Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
25 OCAK 1984 EKONOMİ CUMHVRİYET/9 Günün aynası Yedek parçaya yüzde 10 zam tZMtR, (THA) Yedek parça fîyatlarına yüzde 10 oranında zam yapıldı. Piyasa ilgililerinden edinilen bilgiye göre zam, çelik, elektrik ve nakliye ücretlerine gelen artışlar nedeniyle maliyet yükselme•inden kavnaklandı. ANKARA, (ANKA) 1983 yılının ilk 9 ayında lastik üretiminde Lassa ilk sırada yer alıyor. 1983 Yıh ocakeylül döneminde Lassa'nın lastik üretimi 1 milyon 779 bin adet olarak gerçekleşti. Bu, 1982'nin eşdönemindeki 1 milyon 152 bin adetlik üretime göre, yüzde 54.4 oranında artış ifade ediyor. Lastik üretiminde ikinci sırayı 1 milyon 505 bin adet ile alan Üniroyal, önceki yılın eşdönemindeki 1 milyon 169 bin adetlik lastik yapımına göre, üretim yüzde 28.7 oranında artmış bulunuyor. Goodyear ise, söz konusu döllgililer bir arabada sayısı 3 bin 300 ile 3 bin 400 arasında değişen yedek parça bulunduğuna dikkat çekerek, tüm ürünlerin zamdan etkilendiğini ifade ettıler. llgililer, yedek parça piyasalarının zamdan sonra daha da durgunlaştığını sözlerine eklediler. nemde 746 bin adet lastik üretti. Goodyear, 1982 yılının eşdönemindeki 735 bin adetlik uretimi yalnızca yüzde 1.5 oranında aşmış bulunuyor. Ocakeylül dönemi verilerine göre, Lassa ile birlikte Üniroyal, Pirelli ve Goodyear'ın topîam lastik üretimi 5 milyon 249 bin adede yükseldi. Boylece bu yıl 1982 yılının eşdönemindeki uretime göre yüzde 29.9 oranında 1 milyon 209 bin adet fazla lastik imal edildi. Kapasite kullanımı ise Lassa'da yüzde 69.1, Üniroyal'da yüzde 95.5, Pirelli'de yüzde 94.8, Goodyear'da yüzde 93.8 olarak belirlendi. HOLDİNGLER 1983'Ü NASIL KAPATTI? MERAL TAMER miyoruz. Ama holdinglere yönelttiğimiz sorulann yamtlannın, yalnızca söz konusu holdinglerin durumlarım ortaya koyma açısından değil, Türk sanayiinin gidisannı ve sorunlanm algüamaya olanak sağlama açısından da önetn taşıdığı kanısındayız. Hatta daha da ileri giderek sanayinin çok çeşitli dallannda ve dış ücarette önemli roüer üstlenen ya da ustlenmeleri istenen holdinglerin performanslannın, ekonomimizin genel durumunu sergileme açısından önemli bir gösterge olduğu düşuncesindeyiz. Diziye başUvnadan önce birkaç saptama ve bazı uyarılarda buuınmak istiyoruz, • Dizide yer alan çeşitli holdinglere ilişkin verilerin tümü, ya holding yetkilileri tarafından bize yazılı olarak iletilmis, ya da kendileriyle yaptığımız görüşmelere dayanüarak yazılmıştır. Bilgileri yazılı ya da görüşerek iletme tercÛıi de yine holdingler tarafından yapılmıştır. Dolayısıyla bizim bu dizideki görevimiz mümkün olduğunca çok bilginin bize iletilmesini sağlamak ve toplayabildiğimiz bilgileri kamuoyuna aktarmakla sınırlı kalmıştır. • Bizim tüm holdinglere yönelttiğimiz sorular birbirinin aynı olduğu halde, onlardan gelen yanıtlar gerek içerik, gerek kapsam ve gerekse esas alman ölçütler açısından önemli düzey farkuhklan göstermiştir. Örneğin bazı holdingler 1983 faaUyetlerine ilişkin rakamlan verirken yalnızca kendi kontrollerinde bulunan şirketleri esas almıslar, diğer bazdan ise holdingin yüzde 1020 gibi küçük hisse payları bulunduğu iştiraklerinin faaliyetlerini de holding faaliyetleri çerçevesinde değerlendirmişlerdir. Kimi