Katalog

18 AĞUSTOS 1985 KÜLTÜKYAŞAM HAYVANLAR İSMAH GÜLGEÇ H MESKENiM U CUMHURİYET/5 BİLİMTEKNİK DÜNYASENDAN VEHBÎ BELGÎL Yakıt olarak ışık kullanan taşıtlar Güneşin günün her saatinde aynı etkide olmaması, bu güçten yararlanmayı zorlaştırıyor. olarak, "güneş ışıgını yalut diGüneş ışığı ile Manş ye kullanan taşıtlan" gösterebiDenizi'ni geçen ilk liriz. Bunlardan biri bir uçaktır, uçak 1981 1981'de îngiitere'den Fransa'ya Manş'ı geçmiştir; öbür ikisi ototemmuzunda mobildir. Bunlann da birincisi denenmiştir. Bunda 1982 aralığında Avustralya'da, uzayda güneş ikincisi 1985 haziramnda Isviçgücünden yararlanma re'de başarı ile denenmiştir. yolları örnek 1) Işık yakıtlı uçak Güneş ışığı ile Manş Denizi'almmıştır. Uzaya ni geçen ilk uçak 1981 temmubugüne dek fırlatılan zunda denenmiştir. Bu deneme hemen bütün hakkında, 20 Temmuz 1981 taaraçlarda iep güneş rihli "Time" dergisinde resimli acıklama yapılmıştır. Biz olayı ışığı elektrik gücüne 26 Temmuz 1981 tarihli yazunızçevrilmiştir. da vermiştik. "Doğa bütün işini güneş gücü ile yapıyor. lnsan neden yapamasın? "Petrol fiyatının 1974 başında birden dört kat artınlması üzerine akla ilk gelen soru bu oldu. Denizleri buhar biçiminde göklere kaldırıp sonra yağmur, kar... bıçiminde yere döken; bunlarla nehirleri, ırmaklan çağlatan; bitkileri yeşerten; bunlarla da hayvanlara yiyecek sağlayan; dört mevsimi belirleyen; rüzgân estiren... hep güneş gücü değil mıydi? Aynı güç evleri niye ısıtmasın, fabnkaları neden çalıştırmasındı? Çamaşınmızı, incirimizı, üzümümüzü, pastırmamızı güneş kurutmuyor muydu? Mikroplann çoğunu guneş öldürmüyor muydu? (Güneş giren yere hastalık girmez) Ama, bu güçten yararlanma söylendiği kadar kolay değildi. Bulutlu havalar; gündüz 10'a kadar azar azar artan, öğleden sonra gittikçe azalan sıcaklık, yararlanmayı sınırlıyordu. Baa fırmalann dağ tepelerindeki karlar arasında çalıştırdıklan güneş sobaları da ya istenen sonucu 20 günde 4000 km. yakıt olarak güneş ışıgını kullanan ilk kara taşıtı 1982 yılının aralık ayında Guney Avustralya'da Perth ye Sydney kentleri arasında denendi. Perth kentınden yola çıkan taşıt 20 gün sonra Sydney'e ulaşabildi. Bunda, uzayda güneş gücünden yararlanma yolları örnek ahnmıştır. Uzaya bugüne kadar fırlatılan hemen bütün araçlarda hep güneş ışığı elektrik gücüne çevrilmiştir. Duran ve dönen uydularda, haberleşme uydularında da hep bu güçten yararlanılmıştır. Şöyle: Bazı cisimler, üzerlerine düşen güneş ışıgını elektrik akımına çevirir: Silikon, selenyum.. gibi. Işık ne kadar çoksa akım da o kadar çok iirer. Akım ya doğrudan doğruya elektrik motorlarını çevirmede, ya da su ısıtmada kullanılmıştır. Isınan, kaynayan suyun çıkardığı buhar, buhar makinelerini, bunlar da elektrik motorlannı çevirmiştir. Işığı elektriğe çeviren araçlara bugün "photovoltaic cell" deniyor (ışıktan elektrik üreten hücre anlamında). Deneme başarıya ulaşmıştır. Fakat, nedense, dünya basını, bu ilk olaya, gereken önemi göstermemiştir. 2) Işık yakıtlı kara taşıtı Yakıt olarak benzin değil de güneş ışıgını kullanan kara taşıtı, 1982 yılının son ayında, Güney Avustralya'da, Perth ve Sydney kentleri arasındaki 4000 küsur kilometrelik yolda denenmiştir. 