Katalog

5 ŞUBAT 1984 F.KONOMI CVMHURtYET/9 EKONOMTnE 1932'de doğdıı. Sulranahmet Ticcıret Lisesi'nı bitirdikten sonra Ingıltere'de ışletmectlik oeremmı yapıı. Ulkenuzde çok ortakh sirketlerin ılk kuruculan arasında yer alan Kuşçulu 1966'dan beri İsıanbul Tjcareı Odası Mectis uyesı. I979'da Istanbııl Ticaret Odası Yonetiın Kurulıı Başkanı olan Kuşçulu halen bu gorevı surdürüyor. Kuşçulu 1979'dan beri İstanbul Sanayı Odası Meclisi'nin de üvesi. NUH KUŞÇULU Bu antitröst tasarısı az sayıda firmanın anlaşarak fiyat belirlemesini, yahut birbirlerini satın almasını, anlaşmalar yapmasını önleyecek hükümler taşıyor, tekellerin piyasaya \eni giren firmalan yutmalarını önleyecek hükümler var bu tasarıda. Bunların Turkiye'de karar haline, yasa haline gelmesi gerekli artık, ama bu konuda iki görüş çarpışıyor. Aslında ynnlış olan muz uygulaması bile ithalatın aşırı kârları törpüleyebileceğini göstermiştir. Türkiyv'de bugün aşırı kârlar ve rantlar var. Aşırı kâr olan alana ithal malın girmesi piyvsayı düzenleyici etki yapacaktır. Hangi iki görüş ? KUŞÇULU Şimdi bazı kimseler diyorlar ki bu tedbirler manzumesi, antitröst tedbirler manzumesi gelirse ticaretin gelişmesi yavaşlar. Ama öte yandan bu tedbirler manzumesinin olmadığı yerde 'ekonominizi tamamen libere etmeniz lazım, dışa karşı. Onu da yapamayacağunıza göre Türkiye gibi ülkelerde böyle bir antitröst tedbirler manzumesinin kanunlaşması bence bir zarurettir. Rekabeti sağlamak için bunun dışında başka düşüniilebilecek neler var ? KUŞÇULU Bunun dışında tekel veya oligopollerin hâkim olduğu piyasa'ara yeni firmaların girmesini teşvik ederseniz, onlara daha müsamahakâr teşvikler verirsiniz. Bu da neticede rekabeti artıran ve tuketiciyi koruyan bir adım olur. Efendim bir de biliyorsunuz içerde rekabeti arttımaayı amaçladığını söyleyen hükümetin dışarda lekelleşmeyi teşvik ettiği \olunda iddialar var. Buna ne diyorsunuz ? KUŞÇULU Bir kere içerde rekabetin mutlaka sağlanması piyasa ekonomisinin uygulandığı ülkelerde zaruridir. Rekabeti önleyici tedbirlere bir yerde müsaade edilebilir, o da dışa karşı birleşmelerde. Dışarda dünya ile çarpışıyorsunuz, orada birleşmeye müsaade edilebilir. Ancak bunun da fıiliyatta güçlükleri var. Bir de bu dışa doğru tekelleşme içe doğru da yansırsa tabii bu da zararlı. Bunu sadece dışa dönük olarak yapabilirsek yararlı olabilir. Bir de tabii tek firma olmayacak, 1520 tane böyle firma varsa onlar da kendi aralarında rekabet edecekleri için tehlike azalır. Geçtiğimiz haftalarda yaşanan meşhur "muz olayı"m nasıl degerlendiriyorsunuz, Sayın Kuşçulu ? KUŞÇULU Bakın Türkiye'de aşırı rantlar, aşırı kârlar oluşmuştur ve bunlar yasaklar nedeniyle, müdahaleler nedeniyle oluşmuştur. Size bir misal vereyim: Bugün bir dolar resmen 310 lira, buna bir o kadar da gümrük koysak 620 lira eder. Oysa bugün 1 dolar 1500 lira hesabından piyasada satılan mal var ve bu mal