Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
6 ARALIK 1985 HABERLERİN DEVAMI CUMHURİYET/13 (Baştarafı 1. Sayfada) den oluşan bır heyetın bu konuda "araştırma ve soruşturma" açmasını ongoruyor. Darbeye yol açılmasmda kımın sorumlu olduğu, hangı şartlar altında ve neyı ongörduğünun anlaşılmasını amaçlayan "Araştırma Soruşturma Heyeti", nıtbesı, mevku ne olursa olsun her bır Yunanlıyı "sorguya çekme ve resmi belgeleri gorme" yetkısıne sahıp olacak Yunanıstan'da "Kıbrıs dosyası" olarak bılınen araştırma konusunun onumuzdekı ocak ayında parlamento gundemıne getırıleceğı,Parlamento Başkanı Yannis Alevras tarafından açıklandı PASOK mılletvekılen 1984 yılında da aynı ıçerıklı bır onerge>ı sunmuş, ancak KıpriyanuDenktaş zırvesınde "umit ışığı" gorduklen ıçın onergelennı bekletmeyı yeğlemışlerdı OLAYLARBN ARDENDAKI Mıtterrand'ın bu beklenmedık açıklaması, Bruksel'de şaşkınlıkIa karşılandı Bruksel muhabırımız Hadi Uluengin'ın goruştuğu bazı AET dıplomatık mısvonlan, Fransa'nın bu konuda şımdıye kadar kendılerıne hıçbır bılgı vermedığını belırttıler ve genelde Mıtterrand'ın gırışıminı "yersiz. zamansız ve şupheli" olarak değerlendırdıler Belçıka Dışışlen BakanlığYna yakın kaynaklar, konunun kendılerıne aktanlması durumunda buna karşı çıkacaklannı, Almanya ve Ingıltere'nın de aynı yolu ızleyeceklerını belırttıler Tasanyı kaCUNEYT ARCAYUREK yazıyor bul etme eğılımındekı ulkeler yapıyordu, ne vapacaktı, butun olarak Yunanıstan, Hollanda, (Baştarafı 1. Sayfada) lup daha canlı, daha guçlu bır bunlar askıda kalan sorulardı Danımarka ve Luksemburg saUlusal sorunlarda Meclıs tumuy yılıyor Tutumlan şımdılık bılınbunyeye sahıp olduktan sonra, butçeyı değışık bır gözle ırdelı le dışlanmış, basmda çıkan kımı meyen ıkı ulke ıse Italya ve yor. Partı bunyesındekı çeşıtlı haberlerın ışığında bır değerlen İrlanda Edınılen bılgılere gore Mıtterkadameler arasmda 200 kışılık dtrme vapma zorunluğu doğ rand'ın bu açıklaması, Nobel bır çalışma grubu, butçeyı dıdık muştu Cumhurbaşkanı Evren ıse, ödulu sahıbı 4 Fransız büım adadıdık edecek, ıç ve dış sorunları butunuyle ortaya koyacak hazır Dışışlen Bakanının verdığı bılgı mmın Mıtterrand nezdınde yaplık ıçınde HP'nın Necdet Calp lerın bır bolumunun "kendisine mış olduklan bır gınşımle yakınozel" dıye adlandırıldtğını soy dan ılgılı. Bu büım adamlan, onyönetımındekı "devlet partisi" anlayışı gıderek bırakıltyor, luyordu Mıllet Meclısıne verılen cekı hafta Elysee Sarayı'nı zıya"halkın partisi" olmanın hazır bılgının dışında, muhalefetle dış ret ederek,"Ermeni sovkırısorunlarda bır dıyaloğun surup mı"mn "artık uluslararası lıklan yaşanıyor. platformlarda tartışılmasının zaAydın Cuven Curkan 'ın gıttığını sanıyor olabılırdı Ekonomıye kendını kaptırıp manı geldiğinı ve bunun insani "Her şeyden once parlamentoyu canlandırmak ve gerçek hu gıden Özai'ın, dış sorunlan bı bir gorev olduğnnu" Mıtterviyetine kavuşturmak" dıye lerek mı hafife aldığı, yoksa uze rand'a bıldırerek desteğını ısteözetledığı yenı atılımın butçede rıne pek duşmedığı ıçın sorunla dıler Bunun uzerıne Mıtterrand somut bıçımde gözler önune se rın hangı ölçeklere vardığının da konuyu AET zırvesıne getırpek farkında olmadığı kulısler meye soz verdı Ancak Mitterrılmesı olası Gurkan, "Bakmız iki yıtlık de tartışıltyordu. Son gunlerde rand, gundemın yuklu olmasıngeçmişe. Onca tasarı geçerken Ermeni sorununa Moskova ıle dan konuyu zırvede açamadı, ASAP'tan kendi adına soz iste Washtngton 'un belırgın bıçımde bunun yerıne basın toplantısınyen beş miUetvekili goremez eğılmesı, kımı noktalarda koşut da açıklamasını yaparak önerısiniz" derken, özal'ın parla çızgtler sergılemelerı de ılgınçtı sını AET dışışlen bakanları topmentoyu çalıştırma yerme, uygu Fransa Cumhurbaşkanı Mıtter lantısına getireceğmı duyurdu. Bruksel'dekı yetkıhler, Mıtterladığı yöntemın sakatlığma ışa rand'ın konuyu AET'ye götureret edıyordu Curkan, bu olum ceğı haberı, dun kuşkuları, kay rand'ın bu gırışıminı seçım arısuz gorunusu sılmenın peşınde gıları daha alevlendırıyor, Sevr fesınde bır "siyasi vatınm" olaGurkan 'la kısa bır soyleşı yap Anüaşması'nmyenıden sahneye