Katalog

12 KASIM 1986 EKONOMİ CUMHURÎYET/ TURKIYE'den tTO: Toptan fiyatlar % 4.5 arttı J? konomi Servisi Istanbul Tıcant Odası'nın MZI belirlemelerine göre, tstanbul'da geçen ay toptan fiyatlar ytizde 4.5 arttı. Böylece ekim aylan karşılaştırmalı toptan fıyatlann yıllık artışı yuzde 25.6yı, ortalamaya göre de yuzde 29.11 buldu. Teçen yıl bu rakamlar yüzde 38.7 ve 43.1 olarak gerçeklegti. . TVmın dun yaptığı açıklamada, en yüksek fıyat artışınm yüzde 8J ile mensucat grubunda olduğu belirtildL ÎTO'nun belirlemelerine göre, gıda maddelerinde geçen ay genel olarak yüzde 4J, derikösele gibi mallann girdiği iptidai maddeler grubunda da yüzde 6.0 toptan fıyat artışı gerçekleşti. înşaat malzemeleri toptan fıyatlan yüzde 4.2, kimyevi maddeler grubu toptan fıyatlan da yüzde 7.9 yükseldl Tofaş ekim ayında tarihinin en yüksek satış miktannı gerçekleştirirken, 1984'e kıyasla satışlarını iki misli arttırmış olacak. NECMTÇELJK Otomobilde tarihi rekor Otomobilin İnişli Çıkışlı Yollan (19751986) Satrş(adet) Bugüne kadarki en yüksek yıllık satış rakamı, 10 ayda aşıldı 'Merkez Bankası Özelleştirilsin* » konomi Servisi Prof. Dr. Mustafa Aysan, ayltk Kapital dergisinde yayımlanan makalesinde Merkez Bankası'nın özelleştirilmesi gerektiği tezini savundu. Eski Ulaştırma Bakam Prof. Dr. Aysan, "Merkez Bankası'nın özelleştirilmesini" isterken şu görüşu getiriyor. "KİTlerin özelleştirilmesi programı uygulanırken, teknik anlamda KÎT olmayan, ancak Ozel kanunla kurulmuş devlet işletmesi özelliğini taşıyan TC Merkez Bankası'nın yeniden özelleştirilmesi sağlanmalıdır. Çünkü, uygulanan liberal ekonomi politikasmm uzun süre yaşaması belki de Türk Lirası değerinin hiç olmazşa bugünkü değerinin korunmasına bağlıdır. Diğer birçok ülkelerde gelişmeler, genel olarak, Merkez Bankası yöneticilerine, hükumetlerden bağımsız karar almalannı sağlayacak yetkiler ve güvenceler tanınması yönünded'ır." Faizsiz konut kredisi başlıyor A nkara, (OM.) Toplu Konut ve Kamu Ortaklığı tdaresi x \ Başkanı Vahit Erdem, memur ve işçilere faizsiz konut kredisi kullandırılmasına bugün başlanacağını açıkladı. Vahit Erdem, Anadolu Ajansı muhabirine yaptığı açıklamada, faizsiz konut kredisi imkânından 27 bin 505 kişinin yararlanacağım bildirdi. Erdem'in açıklamasına göre, faizsiz konut kredisi 21 bin 64 memur ve 6 bin 441 sigortahya kullandmlacak Kişi başına 750 bin lira olan faizsiz konut kredisinden yararlanacakların bir süre önce beiirlendiğini hatırlatan Erdem, "Faizsiz konut kredisinden Toplu Konut Kanunu Uygulama Yönetmeliği'ne göre kredi açılanlar ile 1 Mayıs 1986 tarihinden sonra ferdi konut kredisini kulianarak konut sahibi olanlann yararlandığını" bildirdi Yerli Otomobü sanayii 1986'da gerek üretim gerekse satışlarda tarihinin en yüksek miktarlanna ulaşacak. Ûç yerli otomobü şirketinin toplam satışlannın yıl sonunda 75 bin adeti geçeceğine kesin gözüyle bakılıyor. 59 bin 143 adetle şimdiye kadarki en yüksek satış düzeyine ulaşıldığı 1975 yılı rakamı daha yıhn ilk 10 ayında iken aşıldı. Otomobü üretıminde kurulu kapasitelerin hemen hemen yüzde yüzlük bölümü de kullanılır hale geldi. Otomobü sanayii temsilcilerine 1975'li yülann keyfini yeniden yaşatan satışlardaki rekor artış kuşkusuz bu yıl talebin büyük bir canlanma göstermesinden kaynaklandı. öyle ki, 1986 yıhnda üç yerli fırmanın toplam satış miktarı 1985'e oranla yüzde 40'a varan bir yükseliş kaydedecek. Aynca tek tek üretici