hâlâ izne tabi listede, liberasyona girmemiş. Demek ki o zaman bir grup yaratıyorsunuz, hiçbir fonksiyon ifa etmeden aşın kâr elde edi>or, para kazanıyor... Biliyorsunuz bir de bu kararlar nedeniyle ithalatın hızla artacağı ve bir döviz darboğazına girilebileceği endişesi var. Şimdi ben size şöyle sorayım: Enflasyonu önlemeyi amaçlayan politikalann, sıkı paranın ve gerçekçi kur uygulamasının surmesi halinde bu kararlar nedeniyle Türkiye'de aşırı bir ithalat talebi olur mu? KUŞÇULU Tam o söylediğiniz şartlar gerçekleşirse olmaz. Bunlara ilaveten bir de gelir dağılımında dengeyi sağlayacak şekilde vergi kapsamı genişletilerek vergi dışı kalanlann sayısı azaltılabilirse bu da ithalat artışını, lüks ithalatı önleyici etki yapar. Ama tabii bir yandan ihracatınız artıyorsa bunun gerektirdiği girdiler nedeniyle ithalatta da bir artış olabilir. Peki bazı mallara aşın talep olacağını tahmin edip satabileceğinden fazla mal ithal eden olursa.. KUŞÇULU Iyi düşünüp taşınmadan yapılacak ithalat elde kalabilir, "müdebbir" olmayan tüccann eli yanabilir. Mesele kârdır ve rekabettir. Biri bir malı getirecek, bakacak kaç kişi daha aynı malı getirmiş, ne olacak. Bugün paranın maliyeti de ayda yüzde 5'in üstünde, bu mal elinde kalırsa ne olacak? Parasını bankaya koysa yüzde 50 faiz alacak adam bu riske niye girsin? Onun için bugün pek çok işadamı "önce şu tozduman otursun" diye düşünür ve kumar oynamak istemiyorsa öyle sonucu belli olmayan ithalata girişmez. Bunun için sermayesini riske etmez. Kuşçulu (solda), Osman l laga>'ın vorulannı yanıtlarken... Ulagay sordu Kuşçulu yanttladı: Rekabeti sağlamak için ithalatm yanı sıra antitröst yasası gerekli Sayın Kuşçulu; Özal hükıimetince alınan kararlarla ithalatın kısmen liberasyonuna gidilirken güdüien amaçlardan birinin de Türk sanayiini rekabete açmak, böylece özellikle tekel >a da yanlekel durumunda çalışmakta olan firmalan bir anlamda uyarmak, fiyat rekabetine zorlamak olduğu soylendi. Sizce alınan karariar bunu sağlayabilecek nilelikle mi? KUŞÇULU Sayın Ulagay, bugünkü haliyle bu karariar ancak sınırlı bir etki yapacaktır, dediğiniz yönde. Çünku hükümet ithala'ı bir ölçüde libere ederken gerek elinde tam bilgi olmadığı için, gerek sanayii birdenbire aşırı rekabetle karşı karşıya bırakmaktan endişe duyulduğu için, belki bunların yanında ödemeler dengesi de düşünüldüğu için çok dikkatli davranmıştır. Tabii bazı ufaktefek hatalar olmuştur ama onlar da düzeltiliyor. Burada "dikkatli davranmıştır" derken... KUŞÇULU Burada dikkatli yapılmıştır derken kastim bazı fonlarla gümrük ve istihsal vergileriyle ithal malların fiyatı mümkün olduğu kadar yukarı doğru çekilmiştir bunu ifade etmek istiyorum. Bu nedenle bu karariar bugunku şekliyle rekabeti getirecektir demek zor. Bunlan daha ziyade Demokles'in kılıcı gibi görmek gerekir. Dahildeki üretici belki artık fiyatlarını arttırırken dışardan da