalı kı, Guney Korelıler de "Biz Turkıye'ye yatınm yapmak ıstıyoruz" dıyorlar. Amerıka Başkanı Reagan'ın fotoğrafı resmı bınalarda asılı Ozel telefon numarast da Guney Korelı "yakın dostlannın" not deftennde yazılı Örneğın, Kim Woo Chong gerektığınde telefonta ABD Başkanı Reagan'a ulaşabüıyor Ama, buna rağmen tedırgın. Kım Woo Chong en modern arabalan uretıyor, en modern arabalan ıhraç edıyor Ama buna rağmen tedırgın. Kım Woo Chong ulkenin en buyuk holdıngınm, Daey/oo'nun başında, ama buna rağmen tedırgın. Guney Kore'yı perde arkasından yönetıyor. Devletın tüm kreduen, teşvıklerı kendısıne akıyor Kore Cumhurbaşkanı ıle kahvaltı yapıyor, hafta sonunu Kore Başbakam ıle bırlıkte geçınyor, ama buna rağmen tedırgın Ustelık, tedırgtnlığı her geçen gun artıyor Çunku, Kım Woo Chong özel vıltasında oturamıyor Seul'de bır apartman katına mahkum bır vaşam suruyor Tedırgın, çtinku Rolls Royce arabastnı alıp da şöyle bır gezıntıye çıkamıyor Rolls Royce'nu ancak garajının ıçınde kullanabılıyor Dışarda herkes gıbı sıradan yerlı uretılen arabalara bınıyor Kım Woo Chong'un her luksu toplumun gbzune ıvıce batıyor, ılışkılerım herkes ızlıyor Izlemek yetmıyor GüneyKore'de "ekonomik refaha rağmen" toplumun haklannın, ozgurluklerının baskı altında tutulması buyuk sosyal bırıkım yaratıyor. Kore'de çalışanlarm henuz emeklılık sıgortası yok tnsanlar en duşuk ucretle, en ağır ışiere koşuluyor Zaten malıyetler böylesıne duşuk olduğu ıçın dışa açılmada Guney Kore kısa sürede kavranması guç bır başarı elde edıyor Emeklıhk sıgortası olmadığından dolayı, çalışanlar buyuk oranda tasarrufyapmak zorunda kalıyor Guney Kore'de toplusözleşme yasadışı, grev yasadtşu Söz konusu yasaklar surdtikçe, Kım Woo Chong'un tedırgınlığı artıyor Çunku Gitney Kore'de şu gunlerae "haklan elde etme duşuncesı" gelışıyor öğrencı olaylan bunun ılk halkası Gerçı, daha dunku gazete manşetlerıne bakarsanız "oğrenci olaylanmn komunıstlerin tahriki olduğunu" btlebılırsınız öğrencılenn eylemı stiruyor, devletın baskısı artıyor. Burada çok çarpıcı bır noktanın altım çızmek gerek Buyuk fırma sahıplerının elde ettıklerı servet, artık onları "rahatsu. eder" hale geldıyse de, Guney Korelı sermaye kesımmm uluslararası jet sosyete gıbı da\randığını söylemek zor Buyuk fırmalar buyuk kazamyor Ama devletın baskısı kendını burada da gösterıyor Cumhurbaşkanı ıle kahvaltı da etse, elde ettığı kârın çok buyuk oramnı yatınma donuşturmek zorunda kalıyor buyuk fırma sahıplerı. Çunku, "plan öyle emredıyor" Guney Kore'deplan "AUah'ın emrigibi". Plan tum ekonomıyı yönlendırıyor Devlet kıme, hangı sektöre ağırlık tanıyacağını kurala bağlıyor Plan hedeflenne ulaşmak, özel firmalann katiKstz görevı oluyor Bankalarda yuzde 32'lere varan mamlmaz ortalama tasarruf oranları sonucu bırıken ozel tasarruflar, yatınmlara aktyor Bu yuzden Guney Kore'de büyume hızı 19651973 arasında yuzde 19'lara, 19731985 arasında yuzde U'lere ulaşıyor Bu arada, bır başka "Kim" Kim Dan Jung'un özel sıyasal kararı yıne dunku gazetelerde yer alıyor. Gorunurde kararpek kendısının değıl gıbı Ama gazeteler kendısının "boyle bir karan alacağmı" yazıyor Guney Kore basınma göre "Kim Dan Jung 1988 seçımlerınde Cumhurbaşkanlığına adaylığını koymaktan vazgeçiyor" Guney Kore sıyasetı ıçın çok onemlı bır karar Kım Dan Jung, Guney Kore'de uzun sure sıyaset yasağı bulunan, hatta bır ara olume mahkum edılen bır muhalefet lıderı Seul'de "polıs kordonu altında"yaşıyor Evı sureklı gozetım altında Aslında tam bır Amenkan lıberalı Sıyasal programı serbest seçtmler, guvencelı sendıkal haklar gıbı normal demokratık ozu ıçenyor Askerı dıktatörluklenn Amerıka tarafından desteklendığını savunuyor Bu nedenle Guney Kore'de ordu ve ış çevrelenndepek sevılmıyor Şu andakı re/ımt kıyasıya eleştırıyor Dıktator olarak gelıp, sonradan "seçimle" ışbaşma gelen Cumhurbaşkanınm can duşmanı. Bundan bır sure önce bu muhalefet lıderı, "1988'de Cumhur11 şkanlığına aday olacağını" uc klamış olmasma rağmen, !