çok yüzeysel bilgi vermekle yetinmiş, kimi bizim istemediğimiz aynntılara bile girmiştir. * Bu nedenle biz "elmalarla armutlan" toplayarak yanlış sonuçlara varmamak için kesinlikle bir yoruma ya da karşılaştırmaya gitmedik. Okurlann da, gazete sütunlannda holdinglere ilişkin rakamlan gördükten sonra ölçüler ve çıkış noktalan aynıymış gibi rakamlan yan yana koyarak yapacaklan karşılaştırmalar benzeri şekilde yanütıcı sonuçlar verebilecektir. SUNUŞ E Lastik üretiminde LASSA önde konomimizde ve özellikle sanayimizde önemli ağırlıkları olan büyük holdingler 1983 yılını nasıl kapatnlar? Cirolan, kârları, dışsatımlan ne oldu? Yeniyatırımlara giriştiler mi? Geride bıraktığımız yıh kendi açılanndan nasıl değerlendiriyorlar? Bu yıla nasıl bakıyorlar? Bu sorulara aralık ayının ilk günlerinde yanıt aramaya başladık. Güya "acul"gazetecilik yapacak ve daha yıl sona ermeden tahmini rakamları yayınlayacaktık. Ama evdeki hesap çarşıya uymaz derlerya... Bu kez de bizim planladığımızın tam tersi oldu. Çünkü biz ise başlarken, ekonomimizin bu dev kuruhtşlanndan 35 rakam ve birkaç cümlelik bilgi elde edebilmenin bu denli zor olabileceğini hesap edememistik. Büyük holdinglerimizden bir bölümü, kesin rakamlar belli olmadanyamlma payları küçük olsa dahi tahmini rakamlarla kamuoyunun önüne çıkmak istemedikleri için başlangıçta bize "hayır" dediler. Kimisi önerilerimizi önce çok olumlu karşüadıklan halde bazen bilebildiğimiz (hazırlamakla görevlendirilen kişinin isi savsatması gibi) bazen de kavrayamadığımız nedenlerle işi yokuşa sürdüler ve bizi günlerce peşlerinden koşturdular. Hatta kendilerine başvurduğumuz ilk gün, istediğimiz biigilerin bir hafta içinde "muhakkak" hazır olacağı vaadinde bulunan bazı holding yetkitileri, kendilerini defalarca aramamıza rağmen bize gerekli bilgileri ulaştıramadüar. Bu arada yönelttiğimiz sorulan makul bir süre içinde, tüm aynntılanyla yanıtlayanlar da oldu kuşkusuz. Zaten "iğneyle kuyu kazmaya" dönen bu çalısmayı yanda bırakmayıp sürdürmemizde, bize bu bilgileri zamanmda iletenlere karşı mahcup olmama duygusunun da etkisi oldu. Bu is için bu kadar uğrasmaya değdi mi bile Koç Holding: 1983 başanlıydı, Sabancı Holding: Başarılı bir yatırım hevesimiz de geri geldi yıldı, hiçbir şirket zarar etmedi Koç Holding Başkan Yardımcısı Metin Iplikçi, "Geride bıraktığımız >ıl, 1980'de uygulamaya konan ekonomik politikaja şirketlerimizin daha kolay uyum saglamaya başladıklan bir yıl oldu. Holdingimize bağlı şirketlerin hemen tümünde 1983'un bu çerçevede 1982'ye oranla daha başarılı geçtiğini söyleyebiliriz. 1983'ün boldingimiz açısından olumlu bir >ıl olarak kapanmasında, sırtımızdaki bazı kamburlardan kurtulmuş olmamızın da payı var kuşkusuz," diye söze başlıyor (Metin Iplikçi'ye "neydi bu kamburlar?" diye sormuyoruz. Aklımıza ilk gelen Garanti Bankası. Sonradan "Savın Iplikçi acaba Asilçelik'i de kasdetmiş miydi?" diye düşünüyoruz.) Koç Holding için 1983'ün başarılı bir yıl olduğu, Holding yönetiminin rakamlar kesinleştikten sonra bize ilettiği verilerde de görulüyor. • 1983 cirosu: 652 milyar lira. Holdingin 411 milyar liralık 1982 yıh cirosuna oranla yüzde 58.6'lık bir ciro artışı gerçekleşmiş bulunuyor. • 1983 yılı vergi öncesi kâr: 33.5 milyar lira • Ortalama kâr oranı: yuzde 5 • Çalısan sayısı: 26 bin 800 kisi. • Şirket sayısı: 88 şirket holdingin tam denetiminde. Ayrıca 29 şirkette iştirakleri var. • 1983 dışsatımt: 208 milyon dolar. 