Katalog

30 EYLÜL 1985 EKONOMİ CUMHURtYET/M TURKIYE'den 6< 33 ürüne ihracatta teşvik" yolu kapatıldı Piyasa faizi aşağı çekilemiyor Mevduat faizlerindeki düşüşü yalmzca birkaç bankamn kredilerine yansıtması sonucunda, tefeci piyasasında borçlara uygulanan oran yüzde 135'ten aşağı inmedi. Tefeciler, teminat mektubu karşılığı aylık yüzde 8 'le para veriyor. ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Mevduat faizlerindeki düşüşün birkaç bankamn uygulaması dışında kredi faizlerine yansımaması sonucu "tefeci piyasası"nda da oranlar aşağı çekilemiyor. Tefeci piyasasındaki yıllık kredi kullanımı maliyeti yüzde 135'lik düzeyini koruyor. Gazete ilanlarıyla aylık yüzde 8'lik bir faiz üzerinden para toplamaya hazır olduğunu duyuran bu piyasada, yine benzer ilanlarla teminat mektubu ve gayrimenkul garantisi ile para satışı yapıldığı açıklanıyor. Parası olanla, para isteyenin buluşma noktasını oluşturan bu piyasada, tefecilerin kârı, ödünç verilen paranın yüzde 10'u oranındaki komisyonla doğuyor. Parasını ödünç vermek isteyen kişiye, ödünç alnıak isteyenin verdiği garantiyi sunan tefeci, komisyonunu alarak aradan çıkıyor. Borcun anapara ve faiz olarak geri ödenmesi doğrudan alacaklıya yapılıyor. Kâğıt üzerinde taraflardan biri yüzde 8 aylık faizle para satmış, diğeri de aynı oran üzerınde ödünç almış gözüktüğünden bu buluşmayı saftlayan tefecinin ne kârı, ne de ödemesi gereken vergi belirlenebiliyor. NASIL İŞLİYOR? I milyon lira bory almak üzere tefeci piyasaya başvuran, talebin aynı lutarda bir teminat mektubu veya gayrimenkul ipoteği vermesi gerekiyor. Alacaklı lehine düzenlenen bu garantilerden, teminat mektubunun seçimi halinde ayiık borç faizi yüzde 7'ye iniyor. Ancak borç alan 1 milyonun tamamını kullanamıyor. Bu miktardan önce yüzde 10 düzeyindeki tefeci komisyonu kesiliyor, sonra da ilk ayın faizi peşin olarak düşülüyor. Kalan 820 bin liranın 20 bin lirasının da teminat mektubu veya ipotek gibi garantilerin düzenlenmesi için gereken harcamalara gideccği göz önünde tutulursa, kullanılabilecek miktar 800 bin liraya iniyor. Oysa aynı borçlu bir yılın sonunda alacaklıya anapara olarak 1 milyon, faiz olarak da 880 bin lira, toplam 1 milyon 880 bin lira ödenıek zorunda kalıyor. Kullandığı kredinin yıllık faiz maliyeti de yüzde 135'e dayanıyor. Türkiye, yabancıya 'cennet^ ANKARA, (ANKA) Çoğunluğu tarım ürünlerinden oluşan 33 kalem ürün ihracat vergi iadesi listesinden çıkarıldı. thracat teşviklerinden yararlandırılmamasına karar verilen ürünler şunlar: "Konsantre maden cevheri, pudra, keçiboynuzu unu, linyil kömürii tozu, tasniflendirilmis tiflik, tasniflendirilmiş keçi kılı, acı ve tatlı kayısı çekirdegi, paketlenmiş ceviz içi, badem, yer fıstıgı, kabak çekirdegi, sarı ve sakız leblebi, kurutulmuş kayısı, çögen, meyan kökii, mehlep, uçan yaglar, kitre, rafine likid yağlar, beyazlatdmış, kavrulmuş, dilinmiş, kıydmış, öğütülmüş toz ve ezme fındık, mazı, tasniflendirilmiş nohııt, mercimek, barbunya ve kuru fasulye, susam, kimyon, krom cevheri, bükülmüş ipek, süpürge otu, mensucat kırpıntıs^, keçi boynuzu çekirdegi ve eli, öğütülmüş veya kıydmış fındık ve şeker karı$ımı fiırc. bir kiloeramlık ambalajlarda zeytinyagı, bugday unu ve uslupu. " Bu arada DPT Teşvik