<<nku gazetelerde ne olduğu bel.. vlmayan "bir kaynağa atfen" \enlen haberde, "Kim Dan Jung'un adaylıktan vazgeçtiği" bıldınlıyor Guney Kore demokrasısınde ınsanların alacakları ozelsıyasal karar basın yoluyla "dikte ediliyor" Sonra zamanla uygulamaya geçılıyor Guney Kore demokrasısı ılgınç ışlıyor Orneğın, geçen yıl Yoo Sung Hwan adında bır muhalefet mılletvekılı meclıs kursusunden hukumetın polıtıkasını eleştırınce hemen tutuklamvor. Mılletvekılı once tutuklanıyor, tutuklandtktan sonra dokunulmazlığı kaldırıhyor Bır mılletvekılının meclıste MUSTAFA EKMEK(3 ANKARA NOTLARI Kalplere Vur Bir Zımba ... UĞUKMLMCU GOZLEM Suriye, Güneydoğu için (Baştarafı 1. Sayfada) ti", "Ekonomlk ijbirligi" ve "terortan" raporlan Fransız parlamenter Loic Bouvard tarafından kaleme alınan "GnDeykanal" raporunda, NATO ıtufakının Akdenız Bölgesı gOzden geçmlıyor ve ana hatlanyla şu gözltmlere yer venlıyor • Son yıOaıtb, hem Sovyet stralcjısindcn. hem de Ortadogn'dakı geUşmelcrden dolayı "Guney kanatın" önemi artmıştır • Bu bolgedekı savuamarun mıhenk taşlannı Boğazlar ve Türkıye'nın Dogu Bölgesı oluşturmaktadır Ancak, gerek Türk ve Yunan Trakvası'nda, gerek Doğu Anadolu'da guç dengesı, Varsova Paktı'nın ezıa bıçunde lehınedır Trakya'da, Sovyetler Bırbğı ve Bulganstan'ın, 6570 tank ve 6400 top ıle 35 tümen sıralaması mOmkündur Buna karşılık, Türkıye ve Yunanıstan, çogunluğu pıyade bırbklennden oluşan 25 tümen çıkartabıhrler Sovyet Bulgar ortak manevTalannın ıspatladığı gıbı, Varşova Paktı bırüklen, Kuzey Trakya'da bır çıkarma harekâtı duzenleyebılırler \e Odesa'dakı ha\a ındırme tabuılanyla hücum edebılırler Oysa, gerek Türk, gerek Yunan Trakyasf nda, bu ülke kuvveüennın manevra sahası sımrlıdır Hem ılerı harekât ıçın dennlık yoktur, hem de genye çekılme alanı mevcut değıldır • Dogu \nadoluda ise, guç dengesi daha da çok Sovyetler Birttgi'nln lehinedır Turkiye'nin bonıda bin Unk ve 1800 lopUn oluşan 12 mmenı vardır Ancak Ankara, bolgedekı gergınlıkten dolayı, bu romenlerden dordunu tran Irak Soriyc suunnda bulundurmaktadır. V«ni, 8 Turk lumenı. 2435 unk ve 2735 topUn oluşan Uen harUkı 12 Sovyet tumenının karşısında bulunmakudır. Turk tarafınm avanlajı. bır saldın vnku buldugu Ukdrde savunmayı, SOB derec« «ngebeh olan kendı Dogu Anadolu topraklan uzerinde yapacak olmasıdır Her halukârda, Turkiye ve V unanıstan, son yıliarda tank modenıleştımıesıne grtmelerute rmgmen, bu ıkı ulkenin etindekı tanklır, tkıncı Dunya Savaşı'ndan kalmadır. • Bölgedekı dığer bır tehdıt unsu ru da Sunye'dır Sunye, Durna ve Humus bölgelenne 250 km menzılb karadan bavaya bataryalar yerleşünnışur Bu bataryalar, Güneydoğu Anadolu'dakı hedeflen de vurabılecek kapasıtededır Loıc Bouvard'ın "Guney kanat" raporunun dığer bır bölümunde ıse, Türkıye ve Yunanıstan'ın ha\a savunmaanın yetersiz olduğu vurgulanıyor ve özetle şu ıfadeler kullanılıyor "Bu ıki ulke hava kavvellen, Varşova Paktı karşısında avantajlı dnrumda defddırier Yunıınıslan, 40 F16 ve 40 Mırage 2000 uçagı almıştu. Tnrkıye ıse, ABD ıle bırtikte 160 F16 ııcagı aretmoe haarlanmaktadır. Ancak bu çok >a>aş bır seyir ızlemektedir Üstebk, hava savunması da tamamen yetersudır. Avcı •çaklannda dunım, b«şe bir Varşova Paklı'nın lehındedır. Ancak Bogaziar ve Abna, karadan havaya fuze bataryBİanylasavunulmaktadır Gen kalan butun us ve havaalanlannın konınması, adı uçaksavar bataryalan tarafından gercekleşecektır. Turkiye'nin kuzey ve dağjık bolgelenode alçaktan uçuşlan tespıt edecek nıtelıkte radar yoktur. On bın 'feet'e kadar uçuşlan da mevcut radarlaria lesbıt etmek zordur. Üstelık, buolar sabıt radaıiar olduğuadan tahripleri de kolaydır." Fransız parlamentenn daha son ra sıyası konulara deguulen, "Guney kanat" raporunda, NATO ıçmde Turk Yunan surtuşmesının hâ!