Katalog

Dış ticaret işlemlerinde bilgi ve ilgi 6 ESBANK "tedbirli ve kararlı" Cumhuriyet 61. Yıl; Sayı: 21569 Kurucusu: Yunus Nadi 50 TL. 15 Eylül 1984 Cumartesi çekildi. Aynı açıklamada, bu kararlar gibi "kısa vadeli politik kazançlan hedef alan faaliyetlerin, ülkeler arasındaki dostane ilişkileri tamiri çok zor ve bazen imkânsız durumlara soktuğu" hatırlatılarak, "Böyle durumlann ülkelerin uzun vadeli menfaatlerini büyük çapta zedelediğine yakın tarih açık bir şekilde şahittir," dendi. TBMM Başkanı Necmettin Karaduman da milletvekillerinin TBMM Başkanlığı'na yansıttıklan tepkilere aynen katıldığmı, Meclis'in açılacağı 25 Eylul günü "ABD'deki kararlar' 1 sorununu gündemin ilk maddesi yaptığını açıkladı. (Arkası Sa.S, Sü.I'de) DÖRTLER DERSANESİ Hafta Sonu kursları 22 Eylul Hafta içı kurslan 1 Ekım Kayıtlanmız devam etmektedir. Dörtler Dersanesı, Cağaloğlu/tST Tet 522 24 60 Çirkiıı politika Başbakan Ozal'ın yazıh açıklamasında "ABD'deki soykınm günü" kararı "büyük düşuncesizlik" olarak nitelenirken, TBMM Başkanı Karaduman, sorunu Meclis gündeminin ilk maddesi yaptığını açıkladı. ABD Buyükelçiliği'ne göre, ' Reagan kararları Kongre'den geçirmetnek için elinden geleni yapacak. " ANKARA (Cumhuriyet Biirosu) "Ermeni soykınmının ABD dış politikasının yürutulmesinde dikkate alınması" ve 24 nisanın "Soykınm G ü n ü " ilan edilmesi yolunda ABD Temsüciler Meclisi ile Senato Dış llişkiler Komisyonu'nda alınan kararlara Ankara, Başbakanlık duzeyinde tepki gosterdi. Başbakanlıktan Anadolu Ajansı aracıhğıyla yapılan yazılı açıklamada, bu kararların " b ü y ü k bir düşüncesizlik örnegi" olarak görüldüğü bildirildi, kararlar "kısa vadeli kazançlar esas alınarak yapılan çirkin ve ucuz politika" ürunü diye nitelendi. Başbakanlık açıklamasında, Türklerin, "Batı u>gartıklannda engizis>on işkenceleri hükiim surerken birçok milli topluluklan huzur içinde yaşatmış, bu medeni >asfı>la dunyaya ornek olmuş bir milletin a h f a d ı " olduklanna dikkat OzaVdan ABD'ye sert tepki: tlişkiler zedelenebilir AYDINLAR DILEKCESI DAVASI O r 3 Demokrasi YalçnıKiçik BAŞBAKANLIK AÇIKLAMASI Sebep ve saikleriyle cereyan tarzı çok münakaşa götüren, tarihe mal olmuş bir hadiseyi bu şekilde deşmenın kime ne fayda getıreceğini çok iyi düşunmek lazımdır. Mk.ararların terör örgütlerinin caniyane eylemlerine deslek sağladığım dünyanın takdirine arz ediyoruz. Engizisyon işkencelerinin bütun Batı uygarlıklarında hüküm sürdüğü bir dönemde birçok milli topluluklan huzur içinde yaşatmış bir milletin ahfadıyız. Mm u gibi kısa vadeli politik kazançlan hedef alan faaliyetler ülkeler arasındaki dostane münasebetleri tamiri çok zor ve bazen imkânsız durumlara sokar. Böyle durumlar ülkelerin uzun vadeli menfaaüerini büyük çapta zedeleyebilir. özlemı suç ı TtMI JmMtkı TWM MILLETVEKILİ SPOR OLAY1 Dînçerler çark etti Jjfilli Eğitim, Gençlik ve Spor Bakam Vehbi Dinçerler, "Federasyonlann başına milletvekilleri gelecek" dedikten sonra, dün "Anayasa'ya aykırı olursa bundan vazgeçeceklerini" söyledi. Anavatan milletvekilleri Barlas Doğu, "Bunu Bizanslılar da denedi, akibetini biliyoruz", Ogan Soysal da "Bu sö'z konusu olamaz" dediler. ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Milli Eğitim, Gençlik ve Spor Bakanı Vehbi Dinçerler " s p o r ' M a " o r t a l ı ğ ı kartştırdıktan" sonra, dün bir geri adım attı. Daha önce, "sporu parlamentoya sokacagız", "federasyonlann başkanlıklanna milletvekillerini getirecefiz" diyen Dinçerler ortaya "Anayasa tartışması" çıkınca eksenı etrafından bir dönüş yaptı: "Anayasa'ya aykın olursa bu işten vazgeçeriz." Dinçerler'in "siyasetli spor" projesine Milli Eğitim, Gençlik ve Spor Bakanlığı'nın "hukuk (Arkası Sa. 7, Sü. S'de) Amerikan basımnda "sorun" gündem maddesi bile değil UFUK GÜLDEMİR WASHİNGTON ABD yönetimi üzerinde yaptırımı bulunmayan, "şimdiHk" yasal belge niteliği taşımayan " s o y k ı n m " metinleriyle başlayıp, Türkiye'nin protestosuyla boyutlanan kriz, VV'ashington'da "küçük bir konu",ABD basımnda ise gündem maddesi bile değil." ABD Temsilciler Meclisi'nde "insanın insana yaptığı zulmü (Arkası Sa. «., Sü. 4'de) EıM Tişat» Yak* bpMfc ABD cephesi lîğur INumeu: Bir ülkenin yurttaşlarının, o ülkede daha demokratik bir ortam olmasını istediler diye "hainlik" ile suçlandınlmalart kadar aa bir olay yoktur. Erbil Tuşmlp: Böyle bir davada yargılanmaktan onur duyuyorum. Ancak tarihin biz Türk aydınlannı bu metni 1984 yılmda hazırladığımız için suçlayacağmı biliyor ve eziklik duyuyorum. Prof. Tefceli: Dilekçenin içeriğinin tüm Türkiye halkına duyurulması Sayın Başbakan'ın basın toplantısı yoluyla olmuştur. Iddianamenin mantığına göre onun da suçlananlar arasında bulunması gerekirdi. V'alçtn Küçük: Ben sadece bu yaptığımız onurlu işi başka illerdeki aydmlara da ulaştıramamanın sıkıntısmı duyuyorum. Jlahmut Tali Öngörett: Kendilerine hain diyenlerin bile haklarmı güvence altına alan bu ilkeleri daha büyük beceriyle korumuş olanları, tarih hiçbir zaman hain olarak kabul etmedi. Beni de etmeyecektir. IHete Tunçay: Benim başıma gelenlerin başkalarınm da başına gelmemesi için düekçeyi imzaladım. Şerafettin Turan: Dilekçeyi demokrasiye sağlıklı geçişi kolaylaştırmak için imzaladım. Halit Çelenk: Bir dilekçeye bildiri niteliği verilerek dava açılması siyasal alandaki olağanüstü dönem anlayışımn hukuk alanmda yansımasının tipik bir örneğıni oluşturmuştur. \akup Kepenek: Dilekçede belirttiğimiz özlemler ve istekler bizim demokratik sorumluluğumuzdan kaynaklanmaktadır. Mustufa Ekmekçi: Bir yazara iddianamede bildiri dağıtma ya da bildiri niteliğinde çoğaltılmış dilekçe metni dağıtma suçunu yüklemek insafla bağdaşmamalıdır. ANKARA (Cumhuriyel Bürosu) Cumhurbaşkam Kenan Evren ile TBMM Başkanı Necmettin Karaduman'a verilen 1383 imzah "Aydınlar Dilekçesi" nedeniyie açılan davaya, Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı 1 Numaralı Askeri Mahkeme'de sorgularla devam edildi. Duruşmaya foto muhabirleri alınmadı. Duruşmayı izleyen gazetecilerin ses kayıt araçlannı kullanmalarına da izin verilmedi. Dunkü duruşmada sorgusu (Arkası Sa.7, Sü.2'de) PARLAMENTO SPORA GtRERSE 10. Sayfatla ABD Bizden başka herkeste bir terslik var.'