Uygulama Başkanhğı, "Kurutulmuş, dondurulmuş, ögütülmüş veya salamura yapılmış sebze, meyve ve su iiriinlerine" vergi iadesi ödenmemesini kararlaştırdı. Yaş sebze ve su ürünleri listesi kapsamında bu ürünlere yüzde 5 oranında vergi iadesi uygulanıyordu. Ücretler, dünya ortalamasının % 87 altmda ANKARA, (ANKA) Türkiye'de fiyatlar genel düzeyinin, dünya ortalamasından yüzde 40 kadar düşük oldugu, ancak ücretlerin dünya ortalamasının yüzde 87 altında kaldıgı belirlendi. Merkezi Zürih'te bulunan dünyanın en büyük bankalanndan Union Bank Of Switzerland (UBS) tarafından gerçekleştirilen "DUnyada fiyatlar ve ücretler" adlı araştırma, fiyatlar genel düzeyi ile ücretleri, ABD doları esasına göre değerlendiriyor. Buna göre, 126 mal ve hizmetin fiyatının bir sepet olarak değerlendirildiği fiyatlar düzeyi endeksi için dünva ortalaması 100 kabul edil Dünyanın en biiyük bankalanndan UBS'nin araştırmasma göre dünya standartlarına vurulduğunda, ; Türkiye 'de en düşük ücreti ilkokul öğretmenleri alırken, en yüksek ücret aşçılara ödeniyor. diğinde, Türkiye'nin 60'ta kaldıgı gözleniyor. 12 değişik meslek Ustünde yapılan Ucret endeksi ise, Türkiye için 15 noktasında duruyor. UBS araştırması, dünya standartlarına göre ölçüldüğünde Türkiye'de en düşük ücreti ögretmenlerin aldığını; en yüksek iicretin ise aşçılara ödendigini gös» teriyor. Türkiye'de ilkokul öğretmenleri Hindistan, Mısır ve Filipinli meslektaşlanndan daha iyi ücret alabilirken; aşçılar anılan ülkelerin yanı sıra, Brezilya, Nijerya ve Portekiz'deki meslektaşlanndan da daha yüksek Ucret alabiliyorlar. Fcdzier için harar günü ANKARA (ANKA) Merkez Bankası, mevduat faizleri için bugün karar verecek. Son olarak 1 ağustosta değiştirilen mevduat faizlerinin ekim ayındaki uygulamasına ilişkin olarak Merkez Bankası'nca yapılacak açıklamada, mevduattaki gelişmelerle ilgili bir değerlendirme de yapılacak. Merkez Bankası, bu yıl mevduat faizlerini ilk olarak temmuz ayında, daha sonra da ağustos ayında yapılan değişikliklerle tasarruflan uzun vadeye kaydırma politikasına ağırlık vermi$ti. Yurürlükteki faiz oranlarına göre, yüzde 10 oranındaki gelir vergisi stopajı düşüldüktcn sonra üç ay vadeli mevduat "birikimli olarak" yılda yüzde 47.1, altı ay vadeli mevduat yüzde 50.1, bir yıl vadeli mevduat da yüzde 49.5 oranında gelir sağlıyor. İsveç, tekstil ambargosunıı kaldırdı tZMtR, (Cumhuriyet Ege Bürosu)tsveç,1984 yılından bu yana belli kategorilerdeki Türk tekstil ürünlerine koyduğu kısıtlamaları tümüyle kaldırdı. Başbakanltk Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarhğı tarafından konuyla ilgili olarak yapılan açıklamada, 21 Eylül 1984 tarihinde İsveç tarafından uygulamaya konulan kısıtlamaların bir kısmının ağustos 1985'te kaldırıldığı belirtildi. 6, 8 ve 13. kategorilerdeki ürünler için süren kısıtlamalar ise 20 Eylül 1985 tarihinden bu yana uygulamadan kaldırıldı. Böylece Türkiye'nin tsveç'e tekstil ihracatında kısıtlama kalmadı. Alaybeyoğlu: Serbest bölge ruhsatları kasımda verilecek ANKARA, (UBA) DPT Serbest Bölgeler Başkan YalÇin Alaybeyoğlu, kasım ayı içinde serbest bölgeler için yapılan başvuruların değerlendirileceğini ve faaliyet ruhsatlarının belirleneceğini söyledi. Alaybeyoğlu, üstyapı proje ve inşaat çalışmalarının