â surdüğu ve bunun da ıttıfakın bölgedekı savunmasını zedeledığı vurgulanıyor Dığer bır bölumde ıse, Bır leşık Aınenka ıle \ unanıstan arasın dakı ıhşkılenn "lyıleşmeye lemayul ettigı" belırtıhyor ve Papandreu hukumeanın, "anü Amerikana" tutumunda esneme olduğu ıfade edıbyor Aynı raporun bır başka bolumun de ıse, NATO'nun bır bütun olarak Ortadoğu'va mudahale etmesının, "hıç muhlemel olmadığına" ışaret edılıyor ve bunun ancak tek bır ul ke, yanı ABD tarafından gerçekleştınlebılecegı üzennde duruluyor Bu Amenkan mudabalesının de, NA TO'nun alanını genışleımek anlamıy la eş duşmeyecetı behmlıyor BVLGARİSTAN TDRKLERİ... lspanyol parlamenter Bayan Ludrvina Garcia Arias tarafından hazırianan "Haber ve kişisel dolaşım hurriyeti" raporunda ıse, Bulgarıstan'da yaşayan Turk azınlık konu su ırdelenıyor Sofya hukilmetın.n Türk azınbğı Slavlaştırmak ıçın şımdıye kadar uygulanuş olduğu sıyase tın özetlendığı bu raporda, "Uluslararası Af Orgutu" tarafından yayım lanan belgeye atıfta bulunuluyor ve Bulgarıstan, "Yuzyıllar boyu etnik parçalanmalann yaşandıgı bir bolgcde en araansız haskı unsuru olarak nıielendırmelıdır' sozlenyle yerılı yor Turkıye'nın, Bulgarıstan'dakı so> daşlannı ağırlamaya hazır olduğunu bıldırmesıne rağmen, Sofya'nın bu na ızın vermedığı bebrtılen raporda, bunun Helsınkı AnUşması'nın çıg nenmesı anlamına geldığı ıfade edı byor ve bu ıstek dıle geünbyor "Knzey Aoantik Asambksi. NATO uyesi ulkelerin, hem Bulgar, hem de Bulganstan'ın çok bağb oldugu Sovyetler Bıriıgı de yapacaklan dıplomatik temadarda, sımdıye kadar bırkaç defa olduğu gıbı, Bulgaristan'dakı Turk azınhk sonınnnu gundeme geÜnneleıini ıstemektedır." Raporun konuya ılışkın son bölumunde ıse, Sofya'ya karsı yünltülen uluslararası kampanyadan dolayı "Bulgarlaşnrtna" eylemırun nıspeten vavaşladığı belırtıhyor lspanyol parlamenter tarafından hazırianan belgenın dığer bır bölü münde ıse, Türkıye'de demokrasıye geçış konusunda, "lnkâr edüemez adunbnn auldıgı" kaydedüıyor, ancak bazı "golgdı nokt»iann" bulunduğu vurgulanıyor Raportöre göre bu "gölgelı noktalar", Demırel ve Ecevıt'e sıyası hayatın hâlâ yasak olması, işkence ıddıataruun su yuzüne çimasına rağmen ıskencecılere karşı alınan tedbırlenn yetersiz kalması \e ışçı ve sendıka haklannın kısıtlı olması tngılız nuUetvekıU Bnıce George tarafından hazırianan "Terortan" raporunda ıse, tedhışçıbğın uluslararası bır boyut kazanarak NATO ıttıfakı ıçın bır tehhke oluşturduğu vurgulanıyor ve bu konuda yoğun bu ışbırbğıne gıdümesı talep edılıyor Aynı taporda, 12 Eylül sonrasında Türkıye'de terör eylemlennın hemen hemen ortadan kaybolduğu ve bugün tedhışçılığın valnız Doğu bolgesınde faalıyet gösteren PK.K mılıtanlan tarafından yapıldığı behrtılıyor Kuzey Atlanuk Asamblesı'nın dığer raporlannda ıse, Doğu Baü ıbşkılen, venı savunma doktnnlen, nükleer pazarhk konuları ırdelenıyor Büındığı gıbı, 1318 kasım u nhlennde, NATO Genel Sekreten Lord Camngton, Müttefık Kuvvetlen Komutanı General Bernard Rogers ve Almanya Dışışlerı Bakanı Hans tHetnch Genscher'ın kaulımıyla gerçekleşecek olan Kuzey Atlanuk Asamblesı toplantısında herhangi bağlavıcı bır karar alınmayacak Bu asamble bır "danışma"nıtebğı taşıyor ve NATO bunvesındekı genel eğılımlenn parlamenter aracılığıyla kamuoyuna yansıması açısından değerlendınlıyor Kore'ye (Baştarafı 1. Sayfada) rıca IranIrak savaşının bıtmesınden sonra Güney Kore'ye Ortadoğu'da "ortak muteahbnlifc" önensınde bulundu Güney Kore'ye üç günlük resmı bır zıyarette bulunmakta olan Başbakan Turgut özal ıle, Güney Kore Başbakam Lho Shın Jong arasındakı resmı görüşmelere dun geçıldı Başbakan özal, sabahleyın önce Seul'dekı Guney Kore Amtı'na çelenk koydu Daha sonra da her ıkı ülkenın resmı heyetlen Basbakanlık bınasında toplantıya geçtıler Sağlanan bılgılere göre, toplantıda ılk konusmayı Başbakan özal yaptı Her zaman cldugu gıbı Türkıye'nın son beş allı yıllık ekonomik ve sıyasal gehşmelennı özetleyen özal, bır ara konuyu serbest bölgelere getırerek Turkıye'dekı serbest boigelerde sadece depo kurulmasının planlanmadığını, burada aynı zamanda Türkıye ıçınde ıhracata yönehk sanayılenn gümrüksüz mal getırmelenne clanak sağlanacağını bıldırdı Özal, daha sonra Turkiye'nin je opolıtık konumundan hareket ede rek aynen şöyle konuştu , "Tnrkıye bır yandan Avrupa'ya, bir yandan Ortadogu'ya, bır yandan sosyahst ulkelere açıhnanın ana merkezınde bulunuyor Bu Turkıye için onemlı bır avanlajdır BuSovyeüer Buiıgı'nden buyuk olçude dogal gaz •lma anlaşması >aptık Sovyetler'den dogal gaz karşdıgında onlara mal satmak taahhudunde buluoduk. Bunu dikkate aJarak bızım dogal gaz karşıhğında Sovyetler'e satacagunız mallar ıçın sıa, bızımle bırlıkte Sovyetler'e mal satmaya davet edıyorum. Gelın, Türkıye'de ortak yatınm yapın, ikili tıcarel bacnunuzı artıralım. Siz bizden sadece tanmsal unın degil, aym zamanda sanayi mallan da salın alın." Şu andakı venlere göre Türkıye Güney Kore'ye yılda 3 müyon dolarbk mal satıyor, karşıhğında 28 rrulyon dolarlık ıthalat yapıyor Dolayısıya TürkıyeGuney Kore dış tıcaretınde Türkıye 25 milyon dolar açık venyor Başbakan Özal'ın sözunü ettığı "dogal gaz anlaşması" Turkıye'mn Sovyetler Bırlığı nden alacağı doğal gaz karşıhğında oraya mal satmasını ıçenyor özal, Gunev Kore'ye "birlikte mal satalım" önensını geunıken, aynı zamanda Güney Kore'mn Türkıye'de yatınm yaparak Türkıye'de üreülen mallann Sovyetler'e satılmasını da kapsıyor Heyetler halındekı görüşmede, sağlanan bılgılere göre, daha sonra sıyasal gebşmelere geçen özal, "Bizim Lzakdogu'ya açdma unkânımız var, burada siz bıze yardımcı olnn. Buna karşılık sızin de Ortadogu'ya açılmanız ımkanı var. Orada da bız size yardımcı olalun" bıçımınde konuştu Sıyasal gehşmelen anlatırken IranIrak savaşına, Bulgarıstan'da Türklere yapılan baskılara, Kıbns sorununa değınen Özal'ın "lranlrak arasındakı savaşın bıtmesı sızın de bizim de ışınuze varar. bo>lece ortak mufeahhıtlık hızmetlerine girebihnz" bıçımınde konuştuğu öğrenıldı Özal'ın bu konuşmasından sonra Güney Kore Başbakam Lho Shm Jong'ın, soze "Sizin melhınizi çok dnydum" dıye gırdığı bıldınldı Guney Kore Başbakanının daha sonra sözlenne şöyle devam ettığı bıldınldı "Bız bukumet olarak bizim ışadamlannuza Turkiye üe ış yapmalannı onenvonız Sızın ış adamlannız burada bıraz daha fazla kalsın. Heyetler daha sık gelıp gıtsm. Sızın ulkenızdekı savunma sanayıne, tunzme ve elektronık sanayıne ılgı duynyorum. Bulgarıstan ve Kıbns konusunda sızın polıtıkanızı desteklıvoruz. IranIrak savaşının bıtmesıru s»zin gıbı bız de ısnyoruz. Yıne sızın gibı ne tran'a, ne Irak'a biçbu btçimde silah satmıyonız." Göruşmelerden sonra Başbakan OzaJ, Guney Kore Cumhurbaşkanı Chun Doo Hwan tarafından kabul edıldı Oğleden sonra da Guney Kore'dekı elektronık fabrıkasını gezen Başbakan, bugun Kore'dekı Turk Şehıtlığı'nı zıyaret edecek (Baştarafı 1. Sayfada) karşı karşıyadırlar Böyle bir önergegözardıedılemez Göz ardı edilip, ANAP oylanyla reddedılırse TBMM büyuk bır sorumlulukla baş başa kalır. Kımse bu konuda "aba altından sopa göstenp" Turk Sılahlı Kuvvetlen'ne sığınmaya çalışmastn Sılahiı Kuvvetlenmız böyie bır