rak değerlendırdıler tığımız dakıkalarda, Dışışlen ıtılmesı olasıiığı uzerınde tartış ÖZAL'IN SÖZLERİ Komısyonu 'nda, ' 'Ozal uygula malar gözlemyordu başkentte. Başbakan Turgut Ozal, dun Bu gelışmeler ışın bır cephemalannın yeni bir orneği" sersıydı Ötekı cephede 1983 'te ku Çankaya Koşku'nde Cumhurgılenıyordu Kanada ıle ımzalanan nukleer santral anlaşması ele rulmak ıstenen sıyasal sıstema başkanı Kenan Evren'le yaptığı tık tartışılıyordu. Parlamentodahaftalık olağan goruşmeden ayalındığında, ANAP'lı uyelertn kı uçpartınm dışında kalan par nlırken gazetecılenn bu konudagöruşme yapılmadan anlaşmanm onaylanması ısteklerıyle kar tıler konusunda devletın odak kı sorularına verdığı vanıtta, şılaşan muhalefet mılletvekıllen noktalannda kımı göruşlenn de "Zaten konuyla ilgilı olarak ortada bir rapor çalışması da var. ğer kazandığmı oğrenıyorduk tepkı gosterıyordu Orneğın, SHP liderı Aydın Getirebilirler, hiçbir şey ifade etKonu, uzerınde hıçbır tartışma açılmadan geçıştınlecek cıns Gurkan'la "demokratik surecin mez. Turkiye bu konudaki duişleyişi" uzerınde söyleşen Çan şuncelerini açık bir şekilde ortaten bır konu değıldı, bır mılyar doların uzerınde kredı \e koşul kaya'ya gore, "Gelecek seçim ya koymuştur. Bu konu ile ugralanyla ılgılıydı. Eğer gereklı du lerde 1983'ten sonra doğan, şanlarla dostluğumuza da bu olyarlılık gösterılmezse, bu anlaş adından basmda soz ettiren ku çuler içinde bakanz" dedı Ozal sozlerıne devamla ABD manın gelecekte Turkıye'ye han çuk partüer yaşamlannt yitirebıgı sakmcaları getıreceğı tyıce lirdi". Cumhurbaşkanı Evren' Temsilciler Mechsı'nde de benzer ın "Turkiye'nin iki buyuk par bır tasannın gundeme sokulduaraştırılmalıydı Komısyon Başkanı Çelıkbaş ' tiyte yonetüebüeceğini" \urgula ğunu hatırlaıarak ABD ve Franla ötekı ıktıdar uyelerı, muhale yan duşunce bıçımınde hemen sa'yı bırlıkte uyarması dıkkatı fetın bu denlı masum ısteğını ge hıçbır değışıklık olmadığı goru çektı Ozal, "Bu teklifler nereden n çevınnce, SHP ve MDP'lı uye luyordu Çankaya'nın, anayasal getiritirse getirilsın, Turkiye'nin ler komısyonu bırakıp gıdıyor sınırlar ıçındekı gorevını, "par durumu degışmez. Dostluğumuülerustu bir anlayışla" surdur za bu olçuler içinde bakanz. Palardı Tabıı ANAP çoğunluğu anlaşmayı goruşmesız bıçımde, meye ozen gosterdığı sezılıyor ris ziyaretim sırasında Paris bedu Bu goruşe gore, oncekı yıl lediye başkanıyla bu meseleleri özal'ın dırektıfı yonunde kabul larda mıllı bakıye sıstemıyle sı konuştum. Umit ederim ki, Turedıp "işi bitiriyordu." Özal'ın ıkı dudağı arasına yasal partüer yaşamının yozlaş kiyefledost olmak isteyenler hahapsedılmış bır ıktıdar grubunun tığı belırienıyor, bugun ortaya reket tarzlarını ona gore ulke sorunları karşısında daha çıkan pek çok panının yenı bır ayarlarlar" şeklınde konuştu duyarlı, daha devınımlı olması genel seçımde "seçim yasasmda DIŞİŞLERİ NE DİYOR? kiyuzde 10 barajmı aşamayarak Dışışlerı Bakanlığı yetkıhlen hıçbır zaman beklenemezdı tasfiye'' olacağı duşuncesı yenı ıse Mıtterrand'ın demecmı "çok TBMM'de geçmış yıllarda da den ağırlık kazanıyordu talihsiz bir beyan" olarak rutelengörex yapmış olan parlamenterIlk kez, Çankaya goruşmele dırdıler Ismının açıklanmasını ler hemen hemen butun dengelerı altust olmuş, sıstematığı bo rının bır "monolog" olmaktan ıstemeyen ust duzey bır yetkılı, zulmaya yonelmış bır yasama çıktığını, cumhurbaşkanı ıle ana "Bu açıkca duşman bir tutumu dunyası ıle hıçbır cıddı konunun muhalefet partısı arasında bır yansıtıjor" dedı Dışışlen çevreele alınmasma olanak gormedık "dıyaloğa" donuştuğunu oğre lerı, aynca AET ulkelerı nezdındekı Turk buyukelçılerının bulerını acı dılle soyleyıp duruyor nıvorduk Meclıs kulıslerıne ılk kez de gunlerde bulundukîarı merkezlardı Gıderek alevlenen dış sorun mokratık anlayışa uygun duşen lerde gırıştmlerde bulunarak toplar, hele Ermeni olayının butun bu goruşmenm aynntıları yansı luluğun boy le bır gırışımden kaçınması gereğıne dıkkat uluslararası platformlarda gu yordu Kuşku yok, ılk kez SHP'nın çekeceklerını bıldırdıler Bu gırınun ve gundemın ılk maddesı halıne donuşmesı gozlenırken, eskı