da yıl sonundan önce başlayacagını bildirdi. Ankara Ticaret Odası tarafından yayımlanan Ekonomide Ankara dergisindc serbest bölge çalışnıalarını anla Dünya Bankası'ndan izin çıktı: Serbest Bölgeler Başkanı Üstyapı çalışmaları yıl sonundan önce başlayacak. lara 1520 yıl vadeli faaliyet ruhsatı verilecegini kaydetti. Alaybeyoğlu, kasım ayında bu bölgelerde bölge müdürlüğü ve gümriik polis idarelerinin ktırulmuş olacağını ve işletmeci kuruluşların belirleneceğini açıkladı. Dünya Bankası ekonomisti Parvez Hassan: Türkiye'deki bütçe açığı, ithalatın fazla liberalleşmesinden, dış borç ödemeleri ve yüksek faizlerinden, işçi dövizlerinin azalmasından kaynaklanıyor. LONDRA (a.a.) Dünya Bankası Başkan Yardımcısı WUIİ VVapenhans, Türkiye'de yatırımların teşvik edilmemesini ve vadeli tasarruf hesapları ile banka kredilerine yüksek faiz uygulanmasını eleştirdi. VVapenhans, "Dünya Bankası olarak Türkiye'deki yatırımlann büyümeyi dizginlemeden genişletilmesini istiyonız. Türkiye, ekonomideki yapısal degişiklikleri lümüyle yerine getirmezse, sorunları artacaktır" dedi. Dünya Bankası'nın Avrupa, Ortadoğu ve Kuzey Afrika bölgelerinden sorumlu Başkan Yardımcısı Willi Wapenhans, Türkiye'de bankaların kredilere uyguladığı faizlerin yüksek olması nedeniyle özel girişimcilerin yatırım yapmaktan kaçındığım belirtti. VVapenhans şöyle devam etti: "Türkiye'de bankalardan alınacak kredilerin toplam maliyeti, enflasyon oranından fazla. Bu duruında yatırımcı üretim kapasitesini artırmak veya yeniden düzenlemek ya da bir başka faaliyette kullanmak amacıyla gerekli olan finansınunı almaktan, böylece yatırım yupmaktan kaçınıyor, bu da onemli bir sorun olma durumunu koruyor. Dünya Bankası olarak, Türkiye'de iç yalırımların yeniden canlanmasını, genişlemesini görmek istlyoruz." Dünya Bankası Başkan Yardımcısı, Türk ekonomisinin son yıllardaki başarısını da överek, "Türk hükümeti yakın gelecekte iki noktaya öncelik vermelidir. Birincisi enflasyonu dizginlemek, ikincLsi de uygulanabilir yeni büyüme projesinin finansmanını saglayarak çatısım kurmaktır" dedi. Dünya Bankası Baş Ekonomisti Parvez Hassan da sıkı para polilikaları ve liberasyonun ^Türkîyede iç yatırımlar yeniden canlandınlmah' Tekel geciktikçe tütün ucuzluyor Bazı yörelerde A grad tütüne 3 bin 200 liraya varan fiyatlar veren tüccar, Tekel'den bir hareket gelmeyince fiyatı düşürdü. Akhisar ve yöresinde tüccar, tütünün yüzde 70'ini bağladı. İZMİR, (Cumhuriyet Ege Büro§u) Piyasaya "tüccar" gibi gireceğini açıklayan TekePin gecikmesi, piyasaya giren tüccarın fiyatları düşürmesine yol açtı.Tekel'in bu yıl uygulayacağı alım politikasındaki belirsfzlik nedeniyle önce beklemeyi yeğleyen, ancak daha sonra fikir degiştirip A grad tütünde 3 bin 200 liraya varan fiyatlarla bağlantı yapmaya başlayan tüccar, Tekel'in suskunluğunu sürdürmesi nedeniyle aynı kalitedeki tütün için verdiği fiyatı 2 bin liraya düşürdü. Tütünden yaklaşık 390 bin Uretici ailenin geçimini sağladığını belirten TZOB Başkan Vekili Reşit Kurşun, Tekel'in hâlâ piyasaya girmemesini eleştirdi. Bir yandan Tekel'in alımlarda uygulayacağı politika belirsizliği, öte yandan da doların değer yitirmesi sonucu tüccann kararsız kaldığını belirten Kurşun, şunları söyledi: "Geçen yıl