araştırmaya karşı çıkmaz, tersıne, bu söytenttlenn açığa kavuşmasını ıster Ûnerge kabul edılırse, göreceksınız, Türk Sılahiı Kuvvetlerı, bu ıhale dosyalannı açacaktır Yeter kı, ANAP, bu yolu vereceğı ret oylarıyla tıkamasın Ikıncı öoerge, DSP Genel Sekreten Nun Korfcmaz ve dört arkadaşı tarafından venlen, anayasanın 69,76,82,84'üncu maddelerı ıle geçıcı 4 maddenın kakjınlmasına ılışkın anayasa değişıklığı önergesıdır Bılındîğı gıbı SHP Genel Başkanı inönü, yalnızca anayasanın geçıcı 4 maddesının kaldınlması ıçın önerge hazırlamış, DSP'nın getırdığı değışıklık önergelerıne htç değinmemıştı DSP önergesınde anayasada yer alan yasaklar, gerçekçı bır yaklaşımla "geç/c; olanlarkalıcı olanlar" dıye ıkı ana bölüme aynlmış ve "kalıcı nttelıktekı yasaklar"m kaldınlması ıçın bır anayasa değişıklığı önergesı hazırlanmıştır Doğrusu bu ya, DSP, SHP'nın akıl etmedığı bir yolu işletmeye çalışmıştır "önce geçıa 4. madde, sonra ötekı yasaklar" dıye düşünenler olabUır. 8u maddeterin bu styasal arrtmetık karşısırtda nasıl olsa TBMM'den geçmeyeceğı, bu nedenle kalıcı yasakları gündeme getırmenın geçıcı 4 maddeyı "yokuşa surmek" olduğunu duşunenler de çıkabılır Sıyaset, ekjekı kozlann ve olanaklann kullanılması sanatıdır 4 madde karşısında SHP ve DSP'nın koztarı da anayasadakı kalıcı maddelerdır Bu tozlar, tam bu aşamada kullanılmazsa bır daha ne zaman kullanılacaktır? "Kaiıcı yasaklar" var oldukça demokrası ışlemez Batılı anlamda bır demokrasının ışleyebılmesı ıçın bu tur yasakların kalkması gerekır Kaldı kı, geçen gunku yazımızda değındığımız gıbı, söz gelışı 76'ncı maddede yazılı "ıdeolojik ve anarsik eylemlere katılma" gıbı ceza uygulamasında duraksamalara ve belırsızlıklere yol açacak tanımlar ıle seçılme hakkı busbutun kısıtlanmıştır DSP önergesınde yer alan 82'ncı madde değişıklığı demokratık yaşamımız ıçın son derece onemlıdır DSP, TBMM üyelerıne, "kamu, kamu kurumu nıteliğındekı meslek kuruluşlan ıle sendıkalar ve bunlann üst kuruluşlan"nda yönetıcılık yapma yasağının da kaldırılmasını ıstemektedır Bu değışıklık gereklı, ancak yetertı değıldır Değıldır çünkü, anayasanın 69'uncu maddesınde partılenn, sendıkalar ıle "Sıyası ilışkı ve ışbırlığı ıçınöe bulunamazlar" yasağı varken 82'ncı maddenın kaldınlması ıstenen sonucu vermez Batıda sosyat demokrat partıler, ışçı sendıkaları ıte ıç ıçe çalışırlar "Partılerijstu politika" sendıkacılıkta "Amenkan modeft"dır Turkıye'de yıllardır savunması yapılan sendıkacılık anlayışı da budur "Avrupa modelı sendıkacılık", partıler ıle ışçı sendıkalartnın ıç ıçe olmalannı gerektırır Bu yüzden, anayasadan ve yasalardan sendıkalarla partılenn sıyasal ılışkı ve eylem ıçınde olmalannı yasaklayan butun maddelenn kaldınlması gerekır Bu değışıklıklerın SHP ve DSP tarafından bugune dek TBMM gündemıne getırılmemesı, "sosyal demokrat" olduklarını ılerı süren partılenn ya sosyal demokrasının anlamından ne kadar uzak olduklarını ya bu konularda duyduMarı ürkeklıklen ortaya koymaktadır DSP, bu konuda, SHP'den çok daha ıterı adım atmıştır DSP mılletvekıllerının Şahınkaya onergesını, SHP mılletvekıllennın de DSP taraimdan hazırianan anayasa değişıklığı onergesını ımzalamaları gerekır Her ıkı partının "tabanlan" hıç şüphesız, böyle bır ışbırlığını ısterler Ancak partı "tavanları" bu konuda ne duşunur, çatılarda ne gıbı endışeler ve kaygılar soz konusudur'? Bunları bılmek ıçın ya 'iızık formullenm" ezbere sayacak bır fızıkçı, ya "Sanskntçe uzmanı saır" olmak gerekır 6 kişi öldü, 20 yamk var D t Z C E (Cumhuriyet) Duzce'de ıkı yolcu otobusü de bu traktörun çarpışması ıle meydana gelen zıncırleme kazada 6 kışı öldu, 8'ı ağır 20 kışı de yaralandı. Kaza, tstanbul'dan Zonguldak yönune gıtmekte olan Adii Gulaçtı