Katalog

PARLAMENTONUN BOYUTLARI Rahmi Kumaş 6O0 Lıra, Çağdaş Yayınları, Turkocağı Cad İ9'4l Cağaloğlu/tstanbut Cu m hur iyet 62. Yıl; Sayı: 21980 Kurucusu: Yunus Nadi KAVRAM DERSANESİ Unıversıieye hazırfamada ıddıaîıyız Lıse Sonlar: 9 Kasım Bekleıjıelıler: 14 Kasım (Sabah) 18 Kasım(Alcşam) / aleiı 528 64 37, "pehzadebaii 52275 74 ) 100 TL. (KDV ,hh ı, 5 Kasım 1985 Salı Elektrige Keban zamım 6EK GÜN Keban elektrik üretiminin, gelir ortaklığı senetlerinin kâr paylarını karşılamaması üzerine gündemdeki elektrik zammının yüklü gelmesi olasıhğı güç kazandı. Keban Barajı'ndaki su seviyesi mevsim normallerinin 17 metre altında. 6,2 milyar kilovatsaat olarak programlanan elektrik üretiminin bu yıl 5 milyar kilovatsaat olarak gerçekleşmesi bekleniyor. ENİS BERBEROĞLU ANKARA Keban elektrik uretiminin, gelir ortaklığı senetlerinin kâr payı hesaplannda öngorulenden duşuk kalması ile akaryakıttaki son fiyat ayarlaması birleşince gündemdeki elektrik zammının iyice yuklü olması olasıhğı guç kazandı. Keban'da yapılan son saptamalar, barajdakı su duzeyının mevsim normaJlennın 17 metre altında kaldığını gösterdi. Baraj gölundekı su miktarı 29.5 milyar metrekuple normalden yuzde 5 düşuk düzeyde buluguyor. Normalde goldeki su miktarının 30.6 milyar metrekup olması gerekıyor. Yetkıhler, Keban Barajı'nın vapımında dikkate alınan yağış kayıtlannın 30 yılda bir kuraklık dönemı gösterdiğıne işaret ettıler. Kuraklık döneminin 7 ıla 10 yıl surduğune işaret eden aynı yetkililer son 6 yüın sonuçlarına gore önumuzdeki yıldan itıbaren yağışlann artmasının beklendığini soyledıler. Yetkilılerden alınan bilgiye göre, yılda 8 milyar kilovatsaat uretim kapasitesıne sahıp santralın 1985 >ılı elektrik uretımi, su rezervınin duşuk duzeyde olması nedenıyle 5 milyar kilovatsaat dolayında gerçekleşecek. Barajın yıllık uretimı 6.2 milyar kilovatsaat programlanmıştı. Keban Barajı ıçın çıkarılan gelir ortaklığı senetlerine esas olan hesaplamalar gerçekleşmeyınce TEK'in Kamu Ortaklığı îdaresıne odemelerinde aksamalar meydana geldi. Bu gelışmeler sonucu da kurumun urun fiyatına zam yapmaktan başka çaresı kalmadı. Son akaryakıt zammı da dikkate alındığında gündemdeki elektrik zammı oranının yuksek çıkması olasıhğı guçlendi. Sadece Keban Barajı gelir ortaklığı için bu yıl 40 milyar liralık gelir ortaklığı senedı çıkarılmış ve hepsi satılmıştı. OymapınarKeban gelir ortaklığı için 100 milyar liralık senet çıkarılmıştı. Keban Barajı gelıri olarak Toplu Konut ve Kamu Ortaklığı Fonu'na 1985 yılı içinde 80 milyar lıra girmesı beklenıyor. Ote vandan, baraja su getıren Fırat nehrının gelecek yıldan itıbaren baraja daha çok su taşıyabileceği belirtıliyor. Yetkilılerin verdıklerı bılgıye gore santraldaki sekız unıtenın birden çalışması halınde sanıyede toplam bin metrekup suya ihtıyaç olduğu halde Fırat nehrınin şu andakı debısı 250 metrekup. Ancak, Turkıye'nın en fazla su tutma kapasitesine sahip olan Keban Barajı'nda mevcut rezer\ su hıç artmasa bıle ulkenın ıhtıyacını 70 gun