Katalog

5 EKÎM 1985 KÜLTÜRYAŞAM CUMHURİYET/5 İSMAİL I;£U;FA< SEVEMA HAYYA1NLAR Truffaut'dan bir başyapıt §©» Metro (Le Dernier Metrö) / Yönetmen: François Truffaut / Senaryo: Truffaut, Suzonne Schiffman / Görüntu: Nestor Almendros / Müzik: Georges Delerue / Oyuncular: Catherine Deneuve, Gerard Depardieu, Jean Poiret, Heinz Bennent, Paulette Dubost, Sabıne Haudepin, JeanLouis Richard, Maurıce, Risch / Fransız (Gaumont) fılmi 130 dakika (Kadıköy Moda Kültür Merkezi, pazartesiden itibaren). Fransız seyircisi, "Son Metro"yu 1980 yıhnın gişe şampiyonu yapacak olan ilgiyi esirgememiş olsun, kimi Uerici Fransız eleştirmenleri fılmi 1940'lann işgal altındaki Paris'inin gerçek yüzünü göstermemiş, en aandan ikinci plana itraiş olmakla, Truffaut'yu da hep sahip olduğu (ve "Güneşte Gece" filmiyle olağanüstü biçimde belirttiği) gösteri dünyasına hayranlığı nedeniyle, tarihsel koşullan tüm gerçek yanıyla göstermemiş olmakla suçlayabilirler. Bizim içinse Truffaut'nun filmı, kusursuz bir çağ Tılmi olmanın ötesinde çok önemli bir film, çağdaş sinemarun bir başyapıtıdır. özellikle tum sinema perdelerimizi ve kiıçük ekranlanmın işgal etmiş olan ABD sinemasının gösterişli, cilalı, çokluk şiddet ve vurkır içeren yapıüan yanında, sinemantn (sanatın) temel uğraşının insan, tüm özellikleri, aynntılan, davranışları içinde insan olduğunu yeniden ve güçlü biçimde bize anımsatan bir fümdir "Son Metro". bir aşk' değil, tersine ilk ağızda akla gelebilecek tum bu kalıplan, türsel yaklaşımlan iten, yaşamı belli bir anında tüm boyutlarıyla kavramayı deneyen çokyönlü, çokyanlı, birçok hikâyenin koşut biçimde yaşandığı geniş bir 'yaşam mozaiği' sunmaktadır. Bu mozaik içinde, Marion Steiner'in korkunç istenci veya gizliden gizliye yeşeren aşkı kadar, 'uygar' görünuşü ve tiyatro sevgisi, inanılmaz ırkçılığmı saklayamayan eleştirmen Daxiat veya kayıp oğlundan haber almaya çalışan aksesuarcı Germaine de ilgi çekici olmaktadır. Truffant'nun asıl konusu ve ilgi alanı, kuşkusuz gösteri dünyasıdır, tiyatrodur... Kendine özgü sorunlanyla, iki veya daha fazla yaşamı bırden yaşamak zorunda kalan, sureklı gerçekle düş, yaşamla yaratı arasında gidip gelmek zorunda kalan o>TinALMAN İŞGALİ Alman işgali altındaki Paris'te bir tiyatro top cularıyla... Gerçek yaşamdaki duyguların bir tiyatro sahnesinütluğunun serüvtnlerini anlatan "Son Metro "da Catherine Deneudeki prova veya oyun esnasında ve'le Gerard Depardieu çok başanb. oluşması kadar, yaşamın en daki Paris'te bir tiyatro toplulu cdilen aktör Bernard Granger, 'kritik' bir anında oyunculuklağunun serüvenlerini anlatmakta guzel kostümcü kızın peşinden rını surdurmek zorunda kalan dır. Ayrıntılarla da olsa kusur koşar. Oysa kostümcü, ashnda (veya tersine, oyunun 'kritik' bir suz biçimde, görsel ve işitsel bin erkekkrden kaçan bir sevicidir anında yaşamlannı alabildiğine bir öğeyle betimlenen bu Paris ve ne pahasına olursa olsun her etkileyecek bir dönüm noktasıydekoru önunde, Alman Yahudi türlü ilişkiyi kurarak yükselmek la karşılaşan) kişiler, kuşkusuz si Lucas Steiner, yaklasan baskı isteyen genç ve tutkulu Nadine'e "Son Metro"nun en ilginç kişive kvyımdan kaçmak