yonetımındekı 14 DR 328 plakah yolcu otobusu ıle Ankara yönunden İstanbul yönune gelmekte olan Dursun Balcı yonetımındekı 34 U 2874 plakalı yolcu otobusu ve Kadem Kılıç yonetımındekı 14 AE 630 plakalı traktörun yanlış sollama sonucu çarpışmaları ıle meydana geldı Kazada otobus surucusu Adil Gulaçtı, Dursun Balcı ıle yolculardan Yaşar Bayram, Kemal Gungor, Mehmet Gungor, Mithat Topal öldu, 8'ı ağır 20 kışı de yaralandi. Yetküıler, kazada yaralanan ve durumlan ağır olan Fevzi Demir, Necat Soyler, Ali Baydemir, Yusuf Kaçar, Hayatı Ozdemir, Hacı Kıhç, Gultekın Kaçan, Dursun Ali Yılmaz ıle Adem Kılıç, Faruk Durmuş, Ismet YıMınm, Kevser Yıldınm, Hayrullah Ancan, Halime Tok, Aycan Turker, Muzaffer Aren, Yılmaz Gençoglu, Fıkret Keskin, Fatih Alp ve Cengiz Baki'nın Duzce Devlet Hastanesı'nde tedavı altına ahndığını soyledıler 6 kışının ölumu, 20 kışının yaralanması ıle sonuçlanan zıncırleme trafik kazası ıle ılgılı soruşturmaya başlandığı bıldırıldı Bursa merkez ve Mustafakemalpaşa üçesınde meydana gelen ıkı trafik kazasında ıkı kışı oldu DüzceMe hatalı sollama IN SAN HAK ARINA JZANMAK SAY YAYINLARI Klodfarer Cad. Dostlukyurdu Sok. No: 10/1 Çemberlıtaş/tst Tel 512 50 80 güney dinç Nısan ayında Kastamonu'da "Vaızler Semınen"nde, bır vaız, Dıyanet Vaktı yetkılısme şu soruyu yönelttı Efendtm ust duzeyde bır yetkılmın kızınm duğunüne Dıyanet'ın î5 mıfyon lıra yolladığını oğrendık Bu nasıl olur^ Dıyarmfın parasıyla, duğünde şarap ıçıp eğlenmıyorlar mı"> Dıyanet Vakfı yetkılısı, açıklamayı yaptı, özetle şöyle dedi Su para 'Mukellefeı kulup" faslmdan göndertlmıştır ' MükeUefe*kulup unTurkçesı "kalplen vumusatma' demektı Arabtstan da Muslumanlığın başlangıcında kâfirtenn zararlannı azattmak, onların kalplennı yumuşatmak ıçın, ınanmayanlara da, toplanan zekâttan sadaka venlırdı Rumba çalınıp şarap ıçılen yere de, kalplen yumuşatmak ıçın böyle bır para göndenlmış demek Dıyanet Işlerı Başkanı Tayyar Altıkulaç ın emeklıye ayrılışı çok kışıyı şaşırtmadı Emeklılık dılekçesı Kâztm Oksay'm masasının gözünde çoktan ben durmaktaydı Yürürtuğe kondu, o kadar Altıkulaç emeklı oldu ama vakfın başından ayrılmış değıl Bır zamanlar, mahkemeye venldığı sırada, vakfın başından ayrılmak zorunda kalmıştı Sonra yenıden geldı * * * Bu "Ankara Not)an"n\n başlığtnı "Isa'dan Sonra YÖK" koymayıdüşünmuştüm İsa Tannvera? ntr\, canına kıyıp yaşamına son vermesınden sonra, her yerde bır kıpırdanma görüldu Sıyasal partılenn temsılcılen YÛK Yasası'nın 44 maddesının değıştırılmesı ıçın gınşımlere geçtıler Izmır'den Istanbul'dan gençler yuruyor Meclıs Başkanlığı'na venlmek üzere öğrencıler dılekçeler hazırlıyorlar, ımzaya açıyorlar İsa Tanrrverdı, gömütluğünde yatıyor1 Buna karşılık gerçekte öğrencıler ıçın var olan, var olması gereken YÛK yönetıcılerı ne yapıyor? Atarak, kovarak sankı oğrencıden öç almaya çalışıyor 12 Eytül öncesınde gorevlennı yapmamtş hocalar o günlerın baş sorumlulan öğrencılermış gıbı davranıyorlar Baskı üstüne baskı kuruyortar isa'nın ölümü üstüne yazdığım "Ankara Nottan"nm yankıiarı öylesıne gemş oldu kı, anlatamam Dınar'da savunmanlık yapan Mehmet özalp özetle şoyle dıyor mektubunda Sayın Ekmekçı Gazetenızde çıkan İsa Tannverdı'ler' başhklı yazıyı okuduğumda bır anımı sıze aktarmak gereğını ıç burukluğu ıle anımsadım Yıl 1967 veya 1968 olabtlır O devırde bazı derslerden yazılı sınava gırdıkten sonra bır de sozlu sınav olurduk İstanbul Hukuk Fakultesı'nın sınav yönetmelığı oyleydı Yazılı smavı kazanan sözlu sınava gtrmeye hak kazanırdı Sözlu sınavı ymnrsefc tekrar yazılı smavı kazanmak zorundaydık Bır arkadasım Roma Hukuku'ndan yazılı smavı kazanmış, sözlü sınavı salonda beklıyordu Sıra kendısıne geldığmde o devırde arkadaştmızın