tütün ihracatından alınan fonun yükselülmcsi tüccarı güç duruma soktu. Dış ülkeler alımlan geciktirdiler ve bir anlamda Türklye'yi depo olarak kullandılar.Bu gecikmeden dogan faiz farkı ve depolama gK derleri yüzünden ihracatçı da güç durumda kaldı. Üstelik geçen yıl yapılan göz tespitleıi d* umulan sonuçları vermedi. Buna bir de Tekel'in bu yılki yeni ve belirsiz politikasıyla, dolardaki deger düşüşü eklenince, tüccar çok dikkatli davranmaya başladı. İhracatta bu yıl güçlük çekilirse destekleme ve fiyat istikrar primi kesintllerlnin düşürülmesi gerekir. Aksi halde Türk tütünü bundan büyük zarar görür." Akhisar Ticaret Odası Meclis Başkanı Yılmaz Mümin Uçkua ise, Akhisar ve çevresinde tütür nün yüzde 70'inin tüccar tarafından baglandıgını belirterek, "Şlmdl önemli olan tuttittnnii tüccara iyl bir fiyata satamayan üreticinin ne olacagıdır" dedi. Uçkun, Tekel'in daha önce açıkladığı gibi tüccar gibi piyasaya girerek, tütünleri değer fiyatına satın alması gerektiğini savundu. Bu arada Akhisar dahil birçok bölgede A grad tütüne 3 bin 200 liraya varan fiyatlar veren tüccann, Tekel'in gecikmesiyle fiyatları 2 bin liraya kadar düşürdükleri bildirildi. Bazı bölgelerde de daha az kaliteli tütün için verilen fiyatlann 600 liraya kadar düştügü öne sürüldü. Böylece tütUnU iyi fiyata satmak amacıyla tüccar yazıhaneleri önünde kuyruğa giren Ureticilerin de kararsızlığa düştükleri belirtildi. tan Alaybeyoğlu, serbest bölgelerde faaliyette bulunmak üzere arazi kiralayıp bu arazi Ustünde iislyapı kuracak olan Makine halısına yüzde 1017 zam İSTANBUL, (THA) Kış mevsiminin yaklaşmasıyla halı satışlannda görülen hareketlilik, makine halılarına yüzde 10 ilc 17 arasında değişen oranlarda zam getirdi. Zamlı satışlar yarından itibaren başlayacak. Samur, Saray ve Dinarsu, ürünlerine yüzde 10 ile 17 arasında zam yaptı. Üretici firmalar, zamma gerekçe olarak, hammadde fiyatlarına gelen sürekli zamlar ve halı satışlarındaki hareketliliği gösterdüer. Petrol Ofisi'nden Oksay'a şilt ANKARA, (a.a.) Devlet Bakanı Kâzım Oksay, Petrol Ofisi'nin 50 milyar liralık sermayesinin 80 milyara çıkarılması konusundaki çalışmararın son aşamaya geldiğini bildirdi. Oksay, kuruluşa yaptığı katkılardan ötürü Petrol Ofisi'nin kendisine şilt vernıesi dolayısıyla düzenlenen törende, sermaye arttırımı konusunda önumüzdeki günlerde sonuç ahnacâğını belirterek, "Bu gerçekleştigi takdirde Ofis daha rahat görev yapacak ve bayilerine çeşitli olanaklar saglayabilecektir" dedi. Devlet Bakanı Oksay, yüzde üçü geçmeyen fiyat artışlarında stok tespili yapılmamasına bugüne kadar kimsenin karşı çıkmadığını, bunun da uygulamanın doğruluğunun herkesçe kabul edildiğini gösterdiğini söyledi. Bakan, bayi kâr payları ile ilgili çalışmalarının sonuçlanmak üzere olduğunu da sözlerine ekledi. sağladığı kararlann yanı sıra, yan etkiler de yarattığını belirterek "Her şeyin bir bedeli vardır. Türkiye'de bu yan tesirler, reel ücretlerin duşmcsi, işsizligin artması, enflasyonıın kontrol altına alınamaması, sabit gelirli memur ve çalışanların ctkilcnmesi şeklinue kendini göstermiştir. Zarar gören kesim orta tabakadır" dedi. Parvez Hassan, "Türkiye'de bütçe açığının büyük olmasımn ithalat rejiminin fazla liberalleştirilınesinden, dış borçlar ustundeki yüksek faiz oranlarından ve işçi döviz girdilerindeki yavaşlamadan kaynaklandıgım" söyledi. ÜRETİCİ KARARSIZ Tekel'den alım için hâlâ ses çıkmaması uzerine (üccarın tiitun fiyatım düfürmesi, üreticileri kararsnlığa itti. Yüksek fiyat veren tüccar yazıhanelerinin önünde kuyruğa giren ııreticiler, gün gün düşmeye başlayan fiyatlar karşısında ne yapacaklarmı şaşırmış durumdalar. 