19Aralık 1982 tarihinde Avustralya anakarasının güneybatı ucundaki Perth kentinden yola çıkan taşıt tam 20 gün sonra, 7 Ocak 1983 günü, Güney Avustralya'nın doğusundaki Sydney kentine ulaşmıştır. Bunda, elektrik akımını, 720 güneş hücresi vermiştir. Hücreler, bir dikdörtgen üzerine yanyana dizilmiş, sonra diktörtgen, dam gibi taşıtın üzerine oturtulmuştur. Sessiz Başaran (The Quiet Achiever) diye adlandınlan taşıt saatte ortalama 25 kilometre yol almıştır. Bir petrol şirketinin verdiği 45.000 dolar (25 milyon TL) ile gerçekleştiriien olaya da Manş'ı geçen ilk uçak örnek olmuştur. 3) Işık yakıtlı Giimüş Ok Üçüncu deneme, Gümüş Ok (Silver Arrow) diye adlandınlan ve 432 güneş hücresi ile çalıştınlan bir araba ile Isviçre'de yapılmıştır. Ancak, araba her saat başı durup akülerini doldurmak zorunda kalmıştır (Her dolduruş 3 saat sürmüştür). Tabii, bunun için de, seyahatin kızgın güneş altında yapılması gerekmiştir: Avustralya'daki gibi. Aralık ocak aylan Avustralya'nın temmuz ağustos aylan sayılır. Bu seyahat da 85.000 dolara mal olmuştur (45 milyon TL). Bu kadar paraya bu sonuç çok pahalı ve mütevazi görunmektedir. Ama unutmamalıyız ki benzinli ilk taşıtlarda da bundan öteye bir sonuç alınamamıştı: Francis Birtles 1912'de yine Avustralya anakarasını, bir uçtan öbür uca, 28 günde geçmişti (Işık yakıtlı araba ile 20 gün). Hayatta her şey böyle çelimsiz adımlarla başlayıp devleşmiyor mu? 528 66 29526 10 00/412 KİM KİME DUM DUMA BEMÇAK vermiyor, ya da çok pahalıya mal oluyordu. Kaldı ki, güneş gücunden yararlanacak aracın, saat şaşmazlığı ile güneşi izlemesi gerekiyordu. Işte başhca bu nedenlerle güneş gücunden yararlanma olanaklan bugüne kadar fazla gelişmemiştir. 3040 bin dolara (1,52 milyon Türk Lirasına) mal olacak bir güneş sobası kimin işine yarar? Fransa'nın Pirene dağlarında kurduğu Odeillo güneş fınnı da, yıllardır çalıştığı halde, yine aynı nedenle. "niimune1Iikten öteye geçememiştir. Şu nu hemen ekleyelim ki, bu sözler, "güneş gücünden yarartanılamaz" anlamında değil, bu konuda daha pek çok araştırma, deneme yapılması gerektiği anlamındadır. Güneş gücünden yararlanılan alanlar bugün için de vardır: Uzay araçlarında güneş gücü kullanılmaktadır. UCUN UCUN ÇALIŞMALAR Evet, evleri, apartmanlan ısıtacak, fabrikalan çalıştıracak güneş santrallan henüz yapılamamıştır. Fakat, konu üzerinde yer yer cahşmalar vardır. Örnek PİKJNİK PtYALE MADRA Kısa... Kısa... Aşının yararı Amerikan Halk Sağhğj Dergisinde yaytmlanan bir raporda, aşının yarannm daha somutlaştınlması için sayılar verilmiş. KızamıkKabakulakKızamıkçtk karma aşısı yüda 1.5 milyar dolar (806 milyar TL) tasamıf sağhyor. Şöyle: Aşüar sayestnde 3.5 milyon çocuk hastahktan konmuyor. Bıl kadar çocuğun kızamık, kızamıkçık, kabakulak gibi hastahklara yakalandığmı bir duşünelim: tuıç parası, doktor parası, öleceklerin cenaze masraflan, özel bakım masraflan, hatta hastane masraflan hesaba giriyor. Bunun dışında, çok kez sakathk yapan bu hastahklann vurduğu çocuklar yaşamlan boyunca özel bakmta gereksinme gösteriyor. Bu