Katalog

Dış ticaret işlemlerinde bilgi ve ilgi ESBANK " tedbirli ve kararlı" Reagan rekor kırdı Sadece doğum yeri olan Minnesota eyaletinde seçimi kazanabilen Walter Mondale, "Hepimiz Amerikahyız. Reagan Başkammızdır. Bize hizmet edenler bundan böyle Reagan'a hizmet edeceklerdir" dedi. Dış Haberler Servisi Salı gunü yapüan seçimlerde Birleşik Amerika tarihinin en büyuk zaferini kazanan Başkan Reagan'ın 50 eyaletten 49'unda Mondale'i yendiği açıklandı. Mondale ise sadece doğduğu eyalet olan Minnesota'da secimleri alabildi. Reagan, ABD'de bugüne kadar yapılan seçimleri, ikinci seçmen oylarına göre en farklı kazanan Başkan unvanını elde etti. Toplam seçmen oylarının %59'unu alan Reagan, 538 ikinci seçmenden 525'inin oyunu alarak en üst sıraya yukseldi. Daha önce bu rekor, 1936 secimlerinde, oylann "%60'ını ve 523 ikinci seçmen oyunu kazanan Franklin Elanor Roosevelt'e aitti. Reagan, zaferi kesinleştikten sonra yaptığı konuşmada, Amerikahlara teşekkür ettikten sonra, Amerikan halkmın geçen seçimde de kendisini sectiğine işaret ederek, "Gttzel adetier kolay lerk edilmiyor" dedi. ABD Başkanı, kendisini coşku ile alkışlayan halka, az önce Waher Mondale'in telefon ettiğini ve kendisini kutladığını söyledi. Reagan, ayrıca "tkinci görev döneminde nükleer silahlann azaltüması için elinden geien her türlü çabayı harca> acağını" da belirtti. Los Angeles'ta, televizyondan seçim sonuçlannı izlerken, gazetecilerin sorulanru cevaplandıran Başkan Reagan, "Dört yıl önce uygulamaya başladığı programı devam ettireceğini" belirtti. Sovyetler Birliği Devlet Başkanı Konstantin Çernenko'ya, nukleer çatışma tehlikesini azaltmak için bir AmerikanSovyet zirvesi öneren Reagan, bununla birlikte, "göriişme masasını terkeden tarafın Sovvetler Birliği olduğunu ve silahsızlanma konusunda diyaloğun yeniden başlaması için ilk adımın Sovyetler'den gelmesi gerektiğini" söyleMonuale, "Hepimiz Amerikalıyız. Reagan, bizim başkammızdır. Seçim öncesi bize hizmet edenler, bundan bo>le Reagan'a hizmet edeceklerdir. Kampanyama katılan berkese teşekkür ederim" dedi. Walter Mondale Başkan Reagan'ı tebrik ettikten sonra politikadan ayrıldığını açıkladı. Mondale'in yardımcısı Bayan Geraldine Ferraro ise, seçim sonuçlan kesinleştikten sonra, yardımcılarına yaptığı konuşmada, "Bu kampanyada elimizden gelen tıim çaba>ı harcadık. Gurur duymayacağımu hiçbir şey yapmadık. Kimsenin ağlamasını istemiyorum" dedi. Cumhuriyetçüer Başkanlık seçiminde kazandıkları ezici zaferi Kongre üyelerinin seçiminde gerçekleştiremediler. Cumhuriyetçiler 100 uyeli senato da 2 koltuk kaybettiler. Seçimlerden önce Senato da durum 45'e karşı (Arkası Sa.ll, Sü.8'de) 61. Yıl; Sayı: 21623 u m h ur iyet Kurucusu: Yunus Nadi 50 TL. 8 Kasım 1984 Perşembe Ünhersite Hazırlık Kursları Beklemelıler 20 Kasım, Akşam Kursu 16 Kasım Somestr Kurs Kayıtları Başlamıştır. Laielt/tSTANBUL 522 75 74 528 64 37 KAVRAM DERSANESİ Reagan: 49 eyalet, Mondale: 1 eyalet SSK Depolar emeklileri ayhaşında 1985'te ne alacak? zamlı YILMAZ ŞİPAL kuruşu kuruşuna hesapladı 6. Sayfada Cumhuriyet 46 katsayıyla, yeni göstergelerle Akaryakıta 1 aralıkta yüzde 6 1 ocakta yüzde 10 zam dolacak Bugünkü fiyat 185 200 83 125 125 196.10 212,87.98 132.50 132.50 OLASI FÎYATLAR 1 Arahk 1984 akar>akıt tüketim vergisinden °7o 6 zam l ocak katma deger vergisinden "?