firmaların satışlan daha çarpıcı bir görünüm sergiliyor. Yıl sonunda satıslan 40 bini aşması beklenen Tofaş 1984'e kıyasla satışlarda iki katlık bir artış gösterecek. Tofaş böylece 1983 yılıda üç yeril firmanın beraberce ulastığı satış düzeyini tek başına gerçekleştirmiş olacak. İlk on aylık verileriyle geçen yüın aynı dönemine kıyasla yüzde 7 civarında bir üretim artışı, yüzde 9.5 da satış artışı gerçekleştiren OyakRenault da, yıl sonunda 30 binin üzerinde bir satış düzeyi hedefliyor. Oyak Renault bu satış düzeyiyle 33 bin 307 adetle en yüksek miktara ulastığı 1977 yılından sonraki ikinci en yüksek satışı gerçekleştirmiş olacak. 1985 sonunda Uretime başlayan Koç grubuna bağh Otosanın FordTaunus'u ise ilk on ayda 5.115 adet araba satışı gercekleştirdi. Otomobil sanayiindeki inişli çıkışlı üretim ve satış grafiği sektöriin 1986'da girdiği parlak dönemin nereye kadar devam edeceği konusundaki beklentilere belirsizlik kazandınyor. Tofaş Oto Genel Müdürü Gökçe Bayındır, "İniş çıkışlan tam bir nedene bağlamak miimkiiD degil. Biz sadece talebi karsılamaya çalışıyoruz" derken ertelenmiş talebin de bu yü içinde açığa cıktığını söyledi. Aynca, 1985 yılında büyük sa yılabilecek miktara ulaşan yabana araba ithalatının bu yıl bir ölçüde gerilemesi ye bir yandan da fiyatîanmn yerli arabalara kıyasla yükselmesi de satıslan canlandıncı etki yaptı. Yerli otomobil sanayiinin önde gelen temsilcilerinden biri şöyle diyor: "Bugün en ucuz ithal araba 12 milyonu geçiyor. Döviz kurianndaki yükselme de ithal arabalann fiyatlannı bergün biraz daha tırmandınyor. Talep sahipleri 1985'te yerli Ue ithal nuüı arabalar arasında bir tercih yapma durumunda idi. Şimdi talep önemli oranda yerli araba lehine geiisryor. Yedek parçamn pahalı otanası yanı sıra bulmanm da zorhıgu ve satış sonraa hizmetlerindeki aksama tercihin yerli araba lehine yönelmesini kolaylaştırdı." Yerli otomobil satışlarının 1981'de 20 binin altına indiği tek tek firmalann da 78 binler dolayında satış yaptıklan g^öz önüne alınırsa, 1986 önemli bir dönüm noktasına işaret ediyor. Yapişletdevret modeüne taze kan arayışı Yapişletdevret projelerinin dış fınansmam için aranan " < garantinin Hazine bonoları temmatıyla çözümü tasarlamyor.' ANKARA, (Cumhunyet Bu rosu) Yapişletdevret modelindeki devlet garantisi sorununa çözüm olarak, Hazine bonolan teminatı düşünülüyor. Dev projelerin dış kaynak finansmanı için aranan devlet garantisinin Hazine bonoları Ue sağlanması tasarlamyor. Türkiye'nin öncelikli 20 enerji projesi için gerekli 4 milyar dolarlık dış finansmanın yabancı para piyasalanndan sağlanmasmda güçlük çekiliyor. Nitekim bunun en belirgin örneği Mersin Akkuyu Nükleer Santrah projesinde yasaıuyor. Kanada'nın AECL fırraası tarafından üstlenilen projenin yaklaşık 1 milyar dolar tutanndaki dış finansman gereksinimi karşılanamıyor. Kanada hükümeti, uluslararası piyasada borçlanıhrken, Türk hükümetinin de garanti sağlamasını istiyor. Başbakan Turgut Özal a geçen şubat aymda Davos zirvesi sırasında iletilen bu talep, Türk tarafınca benimsenmeyince nükleer santral projesinin askıya ahndığı biİiniyor. Geçen yaz başında Hazine tarafından başlatılan bir çalışmada soruna çözüm olarak, uluslararası piyasadan dev projelerin dış fınansman gereksinimini karşılamak için borçlanırken, Hazdne bonolarının kullamlması için önerisinin getirildiği öğrenildi. Ancak söz konusu dönemde, Hazine ve Başbakanlık