karşılavabılecek duzeyde Gelir ortaklığı senetleri kâr payları, fiyat artışıyla karşılanacak Thatcher ve Kohl, ÖzaPın mektubunu 'soğuk' karşıladı BUGÜN 2. EK Sinema kitapları/ Çetin A. Özkırım Angelika Mechtel'in bir öyküsü, bir şiiri. İlhami Soysal ile Haldun Taner söyleşti: "Tek pencere başucurndaki kitaplardır" 1986'da neleri okuyacağız Kitap Yenilmez Bir Güçtür/Oktay Akbal Bugün bayinizden isteyiniz Teksulde mektup diplomasisi tutmadı Thatcher ve Kohl, Özal'ın tekstil kısıllarrasından vazgeçilmesıni oneren mektubuna verdıklerı yanıtlarda ithalat kotalarını kaldırma yolunda bir vaatte bulunmadılar. ANKARA (Cumhuriyet Burosu) Başbakan Turgut Özal'ın AET tekstil kısıtlamalanna karşı gıriştığı "meklup diplomasisi" amacına ulaşmadı. Ozal'ın İngıltere ve F. Almanya başbakanJarına gonderdiğı ve teJcstil kısıtlamalarından vazgeçilmesıni oneren mektupları, Thatcher ile Kohl nezdınde "soguk" yanıtlar buldu. AET, 15 eylul ıtibarıyle Turk konfeksiyon urunlerine ve bunu takip eden hafta içinde de pamuk ıplığine ithalat kotası getirmışti Topluluğun havlu, masa örtusu ve benzeri kategorıKOHL Vaalıt bulunmadı deki urunlere ilişkin kota hazırlıkları da son aşamaya geldı. Uç hafta kadar once AET kotalarının ardından Federal Almanva Başbakanı Helmut Kohl ve Ingiltere Başbakanı Margaret Thatcher'a birer mek(Arkası Sa. 8. Sü. Vde) YEŞIL IŞIKLA GELEN ZAM FURYASI Ekonomi'de Özal'dan SHP'ye kahkaha SHP'de yogun günler Başbakan: İstersek erken seçim yapanz, o da bizim elimizde Calp ve 8 arkadaşının istifası bekleniyor ANKARA, (Cumhuriyet Burosu) "Bir turlu alışamadım. Sabah kalkıp partiye geldim. iki uç lelefonu buyrun efendim SODEP, diye açtım. Tepki gorünce SHP demeye başladım. Ağız alışkanlığı işte, zor alışacağız.." SODEP Genel Merkezi'ndekı (Arkası Sa. 8. Sü. 5'te) Ozal, "SHP'nin ortaya çıkmasıyla iktidar alternatifinin oluştuğu söylenebilir mi?" sorusuna kahkaha atarak yanıt verdi. Gazetecilerin soruyu yinelemeleri üzerine Özal, "Cevabımı aldımz" dedi. dndoruk, SODEP"in kendisini feshederek SHP'ye katılmasını 'siyasi intihar' olarak niteledi. ANKARA, (Cumhuriyet Burosu) Başbakan Turgul Özal, dun sabah partisının Merkez Karar ve Yönetim Kurulu toplantısına gırerken gazetecilerin, "SHP'nin ortaya çıkması ile iktidann alternatifinin oluştuğu soylenebilir mi?" sorusuna, "Hah, hah, ha" diyerek kahkaha ile yanıt verdi. Sorunun yinelenmesi uzerıne Ozal, kahkahasının yanıt anlamına geldığını belırtır sekilde, "İşte aldımz cevabı" dedı. HPSODEP birleşmesı ile "siyasi atmosferdeki canlanma" konusunun ele alındığı ve dort saat suren toplantıdan sonra Özal, birleşmenın memlekete hayırlı ve uğurlu olması dıleğınde bulundu, SHP'nin erken seçım istemedığını kaydederek, "İstersek erken seçim yapanz. Bizim Özal SHP alternatif mi, ha ha elimizde" dedi. HPSODEP birleşmesinden memnun olduklarını, bunun çalışma azımlennı arttıracağını söyleyen Ozal, bırleşmeden 2.53 ay sonra yapılacak kamuoyu voklamalannın daha doğru sonuçlar vereceğını ıfade ettı. Sulevman Demirel \e