* 10 zam 215.71 233.20 96.77 145.75 145.75 ^naaP8*M7 Normal benztn Süper Benzin 6 nolu fueloil Gazyağı Motorin NEW YORKTAN Reagarfa evet, Reaganizme hayır TANJU AKERSON NEW YORK ABD başkanlık seçimini Ronald Reagan beklendiği gibi farklı kazanırken, siyasal araştırma uzmanlarmm asü üzerinde durdukları nokta "Amerika 'nın siyasal yapıst yeniden biçimlenecek mi?" sorusu şu şekilde sonuçlandı: "Reagan 'a evet, Reaganizme hayır." Amerikan halkı Reagan 'a oylannı boca ederken Reagan 'm desteklediği milletvekili ve senatör adaylarma aynı ölçüde cömert davranmadı. Oy verme işlemi sırasında Reagan 'ın düğmesini çeviren eller, milletvekili ve senatörlere gelince bazen Demokratlartn düğmesine uzandı. Oysa Reagan bu seçimde 1930'ların başından bu yana süregelen bir anlamda ülkeyeyön(Arkası Sa. 11, Sü. 8'de) Evren ve OzaL, Beaganh kutkuk DÜNYADAN TEPKÎLER: MOSKOVA ILIML1, NtKARAGUA KORKU IÇÎNDE ANKARA'DAKÎ TEMSİLİ BAŞKANLIK SEÇİMİNDE DE REAGAN KAZANDI Haberleri 3. Sayfada REAGAN'IN SEÇÎLMESİ ÜZERİNE DOLAR BÜYÜK ÖLÇÜDE DEĞER KA YBETTÎ Haberi 9. Sayfada ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) TBMM'de dün kabul edilen edilen "Akaryakıt Tukelim Vergisi Yasası," akaryakıt ürünlerine 1 arahk tarihinden geçerli olmak uzere yuzde 6 oramnda zam geüriyor. Daha önce Mecliste kabul edilen Katma Değer Vergisi de 1 ocaktan itibaren yüzde 10 zam yapümasını kurala bağlıyor. Bu hesaba göre, bugun (eğer arahk sonuna kadar başka zam yapıl mazsa) 185 lira olan normal benzinin fiyatı 1 aralıkta yaklaşık 1% liraya, 1 Ocak 1985'te de yaklaşık 216 liraya yükselecek. TBMM'de dün kabul edilen "Akaryakıt Tüketim Yasası," akaryakıt ürünlerine zam yapılmasında yeni bir gerekçe ortaya koyuyor: "Altyapı hizmetleri." gerekçesine dayandırılarak, sözü edilen yasanın l'inci maddesi "yasanın yiiriirliige girdiği ilk (Arkası Sa. 11, Sü. 3'de) Bugün bayinizden istemeyi unutmayınız Bulamadığınız Kitap 84 eklerini, her biri için 50 liralık pul göndererek gazetetnizden temin edebilirsiniz. YALÇIN DOĞAN ANKARA'dan Şimdi sıra % 6larda ANKARA Zamlar bundan sonra yeni bir gerekçeye bağlanıyor: "Altyapı hizmetlerinigetistirmek"... özellikleakaryakıt ürünlerine yapdacak zammın adı da, aslında değışıyor: "Akaryakıt vergisi"... 1 aralıktayürürlüğe girecek olan yeni "Akaryakıt Yasasına" göre, akaryakıta yüzde 6 oramnda zam gelecek. Teknik deyimiyle, "akaryakıttan yüzde 6 oramnda vergi ahnacak." Bu, 1 aralıkta akaryakıt fıyatlarına yüzde 6 oramnda zam gelecek demektir. 1 ocakta ise, Katma Değer Vergisi 'nin Türk vergi sistemine katılması kutlanacak ve bu kez Katma Değer Vergisi'nin öngördüğü yüzde on zam gerçekleşecek ve arahk sonu fıyatlan üzerine yuzde on oramnda zam eklenecek. Bunun da adı "zam" değil "vergi" olacak. Ama ister zam, ister vergi, sonuçta akaryakıt ürünleri 1 ocak tarihinde, bugüne göre, yaklaşık yüzde 20 oramnda artmış olacak. Başbakan Turgut özal, önceki gün partisinin Meclis grubunda yaptığı konuşmada şöyle bir cümle söyledi: "Bu zamlar konusunda kimse ağzını açmasın. Bizim yürüttüğümüz politikaya göre, islerin düzelmesi için bir yıl daha zam yapmaya devam edeceğiz." (Arkası Sa. 11, Su. 4'de) ÖzaPa ilk gensoru MDPlden geldi Halkçı PartVnin MecUs araştırması önerisi reddedildi ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) MDP, Başbakan