390 bin aile, Tekel'in suskunluğa gömülmesi yüzünden kendilerlne bir yol çizemiyor. SERMAYE PIYASASINDAN HAZIRLAYAN YENER KAYA Dünya borsalarında geçen hafta Geçtiğimiz haflayı bütün borsalar, dolardaki büyük düşüşü ızlemekle geçirdiler. J.OADRA BORSASI Sterlinin değerinin yukselrnesi, ihracat çı şirketlerin hisselerinin yanı sıra kısa erimde kredi faizlerinde düşüş beklentilerini de ortadan kaldırdığından hisselerin değerinde genel bir düşüşe neden oldu. Ancak British Aerospace hisseleri, Suudi Arabislan 'la imzalanan satış anlaşması nedeniyle yukseldi. Petrol fiyatlarında yükselme olmasınu karşın S.Arabistan'ın fiyat politikasındaki değişiklik nedeniyle, petrol şırketlerinin hisseleri gerılemesini sürfiürdü. Sterlindeki yükselme nukumet tahvillerinde 1.5 puanlık bir yükselme yarattı. önceki haftayı 1299 puan dolayında kapatan Financial Times100 endeksi 1270 puana kadar geriledi. NEW YORK BORSASI Doların uluslararası borsalarda değer yitirmesi üzerine pazcırtesi günü Dow Jones endustriyel ortalaması 18 puanlık bir sıçranıa ile 1316 puana çıktı. Endeks daha sonraki günlerde bir miktar gerileyerek 1313 puana duştü. FRANKFURT BORSASI Haftanın ilk iki günü dolardaki düşüş nedeniyle ihracatçı şirket ler ve bankalar başta olmak üzere hisse senetleri değer yitirirken, Commerzbank endeksi çarşamba günü malı şirketler ile otomoliv şirkelleri hısselerındekı yükselme nedeniyle 36 puanlık bir artışla 1160 puana yaklaştı. Commerzbank endeksi daha sonraki günlerde gerilemeve başladı. TOK YO BORSASI Pazartesi gününü tatil nedeniyle kapalı geçıren borsada ortalamu, sulı gunu gösterdiği yükselme dışında sürekli düşerek 12 755 puandan 12 690 puan doluyına geriledi. Salı günü Japonya Merkez Bankası 'nın doların değerini düşürmek için borsaya 1.5 milyar dolar surdüğü öne surülüyor. Yenı bütçe yılının ilk günü olan perşembe gunu hisselerin el değiştirme hacmi buyuk bir artışla 1.4 milyara ulaşlı ve rekor kırdı. PARİS BORSASI ihracat • çı şırketiere ait hisselerin dolardaki, duşuş nedeniyle değer yitirmesi, endekslerin gerilemesine neden oldu. Buna Greenpeace olayı nedeniyle yabancı yatırtmcılann beklemeye geçmesi de etkılı oldu. ABD'nin dış ticaret açığı gemleniyor WASHINGTON (UBA) ABD'nin ağustos ayında dış ticaret açığının 9.9 milyar dolara düştüğü bildirildi. Amerikan Dış Ticaret Bürosu'nun yayımladığı rapora göre, temmuz ayında 10.5 milyar dolar olan dış ticaret açığı, ağustos ayında yüzde 5.8 oranında düşüş gösterdi. Rapor, ağustos ayı açığının haziran ayındaki 13.4 milyar dolarlık rekor düzeyindeki ticari açıktan da yüzde 26 oranında düşük olduğunu bildirdi. Amerikan dış ticaret açığının bu yıl sonunda 150 milyar dolar olarak tahmin edildiğini kaydeden söz konusu rapor, bu rakamın gelecek yıl için daha da düşürülebileceğini bildiriyor. ö t e yandan, önceki hafta Amerika, lngiltere, Japonya, Fransa