müstesarbklannın boş olması çalışmanın olgunlaşmasını engeÜedi. KanadaJı şirketin bir temsilcisi "Eski Enerji Bakanlığı Müsteşan Ahmet Selçuk'un Başbakanlık Müsteşarhğı'na aunması Ue birtikte projenin yeniden ele alınacagı umudunu taşıdıgını" söyledi. Kanadalı yetkililer, henüz ' kendüerine iletilmeyen yeni dev J let garantisi sisteminin sorunun çözümünde ilerleme yaratabüe'" cek nitelikte olduğunu vurgular ' ken, söz konusu yeni sistemin yapişletdevret modelinden beİirîi bir sapma yaratacağını da bildirdi. Dış kredinin yabancı ' yatınmcı tarafından sağlanmasını öngören yapişletdevret m o " delinin temel ilkesi, Türk devletinin Hazine bonoları aracıüğıyla ' da olsa dış borç arayışma gitmesi ile zedelenmiş olacak. ' Yildınm Merkez Bankası Başkanı ANKARA, (Camhuriyet Bttross) Merkez Bankası Banka Medisi önceki gün ' yapüğı toplantıda Başkan YardımcüannYıldınm dan Zekeriya Yıklınm'ın vekaleten başkanlıga atanmasını kararlaştırdı. 1944 yılında doğan, lstanbul Üniversitesi Iktisat Fakültesi mezunu Zekeriya Yıldınm, 1977 yılında Merkez Bankası'na Kambiyo Genel Müdur Yarduncısı olarak girdi. Yıldınm'ın başkanhğa 1987 yüı şubat ayı sonuna kadar vekâlet etmesi, bu tarihte Merkez Bankası BaşkanhğYna asaleten atama yapılması bekleniyor. ANKAKA (««.) Bakanlar Kurulu'na, K»una Degtr Verg» oranlaruu bcürleme yetkisi veren kanun Resmi Gazete'de yayunlandı. Maliye A* j i h g gl l i nttl { ve hizmetleri belirleyecek. Bakanhlm hazuiayacaSt öneri Bakanbır Kurulu'nda kabul edüdikten sonra uygulamaya konnlacak. Kanuna göre Bakanlar Kurulu, halen yfizde 10 olarak uygulanan KDV oranuu yuzde S'e kadar indırebilecek veymyfizde lS'e kadar yüksettebüecek. KDV Kanunu'nda yapılan değişiklikle Bakanlar Kurulu, Tssd Gıda Maddeleri, îanm Orünleri ve Fîaansal Kiralanm Kanunu'na göre firjansal kiraiamaya ko&u olan ooattann tfsMrni üe bu nıallan& ^TI^*1^111*R ıjlemleri için bdirlenen vergi oranlannı ayn ayn veya bir arada uftrt (0) kadar indirebüecek veya yaıal anırtar içinde artorabflecek. 1 Arahk 1986'da yururlüte girecek kanunun verdiği yetkiye dayanüarak hanpi rn'lll«rfl° yükıek, bangi mallarda dOfük onuüı vergi uygulanacagt önumOzddd gunkrde beikleaecek. aa. muhabirinm edmdjfi büfrjc göre a4hk ve e|ttim bareamlarnda Katma Deger Vergui yiade 5>e indirüecek. Luks kabul edilen knaMdkkr, tea daTaaıkh râkedaı anilan, ktrk, otomoM için ytwk 15 KDV uygulanacak. Yeni KDV oranlanmn uygulamaya ginnesiyle vergi oranı deji^irikn •aallar için stok tespiti yapüacak. Bakanhk. bu konuda Ldenecek yontem konuntnda önümuzdeki gOnlerde bir tebüğ yayımlayacak. Oto ve kürke ek KDV Yunanistan'da lüks KDV % 36 Ekoaoaü SerrU Yunanistan1 da lüks tuketim mallanndan yüzde 36 KDV alınacak. AETye enugrasyon programı çercevesinde üç yüdır KDV hazırlıklanm surdüren Yunanistan hükumetı, fiyat artışlarını körüklememek amacıyla fıyatlan üç ayUgına dondurtnuştu. 4 kasımda başlayıp 31 Ocak 198?'de sona erecek bu uygulamaya göre, hiçbir mal ve hizmetınfiyatıarttınlamayacak. 