1982 yılı dışsatım rakamının 130 milyon dolar dolaylannda olduğu belirtildi.) • 1983 yatınmları: 10 milyar lira "Yatırım hevesimiz de yeniden geldi," diyerek sözierini sürdüruyor Sayın lplikçi ve Koç Holding'in 1983'teki 10 milyar liralık yatınmlarının aynntılarını şöyle anlatıyor: "Bu yatırımların en önemli Sabancı Holding bize bilgileri ilk ileten kuruluşlardan oldu. Ancak bilgileri aldığımız sırada henuz aralık ayı bile sona ermemiş olduğundan holdinge ait kesin rakamlar belirlenmemişti. Yazının yayını "Sunuş"ta da belirttiğimiz gibi elimizde olmayan nedenlerle ertelenince, Sabancı Holding'i yeniden arayarak kesinleşmiş rakamlan istedik. Ancak rakamlann hâlâ kesinleşmemiş olduğu yanıtını aldık. Dolayısıyla Sabancı Holding'e ait verilerin tahmin düzeyinde olduğunu hatırlatmak isıiyoruz. • 1983 Cirosu: 1982'deki 405 milyar liralık ciroya göre yüzde 50 dolaylarında artış, yani 610 milyar lira dolaylarında bir ciro tahmin ediliyor. (Bu ciro içinde Holdinge bağlı Akbank'ın faaliyetleri de yer aJıyor.) • Şirket Sayısı: 39 şirket holding kontrolünde. Ayrıca holdingin 51 şirkette işkiraki var. • Çalışan sayısı: 28 bin 500 • Dışsatım: Çimento dışsatımının gerilemesi nedeniyle holdingin toplam dışsatımının 1982'de olduğu gibi 183 milyon dolar düzeyinde kalması bekleniyor. • Yatınm: 1982'den beri süren ve I984'e de sarkacak olan 26 milyarlık yatırım programının uygulanmasına devam ediliyor. Soruşturmamızla ilgili olarak Sabancı Holding Yönetim Kurulu Başkanı Sakıp Sabancı imzasıyla bize iletilen yazıda, holdingin bankacıhk, sigortacıhk, tekstil, kord ve lastik, tanma dayalı sanayi, elektronik sektörü ve diğer sektörlerde faaliyette bulunduğu belirtildikten sonra şöyle deniliyor: "1983 yılındaki dünya konjonktürü ve Ulke şartları dikkate alındığında, holdingimize bağlı kuruluşlar nisbi olarak başarılı bir yıl geçirmişlerdir. Tüm kuruluşlarunız 1983 yılını saglık NCR kompüter firması Türkiye'ye yatırım yapmak istiyor Ekonomi Servisi Türkiye'de bulunan NCR kompüter firması Yönetim Kurulu Başkanı VVilliam Anderson. "Türkiye'deki satışlanmız geçen yıl yüzde 20 oranında arttı. Türkiye'ye yatınm yapabiliriz" dedi. Yeni yatırım projeleri ile ilgili olarak Türkiye'ye gelen ve Ankara'da Basbakan Turgut Özal, Başbakan Yardımcısı Kaya Erdem ve Maliye Bakanı Vural Arıkan ile gorüşen Anderson, Türkiye'nin son yıllardaki gelişme hıa karşısında buradaki kad'Oİarını takviye etme ihtiyacı duyduklarını söyledi. Anderson, daha sonra Marmara Üniversitesi ile Ortadoğu Teknik Üniversitesi'ne NCR firması tarafından armağan edilen bilgisayarları törenle üniversite rektörlerine teslim etti. Her biri 160 milyon bilgi depolayabilen iki diski bulunan bilgisayarlar. S A SABANCI HOLDİNG'İN 1983 KÜNYESİ Ciro: 610 milyar lira (tahmin, Akbank dahil) Şirket sayısı: 39. İştiraklerle 90 Dışsatım: 183 milyon dolar (tahmin) Yatınmlar: 26 milyar lira (1982 'den süren ve 1984'e sarkan) Çalışan sayısı: 28 bin 500 lı bir yapı ile, zarar etmeden kapamaktadırlar. Öncelikle bu çok önemli bir gelişmedir. Özel olarak, tabii