Necmettin Erbakan'ın çıkacakları >un gezılerinin kendilerini rahatsız etmediğını de belırten Ozal, anayasanın 84. maddesıne ılişkın olarak mılletvekilleri arasında araştırma yapacaklarını soyledi. Ozal, toplantıdan sonra basın mensuplarına yaptığı açıklamada, 25 Mart yerel seçimlerinden sonra 53 yerde yapılan yerel seçımlerde ANAP'ın oylarının arttığının ortaya çıknğını, ancak bu (Arkası Sa. 10, Sü. 6'da) NATO Genel Sekreteri Ankara'da Carrington dinleyecek ANKARA, (Cumhuriyet Burosu) ABD'ye aıt ozel bir uçakla dun Ankara'ya gelen NATO Genel Sekreteri Lord Carrington, havaalanında kendisini karşılayan Dışişleri Bakanı Vahit Halefoglu ile yaptığı goruşmede, Turkiye ile Yunanıstan arasındakı sorunları çok ciddı bulduğunu söyledi. Federal Almanya'nın Hannover kentinde yapılacak "Eureka" toplantısına gıtmeden önce Lord Carrington'Ia havaalanında 1.5 saat göruşen Halefoglu, NATO'nun guney kanadındaki sorunların Turkiye'den kaynaklanmadığını ve Turkiye'nin uyeliğe yaraşır bir tutum içinde olduğunu vurguladı. Verilen bilgiye gore Carrington, butun NATO uyelerının bırbiriyle uyum içinde olması gerektiğine dikkat çekerek, Turkiye ve Yunanistan arasındakı sorunları çok ciddi olarak değerlendirdiğıru söyledi. Yetkıliler, goruşmeyle ilgilı olarak, "Lord Carrington, NATO Genel Sekreteri sıfatıyla uyeler arasında taraf tutan bir rol ustlenemez. Turkiye zaten bunu istemiyor. Bizim amacımız Rogers Planı ve Limni'nin silahlandmlması basta olmak uzere. Ege'deki tiim sorunlarda ne gerekiyorsa onun yapılmasıdır" dedıler Carrington, Esenboğa'da ba(Arkası Sa. 8. Sü. l'de) Komisyonda bütçeye ilginç eleştiriler İTO rakamları ekimde 'sürprizli alarrn* verdi İV/1. T © Genel Sekreteri Carrington, dun kendisini Ankara'da karşılayan Dışişleri Bakanı Halefoglu ile havaalanında 1,5 saat gorüştu. Carrington'un, Turkiye'nin savunması ile ılgıli sorunları dmleyeceği, topladığı bilgılerle Bruksel'e döndükten sonra ayrınttlı bir değerlendirme yapacağı belirtıliyor. Başbakan, sadrazam bütçesi mi istiyor? Başbakanhk butçesı, ımparatorluklann sadrazaınlık buıçesı gıbı \ a m a o : Hukumet tasarrufa kendı butçesmden başlasın, çuvaldızı kendıne batırsm. Budak: MİT yetersız. Bize C/A, KGB \a da MOSSAD gıbı ıstıhbarat teskılaıı lazım. Bu araba saltanatı nerede bıtecek? ANKARA, (Cumhuriyet Burosu) TBMM Plan ve Butçe Komısyonu'nda, Başbakanlığın 1986 yılı butçesı goruşulurken, hukumetteki savurganlık eleştirildı ve tasarrufa Başbakanhktan başlanması is(Arkası Sa. 10, Sü. 4'de) Enflasyon azdı: Ytizde 7.4 Başbakan Özal ve diğer hukumet yetkililerının "enflasyon kontrole alınıyor" sloganına çok ciddi bır.darbe vuran ekim ayındaki enflasyon oranı, yıllık enflasyon oranını yuzde 45.7'ye çıkardı. Her ay düzenlenen Ücretliler Geçim Endeksi'nde ekim ayında görülen artışlar İTO yetkililerini bile şaşırttı. Ikı gunden berı hesaplamalar yeniden gozden geçirildi. Ekım ayında zıplayan Tıyatlar, daha çok sebzemeyve ile giyim ve ayakkabıda goruldu. Ayakkabı fiyatlannda sonbaharda başlayan