.. MnsMt BaMkd ANAP gençligine doğru YALÇIN DOĞAN ANKARA Aslında model 1930'lar Almanya'sının modeli. "Sporun kitielere göturülerek,kitlelerinpotitik orgutlenmesinin spordan geçmesi" duşüncesi ilk kez Almanya'da boy verdi. Yalnız, boy verme zamam son derece ilginç: 1930'lar Almanya'sı... Politikanın en etkin \e en kolay biçimde geniş kitielere şırınga edilmesinde "sporun kullanılması"nın tarihi yuzyılların gerisine dayanıyor. Bu tarihten esinlenenlerin sayısı da her geçen gun, ülkenin siyasal ortamına göre, artabilıyor... Milli Eğitim Gençlik ve Spor Bakanı Vehbi Dinçerler'in spor federasyonlan başkanlannın işlerine son vererek, başkanları milletvekillerinden seçme düşuncesi, sadece "siyasetle sporun el ele ver(Arkası Sa. 8., Sü. Vde) Düştik ücretliler faturalı yaşaımyor Asgari ücretli Ramazan Tepeci "Şimdiye kadar hiç fatura toplamadım" diyor. Bekir Kılıç "ilk topladığı faturalardan 350 lira vergi iadesi alınca, biriktirmekten vazgeçmiş." Bir başkası, "10 bin liralık fatura toplasam bin lira alırım, bakkalın kalbini kırmaya değer mi?" diye soruyor. Bir personel müdürüne göre ise "faturalı yaşayanlar orta ve yüksek ücretliler. " NtLGÜN UYSAL Bir ilaç fabrikasının basın ve halkla ilişkiler bölümüne ait bir odada ve bazı yöneticilerin yanında işçi Ramazan Tepeci ile "faturalı yaşara" üstüne konuşuyoruz. Gözünü kırpmadan: Şimdiye kadar hiç fatura toplamadım, diyor. Odadaki yöneticilerden biri hemen atdıyor: Amatı Ramazan, kimse duymasın. Ramazan'ın çok parası var derler. Bugüne dek fatura toplamak için en ufak bir çaba harcamadığını dobra dobra dile getiren Ramazan Tepeci, çok paralı değil... "Asgari ücretli..." Yaptığımız küçük çaplı anket için, kısa kısa konuşabilme fırsatını bulduğumuz işçiler arasında, "asgari ücretli oidugu halde, şimdiye kadar pek fatura toplamadıfım" söyleyen ne ilk ne de sonuncu kişiydi Ramazan Tepeci... Ona gelinceye kadar, onun gibi en az on kişi tanımıştık. Sonunda fabrikadan çıkarken bir de danışma memuruna soralım dedik. O da "hiç fatura toplamadığını" söylemez mi? Artık ikinci soru otomatik olarak çıktı ağzımızdan: Asgari ücretli misin? Danışma memurunun suratı dalgalandı. Biraz da "nereden biliyorsun " der gibi doğruladı. Asgari ücretlilerin hepsi de fatura toplamaya "hayır" mı diyor? Hayır. Bir bölüm asgari ücretli, faturalı yaşamdan sonuna kadar yararlanmada ısrarh. Fazla mesaileriyle birlikte 27 bin lira kazanıp, yaklaşık 22 bin lira fatura getiren de var... Ama edindiğimiz izlenim o ki, eğer birisi size hiç fatura toplamadığını ve toplamak niyetinde de olmadığını biraz da dudak bükerek söylemişse, bilin ki, büyuk bir olasılıkla bir asgari üc(Arkası Sa. 8, Sü. S'de) VERGI İADESİ AMACINA ULAŞTIMİ? GüneydoğıCda 263 kişi gösaltında Stkıyönetim Komutanlığı Eruh ve Şemdinli olaylanyla ilgili olarak yakalanan toplam 43 7 kişiden 171 'inin serbest bırakıldığını açıkladı. DtYARBAKIR (a.a.) 7. Kolordu ve Sıkıyönetim Komutanlığı, Eruh ve Şemdinli olaylan ile ilgili olarak düzenlenen operasyonlarda toplam 437 kişinin yakalandığını açıkladı. 