alışkanlıkları terk ederek, şımlerde, topluluğun boyle bır Özal'ın sorunları genış açıdan, devlet partısı gıbı değıl, halkın kararı kabul etmesı halınde bır devlet anlayışına uygun bı partısı olarak davranış ortava Turkıye Avrupa ılışkılennın bundan "buyuk yara alacagı" çımde ele almayışt, parlamento koyduğunu gozluvorduk goruşunun belırtılmesı beknun yucelığı fıkrıne de darbeler lenıyor vuruyordu. Nıtekım, SHP liderı Aydın (Baştarafı 1. Sayjada) MİTTERRAND NE DEMİŞTİ? Gurkan, Çankaya'da E\ren'le Maastncht'de sorguya çekılmışMıtterrand, hafta ortasında yaptığı bır saatlık konuşmanm tiTurk hukumetı de Samet As Luksemburg'da yapılan AET zır45 dakıkasını bu ana konuya lan'ın Turkıye'de kanştığı bazı te vesınden sonra gazetecılere yaplyınyordu ror eylemlerı nedenıvle yargılan tığı açıklamada, "Toplantıda ErMuhalefet, olup bıtenlerden mak uzere ıadesını Hollanda'dan meni konusunun Ortakpazar tahabersızdı Dışışlen Bakanının talep etmış ve bu >uzen Aslan rafından ele alınmasını istedim" Meclıse zaman zaman \erdığı ın, uç aylık ceza suresını doldur demış \e konuvu gundeme kovbılgıler, bır "geziprogramınm" masına rağmen, iade talebının durduğunu açıklamı^tı Mıtteraçıklanmasından ıbareıtı ABD karara bağlanabılmesı ıçın tutuk rand, konunun zamansızlık nedennle zırvede ele alınamadığııle başlatılan ıkılı anlaşma mu luluğu devam ettınlmıstı nı, bu nedenle 1617 aralık tarıh zakerelermde ne oluyor, ne bıtı karar, Hollanda Adalet Bakan yordu; hukumet başta Ermeni lığı tarafından onaşjandığı tak lerınde Bruksel Je yapılacak dışışlen bakanları toplantısı sorunu, otekı dış konularda ne dırde kesınleşecek gınhğı"na kanıt olarak gosterANKARA, (a.a.) Turk mıştı. Daha bu gezının dumanı Parlamenterler Bırhğı (TPB), tuterken Fransa Cumhurbaşka ABD Temsılcıler Meclısı çoğunnı'mn Turkıye aleyhıne AETke luk grubu liderı James VVrighl'a sımınde gırışıme geçmesı, Sayın gönderdığı telgrafta, Ermeni Tiırgut Ozal'ı yalanlamak ıçın soykınmı ıddıalannı destekleyen mıdır? karar tasarısının kabul edılmeEğer Mıtterrand'ın gınşımın mesını ıstedi. den sonuç alınırsa, Turkıye'ye TPB Genel Yönetım Kurulu, AET'mn kapısı kapanır, ya da yaptığı toplantıda konuyu göruşbu kapı açılsa bıle artık Turkıye tu Genel Yonetım Kurulu'nun o kapıdan gıremez. Bu nedenle olayın sıyasal ıçenğı dışında ekonomık boyutu da Başbakan Özal'ın gorebıldığınden çok daha buyuktur (Baştarafı 1. Sayfada) Turkıye'de olağanustu koşulDışışlen Bakanhğı yetkıhlen, larda kurulmuş hukumetın dış Fransız Buyukelçısının bugun yegelışmelerı yetennce ka\rayama nıden bakanlığa çağrılabıleceğıdığı göruluyor. Sayın Başbaka nı belırttıler nın dış polıtıkada baştan berı Başkenttekı AET ulkelerının sergıledığı tutum ağırlıktan yok buyukelçüen, Dışışlenne çağnlasun olduğu kadar cıddıyetten de rak Mıtterrand'ın tutumu konuuzaktır. Koklu bır devlet gelene sunda bügılendırildıler Buyukelğıne sahıp ellı mılyonluk bır ul çılere verılen bılgıde Turkıye'nın kenın ışlerıne, buyuk bır şırkeı bu konudakı hassas tutumu vuryönetıcısı anlayışıyla bakmak, gulandı tahhsız bır yaklaşımdır Fransa Dışişlen Bakanhğı'na öteyandan, Meclısımızın varlığına ve ağırlığına her zaman yakın kaynaklar da Parıs'ın sozkinden daha çok gereksınmemız de Ermenı soykmmını AET gunvar ıken Parlamento'da neler demıne getıreceğını doğmladılar Fransa, bu konuda henuz heroluyor'' hangı bır gırışım yapmamış olBuyuk Ataturk, Kurtuluş Sa\aşı'nı "Turkıye Buyuk Mıllet masına rağmen onumuzdekı peTMeclısı" ıle yurutmuştu Bugun şembe gunu Bruksel'de toplanaku Parlamentomuzda ıse mıllet cak olan AET Daımı Temsılcıvekıllerımız kendı dertlenne ler Komıtesı'ne soykınm ıddıaöylesıne duşmuşler kı, Turkıye1 lannı getırecek ve konunun nın varlığını ılgılendıren sorun 1617 aralık tarıhlennde Belçıka iarla uğraşmaya zamanlan yok başkentınde sıyası danışma çerçev esınde bır araya gelecek olan • • * Turk Parlamenterler Birlığı tarafından ABD Temsilciler Meclisı çoğunluk grup liderı James (Baştarafı 1. Sayfada) mamış bır derneğın çağnsı uzerıne Wright'a gonderilen telgrafîa, "Terore karşı Fransa'yo gıden Sayın Ozol, Pa olduğunu butun dunyaya ılan eden Amerıkan