ve Federal Almanya tarafından kabul edilcn vc Amerikan Doları'nın uluslararası borsalardaki anormal değer artışlarına birlikte müdahale edilmesini öngören anlaşmanın olumlu etkilerinin görüldüğü bildirildi. Amerikan Dış Ticaret Bürosu yetkililerinden Malcolm Baldrige, Amerikan Doları'na uluslararası borsalarda yapılan ortak müdahalenin, ABD yönetiminin kendi başıBaşkan Reagan 150 milyar na yapacagı müdahalelerden dolarlık dış ticaret açığtnı dtzdaha etkili olacagını beljjtti. ginleyebilecek mi? DUNYA'dan Hisse senedi fiyatlarındaki yükselme ilk kez banka faiz oranlarını ve enflasyon rakamlannı bu ay geçti. Bir kısım piyasa gözlemcisi hisse fiyatlarındaki yükselmelerin yapay olduğunu ileri sürerken, diğer bir bölüm piyasa uzmanı ise, simdiye değin en alt düzeyde olan fiyatların birden yükselmesini doğal karşıhyorlar. Malın giderek kıtlaştığı, ancak fiyatların sürekli yukselmesinden öturü parlak bir ay geçiren hisse senedi piyasasındaki yükselme ilk kez enflasyon oranları ve banka faizlerinin üstüne çıktı. DB40 hisse senedi fiyat endeksine dahil 40 şirket esas alınarak yaptığımız araştırmaya göre eylül ayı başından bu yana hisse senetleri genel fiyat artışlarında yüzde 6.28'lik bir artış gözlendi. Hemen hemen serbest piyasa faiz oranlarına yaklaşan bu yüksek fiyat artışı, piyasada "mal" yokluğu ve talep elastikiyetinden kaynaklanıyor. Hisse senedi piyasasındaki hızlı fiyat gelişimle Hisse senetlerîndekî yükselme banka faiz oranlarmın üstünde DB40 tırmanışa geçti Eylul ayıyla birlikte hisse senetlerine karşı suren talep elastikiyeti ve pazarın daralması BD40 hisse senedi fiyat endeksini tırmanışa gcçirdi. Bir önceki haftayı 116.54'le kapatan DB40 endeksi geçen hafta içinde 3.03 puan daha alarak 119.57'ye ulaştı. Eylül ayı başından bu yana sürekli talep edilen ve fiyat gören hisse sayısı 15 ile 20 arasında oynuyor. Ay başından bu yna DB40 endeksine dahil 8 şirkete ait hisseler her hafta sürekli fiyat görürlerken, 9 şirkete ait hisselerde ise iki kat fiyat yükselmesi görüldü. Bir önceki hafta 18 şirketin hisselerinin değer görüp iki hissesinin fiyatlarının düştüiü piyasada geçcn hafta hiç bir düşüş görülmedi. Uluslararası Çimento İtluılat ve Ihracatçılarınm toplantısı bugün ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Uluslararası Çimento ve Çimento mamulleri ithalat ve ihracatları bugün Isianbul'da toplanacaklar. Gelişmekte olan ülkeler Uluslararası Kamıı Ticari Kuruluşları Birliği (ASTRO) ile Türkiye Çimento ve Toprak Sanayii'nin (ÇtTOSAN) ortaklaşa düzenlcdikleri toplantıda, uluslararası çimento ve çimento mamüllcri ihracat ve ithalatçıları bir araya gelecekler. Toplantıya ASTRO üyesi ülkeler ile diğer gelişmekte olan ülkelerin kanıu vc özel sektor licaret kuruluşları temsilcileri ile ülkemizdeki sektör temsilcileri katılacak. Toplantıda, gelişmekte olan ülkelerin çimento ve çimento mamulleri ticaretinde karşılaştıkları güçlükleı ile nakliye, navlun ve benzeri sorunlar tarlışılacuk. DB40 Hisse Senedi Fiyat Endekslnin Haftalık Gelişimi 119.57 rinin yapay olduğunu savunan bir kısım piyasa gözlemcisi, fiyatların yukselmesindeki ana etkenin belli başlı malların piyasadan çckilmesine bağlıyorlar. ö t e yandan, hisse senedi fiyatlarındaki artışın objektif