7. Kolordu ve Diyarbakır, Şanlıurfa, Mardin, Siirt, Hakkâri, Van Illeri Sıkıyönetim Komutanlığı, Basın ve Halkla îlişkiler Şubesi'nce bu konuda yapılan açıklama şöyle: " 7 . Kolordu ve Sıkıyönetim Komutanlığı sorumluluk bölgesinde Eruh ve Şemdinli olayları ile ilgili ciarak 16 Ağustos 1984 gününden itibaren başlatılan seri operasyonlar sonunda, hainlerce kandınlmış, Atatürk milliyetçiliğine aykırı, bölücü örgütlere mensup Eruh olayına katılan 9 kişi, ikisi ölü biri yaralı olarak, Şemdinli olayına da fiilen katılan üç kişi yakalanmıştır. Operasyonlar sırasmda ele geçen personel ve malzeme: • Yakalanan personel 437 kişi. ilk sorgusunu müteakip serbest bırakılanlar 171 kişi. Gozaltında bulundurulan 263 kişi, bu şahıslardan orgütle üişkisi olduğu saptananlar 44 kişi. Örgüte yataklık edenler 172 kişi. • Eruh olayına fiilen katılanlar 9 kişi. İkisi ölü olarak ele ge(Arkası Sa. 8., Sü. 7'deJ Doç. BURHAN ŞENATMJIR'IR yazısı 8. Sayfada Fabrikalarda fatura ARÇELİK: Genel Müdur Yardımcısı Syper Kartal'ın verdiği bilgiye göre, fabrikadaki memurlar maaşlannın yüzde 93'u kadar fatura getirirken, işçilerde bu oran önce yüzde 5O'ydi, sonraki aylarda yuzde 80'e kadar çıktı. Ancak Arçelik'te ortalama kıdem yüksek ve asgari ücretli pek az. ECZACIBAŞI İLAÇ: 850 işçinin 650'si faturalı yaşama katılıyor. Nisanda 52 milyon liralık gelire karşı gelen fatura toplamı 14 milyon lira. Mayısta 39 milyon 550 bin liralık işçi gelirinin 15 milyon 717 bin lirası faturalanrmş. Haziranda gelir 83 milyon lira. Faturalanan bölüm dortte bir, yani 21 milyon lira. İBRAHİM ETHEM İLAÇ: 58'i memur, 384 kişi çalışıyor. Ocak, şubat, man doneminde ücretlerin yuzde 38'i kadar fatura gelebilmiş, martta fatura getirenler 121 kişi, haziranda faturah çahşan sayısı 172,gelen faturaların ücretlere oranı yüzde 64. BİR TEKSTİL FABRİKAS1: 328 işçiden 23H mayıs ayında fatura getırdi. Haziranda bu (Arkası Sa. 8., Sü. S'de) îlk grev kararı 12 Eylül 1980'den sonraki ilk grev kararıİstanbul'da Desan Tersanesi'nde Dok Gemiİş tarafmdan alındı. Sendika Başkanı Nazım Tur "İzin alırsak 6 gün sonra greve başlayacağız. Grev adının bile işverene yeteceğini sanıyoruz" dedi. İşSendika Servisi Yeni donemin ilk grev kararı Tuzla'da kurulu Desan Tersanesi için DOKGEMİ İş Sendikasınca dün alındı. Sendika Yönetim Kurulu'nun oybirliği ile aldığı karar, noter kanalıyla işverene ve Bölge Çalışma Müdürlüğü'ne bildirildi. Konuyla ilgili bir açıklama yapan Sendika Başkanı Nazını Tur, "Sıkıyönetim Komutanuğı'na başvurarak grev uygulaması için izin isteyeceğiz. İzin alabUirsek bugun başlayan 6 işgunlük yasal süre sonunda grev uygulamasını başlatacağu" dedi. Desan Tersanesinde toplu sözleşme görüşmeleri 18 haziranda başlamış, iki ayhk yasal süre sonunda uyuşmazlıkla kesilmiştı. Resmi arabu(Arkası Sa. 8., Sü. 6'de) Tercüman'ın yayınına izin verildî İSTANBUL (a.a.) l . Ordu ve Sıkıyönetim KomutanlığYnca süresiz olarak kapatılan Tercüman