1 Ocak 1987'de baslayacak KDV uygıılamasımia, mal gnıplarına göre üç ayn oran ttzerinden Katma Deger Veıgisi alınacak. Buna göre, temel ihtiyaç mallanna uygulanacak KDV, malın nitetiğine ve girdiği kaıcgori itibanyia yüzde 6 ila yüzde 8 olacak. Vantuğ firmasının tahvilzedeleri, bgışvuracak yer bulamayınca ortada kaldı Tahvü çıkardı, batırdu giil gibi geçiniyor Vantuğ Tuğla ve Kiremit Sanayii'nin 1981'de çıkardığı toplam 22 milyon liralık tahvilleri elinde bulunduranlar ne faiz, ne de anaparalanm alabiliyorlar. tstanbul Menkul Kıymetler Borsası'mn dahi aradığı firmanın sahibi Miinci tnci'nin iki yeni fırma kurduğu tespit edildi. tmar Bankası'nın firmadan 12 milyon liraya aldığı bu tahviller, şu sıralarda tasfiyesi süren Borsaş tarafından pazarlandı. Ancak Sosyal Sigortalar Kurumu'nun 15 Ağustos 1983'te alacaklanndan dolayı fırmayı dava etmesinden sonra, 1984 yılı başında Vantuğ, lstanbul 2. Ticaret Mahkemesi tarafından iflas ettirildi ve firmanın dosyası lstanbul 1. İflas Masasfna devredildi. Bu arada, şirketin merkezi Istanbul'dan Van'a taşındı. İflas işlemleri sürerken de, Yargıtay 12. Hukuk Dairesi 2 Temmuz 1985'te iflası kaldırdı ve firmanın dosyası İflas Masası'ndan alınarak 2. Ticaret Mahkemesine yeniden göruşülmek üzere aktanldı. Tüm bu gelişmeler sürerken, paralannı fırmanın tahvillerine yatıran tasarnıf sahipleri, an arda aradıklan şirket merkezinden ve ticaret sicilinden bir yamt alamayınca ortada kaldüar. Şirket tahvülerinin altına imza koyan Yönetim Kurulu Başkanı Münci Inci ise, bu sırada Yasa otomobil ahm satım ve Time reklam şirketlerini kurarak "işadamhğı"nı sürdürüyor. Fırma, iflas etmeden bir süre önce hisselerini, Vanlı işadamlan Cevdet Güner ve Orhan Mumcuoglu'na devrettiğini söyleyen Münci Inci, "Olaya İflas Masası el koyduğundan benim sorumluluğum ortadan kalktı" dedi. Hisseleri satın almadığını ifade eden Orhan Mumcuoğlu ise, "Biz yalnız nla^gımiTji karsılık y gj s t olarak fabrikayı tflas Masasından kiraladık" dedi ve fabrikayı satın almak istediklerinde önlerine faizleri dışında 442 milyon liralık borç çıkarüdığını, buna ek olarak da 200 milyon lira istendiğini ifade etti. Mumcuoğlu, bu nedenle fabrikayı almaktan vazgeçtiklerini, kira süresinin dolacağı 1987 sonunda fabrikayı bırakacaklarını söyledi. TahvUzedelerinin arayıp d a ' bulamadığı Vantuğ, 1983 yıhn ( dan itibaren lstanbul Menkul Kıymetler Borsası tarafından da ' aranıyordu. Bu tarihten itibaren ' firmayla tüm bağlanmn koptuğunu ifade eden bir borsa yetkilisi, bu gelişmelerin üzerine fırmarun kotasyondan çıkanlacağını söyledi. Şirketin önUmüzdeki ay yapılacak duruşması beklenirken, aradan geçen uzun süre nedeniyle ellerindeki tahvilleri büyük kayıplara uğrayan tahvüzedeler de <şirketle ilgili davarun bir an önce sonuçlamp, daha çok zarara uğramamak istiyorlar. Izmir'e İZMİR, (Cumhııriyet Ege Biirosu) Suudi işadamı Al Rajhi'nin lzmır'ck çeşitli yaürunlar yapmasuıdan sonra, Suriye'mn önde gelen işadamlanndan Saeb Nahas'm da bazı yatınmlar için tzmir'e geleceğı büdirildi. Suriye^nin önde gelen üç işadamından biri olduğu belirtilen Saeb Nabas'ın, yabancı sermaye yatmmlan, bankacıhk, sanayi, ticaret ve turizm alanlannı içeren şirketleri olduğu, aynca Aıap Ticaret Odaları Başkan Yardımcılığı, Suriye Ulaştırma ve Turizm Birliği Başkanlığı, Arap Bankalan Birliği Başkan Yardımcılığı ve Arap Yatırım Birliği Yönetim Kurulu üyeliğı yaptığı bildirildi. Saeb Nahas üe beraberindeki 5 kişilik heyet 26 kasım günu tzmir'e gelecek yatinmı Suriye Kilimlere talep artıyor 5 amsun, faa.) Samsun Oigunktşma EnstilOsü Oğrencilerinin yaptığı Türk motiflerinin işlendiği kilimlere Amerika, Federat Almanya ve Belçika'dan talep geldi. Olgunlafma EnstitOsti yetküileri, okulda yapılarak kentın çeşitli yerlerinde sergüenen kilim ve eliflerine özellikle yabana turistkrin büyük ilgi gösterdiklerini