da masrafa yol açıyor. Başka bir deyişle, bizde yapıldığı gibi, sadece bu hastalık lardan ölen cocuklann sayısım belirtmekle if bitmiyor. Karma aşı, Amerika'ya, yılda 100 milyon dolara mal oluyormuş. Bunu hastahklann yol açtığı 1.5 milyar dolar masrafla karştlastınrsak durum bütün açıkhğı ile ortaya çıkıyor. Bu sayılar bizdeki durum için flkir verebüir. hel Carson (19071964). Kendisi 57 yıllık fani yaşamını boşuna harcamadı, Sessiz tlkbahar (The Silent Spring) adlı bir kitap yazdı. Yazar bunda ekinleri zararlılardan korumak, hastalıklan ö'nlemek için rasgele kullanılan böcek öldüruculerin doğadaki canlı dengesini bozup pek çok yararlıyı da öldürdüğunü; önlem aunmazsa bundan insaniartn zarar göreceklerini; zararhlarla savaşmak için kullanılan kimyasaUann bütün canhlan tehdit ettiğini gösterdi. Yapıt bir anda en çok okunan kitap oldu. Kitabın etkisiile pek çok önlemler almdı. Ekoloji denen çevrebilim biraz da onun etkisi ile bilim haline geldL HIZU GAZETECİ NECDET ŞEN Bebek sağlığı Uzun süre güneşte kalmış arabanın arka koltuğuna bebeklerin rasgele yatınlması zararlıdır. Koltuğun kumaşu yahut, bebeğin düşmemesi için bağlanan kusak, çok kızısmış olabilir. Bebeğin cildı çok yumuşak olduğundan bu sıcakuktan pişebilir. Pişmese bile sırf sıcak hava, yavruyu olumsuz etkiler. Bebeklerle ilgili başka bir yanlış da gözlerinin güneşe bakmasıdır. Durmadan güneşe, hele kızgın güneşe bakan bebeğin gözü zedelenebilir. Aynı şey her türlü sert ışık için de söylenebilir. Bellekli çep telefonu Şimdi cep telefonlan çıktı ya? 510 kilometrettk, batıda 100 kilometrelik çapta bir daire içinde size kim telefon ederse cebinizdeki telefon hemen çahyor. lsterseniz açıp cevap veriyorsunuz. Istemezseniz, telefon, sizitı sesinizle, numara, adres bırakılmastnı istîyor ve verileni beüeğine geçiriyor. Sonra, siz işinizin olmadığı bir zamanda sizi arayan numaraya telefon ediyorsunuz Böyiece, yanüs numara çevirip de ikide bir sizi rahatsız edenlerden kurtuluyorsunuz, Ruşen Eşref Ünaydm, Damla Damla 'sında şöyle der: "Ressam gider, resmi kahr / Şair ölür, şiiri kalır / Mimar yıkılmış, yapısı ayakta / Bestekâr susmuş, besteler kulakta / Bu dünya hep yaratılmışlann dünyası mı ki yaratanlar birer birer göçüp gidiyor?" Yazanmıtın bu sözlerinde karamsarhk okunuyor. Evet, dünya fani. Amainsan iz bırakmasım çok iyi bilen bir varlık. Hammurabi'den bu yana 4.000yü, Aristo'dan bu yana 2300 yü geçmiş. Ama biri yasalan, öbürü yapıtlan ile her gün aramızda. Aynı şey daha binlerce ölümsüz için de söylenebilir. Böyle iz bırakanlardan biri de Amerikau biyoloji bilgini Bayan Rac Bazı karşuaştırmalar tz bırakanlar Geçenlerde Amerika'da yaytmlanan bir isıatistiğe göre, 1979yüuıda bu ülkede her bin kişiye 636 televizyon görüntü aygıtı düşüyormuş. Aynı tarihte durum Ingiltere için 394, Avustralya için 383, Sovyetler Birliği için 89, Mıstr için 32, Hindistan için 1 imiş. Araba sayısı bakımından da durum şöyle: Amertka 'da 1.8 kişiye bir araba; A vustralya'da 2,3 kişiye bir araba; Japonya'da 4.6 kişiye bir araba; Fransa'da 2.6 kişiye bir araba, Meksika 'da 14 kişiye bir araba, tran 'da 