üzere Pa âşıktır. Oyunun yönetmeni Jean leridir. Ola>ın işgal altındaki Paris'i terk etmiştir. Eski ve ünlu Loup Cottins, gereğinde Nazi ris'te geçmesi, Truffant'ya Lucienne Delyl, Suzy Solidor vb. sinema oyuncusu, kansı Marion subaylanyla bile ilişki kurarak, dönemin tanınmış şarkıcılan Steiner'in yönetımindeki tiyatro, ne olursa olsun tiyatroyu yaşataracılığıyla muzik/sesle de desyeni bir oyun sahnelemeye ve maya çalışırken, Bernard da asıl teklenen tam bir 'çağ filmi' yapbunun getirdiği binbir güçlüğun ilgisinin gizemli, soğuk, ilgisiz ma fırsatını verdiği gibi, filmin altmdan kalkmaya çabalamak görünüşlü Bayan Steiner'e yökimi yerlerine, Georges Delerutadır... Ancak seyirci kısa za neldiğini fark eder. e"nun muziğiyle de desteklenen ilTroffaut, "Son Metro"da tıpmanda Steiner' in kaçmayıp tiginç gerilim anları katmaktadır. yatronun bodnımunda gizlenmiş kı "Güneşte Gece"de olduğu giolduğunu öğrenir. Steiner, bı bi bir duzineye yakın kişisini son raktığı notlar ve karısına verdi derece dıkkatle seçilmiş aynntı"Son Metro", Tnıffaut'nun, Ama "Son Metro"nun asıl irği talimat aracılığıyla oyunu lar aracılığıyla perdeye getirmekne yazık ki oldukça genç yaşındeleme alanı,bizce tiyatro/yada yitirdiğimiz bu önemli çağdaş uzaktan uzağa oluşturmaya ça te, 'direniş fonu' üstune bir şam ilişkisidir. Aşağıda, bodsinema ustasının hayal gilcünden lışırken, yukanda herkes kendi 'kahramanhk destanı' veya çarrumda yaşamaya mahkum olan ve kaleminden çıkma özgün bir sorunlarını, giderek dramını ya pıcı ikilisi Dencuve / DepardiLucas Steiner, yalnız sesleri arasenaryoyla, Alman işgali altın şamaktadır... Oyuna yeni angaje eu'nun arasında gelişen 'ateşli cıhğıyla duyduğu. yukarıda yaşanan tiyatro olayına ne denlı katılabUir? Bu 'uzaktan yönetme' gerçekten olanaklı mıdır? Daha da ötesi, tiyatro (sanat) hangi düzeyde ve hangi deGırgtr Haftye (Inspecteur La olan, popülerliği oramnda ozgün, kalıo bir guirecede gerçek yaşamla ilişki kudürü yaratamayan bir oyuncu Coloche.. Ne var Bavure) / Yönetmen: Claude rabilir, onu yeniden üretebilir? ki, bızim güldüru oyunculanrruzın tersine, kenYaşanan gerçekle sanatm gerçeği Zidi / Oyuncular: Coluche, dini iyice denetleyebilen, bir kompozisyon yanerde, nasıl, ne denli kesişebilir, raımak çabası gösteren, anlamsız mimikler veya Gerard Depardieu, Dominique birbirine katılabilir? Sanatçı yaduşüpkalkmalarta değil, usta işi bir senaryoLavanant, Julien Guiomar, şamla oyunun (duşün) çelişkisinun kıvnmları içinde seyirciyi avlamayı deneDany Saval / Fransız (Renn ni veya bağdaşıklıgını nasıl, hanyen bir sanatçı.. gi duzeyde ve yoğunlukta yaşar? Films) yapımı / 100 dakika Claude Zidi'nin, şimdiye dek karşımıza LoTruffaut, oldukça incelikli bir (Emek, Gazi, vs.) uis de Funes, Pierre Richard, Charlots'lar gibi gerilıme dayanan öykusüyle yüBeceriksız bir polisin, hem aah bir katili ya Fransız sinemasının en populer güldüru ustazeyde ilgiyle izlenen bir olaylar kalamak hem de sevdiği kızın gönlünü çalmak lanndan kimilerinin filmleriyle çıkmış olan bu dizisı anlaurken, tum bu soruları için neler yapıığının hikâyesi.. Tipik bir Kemal becerikli ve oldukça ticari güldüru