Turgut Özal hakkında hazırladığı gensoruyu Meclis Başkanlığı'na sunarken, HP'liler tarafından verilen gümrüklerle ilgili Meclis araştırması açılması istenen önerge reddedildi. MDP'lilerin verdiği gensoru önergesinde, Anayasa'nın 112. maddesine göre bakanların görevlerini Anayasa'ya ve yasalara uygun olarak yerine getirmelerini sağlamakla görevli olan Başbakanın, Bakanlar arasında işbirliği sağlamak ve hukümetin bir yıllık icraatının bu yönden endişe verici olduğuna işaret edilerek, "Anayasaya nizamma rağmen süraüe parti hâkimiyeti kunılmaya çalışılmış, partizanlık, adam kayırmalar alıp yüriimüştür" denildi. Bakanlar Kurulu veya bakanlann yetkilerinin iktidar partisinin genel merkezinde yünitülmeye başlandığı kaydedilen önergede, şu görüşlere yer verildi: "Devlet görevlerinin parti merkezinde yürütüldügünün ilanından çekinilmemiştir. Çeşitli kanun tasanlarının iktidar partisi genel merkezinde hazırlandıgı, milletvekili dahi olmayan parti genel başkan yardımcılan tarafından ilan edilmiştir. Kamu hizmetlerinin parti genel başkan yardımcılarınca gorülmesi Anayasa nizamını ve hukuk dtızenini sarsmıştır." Partizanlık örneklerinin TBMM'de görüşülmesinin gerekli olduğu belirtilen önergede, Vnral Ankan'ın Meclis kürsüsünde yaptığı açıklamalara da yer verildi. önergede Ankan'ın azlinin, açıklamalarının TBMM'de goriişülmemesi sonucunu doğuramayacağı da kaydedildi. HP'li Mahmut Akkılıç ve 37 arkadaşırun gumruk kapılannda kaçakçılık ve ruşvet olaylannın kapsamı ile niteliğinin ve bu olaylarla terör örgütlerinin ilişkisinin neler olduğunun belirlenmesi amacıyla Meclis araştırmasını istenen önerge dün Mecliste ele alındı. Devlet Bakanı Mesut Yılmaz, hukümetin göriışlerini açıklarken, Türkiye'de Türk milletinden başka egemen güç olmadığını belirterek, "Devletimizi yıkma, ttlkemizi parçalamak isteyen karanhk guçler vardır. Basit yolsuzluklara karşı başlatılan bir operasyonda kar(Arkası Sa.ll, Su.Tde) Dünyanın üstüne titrediği hastalık Bol taze meyve, sebze yiyin, sigara içmeyin, çayı azaltın ve kansere daha az yakalanın. 4 0 yaşıru aşan kadmlar aman dikkat! Kanser, memenizin etrafında fırdönüyor. Tümörü erken yakalarsaruz, kurtuldunuz. llaçlara cevap vermeyen mide şikâyetiniz var mı? Devamlı kilo kaybediyor musunuz? Hemen doktora koşun. Oiğerde ağrı, nefes darlığı, iştahsızlık, halsizlik ve zayıflama. Sigarayı hemen söndürüp ciğerlerinizi kontrol ettirin. 1yi sinyaller gelmiyor. Prof. NLJAT BİL8E "Kanserden kırtulaak Ipin O M tammak genk" dedi «e yazdı. Yakında Cnmhuriyet'te KANSER Türktş, KalemWden işçi çıkarmalarla ilgili önlem istedi ANKARA (Cumhuriyet Biirosu) Turktş Genel Başkanı Şevket Yılmaz ile Genel Sekreter Sadık Şide dun Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Mustafa Kakmli'yi ziyaret ettiler. Kalemli, Türktş'in işten çıkarmalara ilişkin istemleri karşısında,"Yiirürlükte olan mevzuat geregince bakanlığımınn yapacağı herbangi bir işlem varsa, onlan gozden geçireceğim" dedi. Bakan Kalemli, SSK tarafından kredi verilmiş olan konutlann inşaaüna devam edileceğini, bu konuda kimsenin tedirgin olmasına gerek bulunmadığını bildirdi. Şevket Yılmaz ile Sadık Şide'nin Kalemli'yi âyareti 2 saat sürdu. Toplantıdan sonra Bakan Kalemli yaptığı açıklamada, Türkİş yöneticileri ile yaptığı göruşmede, SSK Konut Kredileri, işten çıkarılmalar ve HukümetTürktş zirvesinde ele alınan ve diğer bakanlıkları ilgilendiren konuların ele alındığını belirterek, şunlan söyledi: "SSK'nın bugüne kadar konut kredileri konusunda yaptığı çalışmalan hep birlikte degeriendirdik. Aşağı yukan bir rakam vermek gerekirse, bugüne kadar Yılmaz SSK,72 rnılyar liralık taahhut altına girmiştir ve 220 bin konutun inşaatını gerçekleştirmiştir. Halen 38 bin konut için bağlantılar vardır. 