mal gelebileceği hesabını yapacaktır. Burada bir endişe de zannediyorum bazı damping olaylarının hukümet farketmeden aniden ortaya çıkması ve dahildeki sanayii yıpratması korkusudur. Şimdi bii büması tün bunlar düşünülerek kararlarda çok dikkatli davranılmıştır ve sanıldığı kadar geniş bir liberasyona gidilmemiştir. Bizim bir araştırmamız Turkiye'de sektörlerin yüzde 85'inde rekabet olmadığını gösteriyor. Bu rekabet eksikliğinin bu sene içinde, liberasyonun bugünkü haliyle giderilebileceğini söylemek mümkün değil. Ama belki de gittikçe geliştirilecektir bu karariar ve o zaman rekabeti sağlama amacına doğru yaklaşılacaktır. O noktaya gelindiği zaman bunun Türk ekonomisine ve Türk sanayiine büyük bir dinamizm ve kalite getireceğine inanıyorum ben. Sayın Kuşçulu, şimdi bu rekabet eksikliğinin hissedildiği sektörlere rekabeti getirmek için ithalatın liberasyonu yeterli bir önlem mi? Yoksa bu alanda alınması gereken başka önlemler de var mı? KUŞÇULU Alınması gereken daha başka tedbirler tabii ki var. Bunlar arasında Batı'da, bilhassa AET'de ve ABD'de kullamlan antitröst kanunlan dediğimiz bir kanunlar manzumesi var. Burada bir piyasada ikiüç firmanın aralarında anlaşmaya gitmelerini veya pazan bölmelerini, fiyat birlikleri kurmalannı yasaklayıcı kanunlar var, birbirlerini satın almalannı, aşırı büyümelerini önleyici tedbirler var. Bu konuda İstanbul Ticaret Odası fevkalede güzel bir çalışma yapmış ve önceki hükümete de bu hükümete de bu tasarıyı yollamıştır. T.C. ZİRAAT BANKASl 5 ^UBAT 1964 TARİHİNDEKİ DÖVİZ KURLARI DÖVİZ CİNSİ 1 1 1 1 ABODOLARI AVUSTMLYA DOLARI AVUSTURY» BATI ALMAN MARKI BtlÇİKAFRi FRAN6I DAHİMARKA KRONU 1 FRAHSa FMNGI 1 H0UAMDA FLORİNİ 1 İSVEÇ KBONU 1 İSVtÇRE FRAM6I 100 İTALYAN ÜRETİ 100 JAPON YEMİ 1 KANADA DOLARI 1 KUVEYT OİNARI 1 HORVEÇ KROMU 1 STERÜN 1 S. ARABİSTAN RİYAÜ DOVIZ EFEKTİF AUŞTL. SATIŞTl. AUŞTL SATtŞTL 310.25 312.10 310.25 312.32 286.42 288.13 272.10 288.33 16.09 16.11 16. 16. 112.78 113.45 112.78 113.53 5.23 5.55 5.54 5.51 31.25 31.07 31.27 31.07 36.96 36.93 36.71 36.71 99.99 100.58 99.99 100.66 38.49 38.26 38.51 38.26 140.27 141.10 140.27 141.20 18.47 18.35 17.43 18.46 133.06 133.85 126.40 133.95 249.01 250.50 236.56 250.67 1055.28 1061.57 1002 52 1062 32 39.85 40.09 37.86 40.12 442.07 444.71 442.07 445.02 88 36 88.89 83.94 88.95 Turkiye'de antienflasyonist politikadan ve gerçekçi kurdan vazgeçilmezse büyük bir ithalat sıçraması olmaz. Fazla mal getirenin eli yanar. KUŞÇULU Bence meseleyi muz meselesi olarak almamak gerek. Burada yanlış bir uygulama olmuştur belki ama o örnek bile bir şeyi ispatlamıştır. Muz fiyatı aniden gerilemiş ve sonra tekrar yükselmiştir. Eğer biz yavaş yavaş bu liberasyon meselesini yurütebilirsek, yani ihracatımızı arttırarak ithalatımızı da artırabilirsek bir çok mallarda fiyat indirimlerini ve kaliteye yonelişi göreceğiz.Bu işte nerede bir aşırı kâr varsa