rıs Beledıye Başkam'yla ve Parlamento'sunun Ermeni terorunu teşvik Turkıye'de ışyapmak ısleyen bazı firmaların temsılcılerı ıle ko edeceği âşikar olan tek yanlı ve onyargüı bir karan onaylamayacağına inanmak ıstıyoruz" luşmuş, bu temaslarmı Furkıye'nın "dış dunyadaki saydenüıvor. bu konuda aldığı karar VVrıght'a gonderıhrken, bır suretı de ABD dışışlen yetkılılerıne ulaştınlmak uzere ABD'nın Ankara Buyukelçısı'ne verıldı TBP Genel Yönetım Kurulu'nun, ABD yetkılılerıne gondenlen kararında şoyle denıldı "Ermeni soykınm iddialannı destekleyen karar tasarısının Temsilciler Meclisi'ne sunuldu GERÇEK 'Ermeni cinayetlerini onaylamayın' ğunu uzuntu ile ogrenmış bulunuyoruz. Terorun karşısında bulunduğunu butun dunyaya ilan eden Amerikan Parlamenlosu'nun, Ermeni lerorunu teşvik edecegi aşikâr olan tek yanlı ve onyargılı bir karan onaylamayacagına inanmak ıstıyoruz." Aksine bir tutum, Turk diplomatlarına karşı işlenen hunharca cinayetlerin faillerini, dunya onunde mazur gostermek olacaktır. Amerika Birleşik Devletleri'nin dostluguna her zaman bu>uk değer vermiş olan Turk Parlamenlosu'nun eski ve yeni mensupları olarak Amerikalı meslektaşlanmızdan bu dostluğun yara almaması için gereken gayre Turk Parlamenterler Birliği'nden ABD Temsilciler Meclisi'ne telgraf: PASOK, ti ve ozeni gostermelerinı beklemekteyiz. Tarıh tahrif edüerek ve abartılarak ortaya alılan boyle bır iddıada, bugunku Turkiye Cumhuriyeti ve onun vatandasları muhatap tululanıazlar, tutulmamalıdırlar. Aklın bilimsel gerçeklerin ve TurkAmerikan do^tluğunun gelip geçıci du>gusal lelkinlere galip geleceginden emın olarak, yakın dostumuz ve muttefıkımiz Amerika'mn degerlı parlamenterlennın bu dostluga sahıp çıkmalarını temennı ediyoruz. Inanıyonız kı, bu yapıcı gayretler, hem barı?ı hem de TurkAmerikan dostluğunu dunva onunde bir kez daha guçlendirecektir." UGUR 1VIUMCU GOZLEM Fransa'ya sert uyarı AET dışışlen bakanlannın gundemıne alınması ıçın daımı temsilciler komıtesınden destek ısteyecek Buna karşılık Turkiye'nin de onumuzdekı gunlerde "bir diplomatik saldm" başlatacağı ve AET başkentlennde tasannın dışışlen bakanlannın gundemme alınmamasını sağlamak amacıyla çaba göstereceğı belırtılıyor gundemıne sokulduğunu bıldırmıştı Mıtterrand'ın bu açıklaması dun sabah Ankara'da AET uvesı ulkelerın buyukelçılıklennde de surpnz etkısı yarattı AET buyukelçılıklerınde yapılan sabah toplantılannın başlıca konusu Mıtterrand'ın Ortakpazar'ı Ermeni meselesı konusunda harekete geçırmek ıstemesı oldu Ingıltere Buvukelçılığı sozcusu, Cumhuriyet'ın sorularını vanıtlarken "Bu konuda resmi bir pozisyonumuz yok. Ancak İngiltee'nin Turkıve aleyhıne bir Ermeni tasansını desteklemeyeceğinden eminim" şeklınde konuştu.Başkentiekı Avrupalı dıplomatık çevrelerde yapılan değerlendırmelerde de Fransa'nın Turkıye alevhınde bır karar tasariM topluluk ıçınde gereklı desteğı sağlayabılmesının çok zayıf bır olasılık olduğu belırtıldı SHP kavgası kızıştı (Baştarafı I. Sayfada) Ozal, konuşmasının bu bölumunde, SHP'nın oluşumunu "kisve değiştirme" şeklınde tanımlayıp sozlerını şoyle surdurdu "Sayın Gurkan, kisve degiştirmekle gucunun arttığını mı zannediyor? O bakımdan bu soyledikleri dogru değildir. Bizim herhangi bir zorlamaya ihtiyacımız yoktur. Anayasanın 84. maddesinin değiştirilmesi ile ilgili teklifimizi de belki 1 hafta, ya da 10 gun sonra tamamıyla gundemden çıkarünz." Ozal, bır soru uzerıne konuyu Cumhurbaşkanı ıle goruşmedıklerını bıldırdıkten sonra, sözu yıne SHP'ye getırdı ve, "Bakın. Sayın Gurkan'ın soylediklerinde bir yanlışlık daha var" dıyerek şoyle konuştu: "ANAP'ın şu anda bir sayıya ihtiyaeı yok. Bizim şu anda parlamentoda 208 milletvekilimiz var. Onun için, Ozal. sayısını arttırmak istiyor. biçimindeki bir duşunce tara ham hayalden başka bir şey değildir." Önerının gundemden çıkartılarak 84 maddede değışıkhk yapılmaması durumunda ANAP'a geçmek ısteyen mılletvekılierının durumunun ne olacağı şeklındekı soruya ıse Ozal'ın yanıtı şoyle oldu201'LE TEHDİT "Bize gelir veya gelmez, bizi tarafsız destekler veya desteklemez. Hiç onemli bir hadıse değildir. Onumuzdekı gunlerde bu konu daha açıklıga kavuşacaktır sanıy orum. Selahattin Taflıoglu'nun, SHP milletvekilleri hakkındakı onergesi ve DSP milletvekilleri ıle ilgili şıkâyetlerin Meclis Başkanlığı'nda goruşulmesi sırasında konu daha da açıklıga kavuşacaktır. 