hocası arkadasıma bır ısım sordu Arkadaşımız sınava çok tyı hazırlanmıstı Bes on dakıkalık bır duşunme süresınde bütun kıtabı g6zünün önunden geçırdı Bızler de dınleyıcı olarak sorulan sorunun ne oMuğunu düşunduk Arkadasım belırtı bır sure sonra, kıtapta böyle bır ismın olmadığını söytedı Profesor bunun üzenne Eşek oğlum bu bır artıst ısmıdır Hıç mı duymadın 9 Sen kıtabı ezberlemışsın Gıt yenıden çalış gel' dıyerek arkadaşımızı salondan çıkardı Bızler o devırde, bırakına artıst ısmını bılmeyı, smemaya gıdecBk pa rayı bulamazdık Oradan aynldıktan sonra, stnema artıstlennı de ezbertemeye basladık Böyle bır durumda arkadasım canına kıysaydı, acaba sayın hoca ne derdı kı"> " Savunman okur o zaman kı profesor ıle öğrencı arkadaşının adlarını da açıklıyor Öğrencı bugün " 6 " ılınde, başandan başarıya koşan bır savcrymış YÛK, bugün beş yaşını doldurup altı yaşına basıyor 2547 sayılı YÛK Yasası 12 Eylül'un onemlı bır uaınü olarak bugün yururiüğe konmuştu YÛK oluşturulmadan once, bunun hazırlıklan yapılmıştı Konsey üyelen YÛK oluşturulmazdan once Turkiye yı, ünıversıtelen dolaşmışlardı YÖK le ılgılı eleştırıler, altıncı yılda yoğunlaştı YÛK Başkanının, bır yandan YÛK'ün başındayken, özel vakıflar elıyte kurulan "Btlkent" gıbı, özel paralı unıversıtelerın oluşturulması, eğıtımcılen daha da düşündürmuş olmalıdır Artık varlıklı herkeste şu düşunce yer etmeye başladı Devtetın unıversrtesmde okutup ne yapacağım? Daha başantı adam yettstren Bılkent te okuturum çocuğumu' Yoksulların zaten bır şey demoye haklan yoktu Bununla çok tehlıkelı bır yolun açıldığı ortadaydı Turkıye'dekı "tırsat eşıtlıği" lyıden lyıye ortadan kalkıyordu Bu, toplumsal geçışlen kaldırıcı nttelıkteydı Çok lyı yetışmış msanlar, ancak yuksek duzeyde eğıtım verebılenlenn çocuklan arasından çıkacaktı Taa Osmanlıdan ben gelen toplumsal katlar arasındakı geçış kolaylığı artık söz konusu olamayacaktı Yakın zamana dek, çok dar gelırlı bır aılenın çocuğu ya devletın başına geçebılır, ya da ıstedığı yere ulaşabılirdı Tum okuHar ona açıktı çunku Yuksek duzeyde eğıtım şımdıye değın devlet okullarında venlebılırdı Bu kanal da tıkanıyordu Sonucu şu olacaktı Devlettekı eğıtım gırtıkçe düzeyını yıtırecek Devletın en yetkılılerının ağzından duyuyoruz 'Okulunu kendın yap kendın oku1" demeye getınyorlar Gerçekte okullan yapmıyor devlet kendı uzerıne duşen görevı yapmıyor 'Fırsaı eşıtlıği' devletın eğrtıme katkıda bulunmasıyla sağlanabılır Yatınm yapar eğıtım seferberlığını gerçekleştırır Okullaşma, öğretmen yetıştırme devletın başlıca görevıdır Bu sıralarda devlet böyle bır şeyı görev bıle saymıyor artık Okul yapmayı bıle vatandasa rıca etmekte! Bunun sonucu, devtet okullarında smıflar ust üste öğrencıterle dolu Alabıldığıne bır öğretmen açığı, bunun da sonucu olarak eğıtımın duzeyı aşağılara gıtmekte Bır yandan da yabancı dıle dayanan özel okullar, özel ünıversıteler mantar gıbı bıtmekte YÛK Başkanı, 'Bılkent"\ överken, başında bulunduğu baş sorumlusu olduğu devlet ünıversıtelerını karaladıgının aynmında değıl mı 7 ne Barı, YÛK'ün başından ayrılsa da öyle yapsa yapacağını * * * Ankara'nın en onemlı olayianndan bın, Cumhuriyet Kıtap Kulubü'nün düzenledığı "Ankara Uçüncu Kıtap ŞenfrgY'ydt Turklş salonu, gençlerte dolup taşmaktaydı Açık oturumlara gırebılıp ızlemek bır sorundu Kıtap Şenlığı nın düzenledığı "Insan Haklan toplantısından ayn olarak Çağdaş Sahne'de "Insan HaMan Demeğı" de bır toplantı düzenlemıştı Ikı toplantıda da salonlar tıklım tıklımdı Şenlık 9 kastma dek açık kalacaktı 27 yazar yaprtlanm ımzalamakta, krtapları alanlara ındırım sağlanmaktaydı Kıtap Kulubü bugune deiğın 12 Kıtap Şenlığı" düzenlemıştı 560 000 okur kıtap şenlıklennı gezmış, 322 000 kıtap