Gazetesi'nin yayınlanmasına bugünden itibaren izin verildi. Istanbul'da yayınlanan Tercüman Gazetesi'nin basım, dağıtım, bulundurulma ve taşınması, sıkıyönetim bölgesine sokulması 5 eylül çarşamba günü 1. Ordu ve Sıkıyönetim Komutanhğı'nca durdurulmuştu. İŞ ÂLEMÎNDEN ÖZAL 'A TAMAM MI DEVAM MI? NUH KUŞÇULU: HÜKÜMET/N KA YBEDECEK BİR DAKİKASI YOK OSMAN ULAGAY'ın yazı dbisi 6. Saytada DU OyUllCUK UÇUKUîJUltl II#U ÇI aükkâm. Tayvan, Japon, Kore, y AmerikatTmah binbir çeşit oyuncoğın ortalama flyatı 15 bin li En ucuzıı 1500 liralık otomobil. FoT l fl 15 bi lira. ttanbulMfmnşı'hdabiroyuncak toğraftaki uzaktan kumandah, benzin motorht uçaksa 65 bin lira. Yine uzaktan kumandalı plastik Volkswagen 56 bin, trampet çalan ayı 11 bin, Çin malı helikopter 10 bin, İtalyan bisikletleri 5080 bin, elektronik oyuncaklar en az 45 bin, plastik çiçek seti 17 bin, plastik dikiş makinesi 10 bin, makyaj seti ise 6 bin lira. Mağaza yöneticisi yine de dertlL "Karamamede insan suratlı bebek ithali vasak, hayvan surarlısı serbest" diyor. (Foloğraf: ERDOĞAN KÖSEOĞLU) Amerika'yı Yeniden Keşfetmek... t i r m e n i terorizmine bugüne dek dayanak yapılmaya çahşılan sözde tarih tezleri bu kez de Amenkan Kongresi'nde boy gösterdi. Konçre'nin Temsilciler Meclisi kanadında "24 n/sanın, insanın insana zulüm günü" olarak kabul edilmesini öngören bir karar tasarısı benimsendi. Karar tasarısına göre, ABD Başkanı, 24 nisan gününün tüm Amerıka1 da anılması için bir bildiri yayınlayacak:Yayınlarken de, "özellikle 19151923 yılları arasında Türkiye'de 1,5 milyon Ermeninin uğradığı soykırıma" değinecek... Temsilciler Meclisi'nde kabul edilmiş olan bu karar tasarısı. henüz Senato'da ele alınmış değil. Kongre'nin Senato kanadındaki bir başka gelişme ise şöyle: Senato'nun Dışışlerı Kcmisyonu, "Ermenı soykınmı" iddiasıyla Türkı(Arkası Sa. 8, Su. Vde) Yabancı salçaya kapı açıldı Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığt, salça, et, ayakkabı ve ananas ithaline izin verdi. Üreticiler salça ithali kararımn erken alındığmı belirttiler. UĞUR MUMCU GOZLEM Tarihten Bir Yaprak ... 30 Aralık 1922 tarihinde, Lozan Konferansı'na katılan Amerikan Temsilciler Kurulu, Azınlıklar Alt Komisyonu Başkanlığı'na bir önerge sunmuştu. Bu onergede, Turkıye toprakları üzerinde Ermenilere verilmek üzere bir özerk bölge ayrılması ıstenmekteydi. Amerikan delegelerı, bu önergelerinde, Ermenilere ayrılacak toprak parçasının belırlen(Arkası Sa. 8., Sü. 4'de) 12 EylüVde "Türkoğlu titreve kendine dön" dendi "Ülkemîzi 12 Eylül'e Getiren Sebepler ve Türkiye Üzerindeki Oyunlar" seminerine Celal Bayar, Milli Eğitim Bakanı Dinçerler, Kültür Bakanı Taşçıoğlu, İstanbul Vatisi Ayaz da katıldılar. İstanbul Haber Servisi Aydınlar Ocağı'nın düzenlediği "Ülkemizi 12 Eylül'e getiren sebepler ve Türkiye üzerindeki oyunlar" konulu seminerde konuşan Milli Eğitim Gençlik ve Spor Bakanı Vehbi Dinçerler, "milletin terbiye edilmesinin milli politikanın ana amacı ol(Arkası Sa. 8., Sü. 3'de) Aydınlar Ocağı Başkanı: HASAN CEMAL Haberi 12. Sayfada