yönetmenida gündeme getirir, seyirciyi altnin filmi, bir guldürü başyapıtı değilse de ZiSunal filmi senaryosu olabilir., Ama her yiğitan alta düşundurür... Çağımıdın bir yoğurt yiyişi, her sinemanın da kendi di'nın en dü7eyli fiîmlennden biri. Zidi, kimi zın en usta göriıntu ustalanndan ne özgun anlatım biçimleri var. Hele güldurü yerde gerçekten dayanılmaz güldüru bölumleNestor Almendros'un koyu ri yaratmış. Acemi polis Michel Clement'ın ilk gibi çok az örneğiyle evrenselleşebilen bir dalrenkler içinde kısUrdığı kişiliklekez geldiği görevinde yanhşhkla dayak yemeda... ri, çağdaş sinemanın unutur gi"Gırgır Hafiye", bu açıdan tipik bir Fransız si, arabasının bir grup haydut tarafından devbi olduğu boyutlu ve aynntılı inrilen bir Napolyon heykeiinin kaidesine oturgiıldürüsu... Ne var ki oldukça evrensel olabilsan tiplerini perdeye getirirken, tulması, hele sonundaki o Amerikan filmleridiğı de sövİTiebiür. Benim izlediğim seansta seTruffaut da sinemanın tiyatroyirci (benım gibi) filme katıldı, gerektiği kadar • ni anımsatan 'yıkım sahnesi', Zidi'nin bir gülya şimdiye dek sunduğu en gukahkaha koyverdi. Filmin başoyuncusu, bir za düru dehası değilse de işini çok iyi bilen ve gülzel hediyelerden, saygı gösteriledürüyu ciddiye alan bir 'zanaatkâr' olduğunu manlar Devlet Başkanlığma aday olan Colucrinden birini gerçekleştirir... •he, bizde yülar once Louis de Funes'in "Eti Se kanıthyor. Gerard Depardieu denen ve günüEvet, "Son Metro"ya da, nin kemiği Benim*' güldürüsüyle tamdığımız mü2ün en bu>iık aktörleri arasında yer alan uzunca bir aradan sonra yeniden oyuncunun ilginç gangster kompozisyonu da ilginç bir, sahne, kabare ve TV oyuncusu. Şu cabası. Bu kadar koz, kuşkusuz bu filmi okursinema perdelerınde gözukmeye günleTde Fransız TV'sinde her gün sunduğu bir lanmıza Öğutlemek tçin yeterli neden oluştubaşlayan, özlediğimiz Fransız siprogramla Fransa'yı kasıp kavuruyor. Ashnda ruyor. nemasına da hoşgeldin diyooldukça grotesk, kaba bir güldüru anlayışı ruz... ATİLLA DORSAY KIM KB1E DUM DUMABEHÎÇ AK \ uu çocuk 1 P1KMK PİY4LE MADKA BANABAK.SBJ M\ ÇHC3J2IVOBSUM BU ( V SCM.ER KUÇUK OLSUM, A4ISİN Başkan adayı polis rolünde HIZLI GAZETEa \ECDET ŞE\ .. O SUW KEKO/A <JDuSYLA KÛLE KOili D& T^dVORDtlM... &EROİ ARADI6İM DAYÜtJIYORDU £LMA YİME D E eüM ÖWCE Ö E5KI BİR UVFLARKEM SUVUN ÇVLSR, C SuMKÎ AM6IZIM BflîMlŞ Gİ& " ) ^DIİOZDU 5 Ü M 6 0 5 C I ^/ 6İBİ ı'A) ?.. B/ET DGPREM SEÇıBViiŞ 8İR UKYA KEKTTİ OLX>U6UfÎL/ MLÜDIM ŞÇ ÇİZGILİK KÂMİL \L4SAH4CI GALERİLER 528 66 29526 10 00/412 İŞ SANAT GALERİSİ ERENKÖY AEDPA ResimSerghi 11 EUın 30 EMm 1985 SALİH ACAR 24 SULUBOYA RESİM SERGİSİ 21 EK1V 8 KASIM 1985 Bağdai Cid 2 « ' 4 EREMKDY Tel 3560168 12EKİM2KASIM Eflatun S o k « t.2 F*n«rvolu Ksdıkoy tatanbul T.lf 33SB3 2» 40NÜ 14301900 URART SEVİMCE RESİM SATIN AUNIR Şenol YOROZLU Resim Sergrsi 1030 Ekhn SANAT CALtPISI Hüsrev Gereöe Cau 126 Teşvıkıve MeydanıIST Tel 141 27 11 AGAÇ YAŞKEIN EGILIR KEMAL GÖKHAS BM Isıl Arıpek T« 146 93 21 ~ 3 İSİCM3UL Ahmet Luttu Orafi •Kiçâk kcrkel «c takı setjtsı" 24 VUm • 2 m i«S Fîkret Kolverdi Resim Sergisi 24 Ekim 12 Kasım MUM BATİK KURS KAYITLARIMI2 DEVAM ETMEKTECMR. Baslama