satılmıştı Kitap Kulubü'ne 200 yayınevı uyeydı Ankara Kıtap Şenlığı nde 3 000 çeşıt kıtap sergılendı *•• Düzeltme Son "Ankara NoOarfnda çıkan "ömer Asım Aksoy'un Bir Konusması" yazısında, ıkı yerde dızgı yanlışı olmuş Yazının yukarıdan aşağıya doğru "Dıle gehnce " dıye başlayan 12 paragrafında geçen ' 'bır kat çok'' sözcuklerı' 'öırfcaç kat çok bıçımınde olacaktı Ondan ıkı paragraf sonra gelen paragrafın ılk ıkı tumcesı şöyle olacaktı 'Demek Atatürk'un emanetını buyuk bırtmzlıkle koruyup gelışhrdı UlusaJ dıl hazınetenntn kapalı duran kapılannı açtt Yazı dılımızdekı Arapça sözcuk ve tenmlen Turkçeleşttrdı Çağdaş kavramlan karsılayan bm\erce sözcuk ve tenm turettı ' Duzeltır, Ömer Asım Aksoy'la, okurtardan özur dılerım ÇALIŞANLARIN SORULARI/SORUNLARI YILMAZ ŞtPAL "Üst sıııırdan p r i m ö d e d i m " Soru Sosyal Sigortalar Kurumu'ndan, 31 >ıl hizmetlen sonra (devamlı ust sınırdan prim odedim) uç ay once emekliye ayrıldım Bana gelen yazıda 1. derece 9. kademe ve 1.140 gostergeden 62 katsayı ile "'o 81 oran uzerinden emekliliğe hak kazandığım bUdirildi. Sonuçta, sosyal yardım zammı dahil 77.251 TL. aylık bağlandığı belırtıldı. Sanırım, hizmet durumum ve mevcut gosterge tablosu hesaplama sıstemıne paralel olarak daha fazla aylık bağlanması gereklıvdı. H.E.ISTANBLL İMZA GÜNÜ Bugün saat 1419 arasında Marmara Etap Oteli TÜYAP Kitap Fuarı Tekin Yayınevı Standı'nda. Düzeltme (Baştarafı 12. Sayfada) hatsız olan bırçok sporcuyu da kurtarmak yoluna gıdebılırdı Ancak yonetıcıler, hukuk yolunu kullanmak yerıne pazu kullanmak yoluna gıtmıştır Bızı en çok rahatsız eden konulardan bırı de gene ana yasal bır kavram olan kanun onunde eşıllıktır Anayasal hakların savunucuları acaba gerçek amatör Langa, Sultan suyu ve Ortaköy gıbı takımlann gucunun bu lısansı çtkartmaya yetebıleceğını ıddıa edebılırler mı?' UĞUR MUMCU Cumhuriyet Adana'da nöbet değişimi Haber Merkezi Adana Cumhuriyet Guney ÎUen Temsücısı Mehmet Mercan emeklıye ayrıldı Mercan'dan boşalan temsılcılık görevıne Cumhuriyet Ege Burosu Istıhbarat Şefı Celal Başlangıç geldı Başlangıç'ın yardımcıhğını ıse istanbul Yazıışlen kadrosundan Mustafa Sağlamer yurutecek Sahıbmden 85 000'e kadar kıralık daıre arıyoruz. 1456692 TERS ADAM Barlas Özankça tsteme yerv Say Dağıtım Cağaloğlu Roman YANIT: Sosyal Sigortalar Kurumu'nca bağlanacak yaşlılık ayhklannın hesaplanmasına esas alınan ve 1 Ocak 1985'ten bu yana uygulanan "gosterge tablosu", 141 sayıdan oluşmaktadır Tablo, 12 derece 1 kademenın gosterge sayısı olan 580 ıle başlamakta ve 1 derecenın 9 kademesınde yer alan 1140 gosterge sayısı ıle son bulmaktadır 580 gosterge sayısı tablonun taban sayısını, 1140 ıse tablonun tavan sayısını oluşturmaktadır Yaşlılık aylığının hesaplanmasında kullanılan gosterge sayısı "Sigortalının işten a>rıldıgı tarihten oncekı malulluk, yaşlılık ve olum sigortalan primı odenmış son S takvım yılının prime esas tutulan kazanç tu> tarlarına gore bulunacak ortalama yıllık kazanç esas alınarak" behrlenır Son 5 takvım yılında prımlenm en >uksek ucretten (ta\andan) ödemış sıgortahlara, en yuksek gosterge sayısı olan 1 140'tan yaşlılık aylığı bağlanmaktadır 11 bın gun (30 yıl 6 ay 20 gun) pnm odemış bır sıgortahya bağlanacak aylığın oranı ıse "'o 85 olacaktır Ve "Bağlanacak ajlıklann oranı ""o 8S'i gecemez." En ust gösterge olan 1140 uzerinden ve 62 katsayıya göre, °ft 81 orandan hesaplanan yaşlılık aylığı bugun ıçın sosyal yardım zammı ıle bırlıkte 77 251 lıradır 31 yıllık "malulluk, yaşlılık ve olum sigortalan primı" ödemış bır sıgortalıya bağlanacak aylık ıse sosyal yardım zammı ıle bırlıkte 80 078 TL'dır Bu aylık Sosval Sigortalar Kurumu'nca bağlanan yaşlılık (emekh) aylıklarının en yuksek (tavan) olanıdır