1984 yılı içinde 12 milvar liralık bir kredi öngorülmiiş, fakat bunun gerçekleşme oranı bugüne kadar yüzde 50 civarında olmuştur. Yani 6 milyar liralık bir kredi gerçekleşmiştir. Hiikümerjmizin konut açığı daba doğrusu konut problemini ortadan kaldırmak için başlatmış olduğu toplu konut projesi icerisinde durum nedir? Buna baktık. Bundan sonraki dö(Arkası Sa. 11, Sü. 4'de) Anayasa'ntn kabulü ve Evren'in Cumhurbaşkanı seçümesinin 2. yıh doldu ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Milli Güvenlik Konseyi Başkanı ve dönemin Genelkurmay Başkanı Orgeneral Kenan Evren'in Anayasa oylaması ile birlikte Cumhurbaşkanı seçilişinin ikinci yılı doldu. 12 Eylul Harekâtı 'ndan sonra 23 Ekim 1981'de oluşturulan Danışma Meclisi'nce hazırlanan ve Milli Güvenlik Konseyi'nde son şeklini alan 1982 Anayasası iki yıl önce 7 kasım günü halkoylamasına sunulmuş ve büyıik bir çoğunlukla kabul edilmişti. Anayasa'nın kabulü ile Devlet Başkanı Orgeneral Kenan Evren, yedi yıllık bir dönem için Türkiye'nin 7. Cumhurbaşkanı seçilmişti. Anayasa oylamasımn sonucu 9 Kasım 1982'de Yüksek Seçim Kurulu Başkanı Orhan Aydın tarafından Evren'e iletilmişti. Anayasa ile birlikte Milli Güvenlik Konseyi üyeleri Nurettin Ersin, Tahsin Şahinkaya, Nejat Tiimer ve Sedat Celasun da altı yıllık bir süre için Cumhurbaşkanbğı Konseyi üyesi olmuşlardı. 7 Kasım 1982 pazar gunü yurttaşlar, toplam 82 bin 496 sandıkta Anayasa için oy kullanmışlardı. 20 milyon 690 bin 914 seçmenden 18 milyon 885 488'i oy kullanmış, geçerli 18 milyon 841 bin 990 oydan 17 milyon 215 bin 559'u Anayasa'ya "evet", 1 milyon 626 bin 431'i "ret" oyu vermişti. (Arkası Sa. 11, Sü.rde) Başyazanmız Nadir Nadi, ödülü verdikten sonra Yasar Kemal'i kutlarken... (Fotoğraf: MEHMET AKİF) Yaşar KemaVe "Halk Ödülü" verildi Istanbul Haber Servisi TÜYAP Tüm Fuarcılık Yapım Şirketi'nce 3. Kitap Fuarı nedeniyle duzenlenen "TÜYAP Edebiyat Halk Ödülü'nu kazanan Yaşar Kemal'e ödülü dun Etap Marmara Oteli'nde yapılan torenle Başyazanmız Nadir Nadi tarafından verildi. Başyazanmız unlu ressam Nuri İyem'in hazırladığı tablo beratından oluşan ödülu verirken, Yaşar Kemal'in Türkiye'de ilk kez halk oylamasıyla 1984 yılının en iyi edebiyatçısı seçildiğini belirtti ve "Bence bu ödül ödiillerin kuşkusuz en giizeli, en anlamlısıdır. Çok sevdiğin halkın bu sevgiye ne denli layık olduğunu, oylanyla göstermiş bulunuyor. Ne mutlu sana" dedi. Başyazanmız Nadir Nadi şöyle konuştu: "Sen halkın içinden yetişmiş, gerçek ve gerçekçi bir Anadolu yazansın. Bir başka deyimle yetiştigin gıiney topraklarını halkı ve doğası ile dile getiren güçlü bir ozansın. Zahmetli birgençligin oldu.Tarlada çalıştın. Adana'mn ter döktüren san sıcağı altında çoluk ço(Arkası Sa.ll, Sü.8'de) İstanbul Haber Servisi Edirne Kapıkule Gumruk Soruşturması nedeniyle Milliyet gazetesi Genel Yayın Yonetmeni