nedenlerden kaynaklandıgım öne süren diğer bir kısım piyasa uzmanı ise bugünlcrde bulunmayan herhangi bir malın piyasaya suıulmesi durumunda parçalı veya paket halinde piyasanın bu malı massedebilecck kudrette olduğunu öne suruyorlar. Uzmanlar, yüksek ama gerçekçi olduğu takdirde piyasanın şu anda massedip yutabileceği mallardan şu örnekleri verdiler: Çelik Halat, Kordsa, Akçimento, Anadolu Cam, Doktaş, Cîübre Fabrikaları, Kav, Koç Holding, Olmuksa, Plaslifay, Sifaş ve Türk Siemens. Çek Ihsası 3 ekimde \ yiırurlüge gırıyor ANKARA, (a.a.) Çeklç ödemelerin duzenlenmesi ve çek; hamillerinin korunmasına ilişkin kanun, 3 ekimde yürürlüğe girij yor. Bu tarihten itibaren, bankaı lar çek karnesi verdikleri müşte J rilerinin açık kimliklerini Merkez Bankası'na bildirecekler, 3 arat lık tarihine kadar Türkiye'de çek karnesi sahiplerinin kayıtları Mcrktv Bankası'na aktarılmış olacak. Kanunla, çek sisteminin 3 ekim tarihinde yürürlüğe girmesi ongörülen düzenlemeleri şöyle; • Bankalar, çek karnesi verf dikleri muşterilerinin açık kimliklcrini Merkez Bankası'na bildireceklcr. • Yeterli karşılığı olmadığı için kısmen veya tamamen ödenemeyen çekleri keşide edenlerden bü» tün çek karnelerini geri vermeleri istenecek. İlgili banka, bu durumda olanlara bir yıl süreyle de çek karnesi vermcyecek. Bu koı nudakı ihtarın yapılmasından sonra hesap sahlbi, yedi işgünij içinde çek tutarının karşılıksÇ bölümunu yuzde 10' fazlasıyla bankaya yatırırsa, hakkında işlem yapılmayacak. Bu durum bir yıl içinde en fazla iki kez tekrarı lanabilecck. • Bankalar, çeklerin karşılıki sız çıkması durumunda olayı ya! zıyla Meı kez Bankası'na bildirecekler. l • Bankalar, karşılıksız çek\e, rin 20 bin liraya kadar olan bö1 lümünu ödemekle yükünılü ola^ caklar. ! • Kanıına uymayan bankalaı ra para. çek kc>idc edenlere ha[ pis ccva.sı \cııleb,ilpcek. Koruma Tarun^da sermaye tezyidi İlk sermaye tezyidi haberi geçen hafta Koruma Tarım A.Ş.'den geldi. Sermaye Piyasası Kurulu Başkanlığı'ndan aldığı izinle kayıtlı sermaye sistemine geçen şirket 1 milyar 575 milyon olan ödenmiş sermayesini kayıtlı sermaye tavanı olan 2 milyar 250 milyona çıkarıyor. Bir zamanların flaş kâğıdı olan Koruma Tarım sermaye arttırımına rağmen piyasada aşırı talep görmeyen kâğıtlar arasında. Ancak, Koruma Tarım hissedarlarına ufak bir uyarıda bulunmak isteriz. Koruma Tarım'ın ürettiği malların gelecek yıldaki ithalat rejimindeki akibetini takip etsinler ve bu şirketin üreıtiği malların maliyetlerinin dünya piyasalarındaki fiyatlarıyla kıyaslasınlar. Yasaya uymayan bankalara para, çek keşide edenlere hapis cezası \ verilebilecek. 23 30 AOustos 13 2027 Eytul GATT ülkeleri bugün toplanıyor VVASHINGTON (ANKA) Dünya ticaretine ilişkin olarak gelecek yıl da GATT çerçevesinde görüşmelerin yapılmasını arUu eden Birleşik Amerika'nın çağrısı üzerine örgüt üyesi ülkelerin ticaret bakanları hazırlık görüşmelerinde bulunmak üzere bugün bir araya gelecekler. Birleşik Amerika Ticaret Temsilci Yardımcısı Charles Blum, konu ile ilgili olarak Kongre'ye bilgi verirken, bugün yapılacak özel toplantının GATT ülkelerinin, uluslararası ticaret sorunlarının çözümlenmesi yolundaki isteğinin bir kamtını oluşturacağını öne sürdü. Çelik Halat'ın kayıtlı Hermayesi 