ve sentetik iplik, tekstil, kord ve lastik, elektronik, tanma dayalı sanayi, oluklu mukavva, kardan mili üretimiyle uğraşan sanayi kuruluşlannda hem üretim, hem ihracat artışı vardır. Çimento üreten kuruluşlar, bir yandan enerji kısıtlaması, öte yandan ihracat pazariannın ozel dunımlanyla iç talebin daralması gibi nedenlerle, bir önceki yıla göre daha az üretim yapabilmişlerdir." Holding'in dışsatımı konusunda, Sabancı Topluluğu'nun sadece kendi ürettiği sanayi ürünlerini ihraç ettiği ve toplam dışsatım rakamının bu çerçevede değerlendirilmesi gerektiği belirtildikten sonra özetle şöyle deniyor: "lVJUte kord bezi ve lastik gibi üriinlerde dünya pazariannda dev kunıluşiaria rekabet edilmiş ve sait bu iki üriinde 50 milyon dolarlık ihracat yapdmıştır. Çimento ihracatının değişik nedenlerle yıl içinde gerilemesi, bu yılın ihracatrakamınıngeçen yiiki düzeyde kalması (1982 ihracatı 183 milyon dolar) sonucunu doğuracaktır. Holding'in 1982'den aktarılan, 1983'te gerçekleştirilen ve 1984'e de sarkacak olan 26 milyar liralık yatırım projelerinin ayrıntıları konusunda ise, holdingin üst yönetimindeki bir yetkiliden şu bilgileri aldık: • 1983'te yeni bir yatınm yani yeni tesis yok. Yapılanlar, ya kapasite arttmmı, ya entegrasyon, ya da modernızasyon yatırımlandır. •Kordsa 3. kısım ınşaatı çerçevesinde bu tesisin kapasitesi antınlrruş, tesis genişletilmiştir. • Olmuk'ta teknoloji değişikliği ve kapasite arttmmı. • Sasa'nın genişletilmesi. • Akçimento ve Çimsa'nın fueloil'den kömüre dönüştürülmesi. • Adana'da Shell'le ortaklaşa kurulan Susa su ihracat şirketi. Yatmmlarla ilgili bu ek bilgilerden sonra tekrar Sakıp Sabancı'nın gönderdiği yazılı metne dönüyoruz: KOÇ HOLDİNG'fo 1983 KÜNYESİ Ciro: 652 milyar lira Şirket sayısı: 88. İştiraklerle 117 Dışsatım: 208 milyon dolar Yatırım lar: 10 milyar lira Çalışan sayısı: 26 bin 800 Vergi öncesi kâr: 33.5 milyar lira bölümü, 45 milyarlık kısmı Otosan firmamızın İnönü'deki kaımon motoru fabrikasıdır. Nitekim Ford'la nrtak vafınma gidilirken, Ford lisansı ile üreltiğimiz Ford Cargo kamyonu da pi>asaya sokulmuştur. Yani yatınmlann aslan pa\ı olomotiv gnıbunda yapılmıştır. Bunun dışında Beko şirketine renkli televizyon ve yeni ev aletleri üretimi için bir miktar yatırım yapıldı. Geçen yılın diğer önemli bir yattnmı da Bolu'daki Ardem fınn fabrikasıdır. 1982 sonunda faaliyete geçen, ancak geçen yıl tam kapasiteyle çalışmaya baslayan bu modern ve otomasyona dayalı fınn fabrikamız Cezayir'e 100 bin adet fırın dışsatımı gibi büyük rakamlı bir bağlantı yapmış ve bu bağlantı çevresinde 1983 sonuna dek 67 bin 500 fınn Cezayir'e gönderilmiştir. Bunun dışındaki yatınmlar ise çeşitli şirketlerde yenileme. modernizasyon ve kapasiteye arttırmaya dönük olmuştur." 1984 yıh için sadece Koç Holding açısından değil, genel olarak olumlu beklentiler içinde olduğunu söyleyen Metin Iplikçi, 1980'de uygulanan politikaya geçen yıl sağlanmaya başlanan uyumun bu yıl daha da pekişeceğini ayrıca yeniden değerleme sonucu şirketlerin öz kaynakişletme sermayesi dengesinin bir ölçude duzelmiş olduğunu vurguluyor. Koç Holding için de 1983'te canlanan yatırım hevesinin bu yıl da süreceğine işaret eden sayın Iplikçi, dayanıklı tüketim mallannda yeni tip bir otomatik çamaşır makinesi üretimi için bir miktar yatırım yapılacağını, ayrıca otomotivde yatırımların sürdürülepeğini, bu arada Anadol'un gövdesini saça dönüştürme çahşmalarının sürduğünü belirtiyor. Gıda sanayiinde de yatınm planları olduğunu dile getiren Metin lplikçi, entegre et projesi yatınmına değinerek sözierini noktalıyor. 