31, Mısır 'da 95 Hindistan'da 785, Çin'de ise 14.402... Ağız hastalıklanna karşı bebeklerin hangi yaşta diş hekimine götürülmesi uygun olur? Amerika 'nın Iowa Üniversitesi Bebek Ağız Sağlığı Kliniği Başkanı Dr. Stephen Goepferd'e göre, en geç bir yaşında iken; bebek daha 10 ayhkken ağız hastabğına yakalanabiliyor. Bebeğin bu yaştan itibaren dişçiye gotürulmesinin başka bir yaran da şöyle belirtilmekte: Çocuk daha küçuk yaşlarda dişçiye götürülürse dişçi ve diş araçlan korkusunu yener. Dişçiler ve bebekler TARİHTE BUGÜN MÜMTAZ ARULAN 18 Ağustos f£48'O£ 8UGÜH, 18. OSIUAA/U PAPlŞAHI I8ZAH/M İDAM BPiLDİ.. YÖNETTMM IYİCB KoriM.eÇME£ı', YOLSU2LUKLAR VE HAKS/2 \Z£BGlLEK/N A8TM/I£/, BU ARAM PAPİŞAH/N AKJL DEAJGSSİNIN BOZUKLUSU NEP£NIYLE,OCAK AĞALA8I EYLBME GEÇBRSK ULEMA ÎLE /ŞBİ/SUSi YAPTIUkR. SAD#A ZAMIN OemDAM K4U>tRtLMAS(YLA BAÇLAYAM GİtiÇttorSULrAN İBEAHIM'İN TAHTTAN INPİ£İL MESlYLE S.Ü&PÛ. YBHİNE 6 YAŞtNDAKİ OİLU m..MEHMET(AVCl') GEÇlZtLŞN İBZAHIM, SA&ıy. M HAP£EDİU>İ. BlR&Ç SÛN SOMGA DA, Ş£YHÜÜSLAMDAN AUNAN FETVAYLA İDAMl KARARLAÇn&U>l. CELLAr KAİSA ALİ VE Ç/SAĞI TARAFtNPAU BOĞULAN İBRAHlM, SON AMA PEĞIN £>l/Z£NMrÇTİ. GALERİLER DELİ İBRAH/M'İN SONU! 'YAZ NOTLARI" HCısrev Gerede Cad 126 Tesvıtaye ISTANBUL Tel 1*1 2711 •ilMITtAUrtSİ AEDFA NN DİVAN ^ y Antikalannız, mücevkerieriniz, SEZON SONUPERAKEFOESATISARINA BASIAMIŞTIR. sanat değeri olan eşyaıannız ve Anadolu Medenıyetlen desenlen ile bezenmış elışi MUM BATIK kupon kumaş, bluz, tışort, her türlü kitaplannız için... MÜZAYEDE SALONLARI isıansuL H mnımARi SADHVİ nnonlm fİRHETİ Her PERŞEMBE saat 14.00 HALIKİLJM Yerebatan Cad No 37 Cağaloğlulstanbul' Teı 526 43 89 heybe, eşarp Cumartesıvepazargunlerntesatışlanmız surmektedır Kucukayasofya Cad No 35 SultanahmetIST Tel 527 47 09 Feyzan Sanat Galerisi Kjrma Sergi Mehmet Pesen Salih Acar Ruzın Gerçin Tomur Atagök Rezan Şenocak Nuran Eruysal Türkben Feyzan Atoybeyoğlu GÜZEL SANATLAR YETENEK SINAVLARINA KATILACAK ADAY ARKADAŞLAR Tum bölumlere yonelık haffa ıçı ve hafta sonu helandırılmış resım çaiışmaları surmektedır USS ıkıncı aşama sınavında en az 300 puan alan adayların ayrıntılı bıtgı ıçın bir an once başvurmalannı rıca ederız tes\'ikıve sanat galerisi Her türlü eski resim alınır AMı ipetcCaldesı « 1 Teşvıtaye ISTANBUL 141 04 58 15 EyMİ istasyon sanat evi sanat külrür ve eğitiminde ilk özel aterye M.ıvka PJLI, MJV1».ICJIİ F^.ıku. IM GALERI ILANLAPI HER GUN BU KOSEDE Dün ilimizde biri Halk Partisi Üsküdar kurulunda diğeri de Fındıkhda Güzel San 'atler Akademisinde olmak üzere iki resim sergisı açılmıştır. Üsküdar Halk Partisi binasında açılan sergi sırf amatörlere mahsus eserlerden mürekkebdir. Bunlann arasında ressam Cevadın da 50 YIL ONCE Cumhuriyet tablolan bulunmaktadır. Sanat Ekserisi taiebe olan bu hareketleri amatörler sergisinde 80 kadar 18 Ağustos 1935 aid eserlerden ibarettir. Bu sanatkâr da şimdiye kadar hazırladığı 80 kadar eserini böyle bir sergi halinde teşhir etmeğe teşebbus etmiş ve bu sergiyi hazırlamıştır. Her iki sergi birer hafta açık bulunacaklardır. 