belirttiler. En büyük ticaret merkezi A nkara, (Cumhunyet Bürosu) Türkiye Odalar ve xTL Borsalar Birüği'nce Ankara'da gerçekleştirilen ve Türkiye'deki sergi alanlanmn en biiyuğü olan TOBB Ticaret Merkezi, 334 fırmanın katıldığı "Sanayi ve İhracat Ürünleri Sergisi yle bugün açuıyor. Türkiye'nin ekonomik, ticaret ve sanayi potansiyelini dünyaya duyurmak amaayla kurulan TOBB Ticaret Merkezi'nin açılış törenine Cumhurbaşkanı Kenan Evren, Başbakan Turgut özal, Bakanlar Kurulu üyeleri, askeri ve mülki erkânla, yabana ülkelerin büyüketçileri, ticaret ataşeleri ve Türk işadamlan da katılacak. Ekonomi Servisi Batan şirketlerle ilgili yasal işlemlerin gecikmesi, tahvü sahiplerinin zarara uğramasına yol açıyor. SSK'ye olan borçlan nedeniyle 1984 yıhnda iflas eden, ancak daha sonra Yargıtay tarafından iflası kaldınlan Vantug "Rığla ve Kiremit Sanayii'nin tahvilzedeleTİ, gelişmelerden habersiz başvuracak yer anyorlar. Firmanın lstanbul 1. Ticaret Mahkemesi'nden 25 Şubat 1981'de aldığı izinle ihraç ettiği 22 milyon liralık tahvili elinde bulunduranlar, bugüne kadar ne faiz, ne de ana paralanm alamazken, şirketin eski sahipleri kurduklan yeni işleriyle gül gibi geçiniyorlar. Kurulduğu 1978 yılından itibaren üst üste iki yıl zarar eden Vantuğ, 1980 yıundaki genel kurulunda tahvü ihraç etme karan aldı ve 1981 yüı başında 22.5 milyon liralık sermayesine karşılık 22 milyon liralık tahvü çıkardı. DÖYİZ KURLARI Dfivizin Cinsi 1 ABD Dolan 1 Avustralya Dolan 1 Avusturya Şilini 1 Batı Alman Markı 1 Belçika Frangı 1 Danimarka Kronu 1 Frans4z Frangı 1 Hollanda Florini 1 isveç Kronu 1 isviçre Frangı 100 Kalyan Lireti 100 Japon Yeni 1 Kuveyt Dinarı 1 Sterlin 1 S.Arabistan Riyali KOMJKYAZAR Döviz AJış Döviz Satış Efektif Ahş 744.45 470.06 52.06 365.85 17.27 96.93 111.95 323.67 106.96 441.81 51.86 449.71 2484.81 1071.04 194.58 748.17 744.45 482.05 479.65 52.32 52.06 367.68 365.85 17.71 17.62 97.41 96.93 112.51 111.95 325.29 323.67 107.49 106.96 444.02 441.81 53.17 52.91 461.18 458.89 2535.52 2548.20 1071.04 1076.40 199.54 198.55 DÜNYA'dan r Fahd'dan tran'a işbirliği çağnsı ahran, (a.a.) Suudi Arabistan Kralı Fahd, Petrol fiyatlannm varil başına en az 18 dolara yükseltilmesi yolundaki çağnsını tekrarladı. Suudi Arabistan Kralı, bu çağnsını îran Devlet Başkanı Seyid Ali Hamaney'e gönderdiği bir mesajında da belirtti. îran resmi haber ajansı IRNA 'ya göre, Kral Fahd'ın özel bir mesajı Tahran'daki Suudi Arabistan Büyükelçisi Mervan Beşir tarafından Îran Cumhurbaşkanltğı Başdanışmanı Mustafa Mirsalim'e iletildi. ÎRNA'nın haberine göre, Suudi Arabistan'ın petrol konusundaki görüşlerinin anlatıldığı özel mesajda, Riyad'm "OPEC'le ilgili konularda" Tahran'la işbirliği yapmaya hazv olduğu ifade edUiyor. Mesajda, Suudi Arabistan Kralı Fahd, lran'dan petrol fiyatlannm "optimum bir düzeye yükseltilmesi" için OPEC tarafından alınan Onlemleri desteklemesini istiyor. Ef&ktif Satış 755.62 486.84 52.84 371.34 17.88 98.38 113.63 328.53 108.56 448.44 53.70 465.77 2573.55 1087.11 201.53 Endüstrlyol üretlmdekl ve İhracat performantındakl yuktelmeye nğmon Güney Kore'nln her Ikl alanda da Japonya'ya dddl boyutta bağımhlığı var. Kora'nln Japonya Ih olan dış tlcant açığı 3 milyar dolardan 4.5 milyar dolara tırmanmaktadır. Bu ulkenln 1985 yılı aonunda 46.7 milyar dolara ulaşandışborçlannın 51 milyar dolara yuksalmasl bekbniyor. G.Kore ekonomisi ve ulusal sanayi Yılmaz Çakır