201'i kullanıp kullanmayacağımız, bunlardan sonra daha bir açıklıga kavuşacaktır. Yalnız. bizim herhangi bir endişemiz yoktur. Bu endişeyi duşunenler varsa, yanlış duşunce içındedırler." GURKAN DAN SERT YANIT SHP Genel Başkanı Aydın Guven Gurkan, Meclıste yapacağı butçe konuşmasım hazırlamak uzere dun butun gunu evınde geçınrken, Cumhurijet'ın sorusu uzerıne Başbakan Ozal'ın, partısı ve kendısı ıle ılgılı sozlerıne yanıt verdı \e ılk kez bu denlı sert bır dıl kullandı Ozal'ı, gereksız ışlerle uğraşıp, ABD'de Turk topraklannın butunluğu aleyhınde çıkan karar tasansını gozden ırak tutmak ıçın anlamsız olaylar yaratmakla suçlayan Gurkan, şovle dedr "Once, SHP'den ıstıfa eden bir milletvekiline 84. maddenin işletilmesi yolunda Meclis Başkanlığı'na bir dılekçe verdirtmiştir. Dilekçeyi bır eski SHP'liye verdirtmekle, \NAP'ın bu ışlerle ılgısi yok izlenımini yaymak istemıştir. Sonra içtuzuge aykırı olarak bu ipe <apa gelmez dilekçenın işleme konuunasını ve komisyona sevkini saglatmıştır. Bununla da vetinmemiş, komisyonun derhal toplani|. Ua.ar ver TürkBulgar (Baştarafı I. Sayfada) Pekı, Sofya hukumetının Bulgarıstan'dakı Turklerın ısımlerını zorla değıştırmesı, sosyalızmle bağdaşır mıydı9 Ustelık boyle bır davranış, sosyalızm ıçın kötu propaganda değıl mıydı? Bır noktada Sovyetler Bırlığı'nı de guç durumda bırakmıyor mu\ du 7 Moskova, neden ağırlığını koyup, Bulanstan'a bır telkınde bulunmuyordu9 Dışışlen yetkıhlen, bu sorumuza yanıt olarak, Sovyetler Bırhğı'nın başka ulkelerın ıçışlerıne karışamayacağını, bunun Bulganstan'ın ıç sorunu olduğunu, bu bakımdan herhangı bır müdahalede butunatnayacakiarını soyledıler Ote yandan Moskova, Turkıye ıle Yunanıstan arasındakı Ege anlaşmazlığmda da ortaya bır tavır koymaktan kaçınarak, bu sorunun Ankara ıle Atına arasında çozumlenmesı gerektığını belırtıyor Ancak Sovyet yetkılılerı, Ankara ıle Atına arasındakı karasulan anlaşmazlığına karışmaktan kaçınırken, Yunan adalarının sılahlandırılması konusunda olumsuz tavır alıyorlar Sovyet yetkılılerıne, Yunanıstan'ın karasulannı 12 mıle çıkarmak ıstedığını anımsatarak, bu olgunun buyuk bır denız gucu olan ve Ege'den gemılerını geçıren Sovyetler Bırhğı'm de etkıleyeceğını belırttık ve Moskova'nın bu konudakı goruşunu sorduk Bıze verdıklerı karşılık şöyle oldu "Bu sorun, once Turkije ile Yunanistan arasındaki anlaşmazhktır. \nlaşmazlık, barışçı yollardan, uluslararası hukuka uygun biçimde, silah kullanılmadan ve ilgili tarafların yasal çıkarlannı kollayarak çozumlenmelidir." \ unanıstan'ın, Ege'de boğazlann dışında ıkıncı bır NATO savunma hattı kurulmasını ıstedığını ve bu plan çerçevesınde Yunan adaları ıle Lımnı'yı hızla sılahlandırma eğılımınde olduğunu, bu konuda Moskova'nın ne duşunduğunu sorduğumuzda ıse, Sovyetler Bırlığı'nın bunu olumsuz karşılayacağını belırttıler mesi yenne mesele suruncemede bırakılarak, Sayın Ozal'a SHP milletvekillerine şantaj yapabilecek zaman tanımnıştır. Bu arada kendisi de ANAP Başkanlık Divanı'nı toplayarak, sanki 84. maddeyi gerçekten ilgilendiren bir şey varmış gibi durumu tartıştırmıştır. Aynca bir genel sekreter yardımcısına da TBMM'de, SHP milletvekillerini 84. maddeyle tehdit etme gorev ini vermiştir. Kendisi de bu arada, Meclis'te, SHP kulisinde miUetvekili avına çıkmıştır." Başbakan, bunlarla uğraşırken, ABD Temsilciler Meclısı Tuzuk Komısyonu'nun Turk topraklannın butunluğunu reddeden bır karar tasansını kabul ettığmı hatırlatan Gurkan, şoyle devam ettı "Fakat bunlardan daha acıklı ve huzun verici olanı, ABD Temsilciler Meclisi'nin Ermeni iddialannı destekledigi gun ve saatte Turkiye Cumhuriyeti hukumeti adına \BD sermayesim'n Turkiye'deki yatırımlanna ozel guvence ve koruma getiren bir anlaşmanın hiç çekinilmeden, sıkılmadan imzalanmış olmasıdır. TBMM'de, hukumetin 4JBD'nin tutumuna ilişkin bilgi verecegi sanılırken, Başbakan'ın emriyle bir ANAP yoneticisi TBMM