15 milyon lira değerinde. NCR'nin Turkiye'deki önemli müşterilerinin başında Şişe Cam, Akbank, Pamukbank ve Roche gibi kuruluşlar bulunuyor. Verem ilacının hammaddesinin kilosu 96 bin liraya yükseldi İSTANBUL, (THA) llaç fiyatlarının serbest bırakılması kararından sonra "Rifamisin" adlı verem ilacının hammadde fıyatı yüzde 37 oranında artarak kilosu 96 bin liraya yükseldi. "Rifamisin" adlı ilacın yerli üretim olan hammaddesinin kilosunun 70 bin liradan % bin liraya yükselmesi üzerine Yurtoğlu ilaç firması, Sağlık BakanlığTna başvurdu. Yurtoğlu ilaç fabrikası yetkilileri, Rifamisin adlı ilacın hammaddesinin dünya piyasasında fiyatının 230 dolar olduğunu ve bu zamla birlikte 310 dolara ulastığını bildirerek, "Bu fiyat, dünya piyasasında dahi yoktur. Biz firma olarak yine hammaddeyi kilosu 185 dolardan A\rupa'dan ithal etmeye devam edeceğiz" dediler. Dış ticari heyet trafiği hızlandı Ekonomi Servisi Bu hafta içinde ülkemize gelen, gelecek olan ve Türkiye'den çeşitli ülkelere giden ticari heyet ve yoğunlaşan ekonomi k trafik, Özal hükümetinin dış ticarete ağırlık veren politikasıyla da uyum içinde görünüyor. Bugünkü birinci sayfamızda yer alan "giden ve gelen" heyet trafiğine ek olarak yapılan ve yapılacak ticari temaslar şu noktalarda toplanabilir: • Türkiye Çin Halk Cumhuriyeti Kartma Ekonomik Komisyonu'nun ikinci dönem toplantısı dün Pekin'de başladı. İki ülke arasında daha önce imzalanmış olan ekonomik işbirliği anIaşması çerçevesindeki görüşmeler 28 ocağa kadar sürecek. •TürkiyePolonya Karma Komisyonu uçüncü dönem toplantısı bugün Ankara'da başlıyor. Mevcut sınai ve ticari ilişkilerin gözden geçirileceği ve işbirliği yapılabilecek yeni ekonomik alanların saptanacağı toplantılar 27 ocakta tamamlanacak. • tspanya Ticarel Bakanlığı'nın organizasyonu ile Türkiye'ye gelen lspanya thracatçılar Heyeti, Odalar Birliği'ni ziyaret etti. Ziyaret sırasında İspanya'nın Türkiye'de bir ticaret burosu kurması kararlaştınldı. Kuşçulu: Menkul değerleri tasarrufçuya İSTANBUL (ANKA) Ser maye piyasasındaki faaliyetler ile ilgili olarak, çeşitli çevrelerce farklı görüşler savunuluyor. ANKA'ya görüşlerini açıklayan Istanbul Ticaret Odası Başkanı Nuh Kuşçulu, Türkiye'de sermaye piyasası faaliyetlerinin yetersiz olduğunu bunun için Menkul Değerler Borsasf nın bir an once kurulması gerektiğini belinirken, Eczacıbaşı Yatırım Holding Genel Müdürü Atilla Nizamoğlu, Türkiye'de sermaye piyasasının olmadığını so\lemek doğru değildir dedi. Boğaziçi Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Tansu Çiller ise, sermaye piyasasının çok durgun olduğunu bildirdi. İTO Başkanı Nuh Kuşçulu Menkul Kıymetler Borsasfnın oluşturulması için henuz bir çalışmanın yapılmadığını sa\unarak, şoyle dedi: " Sermaye piyasasının çalışması, Menkul Değerler Borsası'nın kurulması ve çalışmasıyla başlar. F.vvela bunu gerçekleştirmemiz lazım. Ama 3 senedir bu konuya eğilmemize rağmen