ÇAPRAZKUR 1 A80DOLARI 2.0346 6.6496 2.3 1.685 1407.01 162.22 3.7494 1 Sterlin B.AIman Markı Fransız Frangı Hollancla Florini isviçre Frangı rtalyan üreti Japon Yeni S.Arabistan Riyali 1.4387 ABD Dolan A17IN eÜMÜŞ AUŞ Cumhunyet Resat 24ayar külçe 22 ayar bilezik 900 ayar gumüş 72.500 90.000 10.090 9.060 149 SATIŞ 73.500 95.000 10.120 9.900 151 & FiatAlfa Romeo evliliği SW 12 KASM 1M6 T M M M B d DİVİZ KURLAJH \W DÖVİZ AU?TL 744.45 479.65 52.06 365.85 17.62 96.93 111.95 323.67 106.96 441.81 52.91 458.89 536.73 2535.52 99.46 071.04 198.55 SAT^n. 748.17 482.05 52.32 367.68 17.71 97.41 112.51 325.29 107.49 444.02 53.17 461.18 539.41 2548.20 99.96 1076.40 199.54 T.C.ZİRAAT BANKASI jft DÛVİZİN CİNSİ 1ABOD0UUH 1 AVVnUiTA MUUU 1 MTI ALMMMAMa laBdUHUUM IDAMtUMOMHI 1RUUKBHUUMİ HNUAaMFUMH 1 ISVtÇRE HUİMİ I N tTALTAİ ÜKTİ 1MJAPMYBİ 1UMUNUUU 1 KIVEYT DhURi IMMVECKMM ISTEMh 1 1 AMIİSTAI RİYAÜ EFEKTİF AU$TL 744.45 470.06 52.06 365.85 17.27 96.93 111.95 323.67 106.96 441.81 51.85 449.71 526.00 2484.81 97.47 1071.04 194.58 755.62 486.84 52.84 371.34 17.88 98.38 113.63 328.53 108.56 448.44 53.70 465.77 544.78 2573.55 100.95 1087.11 201.53 Tf konomi Servisi Italya'da bir süredir mali sorunlar KLı içinde bulunan spor otomobil üreticisi Alfa Romeo'nun Fiat firması tarafından satın alınmasına ilişkin karar, Bakanlar Kurulu Alt Komisyonu tarafından onaylandı. 1 Ocak 1987'de yürürluğe girecek anlaşmaya devir işlemine göre Fiat firması, Alfo Romeo'yu 1.05 trilyon lirete (yaklaşık 500 milyar lirayaj satın alacak ve bu parayı 1992 yılından itibaren her yıl 5 eşit taksitte ödeyecek. Bu arada Fiat firması tarafından yapılan sürpriz bir açıklamayla, Alfa Romeo'nun yaklaşık 350 milyar liralık borcunun da Fiat ırafından üstlenildiği duyuruldu. lAvmramiuı nmçnem McDonald's Sovyet TV'sinde JO1 konomi Servisi Sovyet televizyonundaki "Uluslararası EJJ Panorama" adlı haber programında Amerika'mn ünlü McDonald's hamburgerlerine 5 dakika süreyle yer verildi. New York'taki bir lokantadan görüntülerin yer aldığı filmde çabuk ve pratik yemeğin yararları ön plana çıkarıldı. Amerikan TJME dergisi bu haberi "önce büyük Marx, şimdi de büyük Mac" başltğıyla verdL Sovyet televizyonunda bu filmin yer alması, 10 yıldan beri Sovyetler Birliği'nde hamburgerciler açmak için çaba harcayan Mc Donald's firması yetkililerini umutlandırdı. T.C.ZIRAHİT BANKASI Cücüne erisitemez Yaoancf sermayenın beşiğı sanılan G.Kore'ye nu tahmını) tırmandırmaktadır. Japonya ile tica196286 (nisan) dönemınde 2,7 milyar dolarlık ya ret açığının bu denli buyümesi, Kore hükümetini bancı sermaye ginşi olmuştur. Bu miktann 1,4 mil alarme etmiş durvmdadır yar dolan Japon, 800 milyon doten Amerikan serG. Kore hükümeti, gerek Japonya ile olan ticamayesi olarak, gerı kalan kısmı diğer Batılı ülke ret açığım kapatmak, gerekse bu ülkeye olan entercten gelmiştir. Aym dönemde, Türkiye'ye gelen düstnyel bağımlılıktan kurtularak, ihracatta rekayabancı sermaye tutarı, 2 milyar dolar civannda bet gücünü arttırmak üzere, kapsamh bir "yerli olmuştur. üretim ithal ikamesi" projesi uygulamaya koyG.Kore ekonomsinin gelecek 10 yılda, ortala muş ve bu projeyi, sanayimn yeniden yapılandınlması içm standart çözüm olarak kabul etmiştir. ma yılda yüzde 8 buyümesi hedeflenmiştir. 