fiyat artışlarının yuzde 50'ye vardığı belirtıliyor. Perakende fıyatlarda gorulen "surpriz" artışlar hükumetin "enflasyon geriliyor" beklentısini yeniden ortadan kaldırdı. Bu arada, petrol zammmın 23 ekimde, Tekei zammının 27 ekimde olması da, enflasyonun rakamını yuzde 7.4 oranında tuttu. ITO'nun hesaplaması, ay sonlarına doğru yapıldığından, akaryakıt ve Tekel zamları bu oran içinde bir ölçude sınırlı kaldı. Ilgili çevreler, kasım ayı enflasyon oranının da bu rakama yaklasabıleceğini öne surduler. Bu ay içinde Hazıne ve Dış Ticaret Musteşarlığı ile Devlet lstatistık Enstitusu'nun istatistiklerı ise henüz açıklanmadı. Geçen ocak ayından beri en yuksek enflasyonun ortaya çıkardığı rakamların, faızlerı duşUrmekte olan hukümeti yem önlemlere itmesı bekleniyor. Istanbul Ticaret Odası tarafından düzenlenen Ücretliler Geçim Endeksi'ne göre yıllık enflasyon oranı da yüzde 45.7'yi buldu. Bu yılın en yuksek enflasyonu ocak ayındaKDV'nin etkisiyle yüzde 8.2 oimuştu. Ekim ayındaki rakamların yüksekliği ITO yetkililerini şaşırttı. Haber Merkezi Ekım ayında enflasyon surpriz patlama yaptı. Istanbul Ticaret Odası tarafından düzenlenen Ucretlıler Geçim Endeksine gore enflasyon oranı yuzde 7.4 oldu. ÎTO'nun ekim aymdaki fiyat artış oranını bugun açıklaması bekleniyor. SHP'li Be>azıt: A!\4P'lı Fevzi 4>AP'lı Mehnet SHP'Iİ Tüla> One>: Elgiite klinikte AIDS testieri uygulanacak SSYB Teda\ı Genel Muduru Unlıı, "Sıpahıoğlıı'nıın antıkor testi spesifik bir teknık değıl, ayrıca Almanya'daıı sonuç telefonla alınnuş" dedı. Istanbul'da polisçe araııan Elgın'in henıız tedavı ıçın başvıınııadığı bıldırilıyor. Haber Merkezi Turkiye'nin ilk AIDS'li hastası olduğu ıddıa edılen Murteza Elgin'ın (36) en kısa zamanda bir klıniğe yatırılması istendi. Belirlı bir iğlence grubu arasında tam bir "AIDS panigi" yaratan olay butun açıkhğıyla henuz aydınlanamadı. "Mıırti" olarak anılan Murteza Elgin'ın, Istanbül'da.arkadaşlan tarafından Kadıkoy yoresinde bir evde saklandığj ve "şaskm dururada" gelişmeleri izledıği belirtilirken, bir gazete tarafından Ankara'ya gotürulduğu iddiaları da çıktı. Antalya'da muayenehanesi bulunan Prof. Dr. Huseyin Sipahioğlu tarafından "Hurriyet" gazetesine AIDS'li olduğu bildirilen Murteza Elgin'in durumu dun ilginç gelişmeler kaydetti. Prof. Sıpahioğlu, hastası Murteza Elgin'ın AIDS hastası olduğunu bir dilekçeyle Bakanlığa ıhbar etti. Elgin'in Turkiye'de yapılan testlerıyle Bakanlığa gıden (Arkası Sa. 10, Sü. l'de) Sağlık Bakanlığı devreye girdi AET: MORGAN GÖREVİNt YERİNE GETÎRDİ 8. Sayfada Lord Carrington, Esenboğa'da Halefoglu ile birlikte. Casuslar savaşı kızıştı TMO ancak iki yıl sonra "uyandı" Morfinde ABD kazığı TMO ile 1983 'te yıllık 10 ton düzeyinde morfin alımı için anlaşma yapan McNeal şirketi iki yıl içinde sadece 1,5 ton morfin aldı. A B D şirketi ile anlaşmanın koşulu olarak diğer müşterilerine 20 dolar fazla fiyat uygulayan TMO, iki yıl içinde A vrupa pazarını kaybetti. ANKARA, (Cumhuriyet Bıirosu) Turkiye'yi dunya haşhaş urunleri pazarından sılmeye niyetli Amerikan şırketlerinin taktiklerınden bin daha, su ustune çıktı. 