1935 1985 fınncılar anlaşamamaktadırlar. Nihayet İlbaylık, Parti ve Uray, müştereken bu işi tetkike başlamışlardır. Bir komisyon, tetkikat yapmaktadır. Şikâyetçi olanlar, fınncılardır. Ayni zamanda halk cephesinden bir ekmek pahalılığı mevzuubahistir. Buğday piyasası düştüğü halde fabrikalar, un fıatlerini kırmamışlardır. yağlı ve suluboya ve 40 tan fazla da dekoratif eser bulunmaktadır. Üsküdar muhitinde güzel sanatlere aid hareketler uyandırmak maksadüe açılan bu sergi çok rağbet görmüştür. Güzel San 'atler Akademisinde açılan sergide bahriye mütekaidlerinden ressam Arife Halk ekmeği Izmir (özel) Şehrimizde bir ekmek derdi vardır. Fabrikacılar ve uncularla, İLAN ÇATALCA SULH HUKUK HÂKtMLİĞİNDEN Çatalca Sulh Hukuk Hâkimliği'nin 26.3.1985 tarih 1985/100159 numaralı ilaını ile Çaıalca ilçesi Hadımköy Cilt: 030/02, Sayfa: 11 ve Kütük 98'de nüfusa kayıtlı Huseyin kızı 1328 doğumlu Sadberk Erden'e vasi olarak atanan Rıdvan ö g e yine aynı mahkeraenin 11.6.1985 tarih ve 1985/100159 sayıu ek karan ile değiştirilerek mahcur Sadberk Erden'e Çatalca Nakkaş köyunden ojlu Hüseyin Erden vasi tayin edilmiştır. Kamuya duyurulur. 14.8 1985 Basın: 10601 DUZCE 1. ASLIYE HUKUK HÂKİMLİĞİNDEN Dosya No: 985/153 Davacı Neriman Kurt vekili tarafından davalı Isa Kurt aleyhine ikame olunan boşanma davasında; Davalı Isa Kun'un Düzce Uzunmustafaköyu Aşık Çıkmaz Sok. No: 7 olarak bildirilen adresıne tebligat çıkartılmış, ancak davaünın kacak olduğu gerekçesi ile tebligat bila tebliğ iade edilmekle adresi zabıtaca araştınlmış ise de davalının adresi bulunamadığından bu defa ilanen tebligat yapılmasına karar verümiştir. Duruşmanın bırakıldığ] 11.9.1985 tarih ve saat 10.45'te bizzat duru^nada hazır bulunmanız veya kendınizi bir vekilje temsil ettirmeniz ilan olunur. lş bu ılanın davetiye yerine kaim olmak üzere ilan olunur. Dosya No: 1983/48 Davacı: Gülten Özoğlu ö z Vekili: Av. Münip Polat Davalı: Gürbüz özoğlu ö z Dava: Boşanma Davacı Gültenözoğlu Öz vekili Av. Münıp Polat tarafından davalı Gürbüz Özoğlu Öz aleyhine açılan boşanma davasının yapılan açık yargüaması sırasında davalının adresi tespit edilemediguıden dava «> • dilekçesi ile duruşma gününun ilanen tebliğine karar verilmistir. «q Adı geçen davalının duruşmanın atılı bulunduğu 31.8.1985 tarihli M dunışmada hazır bulunması veya vekil ile temsil ettirmesi gerektiği e nin duruşma günü ve dava dllekçesinin tebliğine kaim olmak uzere e3 0 ilan olunur. OLTU ASLİYE HUKUK HÂKtMLİĞİNDEN BAYBURT ASLIYE HUKUK MAHKEMESİNDEN 1983/419 Davacı Sosyal Sigortalar Kurumu Genel Müdürluğü vekili avukat Aydoğan Kurt tarafından davalı Başyurt Bayraktar köyunden Burhan Akçelik ve Köy lşleri Bakanlıgı aleyhine açnuş olduğu tazminat davasının mahkememizde yapılan açık duruşması sırasında: Davalılardan Burhan Akçelik'in bütün aramalara rajmen adresi tespit edilip adına davetiye tebliğ edilemediğinden ilanen tebligaı yapılmasına karar verilmistir. Durusmanın bırakıldığı 16.10.1985 günü saat 11.00'de duruşmada hazır bulunması veya bir vekil marifeti ile kendısini temsil ettirmesi H.U.M.K.'nun 213'ncü maddesi gereğince meşruhatlı davetiye yerine kaim olmak üzere ilanen tebliğ olunur. Basın: 22566