1986'mn ilk yansında ekonomik biıyüme yüzde 594 ayn ayn makine ve ekipmanm yerli ıma/a10,9'a ulaşarak çift rakamlı olmuş ve son 5 yıhn tını kapsayan bu program tamamlandığında, 1.2 rekonınu kırmıştır. milyar dolariık ithal ikamesi sağlanmış olacaktır. sı, bir yandan ihracat servıs masraflannın artması OcakTemmuz 86 döneminde ödemeler denge Programa göre, 594 ünitenin 174'ünün yerli ima nedeniyle, gorünmeyen kalemlerde açık vermesi beklenmedik bir gelışme göstererek, kümüla li, 1986 içinde gerçekteştırilmiş olacaktır. ye devam edeceğınden, hükümetin önceliklı hetif 1 milyar dolarlık fazlalık vermiştir. Ödemeler G. Kore'de makine üreticileri, gemi inşa sana defi, "düzenli ve gıderek artan İhracat fazlası dengesi bir yıl öncesine göre 1,6 milyar dolarlık yicileri, elektronik mallar imalatçıları, Japon yayaratmak" şeklinde belırlenmıştır. gelışme göstermiştir. Kore hükümeti Hk yannın so pısı kritik makine parça ve yedeklehnî büyük ölJaponya ve Amerika gibi belii başlı ihraç panucundakı gelişmelerden sonra, tahminini değış çüde kullandıklanndan, yenin değer kazanması tırerek bu yıl sonunda 2 milyar dolarlık ödemeler sonucu daha yüksek maliyetlene karşı karsıyadır zarlannın korumact politikası ve uiuslararası konİonktür nedeniyle, bu ülke için ticaret fazlası yadengesi fazlası hedeflemiştir. lar ve bu yüzden ithalat bedellenni Japon Ven'i ratmanm en garantili yolu, ithalatı azattmaktan G.Kore Sanayi ve Ticaret Bakanltğı'mn araştsr yerine Amerikan Dolan ile ödemeyi yeğlemekte geçmektedir. masına göre (1), ülke çapında en büyük 137 endirler. Fakat Japon ihracatçılar, yenin sürekli arKore Elektronik Sanayicileri Kunımu'nca yapıdüstri kuruluşun tesis ve ekipman yainrru, geçen tan değerini fiyatlanna dolar dnsinden derhal yanyıhn aym dönemine göre 1986'mn ilk yarısında sıtmakta, bu da Koreli ithalatçılan köşeye sıkış lan bir araştırmaya göre, '85 yılının ilk 8 ayında G. Kore 139 kalem makine ve yedek parça için yüzde 88,8 artmış oiup, bu yılın Hk yansına göre tırmaktadır. 4.4 milyar dolarlık ithalat yapmak durumunda kalbu tür yatmmlann yılın son yarısında yüzde G. Kore hükümetinin, "yerli imaltthal İkame mısbr. Bu araştırma dahi, topyekün endüstnyel ya46,4'lük daha artış yapacağı hesaplanmıştır. si programı" için rnotivi bellidir; bir taşla iki kuş ptenmanın yeniden organıze edilmesini sağlamak İç talebin canlanmasına ve büyük ölçüde, ihvurmak... Ekonomik Planlama Bakan Yardımcıst üzere, yerli üretim programına ilkin basit makine racat artışına bağlı olarak, endüstrıyel üretim ve Moon HiGap, "Programm uzun yadeli hedefi; ve yedek parçalar için ithal ikamesi ile başlamasevkiyat bu yılın ilk yansında, geçen yılın aym dö endüstrlyi baslt bir montaj işinden başlayıp, mn rasyonel otecağ» konusunda, Kore hükümenemıne göre, yüzde 19.7 artış kaydetmiştir. Bu yıhnileri entegrasyona kadar, yeniden yapılandırtini yeterince ikna etmiştir. ilk yarısında elektnk makıneleh ve ekipman üre maktır. 1970lerde hükümetimiz, hıziandtnlmış Hedef güzel olmakla birlikte bu progranvn kh timi yuzde 48.5, metal ve otomobil sanayii ureth endüstri programına saldırıp dev montaj fesa süredo, Kore endüstri ve ticaret yapısına olummi yüzde 36, makine üretimı yüzde 23, lastik sa s/s/eri kurduğunda, düzenli ve rekabetçi fiyatnayii üretimı yüzde 23.6 gibi önemli artıslara ulaş larla yedek parça ve ekipman sağfama otenafc suz yansıma'arı olacağı iieri sürülmektedir. Çünkü, yerli makine ve yedekleri yapan çok saytda mıştır. ları ortada görünmemisti Kore sanayicileri, o/ta ve küçük boyutta firma, sermaye ve