1983 yılında TMO'yla anlaşan Amerikan McNeal Şirketi, Ofis'ten yıllık olarak alacağı 10 ton morfin için dunya rayıçlerinın biraz ustunde bir fiyatı kabullendı, ancak bunakarşılık, Ofis'in tiım dığer satışlannda pıyasanın 20 dolar ustunde fiyat uygulamasını koşul olarak koydu Aradan geçen 2 yıllık sure içinde, McNeal Şirketi, TMO'dan sadece 1,5 ton morfın aldı. Ofis'e uyguiattığı yuksek ihraç fiyatlarını fırsat bılerek, Avrupa pazarlannı ele geçirdı. Yedığı kazığın bılıncine varan TMO, geçen ay anlaşmayı tek taraflı olarak bozdu. TMO ve Amerikan şirketi arasında varılan anlaşma, McNeal Şirketi'nın kimliği dikkate alındığında daha da ilginç bir boyut kazanıyor. Çunku söz konusu şırket, Turkıye'nin ABD baskısı ile haşhaşta kendı kendine kısıtlama getirdiği 1971 yılında, Avustralya'da haşhaş işleme tesisi yatırımına gıden yıne Amerikan kokenlı Johnso/ı and Johnson fırmasına bağlı olarak çalışıyor. ABD yonetimı, Turkıye'nın haşhaş ekım alanlarını daraltma ve kapsul çızıminı yasaklama kararına karşılık olarak, vıllık .norfın ıthalatının yuzde 80'ııu Turkiye ve Hındıstan'dan yapmayı taahhut etmıştı Hındıstan (Arkası Sa. 8. Sü. I 'de) Ağustos ayında ABD'ye 'sığınan' KGB ajanı yenıden SSCB İVashington elçiliğine kaçıp CIA 'yı suçladı. WASHI\GTON, (AP) ABD Merkezı Haber AJma Örgutu "CIA" geçen ağustos ayında Batıya sığınan Sovyet İstihbarat Örgutu KGB'nin ust duzey yetkililennden Vitaly Yurçenko'nun cumartesı gunu Sovyetler Birliği'nin Washington Buyukelçiliğı'ne sığındığını bıldirdı. CIA'nın açıklamasının ardından SSCB Washıngton Buyukeiçilıği'nde bir basın toplantısi duzenleyen Yurçenko, kendısinın cumartesi gunu gozaltındayken ABD'lı muhafızJarın elinden bir anlık dalgınlıklanndan yararlanarak kaçmayı başardığını ve buyukelçılığe sığındığını soyledi. (Arkası Sa. 8. Su. 4'te) THE KEWSH4KESPEARE COMPAMY "Bir Yaz Gecesi Ruyası"nı sahnelemek üzere htanbuVa gelen The Aen Shakespeare Company'nin kurucusu ve muduru David Conville, "Istanbul, benim için bir yaz gecesi rüyasıdır" dedi. Ifevtuşenko ve Shakespeare Toplulügu İstanbııTda Yazarın görevi Don Kişotluktur' diyen Sovyet ozan, TÜYAP fuarında kitaplarını imzaladı. İngiliz 'Shakespeare Company' tiyatro topluluğu da Yevtuşenko'yla aynı sırada îstanbul'a geldı. Yevtuşenko Tiırk hulturunıı çok seviyorum. GÖZLEM UGUR 1VIUMCU Sunalp'in Yanıtı Gazetenızın 30 Ekım 1985 gunu nushasında, benım NOKTA Dergısının ıkı mensubu ile yaptığım acık durust ve zan edersem mantık yoluyla tatmın edıcı olan soyleşım hakkında GOZLEM kose yazarı Sayın Uğur MUMCU tarafından yapılan talıhsız yorumu dıkkatle okudum ve hayretler ıcerısmde kaldım Yakmlık duyduğum bir arkadas vasıtasıyMkpenımle, aylarca evvel uzun bir konu$ma yapan ve yıne zan edbfsem sahsıyetım ve dusuncelenm hakıanda kanaat sahıbı olması fazım gelen ve ıkı kıtabım Oa ıthaf yazısıyla hedıye eden Sayın UğurMUMÇU'nun (Arkası Sa. 8. Sü. l'de) 6. Sayfada