oradan birtakım malların girmesi piyasanın düzenlenmesi anlamına gelir. Yani siz bunun aşın kârları törpüleyici yanına ağırlık veriyorsunuz ? I T.C. ZİRAAT BANKASI "Gücüne erişilemez" TÜRKİYE CUMHURİYET MERKEZ BANKASI'NA SINAVLA ARAŞTIRMACI, İSTATİSTİKÇİ VE EĞİTİM ARAŞTIRMACILARI ALINACAKTIR Merkez Bankası Araştırma, Planlama ve Eğitim Genel Müdiirlüğü'ne bağlı Araştırma ve Planlama Müdurlüğü'nde Araştırmacı, tstatistik Müdürlüğü'nde Istatistikçi ve Eğitim Müdürlüğü1 nde Eğitim Araştırmacısı kadrolannda çalıştınlmak üzere sınavla yeterli sayıda eleman alınacaktır. I. Adaylarda aranan nitelikler: 1. Başvurulan kadronun görevi ile ilgili konularda mesleki yüksek öğrenim ya da lisans üstü eğitim görmüş olmak. 2. Sınav tarihinde otuz, ancak lisans üstü derece alanlar için otuz beş yaşını geçmemiş olmak. 3. Merkez Bankası Memurları Yönetmeliği'nin 2. maddesinde belinilen diğer şartları haiz bulunmak. II. Sınavlar: Adaylar yabancı dil ve mesleki sınava tabi tutulurlar. Yabancı dil sınavında başarı gösteremeyenler meslek sınavına kabul edilmezler. Meslek sınavında başarılı olanlar mülakata çağrılırlar. A. Yabancı dil sınavı: ÎLAN 10 Mart 1984 tarihinde Ankara'da ARAŞTIRMACI için ingiliz, Fransız, Alman veya Arap dillerinden, İSTATİSTİKÇİ VE EĞİTİM ARAŞTIRMACISI için İngiliz, Fransız veya Alman dillerinden yazılı ve sözlü olarak yapılacaktır. B. Mesleki sınavlar: 1. ARAŞTIRMA, PLANLAMA MÜDÜRLÜĞÜNDE ÇALIŞTIRILACAK ARAŞTIRMACI'ların sınavı ekonomi, maliye, parabanka ve istatistik konularından yapılacaktır. 2. İSTATİSTİK MÜDÜRLÜĞÜNDE ÇALIŞTIRILACAK İSTATİSTİKÇİ sınavı matematik, istatistik, programlama, sayısal analiz ve veri tabanı yönetimi konulanndan yapılacaktır. 3. EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜNDE ÇALIŞTIRILACAK, a) EĞİTİM KÖKENLİ EĞİTİM ARAŞTIRMACISI sınavı, psikoloji eğitim psikolojisi, hizmetiçi eğitim, eğitimde araştırma yöntemleri ve insangücü ve eğitim planlaması konulanndan, b) EKONOMİ KÖKENLİ EĞİTİM ARAŞTIRMACISI sınavı, ekonomi, maliye, parabanka ve istatistik konularından yapılacaktır. III. Bilgi Alma ve Başvuru: Bilgi almak isteyenler, Ankara'da, Araştırma, Planlama ve Eğitim Genel Müdürlüğüne, Ankara dışında, Şubelerimize başvurabilirler. Aday olmak isteyenler: 1. Ankara'da Araştırma, Planiama ve Eğitim Genel Müdürlüğünden Ankara dışında, Merkez Bankası şubelerinden temin edilerek açık ve el yazısı iie doldurulmuş "Görev Isteme Formu", 2. Öğrenim belgesi, 3. Nüfus kimlik cuzdanının aslı veya onaylı örntği, 4. 4.5 x 6 cm. boyutunda iki fotoğraf, 5. Yukarıdaki mesleki ve yabancı dil sınavlarından hangisine girileceğinî belirten bir dilekçeyi, Araştırma, Planlama ve Eğitim Genel Müdürlüğü'ne vereceklerdir. IV. Son başvurma tarihi: Adayların III. Bölumde \a?