henuz bir hazırlık ve çalışma başlamış değil. Şu anda çıkacak yeni hisse senedi ve tahvilleri satacak bir ekip yok. Bunları küçük tasarruf sahiplerine aktaracak bir takım kuruluşlar yok. Onun için sağlıklı bir Menkul Değerler Borsası'nın oluşturulması kaçınılmaz aktaracak kuruluş yok mesinden sonra sermaye piyasasında gerekli değişikliklerin yapılmadığını, bunun da durgunluğa yolaçtığını kaydeden Çiller, ozetle şöyle dedi: Prof. Tansu Çiller: Öncelikle piyasayı canlandırmayı, daha sonra Menkul Değerler Borsası'nın ele alınmasını daha akıllıca buluyorum. Nizamoğlu: Menkul Değerler Borsası olmadan sermaye piyasası çalışamaz görüşüne katılmıyorum. Şu anda sermaye piyasası var. bir uai diıuışlır." Borsa olmadan da sermaye piyasasının çalışabileceğini belirten Eczacıbaşı Yatırım Holding Genel Müdüru Atilla Nizamoğlu ise görüşlerini şöyle açıkladı: " Menkul Değerier Borsası'nın kunılması sermaye piyasasının faaliyetlerinin genişlemesi, ya>gınlaşmasının. halka donuk faaliyetlerin artması açısından çok yararlı olacağına inanıyorum. Oysa bizde resmi borsa çok kısıtlı işlemlere sahne olabiliyor. O nedenle yok kabul ediyoruz. Oysa borsa yapılan işlemlerin çoğunlugunu ka\ra>abilecek bir biçimde gelişmiş olsaydı ülke ekonomisi, dolayısıyla halkımız yarar sağlayacaktı. Ama Menkul Değerler Borsası olmadan sermaye piyasası çalışamaz görüşüne katılmıyorum. Çünkü şu anda bir sermaye piyasası vardır ve bir takım faaliyetler sürüyor. 1983 yılında 15.6 milyar liralık tahvil 50 milyar liralık da yeni hisse senedi piyasaya sürüldü. Dolayısıyla bu piyasanın olmadığını söylemek doğru değil. Ama sermaye pi>asası gelişmeye muhtaçtır ve borsa bu gelişmeye büyük katkılar sağlayacaktır." Boğaziçi Üniversitesi Öğretim üyesi Prof. Tansu Çiller ise görüşlerini aeıklarken, sermaye piyasasının çok durgun olduğunu söyledi. Mevduat faizlerinin yükseltil DISRANK 25 Ocak 1984 DÖVIZ KURLAHI AMERIKAN DOLAR T f B.ALMAN MARKI ; ALIS 310.07 109.70 SATIŞ 314.72 111.35 DOVIZ KURLARI Dolann Esas Kuru = 2 % lira 91 kuruş Dövizin Cinsi 1 ABD Dolan 1 Avustralya Dolan 1 Avusturya Şilini 1 Batı Alman Markı 1 Belçika Frangı 1 Danimarka Kronu 1 Fransız Frangı 1 HoUanda Florini 1 îsveç Kronu 1 lsviçre Frangı 100 Italyan Lireti 100 Japon Yeni 1 Kanada Dolan 1 Kuveyt Dinarı 1 Norveç Kronu 1 Sterlin 1 S.Arabistan Riyali Döviz Döviz Alıs Satış 309.50 313.83 280.10 284.02 15.54 15.76 109.50 111.03 5.37 5.45 30.22 30.64 35.81 36.31 97.36 98.72 37.86 38.39 137.77 139.70 18.01 18.27 132.24 134.09 248.34 251.81 1(AQ.2O 1064.90 39.23 39.78 433.15 439.21 88.16 89.40 Efektif Ahş 309.50 266.09 15.54 109.50 5.11 30.22 35.81 97.36 37.86 137.77 17.11 125.62 235.92 997.69 37.27 433.15 83.76 Efektif Satış 314.70 284.80 15.81 111.34 5.46 30.72 36.42 98.99 38.50 140.08 18.32 134.46 252.51 1067.84 39.89 440.42 89.65 Sabancı Holding'in Amerika'"Mevduata verilen faizlerle devlet tahvilleri arasında yüzde da yayınlanan FORTUNE Der78'lik bir fark olması lazım. Bu gisi'nin "ABD Dışındaki 500 farklılığı oluşturduktan sonra da Büyük Firma" sıralamasında kamu borçlanmasını mümkün 1981'de 198 incilikten, 1982'de olduğu ölçüde hem Merkez Ban 189 unculuğa yükseldiği hatırlakası, hem de mevduat bankala tılan yazı şu cümleyle son bulurı kredilerinden uzaklaştırmak yor: lazım. Sabancı Topluluğu'nun yöneTürkiye'nin şu aşamada kesin ticisi olarak, devletimizin sağlaolarak yatırıma ihtiyacı vardır. dığı huzur ortamında, tüm çalıBunun için gereken ka>nak ser şanlanmızın gayreti ile sağladımaye piyasasından sağlanmalı." ğımız gelişmelerden memnunuz. 