kursusune çıkarak, olan bitene hiç degınmeden Cumhuriyet Başsavcısı'nın gorevini yapmaya heveslenmıştir. Bunlar ciddi davramşlar degildir. Bunlara uzulmemek de olanaksızdır." "GUCL YETİYORSA" Gurkan, korku ve şantajla SHP'den miUetvekili ıstıta ettırmenın sıyası bır marıfet olmadığını, asıl sıyası marıfetin Turkiye'nin sorunlannı çozmek olduğunu behrterek, Ozal'a, "Şimdi açıkça soyluyorum" dıye seslenerek şoyle dedı "Eger Savın Özal'ın gucu yetiyorsa, hukuku, yasayı, Meclis geleneklerini, demokrasi ilkelerini, siyasi ahlak kurallannı çigneyerek, SHP'nin milletvekilliklerini duşursun. Elinde bu iş için gerekli sayıda miUetvekili vardır. Uikenin bunca sorunu, hukumetin başarısızlıgı ortada iken boyle içi boş. gereksiz, anlamsız, ipe sapa gelmez konularla kamuoyunu boşuna oyalamasın, Meclisi ugraştırmasın. Eger SHP'nin mületvekilliklerinin anayasaya aykırı olarak, parmak gucu ve zonıyla duşurulmesi ya da korkutularak istifa eltirilmesi, uikenin bu ağır sorunlannı çozecekse, bunları yapmaya devam etsin. Başbakan'ın bugun içinde bulundugu durum, duştugu nokta ve geldigi seviye, en çok bizi uzuyor." ANAP'LILAR F^ALIYETTE Bu arada, Meclıs Genel Kurulu'ndakı butçe goruşmelerınden sonra Anavasa ve Adalet Karma Komısyonu'nda ele alınması beklenen Selahattin Taflıoğlu'nun onerısı ıle SHP mılletvekıllıklerının duşurulmesı ıçın ANAP Genel Sekreter Yardımcısı ve Adalet Komısyonu uyesı Alpaslan Pehlıvanlı'nın çahşmalara başladığı oğrenıldı Pehlı\anh'nın, Taflıoğlu ıle bırlıkte "bclge" ve "ornek mahkeme karan" topladığı belırlendı ABD ile Filistin konusunda görüş ayrılığı (Baştarafı l. Sayfada) Reagan'ın ozel temsılcısı Israıl'dekı temaslannı tamamladıktan sonra dun sabah Ankara'va geldı ve Dışıslerı Bakaru V ahı« Halefoglu ıle vemekte de devam eden ve toplam 3 5 saat suren danışmalarda bulundu Her ıkı taratın Ortadoğu konularındakı uzmanlarının katıldığı bu goruşmelerde, bolgedekı gelışmeler, son derece av rıntılı bır şekilde gozden geçırıldı Goruşmelenn ortaya çıkardığı en onemli sonuçlardan bırı, Cenevre'de Sovvetler Bırhğı ıle Ortadoğu'ya ılışkın bır dıyalog mekanızmasının kurulmasını kabul eden ABD'nın bu aşamada Sovyetler ın ısledığı şekilde bır uluslararası konferansa kar^ı olduğu ve anı.ak bu uikenin "niteligi uzerinde anlasmaya vanlacak bır uluslararası çerceveje" dahıl olmasına ses çıkarma>a>.agı ol du Murphy Halefoğlu'na avnca "uluslararası çerçe\enm" amaç değıl, araç olması gerektığını behrterek Sovvetler Bırlığı'nın doğrudan taraf olarak masa va oturmasımn kutuplaşmava >ol açacağı konusudakı Amerıkan goruşlerını duyurdu Halefoglu ıse Urdun kralı Huseyin tarafından getırı len bari) surecının uluslararası bır konteransa donustu rulmesı onensıne, ılgılı taraflar kabul ettığı takdırde An kara'nın karşı çıkmavacağını bıldırdı FKO KONLSL'NDA GORUS» AVRILIĞI Halefoglu Murphy goruşmelerının bır sonucu da, Or tadoğu'dakı barış suretının kapsamı konusunda taraf ların tarklı duşunduklerının bır kez daha belırgınleşme sı>dı Murphv, ılk aşamada ABDUrdun ve "Fılıstınliler" arasında bır dıyaloğun başlatılması gere gını vurgularken, Ankara doğrudan FKO lıden Vaser \rafal'a destek viktı ve FkO nun katıtımı gereğı uze rınde durdu Halefoglu, goruşmede hazır bulunan bır Turk vetkılısının aktardığına gore, Murphy 'e "Ortadogu sorunun teınelınde Filistin halkının nu>ru hakları vaıar Buna bır çozum bulunmadıgı takdırde Ortadogu'da kahcı bır çozum şeklı buluı.amaz" dedı Halefoglu, sozlerıne devamla "Bu saglanamazsa, korkanm ki, bolgede radikalızm egemen olur" dedı Rıthard Murphy, ABD'nın onumuzdekı donemde ızlemek ıstedığı dort asamalı stratejıvı de şovle anlattı 1 Ilk aşamada \BD. Urdun ve Kılıstınlıler arasında diyalog kurulnıası, 2 Ikıncı aşamada FKO'nun lsraıl'ın varhgını ve Guvenlık Konsevi'nin 242 \e 338 sayılı kararlannı kabul etmesı. 3 Ortadogu sorunuyla ılgılı bır barış konferansı loplanması. 