ılı belgelcri 24 Şubat 1984 tarihine kadar Araştırma, Planlama ve Eğitim Genel Mııdurluğur.e \ermelen \eya bu tarihte adı geçen Müdürlükte bulunacak şekilde posta ile göndermeleri gerekmektedir. Postadaki gecikmeler dikkate almmaz. IMAR BANKASI 4 TÜRKİYESayın Ortaklanna T.A.Ş, Bankamız sermayesinin (1) Milyar liradan (5) Milyar liraya artırılması 4 Haziran 1982 tarihinde toplanan Ortaklar Olağanüstü Genel Kurul Toplantısında kararlaştınlmış ve artırılan (4) Milyar liranın % 50 si ortaklarımız tarafından ödenmiştir. 31 Ocak 1984 tarihinde yapılan Yönetim Kurulu Toplantısında artınlan sermayenin geri kalan % 50 sinin tahsiline karar verilmiştir. Tahsil edilecek olan 2 Milyar liranın 500 Milyon lirası için 29 Şubat 1984 Çarşamba günü Saat 17ye kadar; ikinci 500 Milyon lirası için 30 Mart 1984 Cuma günü Saat 17"ye kadar; geri kalan 1 Milyar lirası için de 22 Haziran 1984 Cuma günü Saat 17'ye kadar, değerli ortaklanmızın IstanbulMecidiyeköy, Büyükdere Caddesi No. 42/46 Kat 2 deki Genel Müdürlüğümüze muvakkat pay senedi ilmühaberleriyle birlikte müracaat ederek gerekli muameleleri yaptırmalannı saygılanmızla rica ederiz. TÜRKİYE İMAR BANKASI T.A.S. Yönetim Kurulu 1 Sayıştay Baskanlıgmca aşağıdaki nitelikleri tasıyanlar arasında yaab ve sözlü sınavla denetçi yardımcısı alınacaktır. a) Devlet Memurları Kanununun 48. maddesinde gösıerilen genel nitelikleri taşımak. b) Hukuk, Siyasal Bilgiler, Iktisat Fakülteleriyle, lktisadi veTicarı tlimler Akademilen'nden veya ögretim itibariyle bunlara denkliği Milli Eğitim Bakanhğı'nca onanmış yurt içi ve yurt dışındaki fakülte ve yüksek okullardan bırini bıtirmiş olmak, c) Giris sınavının başlıyacağı tarihte 31 yasından gun almamış olmak, 2 Yazılı sınavlar 23, 24 ve 25 şubat 1984 günlerinde Ankara'da yapılacaktır. 3 Yazılı sınavı kazananlar Sayıştay Baskanlığınca tespit edilip duyunılacak tarihte Ankara'da sözlu sınava tabi tutulacaklardır. 4 lsteklilerin gerekli belgeleri en geç 10 şubat 19P4 günü çalışma saati sonuna kadar bir dilekçe ile Sayıştay Başkanlıjına vermeleri veya bu tarihte Sayıştay'da bulunacak şekilde taahhütlü olarak göndermeleri gerekmektedir. 5 Yazılı ve sözlü sınavlarla ilgili diğer hususlarla, ibrazı gereken belgeler hakkında Sayıştay Başkanhgı'ndan bilgi alınabilir. 6 Sınava giriş belgeleri 22 şubat 1984 günü çalışma saati zcn^n kadaj Sayıştay Başkanlıgından alınacaktır. Bu sure içinde alınamayan belgeler, sınavdan en geç yarım saat önce sınav yerinde de alınabilecektir. SAYISTAY BAŞKANLIĞINDAN DENETÇf YARDEVfCISI ALINACAKTIR VEFATLAR İÇİN \unici, yundışı, cenaze nakledilır. Cenaze ılâçlama, malzeme, tabut, butun ışlemlet has^siyet ve suraıle >apılır. Tel.: 147 20 06 140 68 86 ıı>letmede ayrua 18 ambulans mevcu^lur Cenaze ilânlanndin hi^nci beticii aiınmaz, acı gunlVınm pavla>ır, gunür her saaıinde err.rinizdevi?. İSI \M CKN^ZE İŞI.KRİ • Autürk tğitim Enstitusü'nden aldığım gkışmıı yitirdim. Geçersizdir. trvzi BEhGE • riını>cıımı\okul kımliklerımı, pasorııc ka\lx'iian. Hukumsuzdur. J ILHAS \OGAÇ