1984 yılında daha iyiye ulaşmak, Menkul Değerler Borsası'nın daha bol, daha sağlıklı üretim oluşturulmasının, Türkiye için yapmak, daha çok insana iş, da"çok erken olacağı" görüşünde ha çok insana aş sağlayacak >aolduğunu belirten Çiller, "Daha tınmlara yonelmek için çalışacaişin başındayız, öncelikle piyasa gız. yı canlandırmayı, Menkul Değerler Borsası'nı daha sonra ele almayı daha akıllıca YARIN: Çukurova buluvorum" Holding Sürekli vergi mükelleflerine ANKARA (Cumhuriyel Burosu) Kamu alacaklarının tahsili usulü hakkındaki yasada değişiklik ongoren tasan TBMM Başkanlığına sunuldu. Bugün Butçe Komisyonu'nda goruşülecek olan tasan ile sürekli vergi mükellefi olanlara birer vergi cuzdanı verilmesi öngorüluyor. vergi cüzdanı verilecek ciKiııc zammı suu liradan az olmayacak ceza niteliğindeki kamu alacaklan için ayrıca gecikme zammı uygulanmayacak. Çek kullanımı için kolaylıklar getirilen tasanya gore, bankaya yatınlan kamu alacaklan en geç 7 gun içinde Merkez Bankası'na aktarılacak. Cuzdanlarda mukeliel adına tahakkuk ettirilen kamu alacaklan ile yapılan tahsilat gösterilecek. Tasanya göre, vergi cüzdanları ilgili vergi dairelerince onaylanacak. Yapılan ödemeler tahsilat daireleri ya da odemenin yapıldığı postane ve banka tarafından cuzdana kaydedilerek imza lanacak ve muhürlenecek. Ödeme konusundaki her türlu ıhtilafta vergi cirzdanlarındaki kayıtlar yeterli sayılacak. Tasan ile zamanında ödenmeyen vergilere uygulanacak gecikme zammı arttınlıyor. Bu zam ilk bir ay içinde yüzde 10 sonraki aylar için yuzde 4 olacak. Ge Irak, 313 ton sentetik kauçuk ve 43 ton kimynsal madde alacak ANKARA, (ANKA) Irak, çeşitli kirftyasal ve sanayi ürünlerini uluslararası ihale yoluyla satın alacak. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı'ndan yapılan açıklamaya göre, alımlara ilişkin ihaleler şubat ve marı aylarında yapılacak. lrak'ın açtığı ihalelerin 313 ton sentetik kauçuk ile 43 ton kimyasal maddeyi kapsadığı da belirlendi. Meclis'te giibre ve petrol zamları sert şekilde eleştirildi Irak. yabancı müteahhitlerle ödeme sorunlarını çözdü "Türkiye'yi aç bırakacaksımz" ANKARA (Cumhuriyet Burosu I Gubre ve akaryakıta yapılan zamlar dun TBMM'de sert bir biçimde eleştirildi. MDP Siirt Milletvekili Abdülrezzak Ceylan, "Türkiye'yi aç bırakacaksınız." dedi. Gündem dışı söz alan HP İstanbul Milletvekili Yılmaz Hastürk, gübre zammının bir ajans haberine dayandırılmasını ciddi bulmadığını belirterek. "Peki bu ajansımız, şimdi orta direğin önemli bi k?