4 Bu konferansın hemen ardından ılgılı taraflar arasında (FKO, Urdun, Uraıl) muzakerelennin başlatılması... Goruşmeler sıraMnda Lubnan'dakı durum, Iran Irak savaşı da ele alındı Ayrıca Surıve faktoru uzerınde duruldu Bu bolumde Haletoğlu, Sunve dekı teronst kamplarından da soz ettı, anı.ak Sunve nın Turkıve'ye donuk tutumunda son zamanlarda gozle gorulur bır duzelme nın bulunduğunu anlattı ERMENİ TASARISI Halefoglu, goruşmenın bır verınde ABD Temsilciler Mechsı'ndekı Ermeni sovkırımı tasansını ustu kapalı bır sekılde gundeme getırdı ve "Turkıye've daha yenı ajak baslınız. \ncak bu kısa sure ıvınde gazetelere bır goz altıvsanız. herhaldc TurkABD ılışkilen hakkında bır fıkır edınmışsınızdır" dedı Bu sırada ABD Buvukelı,ısı Robert SlrauszHupe sozegırerek, "Sajın Murphv'e bu konuda larn bır brıfing verdık" dedı Halefoglu da, Murhpv e "Lmanm VVashıngton'a donuşunuzde konuyu açarsınız. Yonetımın bu konuda butun agırtıgım ko\masını beklıvoruz" dedı Haletoğlu, daha sonra vıne ustu kapalı olmak uzere usler pazarlığına değındı Reagan'ın ozel temsıkısı, başkenlte vakla^ık 6 saaı geçırdıkten sonra ozel uı,ağı ıle Londra uzennden V\ ashıng ton'a donmek uzere Ankara'dan avrıldı Murphv. av rılısında verdığı deme^te goruş alışverışının son derece vararlı gevuğını behrttı Aslan, iade (Baştara)ı 1. Sayjada) Su anda Ankara Gazı Unıversıtesı'nde oğretım uyesı olarak calısan Doc Dr Kaynak, bu yazıya su yanıtı gonderdı Once bu yanıtı okuyalım Sonra da bu yanıtı yanıtlayalım "Sayın Mumcu 'Mahır Bır Kaynak "baslıklı ılgınç yazınızı okudum "Yenı GundenrV'ctefa demecımı eleştırmek yerıne, 1969 yılında Romanya'da yapılan bır toplantıyı gundeme getırmenız pek anlasılır gıbı değıl Ama mademkı bu konuyu kullanmak ıstıyorsunuz Oyleyse buyrun hesaplaşalım Sayın Mumcu 'Rumen Komunıst Partısı Genclık Orgutu' nun duzenledığı toplantıya ben sahsen davet edılmedım Davetlı Turkıye Mıllı Genclık Teskılatı ıdı ve bu teşkılatı temsılen ıkı kışılık bır heyet olarak toplantıya gıttık Heyet başkanı daha sonra miUetvekili olan bu ıkıncı kısı ıdı TMGTnın neden boyle bır toplantıya davet edıldığmı, davetın neden kabul edıldığını hiç merak etmıyorsunuz da Turkgızlı servısının "ne oluyor acaba" demesıne kahroluyorsunuz Neden? Sızce Turkıye, her ısteyenın elını kolunu sallayarak dolasabıleceğı bır yer mı olmalıdır? Heyet başkanı olan ıkıncı kısının adını ağzınıza almıyorsunuz Ya bılmıyorsunuz ya da bu oyunun esas tezgâhlayıcıları sıze bunu bıldırmıyorlar bıle Kullanılmaktan memnun musunuz? Söz konusu toplantı 1969 yılında yapılmıştır Basına kapalıdır ve buna aıt belgeler ne toplantıya katılanlara ne de TMGTye gondenlmemıştır Ancak 1971'den sonra ansızın basmda bu konusmaya aıt bır metın yer alıyor Metnın doğru olduğunu nereden bılıyorsunuz? Turk gızlı servısı ıcın bunca supheler beslerKen, Rumen gızlı servısıne bu asın guvenın sebebı nedır? Bu toplantıda Turkce konusulmadığı acık Heyetımız Ingılızce konuştu lyı Ingıhzce bılmeme rağmen, su anda bıle metınde geçen mesela "mesru mudafaa" gıbı hukukı tenmlerı bılmıyorum Acaba hukuk tenmlerı de dahıl Ingılızceyı cok tyı bılen ve metnı yazan kısının kım olduğunu merak etmıyor musunuz? Toplantıda heyetımızın verdığı demec elle yazılmıstır ve Rumenlenn elındedır Keşke bu metnı de basına sızdırsalar da metnın kımın tarafından kaleme alındığını, kımın çok daha sert olan uslubu yumusattığını gorebılsenız Sozu edılen toplantıya cok sayıda delege katılmıstı ve hiç şupheyokkı ıclenndekı tek ıstıhbaratçı ben değıldım Butun delegeler bırbınne yakın seyler soyledıler Sızce butun ıstıhbaratcılar kıskırtıcı mP Yazınızdakı sorulann hepsını cevaplandıramadığım ıçın uzgunum MIT ıle ılıskı tarıhını soylemek yetkısı maalesef sadece teskılata aıttır Dığer sorunuza gelınce, askerlıkten 5434 sayılı kanunun 39'uncu maddesinin (e) fıkrası goreğınce ılmı kıfayetsızlıkten 8111956 gun ve 29405 sayılı karamame ıle emeklıye sevk edıldım Istıhbarat konusunu sızınle tartısmak benım ıcın buyuk bır zevk olur Ama boyle bır tartısmadan sonra kıskırtıcı sıfatını bır daha kullanmak ısteyeceğınızı sanmıyorum Bu cakar almaz sılahınızı elınızden alacağım gunu sabırsızlıkla beklıyorum Saygılanmla" Sayın Kaynak Rumen Komunıst Partısı Genclık Orgutu'nce duzenlenen toplantıda yaptığınız konusmayı yenıden yayımlamıs olmam, anlasılıyor kı sızı ofkelendırmıs Yıne hemen "ıhbarcılığa" basvuruyorsunuz