5.4 milyar lira Geçen perşembe guniı olağanüstü genel kurul toplantısı yaparak kayıtlı sermaye sistemine geçmeyi kararlaştıran Çelik Halat'ın kayıtlı sermaye tavanı 5 milyar 400 milyon olarak saptandı. Bu arada, şirketten edinilen gayrı resmi söylentilere göre en geç yılbaşından sonraki aylar içinde sermayesini yarısı bedelli, yarısı da bedelsiz olmak şartıyla yüzde 100 artıracağı haber alındı. Bu yuzden Çelik Halat hisscdarlarını uyarır ve hesaplarını hem bu verilere hem de 1986'da yapımına başlanacak Fatih Köprusü hakkında edinecekleri bilgilerle birleştirerek yapmalarını salık veririz. Fransa, AET'yi tehdit ediyor BRÜKSEL (a.a.) Fransa, Güney Akdeniz ülkelerinin AET'ye yaptıkları ihracat gözetilmediği takdirde, tspanya ve Portekiz'in üyeliklerini onaylamayacağı tehdidinde bulundu. Avrupa Ekonomik Topluluğu'nda (AET) kararlar oybirligiyle alındığından, Fransa'nın onayının eksikliği, bu ülkelcrin AET'ye üyeliğini geciktirebilecek. Fransa, söz konusu ülkelerin AET'ye girişinin Fas ve Tunus gibi Güney Akdeniz ülkelerinin ekonomilerinde kötü sonuçlar doğuracağım, buna bağlı olarak Güney Avrupa'nın güvenliğini tchlikeye sokabilecek politik kargaşalar meydana gelebileceğini savunuyor. Edirne'de çeltik hasadı başladı EDİRNE (Cumhuriyet) Edirne'de çeltik hasadına başlandı. Türkiye'de üretilen çeltik ürününün yüzde 28'inin elde edildiği Edirne'de, bu yıl kuraklık dolayısıyla rekoltede önemli ölçüde düşüş bekleniyor. Hasadın ekim ayı içinde tamamlanacağını belirten yetkililer, Edirne'de bu yıl yaklasık 145 bin dekaı alanda çeltik ekiminin yapıldığını bildirdiler. Edirne'de gecen yıl 170 bin dekar alanda çeltik ekiıni yapılmış, 76 bin ton ürün elde edilmisti. DÖVİZ KURLARI Dövızin Cınsı 1 ABD Doları 1 Avustralya Doları 1 Avusturya Şilini 1 Batı Alman Markı 1 Belçika Frangı 1 Fransız Frangı 1 Hollanda Florini 1 jsveç Kronu 1 İsviçre Frangı 100 Italyan Lireti 100 Japon Yeni 1 Kuveyt Dınarı 1 Sterlin 1 S.Arabıstan Riyalı Döviz Ahş 542.20 374.44 28.99 202.70 9.99 66.45 180.13 67.52 247.58 30.06 247.58 1826.18 762.88 148.53 Dövız Satış 547.68 378.22 29 28 204.75 10.09 67.12 181.95 68.20 250.06 30.36 250.08 1844.62 770 59 150.03 Efektıf Ahş 542.20 355.72 28.99 202.70 9.49 66.45 180.13 67.52 247.58 28.56 235.20 1734.87 762.88 141.10 Efektıf Satış 553.04 381.93 29.57 206.75 10.19 67.78 183.73 68.87 252.53 30.66 252 53 1862.70 778.14 151.50 Hektcuş tetnettü ödemeyv başladı Haftanın ilginç gelişmelerinden biri de Hektaş'ta oldu. Hemen hemen en geç lemettü ödemesini gerçekleştiren şirket, geçen haftadan itibaren temettü ödemelerinc başladı. Şirket, 300 milyon olan sermayesini ikisi bedelli, biıi bedelsiz olmak şartıyla 1 milyar 200 milyona çıkarııken iki adet bedelli arttırımı 2413 lira olan temeiluııun 2000 lirasını mahsub cderek gerçekleştiriyor. ABD'den Nepalli kadınlara 1.5 milyon dolar KATMANDU, (ANKA) Birleşik Amerika', Nepalli kadınlar için 1 milyon 550 bin dolar tutarında bağış yaptı. Nepal hükümetine iletilen bağış çekinin, Nepalli kadınlara yönelik olarak düzenlenen bilgi ve beceri kurslarının finansmanında kullanılacağı bildirildi. Nepal hükümetinin düzenlediği bir program uyarınca, özellikle kırsal yörelerdeki kadınların eğitimi için, mesleki eğitim kursları açılacak.