\imını o.uştur^ıiişçi memur ve emeklilere yüzde >üz zam yapılacağı yolunda bir haber ya>ınlasa, acaba Sa>ın Basbakan gübre zammındaki yaklaşımıyla bu zammı >apacak mıdır?" dedi. IMF ile \ jpılan anlaşma gereğınce taban tı>atlarında bu yıl en fazla yuzde 2530 oranında artış olacağını söyleyen Hasturk, "Gübre ve diğer girdilere yapılan zam tarım ürünlerinin maliyetini çok yükseltmiştir. Verilecek taban fiyatla mali\et arasındaki fark giderek bü>ümektedir, bu konuda hukümet ne duşünmektedir " diye sordu. MDP'li Mükerrem Hiç yaptığı konuşmada akaryakıta yapılan zammı eleştirdi ve "Zenginden alıp fakire verelim derken, fakirden alıp zengine veriyorsunuz." dedi. Sozlü soruların gorüşülmesi sırasında gübre ile ilgili ilk soru onergesi veren MDP'li Abdülrezzak Ceylan ise, gubreye yapılan zammın çiftçişi guç durumda bıraktığını söyledi. Ceylan 1984 yılında buğday fiyatlarının ÇAPRAZ KURLAR / ABD 19.9163 Avusturya Şilini 57.6350 Belçika Frangı 8.6428 Fransız Frangı 8.1748 îsveç Kronu 1.71849 îtalyan Lireti 7.8893 Norveç Kronu 1 Avustralya Dolan: 1 Kuveyt Dinan: 1 Sterlin: DOLARI 2.8264 10.2415 3.1789 2.2464 234.04 3.5106 0.9050 3.3932 1.3995 B. Alman Markı Danimarka Kronu Hollanda Florini lsviçre Frangı Japon Yeni S.Arabistan Riyali ABD DOLARI ABD DOLARI ABD DOLARI ALTIN GUMÜS FİYATLARI Cumhuriyet Resat 24 Ayar <gr.) 22 Ayar bilezik 900 Ayar güntüs ALIŞ 29.600 27.000 4.060 3.700 86.50 SATIŞ 27.100 27.500 4.070 3.900 88.50 yüzde 50 oranında artması gerektiğine dikkati çekerek, "Bu politika ile Türkiye'yi aç bırakabilirsiniz, o nedenle şimdiden onlem almanız gerekiyor. Çiftçiye avans niteliğinde para verilmelidir, buğday fiyatları açıklanmalı, ve peşin ödenmelidir." diye konuştu. MDP milletvekili gübre zammının basına yüklenmesini eleştirerek, "Acaba o ajans gübre fiyatlanna yüzde 50 indirim yapıldı derse, hukümet bu haberi de gerçekleştirecek midir." dive sordu. Tarım Bakanı Hüsnü Doğan gübre fiyatlarının iki yıl ayarlanmamasının bütçeye büyuk yuk getirdiğini bildirdi, "Bu rakam 120 milyar liraya varmıştır." dedi. BAĞDAT (ANKA/DPA) Iran'a karşı surdürdüğü savaş. \e dünya petrol fiyatlarındaki düşuşten ekonomisi olumsuz etkilenen Irak'ın ülkede 800 kadar kalkınma projesini gerçekleştirmekte olan yabancı muteahhit şirketlerinin çoğu ile ortaya çıkan odeme sorunlarını halletti Sigortacılar: Konut Fonu'na 10 milynr sağlaynbiliriz Ekonomi Servisi İstanbul Umum Sigorta yeni acenteler için eğitim semineri düzenledi. Eğitim seminerinin açış konuşmasını yapan İstanbul Umum Sigorta Genel Müdurü Ergun Türker hukümete gider vergilerinın yuzde 15'ten yüzde 3'e indirilmesi nedeniyle teşekkür ederek, bunun sigortacılık sektörün Bunun yanında elektrik çeliği tabaka, kontakt, Irak ham yünü için komple yıkama tarama temizleme hattı, deri ve mamulleri yapımı için makineler, aletler ve enstrümanlar, 60 ton hay• anı menşeli tutkal, 180 librclik de büyuk atılımlara neden olaVuJ'Har jçin 4.500 dikey çadır dicağını bildirdi. Hukümetin konut sorununa reği, 150 adet petrol ya da gazla ver^iği oneme ÛİKÎ. : çek;n : . ı.alışan buzdolabı, alçak ve yük\ Konut ^„Iıu'n^l98'+yılında sek gerilim bağlaçlan, 160 ton siyaklaşık 10 milyar liralık bir im \ahi kardon, 3 ton filament naykân sağlayabileceklerini bunun lon, 40 ton polyester dikiş ipliği formülünün hazır olduğunu ve ile 30 ton çelik bant ve 500 bin istendiği an hukümetesunabile adet çelik klipsin alımı öngörülüyor. ceklerini açıkladı. ği bildirildi. Irak'ta tngilizce olarak yayınlanan 'Baghdad Obsener" gazetebine, gore, Irak Basbakan Yardımcısı Taha Yasin Ramazan, ülkesinin söz konusu şirketlere olan borçlannın ertelenmesi amacıyla anlaşmaya vanldığını açıkladı.