yapmaym sızın ıhbarlannızın hukuksal gecerlılık kazanamayacağı mahkeme kararı ıle sabıttır Ihbarcılıkla bır sonuc alamazsınız Zaten Madanoğlu davasındakı ıstıhbaratcılığı da elınıze yuzunuze bulastırmadınız mı'' Bu mektubunuzda, Bukreş'tekı toplantıya, "ıkı kışılık bır heyet" olarak gıttığınızı heyet başkanının daha sonra mtlletvekılı olduğunu soyluyor, tarafınızdan yapılan konusma metının de bu kışı tarafından kaleme alındığını belırtıyorsunuz Bunu yapacağınıza, mertce cıkıp "Bu konusmayı ben yaptım Amacım ıstıhbaratçılıktı' deseydınız, daha ınandıncı olurdu herhalde Boyle bır konusmayı hazırlayan arkadaşınızı da rapor ettınız, ancak bu rapor ve ıhbarcılar cıddıye alınmamıs olacak kı arkadasınız hakkında bır soruşturma acılmadı ve bu arkadasınız bu olaydan sonra miUetvekili de oldu Sayın Kaynak Bukres te yaptığınız konuşma, Ortam dergısının 1320 Eylul 1971 tarıhlı sayısında yayımlandı 1520 Hazıran 1969 tanhlerı arasında Bukres'te duzenlenen bu toplantıda yapılan konusmalar sonradan kıtap olarak yayımlandı ve toplantıya "ıstıhbaratcılık' konusunda bu olayda da yaya kaldığınız anlasılıyor "Sızı kullanan' cevreler, demek bu "açık ıstıhbaratı" bıle sıze aktarmadılar Bu belge ılk kez Madanoğlu davasının savunma avukatlarınca kullanıldı Bundan da herhalde habertnız yok Sızın "ıstıhbaratcılık" dedığınız cebınızde teyplede arkadaslarınız arasında dolaşmak ve ıktısat fakültesındekı oğrencı forumlarında keskın devnmcı konusmalar yapmak olduğu ıcın bu basıt bılgılerı bıle toparlayamazsınız Herhalde, aradan gecen bunca zaman, kımler tarafından hangı amacla ve nasıl kullanıldığınızı anlamanıza yeterdı Bır ıstıhbaratçı yaptığı ıstıhbarat gorevı ıle ılgılı dergılere demec vermez Verırse, once kendısını sonra kendisine bu gorevı veren kurumunu yıpratmıs olur Bunu da oğrenın Sılahlı Kuvvetlerden ' ılmı kıfayetstzlık' nedenıyle cıkanldığınızı yazıyorsunuz Bakın Mahır Kaynak, Ortam dergısının 26 Temmuz 9 Ağustos 1971 tarıhlı 'Madanoğlu Dosyası ve Bır A/an Provakator' baslıklı yazıyı ben yazdım, bunu bugun acıklıyorum Bu yazıda sızın "ustuste ve kasten basarısızlık ' nedenıyle ordudan cıkarıldığmızı yazmıstım Sız yıllar once yazılanları bugun doğruluyorsunuz 1971 yılında hakkınızdakı bılgılerı kımden aldığımı soylersem dudağınız ucuklar, Istıhbaratcılık konusunda kucuk bır bılgınız varsa haydı dudağınızın ucuklaması pahasına, arayın ve bulun MIT yasası gereğı gorev yapar, "ıstıhbarat' MIT ın gorevıdır, sız ıstıhbarat yapmadınız, onun yerıne kıskırtıcı a/anlık yaptınız ' Yapmadım" dıyebılmek ıcın Madanoğlu davasının ortadan yok olması ve yaptığınız konusmaların kâğıt uzerlerınden ve oğrencılerınızın belleklerınden kazınması gerekır Bu da hıc olası değildir Sızınle kıskırtıcılık" ve "ıstıhbaratcılık" konusunda tartısmayı ne kadar cok ıstıyorjm bılemezsınız Bukres konusması ıle ılgılı belge 1971 yılında fotokopısı ıle bırlıkte yayımlandı Sustunuz Konuyu 25 Nısan 1974 gunu Yenı Ortam gazetesınde 'BırSorumuz Var" baslıklı yazı ıle yenıden gundeme getırdım yıne sustunuz Sımdı konusmak ıstıyorsunuz Aman ne guzel TRT Genel Muduru arkadasınızdır ona soyleytn, TRT'de bu oimuyorsa, Gazı Unıversıtesı Rektorune soyleyın, unıversıtede oğrencılerınızın onunde tartısalım Hodrı meydan Bay Kaynak, Ihbar fıskıran kaynağmızı bır an once kurutmak ıcın sızı oğrencılerınız onunde acık tartısmayı cağırıyor ve eskı ve asılsız ıhbarlarınızı bos bır eldıven gıbı yuzunuze fırlatıyorum (Baştarajı 1. Sayjada) turmaya ılı^kın bır soruya Ozal, "Bakanlıklar kendılerine gore tahkikat yapartar. Devletın ust kademe ycnetıcıleri arasında her gun çeşitli ıhbarlar olur. değcileiıuiiilir" Jcdı Bılgı hak kındakı soruşıurma konusunda bılgısı olmadığını belırten Ozal, "Bilgi'nın sozle^mesinın yenılenmesi ile soruşturma ayn konular Servet Bilgi dır. Onemli bir konu varsa sozleşme 31 aralıkta bittikten sonra da soruşturma devam eder'' dedı Sozleşme suresının bmmınde görevıne son verıleceğı one surulen PTT Genel Muduru Servet Bılgı, devlet memuru olduğu ıçın konuşamayacağını belırterek "Ancak kursagıma lek kuruş haram para gırmedıginı ve girmeyecegini soylejebilinm" dedı