teknoözelfıfcfe; gem< inşaa, otomobil, elektronik ve Uretimdeki büyük sıçraytsm sonucu olarak, tüm loji aç/sjndan sınım olanaklarla çalışmakta; büendüstride kapasite kullanımı, yuzde 83.6'ya yük makine sanayicilerlnin, yabancı menşeli yeyük firmalann taleplerine ve şikâtyetterine dayandeklere, özelllkle de Japon yapısı kritik parselmiştır. (2) ma güçleri bulunmamaktadır. calara gereksinmesi vardı. Kore montaj sanaToptan eşya fiyatları geçen temmuz ayında, Kore Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, yerli üretim 1985'in sonuna göre yüzde 3.5 gerilemiş, aym su yicilerinin, piyasa şartlanna dayanmasında, programına alman 594 ünıteden 1986 yılı içinde rede perakende fiyatlar yüzde 1.4 artış kaydetmiş yedek parça ve komponentlehn ithal ediimesonuçıandmlacak 174 makine grubu için 109 miltir kı bu, G. Kcre'mn stabil fiyat trendine sahip ol si, daima ciddi bir tehdit oluşturmustur.'O) ya> Vİ/bn (100 milyar liralık) maliyet hesaplamıştır. duğunu gostermektedır. Sanayıleşmenin ikinci ve ası/ etabını o/uşturan Bu 1~4 parçanın 94'u yüksek teknolojt (hight&ch) Endüstnyel uretimdeki ve ihracat performansm makine, yedek parça ve ekipman imalatının yok gerektiren parçalar ve çok gelışmiş malzemeler daki yükselmeye rağmen G. Kore'nın her iki ko luğu, Kore tıcaretinin yapısını da olumsuz etkile o/acgtorr 1986'mn programını finanse etmek için nuda da Japonya'ya cıddı boyutta bağımlılığı sür mektedir. Kore'nin toplam ithalatmm 1/3'ünü ya 200 milyar Won'a (yaklaşık 180 milyar lira) gerekmektedir. Geçen yılın eylül ayından bu yana 5 bü tınm mallan, diğer 1/3'ünü yan işlenmis yetınm sinme varhır ki Kore hükümeti, çeşitli kaynak ve yuk endüstrıleşmış ülkenin, uluslararası kambiyo mallan, yedek parçalar ve hammaddeler oluştur fonlardan halen 177.8 müyiar Won'u programa tahkurtannın ayarlanmasında koordinasyona başla maktadır. sis etmış durvmdadır. malan nedeniyle Japon yeni'nin Kore parası Vforta G. Kore'nin Japonya ile daha önemli problemi, karşı yüzde 40 değer kazanması, Kore'nin Japon kronik ve büyük açık veren dış ticaret yapısıdır; Yılmaz Çakır lktisatçı ya ile olan dış ticaret açığını 1.5 milyar dolar artT986'nın ilk 4 ayında 1.6 milyar dolar olan açık, (1), (2): Busioess Korea, sep. *M (3), (*Y. Koreu Annal, OraraA 3 milyar dolardan 4.5 milyar dolara ("86 so yıl sonunda 4.5 milyar dolara ulaşarak rekor kıra M, Busineu Kore», Jaac caktır. Buna karşın Kore'nin Amerika ile ticaretinin, 1985'ın ticaret fazlası olan 4.2 milyar dolan yüzde 50 asarak, 6 milyar dolarlık fazlalıkla kapanması beklenmektedir ki bu rakam neredeyse, ^ Türkiye'nin toplam ihracatı kadardır... Ekonomik Planlama Bakan Yardımcısı Moon; "Ticaret dengesizliği her şeyı alıp götürüyor; Japonya ile ticaret açığım bir mıktar düşürelim derken, Amerika'mn (gıderek büyüyen ticaret fazlamız nedeniyle) Kore pazannı kendisıne açmamız için büyük baskısıyla karşı karşıya kalıyoruz. Bu •• nedenle Kore, tıcaretın yapısını hızla duzeltmek zorundadır" demekte ve ilave etmektedir; "YerH imalithal ikamesi programının kıaa vadeli amacı; ticaretin yapısını Kore lehine gelişttrmektir."(4) Kore'nin en önemli makro ekonomik hedefi, 1985 yılı sonunda 46.7 milyar dolara ulaşan, bir süre sonra 51 milyar dolan aşacak olan dış borçlan düşürmek amaayla, cari ticaret fazlasmı önümuzdeki 5 yılda mümkün olan en yüksek düzeye çıkarmak olarak, saptanmıştır. Kore, bir yandan yurtdışı taahhüt sektörü gelirlerinın azalma