tarıhı 2 kasım 1985 cumartesı Kucukayasoiya Cad No 35 SultanahmetISTANBUL .Tel 527 47 09 . ' Endonezya Kalıp kalem ELİŞİ Kış Dönemi Yeni Koleksıyon FasbinderGodard BETftVRS Valıkonağı Cad 98/1 146 93 21 Rumelı Caddesı, Bakara Apartmam Kat 2 Vepa Mağazası utlıı, Osmanbe)' !4b 4X V> GALERİVEPA VİTRAY Moda ve Stilistlik Resim Seramik Çocukiarla Resim Atelyelerine Kayıtlar Devam Ediyor Bağdat Cad Nıhat Kızıltan Sok. Çımen Apt. 1/1 Tel 358 03 25 TARIHTE BUGUN \UMTAZARIKA\ MNÖNÜ'NÛN BA5BAKANU/OANİSrmSI t937'D£ SUSUH, 8AÇ8AKAH ISMBTIMÖMÜ, GÖü£\nNÖ£N (S Tif* ETTI. AJ£O£M OLARAK ÇOK YOgGUN PU&SVIDA 8Uujubu&uMü GösreRMesiuE KABÇIN.ASIL ETKENIN, ATATÜRK'UH nüniMer ürecERiNi eLEçriHMesi OLPUĞU SANILMAKTADIR. BU KONISPA 8İR AÇIKLAtoA YAPtLMlYACAtCTtfZ. BOYLECEjKI BSKı ARKADAÇlN ARALAfHNOAk.i İÜÇICİÜIU TAMAM£M K£SİLDİĞI SÖycENTİSt ÇlKMlŞSA DA, ÖYLE OLMAOIĞl ATATUKK'ÛU Ç£ÇlTLİ t>AWZAU(ŞLA&INDA GÖGCu£C£Krr£. AYfJI GUU/ATATUflK YEHl BAÇ8AK4N ADAYINA ŞU YAZlYI 6ÖND£GPİ : ury>,r Mebucu Cdal âayartı, Malafya Mebusu /smef /nö'nü, Bafvekaleften ishfa ehntŞHn Başvekakte siztn hayıtumz.tensipolunmuş•fun Yenf kra Vekjflert Heyefî'nin ırrfdıap ı/e inha edilmeSınî rica cderim /BeıSıccutUvjr K.Afahır/C 25 Ekim T« 146 n 81 3« Zehra Say 1» • 7 ATOLYESİ *e GAIERİSİ İCLÂL OKUTURLAR YdNEÎİMİIIDE RESIM SERAMIK Çatışmalan surmektedir. BagOa' Cae 'lo 256 3588798 ° Cotbkbustan GüzdSamtktu GALERI BARAZ Selim Turan Retfospektrl Scrglsi 130 Kasaa 1 9 » Kurtuluş Cad 191. Istanbul 1404783 DB1M GELENfKSEL TURK SÛSLEME SANATLARI SERGİSİ Nurullah Berk RESİM SERGİSİ 21 hkim13 Kasım 1985 50 YIL ONCE Cumhuriyet Ankara 24 (Telefonla) Bütün vilayetlerin sayım neiıcelerini gösteren lelgraflar bu sabah tamamlanmış ulduğundan Turkıye'nin umuını nüfusunun 16.188.767 olduğu antcşıldı. Sayım neııcesınt daha ilk gunu bırkaç saat içinde bıldırerek birıncılığı kazanan kaza Balye idı. Balyenın bu hamaratlığınu mukabü Elaziz de neticevi bu 1935/1985 uçuncu. Ada/ıa ıttemleketlerınden ustun bir dordüncu, Bun>a beşincı, artıııa hareketı gorüldiığu konya alıına, Gaz: Anıeb tespıt edılınışıır. Sufıısu en yedinci gelmtkıedır. fazla vilayetimiz İstanbuldur. Sonra sırasıle Izınır, Konya ÇAGLAYAN gelmektedir. Ankara vılayeti, Eskı HULEN KLJ vılayeı nufusu olarak dörduncüdur. Ankaradan sonra sırasile Balıkesiı; Bursa, Sıvas. Manısa gelmektedir. En az nujuslu vilayetimiz Ağrıdır. HTALYA VMM b En fazla nufuslu şehrimız w CfTALYA * iıı I ı DAWU Z*Y1CX THMOJUI] gene hıanbuldur. Izmır ıkıncı. klr H A L İ D E 8 0 Y O K C A L A 16.188.767 kişiyis! 7 Ekım 9 Kasım Enhı Bsnn ttatRnt İslamSaçm Mutata FalkKmmlı TAŞYONTAR ŞADAN BEZEYIŞ Resim Sergisi 1231 Ekhn Tel 160 89 13 161 62 06 • 160 71 30 Husrev Gerede Cad 80/1 Tesvıkıye BERK . . SANAT GALERİSİ j N o f » t umhunvct Adres AMı Ipekp Cad No 75 Macu Tel 146 03 54 istasyon sanat evi sabah dortte bildirmekle gecıkme rekurunu kırdı. Sayım neucesı ılerı sürulen bazı yuksek tahminleri tutmakla beraber selahiyaitarlarm ve bılhusitu ışı ılmı şekılde gorenlerin tahminlenne uygunaur. Bu son kısım lahınınler tecrube lalırırlerinden alman netıcrler uzenne idı ki bunda ıneınleketumz nujusunda birçok Avrupu