Abdi İpekçi'yi öldüren terörist Mehmet Ali Ağca'yı yurt dışına kaçırdıklan savıyla gözaltına alınan 2 kişi, İstanbul Sıkıyönetim Komutanhğı (2) Numarah Askeri Mahkemesi'nce serbest bıraküdı. Bir süre önce Edirne Kapıkule Gumruk operasyonu sırasında 12 kişi, Milliyet gazetesi Genel Yayın Yonetmeni Abdi İpekçi'yi olduren Mehmet Ali Ağca ile Doç. Bedrettin Cömert'i olduren Üzeyir Bayrakh'nın Kapıkule gümrük kapısından yurt dışına kaçmalannı sağladıkları gerekçesiyle gözaltına alınmışlardı. Yapılan soruşturma sonucunda bu sanıklardan 8'i tutuklanmış, 4'ıi ise serbest bırakılmıştı. Aynı savla gözaltına alınan bir kişi ise halen başka bir suçtan Ankara'da tutuklu bulunuyor. Kapıkule Gumruk operasyonu sırasında daha sonra gözaltına alınan Nevzat Ünal (Edirne Gümrük Muhafaza Müdurlüğü'nde gorevli) ile İbrahim Bozkurt'un (matematik oğretmeni) Ağca'nın yuu dışına kaçınlması sırasında yardımcı oldukları ileri süruluyordu. Yapılan soruşturma sonucunda İstanbul Sıkıyönetim Komutanhğı 2 Numaralı Askeri Mahkemesi tutuklama istemini reddetti. Ağca'yı kaçırmakla suçlanan iki sanık, serbest bırakudı Uzak ve küçük bir Afrika ülkesi SİERRA LEONE Bir asır önce denizcilerin kandırıp, Amerika yerine Sierra Leone'ye bıraktığı Lübnanlılar, şimdi ülkenin patronu. •• Ulkenin Viyana'daki Başkonsolosu Avusturya vatandaşı. Başkonsolos, temsil ettiği Sierra Leone hakkında bir şey bilmiyor. Aıfcadaşımız PINAR İLKKARACAN gezdi «e yazdı. 12. Sayfada Türkiye ve İranIrak tahterevallisi Bağdat, Ankara ile Tahran arasındaki soguyan havayı iyi değerlendirme çabasında CENGİZ ÇANDAR'ın yazısı 8. Sayfada GOZLEM UGUR MUMCU Bir Tokatın Özerkliği... YÖK Başkanı Doğramacı, üniversıtelerde öğretim üyelerinin ne kadar özgür olduklarını anlatırken, Ankara Hukuk Fakültesi Kamu Hukuku Kürsüsü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Yah' > Zabunoğlu, rektörlük kararı ile fakülteden uzaklaştırılıyordu. Böylece hukuk fakültesinde bir hafta içinde üç doçent ve iki araştırma görevlisinin ı^lerıne son verilmiş oluyordu. Ziraat fakültesinden Doç. Dr. Nurettin Yıldırak ve tıp fakültesinden Dr. Belma Turan ve Dr. Bahadır Şahinoğlu'nun, Hacettepe Üniversıtesi'nden araştırma görevlisi Feryal Gürpınarın da işlerine son verilmişti. Özgürlük ve özerklik yolunda hızla ilerlemekteydik! 200 bininci turist, ayıp olmasın diye 500 binînci turist olarak karşılandı MMavul zurnalarla büyük bir kalabalık halinde üzerine yüruyen karşılama ekibinden önce ürken F. Alman Doris Schurmann, hediye paketini ahnca çok sevindi. İZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosu) Bu yıl içinde deniz yoluyla Ege'ye geien 200 bininci turist, Izmir limanında torenle fakat "a>ıp olmasın" diye 500 bininci turist olarak karşılandı. 400 kadar turisti getiren F. Alman bandıralı " E u r o p a " transatlantiğinin rıhtıma yanaşması sırasında davulzurna ile folklor gösterisi başladı. Ancak, pasaport ve gümrük işlemleri aksayıp turistlerin gemiden çıkışı gecikince, "programa" bir saat kadar ara verildi. Işlemlerin tamamlanması üzerine, geminin yanaşmasından bir saat sonra geien "turistler iniyor" haberi ile rıhtımdaki "gösteri" yeniden başladı. Bir grup turist, güverteden rıhtımdaki şenliği alkışlarla izlerken, bir grup turist de rıhtıma ayak bas(Arkası Sa. 11, Sü. 3'de) (ArkasiSa.il, Sü.l'de)